Cytaty na temat zapadanie (69 cytatów)

„Kiedy dziecko po raz pierwszy przejrzy dorosłych na wskroś – kiedy po raz pierwszy zaświta w jego małej, poważnej główce, że dorośli nie mają boskiego rozumu, że ich sądy nie zawsze są mądre, myśli słuszne, a wyroki sprawiedliwe – wówczas świat jego pogrąża się w przerażeniu i rozpaczy. Bogowie są obaleni, wszelkie bezpieczeństwo zniweczone. A jedno jest pewne co do upadku bogów: nie chylą się oni po trosze, ale walą się i roztrzaskują albo zapadają głęboko w zielone bagno. Żmudne bywa ich przywracanie; już nigdy nie odzyskują pełnego blasku. A świat dziecka nie da się potem odbudować. Bolesny to rodzaj dorastania.”

John Steinbeck książka Na wschód od Edenu

Na wschód od Edenu

O Bogu , O dzieciach , O świecie , O myślach

„Wszystko, co od nas już odchodzi
i zapada w przeszłość,
traci po drodze wiele
ze swoich właściwości.
Zło blednie, grzech zostaje zapomniany,
wino kwaśnieje,
a pocałunki, które uwięzły pod niebem,
przemieniają się w pieśń.”

Jaroslav Seifert (1901–1986) poeta czeski, noblista

Źródło: Koralowe kolczyki

O winie , O złu , O przeszłości

„W zbiorowym marszu, w tłumie, w rozgrywce piłkarskiej i na wojnie kontury wydarzeń stają się mgliste i niewyraźne; zdarzenia rzeczywiste zdają się nierzeczywistymi, mgła przesłania umysł. Napięcie i podniecenie, znużenie, ruch – to wszystko zapada w jakieś wielkie widziadło senne, tak że gdy jest już po wszystkim, niełatwo przypomnieć sobie, jak to było, kiedy zabijało się człowieka czy kazało mu się iść na śmierć.”

John Steinbeck książka Księżyc zaszedł

Źródło: Księżyc zaszedł, tłum. Kazimiera Muszałówna

O śmierci , O wojnie

„Bóg pachniał bryzą i siekanymi migdałami, kroplami rosy w ogrodzie o poranku i świeżo pociętym drewnem, i słomą, i bardzo zieloną trawą po ulewnym deszczu. Popołudniami pachniał stronicami świeżo wydrukowanej książki i naturalnym jogurtem mlecznym, a gorącym lwem, kiedy zapadała noc. I brzoskwinią, miękką, białą, bez tego niemiłego wrażenia, które czuje się w zębach, gdy się ją ugryzie zbyt mocno.”

Valérie Tasso książka Dziennik nimfomanki

Dziennik nimfomanki
Źródło: Mój anioł stróż

O Bogu , O książkach , O aniołach , O wrażeniach

„Praca w sypialni jest świetna, bo na próby i błędy mogę poświęcić tyle czasu, ile tylko zechcę. Zarazem jest potworna. Ślęczę w tej sypialni sama, marnując długie godziny na rzeczy, które zajęłyby tylko chwilę, gdybym pracowała z innymi ludźmi i musiała podejmować decyzje natychmiast. I jest fatalna dla mojego kręgosłupa. Wiem, to brzmi niedorzecznie, ale naprawdę krzywdzę samą siebie spędzając całe dnie w fotelu, który sprzyja wyłącznie zapadaniu się, przy nędznym biurku, w otoczeniu jednego wielkiego bałaganu.”

Julia Holter (1984)

Źródło: Julia Holter słucha Mykietyna, ziemianiczyja.pl, 4 października 2012 http://www.ziemianiczyja.pl/2012/10/julia-holter-wywiad/

O decyzjach , O czasie

„Tym galeonem barykady
Planetę ognia opływamy
Nic nie widzący, niewidoczni –
Przejrzyste cienie dni.
W popiołu plusz się zapadamy,
W który zmieniły się pokłady,
Niebo się coraz wyżej złoci,
Okręt nabiera krwi.”

Jacek Kaczmarski (1957–2004) polski bard, poeta i prozaik

Źródło: Barykada (Śmierć Baczyńskiego), 1987

O śmierci

„W moim życiu najważniejsze jest kino. Samo życie jest spektaklem, podczas którego kurtyny czasami opadają. To nie nagła pustka na sali powoduje, że za kulisami zapada cisza.”

Djibril Diop Mambéty (1945–1998)

Źródło: Kino jest potęgą wyobraźni… wystarczy zamknąć oczy żeby powstał film…, afryka.org, 25 maja 2007 http://afryka.org/afryka/kino-jest-potega-wyobrazni--8230--wystarczy-zamknac-oczy-zeby-powstal-film--8230-,news/

O życiu , O ciszy

„Opowieść była jak ciemność, która eksploduje, ciemność, która zapada po wybuchu, a jej piękno było jak poświata tlących się węgielków dających tylko tyle światła, ile trzeba, aby się zorientować, jak nieprzeniknione ciemności panują wokoło.”

Anne Rice książka Wampir Lestat

Wampir Lestat

Cytaty o pięknie

„Jeśli w Polsce zapadają takie wyroki, wracam do polityki.”

Renata Beger (1958) polska polityk

komentarze do wyroku jaki zapadł w sądzie rejonowym w Pile. Sąd uznał, że Renata Beger dopuściła się fałszerstw wyborczych w 2001. Otrzymała dwa lata w zawieszeniu na pięć oraz grzywnę w wysokości 30 tysięcy złotych.
Źródło: wzmianka w Rzeczpospolitej pt.: „Renata Beger skazana za fałszerstwa wyborcze”, podpis redakcyjny „zal”, 20 czerwca 2008, numer 143 (8044), s. A5

„Ziemia bez granic jak gładkie niebo,
Lśniące skiby mkną pod horyzont.
Już dano upust radosnym śpiewom,
Pola przemierza spółdzielczy traktor.(…)
Kiedy rozwiany zachód słońca
za bór zielony zapada –
Na żniwa młode i syte
czekają niespokojne kombajny.”

Bolesław Lubosz (1928–2001) poeta polski

Źródło: Na wiosnę, „Życie Literackie” 1951, nr 3 (4 marca), s. 6 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14094

O życiu , O wiośnie , O czekaniu

„Przychodzisz zawsze do mnie,
gdy zapada zmrok,
zapalasz rzekę tęczy
i przerywasz noc.”

Franciszek Walicki (1921–2015) polski oficer marynarki wojennej, dziennikarz muzyczny i publicysta

piosenka z repertuaru zespołu Breakout.
Źródło: Na drugim brzegu tęczy

O nocy

„Cisza zapada nagle, jak kopuła, która odgradza mnie od świata, jak całun dźwiękoszczelny, kokon błogosławionego spokoju. Zagłębiam się w poszukiwaniu utraconej tożsamości. Wszystko się oddala, choć nie istnieje żaden punkt odniesienia.”

Jacek Sobota (1969) polski autor fantastyki

Padlina

O poszukiwaniu , O ciszy

„Spędziłem długie godziny na studiowaniu, jak budował swoje obrazy Vermeer, Rembrandt, Hogarth, Turner czy Hoppner. Świat można opisać na wiele sposobów, rodzi się jednak pytanie: dlaczego pewne sposoby przedstawiania świata zapadają w pamięć mocniej, a inne słabiej? Uświadomiłem sobie, że najbardziej lubię światło naturalne, ale naturalne nie do końca, odrobinę odkształcone. Wszystko w granicach realizmu, ale nie iluzja rzeczywistości. Tak fotografuje Sven Nykwist, Gordon Willis, kilku innych. Jest w tym element kreacji, bo słońce nigdy nie świeci tak nisko, kontrasty są wyważone, kadr zwężony itd., ale jeśli np. podstawowym źródłem światła w scenie jest okno, trzeba ten fakt respektować. W malarstwie też tak jest, nawet w obrazach Salvadora Dali.”

Edward Kłosiński (1943–2008) polski operator filmowy

Źródło: wywiad Bożeny Janickiej, „Kwartalnik Filmowy”, 7–8 1994

O świecie , O rzeczywostości , O świetle , O słońcu

„W nieruchome wężowe oko mózgu
wachlarze światła
Szczeliny źrenic zwężają się
w stronę obrazu Jego Wyrafinowanej Ciemności
Kora fałduje się zapada i wzdyma
Szara tęczówka podzielona na płaty
Kiedy z obłudnie błękitnego nieba
płynnie runął wspaniały tron
atakowany niegdyś przez najpotężniejszego z aniołów”

Jaromír Typlt (1973)

Źródło: Intelektea (1991), tłum. Piotr Gierowski

O aniołach , Obraz

„Świadomie odeszłam z teatru, bo byłam zmęczona tym, że sztuka zaczynała się i kończyła na bufecie. Nie przepadam za przesiadywaniem w tym miejscu, rozgrywaniem jakichś personalnych porachunków. Zawsze unikałam tego „magla”, gdzie zapadały różne decyzje. Jako aktorka z pewną pozycją, mająca wolność psychiczną, mogłam pozwolić sobie na zrezygnowanie z etatu. A teraz znów zatęskniłam za sceną.”

Anna Majcher (1962) aktorka polska

Źródło: „Gazeta Wyborcza” w Łodzi, 6 września 2003 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/kociai.htm

O sztuce , O odejściu , O decyzjach , O wolności

„Ryzykujemy w tym sporcie jak mało kto. Każdy błąd na trasie może nas kosztować utratę zdrowia lub życia. W każdej sekundzie musimy podejmować trzy, cztery kluczowe decyzje. Kiedy mózg jest zmęczony, te decyzje zapadają wolniej i nie zawsze są właściwe. Są substancje, które pomagają regenerować mózg. Dlaczego ich zabraniać?”

Bode Miller (1977) amerykański narciarz alpejczyk

Źródło: Skandlalista Bode Miller, gazeta.pl, 11 stycznia 2006 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80708,3107928.html

O błędach , O decyzjach , O sporcie

„Wrocław, Warszawa, Kraków, Zakopane, Poznań… Literacko-kryminalna mapa Polski puchnie w tempie – i mówię to z pewnym niepokojem – zastraszającym. Sprecyzuję: kryminalna w konwencji retro także, i choć ta ma u nas ledwo ponad 10 realizacji, powoli zapada na chorobę powtarzalności.”

Tomasz Daniel Dobek (1979–2008)

Źródło: Dokąd idziesz Retro – rzecz o polskim kryminale historycznym, „Dekada Literacka” 2008, nr 1 (227)

„Jest bowiem kilka odmian ciszy; najlepsza jest ta, która zapada z wyboru człowieka, a nie przeciw niemu.”

Dorota Terakowska (1938–2000) polska pisarka i dziennikarka

Tam, gdzie spadają anioły

„Mam głód Boga, jakiż głód. Nie pojmuję życia ani szczęścia, jak tylko w Nim. Mój Boski Mistrz lituje się nad swoim robaczkiem. Często zalewa mą duszę ogniem i światłem, aż słabo się robi. Pogrążam się w Bogu strasznym, słodkim, ogromnym. Czuję, że słabnę i jak gdyby w sen zapadam. Moja dusza wzlatuje ku Bogu jak strzała. Nic nie pojmuję, nic nie widzę, zachwyt mnie porywa, drżę jak liść. Kocham. Kocham całą sobą. Bóg wypełnia wszystko, i ja to widzę. Bóg jest wielki, jest piękny, Bóg sam i na zawsze.”

Bernardyna Maria Jabłońska (1878–1940) zakonnica polska, błogosławiona Kościoła katolickiego

fragment zapisków duchowych.
Wariant: Mam głód Boga, jakiż głód. Nie pojmuję życia ani szczęścia, jak tylko w Nim. Mój Boski Mistrz lituje się nad swoim robaczkiem. Często zalewa mą duszę ogniem i światłem, aż słabo się robi. Pogrążam się w Bogu strasznym, słodkim, ogromnym. Czuję, że słabnę i jak gdyby w sen zapadam. Moja dusza wzlatuje ku Bogu jak strzała. Nic nie pojmuję, nic nie widzę, zachwyt mnie porywa, drżę jak liść. Kocham. Kocham całą sobą. Bóg wypełnia wszystko, i ja to widzę. Bóg jest wielki, jest piękny, Bóg sam i na zawsze. [fragment zapisków duchowych. ]
Źródło: o. Joachim Roman Bar, o. Władysław Kluz, Polscy święci. Służebnica Boża Bernardyna Jabłońska, t. 11, op. cit., s. 224.

O głodzie , O Bogu , O duszy , O snach

„O tej porze w Krakowie
mokną na deszczu kasztany.
Jeszcze jesień na Plantach,
a już w sercu zima.
Zapada mrok. Czas wracać.
Zamykają bramy.
Usypia Kraków mój niezapomniany,
Kraków, którego już nie ma.”

Natan Gross (1919–2005) polsko-izraelski reżyser filmowy, scenarzysta, historyk filmu, dziennikarz, poeta, pisarz i tłumacz

Źródło: Krakowska jesień

O zimie , O czasie , Serce , Jesień

„Niebezpieczna też jest sama konstrukcja – w tabloidzie wszystko musi być czarno-białe. Dziennikarze zapominają, że wokół nas jest mnóstwo odcieni szarości. Chłopcy wywołujący bunt w poprawczaku to ˝bydlaki˝, więźniowie to ˝bestie˝, ksiądz nie zniewolił, tylko ˝opętał˝, Bestry nie naruszył czynności narządów ciała, tylko ˝zgwałcił˝, chociaż jeden i drugi czyn to zupełnie coś innego. Mocne słowa, oskarżenia głęboko zapadają w pamięć. Są ciekawsze, więc nadają się do druku, bo zwiększają ilość sprzedanych gazet.”

Jan Bestry (1954) polski polityk

fragment wystąpienia w Sejmie, 23 sierpnia 2007
Źródło: Stenogram z posiedzenia Sejmu http://orka2.sejm.gov.pl/Debata5.nsf/851e81387c160e4fc125745f00379393/662d08226f145358c125746600405a3f?OpenDocument

O zapominaniu

„Bóg jest obecny w każdym człowieku, który jest ci przychylny, dla którego jesteś wart trudu, który z tobą idzie i pozostaje, kiedy zapada wieczór.”

Phil Bosmans (1922–2012)

O Bogu

„Będziemy sięgać po pomoc jak najliczniejszej grupy instruktorów. Dzięki temu ważne decyzje nie będą zapadał w ciszy gabinetów, a sprawy zastrzeżone dotąd dla wąskiego grona staną się wspólnymi problemami różnych wspólnot. Wtedy będziemy wszyscy w naszym, wspólnym harcerstwie.”

Ryszard Pacławski (1958) polski instruktor harcerski, prawnik

Źródło: czasopismo Czuwaj styczeń 1991 r.

O decyzjach , O pomocy

„Aż strach sobie wyobrazić, co będzie działo się w zimie, bo już teraz brakuje w noclegowniach miejsc i ludzie zamarzają na ulicy. Warto sobie uzmysłowić, że wyroki bez prawa do lokalu socjalnego są najczęściej wyrokami zaocznymi. Często zapadają wobec osób, które nie były w stanie pojawić się na rozprawie lub nawet odebrać korespondencji z sądu, a w praktyce także wobec tych, którzy omyłkowo nie zostali o rozprawie powiadomieni. Wśród tych lokatorów znajdą się osoby obłożnie chore, zbyt stare, aby normalnie funkcjonować i orientować się w swojej sytuacji, a także psychicznie chorzy. Zatem wszyscy ci, którzy są ofiarami niewydolnego systemu pomocy społecznej.”

Piotr Ikonowicz (1956) polski polityk

Źródło: lewica.pl, 28 września 2011 http://lewica.pl/index.php?id=25259

O ludziach , O strachu , O pomocy

„(…) zmierzch zapada tu zbyt nagle (…).”

Agnieszka Osiecka (1936–1997) polska poetka, autorka tekstów piosenek

Cytaty z tekstów literackich, Cytaty z wierszy i piosenek
Źródło: Życiorys

„Miłość duszy nie jest jeszcze taka, jak Bóg tego żąda. Dusza nagle traci obecność Bożą. Powstają w niej różne błędy i wady, z którymi musi toczyć zaciekły bój. Wszystkie błędy podnoszą głowę, jednak czujność jej jest wielka. Na miejsce dawnej obecności Bożej wstąpiła oschłość i posucha duchowa, nie czuje smaku w ćwiczeniach duchownych, nie może się modlić, ani tak jak dawniej, ani jak teraz się modliła. Rzuca się we wszystkie strony i nie znajduje zadowolenia. Bóg się przed nią ukrył, a ona w stworzeniu pociechy nie znajduje i żadne stworzenie nie umie jej pocieszyć. Dusza pragnie namiętnie Boga, ale widzi swą nędzę, zaczyna odczuwać sprawiedliwość Bożą. Widzi jakoby utraciła wszystkie dary Boże, umysł jej jest jakby przyćmiony, ciemność zapada w całej jej duszy, zaczyna się udręka co do nie pojęcia. Dusza starała się przedstawić stan swej duszy spowiednikowi, lecz nie została zrozumiana. Zapada jeszcze w większe niepokoje. Szatan zaczyna swe dzieło.”

Faustyna Kowalska książka Dzienniczek

Dzienniczek
Źródło: cytat z „Dzienniczka” nr 96

O miłości , O Bogu , O sprawiedliwości , O ćwiczeniach

„Pomimo tak stosunkowo wysokich wydatków na żywność niedożywienie dzieci stanowi poważny problem w naszym kraju. Według różnych szacunków problem głodu dotyka ok. 20-30% naszych dzieci. Nauczyciele, pedagodzy, jak również stowarzyszenia czy fundacje pomocy dzieciom alarmują, że wiele dzieci przychodzi do szkoły na czczo. Niedożywione dziecko to dziecko mające problemy z prawidłowym rozwojem fizycznym, a także mające kłopoty z przyswajaniem wiedzy, uważaniem na lekcjach i niemające sił na pełne uczestnictwo w zajęciach. Lekarze alarmują, że doskwierający głód wpływa na spadek odporności organizmu, skłonność do zapadania na różne infekcje, jak również niewydolność oddechową czy zapadalność na choroby wewnętrzne. Niedożywienie dzieci dotyczy głównie dzieci z rodzin wielodzietnych, w których rodzice borykają się z bezrobociem, i z rodzin patologicznych. Niebezpiecznym syndromem jest fakt, że pomimo ożywienia gospodarczego i spadku bezrobocia bieda w naszym kraju nie znika. Może to świadczyć o przechodzeniu biedy z pokolenia na pokolenie.”

Leszek Sułek (1954) polityk polski

Źródło: Wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 18 października 2006 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata5.nsf/851e81387c160e4fc125745f00379393/f9b07595702f9057c125746500458f09?OpenDocument

O głodzie , O dzieciach , O chorobach , O wiedzę

„Otóż, co najbardziej uderza, wiążę i coraz mocniej dominuje w człowieku, to niesamowite poczucie swojskości. Największa tęsknota na odległość jest niczym w stosunku do tęsknoty powstającej, gdy się znowu opuszcza kraj po krótkim pobycie. Życie nabiera sensu, gdy się wychodzi z samolotu i gdy spotyka się ludzi, z którymi mówi się zarówno o rzeczach dobrych, jak i złych. Widzi się wówczas całą czczość, nierealność, o ile nie wprost cynizm czy też melodramatyczną rzewność rozmów emigracyjnych. Może być w kraju jak najgorzej, może to ktoś nazwać długą i ciemną nocą, która zapada (tak jak to zawsze pisano w historii polskiej o okresach popowstaniowych), niemniej ta noc ciemna posiada więcej światła, czaru niż najpiękniejsze światła życia w Anglii czy Ameryce. Wszystko złe w kraju jest czymś, z czym można i trzeba walczyć, choćby nawet za to groziły największe represje. Wszystko zło, z którym walczą emigranci, wydaje się nie tylko walką z krajem, ale również walką z tymi, którzy w kraju nadstawiają swego karku w imię wspólnych celów.”

Władysław Malinowski (1909–1975) polski dziennikarz i polityk socjalistyczny

8 grudnia 1946, w liście do Adama Ciołkosza, napisanym po powrocie do kraju.
Źródło: Andrzej Friszke, Adam Ciołkosz. Portret polskiego socjalisty, wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.

O życiu , O ludziach , O historii , O złu

„Statystyki wskazują, że w krajach, które zaszły dalej na drodze od państwa opiekuńczego do społeczeństwa ryzyka, w których szybciej rośnie nierówność społeczna i rozwarstwienie, dużo więcej osób ma wymagające leczenia problemy psychiczne. W krajach o dużych i szybko rosnących nierównościach – jak USA czy Wielka Brytania – ludzie trzykrotnie częściej zapadają na choroby psychicznie niż w społeczeństwach najmniej rozwarstwionych. Podobnie jest z niezdrową otyłością, przestępczością młodocianych, ciążami nastolatek. (…) W krajach, gdzie rozwarstwienie jest słabsze, ludzie żyją dłużej, bez względu na status materialny.”

Zygmunt Bauman (1925–2017) polski socjolog, filozof, eseista

Źródło: polityka.pl, 22 grudnia 2010 http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/artykuly/1511368,2,rozmowa-z-zygmuntem-baumanem-socjologiem.read

O ludziach , O chorobach

„Zdarza się i tak, że dostaję trzy, cztery godziny materiału z kilku kamer filmujących złożoną akcję, a ja mam z nich zrobić dwie minuty. Muszę się prze to po prostu przekopać, czasami razem z reżyserem, czasami samemu. Podstawą jest bardzo szczegółowe zapoznanie się z materiałem, tak żeby dokładnie wiedzieć, co mam do dyspozycji.(…) Zawsze należy podążać za wizją reżysera, czasami nawet pomagać mu ją wykrystalizować, dookreślić jego oczekiwania. Ale to nie może ograniczać ciebie jako montażysty, jako filmowca, który ma aktywny udział w tworzeniu filmu. Dokonuję pewnych wyborów, bo je lubię, bo uważam, że działają. Jeśli spodobają się reżyserowi – fantastycznie, jeśli nie, to je zmienię. Natura procesu twórczego cały czas pozostaje dla mnie tajemnicą. Nie rozumiem, jak powstają konkretne pomysły, jak zapadają decyzje. Nigdy nie jest się pewnym określonego rozwiązania, dopóki nie wprowadzi się go w życie. Można je sobie w nieskończoność wyobrażać, ale dopiero, kiedy zmontujesz ze sobą wszystkie elementy, wszystko nabierze życia, zacznie oddziaływać na emocje. Wcześniej film jest tylko konceptem intelektualnym.”

Pietro Scalia (1960)

o pracy montażysty filmowego.
Źródło: Podążać za wizją reżysera. Dwukrotny laureat Oscara specjalnie dla Stopklatki http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=51062

O życiu , O tajemnicy , O naturze , O decyzjach

„(…) scenariusz bardzo wpływa na nastrój całej ekipy. Na planie dramatów ludzie są bardziej refleksyjni, bo gdy poruszane są bolesne czy kontrowersyjne tematy, nie da się zaraz po skończeniu ujęcia po prostu iść na lunch i beztrosko żartować. Emocje zapadają głęboko i zdarza się, że aktorzy po zagraniu dramatycznej roli przeżywają załamania i depresje. Ja z natury jestem pogodnym człowiekiem, dlatego wesołe scenariusze pozytywnie wpływają na mój nastrój.”

Jamie Foxx (1967) aktor amerykański

Źródło: Boksuję się z przeszłością, „To i Owo” nr 48, 2009, s. 5.

O ludziach , O nastroju , O naturze , O przeszłości

„Już wieczór zapada,
usnęły już bory
i z borów wychodzą
reakcji upiory.
Straszliwych rezunów
zbierają się hordy,
by szerzyć dokoła
pożogi i mordy.”

Janusz Szpotański (1929–2001) satyryk i poeta polski, działacz opozycji w PRL

Źródło: Ballada o Łupaszce

„Oczywiście filmowe historie są potrzebne i ważne – ale to nie one niosą kino. To aktorzy, a w zasadzie ich twarze zapadają w pamięci widzów. W operze mamy arie, które są wizytówką poszczególnych operowych historii. To słynne arie ściągają ludzi do opery – nie całe przedstawienia.”

Volker Schlöndorff (1939) niemiecki reżyser filmowy

Źródło: wywiad http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=61108

O ludziach , O historii

„J. M. Ciechanowski, „Powstanie Warszawskie”, Londyn 1971 (i późniejsze wydania, w tym krajowe za zezwoleniem cenzury), który swoje stanowisko tylko nieco inaczej wystylizował w nowej publikacji „Na trupach tragedii. Powstanie Warszawskie 1944. Wybór dokumentów z komentarzem”. Warszawa 1992. Dzisiejsze poglądy autora najpełniej oddaje zdanie na s. 51 o „trzeciorzędnych przywódcach”, którzy w 1944 r. kierowali sprawami polskimi. Nie zaprzeczając solidności wielu ustaleń źródłowych J. M. Ciechanowskiego, należy podkreślić, iż autor przedstawił genezę Powstania ze specyficznego punktu widzenia Anglosasów, kierując cały ogień krytyki na stronę polską, a ignorując nieraz przyczyny, dla których zapadały takie a nie inne decyzje po stronie polskiej. W ten sposób uzasadniał najgorsze (antypolskie), rodem jeszcze z XVIII i XIX w., stereotypy anglosaskie o Polsce jako kraju niepoprawnych i niepoważnych romantyków, którzy zawsze są sami sobie winni. Te stereotypy odegrały dużą rolę w mentalności otoczenia Roosevelta i Churchilla, a także w biegu spraw polskich. (…) Dodajmy, że J. M. Ciechanowski wielokrotnie zarzucał polskim politykom brak realizmu. Na czym miał polegać ten realizm – poza ewentualnie upokarzającą kapitulacją wobec Stalina – autor ten, piszący w wiele lat po Układzie Jałtańskim, nie wyjaśnił.”

Stanisław Salmonowicz (1931) polski historyk

Źródło: Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza, Marian Marek Drozdowski (red.), wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 1995, s. 31.

O historii , O decyzjach

„Między dubbingującymi aktorami nie ma chorej konkurencji i wyrywania sobie ról, jak to się czasem dzieje w teatrze czy filmie. A poza tym decyzje o tym, kto ma zagrać, w większości zapadają za granicą. Nawet pracujemy przeważnie osobno, spotykając się tylko na chwilę, podczas scen zbiorowych.”

Grzegorz Pawlak (1961) polski aktor głosowy

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 7 sierpnia 2006 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/rknd.htm

O decyzjach , O czasie

„Przez chwilę widzę ją inną; widzę jak jej krucha uroda przeobraża się w brzydotę. Twarz czarownicy: niebieskie cienie pod oczyma powiększają się, nieruchome złotawe oczy, tłuste włosy ściągnięte w koczek, policzki marszczą się, zapadają i bledną. Dojrzeć czarownicę w kobiecie oznacza odrzucić jej kobiecość.”

Cyril Collard (1957–1993)

Źródło: Dzikie noce, Les Nuits Fauves (fr.)

O kobietach

„Cisza, jaka zapada po bolesnych zwierzeniach, bywa trudna do udźwignięcia.”

Camilla Läckberg (1974) szwedzka pisarka

Kaznodzieja

O ciszy

„Kiedy zapadały najgorsze wyroki, Stefan był dwudziestoparoletnim człowiekiem, który niewiele rozumiał z tego, co się działo. Naturalnie to go nie usprawiedliwia, ale nie uzasadnia też aż takiego eksponowania jego roli w stalinowskich zbrodniach sądowych.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

o swoim bracie, Stefanie, sędzim, który orzekał w procesach podziemia antykomunistycznego.
Źródło: Między Panem a Plebanem

„Kiedy zaczęła się arabska wiosna, napisałem artykuł dla łotewskiej prasy. Sens był taki: „ok., to dobrze, że jest demokracja. Ale co się stanie, po tym, jak ludzie będą wybierać demokratycznie?”. Kiedy dowiedziałem się, że zaczynają powstawać radykalnie islamskie grupy, napisałem kolejny artykuł. Że nie mamy już „arabskiej wiosny”, tylko „arabską jesień”. Będzie zatem gorzej. A co mamy w Syrii: tysiące zabitych, inwalidów, miliony uchodźców. To już nie jest walka o demokrację, a o coś innego. 40% mieszkańców Libanu to uchodźcy z Syrii. Mamy katastrofę służby zdrowia. Katastrofę systemu edukacji i bezpieczeństwa. Kiedy połowę ludności stanowią uchodźcy, rząd musi zapewnić lekarstwa, oświatę, bezpieczeństwo. Ekonomia Libanu się zapada. Mamy parędziesiąt procent bezrobotnych, bo Syryjczycy pracują za najniższe stawki. Jedni popierają opozycję, drudzy reżim w Damaszku. Mamy nawet grupy terrorystyczne. Tak więc dla Libanu nastał czas straszny, nawet gorszy niż wcześniejsza wojna domowa. Bo wtedy wiedziałeś, o co chodzi. Gdzie jest wróg. A teraz terrorystą może być twój sąsiad.”

Hosams Abu Meri (1974)

o współczesnej sytuacji krajów arabskich.

O wojnie , O ludziach , O smutku , O demokracji

„Gwiazdo wieczoru! Ty święta nocy ozdobo!
Słusznie Bogini kochania szczyci się tobą,
Gdy xiężyc świeci tyś blada,
A świetnaś gdy noc zapada.”

Bion ze Smyrny poeta grecki

Źródło: Do gwiazdy wieczornej, tłum. Bruno Kiciński

O nocy , Kochać się

„Nigdy nie chciało jej się wierzyć, że można to zobaczyć, ale oto właśnie na jej oczach pękało ludzkie serce. Widok ten przypominał wyburzanie wieżowca, który zapadał się w siebie, piętro po piętrze, aż nie pozostało nic, tylko wspomnienie zawisłe w powietrzu.”

Jodi Picoult (1966)

Świadectwo prawdy (2000)

O wspomnieniach , Serce

„(…) Maxine spędza czarujące półtorej godziny w towarzystwie swojego szwagra, Avrama Deschlera, który pilnuje ozora à la Polonaise, powoli gotującego się w kuchni przez cały dzień. Mieszkanie wypełnia się intrygującym aromatem, który po chwili zapada głęboko w pamięć.”

Thomas Pynchon (1937) amerykański pisarz

W sieci
Źródło: s. 274

„Jako poseł na Sejm RP działałem m. in. w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. W jej ramach działała podkomisja, która miała za zadanie opracowanie nowej ustawy o szkolnictwie wyższym. Dyskutowano wówczas o etapach awansu naukowego. Chodziło o procedurę habilitacyjną. Zaproponowałem pomysł, który został zmodyfikowany, ale wszedł w życie. Wcześniej było tak, że po kolokwium habilitacyjnym dokumentacja była przesyłana do Warszawy, do Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów naukowych, i tam właściwie procedura zaczynała się niemal od nowa. Często decyzja, która zapadała, była traktowana jako wewnętrzna sprawa tej komisji. Zaproponowałem więc, żeby wszyscy recenzenci przyjeżdżali już na kolokwium habilitacyjne i decyzja zapadała od razu, na miejscu. Zdarzało się bowiem, że po kolokwium habilitacyjnym ktoś cieszył się już, że jest doktorem habilitowanym, a po roku przychodziła decyzja odbierająca mu prawo do tego stopnia naukowego. Było to nie tylko stresujące, ale często również mało obiektywne. Zmiany przewidywały również, iż w przypadku habilitacji na niewystarczającym poziomie karana byłaby rada naukowa, a nie habilitant. Było to znaczne usprawnienie, ale i pewien kompromis, bo niektóre środowiska domagały się w ogóle zniesienia habilitacji.”

Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz (1944) polski fizyk i polityk

Źródło: Przekraczamy granice fizyki, naszdziennik.pl, 15 marca 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20080315&id=my21.txt

O życiu , O młodzieży , O decyzjach , O nauce

„Człowiek jest istotą, która, podobnie jak wszystkie inne istoty żyjące, ze śmiercią zapada w nicość. Śmierć jest najstraszliwszym wrogiem ludzkości. Wizja nieuchronnej i koniecznej śmierci odbiera całą radość życiu, gdyż w walce ze śmiercią jest człowiek zupełnie bezsilny. Bezsilność tę powiększa jeszcze fakt, że rozum, którym człowiek wyróżnia się wśród zwierząt, nie jest w stanie rozwiązać zagadki przeznaczenia człowieka. Gdyby człowiek wiedział na pewno, że istnieje życie pozagrobowe, inne i piękniejsze, nie chciałby żyć (…). Z tej tragicznej sytuacji może uratować człowieka jedynie Bóg. Rozum bowiem sam przez się nie jest w stanie nawet poznać, czy Bóg istnieje. O istnieniu Boga i życia pozagrobowego może się człowiek dowiedzieć jedynie z objawienia. To objawienie przyniósł ludzkości Chrystus, który wprawdzie był takim samym, jak i my, człowiekiem, ale którego Bóg w swej dobroci użył za narzędzie swojej woli.”

Faust Socyn (1539–1604) włoski filozof, reformator religijny, działający w Polsce

Źródło: Ludwik Chmaj, Wykłady Rakowskie Fausta Socyna, s. 174-175. http://www.apologeta.nazwa.pl/teologia/Wyklady%20Rakowskie%20Fausta%20Socyna.pdf

O życiu , O śmierci , O Bogu , O zwierzętach

„Inwestycja w Złoczewie jest dla nas konieczna, dlatego należy podjąć starania, aby jak najszybciej zapadały najważniejsze decyzje. Inwestycja w Złoczewie jest najbardziej zaawansowana, w praktyce jest już przygotowana. Wielokrotnie rozmawiałem w ministerstwie aby doprowadzić tą inwestycję do realizacji. To jest ogromny kapitał dla naszego regionu, podtrzymanie zdolności wytwórczych dla elektrowni.”

Dariusz Kubiak (1971) polski polityk

Źródło: Maciej Wiśniewski, Poseł Dariusz Kubiak: Musimy walczyć o Złoczew http://belchatow.naszemiasto.pl/artykul/posel-dariusz-kubiak-musimy-walczyc-o-zloczew,3657100,art,t,id,tm.html, belchatow.naszemiasto.pl, 23 lutego 2016.

O decyzjach

„Księża nie wierzą kuriom. Gdy tam pójdą pieniądze, zapadają się w czarną dziurę.”

Wojciech Lemański (1960) polski ksiądz

Źródło: rozmowa Katarzyny Wiśniewskiej, Nie boję się niczego poza grzechem, „Gazeta Wyborcza”, 31 marca-1 kwietnia 2012

O pieniądzach

„Idą lata, lata płyną,
Zapadają w martwe głusze;
Nad uśpionych rzesz drużyną
Szepcą pacierz stare grusze.”

Zofia Trzeszczkowska (1847–1911) polska poetka i tłumaczka

Źródło: Grusze, z antologii Ziemia polska w pieśni

„Myśli wypowiedziane głęboko zapadały nie tylko w umysłach, ale i w sercach (…)”

Zdzisław Libera (1913–1998) polski historyk literatury i nauczyciel akademicki

Źródło: Profesor

O myślach , O myśleniu , Serce

„Zapada zmierzch, a ja się starzeję.”

Dan Simmons (1948) amerykański pisarz fantastyki naukowej

Cykl Hyperion Cantos, Dylogia Hyperion, Hyperion (1989)
Źródło: O człowieku, który szukał Boga

O Bogu

„A ja… kiedy noc zapada…
by wszystko wyrównać i zatrzeć,
dopadam do okna w ciemności
i patrzę… żarłocznie patrzę…
i kradnę zgaszoną Warszawę,
szumy i gwizdy dalekie,
zarysy domów i ulic,
kikuty wieżyc kalekie…
Kradnę sylwetkę Ratusza,
u stóp mam plac Teatralny,
pozwala księżyc Wachmeister
na szmugiel sentymentalny…
Wbijają się oczy żarłocznie,
jak ostrza w pierś nocy utkwione,
w warszawski wieczór milczący,
w miasto me zaciemnione…
A kiedy mam dość zapasu
na jutro, a może i więcej…
żegnam milczące miasto,
magicznie podnoszę ręce…
zamykam oczy i szepce:
– Warszawo… odezwij się… czekam.”

Władysław Szlengel (1912–1943) polski poeta, autor tekstów kabaretowych i piosenek, dziennikarz, aktor estradowy

Źródło: Okno na tamtą stroną

O czekaniu , O nocy

„W miarę jak czytał, zakochiwałam się w nim tak, jakbym zapadała w sen: najpierw powoli, a potem nagle i całkowicie.”

John Green książka Gwiazd naszych wina

Wyznanie Hazel Grace.
Gwiazd naszych wina

O snach , O czytaniu

„Gdy za oknem zapada już śmierć,
gdy tylko cisza mówi do mnie,
wszystko dookoła rozmywa się.”

Adam Pluszka (1976) polski poeta, prozaik, krytyk literacki i filmowy

Źródło: Beczki na dzieci http://www.dwutygodnik.com/artykul/4176/, Dwutygodnik.com nr 98/2012.

O śmierci , O dzieciach , O ciszy

„Kiedy śpię, czasami dosłownie śnię wyścig od startu do mety. Kiedy indziej, gdy zapadam w sen, wyobrażam sobie to, co chcę osiągnąć: skok, wślizg do wody, ruchy, cykle, podejście do ściany, dotknięcie ściany, wyłączenie zegara, nawrót i płynięcie z powrotem tak wiele razy, ile trzeba do ukończenia wyścigu.”

Michael Phelps (1985) pływak amerykański

Źródło: sport.pl http://www.sport.pl/sport/1,92385,5570979,Michael_Phelps___fenomen_plynie_do_historii.html

O sporcie , O snach

„Pan się myli – odpowiedział major Zajączkowski – nikt pana nie upoważnił do wymierzania sprawiedliwości (…) Sprawiedliwość wymierza państwo i tylko państwo. Nie ludzie, nawet nie sędziowie, bo oni ogłaszają wyroki w imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. (…)
Ale państwo wymierzając karę, zostawia człowiekowi szansę poprawienia się i powrotu na uczciwą drogę. W wyjątkowych sprawach zapada najwyższa kara, wyrok śmierci. Szansą poprawy jest również przedawnienie. Jeżeli człowiek popełnił nawet zbrodnię, a później nie ujęty przez prawo prowadzi uczciwe życie przez dwadzieścia lat, przebacza mu się stare grzechy. Bo sprawiedliwość to także umiejętność przebaczania.(…) Ale czy szukał pan pomocy i opieki?
– Gdzie jej miałem szukać?
– W radzie zakładowej, w partii czy choćby u nas w milicji. Na pewno podano by panu życzliwą dłoń, tak jak ją podajemy tysiącom ludzi, którzy wychodząc z więzienia i chcąc dalej żyć uczciwie, znajdują się w takim samym położeniu”

Jerzy Edigey (1912–1983)

Alfabetyczny morderca

O życiu , O śmierci , O ludziach , O sprawiedliwości

„Tam, gdzie świat czyni się obrazem, byt w całości zakłada się jako coś, na co człowiek się nastawia i co chce zatem pozwać przed siebie, mieć przed sobą. Światoobraz w rozumieniu istotnym nie oznacza więc obrazu świata, lecz świat pojmowany jako obraz. W tym ujęciu byt w całości bytuje dopiero i tylko o tyle, o ile postanawia go człowiek, który przedstawia i dostawia, wytwarza. Tam, gdzie powstaje światoobraz, zapada istotna decyzja o bycie w całości. Bycia bytu poszukuje się i znajduje się je w tym, że jest on przedstawiany. (…) To nie światoobraz zmienia się z niegdyś średniowiecznego w nowożytny, to sam fakt, że świat staje się obrazem, znamionuje istotę nowożytności.”

Martin Heidegger (1889–1976) filozof niemiecki

Czas światoobrazu
Źródło: s. 77, 78

O świecie , O poszukiwaniu , O decyzjach , Obraz

„Gdyby mnie pani po paru latach spytała o jakiegoś pacjenta, nad którym się głowiłem, jak wyglądało rozszczepienie drugiego jego tonu nad tętnicą płucną, to ja bym pani mógł ten rytm wystukać tutaj na stole. Pamięta się chorych – powiedzmy – bardziej złożonych, trudniejszych. Takich, nad którymi się człowiek zastanawiał, albo się mylił, albo się gubił, na tym przecież też polega nasz zawód. Te błądzenia, te różne wędrówki z chorym zapadają w pamięć, zawsze.”

Andrzej Szczeklik (1938–2012) polski lekarz

Źródło: Wywiad, rmfclassic.pl, 2007 http://www.rmfclassic.pl/radio/programy,wywiady,1039.html?wywiad=4302

„I ratuj nas od samych siebie, Panie proszę zbaw,
by zabłysło światło, gdy zapada mrok spraw.”

Ras Luta (1982)

Uratuj siebie (2013)
Źródło: Ratuj nas

O świetle

„Sprawa tarczy pokazała, że Rosja rości sobie prawo do wpływania na decyzje, jakie zapadają w sprawie naszego regionu, a USA się z tym liczą. Paradoksalnie to dla nas dobra informacja, bo mamy tego świadomość.”

Witold Waszczykowski (1957) polski polityk

Źródło: „Rzeczpospolita”, 17 września 2009 http://www.rp.pl/artykul/364932.html

O decyzjach

„Wieczór nadchodzi wolno i nieubłaganie, nadciąga jak wrogie armie, jak wojska nieprzyjacielskiej ciemności, bataliony realnego mroku, dywizje lęków i fobii, wieczór zapada we mnie, ja w wieczór zapadam się całkiem.”

Jakub Winiarski (1974) polski poeta, prozaik, krytyk literacki

Kronika widzeń złudnych

„(…) życie składa się raczej z okruchów teraźniejszości, które zapadają w pamięć, i tak naprawdę tylko z tego składa się nasz świat.”

Andrzej Stasiuk książka Jadąc do Babadag

Jadąc do Babadag

O życiu , O świecie

„Kraju ojczysty! Wyklęty przez Boga –
Tyle ty znosisz niedoli.
Chmury, mokradła… Nad zbożem ubogim
Wieczór zapada na błoni.

Wokół rzucone ojczyste me wioski.
Z żalu aż pierś ściska, burzy! –
Biedne tam chatki, topole i brzózki,
I wszędzie ludzie ponurzy…”

Maksim Bahdanowicz (1891–1917) białoruski poeta, krytyk literacki, historyk

Краю мой родны! Як выкляты Богам –
Столькі ты зносіш нядолі.
Хмары, балоты… Над збожэм убогім
Вецер гуляе на волі.

Поруч раскідалісь родные вёскі.
Жалям сцікаюцца грудзі! –
Бедные хаткі, таполі, бярозкі,
Ўсюды панурые людзі… (białorus.)
Źródło: wiersz Kraju ojczysty! Wyklęty przez Boga… http://wiersze.wikia.com/index.php?title=Kraju_ojczysty!_Wyklęty_przez_Boga…&useskin=monobook, 1913

O Bogu , O ludziach

„Główny problem polega na tym, że wszystko się dzieje w imieniu pacjenta, obok niego, i człowiek w śpiączce zupełnie traci poczucie mocy sprawczej. Przestaje wpływać na rzeczywistość, jest ubezwłasnowolniony i czuje się niepotrzebny. W opowieściach ludzi, którzy obudzili się ze śpiączki, powraca taki obraz: grupa lekarzy, studentów stoi nad pacjentem, trwają dyskusje, zapadają wyroki… A on wszystko widzi i słyszy. Próbuje krzyknąć: „Jestem! Jestem!””

Ewa Błaszczyk (1955) polska aktorka

Oczywiście nikt tego nie dostrzega.
Wejść tam nie można (2005)
Źródło: s. 27, 28

O ludziach , O problemach , O rzeczywostości , Obraz

„Jak pierdolony kat zapadam ci w pamięci.”

Chada (1978–2018) polski raper

Źródło: Wracam do gryna albumie WGW

„Każde życie można przedłużyć, wszystkie choroby są uleczalne, oprócz choroby chorób, choroby szczególnej, jaką jest śmierć. Na tę chorobę zapadają zarówno zdrowi, jak i chorzy. Ci, którym coś dolega, oraz ci, którzy czują się wyśmienicie.”

Vladimir Jankélévitch (1903–1985)

To, co nieuchronne

O życiu , O śmierci , O chorobach

„Wiem już, jak się twarz zapada w sobie,
Jak wzrok gasi błonka strachu szklista,
Jak cierpienie na policzkach żłobi
Twarde znaki klinowego pisma,
Jak się jasne albo czarne włosy
W mgnieniu oka w srebro zmienić mogą,
Jak się uśmiech z pokornych warg płoszy
I jak suchy śmiech dygocze trwogą.
I nie modlę się za siebie, Boże:
Za nas wszystkie, ustawione sznurem
W skwarze lipca i w styczniowym mrozie
Pod czerwonym ociemniałym murem.”

Anna Achmatowa (1889–1966) rosyjska poetka

O uśmiechu , O śmiechu , O strachu , O Bogu

„Stworzymy rząd przyjazny ZSRR, ale decyzje będą zapadać w Warszawie.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

w trakcie rozmowy z Władymirem Kriuczkowem, szefem KGB, który akurat przebywał w Warszawie w sierpniu 1989 roku.
Źródło: alehistoria.pl https://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,25408711,polacy-nie-poklonili-sie-leninowi-wizyta-tadeusza.html, 18 listopada 2019.

O decyzjach

„Wielu mężczyzn z wiekiem zapada na autyzm testosteronowy, który przejawia się w powolnym zaniku inteligencji społecznej i umiejętności międzyludzkiej komunikacji, a także upośledza formułowanie myśli. Zaatakowany tą Dolegliwością Człowiek staje się milczący i wydaje się pogrążony w rozmyślaniach. Bardziej interesują go różne Narzędzia i maszynerie. Pociągają go druga wojna światowa i biografie znanych ludzi, najczęściej polityków i złoczyńców. Prawie zanika jego zdolność do czytania powieści, autyzm testosteronowy zaburza psychologiczne rozumienie postaci.”

Olga Tokarczuk książka Prowadź swój pług przez kości umarłych

Prowadź swój pług przez kości umarłych
Źródło: Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017, s. 36.

O inteligencji , O komunikacji , O myślach , O myśleniu

„Czy mrok zapada, czy jaśnieje, jaśmin jest biały.”

Jorgos Seferis (1900–1971) poeta i eseista grecki, noblista

„W bożnicy było rojno jak w ulu. Ciężka woń gorejących świec, ludzki pot, zapach czarnej tabaki. Na stopniach przy wejściu siedzieli żebracy – starcy o czerwonych powiekach, ślepcy z bielmami, kulawi ze szczudłami lub bez szczudeł. Tuż koło drzwi, przy długim stole, szykowali się do modlitwy rzemieślnicy, krawcy i szewcy, tragarze nieuczeni, niepiśmienni – siedzieli barczyści lub chuderlawi, czysto wymyci, wspierając się ciężko na dębowych deskach stołu i zaglądając do modlitewnych książek, których nie potrafili czytać. Na podwyższeniu i przed ołtarzem, wzdłuż wschodniej ściany, siedzieli prominenci – ludzie bogaci lub mądrzy i uczeni, poważani i znani. Ojciec usadowił się w jednej ze środkowych ławek, nie zanadto na przedzie i nie zanadto w tyle. Trzymałem się poły jego kapoty i patrzyłem w sufit, na gwiazdy ze złoconego drzewa migające na firmamencie, który niegdyś był lakierowany i błękitny, a teraz okopcony i szary jak niebo przed słotą. Lwy skrzydlate nad ołtarzem poruszały potężnymi łbami i otwierały paszcze, ale nie słyszałem ich ryku. Gwar zagłuszał poszczególne dźwięki, słychać było tylko ten gwar, tonęły w nim pienia sześcioskrzydłych serafinów, wycie wichru pustynnego, modły starców i szlochanie kobiet, ukrytych za firankami na małej galeryjce. Zapach tabaki zatykał oddech, ludzie kichali i wycierali nosy, a za oknami zapadał zmierzch, szkiełka witraży mieniły się w świetle świec i w blasku dużego elektrycznego żyrandola.”

Kalman Segal (1917–1980) pisarz i poeta polski narodowości żydowskiej

Źródło: Raz w roku przebaczać, w: Przygoda w miasteczku, Iskry, Warszawa 1965, s. 23–24.

O kobietach , O ludziach , O książkach , O czytaniu