Cytaty o historii (3026 cytatów, strona 23)

„O Boże! Z łaski Twej daj teraz siłę i zwycięstwo wierze Islamu.”

Murad II (1403–1451)

w czasie bitwy pod Warną w 1444 na widok szarżującego doń Władysława Warneńczyka.
Źródło: anonimowa turecka kronika, XV wiek; cyt. za: Stanisław Grodziski, Jerzy Wyrozumski, Marian Zgórniak, Wielka historia Polski, tom 3, wyd. Fogra, Kraków 1999, s. 156.

O Bogu , O wierze , O sile , O czasie

„Ludzie są rodzimą siłą niezależności i postępu naszego kraju, a Rosja Radziecka jest naszym bezpieczeństwem w świecie zewnętrznym.”

Damdin Suche Bator (1893–1923)

Cytaty przypisywane
Źródło: Baabar, Historia Mongolii, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2005, s. 460.

O ludziach , O sile

„Nazywa się nas 6. Armią Pancerną, bo zostało nam 6 czołgów.”

Josef Dietrich (1892–1966) niemiecki generał, nazista

Źródło: Dariusz Pietrucha, 17 mgnień III Rzeszy, „Focus Historia” nr 12 (92)/2014 (grudzień), s. 89.

„Po pierwsze, prosimy Niemcy o to, aby otwarcie przyznały, że są największym beneficjentem obecnych porozumień i tym samym, że to na nich ciąży największy obowiązek, aby porozumienia te przetrwały. Po drugie, doskonale zdajecie sobie sprawę z tego, że nie jesteście niewinną ofiarą rozrzutności innych. Wy również łamaliście Pakt Stabilności i Wzrostu, a Wasze banki lekkomyślnie kupowały ryzykowne obligacje. (…) z racji rozmiarów i historii Waszego kraju, ponosicie specjalną odpowiedzialność, aby chronić pokój i demokrację na naszym kontynencie.”

Radosław Sikorski (1963) polski polityk, dziennikarz

fragment przemówienia berlińskiego.
Źródło: Co powiedział Radosław Sikorski? Przeczytaj wystąpienie z Berlina, polskieradio.pl, 29 listopada 2011 http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/489025,Co-powiedzial-Radoslaw-Sikorski-Przeczytaj-wystapienie-z-Berlina

O pokoju , O demokracji

„Młodzież to młodzież. Nie da się zmienić niestosownych zachowań młodzieży. Zresztą nie są one niczym nowym, na świecie nigdy nie dzieje się nic nowego. Proszę się zastanowić nad przeszłością: przekona się pani, że nieposłuszeństwo młodzieży jest odwieczne. Młodzież nie wie, czego chce. Nie może tego wiedzieć, ponieważ brakuje jej doświadczenia, brakuje jej mądrości. To przywódca państwa musi pokazać młodzieży słuszną drogę i ukarać ją, jeśli się buntuje przeciwko władzy. To My musimy to zrobić. Ale nie cała młodzież jest zła i tylko najbardziej winni muszą być bezlitośnie ukarani. Pozostałych powinno się zmusić do posłuszeństwa, a następnie skłonić do służenia swojemu krajowi. Tak My sądzimy i tak musi być.”

Haile Selassie I (1892–1975) cesarz Etiopii

z wywiadu z Orianą Fallaci w czerwcu 1972.
Źródło: Oriana Fallaci, Wywiad z historią, op. cit., s. 413–414.

O młodzieży , O zachowaniu , O przeszłości

„Modliłem się i robiłem wszystko, co w mojej mocy, aby ten dzień nastąpił. Za parę lat, gdy więcej kobiet zostanie biskupami, będziemy się zastawiać, jak w ogóle kiedyś mogliśmy bez nich kierować Kościołem.”

John Sentamu (1949)

o dniu 15 stycznia 2015, w którym Libby Lane jako pierwsza kobieta w historii została mianowana biskupem w Kościele anglikańskim.
Źródło: „The Yorkshire Post”, cyt. za: Kobieta biskup, „Angora” nr 6 (1286), 8 lutego 2015, s. 70.

O kobietach

„Rzeczywiste zmiany nadejdą wtedy, kiedy stare prawa zastąpimy nowymi.”

Yndelkaczeu Mekonnyn (1928–1974)

słowa, które wypowiedział w dniu 9 maja 1974 na posiedzeniu obydwu izb parlamentu jako pierwszy w dziejach Etiopii szef rządu, który miał wygłosić przemówienie przed parlamentem.
Źródło: Andrzej Bartnicki, Joanna Mantel-Niećko, Historia Etiopii, op. cit., s. 466.

„Bardzo cenię w kinie próbę opowiedzenia historii obrazem, a nie dialogiem, chociaż współczesne tendencje sugerują raczej wykorzystanie dialogu. Wniosło to kino amerykańskie. Dla mnie odwzorowywanie życia dokładnie takim jakie ono jest w rzeczywistości, nie jest interesujące. Tym raczej powinien zajmować się dokument. Ja wolę pokazać coś za pomocą obrazu, czyli za pomocą środków z jakich kino wyrasta.”

Małgorzata Szumowska (1973) polska reżyserka i scenarzystka

Źródło: wywiad, 2001 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=2347

O rzeczywostości , O pomocy , Obraz

„Ach, jest pan tu, mój ojcze! Nie może pan nam więcej uciec. nawet gdyby pan chciał. To najszczęśliwszy dzień mojego życia!”

Karol IX Walezjusz (1550–1574) król Francji

Karol IX Walezjusz nazywał admirała Gasparda II de Coligny’ego „ojcem” tylko z powodu głęboko łączących ich więzi przyjaźni; słowa odnosiły się do powrotu Coligny’ego z wojny w 1571.
Źródło: Helmut Werner, Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, tłum. Monika Gajowa, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2005, ISBN 8389632241, s. 126.

O kobietach , O przyjaźni , O wojnie , O świecie

„Co ma mu pan do zarzucenia? Wiem, że i mnie pan uważa za głupiego, ale mimo to zostanę na stanowisku…”

Wilhelm I Hohenzollern (1797–1888) cesarz niemiecki

do Otto von Bismarcka, który zażądał dymisji pewnego ministra, uważając go za głupiego
Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard, Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, ISBN 83 stycznia 12582–9, s. 353.

O nauczycielach , O wieku

„Jestem już w późnej jesieni mojego życia. Każdy dzień jest darem Opatrzności, Reszta należy do Was. Starałem się pokazać Wam, jak bardzo pragnęliśmy, moje pokolenie, Wolnej Polski. Byliśmy naprawdę gotowi na wszystko. Ludzie ginęli codziennie. Od pierwszego dnia wojny. Ubyło Polski o 8 milionów ludzi; poległych, wymordowanych, zakatowanych, zamęczonych, deportowanych, i tych, którzy pozostali na emigracji i nigdy do Polski nie wrócili, nie tylko przecież w czasowych ramach 1939–45. Mordowano nas dalej, wiele lat. Całe pokolenie spisane na straty. Trzeba dobrze poznać historię i nie mówić, że wszystkiemu winne Powstanie. To niesprawiedliwe. Taki był wtedy nasz wybór i mieliśmy do niego prawo. Teraz jest czas Waszych wyborów. Pokażcie, co dla was i waszego pokolenia jest najdroższe. Nikt przecież nie umiera dla ciepłej wody w kranie.”

Janusz Brochwicz-Lewiński (1920–2017) polski wojskowy, powstaniec warszawski

Źródło: Generał „Gryf”: Nikt nie umiera dla ciepłej wody w kranie http://niezalezna.pl/46683-general-gryf-nikt-nie-umiera-dla-cieplej-wody-w-kranie, niezalezna.pl, 6 października 2013.

O wojnie , O ludziach , O stracie , O czasie

„Najgłębszy fundament jedności przyniosło Europie i przez wieki go umacniało chrześcijaństwo ze swoją Ewangelią, ze swoim rozumieniem człowieka i wkładem w rozwój dziejów, ludów i narodów. Nie jest to zawłaszczanie historii, jest bowiem historia Europy jakoby wielką rzeką, do której wpływają rozliczne dopływy i strumienie, a różnorodność tworzących ją tradycji i kultur jest jej wielkim bogactwem. Zrąb tożsamości europejskiej jest zbudowany na chrześcijaństwie, a obecny brak duchowej jedności wynika głównie z kryzysu tej właśnie chrześcijańskiej samoświadomości.”

Urszula Krupa (1949) polska lekarka, działaczka społeczno-polityczna i dziennikarka

Źródło: Wystąpienie w Parlamencie Europejskim, 4 maja 2009 http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+CRE+20090504+ITEM-014+DOC+XML+V0//PL&language=PL&query=INTERV&detail=1-034

O ludziach , O wieku , O bogactwie

„Jest również inteligentna, bo wiedziała, że autobiografia to nie historia samochodu.”

Andrzej Rodan (1945)

Autobiografia

„Pamiętajmy, że neokonserwatyści nie demontują państwa tak po prostu. Oni tylko likwidują jego funkcje opiekuńcze. Interwencja w gospodarkę jest zła, ale interwencja w Iraku to już kwestia bezpieczeństwa narodowego…
Bardzo symptomatyczna pod tym względem była historia publicznych szpitali dla weteranów, czyli instytucji na pograniczu funkcji obronnych i opiekuńczych. Kiedy na lewicy podniesiono argument, że skoro publiczne szpitale dla weteranów działają dobrze, to może powinny być też szpitale publiczne dla cywili – administracja Busha zaczęła likwidować szpitale dla weteranów.”

Timothy Snyder (1969) amerykański historyk

Źródło: rozmowa Michała Sutowskiego, Świat nie będzie lepszy od tego, że się od niego odwrócimy, krytykapolityczna.pl, 29 kwietnia 2012 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/SnyserSwiatniebedzielepszyodtegozesieodniegoodwrocimy/menuid-1.html

O świecie

„Krzysztof Żmudzin: Co światowej sławy uczony może znaleźć w Radomiu?
Giorgio Agamben: To miasto z historią, miasto wielu wybitnych ludzi. Szczególnie bliscy mojemu sercu są Jan Kochanowski i, ze współczesnych twórców, mało znany w Polsce Władysław Zambrzycki. Radom jest miejscem do którego często wracam myślami, tutaj nawet czas odczuwa się inaczej niż w Wenecji. Pisałem o tym w jednej z moich ostatnich prac [Czas, który zostaje. Komentarz do Listu do Rzymian, Warszawa 2009 - przyp. KŻ].
Krzysztof Żmudzin: Czy cieszy się Pan z perspektywy otrzymania tytułu honorowego obywatela naszego miasta?
Giorgio Agamben: Jestem zaszczycony. Będąc ostatnio w Polsce spotkałem się ze studentami, którzy namawiali mnie do dłuższego pobytu w tym pięknym kraju. Mam nadzieję, że dzięki staraniom władz Radomia będę miał okazję bywać tutaj częściej.”

Giorgio Agamben (1942) włoski filozof

Źródło: „Panorama Radomska”, 23 kwietnia 2012, s. 2.

O ludziach , O czasie , Serce

„W świetle mojej wiedzy rewolucja jest albo niemożliwa, albo zbyt kosztowna, w każdym razie kończy się nie tak, jak byśmy chcieli. Rewolucjonista nie może tego wiedzieć. Niewiedza go uskrzydla i pozwala dokonywać rzeczy niemożliwych, dzięki którym zmienia się świat.”

Karol Modzelewski książka Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca

Źródło: Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca, wyd. Iskry, Warszawa 2013.

O świecie , O wiedzę

„To są ludzie młodzi, wrażliwi, bardzo otwarci, cierpliwi w swojej chęci poznawania rzeczy i tematów, którymi być może na co dzień się nie zajmują. Są ciekawi w taki sposób łagodny, to znaczy są zaciekawieni różnymi rozwiązaniami, różnymi możliwościami pokierowania swoim życiem, ale bez jakiejś histerycznej nerwowości w poszukiwaniu tej drogi życia, tylko – powiedziałbym – są tacy łagodnie poszukujący. Widać, że wielu z nich ma osobowość może nie buntowników, ale ludzi którzy są zdecydowani walczyć o swoje szczęście. Są ludźmi, a nie takimi automatami do wykorzystywania w firmach, wielkich korporacjach, które zmuszają ludzi do właściwie bezdusznego życia w celu spłacania kredytów.”

Tomasz Raczek (1957) polski krytyk filmowy, publicysta

o ludziach przyjeżdżających na Przystanek Woodstock.
Źródło: Przystanek Woodstock. Historia najpiękniejszego festiwalu świata

O szczęściu , O ludziach , O poszukiwaniu , O osobowości

„Przed wojną byli na Warńii co mieszkali tutaj i byli Miemcami i byli Warńioki Poloki. W kościele, urzandzie, szkole mówili po miemiecku, no bo tu Miemce byli. A w chałupsie to i ten Warńiok polski i ten niemiecki godoli do siebzie po naszemu.”

Edward Cyfus (1949) warmiński działacz regionalny, autor publikacji i pogadanek w gwarze warmińskiej

Źródło: Bohdan Melka, Historia i Trauma, „Angora” nr 12 (1292), 22 marca 2015, s. 6.

O wojnie

„Nie dostrzegam chęci zapomnienia, raczej brak potrzeby pamiętania. Nie tylko przez Polaków. Przez długie lata nie mogliśmy opowiadać swojej historii, teraz, kiedy możemy, nie potrafimy albo pozostawiamy to historykom. (…) Nie znam się ani na nauczaniu, ani na podręcznikach, wiem, że historię najlepiej opowiada się przez pokazanie ludzkich losów.”

Maciej Englert (1946) polski aktor i reżyser teatralny

Źródło: „Rzeczpospolita”, 16 kwietnia 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/jpni.htm

O losie

„Co jest przypadkiem dla naszego niepewnego rozumu, jest zamiarem przewidzianym z góry przez wyższe zrządzenie.”

Jacques-Bénigne Bossuet (1627–1704) francuski teolog katolicki

Źródło: Rozprawa o historii powszechnej, 1681

„Stalin jest idolem historii Rosji, niedoścignionym wodzem. Dał nam wspaniałe państwo, wyciągnął cywilizację rosyjską z przepaści, do jakiej się stoczyła po upadku Romanowów.”

Aleksandr Załdostanow (1963)

Źródło: Zabójcze puenty, „Forum”, nr 10, 15-28 maja 2015, s. 82.

„Nie sądzę byśmy przychodzili na świat jako puste skorupy. Mamy w sobie zaczątki osobowości i inteligencji. Ale w chwili narodzin, a byś może jeszcze wcześniej, zaczynamy gromadzić historie i to właśnie one mają na nas największy wpływ.”

John Marsden (1950) Pisarz australijski

Kontynuacja Kroniki Ellie, Kroniki Ellie: Wojna się skończyła, walka wciąż trwa

O świecie , O inteligencji , O narodzinach , O osobowości

„Oprócz wystawania przed barakami ważnym elementem towarzyskiego życia było wzajemne zarażanie się niepewnością. Służyły temu najlepiej historie opowiadane w stołówkowych kolejkach. Powoli, krok za krokiem, wychodząc z kokonów cudzych relacji, rodziły się bowiem wtedy obawy lgnące do wszystkich. Nawet mimowolni słuchacze ulegali ich wpływom i przygarniali wywołujące wątpliwości lęki. Wbrew sobie każdy, do którego docierały choćby tylko strzępy zainfekowanych opowieści, nagle zaczynał odczuwać niepokój.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Poszukiwanie całości
Źródło: s. 26

O relacjach

„Nigdy nie miałam trudności w kontaktach z robotnikami. Zgadza się, to prości ludzie. Mówią wszystko bez ogródek. Nie potrzebują długich wstępów, żeby wyrazić to, co myślą, ponieważ jeszcze nie nauczyli się kłamać. Jeśli zdarzyło się, że nie dotrzymałam obietnicy, mówili mi o tym w sposób, którym nie czułam się urażona. Nigdy nie wybierałam specjalnie robotników, którzy mogli mnie odwiedzać. Wiem, że czasem bywali wśród nich komuniści, którzy wślizgiwali się pomiędzy peronistów. Nigdy jednak nikt mnie nie obraził. Niekiedy z wielkim zapałem i szczegółowo omawialiśmy problemy o wielkim znaczeniu. Nigdy jednak nie musiałam się „zniżać”, żeby użyć tego prostackiego i niegodnego wyrażenia. Oligarchowie, którzy uważali, że dyskutując z robotnikami „zniżam się”, wiele mogliby się od nich nauczyć i być może – chociaż mówię to bez większej nadziei – i dałoby się im zyskać trochę więcej uczciwości i godności.”

Eva Perón (1919–1952) argentyńska działaczka związkowa, żona gen. Perona

Źródło: Sigrid Maria Grössing, Kobiety za kulisami historii, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2002, ISBN 8311095914, tłum. Barbara i Daniel Lulińscy, s. 166.

O kobietach , O ludziach , O domu , O myślach

„Czy po takim zreasumowaniu postaw i motywów decyzji można się ograniczać tylko do krytyki ówczesnych decydentów? Czy kiedy patrzymy retrospektywnie na bieg wydarzeń lat 1945-1947, 1956, 1970, 1980–1981 możemy odrzucić koncepcję ratowania polskiej niepodległości zagrożonej przez Stalina, przy jednoczesnej obojętności naszych aliantów? Sądzę, że jest to dylemat niezwykle bolesny. Znamy z jednej strony cenę, jaką Polska – Warszawa zapłaciła za swój zryw niepodległościowy, z drugiej zaś możemy ubolewać nad nieprawidłowościami czy nerwowością decyzji ściśle militarnej. Czy jednak sama koncepcja wyboru między kapitulacją wobec Stalina a próbą ratowania niepodległości może być oceniana krytycznie? Zdaję sobie sprawę, że istnieją przesłanki do udzielenia różnych odpowiedzi na to pytanie. Osobiście usiłowałem przybliżyć dramat decyzji o bitwie o Warszawę, dramat ludzi postawionych biegiem wydarzeń w sytuacji, w której nie dysponowali szansami na sukces.”

Stanisław Salmonowicz (1931) polski historyk

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 41.

O ludziach , O decyzjach , O sukcesie , Pytanie

„W podejściu Rosjan do Estonii nadal nic się nie zmienia – to samo tyczy się zresztą stosunku Moskwy do pozostałych dwóch republik nadbałtyckich i całego regionu Europy Środkowej i Wschodniej. Rosjanie chcieliby posiadać większe wpływy polityczne i gospodarcze w naszym regionie. Tuż po rozpoczęciu trzeciej kadencji Władimir Putin zarysował swoją koncepcję polityki zagranicznej i widać, że nie różni się ona od dotychczasowej. Estonii zależy przede wszystkim na stosunkach dobrosąsiedzkich, opartych na dialogu i zaufaniu. Mimo że zmiany następują stosunkowo wolno, to najgorszy moment w naszych stosunkach, a więc tak zwany problem Brązowego Żołnierza, należy już do historii.”

Marko Mihkelson (1969)

o stosunkach estońsko-rosyjskich.
Źródło: Kazimierz Popławski, W oczekiwaniu na zmiany (cz. I), new.org.pl, 29 czerwca 2012 http://www.new.org.pl/923,post.html

O zaufaniu , O problemach

„Kilka lat temu grupa radykalnych studentów z uniwersytetu Stanford urządziła manifestację na rzecz usunięcia z programu nauczania przedmiotu zwanego Historia cywilizacji zachodniej. Manifestanci zorganizowali marsz protestacyjny w czasie którego wykrzykiwali: „Hey, hey, ho, ho, Western culture's gotta go”. Władze uniwersytetu Stanford skapitulowały i historię Zachodu usunęły z curriculum. Zastąpiono ją rozmytą pseudowiedzą, która analizowała dzieje cywilizacji pod kątem „przynależności rasowej, klasowej i płci”. Odtąd więc, zamiast pism św. Augustyna czy Johna Locke'a, studenci analizują biografię gwatemalskiej przywódczyni marksistowskiej partyzantki Rigoberty Menchu czy dokumenty plemienia Navajo zatytułowane Nasz świat, nasza owca, nasze ciało, My.”

Rush Limbaugh (1951) amerykański komentator polityczny

Źródło: Właściwy porządek rzeczy

O świecie , O czasie

„Jeżeli robotnicy świata chcą wygrać, wystarczy, że uznają własną solidarność. Nie mają nic innego do roboty, jak tylko chwycić się za ręce, a wtedy świat się zatrzyma. Robotnicy z rękami w kieszeniach to potęga większa niż cały majątek kapitalistów.”

Joseph Ettor (1885–1948)

Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 431.

O świecie

„Nie mogłem w nocy spać, tak samo jak skazani. Uspokoiła mnie myśl, że działam w interesie autorytetu państwa.”

Johann Reichhart (1893–1972)

wspominając swoją pierwszą egzekucję.
Źródło: Bartosz Wieliński, Oberkat III Rzeszy, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 6 sierpnia 2012

O myślach , O myśleniu

„Przypuszczam, że nie trwa akurat żadna wojna, dlatego muszą dawać mnie na pierwszą stronę.”

Dutch Schultz (1902–1935)

wypowiedziane w lipcu 1935.
Źródło: Lauren Carter, Najgroźniejsi gangsterzy w historii, tłum. Barbara Gutowska-Nowak, MUZA SA, Warszawa 2008, ISBN 978-83-7495-509-6, s. 183.

O wojnie

„Nasze duchy będą przemierzać Wiedeń i włóczyć się będą po pałacach, strasząc lordów.”

Gavrilo Princip (1894–1918) Serb, zabójca arcyksięcia Franciszka Ferdynanda

słowa z 1918.
Źródło: Stephen Weir, Najgorsze decyzje w historii świata. Okoliczności, sprawcy, konsekwencje, Wydawnictwo Publicat, Poznań 2008, ISBN 9788324515813, s. 109.

O decyzjach

„[Aktorzy] To zabawni ludzie. Są czasami jak małe dzieci. Chodzą z głową w chmurach, mają specyficzny humor, swoje fanaberie. Można mieć nawet wrażenie, że w teatrze roi się od Piotrusiów Panów. Oczywiście, życie prywatne potem to weryfikuje.”

Malwina Kusior (1986) polska aktorka

Źródło: Paweł Gzyl, Historia jak z Hollywood, „Polska Gazeta Krakowska” nr 213, 12 września 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/146028.html?josso_assertion_id=F73F98B5BC7F6D3B

O życiu , O dzieciach , O ludziach , O wrażeniach

„No Roman, to był Roman [Wilhelmi]. Trudniej mi się z nim pracowało niż z resztą. Nie wiem, może byłem za młody. On był bardzo apodyktyczny, bardzo trudno było nad nim zapanować. On sobie pewne rzeczy wyobrażał i je narzucał. Często nie chciał nawet dyskutować. Chciał wiele rzeczy przeforsować, które mnie się wydawały niezgodne z konwencją filmu, jaki zaplanowałem. Nie zawsze robił to, o co go prosiłem, bywało ostro… co mogę powiedzieć, trudny charakter, aktor wspaniały. Bardzo chciał zagrać w Klątwie…, podobała mu się ta historia, skusiła też opcja wyjazdu. Krzysztof Kolberger z kolei – wybitnie inteligentny, cudowny, spokojny. Wiele mi pomógł w bardzo trudnych warunkach pracy.”

Marek Piestrak (1938)

Źródło: Kino gatunkowe to pieśń przeszłości. Rozmowa z Markiem Piestrakiem także o nowych projektach, Stopklatka, 1 grudnia 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=71852

O charakterze , O przeszłości

„Nie denerwujcie się krytyką mediów. Ci zawistni idioci nigdy nie zrobili nic właściwego w swoim życiu. Wykonujcie możliwie dobrze swoją pracę.”

Miloš Zeman (1944) czeski polityk socjaldemokratyczny

wypowiedź do nowo zaprzysiężonych członków rządu Jiříego Rusnoka.
Źródło: Czechy mają najdziwniejszy rząd w swojej historii, Wyborcza.pl, 10 lipca 2013 http://wyborcza.pl/1,76842,14253203,Czechy_maja_najdziwniejszy_rzad_w_swojej_historii.html

O idiotach

„Bóg wszechmogący z nami, a ja wam przewodniczę. Gdzie będzie najniebezpieczniej, tam ja pójdę; a wy dopiero za mną. Więc kochani bracia: ja miałem szczęście za rozkazem Naczelnika Najwyższego pułkownikiem zostać; obudźcież się, pomóżcie odzyskać uciemiężoną dotąd Polskę.
Wierni bracia! Walczmy za ojczyznę, póki w sobie mieć będziemy kroplę krwi.”

Berek Joselewicz (1764–1809)

Źródło: Odezwa Berka Joselewicza, pułkownika pułku lekkokonnego starozakonnego do współbraci, dnia 4 października 1794 r., w: Historia Żydów polskich, „Polityka. Pomocnik Historyczny”, 3/2013.

O Bogu , O szczęściu , O ojczyźnie , Kochać się

„Czym był więc człowiek dla średniowiecznej antropologii chrześcijańskiej? Istotą stworzoną przez Boga. Natura, historia i przyszłe losy człowieka dają się poznać przede wszystkim przez lekturę Księgi Rodzaju (…).”

Jacques Le Goff (1924–2014)

Źródło: Człowiek średniowiecza, 1987, tłum. Maria Radożycka-Paoletti

O Bogu , O losie , O naturze

„Zdając sobie sprawę, że nasze sposoby nie są ani ludzką koniecznością, ani zrządzeniem boskim, ale powstają jako owoc długiej i burzliwej historii, możemy z powodzeniem przebadać po kolei wszystkie nasze instytucje, wyraźnie odcinające się na tle innych cywilizacji, i ważąc je na szali bez obawy uznać, że mają pewne braki.”

Margaret Mead (1901–1978) uczona amerykańska, antropolog

Źródło: Dojrzewanie na Samoa, tłum. Ewa Życieńska

„Roi się od wyrazów pochodzenia łacińskiego, niemieckiego, węgierskiego, tureckiego, słowiańskiego. Stanowią one chyba jedną trzecią zasobów leksykalnych. A używa się ich bez potrzeby, ale z żądzy nowości i dla zwrócenia na siebie uwagi. Za przykład niech posłużą: konfident, honor, egzekwować, kompania, a także wiele terminów z tureckiego, tatarskiego oraz węgierskiego.”

Grzegorz Knapski (1561–1639) polski językoznawca i duchowny

Źródło: Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, Warszawa 1976

„Historię moją w czasie wojny wypisałem rzetelnie na skórze wrogów, do dziś dnia zapomnieć mnie nie mogą.”

Stanisław Bułak-Bałachowicz (1883–1940) generał polski, pochodzenia białoruskiego

Wojna będzie czy nie będzie, Warszawa 1931

O wojnie , O czasie

„Na ulicach panował niezwykły ruch i ożywienie. Tramwaje, oblepione młodymi chłopcami, którzy bez ceremonii pakują się także na przedni pomost „Nur für Deutsche” (Tylko dla Niemców), na co Niemcy nie reagują. Po chodnikach, szybkim krokiem, z widocznym pośpiechem idą po dwie, trzy kobiety na raz, obładowane ciężkimi paczkami i torbami. Mówię do siebie po cichu: „Roznoszą broń na punkty zborne…”. Ulicą mkną rowery jeden za drugim. Chłopcy w butach z cholewami i w wiatrówkach pedałują co sił w nogach. Jednemu z plecaka wygląda coś, jakby kij okręcony gazetą i obwiązany sznurkiem. A to bezczelny smarkacz! Przecież każdy chyba widzi, że to lufa! Z rzadka, tu i ówdzie, mundurowy Niemiec i patrole krążą, nic nie widząc i nic nie rozumiejąc, co się wokół nich dzieje. Minąłem po drodze wielu mężczyzn, idących w różnych kierunkach. Mieli na twarzach wyraz powagi i skupienia. Wpatruję im się w oczy, odpowiadają spojrzeniem, pełnym cichego porozumienia.”

Stefan Korboński (1901–1989) polski polityk ruchu ludowego, działacz Polskiego Państwa Podziemnego

przed wybuchem powstania warszawskiego, 1 sierpnia 1944.

O kobietach , O butach

„Nie godzę się na to, że można nie znać historii. Mam dobry kontakt z młodymi ludźmi i z rozpaczą patrzę na ich słabą znajomość historii współczesnej. Jak się okazuje, przestaje się uczyć historii na etapie II wojny światowej, a i tutaj są kłopoty. Proszę zapytać uczniów liceów o to, kim był gen. Sikorski, kim byli żołnierze wyklęci, albo o to, co stało się w Polsce w 1956 roku czy w 1970 roku na Wybrzeżu. Wielu młodych tego po prostu nie wie. To musi się zmienić. Przecież to sprawa naszej narodowej tożsamości.”

Adam Borowski (1955) polski działacz opozycji demokratycznej i niepodległościowej w PRL

Źródło: Maciej Walaszczyk, Znów walczę o to samo, naszdziennik.pl, 3 kwietnia 2012 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=po&dat=20120403&id=po19.txt

O wojnie

„Trzeba odróżnić naturę od kultury. Czy naturalna jest rodzina złożona z taty, mamy, córki i syna? Teraz tak, ale w historii mieliśmy inne modele rodziny. Abraham żył w poligamii. Mieliśmy niewolnictwo – żony się kupowało. Mieliśmy model patriarchalny, w którym żona też należała do męża. Pojęcie rodziny cały czas się zmienia. Kościół we wszelkich przejawach życia społecznego wchodzi w rolę sądu. Tymczasem jest wiele rzeczy do przedyskutowania, a nie osądzenia. Na przykład homoseksualizm. Kiedyś uważano, że to choroba, teraz, że nie.”

Marcelo Ciaramella (1958)

Źródło: rozmowa Mirosława Wlekłego, Frakcja biednych księży, „Gazeta Wyborcza”, 25–26 maja 2013.

O chorobach , O rodzinie , O naturze , O czasie

„Społecznie uwarunkowane poczucie komizmu ulega zmianom w procesie historii.”

Jerzy Kwiatkowski (1927–1986) polski literaturoznawca

Źródło: Satyra na satyrę, „Życie Literackie” nr 8, 19 lutego 1956, s. 1 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14793.

O życiu

„Gdy na nią patrzyłem, czułem, że moje uda oblały się rumieńcem!”

Sem (1863–1934)

komentując jeden z teatralnych popisów Caroliny Otero
Źródło: Leigh Eduardo, Kochanki. O uwodzeniu, władzy i ambicji. Historie prawdziwe, wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2005, ISBN 978-83-7469-590-9, tłum. Dariusz Wójtowicz, s. 256 (grafika 29).

O kochankach

„[Ta] niedawna zbrodnia (…) spotka się nieodwołalnie z potępieniem historii i przyniesie hańbę zarówno tym, którzy ją zainspirowali, jak i tym, którzy jej dokonali.”

Lázaro Cárdenas (1895–1970) polityk meksykański

o zabójstwie Lwa Trockiego przez Ramóna Mercadera w 1940.
Źródło: Janet Bond Wood, Proces zabójcy Lwa Trockiego w: 100 najsłynniejszych procesów pod redakcją Edwarda W. Knappmana, tłum. Jarosław Mikos, wyd. Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 8372270570, s. 235.

O książkach , O świecie

„Co jednoczyło epokę, co sprawiło, że wiek dziewiętnasty stał się jednym rozdziałem historii? Narodziny myśli socjalistycznej. Wybuchały rewolucje, ofiarni młodzi ludzie walczyli na barykadach. Publicyści łamali sobie głowy, jak okiełznać zwierzęcy bezwstyd pieniądza, podźwignąć i obronić godność ludzką biedaka. Pojawił się marksizm. Wskazał korzenie zła i środki lecznicze. Stał się potężną siłą stulecia. Stolicą (…) z brudem, z blaskami świetności, z rozpustą, z dzielnicami robotniczymi, z proklamacjami i barykadami.”

Borys Pasternak (1890–1960) rosyjski poeta i prozaik

O ludziach , O myślach , O narodzinach , O sile

„Dobra gra aktorska polega zaś na przekonaniu widza, że wydarzenia, które obserwuje na ekranie, są wyjątkowe i dzieją się po raz pierwszy w historii świata. Chciałbym zawsze umieć odseparować się od swojej codzienności i wszelkich przyzwyczajeń, by budować niezależne, pełnowymiarowe postaci oraz wprowadzać do historii aspekt nieprzewidywalności.”

Martin Landau (1928–2017) aktor amerykański

Źródło: Anna Bielak, Po raz pierwszy w historii świata http://www.dwutygodnik.com/artykul/4155/, Dwutygodnik.com nr 97/2012.

O grach

„Stwierdzam z przekonaniem, że w Paragwaju panował ład i porządek; system sądowniczy był całkowicie niezależny i miał pełną swobodę działania; sprawiedliwość była w pełni postrzegana.”

Alfredo Stroessner (1912–2006) polityk paragwajski, wojskowy

Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 270.

O książkach , O świecie , O sprawiedliwości

„Ateista taki jak ja stoi natomiast na stanowisku: skoro żaden z podanych w historii dowodów istnienia Boga nie jest poprawny, co mogę udowodnić, nie mam żadnych powodów, aby w niego wierzyć. Jest to więc rodzaj wiary, ale nieco innej niż wiara religijna.”

Jan Woleński (1940) filozof polski

Źródło: rozmowa Małgorzaty Niemczyńskiej, Książka dla studentów: Dowód na nieistnienie, wyborcza.pl, 29 września 2012 http://wyborcza.pl/1,76842,12574673,Ksiazka_dla_studentow__Dowod_na_nieistnienie.html#ixzz27x6fyCY9

O Bogu , O książkach , O wierze

„Coca Cola – to jest to!”

Agnieszka Osiecka (1936–1997) polska poetka, autorka tekstów piosenek

hasło reklamowe Coca Coli wymyślone na konkurs.
Źródło: Historia marki – Coca-Cola, Histmag.org http://histmag.org/?id=1204.

„Największą przyjemność sprawia mi siedzenie przy komputerze i wymyślanie tekstów, w samotności, w miejscu, w którym się dobrze czuję. Odkąd jestem mamą, to najczęściej biblioteka publiczna, zwłaszcza czytelnia historii sztuki. Bo mój syn jest głośny i nie mogę przy nim pracować.”

Agata Passent (1973) polska felietonistka i dziennikarka.

Źródło: Wywiad, 2009 http://www.gala.pl/gwiazdy/wywiady/zobacz/artykul/agata-passent-osobowosc-wieloraka.html

O przyjemności , O samotności

„Nasza polska partia jest jedną z najbardziej rewolucyjnych, jeśli nie najrewolucyjniejszą partią w Kominternie. Mimo swej nielegalności i spadających na nią dzikich prześladowań umie ona bowiem podtrzymać związek z masami i natchnąć je duchem bojowym. Ostatnie wybory w okręgu dąbrowieckim i warszawska demonstracja majowa są tego najlepszym dowodem.”

Maria Koszutska (1876–1939) polska działaczka komunistyczna

3 lipca 1924 r. podczas obrad Komisji Polskiej moskiewskiego kongresu Kominternu.
Źródło: Źle trafiliście, towarzyszu Stalin, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006

„Strzeżcie się byłej wicehrabiny de Beauharnais, która utrzymuje potajemne kontakty z władzami rządowymi!”

Józefina (1763–1814) cesarzowa Francji, żona Napoleona

anonimowy donos, który posłużył rewolucyjnym pachołkom do aresztowania Józefiny w 1793.
O Józefinie
Źródło: Sigrid Maria Grössing, Kobiety za kulisami historii, op. cit., s. 50–51.

O kobietach

„(…) jeśli (i ach! cóż to za jeśli!) moglibyśmy wyobrazić sobie jakąś niedużą, ciepłą sadzawkę, gdzie obecne są wszystkie sole zawierające amoniak i fosfor, a także światło, ciepło, elektryczność i temu podobne, i że utworzył się w niej poprzez reakcję chemiczną związek białkowy, gotów do jeszcze bardziej skomplikowanych zmian (…).”

Karol Darwin (1809–1882) biolog angielski

Źródło: Jostein Gaarder, Świat Zofii. Cudowna podróż w głąb historii filozofii, Warszawa 1995, tłum. Iwona Zimnicka, s. 455.

O świecie , O świetle

„W naszych czasach wszelka rzecz jest jak gdyby brzemienna w swe przeciwieństwo. Maszyna, która ma cudowną moc skracania pracy człowieka i czynienia jej bardziej owocną, staje się, jak widzimy, źródłem jego nędzy i wycieńczenia. Nowo odkryte źródła bogactwa przeistaczają się, jak gdyby przez złe czary, w źródła nędzy. Zwycięstwa na polu sztuki zdają się być odniesione kosztem wartości moralnych. W tej samej mierze, w jakiej ludzkość zdobywa władzę nad przyrodą, podpada człowiek pod władzę innych ludzi lub pod władzę własnej nikczemności. Nawet jasne światło wiedzy może widocznie świecić jedynie na mrocznym tle ignorancji. Wszystkie nasze wynalazki i cały nasz postęp nie mają, zdawałoby się, innych wyników, prócz tego, że siły materialne obdarzone zostają życiem duchowym, a życie ludzkie przytępione i sprowadzone do poziomu sił materialnych. Ta sprzeczność pomiędzy (…) siłami wytwórczymi a stosunkami społecznymi naszej epoki, jest faktem namacalnym, nieodpartym, niezbitym.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

14 kwietnia 1856.
Przemówienia
Źródło: Sędzią jest historia, wykonawcą wyroku – proletariat, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006

O życiu , O ludziach , O wiedzę , O świetle

„Mój król nie ma sobie równych, jeśli chodzi o bohaterskie czyny, ale twoja sława także jest wielka i gdybyś przeszedł na prawdziwą wiarę, na całym świecie nie byłoby takich rycerzy jak ty i on.”

Hubert Walter (1160–1205)

w rozmowie z Saladynem o Ryszardzie Lwie Serce
Źródło: Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014, s. 58

O wierze

„Jesteś projektantem swojego przeznaczenia. Jesteś jego autorem. Sam piszesz historię. Pióro tkwi w Twoim ręku, a wynik zależy od tego, co wybierzesz.”

Rhonda Byrne (1951) pisarka australijska

Sekret

„Moje największe odkrycie dotyczy płyty nagrobnej z dedykacją z I wieku, ofiarowanej wraz z grobowcem przez cesarza rzymskiego Tyberiusza Klaudiusza, lechickiemu królowi Awiłłowi Leszkowi, którą zlokalizowałem w kwietniu 2014 roku w Museo del Lapidario di Urbino, Italia. Jej zdjęcie, numer katalogu muzeum i opis włoskich naukowców cofnęły oficjalną historię Polski o 1000 lat, do I wieku p. n. e., kiedy, według moich badań, urodził się Awiłło Leszek, jako syn króla Lecha III Ariowita i Julii Caesaris Major oraz siostrzeniec Juliusza Cezara.”

Janusz Bieszk (1955) polski autor

Wywiad "Słowiańscy królowie Lechii" z 15 września 2016

O wieku , O zdjęciach

„Widząc Göringa w dniu ślubu, wbitego w wieczorowy strój, Goebbels pyta: - I po co ten przepych? Nie idziesz przecież na premierę.”

Emmy Göring (1893–1973) aktorka niemiecka

dowcip nawiązujący do plotek o wcześniejszych związkach Emmy Goring
O Emmy Goering
Źródło: Richard Grunberger, Historia społeczna Trzeciej Rzeszy, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1994, ISBN 83-06-02344-7, tłum. Witold Kalinowski, s. 398.

O ślubie

„Nienawidzę junkrów i junkierstwa, brzydzę się i gardzę nimi. Nie widzę żadnego ziemskiego zastosowania dla niemieckich junkrów, a dla junkrów amerykańskich nie znajduje go ani odrobiny więcej.”

Eugene Debs (1855–1926)

na procesie przed Sądem Najwyższym w 1918, odpierając zarzuty, że socjaliści są zwolennikami Niemców.
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 474.

„Aleksander II musi umrzeć. Dni jego są policzone… Umrze, a wraz z nim umrzemy i my, jego wrogowie, jego zabójcy. Historia dowodzi, że wspaniałe drzewo wolności domaga się ofiar… Los skazał mnie na wieczną śmierć, nie będę więc świadkiem zwycięstw, nie przeżyję ani jednego dnia, ani jednej godziny w świetlany czas triumfu… Liczę wszelako, że śmiercią swą uczynię wszystko, co powinienem był uczynić, i nikt na świecie nie może ode mnie więcej żądać.”

Ignacy Hryniewiecki (1856–1881) polski rewolucjonista, zabójca cara Aleksandra II

„testament” Hryniewieckiego w przeddzień zamachu.
Źródło: Edward Radziński, Aleksander II. Ostatni wielki car, tłum. Eugenia Siemaszkiewicz, René Śliwowski, Wydawnictwo Magnum, Warszawa 2005, ISBN 8389656167, s. 450.

O śmierci , O losie , O drzewach , O wolności

„Człowiek, który wyszedł pierwotnie z łona przyrody, był też tylko jednym ze zwierząt stworzonych przez przyrodę, a nie człowiekiem. Człowiek jest produktem człowieka, kultury, historii.”

Ludwig Feuerbach (1804–1872) niemiecki filozof

O zwierzętach

„Droga Jodie, bardzo możliwe, że zginę, gdy spróbuję dopaść Reagana. Dlatego właśnie piszę do ciebie teraz (…) chociaż rozmawialiśmy przez telefon parę razy, to nigdy nie miałem odwagi, żeby podejść do ciebie i się przedstawić (…) Jodie, w jednej chwili porzuciłbym myśl o załatwieniu Reagana, gdybym tylko mógł zdobyć twoje serce i przeżyć z tobą resztę życia, nawet gdzieś na odludziu. Wyznam ci, że dokonam tego zamachu, bo chcę wywrzeć na tobie wrażenie. Nie mogę już dłużej czekać, muszę coś teraz zrobić, abyś zrozumiała bez żadnych wątpliwości, że to wszystko z twojego powodu. Poświęcam wolność, a może nawet życie i mam nadzieję, że zmienisz o mnie zdanie.”

John Hinckley Jr. (1955) Amerykanin, który przeprowadził zamach na Ronalda Reagana

niewysłany list z 30 marca 1981 (napisany na dwie godziny przed zamachem).
Źródło: Paul Elliott, Krwawa historia morderstw i zamachów politycznych, tłum. Grzegorz Siwek, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2001, ISBN 831109100, s. 18.

O życiu , O domu , O myślach , O wrażeniach

„Żydzi w Polsce mimo wszystkich spustoszeń i zniszczenia walczyli o to, by uratować polskie żydostwo, z jego 900 lat liczącą historią – ale nie przewidzieli dwóch czynników – antysemityzmu i komunizmu. Żydzi, jak Minc, Berman, Zambrowski, Borejsza i inni zajmują wysokie stanowiska w komunistycznej hierarchii władzy, ale ich poczynania nie prowadzą do wzmocnienia żydowskiej wspólnoty. Są oni najemnymi popychadłami dyktatury. (…) Minc zdradził żydostwo podwójnie, po pierwsze na rzecz narzuconego ze wschodu komunizmu, po drugie – polskości.”

Bernard Goldstein (1889–1959)

w 1945 (cytat ze wspomnień wyd. w 1950 w Nowym Jorku).
Źródło: Krystyna Kersten, Polacy-Żydzi-Komunizm. Anatomia półprawd 1939–1968, Warszawa 1992, s. 81–82.

„Czy USA nie mają długiej historii konszachtów z najbardziej tradycjonalistycznymi i wstecznymi, ale także ekstremistycznymi siłami islamistycznymi; od Afganistanu począwszy, na Arabii Saudyjskiej skończywszy?”

Tariq Ramadan (1962)

Źródło: krytykapolityczna.pl, 15 lutego 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/BaumanEgipskarewolucjaoludzkimtsunamiiotymcopotem/menuid-1.html

O sile

„Chrystianizacja Polski przedstawiana jako konieczny etap krystalizowania się tożsamości narodowej w istocie jest oficjalną wersją historii zwycięzców.”

Monika Rudaś-Grodzka (1964) polska badaczka literatury

Źródło: Słowiańszczyzna. Pamięć i zapomnienie w wykładach Adama Mickiewicza i powieściach Józefa Ignacego Kraszewskiego, „Konteksty” 2003, nr 1–2, str. 217.

„Historia Polski, jak każdego narodu, nie jest idealna. Mieliśmy bohaterów, mieliśmy i hołotę, to jest zupełnie oczywiste. Po 1945 roku ta hołota mogła tryumfować, socjalizm to był ustrój hołoty dla hołoty, można powiedzieć.”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

Źródło: Wprost24 http://www.wprost.pl/ar/?O=102581 Gazeta.pl http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,53600,3967947.html

„Oczywiście, że jestem demokratycznym socjalistą. Mówię o tym z dumą, bo wiem, co demokratyczny socjalizm osiągnął w naszym kraju. Mówię o tym z wyczekiwaniem, bo wiem, jak ważne zadania stoją przed nami po tym, jak odsuniemy od władzy prawicę. Mówię o tym z nadzieją, bo teraz ludzie wiedzą, co dzieje się z pracą, bezpieczeństwem i stabilnością, gdy ster przejmują siły prawicy. Mówię o byciu socjalistą poniekąd z uśmiechem, bo wiem, że współczesna historia Szwecji jest pełna wartościowych reform, które wy, prawicowcy, określaliście jako socjalistyczne prześladowania – a które teraz, gdy są już powszechnie uznane, próbujecie sobie przypisać.”

Olof Palme (1927–1986) polityk szwedzki

przemówienie wygłoszone w trakcie debaty telewizyjnej w 1982 r.
Źródło: Dlaczego jestem demokratycznym socjalistą http://partiarazem.pl/2016/02/olof-palme-dlaczego-jestem-demokratycznym-socjalista/, tłum. Krzysztof Adamski, partiarazem.pl, 28 lutego 2016.

O ludziach , O uśmiechu , O sile

„Wiem, że wielu Polaków nie podziela mego zdania. Przypisują oni „niedomogowi mózgu i serca” niechęć niektórych naszych sąsiadów do zostania Polakami. (…) Takim językiem przemawiali Rosjanie i Niemcy. Oni również przypisywali owemu niedomogowi mózgu i serca wstręt Polaków do Rosji lub Niemiec. (…) Wola krajów przez nas okupowanych, jest dla mnie jedynym czynnikiem decydującym. Za nic w świecie nie chciałbym, żeby Polska posiadała wielkie przestrzenie, zamieszkane przez ludność wrogo usposobioną. Historia dowiodła nam, że na długą metę te niejednolite skupienia ludności są niebezpieczne. (…) Przyniesienie wolności ludom z nami sąsiadującymi będzie chlubą mego życia, jako męża stanu i żołnierza. Znam więzy historyczne, które je z nami łączą, wiem, że więzy te zacieśniały się nieraz po rozbiorze Polski. Oswabadzając tych uciśnionych, chcę tym samym zatrzeć ostatnie ślady rozbioru. Przywiązać ich do Polski przemocą – nigdy w życiu! Byłoby to odpowiadać nowymi gwałtami na gwałty popełnione w przeszłości.”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

w wywiadzie dla „Echo de Paris” o swojej polityce w stosunku do Litwy, połowa lutego 1920.
Źródło: Joanna Gierowska-Kałłaur, Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919–9 września 1920), op. cit., s. 54.

O ludziach , O wolności , O woli , O przeszłości

„Na spisku i konspiracji zbudowano Imperium Brytyjskie. Historia otwarta miesza się z tajną, jedna jest częścią drugiej. Gdy przed stuleciami przybiliśmy do wybrzeży Indii, pierwszą myślą było, jak skłócić jednego maharadżę z drugim, doprowadzić ich do wojny, by osłabić, a potem skutecznie kontrolować. To były operacje jak z archiwów KGB. Brytyjska tradycja imperialna zalecała, by kontrolować jak najwięcej ludzi, trzymać ich na cieniutkim sznurku splecionym z siły i podstępu. Nie zastanawiano się zbytnio nad różnicami między dyplomacją a szpiegostwem.”

John le Carré (1931)

Źródło: rozmowa Adama Michnika i Pawła Smoleńskiego, „Gazeta Wyborcza”, 17–18 września 2011.

O wojnie , O ludziach , O myślach , O sile

„Moje życie, to wszystko, co mam. Daję ci je, moja najdroższa.”

Fred West (1941–1995)

ostatnie słowa z listu 1 stycznia 1995
Źródło: Shelley Klein, Największe zbrodniarki w historii, wyd. Muza SA, Warszawa, 2006, ISBN 83-7319-854-7, tłum. Barbara Gutowska-Nowak, s. 142.

O życiu

„Tomasz Lis postanowił udowodnić, że jeśli nawet nie cały PiS, to na pewno jest w nim wielu antysemitów. Jako dowód miała posłużyć obecność pięciu parlamentarzystów z tej partii, w tym i moja skromna osoba, na zjeździe Unii Stowarzyszeń i Organizacji Polskich Ameryki Łacińskiej. Na jej czele stoi Jan Kobylański, któremu w Polsce dorobiono gębę zoologicznego antysemity. Przedstawiciel elity dziennikarstwa przygotował więc filmik, w którym skompilował ściągnięte z Internetu różne wypowiedzi, różnych osób z różnych okresów, które bywały na tych zjazdach. Zestawił to z wyrwanymi z kontekstu fragmentami wypowiedzi samego Kobylańskiego i dodał do tego nasze, piątki parlamentarzystów PiS, pozytywne wypowiedzi o prezesie USOPAŁ. Jak wiadomo w naszym pełnym wolności kraju, mieć dobre zdanie o kimś, kto kiedyś i gdzieś negatywnie wypowiedział się o wpływie Żydów na historię Polski, to zbrodnia.”

Bogusław Kowalski (1964) polski historyk i polityk

Źródło: Blog Bogusława Kowalskiego http://www.blog.boguslawkowalski.pl/rzetelny-i-uczciwy-jak-tomasz-lis/

O wolności

„Historia jest tylko tym, co niektórzy ludzie uznają za stosowne przekazać następnym pokoleniom – i niczym więcej.”

Patricia Cornwell (1956)

Wyspa psów

O ludziach

„Dla mnie, najciekawszym przeżyciem była możliwość obcowania w innym świecie, czasach, jak i sama ucieczka… Uważam, że to nic nadzwyczajnego, człowiek potrzebuję czasami miejsca, w które mógłby uciec od rzeczywistości. Niektórzy oglądają mecze z kolegami, inni czytają powieści fantastyczne. W minionych latach bardzo modne były światy typu science-fiction, dzisiaj są to fantastyczne krainy rodem z baśni. Wszystko jednak sprowadza się do jednego punktu, gdyż historia często przypomina stary, dobry western. Pragnienie ucieczki zawsze okazuje się takie samo, a wszystko zależy od sposobu życia każdego z nas.”

Olivier Ledroit (1969)

Źródło: Hathostet, Wywiad z Olivier Ledroit http://www.tawerna.biz/czytaj_artykul_336_wywiad-z-olivier-ledroit.html, tawerna.biz, udostępniony 28 września 2010

O rzeczywostości , O czytaniu

„Najgłupszym możliwym błędem z naszej strony byłoby pozwolenie niższym rasom na posiadanie broni. Historia dowodzi, że wszyscy zdobywcy, którzy pozwolili niższym rasom na posiadanie broni, szykowali tym sobie upadek.”

Adolf Hitler (1889–1945) kanclerz Rzeszy, twórca i dyktator III Rzeszy niemieckiej

Źródło: Hitler’s Secret Conversations, tłum. Norman Cameron i R.H. Stevens, Signet Books, 1961, s. 403.

O błędach

„Gdy tylko uderzają w klawisze – sala dosłownie zamiera. Technika wprost cudowna, melodie przepiękne, a do tego – obaj pianiści – to aktorzy, komicy, którzy potrafią jednym przejściem – od rytmu gwałtownego, burzliwego, szybkiego – uderzyć lekko i wywołać śmiech i oklaski.”

Zygmunt Broniarek (1925–2012) polski dziennikarz

o duecie pianistów Marek i Wacek.
Źródło: „Przekrój” 1971, cyt. za: Lucjan Kydryński, Marek i Wacek. Historia prawdziwa, Bydgoszcz 1990, s. 49.

O śmiechu

„Przypomnijmy, że z krytyką kłamstw Grossa występowali rozliczni autorzy polscy (m. in. uczeni polonijni: prof. Iwo Cyprian Pogonowski i prof. Marian Kamil Dziewanowski, dr Marek Chodakiewicz, a w Polsce m. in. prof. Tomasz Strzembosz, Piotr Gontarczyk, Leszek Żebrowski i piszący te słowa /por. „100 kłamstw J. T. Grossa"/). Z zagranicznych historyków kłamstwa J. T. Grossa piętnowali m. in.: najwybitniejszy amerykański badacz historii Polski prof. Richard C. Lucas, niemieccy badacze Bohdan Musiał i Thomas Urban. Ze względów objętościowych nie będę teraz wdawał się w szczegółową analizę tak licznych antypolskich kłamstw Grossa.”

Jerzy Robert Nowak (1940) polski historyk

Źródło: Fuszerka IPN http://www.jerzyrobertnowak.com/artykuly/Nasz_Dziennik/2002/fuszerka_ipn.htm

O kłamstwie

„Urodziłyśmy się po to, by zostać gospodyniami, a nie włóczyć się po ulicach.”

Eva Perón (1919–1952) argentyńska działaczka związkowa, żona gen. Perona

o roli kobiety w społeczeństwie.
Źródło: John Charles Chasteen, Ogień i krew. Historia Ameryki Łacińskiej, op. cit., s. 196.

O kobietach

„Legendarni dowódcy tacy jak brytyjski marszałek Bernard Montgomery czy amerykański generał Douglas MacArthur mieli hopla na punkcie prasy. Gdy zaczynała się wojna, byli nieznanymi oficerami. Przydzieleni do jednostek korespondenci wojenni nie mogli wiele pisać o tym, co się dzieje na froncie, więc zajmowali się dowódcami, których kreowali niemal na gwiazdy hollywoodzkie.”

Antony Beevor (1946) brytyjski historyk

Źródło: rozmowa Bartosza Wielińskiego, Wojna Stalina, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 6 maja 2013.

O wojnie

„Jeśli cesarz Napoleon rozpocznie ze mną wojnę, jest możliwe, a nawet prawdopodobne, że zostaniemy pokonani. To znaczy, zakładając, że będziemy się bić. Hiszpanie często przegrywają, ale jak dotąd nie zostali pokonani. I nie są przecież tak daleko od Paryża! My nie będziemy ryzykować. Mamy duże pole manewru. Nie ja pierwszy wyciągnę miecz, ale będę ostatnim, który go schowa. Jeśli przebieg walk będzie dla mnie niekorzystny, wycofam się na Kamczatkę. Nasz klimat, nasza zima będą po naszej stronie.”

Aleksander I Romanow (1777–1825) car Rosji

wypowiedziane w 1811
Źródło: Roman Daszczyński, Nie igraj z Azjatą, „Ale Historia Extra” nr 1 (1), listopad 2012, s. 29.

O zimie

„Wytworzenie jak najlepszych warunków rozwoju dla każdego narodu legło u podstaw procesów jednościowych, powstały lepsze warunki do zbliżenia ludzi różnych narodowości. Ekonomiczna, polityczna i kulturalna równość społeczeństw wszystkich republik stała się podstawą jedności tak bardzo różnych do niedawna narodów i grup etnicznych. Historia ZSRR w całej rozciągłości potwierdziła słuszność zastosowania w praktyce dialektycznej zasady jedności przeciwieństw - wzbogacone życie materialne i duchowe każdego narodu, ukształtowanie i umocnienie pierwiastka narodowego doprowadziło do dobrowolnego zbliżenia ludzi różnych narodowości. Komunistyczna cywilizacja, kształtowana dziś w ZSRR, opiera się nie tylko na przyjaźni, ale na jedności narodów, która wyraża się w radzieckim stylu życia. Tworzy się ten społeczny styl, już nie rosyjski, ukraiński, czy kazachski, ale wspólny dla tych narodów, jak wspólna jest, razem tworzona, baza materialno-techniczna.”

Nikołaj Podgorny (1903–1983) polityk radziecki

w jednym ze swoich wystąpień na plenum KC KPZR
Źródło: Kazimierz Kozub, Politycy z pierwszych stron gazet, wyd. Iskry, Warszawa 1976, s. 323-324.

O życiu , O przyjaźni , O ludziach

„Przyznanie, że błędem jest używanie zamożności materialnej jako miernika sukcesu, wiąże się nierozerwalnie z porzuceniem fałszywego przekonania, iż urząd publiczny i wysoka pozycja polityczna powinny być oceniane jedynie według kryteriów prestiżu stanowiska i osobistych korzyści; należy także położyć kres takim zachowaniom w bankowości i biznesie, które zbyt często upodobniały dziedziny wymagające najgłębszego zaufania do bezwzględnej i egoistycznej działalności przestępczej. Trudno się dziwić, że zaufanie słabnie, ponieważ sprzyjają mu jedynie uczciwość i poczucie honoru, bezwzględne poszanowanie zaciągniętych zobowiązań, sumienna ochrona i wolne od egoizmu postępowanie; bez tego zaufanie nie może istnieć.”

Franklin Delano Roosevelt (1882–1945) prezydent USA

fragment mowy inauguracyjnej z 4 marca 1933 na rozpoczęcie pierwszej kadencji zawierającej apel o poparcie przez obywateli USA programu Nowego Ładu (New Deal).
Źródło: Mowa inauguracyjna, przeł. Piotr Rączka, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

O zachowaniu , O błędach , O zaufaniu , O sukcesie

„Kennedy, ty sukinsynu!”

Sirhan Sirhan (1944)

w chwili zamachu

O domu

„Myśmy liczyli od początku, tak jak i dowództwo, które planowało Powstanie, że nasz sojusznik, który stał na drugim brzegu Wisły, sowieckie wojsko i dywizja kościuszkowska Berlinga, Rola-Żymierski i reszta dowódców ludowych – że oni przyjdą nam na pomoc. Ta pomoc była wkalkulowana. Musimy pamiętać o tym, że przyczółki mostowe były utrzymane na Czerniakowie przez nasze oddziały, przez „Parasol”. Była możliwość przeprawienia się na łodziach pontonowych przez Wisłę. Była możliwość ostrzelania, przez koordynację ognia artyleryjskiego, pozycji niemieckich ciężkich armat, które były na Polu Mokotowskim. Była możliwość posłania myśliwców, żeby przegoniły sztukasy, które fruwały bezkarnie na wysokości dachów i zrzucały bomby; lądowały na Okęciu czy na innych bliskich lotniskach i ładowały nowe bomby, i załogi, które były zmęczone, zmieniały się. Tak samo pozwolenie aliantom na lądowanie liberatorów i halifaksów, które przylatywały z Brindisi, z południowych Włoch, czy południową drogą, czy północną przez kraje skandynawskie. Miały pełne baki benzyny i zbiorniki, kontenery, które miały dla nas; fruwały wolno, bo były obciążone. Załogi musiały lecieć do Warszawy i z powrotem, a mogły przecież lądować na lotniskach, które były w sowieckich rękach.”

Janusz Brochwicz-Lewiński (1920–2017) polski wojskowy, powstaniec warszawski

Źródło: Janusz Brochwicz-Lewiński „Gryf” http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/janusz-brochwicz-lewinski,449.html, 1944. pl, 18 grudnia 2004.

O pomocy

„Gdybyśmy wybrali dwóch najsławniejszych pianistów i posadzili ich przy dwu fortepianach, najpewniej zagraliby rzecz nie do słuchania. Umieć grać razem to rzecz niełatwa. O tego typu muzyce, jaką reprezentujemy, wiemy już wszystko – choć brzmi to mało skromnie – i to właśnie decyduje o naszym powodzeniu.”

Marek Tomaszewski (1943) pianista polski (Marek i Wacek)

Źródło: Lucjan Kydryński, Marek i Wacek. Historia prawdziwa, Bydgoszcz 1990, s. 51

„Każda historia ma swój dylemat, ma swój początek i koniec, jak poemat.”

Sidney Polak (1972) polski muzyk

Sidney Polak
Źródło: Otwieram wino

O winie

„Jesteśmy Rzeczpospolitą zmarnowanych poetów. Mamy najdłuższe w tej dziedzinie tradycje na świecie. Chyba tylko niepiśmienne plemiona znad Amazonki są nam jeszcze w stanie dorównać. Nasza obecna sytuacja historycznoliteracka trochę przypomina najgorsze połączenie chorób – Alzheimera i biegunki. Niby biegniemy, ale nie wiemy dokąd.”

Dawid Jung (1980) polski poeta i krytyk literacki

Historia pewnej dykcji poetyckiej (2014)
Źródło: D. Jung, Historia pewnej dykcji poetyckiej [w]: Beata Patrycja Klary, Rozmowy z piórami, cz. 2, Toruń 2014, s. 68

„Przypuśćmy, że tu, na tej sali, znajduje się osoba, która mi przeszkadza i odwraca uwagę od mojego wykładu, śmiejąc się, rozmawiając i szurając stopami. Ja mówię, że w takich warunkach nie mogę kontynuować, a wówczas kilku silnych panów wstaje i po krótkiej walce wyrzuca zakłócającego spokój. Zostaje on więc „wyparty”, a ja mogę kontynuować wykład. Aby sytuacja się nie powtórzyła, panowie, którzy usłuchali mej prośby, przestawiają swe krzesła bliżej drzwi i tam zasiadają tworząc „zaporę”. Jeśli teraz przyjmiecie te dwie lokalizacje jako „świadomość” i „nieświadomość”, otrzymacie całkiem niezłą ilustrację procesu wypierania.”

Zygmunt Freud (1856–1939) austriacki neurolog i psychiatra

w wykładzie o psychoanalizie; USA, 1909.

O świecie , O walce

„Wyłoniliśmy się z historii jako ludzie wierzący, wtedy gdy nasi przodkowie przyjęli wiarę w Jezusa Chrystusa.”

Waldemar Chrostowski (1951)

Źródło: "Polska, a więc i my Polacy, nie mamy historii przedchrześcijańskiej. Wyłoniliśmy się z historii jako ludzie wierzący" - mocne słowa ks. prof. Waldemara Chrostowskiego http://wpolityce.pl/spoleczenstwo/276147-polska-a-wiec-i-my-polacy-nie-mamy-historii-przedchrzescijanskiej-wylonilismy-sie-z-historii-jako-ludzie-wierzacy-mocne-slowa-ks-prof-waldemara-chrostowskiego, wpolityce.pl, 25 grudnia 2015

O ludziach , O wierze , Chrystus

„Znano już fakty, dobitnie świadczące o tym, że organizmy żyjące na Ziemi ulegały zmianom, jedne znikały, inne się pojawiały; zebrano dane, dzięki którym można było uporządkować kolejność wydarzeń, a nawet ustalić niektóre daty (nie ma znaczenia, że mylono się co do wielu szczegółów). Dzieło Darwina było, między innymi, skrupulatnym zestawieniem tych obserwacji w jednolity obraz przemian życia w historii Ziemi, przekonującym zbiorem argumentów za tym, że ewolucja jest faktem.”

January Weiner (1947) polski biolog, profesor UJ

Źródło: Etyka po Darwinie, „Znak”, Nr 551, kwiecień 2001 http://www.miesiecznik.znak.com.pl/weiner_551.html.

Obraz

„Partia jest czerwonym kącikiem [świetlicą] w państwie.”

Peldżidijn Genden (1892–1937)

Źródło: Baabar, Historia Mongolii, op. cit., s. 397.

„Jest taki obraz Paula Klee pt. „Angelus Novus”. Przedstawia on anioła, który wygląda w taki sposób, jak gdyby zamierzał oddalić się od czegoś, na co spogląda. Oczy ma szeroko rozwarte, usta otwarte, skrzydła rozpięte. Tak musi wyglądać anioł historii. Zwrócił on oblicze ku przeszłości. Tam, gdzie jawi się nam łańcuch faktów, on widzi jedynie katastrofę, która nieodzownie piętrzy się na ruinach i ciska mu się pod stopy. Z pewnością chciałby się zatrzymać, obudzić zmarłych i scalić to, co rozbite. Ale z raju wieje wichura, która napiera na skrzydła i jest taka silna, że anioł nie może ich złożyć. Wichura pędzi go bez ustanku w przyszłość, do której odwrócony jest plecami, podczas gdy przed nim rośnie stos ruin. Wichurą tą jest to, co określamy mianem postępu.”

Walter Benjamin (1892–1940) niemiecki filozof, teoretyki kultury, tłumacz, krytyk literacki i eseista

Źródło: „Irydion” w reżyserii Andrzeja Seweryna, irka. com. pl, 21 marca 2013 http://www.irka.com.pl/portal/News?news_id=16529

O aniołach , O przeszłości , O przyszłości , O zmarłych

„Czegoś takiego jak zbiorowa wina nie ma i dotyczy to zarówno Serbów, jak i wszystkich innych narodów. Jednak obywatele Serbii – tak jak zresztą obywatele Bośni i Chorwacji – głosujący swego czasu na nacjonalistycznych przywódców, którzy poprowadzili ich do autodestrukcyjnej wojny, nie powinni żyć w przeświadczeniu, że nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za przemianę Mladicia w zbrodniarza wojennego. Nie ma takiego sądu, który mógłby wydać wyrok w sprawie ich postępowania, pozostaje tylko sumienie i wyrok historii.”

Slavenka Drakulić (1949) chorwacka pisarka, dziennikarka i eseistka

Źródło: Slavenka Drakulić, Mladić w nas samych, wyborcza.pl, 7 lipca 2011 http://wyborcza.pl/1,86675,9904634,Mladic_w_nas_samych.html

O wojnie , O czasie

„Faszyzm, jako okres wsteczny w rozwoju kapitalizmu, z punktu widzenia Kościoła był mniej diaboliczny od rządu demokratycznego: faszyzm był bluźnierstwem, ale nie zagrażał Kościołowi od wewnątrz, ponieważ był fałszywą nową ideologią. Konkordat nie był w latach trzydziestych świętokradztwem, ale jest nim dzisiaj, bo jeśli faszyzm nawet nie zadrasnął Kościoła, to neokapitalizm go teraz niszczy. Akceptacja faszyzmu była potwornym epizodem, jednak akceptacja burżuazyjnej cywilizacji kapitalistycznej jest faktem definitywnym, którego cynizm nie jest tylko kolejną plamą w historii Kościoła, ale jest błędem, za który Kościół zapłaci prawdopodobnie swoim upadkiem.”

Pier Paolo Pasolini (1922–1975) włoski pisarz, poeta i reżyser filmowy

Źródło: Szalony slogan jeansów Jesus, „Corriere della Sera”, 17 maja 1973, tłum. Anna Osmólska-Mętrak.

O błędach

„Jego sposób życia był równie straszny, co jego imię.”

Wład Palownik (1431–1476) hospodar wołoski

Źródło: rosyjski manuskrypt z końca XV w., cyt. za: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 105.

O książkach , O świecie

„Wypuścić okazję do współdziałania z A. „Łódź”, to pozwolić wrogowi bić nas częściami, bo gdy dziś bije naszego sąsiada, bez naszego udziału, to za parę dni weźmie się za nas.”

Tadeusz Kutrzeba (1886–1947) generał polski

Bitwa nad Bzurą
Źródło: T. Kutrzeba, Bitwa nad Bzurą (9–22 września 1939 r.). Przyczynek do historii kampanii polsko-niemieckiej w obszarze Poznań – Warszawa we wrześniu 1939 r., Warszawa 1957.

„Utrzymamy to miasto albo zginiemy.”

Wasilij Czujkow (1900–1982) marszałek ZSRR

do swoich żołnierzy w trakcie walki o Stalingrad w 1942
Źródło: Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014, s. 194

O walce

„Nie będę tolerował zgubnych innowacji!”

Ludwik XV Burbon (1710–1774)

mowa do parlamentu paryskiego 3 marca 1766
Źródło: Wielkie mowy historii t. I, Warszawa 2006.

„Historia podpowiada nam, że żadna walka o niepodległość nie była uważana za legalną przez tych, którzy jej się sprzeciwiali. Tak było w wypadku amerykańskiej wojny o niepodległość, i tak samo jest dzisiaj z Abchazją. Podczas, gdy my budujemy naszą demokrację i gospodarkę, Stany Zjednoczone i Europa opierają własną politykę wobec nas na fałszywym fundamencie.”

Siergiej Bagapsz (1949–2011)

Źródło: Czekamy na olimpiadę w Soczi, geopolityka.org, 17 października 2009 http://www.geopolityka.org/panstwa-nieuznawane/abchazja/226-czekamy-na-olimpiade-w-soczi

O wojnie , O demokracji , O czekaniu , O walce

„Uznanie związku małżeńskiego za nierozerwalny to prowokacja do zbrodni.”

Napoleon Bonaparte (1769–1821) cesarz Francuzów

Źródło: Waldemar Kuligowski, Miłość na Zachodzie. Historia antropologiczna, Wydawn. Naukowe UAM, 2004, s. 300.

O miłości

Cytaty o historii strona 23

Cytaty o historii
strona 23