Cytaty na temat chodnik (52 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Medeą była, kiedy spotkałem ją kolejny raz, czarownicą w transie, w ekstazie, nieruchoma na chodniku,
obdarty płaszcz szeroko rozdziawiony, tłum przepływający wokół niej, jej usta nagle rozdarte na oścież,
niby w krzyku, cicho jednak, tak jakby wybuchł on wyłącznie w jej mózgu czy piersi:
w płaczu tak czystym, wyćwiczonym, oderwanym, że nie potrzebował już głosu czy może nie mógł go już wytrzymać.”

C.K. Williams (1936–2015)

Źródło: Sąsiadka, tłum. Magda Heydel

„A nazajutrz miałem być w Baia Mare, które kiedyś nazywało się Nagybánya. Miałem węszyć za minionym, szukać tego nieustannego „kiedyś”, które w moich stronach jest teraźniejszością, ponieważ „jutro” właściwie nigdy nie nadchodzi, bo zatrzymuje się w dalekich krajach znęcone ich powabem, przekupione, a może po prostu zmęczone. To, co ma nadejść, nigdy tu nie dociera, ponieważ zużywa się gdzieś po drodze i zamiera jak blask dalekiej latarni. Panuje tutaj wieczny schyłek i dzieci rodzą się zmęczone. W ukośnym świetle późnej jesieni gesty i ciała ludzi są tym wyrazistsze, im mniejsze jest ich znaczenie. Mężczyźni stoją na rogach ulic wpatrzeni w pustkę dnia. Plują na chodnik i palą papierosy. To jest teraźniejszość. Tak jest w mieście Sabinov, w mieście Gorlice, w Gönc, w Caransebeş, w całym słynnym międzymorzu między Czarnym i Bałtykiem. Stoją i przeliczają papierosy w paczkach i drobne w kieszeniach. Czas nadciąga z daleka i przypomina obce powietrze, którym już ktoś oddychał.”

Andrzej Stasiuk książka Jadąc do Babadag

Jadąc do Babadag

O mężczyznach , O dzieciach , O ludziach , O czasie

„Czy wyobrażacie sobie, panowie, że chłopcy z „Zośki” i „Parasola” stać będą na chodnikach z czerwonymi chorągiewkami i spokojnie witać sowieckie czołgi wjeżdżające przez most Kierbedzia? Czy nie widzicie, co się dzieje na ulicach? Popatrzcie tylko w twarze ludzi obserwujących cofające się kolumny niemieckich rozbitków! Spójrzcie w te wilczo dzikie oczy naszych żołnierzy czekających tylko znaku, by rzucić się na wroga! Na miłość boską, czyż naprawdę niczego nie widzicie?”

Leopold Okulicki (1898–1946) generał polski

Źródło: Jerzy R. Krzyżanowski, Ostatni komendant. Opowieść o Leopoldzie Okulickim, Instytut Prasy i Wydawnictw Novum, Warszawa 1990, s. 94.

O miłości , O ludziach

„Kiedy w Montrealu nadchodzi lato, zjawia się z impetem dorównującym tancerce rumby: całej w falbankach i jaskrawej bawełnie z migającymi udami i lśniącą od potu skórą. Ta bezwstydna zabawa zaczyna się w czerwcu i trwa do września.
Wszyscy z radością witają tę porę roku i traktują ją z pewną nabożnością. Życie toczy się na ulicach. Po długiej, surowej zimie pojawiają się na nich kafejki, rowerzyści i rolkowcy walczą ze sobą o miejsce na ścieżkach rowerowych, jest mnóstwo festiwali na świeżym powietrzu, a ludzie kłębią się na chodnikach.”

Kathy Reichs (1948)

Cykl Kości, Zapach śmierci (1997), Temperance Brennan

O życiu , O ludziach , O lecie , Radość

„Chwile ulotne chwytam,
Jak sygnał satelita.
I ta różnica,
Nie krążę po orbitach,
Lecz twardo stąpam po chodnikach.”

Rahim (1978) muzyk polski, raper

Cytaty z Paktofoniki, Kinematografia
Źródło: utwór Chwile ulotne

„Dziennikarstwo to nie zawód ani branża. To tylko mizerna szansa na zaistnienie dla popaprańców i odmieńców – fałszywe drzwi na zaplecze prawdziwego życia, obrzydliwa, zaszczana nora zabita dechami przez inspektorów budowlanych, ale dość głęboka, by każdy pijaczek mógł stoczyć się do niej z chodnika, żeby tam walić gruchę jak małpa w zoo.”

Hunter S. Thompson książka Lęk i odraza w Las Vegas

Lęk i odraza w Las Vegas (1971)

O szansie

„Powrót do źródeł jest pożyteczny, wzbogacając język teatru, który tu i ówdzie szoruje brzuchem po chodniku. Jakby dreptał o pół wieku za muzyką, co szczególnie razi na bezkarnie masakrowanej scenie operowej, gdzie włada jeden styl, stosowany do wszystkiego: skundlony „post-stanisławski” realizm przyprawiony Brechtem, ekspresjonizmem i reality show.
Z „oryginalnym” teatrem jest zaś tak samo, jak z oryginalnymi instrumentami w muzyce. Od lat namawiam znajomych muzyków „modern”, żeby się nie dali odstraszyć od Haendla, Haydna i Mozarta, gdzie królują dzisiaj „barokowcy.””

Piotr Kamiński (1949)

Źródło: Joanna Walaszek, Natura Szekspira http://www.dwutygodnik.com/artykul/3935/, Dwutygodnik.com nr 91/2012.

O naturze , O wieku

„Zobaczył ludzi ociekających wodą, w biegu, ubrania i ciała mokre od spryskiwaczy. Na ulicy leżały porozrzucane buty, torebki, laptopy, mężczyzna siedzący na chodniku kaszlał krwią. Papierowe kubki turlały się dziwnie w dal. Świat był też sylwetkami w oknach na wysokości trzystu metrów, padającymi w wolną przestrzeń, i odorem płonącego paliwa, i monotonnym rozdzierającym wyciem syren.”

Don DeLillo Spadając

Źródło: Spadając, 2007

O ludziach , O świecie , O butach , O wodzie

„Wrzesień powoli zamieniał się w jesień,
nie ma słowików, ucichł gwar słowników,
zabrakło ludzkiej kapeli, która zagrzewała
wiosny i lata, komedia skończona.
Znowu ład wkracza w chaos płaskim butem,
co rozgniata zatarte litery chodnika
lodowcem niepamięci.”

Krzysztof Karasek (1937)

Źródło: Wiek żelaza

O butach , O wiośnie , O wieku , Jesień

„(…) w pierwszym momencie uderzającym wrażeniem było to, że kiedy przyszliśmy od strony ulicy do późniejszej Rydlówki, domu nie było widać z ulicy, był całkowicie ukryty. Kiedy szło się ścieżką, wyboistą, troszkę pod górę, ponad chodnikiem, ten dom nagle wyłaniał się z drzew. Było piękne późne wrześniowe popołudnie. Niesamowite kolory, szczególny rodzaj światła, jakieś maleńkie mgiełki, dymy, które dochodziły z pobliskich pól, bo wtedy tam były jeszcze pola, i pojawiający się nagle w tym otoczeniu niewielki dom, troszkę jakby wkopany w ten teren, od razu wprawił nas w zupełnie wyjątkowy nastrój.”

Ewa Miodońska-Brookes (1939)

o odwiedzinach domu, w którym odbyło się wesele Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną.
Źródło: Anna Czabanowska-Wróbel, NIEPRZERWANY DIALOG. O Wyspiańskim i tajemnicach jego twórczości, „Alma Mater”, nr specjalny, 2007, s. 16, 17.

O tajemnicy , O domu , O górach , O nastroju

„Bardzo lubię oglądać kolorowe pochody. Jak na przedzie idą mali i duzi, rozciągnięci i skurczeni. Za nimi postępują krzywi, prości i z przechyłem. Potem pokazują się kwadratowi, okrągli i ci pomiędzy. Ci nienagannie proporcjonalnie skrojeni i tamci o niewymuszonych żadnymi regułami konstrukcjach. Pod słońcem stołecznego miasta, każda Parada Nierówności jest okazją do podziwiania wszelkich form składających się na rozkład normalny. Z chodnika, normalnie wszystko widać. Machamy chorągiewkami w takt bębnów przyjaznej stereometrii.”

Marek Konecki (1949)

Księga kpin (satyry, ironie i nonsensy)

„opustoszała jest w niedzielne południe nasza ulica
zostają tylko ci którzy muszą reszta wyjeżdża za miasto
łapać wiatr w płuca zachłystywać się wonią wsi
obmywać ciała w strumieniach lub wspinać się na szczyty
z pewnością ma to jakiś sens z pewnością
bo czyż nie bardziej zielona jest trawa na łąkach
niż mech na chodnikach, parapetach i murach”

Piotr Maur (1963)

Źródło:

O trawie , Sens

„Ludność Warszawy nazywa niemieckie miotacze min ruchomymi „szafami”, ponieważ wydają odgłos podobny do tego, jaki słychać przy przesuwaniu ciężkich mebli, po którym w ciągu kilku sekund następuje seria straszliwych wybuchów. W wieżowiec Prudentialu przy placu Napoleona, najwyższy budynek Warszawy, trzykrotnie uderzyły miny i raz trafiła w niego bomba. Jest całkowicie spalony. Chodniki warszawskich ulic zmieniły się w cmentarze. W wielu miejscach nie można nimi przejść, nie natykając się na świeże mogiły.”

John Ward (1921–1995) Oficer brytyjskich sił powietrznych RAF, w czasie II wojny światowej działający w polskim podziemiu

depesza sierżanta RAF Johna Warda do rządu brytyjskiego, Warszawa, 19 sierpnia 1944.
Źródło: Norman Davies Powstanie ’44, Wydawnictwo Znak, Kraków 2008, s. 410.

„Moja dziewczyna zapomniała o miłości jak o rowerze
na chodniku.”

Jehuda Amichaj (1924–2000)

Źródło: Ręka Boga we wszechświecie, tłum. Tomasz Korzeniowski

O Bogu

„W mieście na „Ł” władze miejskie, zgodnie z jedynie słuszną i oślepiająco świetlaną doktryną outsourcingu powierzyły kwestię odśnieżania prywatnej firmie. Kiedy zaspy na jezdniach i chodnikach sięgały już do wysokości genitaliów dorodnego Yeti, władze miejskie po piastowsku poskrobały się w głowę: „No jakże to, że miasto nieodśnieżone… Przecież firma prywatna to sama z siebie wszystko zawsze dobrze robi, tak dobrodziej Balcerowicz mówili… Może się pochorowała?”. No i kierując się humanitarną troską, posłano inspektorów, żeby sprawdzili, co robi firma prywatna. Okazało się, że przez cały dzień i dwie trzecie nocy ani jeden odśnieżacz nie wyjechał odśnieżać. Około czwartej nad ranem jeden z nich bohatersko wyturlał się za bramę firmy, aby tam się oddać iście PGR-owskiej drzemce. Myślę, że w tej sytuacji Balcerowicz, Bielecki i Lewandowski (może pod wspólnym pseudonimem BaBiLon) powinni razem stworzyć nową ideologię: nełołibełałizm, czyli neoliberalizm po poprawkach. W deklaracji programowej mogliby napisać: „Stwierdziliśmy, że istnieją wyjątki od naszej ogólnie słusznej i oślepiająco świetlanej teorii: nie obowiązuje ona w miastach na literę «Ł.»”

Tomasz Piątek (1974) polski pisarz i dziennikarz

A teraz zbadamy pozostałe litery alfabetu”.
Źródło: krytykapolityczna.pl, 15 lutego 2010 http://www.krytykapolityczna.pl/Tomasz-Piatek/Nie-Dukaj-tylko-pisz/menu-id-215.html

O myślach , O myśleniu

„Po prostu zrozumiałam, że się pomyliłam. Wychowałam się w teatralnym domu i było dla mnie oczywiste, że zostanę aktorką. Zdałam więc do szkoły i byłam przekonana, że to jest mój cel w życiu. Nie narzekałam na brak pracy. Czułam jednak, że uprawianie tego zawodu jest bolesne i zupełnie mnie wykańcza. Kiedy zaczęłam robić muzykę, okazało się, że nie muszę tak strasznie cierpieć, żeby wyrazić siebie, a jednocześnie sprawia mi to niewiarygodną radość. Jestem zdania, że najlepsza sztuka bierze się z wygłupu i zabawy. Aktorstwo było dla mnie jak wyrąbywanie w mękach chodnika w kopalni – a muzyka jest wyzwoleniem. Do aktorstwa wrócę, jak tylko dojrzeję do tego, żeby tak nie bolało.”

Maria Peszek (1973) aktorka i piosenkarka polska

Źródło: „Dziennik”, 29 września 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/zcsuk.htm

O sztuce , O muzyce , O domu , O cierpieniu

„Major Tomorowski dojechał tramwajem do ostatniego przystanku. (…) Tu tylko z rzadka migotały latarnie. Wąskie chodniki, kocie łby na jezdni i niewielkie domki, często jeszcze drewniane.(…) Takie przedmieścia, jak Targówek, Bródno, Kamionek czy słynne Wiechowskie Szmulki szerokim pasem otaczały prawobrzeżną Warszawę.”

Jerzy Edigey (1912–1983)

Żółta koperta

„30 centymetrów ponad chodnikami.”

Fisz (1978)

Album Na wylot
Źródło: 30 centymetrów

„Dlaczego to musi być grudzień.
Lecą ciężkie, ciemne śniegu gołębie,
spadają na płyty chodnika. Czym
jest talent wobec żelaza, czym jest
myśl wobec munduru, czym jest muzyka
wobec pałki, czym jest radość wobec
strachu, ciężki ciemny śnieg zakrywa
kiełki marzenia. (…)
czym jest wobec nich
milczący tłum w niebieskim tramwaju,
kim jest ta smutna dziewczyna”

Adam Zagajewski (1945) poeta polski, eseista, prozaik, tłumacz

Źródło: Żelazo

O strachu , O marzeniach , O muzyce , O myślach

„To on zatrzymuje się na krawędzi chodnika,
Z przerażeniem i fascynacją obserwując rytmiczną,
Solenną młóckę pałek
(…) i to on uśmiecha się
po chwili do stojącego obok przechodnia (ta chuliganeria
raz trzeba z nimi zrobić porządek),
to jego widać na zdjęciu w gazecie
(…) gdy stoi pod lewą
połówką transparentu PRECZ Z KNOWANIAM PISARZE
DO
to on KTO JEST PRZECIW NIE WIDZĘ wkłada szybko
obie ręce do kieszeni, aby przewodniczący zebrania
nie miał wątpliwości;
to on przed odświętną trybuną dźwiga w górę
uśmiech i dziecko z chorągiewką w rączce.”

Stanisław Barańczak (1946–2014) polski pisarz

Cytaty z tekstów literackich
Źródło: N.N. Przyznaje się do wszystkiego z tomu Sztuczne oddychanie

O dzieciach , O uśmiechu , O górach

„(…) lubiłem przebywać w tej dusznej Barcelonie, opustoszałej, buntowniczej, zaludnionej mężczyznami i kobietami o zwykłym wyglądzie, ubranymi byle jak, którzy po zmroku wystawiali na chodnik wiklinowe krzesła i odpoczywali po upalnym dniu, krzycząc do siebie przez ulicę. Panowała atmosfera przyzwolenia i zmysłowości, przesiąknięta zapachem portu i smażonej oliwy, przekształcająca najbardziej banalne czynności takie jak przechadzka, śpiew, sączenie orszady, w coś zdrożnego.”

Eduardo Mendoza (1943) pisarz hiszpański

Trzy żywoty świętych (2009)

O kobietach

„Osiedle ma koniec zaraz przy początku
i człowiek by zginął, gdyby nie zmyślne strzałki na jezdni.
Barierka na wiadukcie drży, jak przejrzałe zboże,
lecz chodnik trzyma poziom i gładko znosi lata.”

Paweł Marcinkiewicz (1969)

Źródło: Plan

„5 października oddziały Armii Krajowej, ze swym dowódcą na czele, maszerowały ulicami wśród milczących warszawiaków. Powstańcy opuszczali miasto, które daremnie próbowali oswobodzić spod obcej okupacji. Pod szarym niebem, w deszczu, szli do niewoli żołnierze, którzy pięć lat trwali w podziemiu, a przez sześćdziesiąt trzy dni prowadzili otwartą, regularną walkę. W czasie niemieckiej okupacji i gestapowskiego terroru codziennie ryzykowali życie. Walka na ulicach Warszawy była ostatnią próbą odzyskania wolności. Stała się również widomym dowodem zdradliwej polityki Rosji. (…) Stałam, salutując, na chodniku koło ostatniej barykady. Generał Bór dostrzegł mnie i uchylił kapelusza, a oficerowie z jego sztabu zasalutowali. Żegnałam oddziały Armii Krajowej, dumę polskiego podziemia, z trudem zachowując kamienną twarz.”

Maria Tarnowska (1884–1965) polska działaczka społeczna

5 października 1944, Warszawa.
Źródło: Joanna Wieliczka-Szarkowa, Powstanie warszawskie 1944. Gloria victis, Wydawnictwo AA, Kraków 2014, s. 277.

O życiu , O wolności , O czasie , O walce

„Dawni Holendrzy nie tylko potrafili kilka razy dziennie szorować mydlinami chodnik przed domem, ale łączyli sprzątanie z kwestiami moralności, patriotyzmu, tożsamości narodowej i religii. Opozycja pomiędzy brudem a czystością wpisała się też w ich kulturę i pojawiała się nieustannie, tak jak rozróżnienie pomiędzy złym a dobrym, ładnym i brzydkim czy dniem i nocą.”

Piotr Oczko (1973)

Źródło: Zofia Zaleska, Kraj miotły i szczotki http://www.dwutygodnik.com/artykul/4531/, Dwutygodnik.com nr 108/2013.

O religii , O domu

„Kilkadziesiąt kilometrów od Wałbrzycha jest Gross-Rosen, obóz koncentracyjny. Pojechaliśmy tam sobie w ramach wycieczki z aktorami. To była pierwsza w moim życiu wizyta w obozie koncentracyjnym. I co mnie uderzyło? W Gross-Rosen chodniki położone przez Niemców albo przez więźniów pracujących pod niemieckim nadzorem były dużo równiejsze niż w Wałbrzychu, były po prostu równe. A prysznice były lepsze niż są dzisiaj w domu aktora przy teatrze w Wałbrzychu. To jest też część prawdy na temat cywilizacyjnej inwazji Europy, ona się już wcześniej odbywała.”

Jan Klata (1973) polski reżyser i dramaturg

Źródło: Wywiad udzielony Cezaremu Michalskiemu na temat „Kinderszenen” Jarosława Marka Rymkiewicza, „Dziennik”, 20 września 2008

O domu

„niedzielne popołudnia smutne
smutkiem starych niewiast
człapiących wciąż ku oknom
starą drogą wydeptaną w chodniku (…)
oczy starych kobiet
wypłakane i trwożne
i tęskne i łagodne
wy wciąż gasnące oczy”

František Halas (1901–1949)

Źródło: Stare kobiety, „Życie Literackie” nr 9, 3 marca 1957, s. 3 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14852, tłum. Adam Włodek

O życiu , O kobietach

„No i co? – zapytałem.
– Nic. Jak dotąd nic. Ale znowu kogoś przesłuchiwali. Sprawa toczy się swym nieuchronnym trybem. To już tylko kwestia godzin… Wydaje mi się, że jestem śledzony.
– E, to chyba złudzenie… – uśmiechnąłem się, ale dreszcz przeszedł mi przez krzyże.
– Chyba nie – odparł. – Ciągle jeździ za mną czarna cytryna. Czasami, jak idę chodnikiem, sunie powoli przy brzegu o parę kroków z tyłu.
Wszyscy znali czarne citroëny, pędzące często przez miasto. Były to szybkie samochody i świetnie trzymały się drogi.”

Jerzy Stefan Stawiński (1921–2010) polski reżyser i scenarzysta filmowy, prozaik

Źródło: Sprawa holenderska

„Potrójnemu echu
pokazać plecy,
nim osuwisko wyrzuci lawiny
i zapełni podziemny chodnik.”

Annerose Kirchner (1951)

Źródło: Dal, „Dekada Literacka” 2002, nr 5-6 (187–188), tłum. Iwona Mickiewicz

„Był etap w latach 80., gdy uważałem na swoją publiczności. Zobaczyłem, że ludzie prędzej staranują mnie, bo przechodzili przeze mnie na chodniku. Zdałem sobie sprawę, że byłem drogą poza tłumem.”

Michael Stipe (1960) amerykański muzyk rockowy (R.E.M.)

O ludziach

„Obóz, jak się zorientowałem. Obejmował teren około półtora kilometra kwadratowego płaskiego terenu. Otoczony był solidnym ogrodzeniem z drutu kolczastego, rozpiętego kilkoma rzędami pomiędzy drewnianymi słupami. Ogrodzenie miało ponad dwa i pół metra wysokości. Po zewnętrznej stronie przechadzały się patrole w odstępach około pięćdziesięciometrowych. Po stronie wewnętrznej strażnicy z bronią stali co jakieś piętnaście metrów. Za drutami stało kilkanaście baraków. Przestrzeń pomiędzy nimi wypełniał gęsty, falujący tłum. Więźniowie tłoczyli się, przekrzykiwali. Z kolei strażnicy starali się utrzymywać ich we względnym porządku…
… Po lewej stronie od bramy, o jakieś sto metrów za ogrodzeniem, był tor kolejowy, a właściwie rodzaj rampy. Prowadził od niej do ogrodzenia chodnik zbity z desek. Na torowisku stał pociąg złożony z około trzydziestu wagonów towarowych. Były brudne i zakurzone…
… Mijaliśmy akurat jakiegoś starca. Siedział na ziemi nagi i rytmicznie kiwał się do przodu i tyłu. Jego oczy błyszczały i nieustannie mrugał powiekami. Nikt nie zwracał na niego uwagi. Obok leżało dziecko w łachmanach. Miało drgawki. Z przerażeniem spoglądało dookoła.
Tłum pulsował jakimś obłędnym rytmem. Wrzeszczeli, machali rękami, kłócili się i przeklinali. Zapewne wiedzieli, że niedługo odjadą w nieznane, a strach, głód i pragnienie potęgowały poczucie niepewności i zwierzęcego zagrożenia. Ludzie ci zostali wcześniej ograbieni z całego skromnego dobytku, jaki im pozwolono zabrać w tę podróż. Było to pięć kilogramów bagażu. Były to zwykle jakieś najpotrzebniejsze w drodze przedmioty. Poduszka, jakieś okrycie, trochę jedzenia, butelka z wodą. Czasem kosztowności czy pieniądze. Docierała tu przeważnie ludność gett, która nie miała już nic…
Pobyt w obozie nie trwał długo. Zazwyczaj nie dłużej niż cztery dni. Potem pakowano ich w wagony na śmierć. Przez czas pobytu w obozie prawie nie otrzymywali jedzenia. Zdani byli na własne zapasy.
Baraki obozowe mogły pomieścić mniej więcej połowę więźniów. Drugie tyle pozostawało na dworze. Powietrze wypełniał odór ludzkich odchodów, potu, brudu i zgnilizny…
… Oficer SS, odpowiadający zapewne za załadunek, stanął przed tłumem Żydów. Nogi rozstawił szeroko.
– Ruhe! Ruhe! Spokój! – wrzasnął. – Wszyscy Żydzi mają wejść do wagonów. Pojedziecie tam, gdzie jest dla was praca. Ma być porządek. Nie wolno się pchać ani opóźniać załadunku. Kto będzie wywoływał panikę albo stawiał opór, zostanie zastrzelony.
Przerwał i wbił wzrok w masę ludzką przed sobą. Spokojnie zaczął otwierać kaburę pistoletu. Wyjął broń. Pierwsze szeregi Żydów zaczęły się cofać. Niemiec zaśmiał się i oddał trzy strzały w tłum. W grobowej ciszy rozległ się przeszywający krzyk. Spokojnie schował pistolet.
– A teraz do wagonów! Raus! – wrzasnął.
Tłum zamarł. Z tyłu rozległy się strzały. Ludzie ławą ruszyli do przodu, krzycząc przeraźliwie. Zbliżali się do drewnianego pomostu. Ludzki strumień był jednak zbyt szeroki, aby się w nim pomieścić. Esesmani otworzyli ogień. Pędzący zaczęli padać. Rozległ się głuchy tupot nóg po deskach rampy. Teraz zaczęli strzelać strażnicy stojący przy wagonach. Tłum przyhamował.
– Ordnung! Ordnung! – wrzeszczał esesman.
Pierwsi Żydzi wpadli do wagonu. Niemcy przy drzwiach odliczali ich. Po liczbie „sto czterdzieści” esesman zawył „Halt!” i dwukrotnie strzelił. Przystanęli. Pociąg powoli szarpnął i nowy wagon wtoczył się na wysokość pomostu. Zaczęli go wypełniać nowi więźniowie.
Wedle wojskowych regulaminów wagon towarowy przeznaczony był na osiem koni lub czterdziestu żołnierzy w transporcie. Upychając ludzi na siłę i bez jakiegokolwiek bagażu, można było pomieścić w wagonie sto osób. Niemcy wydali rozkaz pakowania po stu trzydziestu, ale jeszcze dopychali dodatkową dziesiątkę. Gdy drzwi nie dały się zamknąć, tłukli na oślep kolbami, strzelali do środka wagonu, wrzeszczeli na nieszczęsnych Żydów. Ci, aby zrobić miejsce dla nowych, wspinali się na ramiona i głowy już znajdujących się wewnątrz. Z głębi wagonu dochodził jakiś potępieńczy ryk i wycie.
Gdy upchnięto już sto czterdzieści osób, strażnicy przystąpili do zamykania drzwi. Były ciężkie, wykonane z drewna obitego żelazem. Miażdżyły wystające na zewnątrz kończyny wśród wrzasków bólu. Po zasunięciu drzwi zabezpieczano je żelazną sztabą i ryglowano.
Przed załadunkiem na podłogę wagonów sypano warstwę niegaszonego wapna. Oficjalnie był to zabieg higieniczny. Chodziło o nie rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych. W praktyce wapno gwałtownie absorbowało wilgoć z powietrza. Spadała zawartość tlenu i ludzie zaczynali się dusić. Równocześnie wapno w kontakcie z ludzkimi odchodami wydzielało trujące substancje, między innymi chlor. Ten zaś dusił stłoczonych więźniów. Niemcy osiągali podwójny cel. Choroby zakaźne istotnie się nie rozprzestrzeniały, a wagon można było łatwiej po transporcie wymyć. Po drugie, transportu tego nie przeżywało wielu „podróżnych”. A o to przecież chodziło.
Czasami od polskich kolejarzy docierały informacje, że takie wagony z Żydami stały na bocznicach po kilka dni. Po otwarciu znajdowano w nich same trupy…
… Na obozowym placu pozostali zabici i konający. Strażnicy przechadzali się wolnym krokiem i dobijali ich strzałami w głowę. Wkrótce zapanowała cisza…”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

Karski dostał się w przebraniu strażnika do obozu tranzytowego dla Żydów w Izbicy, który był „ostatnim etapem” przez obozem zagłady w Bełżcu.
Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu

Koń , O miłości , O śmierci , O pieniądzach

„Kiedy po chodnikach walą podkute buty, kiedy wokół słychać zgrzyt i łomot niezliczonych czołgów – za późno na krzyk. Trzeba strzelać albo milczeć. (…) Szaleńcami są ci, co na swoich brudnych czołgach wdzierają się do pięknych, spokojnych miast; szaleńcami są ci, co wiedzą że prędzej czy później te czołgi wtargną na Schwarzenbergplatz i nie robią nic, aby temu zapobiec. (…) Źle być bezradnym obywatelem kraju, po którego drogach ze zgrzytem i hukiem suną pancerne kolumny wyzwolicieli. A czyż lepiej być wyzwolicielem?”

Wiktor Suworow (1947) pisarz rosyjski

Akwarium

O butach

„Ach, Wodzisław, Wodzisław, nic tu nie zostało do odgruzowania spod nalotu najntisów, może generalny kształt rynku, uliczek jak w Pompejach, ale każde polskie miasto to Pompeje przygniecione gównem-samostrojem jak pyłem wulkanicznym. Tak naprawdę, musiałeś przyznać, lubiłeś to wszystko, lubiłeś te wyciorane zebry na ulicach, te najntisowe plomby z kosmosu, te twingo, transity i cinquecenta poparkowane jednym kołem na ulicy, a drugim na chodniku, te zakłady fryzjerskie, (…) te niemieckie auta z napisem „Niemiec płakał jak sprzedawał” i patrząc na ten napis, zawsze się zastanawiałeś, co by Polak musiał sprzedać własnej produkcji, żeby po tym płakać (…). Lubiłeś to tandetne ogarnięcie, ten idiotyczny dobór materiałów, ten odlewany z betonu otaczający dziurę w samym centrum miasta (…).
Lubiłeś to wszystko tak, jak się lubi rzeczy po prostu znane od dzieciństwa i kojarzące się z domem. Rzeczy dla Polski pospolite, rzeczy ojczyste, najojczystsze, najpolstsze – sympatyczny pysk małego fiata 126p, zielone drogowskazy, litery układające się w słowo POLSKA, gdzie „P” wydaje się zawsze uśmiechnięte i które to słowo, zapisane, odbiera się bardziej jako jeden hieroglif niż zbitkę liter, czarno-białą krowę na zielonym tle, przeżuwającą beznamiętnie i gapiącą się na twój samochód, gdy przejeżdżasz, krój okien w blokach, kiosk Ruchu, dom-kostkę z białego pustaka, z dachem układającym się w północny zarys Polski.”

Ziemowit Szczerek (1978) polski pisarz i publicysta

Siódemka (2014)
Źródło: s. 159.

O samochodach , O domu , O dzieciństwie , O płaczu

„Przede wszystkim odniosłem wrażenie, że cała ludność dzielnicy z jakiegoś powodu znalazła się na ulicy. Idąc chodnikiem, potykaliśmy się o kobiety, mężczyzn i dzieci. Byli ubrani tak nędznie, że nasze ubrania wydały mi się jakimiś strojami wieczorowymi. Byli wychudzeni, głodni i chorzy.
Siedzieli na ziemi, usiłując żebrać lub coś sprzedać. Jakieś nędzna resztki tego, co im pozostało. Niekiedy przedmioty wręcz surrealistyczne. Jakaś kobieta trzymała przed sobą abażur lampy. Chłopiec obok niej wyciągał przed siebie karafkę w kształcie ryby i puste blaszane pudełko po paście do butów „Kiwi”. Mijali nas ludzie o dzikim spojrzeniu błyszczących od gorączki oczu. Gdzieś biegli, śpieszyli się. Czegoś gwałtownie szukali. Może – kogoś.
W powietrzu wisiało nienaturalne napięcie, chorobliwa aktywność, jakby przedśmiertne pobudzenie. Swoją sztuczną ruchliwością i zabieganiem chcieli oszukać śmierć?
Panował smród. Ulice były nie sprzątane. Rynsztoki wypełnione fekaliami. I trupy. Nagie trupy…
… Wyjrzałem przez okno. Środkiem ulicy szło dwóch młodych Niemców w mundurach. Byli wysocy, wysportowani. Jeden z nich trzymał w ręku pistolet. Ulica była pusta. Wodził wzrokiem po oknach. Przystanęli. Ten z pistoletem uważnie wpatrywał się teraz w jakiś punkt. Uniósł broń i starannie wycelował. Padł strzał. Doleciał nas brzęk szkła i rozpaczliwy okrzyk bólu. Strzelający uniósł rękę w geście satysfakcji. Jego kolega zamaszyście poklepał go po plecach. Następnie ruszyli wolnym krokiem w kierunku bramy wyjściowej getta. Gestykulowali, śmiali się, coś do siebie głośno mówili…”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

relacja Karskiego z pobytu w getcie warszawskim.
Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu

O śmierci , O kobietach , O dzieciach , O ludziach

„Gdy otula zmierzch dachy Petersburga,
mnie ogarnia złość,
w dali zniknął pies, na chodniku skórka
chleba, której nie chciał tknąć.
Książę Igor poślubił mą kobietę,
wódka i wigor, bawię się pistoletem,
kruk złowieszczy na dachach Petersburga,
diabeł nadał go”

Jaromír Nohavica (1953) czeski pieśniarz, bard i poeta

Když se snáší noc na střechy Petěrburgu
padá na mě žal
zatoulaný pes nevzal si ani kůrku
chleba kterou jsem mu dal
Lásku moji kníže Igor si bere
nad sklenkou vodky hraju si s revolverem
havran usedá na střechy Petěrburgu
čert aby to spral (czes.)
Źródło: Petěrburg http://www.nohavica.cz/cz/tvorba/texty/peterburg.htm, tłum. Renata Putzlacher

O kobietach

„Na ulicach panował niezwykły ruch i ożywienie. Tramwaje, oblepione młodymi chłopcami, którzy bez ceremonii pakują się także na przedni pomost „Nur für Deutsche” (Tylko dla Niemców), na co Niemcy nie reagują. Po chodnikach, szybkim krokiem, z widocznym pośpiechem idą po dwie, trzy kobiety na raz, obładowane ciężkimi paczkami i torbami. Mówię do siebie po cichu: „Roznoszą broń na punkty zborne…”. Ulicą mkną rowery jeden za drugim. Chłopcy w butach z cholewami i w wiatrówkach pedałują co sił w nogach. Jednemu z plecaka wygląda coś, jakby kij okręcony gazetą i obwiązany sznurkiem. A to bezczelny smarkacz! Przecież każdy chyba widzi, że to lufa! Z rzadka, tu i ówdzie, mundurowy Niemiec i patrole krążą, nic nie widząc i nic nie rozumiejąc, co się wokół nich dzieje. Minąłem po drodze wielu mężczyzn, idących w różnych kierunkach. Mieli na twarzach wyraz powagi i skupienia. Wpatruję im się w oczy, odpowiadają spojrzeniem, pełnym cichego porozumienia.”

Stefan Korboński (1901–1989) polski polityk ruchu ludowego, działacz Polskiego Państwa Podziemnego

przed wybuchem powstania warszawskiego, 1 sierpnia 1944.

O kobietach , O butach , O historii

„Przestałem srać krwią. Dali mi listę tego, co mogę jeść, i przestrzegli, że pierwszy kieliszek mnie zabije. Powiedzieli też, że umrę, jeśli nie pójdę na operację. Miałem karczemną awanturę z japońską lekarką na temat operacji i śmierci. Powiedziałem krótko: – Żadnej operacji – a ona wyszła bez słowa, potrząsając na mnie z gniewu tyłkiem. Kiedy mnie wypisywali, Harry wciąż żył, chuchając na swoje papierosy.
Szedłem ulicą w słońcu, żeby przekonać się, jak to jest. Było dobrze. Obok przejeżdżały samochody. Chodnik był taki, jak zawsze bywaj chodniki. Zastanawiałem się, czy pojechać autobusem czy zadzwonić po kogoś, żeby mnie zawiózł do domu. Wszedłem do knajpy, żeby zatelefonować.
Usiadłem i zapaliłem. Zjawił się barman i zamówiłem butelkę piwa.
– Co nowego? – zapytał.
– Niewiele – odparłem. Odszedł. Nalałem sobie piwa do szklanki, potem przyglądałem się szklance chwilę i wreszcie wypiłem połowę. Ktoś wyrzucił monetę do szafy grającej i zagrała nam muzyka. Życie wyglądało teraz nieco lepiej. Opróżniłem szklankę i nalałem sobie drugą, zastanawiając się, czy mój dziobak jeszcze kiedyś stanie. Rozejrzałem się po barze: żadnych kobiet. Zrobiłem najlepszą rzecz poza tą: wziąłem do ręki szklankę i wypiłem.”

Charles Bukowski (1920–1994) amerykański poeta i powieściopisarz

Tom Najpiękniejsza dziewczyna w mieście (1967)
Źródło: Życie i śmierć na oddziale dla ubogich

O życiu , O śmierci , O kobietach , O muzyce

„(…) umiem powiedzieć Jezusowi „dziękuję”, kiedy mi udzieli jakiejś łaski. Tak niewielu jest tych, którzy potrafią Mu powiedzieć owo „dziękuję”, którego nie odmawia się nawet śmieciarzowi, zamiatającemu nam chodnik!… Traktuje się dobrego Boga jak sługę, mającego obowiązek nas zadowolić…”

Maria Valtorta (1897–1961) włoska pisarka

Zeszyty z 1943
Źródło: s. 28.

O Bogu

„Znów na chodniku piętrzył się stos naszych wysłużonych walizek; czekała nas jeszcze dalsza droga. Ale co tam, droga to życie.”

Jack Kerouac książka W drodze

W drodze

O życiu , O czekaniu

„W Berlinie ja ciągle gdzieś mam pod płaszczem taki mentalny pasiak. To nie jest związane z tym, że lubię być ofiarą – co można efektownie dyskontować – tylko że noszę mentalny pasiak wstydu za nasze polskie zasrane dziurawe chodniki. A z kolei w tym Wałbrzychu to się czuję takim nośnikiem cywilizacji. Mam mundur zupełnie innego koloru, bo ja widzę, że ci ludzie tak naprawdę nie potrafią pracować. Spotkanie z ekipą techniczną teatru w Wałbryzchu jest dojmującym i frustrującym doznaniem, bo oni nie potrafią równo gwoździa wbić. Poziomnica im lata.”

Jan Klata (1973) polski reżyser i dramaturg

Źródło: Wywiad udzielony Cezaremu Michalskiemu na temat „Kinderszenen” Jarosława Marka Rymkiewicza, „Dziennik”, 20 września 2008

O ludziach

„Każdy by ci napluł w mordę, gdyby tylko chwycił forsę,
jak tu wyżyć, kiedy bezrobocie krzyczy tu dosłownie,
i ci wszyscy przechodnie, każdy ci życzy byś odszedł,
i ci napici, na chodniki rozbici jak myśli z bollsem.”

Buka (1988)

Pokój 003
Źródło: utwór Walkman

O myślach , O odejściu , O myśleniu

„Zorganizowano marsze, malowano kwiatki na chodnikach, w różne kolory, kredkami o kolorach całej tęczy. Dla mnie jest to nawiązanie do LGBT, bardzo wyraźne.”

Mariusz Błaszczak (1969) polski polityk

o reakcji na zamachy terrorystyczne w Francji w 2016.
Źródło: dziennik.pl http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/526487,szokujace-slowa-szefa-mswia-o-reakcji-ue-na-zamachy-mowi-o-kredkach-w-kolorze-lgbt.html, 15 lipca 2016

„Pozwólmy żołnierzom chodzić przez kilka miesięcy jak chcą i będziemy wiedzieli, gdzie położyć chodniki”

John Moore (1761–1809)

w sprawie budowy przejścia dla pieszych w koszarach w ośrodku szkoleniowym "Shorncliffe" w pobliżu Folkestone

„Białe słońce Paryża
rozmiękcza chodniki
szkicuje białe cienie na świetlikach
chwyta w pułapkę czarnego kota
na odległym balkonie
I cale miasto śpiąc dryfuje
przez białe przestrzenie
jak zagubiony sterowiec
nieświadomy ogromu tajemnicy”

Lawrence Ferlinghetti (1919)

Źródło: Paryskie przemiany, tłum. Andrzej Szuba

O słońcu , Odległy

„Na początku często z Niilą dyskutowaliśmy, czy nasze granie można uznać za knapsu. Słowo jest tornedalsko-fińskie i oznacza "babski", zatem coś, czym zajmują się tylko kobiety. Można by powiedzieć, że rola mężczyzn w Tornedalen ogranicza się tylko do jednego: nie być knapsu. Brzmi to jasno i zrozumiale, ale całość komplikują specjalne reguły, wymagające dziesiątków lat na przyswojenie, coś, czego są w stanie doświadczyć zwłaszcza mieszkający tu mężczyźni z południowej Szwecji. Pewne zajęcia są knapsu z założenia, zatem mężczyźni powinni ich unikać. Są to na przykład: robótki ręczne, zmiana zasłon, tkanie chodników, dojenie, podlewanie kwiatów i tym podobne. Drugą grupą są zajęcia definitywnie męskie: ścinanie drzew, polowanie na łosie, budowanie chat na zrąb, spławianie drewna i bójki na potańcówkach. Od dawien dawna świat podzielony był na dwie części, wszyscy wiedzieli, o co chodzi. Ale przyszedł dobrobyt. I nagle pojawiły się setki nowych zajęć i informacji, które wprowadzają pewien zamęt. Ponieważ pojęcie to przez stulecia kształtowało się wśród ludu nieświadomego zachodzących procesów, definicje nie nadążały. Oprócz kilku dziedzin. Silniki na przykład są domeną mężczyzn. Silniki spalinowe są bardziej męskie od elektrycznych. Samochody, śnieżne skutery i piły motorowe zatem nie są knapsu. Czy natomiast facet może szyć na maszynie? Ubijać śmietanę mikserem? Doić krowy automatyczną dojarką? Wyjmować naczynia ze zmywarki? Czy prawdziwy mężczyzna może odkurzać swój samochód, zachowując taki sam szacunek, jakim cieszył się wcześniej? Macie tu kwestie do przemyślenia. Jeszcze więcej kłopotów sprawiają inne nowinki. Czy na przykład jedzenie niskotłuszczowej margaryny jest knapsu? Posiadanie farelki w samochodzie? Kupowanie żelu do włosów? Medytowanie? Pływanie z maską? Używanie plastra? Wkładanie psiej kupy do specjalnego plastikowego worka?”

Mikael Niemi książka Popular Music from Vittula

Popular Music from Vittula

O piciu , O kobietach , O mężczyznach , O ludziach

„Słońce. Mdło. Tutaj stoimy w kolejce, a tam, na przeciwległym chodniku, idą i idą, mijają i mijają, bez przerwy lizą i lizą, skąd tyle tego, przecież już jestem o dwadzieścia kilometrów od centrum Buenos Aires! A jednak mijają i mijają, wciąż wyłażą zza rogu i przechodzą i wyłażą i przechodzą i wyłażą i przechodzą i wyłażą aż zwymiotowałem. Zwymiotowałem, a ten co przede mną stał spojrzał i nic, bo i cóż! Tłok.

Ja znowu zwymiotowałem i - nie wiem, czy nie przesadzam - jeszcze raz zwymiotowałem. Cóż jednak z tego znowu i z tego jeszcze raz, kiedy tam znowu przechodzą i jeszcze przechodzą, a w samym Buenos Aires, jest z pięć milionów pięć razy dziennie chodzących do wychodka czyli w sumie dwadzieścia pięć milionów na dwadzieścia cztery godzin, zwymiotowałem, podjechał ombibus i wsiadaliśmy, jeden za drugim, a trzeci za drugim i siódmy za szóstym, szofer ziewał, przyjmował pieniądze, wydawał bilety, płaciliśmy jeden za drugim, ruszamy, jedziemy, radio, przygrzewa, duszno, przelewa się przede mną roztopione masło rozlewające się jejmości ze złotym naszyjnikiem a staruszkowi coś się gaworzy, wpychają się, napychają, wypychają, pchają, ja bym zwymiotował…

Po co? Miliony! Miliony! Miliony! Iluż wymiotowało w tej samej chwili w Buenos Aires, ilu? Ze stu może, w sumie, ze stu pięćdziesięciu? Więc po co dodawać jeden więcej wymiot? Jakież bogactwo! Milionerem byłem, wszystko mnożyło mi się przez tysiąc i milion.”

Witold Gombrowicz (1904–1969) pisarz polski

Dziennik 1961-1966

O bogactwie , O pieniądzach , O słońcu

„Wstanę teraz, by pójść ku wyspie Innisfree,
Chatka z gliny i łóz na środku wyspy stanie:
W dziewięciu rzędach groch i ul, i pszczoły, i
Mieszkanie będę miał na pełnej pszczół polanie.

I znajdę spokój tam, gdzie świerszczy śpiewny gwar,
Spokój z poranka mgieł powoli spłynie w końcu;
Północ tam zawsze lśni, błyszczy południa żar,
A purpurowy zmierzch pełen jest skrzydeł dzwońców.

Wstanę teraz, by pójść, bo słyszę fali głos,
Choć plusk. gdy liże brzeg, ledwie się wsącza w ciszę;
Jezdni pod stopą bruk, chodnik czy asfalt szos,
Słyszę go dzień i noc, na sercu dnia go słyszę.”

William Butler Yeats (1865–1939) poeta i dramaturg irlandzki, noblista

O nocy , Serce

„W dalszych planach chodnik przy ul. Żwakowskiej odgrywa więc ważną rolę, dlatego za naszym pośrednictwem Henryk Jan Dominiak dziękuje Miejskiemu Zarządowi Ulic i Mostów, że trotuar ten doprowadzony został do należytego stanu. Słyszymy też, że na tym jedynym w swoim rodzaju klombie przy ul. Żwakowskiej odbywały się już różnego rodzaju wystawy artystyczne i planowane są następne.”

Henryk Jan Dominiak

„Nie podobał mi się spot wyborczy PiS atakujący uchodźców, straszący ludzi przed nimi. To są zbyt ciężkie działa, to powinna być kampania o chodnikach, o przedszkolach. Poza tym: co byśmy zrobili bez imigrantów z Ukrainy na budowach, w sklepach? Dlatego jestem zmęczony taką polityką i próbuję się realizować w życiu prywatnym i zawodowym.”

Jerzy Zelnik (1945) aktor polski

Źródło: Zaskakujące słowa Zelnika po wyborach. Dystansuje się od PiS i krytykuje spot o uchodźcach https://wiadomosci.radiozet.pl/Wybory-samorzadowe-2018/Informacje/Wybory-samorzadowe-2018.-Jerzy-Zelnik-o-PiS-wyborach-i-spocie-nt.-uchodzcow, radiozet.pl, 22 października 2018.

O ludziach

„Pan prezydent Majchrowski bezustannie opowiada, że największe zło, jakie może spotkać nasze miasto, to ludzie, którzy przyjdą ze mną. Ale bardzo się myli, bo ja otaczam się osobami o nieposzlakowanej opinii, bardzo doświadczonymi. (…) powinien się wreszcie rozejrzeć wokół siebie. Przez 16 lat jego rządów w Krakowie było kilka sporych afer, niektóre skończyły się nawet aktami oskarżenia (…). (…) niedawno znalazłam się na ul. Wrocławskiej (…). Dzisiaj to miejsce zamieniło się w wielkie, makabryczne blokowisko. Nie mogłam uwierzyć, że ktoś pozwolił, by na tak małym terenie dobudować tak dużo tak wysokich budynków. A gdy jeszcze bardziej oddalimy się od centrum, to przekonamy się, jak zatrważający jest stan ulic i chodników, a komunikacja zupełnie niewydolna.”

Małgorzata Wassermann (1978) polska prawniczka i polityk

Źródło: Małgorzata Wassermann w nowym numerze tygodnika „Sieci”: Ze mną nie ma dilowania https://wpolityce.pl/polityka/404069-wassermann-w-nowym-numerze-sieci-ze-mna-nie-ma-dilowania, wpolityce.pl, 16 lipca 2018

O komunikacji , O ludziach , O złu , O pewności siebie

„Pojechałem, załadowany do auta z czterema gestapowcami i strażnikiem. We Lwowie, po całym dniu ładowania blachy, pozostałem w aucie pod strażą jednego zbira, reszta poszła się zabawić. Siedziałem parę godzin bezmyślnie i bez ruchu. Przypadkiem zauważyłem, że moja straż zasnęła i że chrapie. Odruchowo, bez chwili zastanowienia zsunąłem się z auta; zbir spał. Stanąłem na chodniku, udawałem jeszcze chwilę, że grzebię coś koło blachy, powoli wysunąłem się, na ulicy Legionów był duży ruch. Nasunąłem czapkę głębiej, na ulicach było zaciemnienie, nikt mnie nie widział. Pamiętałem, gdzie mieszkała Polka, moja gospodyni, poszedłem do niej. Ukryła mnie.”

Rudolf Reder (1881–1968) polski przedsiębiorca

o okolicznościach swojej ucieczki.
Bełżec
Źródło: s. 67.

„Ciekawe jest w Berlinie to współistnienie koszmarnej przeszłości z sielską teraźniejszością. Na każdym kroku znak pamięci. Wtopione w chodnik płyty z nazwiskami wywiezionych do obozu Żydów w luksusowej dzielnicy Charlottenburg. Płyty z nazwiskami osób, które uciekały przez mur i zostały zastrzelone. Ściana ze zdjęciami ich twarzy. Jest nawet pomnik rowerzystów – ofiar potrąceń przez samochody. Biały rower-pomnik staje w miejscu, gdzie ktoś zginął. Dla ofiar w Berlinie robi się wszystko.”

Magdalena Parys (1971) polska poetka, pisarka i tłumaczka mieszkająca w Berlinie

Źródło: rozmowa Katarzyny Surmiak – Domańskiej. Magdalena Parys: Wszędzie gdzie jest o przekraczaniu granic, jest też o mnie. „Wysokie Obcasy” 8 listopada 2014

O przeszłości

„My, drugie pokolenie, z szacunkiem odstawiamy niemieckie sprzęty na półkę, owijamy w serwetkę i upychamy w podróżne torby, gdy opuszczamy te strony. Bez zdziwienia odczytujemy na studzienkach niemieckie napisy. Maszyna do szycia szewca Nowaka to przedwojenny singer, który należał kiedyś do pana Schmidta. Róże, hortensje i malwy od lat wysoko, wysoko przesłaniają okna sklepikarza Kociniaka. I my wiemy, że ktoś inny tam dawno temu je zasadził, czule odgrodził żeliwnym wzorkiem od chodnika. Jakaś inna, niepolska ręka.”

Magdalena Parys (1971) polska poetka, pisarka i tłumaczka mieszkająca w Berlinie

Biała Rika