Cytaty na temat prawo
strona 22

Xi Jinping Fotografia

„Z uznaniem postrzegamy wysiłki narodu białoruskiego w utrzymaniu jego prawa do zachowania suwerennej polityki wewnętrznej i zewnętrznej oraz przeciwstawiania się zewnętrznym naciskom.”

Xi Jinping (1953) polityk chiński

podczas wizyty na Białorusi, marzec 2010.
Źródło: Łukasz Kobeszko, Białoruś i Chiny bliskimi sojusznikami, psz.pl, 25 marca 2010 http://www.psz.pl/tekst-29383/Bialorus-i-Chiny-bliskimi-sojusznikami

Kartezjusz Fotografia

„Obcowanie z autorami wieków minionych jest tym samym prawie, co podróżowanie.”

Kartezjusz (1596–1650) francuski filozof, matematyk i fizyk, jeden z najwybitniejszych uczonych XVII wieku, uznawany również za oj…
Jeff Lindsay Fotografia

„Nie ma żadnych przeszkód prawnych, by „senatorka” pojawiła na drukach czy wizytówkach. Mało tego, że formy żeńskie godności, stanowisk czy zawodów nie są prawem zakazane, to są zalecane przez ONZ, Radę Europy i Unię Europejską jako przejaw realizacji zasady równości płci.”

o używaniu form żeńskich w języku polskim.
Źródło: WysokieObcasy.pl http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,114377,13049773,Poslanki__senatorki__premierki_i_ministry_wchodza.html, 14 grudnia 2012.

Terry Goodkind Fotografia
Milton Friedman Fotografia
Terry Pratchett Fotografia
Richard Rhodes Fotografia
Charles Bukowski Fotografia
Erich von dem Bach-Zelewski Fotografia

„Kazimierz Szternal: To wy, naród, który wydał Goethego i Schillera, terrorem odmówiliście nam prawa do egzystencji i wolności.
Erich von dem Bach-Zelewski: To jest wojna.”

Erich von dem Bach-Zelewski (1899–1972) niemiecki zbrodniarz hitlerowski, generał

Źródło: Norman Davies, Powstanie ’44, przeł. Elżbieta Tabakowska, Wydawnictwo Znak, Kraków 2004, s. 562.

Egemen Bağış Fotografia

„W dzisiejszych czasach nikt nawet katolickim małżeństwom nie gwarantuje, jak się zakończą. Nikomu więc nie zaręczę, że staniemy się członkami Unii po zakończeniu negocjacji, ale ich kontynuowanie jest dla nas istotne. Dzięki nim rosną standardy demokratyczne, coraz lepiej prosperuje nasza gospodarka, a w kraju coraz większy nacisk kładzie się na przestrzeganie praw człowieka.”

Źródło: Piotr Zalewski, Rozmowa z Egemenem Bağișem, ministrem Republiki Turcji ds. UE i głównym negocjatorem w rozmowach akcesyjnych Dobre dla Turcji, dobre dla Europy, polityka.pl, 4 czerwca 2010 http://www.polityka.pl/swiat/rozmowy/1504914,1,rozmowa-z-egemenem-baiem-ministrem-republiki-turcji--ds-ue-i-glownym-negocjatorem-w-rozmowach-akcesyjnych.read?backTo=http://www.polityka.pl/swiat/analizy/1508880,1,ojciec-turkow-i-jego-spuscizna.read

Henry McNeal Turner Fotografia

„Zapytam pana wprost, panie przewodniczący: Czy jestem człowiekiem? Jeśli tak, to domagam się praw człowieka.”

Henry McNeal Turner (1834–1915)

fragment przemówienia do Izby Reprezentantów Georgii wygłoszonego w 1868, gdy władze ustawodawcze głosowały nad wnioskiem o wydalenie wszystkich 27 czarnych reprezentantów, w tym Henry’ego Turnera.
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 266.

Krzysztof Niewrzęda Fotografia
Maria Szyszkowska Fotografia
Kurt Vonnegut Fotografia

„Chcecie wiedzieć, dlaczego nie mam AIDS, dlaczego nie złapałem HIV jak tylu innych ludzi? Nie pierdolę się na lewo i prawo. To wszystko.”

You want to know why I don’t have AIDS, why I’m not HIV-positive like so many other people? I don’t fuck around. It’s as simple as that. (ang.)
Trzęsienie czasu
Źródło: rozdz. 12

Janusz Wojciechowski Fotografia

„Stawiam hipotezę, że wybory samorządowe mogły zostać sfałszowane. Wskazuje na to zdumiewająca liczba prawie 2 milionów głosów nieważnych. Niewykluczone, że ktoś je unieważniał już po głosowaniu.”

Janusz Wojciechowski (1954) polityk polski

Źródło: Partia Głosów Nieważnych, naszdziennik.pl, 27 listopada 2010 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20101127&typ=my&id=my41.txt

Frédéric Bastiat Fotografia
Beata Szydło Fotografia
Errico Malatesta Fotografia

„Nie możemy i nie mamy prawa być sędzią i karzącym ramieniem sprawiedliwości.”

Errico Malatesta (1853–1932) włoski myśliciel polityczny, anarchista

Pacyfizm

Piotr Duda Fotografia

„Przybywamy po to, by upomnieć się nie tylko o prawa pracowników. Nasze hasło to: dość lekceważenia społeczeństwa, to hasło ponadpracownicze.”

Piotr Duda (1962) związkowiec, przewodniczący NSZZ "Solidarność"

Źródło: Strajk w Warszawie. Związkowcy protestują przeciwko rządowi Tuska, onet.pl, 11 września 2013 http://wiadomosci.onet.pl/warszawa/strajk-w-warszawie-zwiazkowcy-protestuja-przeciwko-rzadowi-tuska/6e863

Christiane Taubira Fotografia

„Można rysować wszystko w tym proroka, ponieważ we Francji – kraju Woltera i nieposzanowania – mamy prawo szydzić ze wszystkich religii.”

Christiane Taubira (1952) francuska polityk

Źródło: Bohdan Melka, Przegląd tygodnia, „Angora” nr 5 (1285), 1 lutego 2015, s. 56.

Pius XI Fotografia
Maria Szyszkowska Fotografia

„Zaniepokojona bezideowością lewicy, postanowiłam sporządzić w zwięzłej formie zarys 'manifestu człowieka lewicy'. Pragnę podkreślić, że ten, kto jest wrażliwy na biedę i nieszczęścia innych w naturalny sposób może stać się zwolennikiem prądów lewicowych.
Człowiekiem lewicy nie jest ten, kto wcześniej należał do PZPR, a dziś chce to zatrzeć i wtóruje prawicy w krytyce minionego systemu. Człowiekiem lewicy nie jest ten, kto kiedyś cenił wartość socjalizmu, a dziś mówi o tym pogardliwie chcąc czerpać profity w nowej rzeczywistości.
Lewicowość wiąże się nierozdzielnie z traktowaniem każdego człowieka jako celu samego w sobie, a nigdy jako środka do nawet najbardziej szczytnych celów. Ta zasada płynąca z filozofii Kanta stanowi podstawę socjalizmu.
Człowiek lewicy, ceniąc narodową tradycję i kulturę, czuje się przede wszystkim częścią ludzkości. Stanowi to zaporę dla kierowania się egoizmem rodzinnym w polityce.
Twierdzę, że obowiązkiem człowieka lewicy – w obliczu wynalezienia broni masowej zagłady – jest dążenie do trwałego pokoju, a nawet szerzej – urzeczywistnianie idei pacyfistycznych.
Człowiek lewicy powinien być rzecznikiem rozdzielenia religii i prawa, religii i polityki, jak również religii i nauki. Może wyznawać określoną religię, może być bezwyznaniowym, czy agnostykiem, bądź ateistą, ale zarazem zwolennikiem państwa neutralnego światopoglądowo.
Ideowość – nie zaś karierowiczostwo i pragmatyzm – ma znamionować człowieka lewicy. Troska o nią winna prowadzić do starań, by telewizja i radio publiczne wreszcie zaczęły nadawać programy o treściach lewicowych. Inaczej nie powstanie społeczeństwo obywatelskie, a więc wieloświatopoglądowe.
Człowiek lewicy nie powinien uznawać własności prywatnej za świętą i nienaruszalną. Powinien cenić także własność państwową i spółdzielczą.
Przedstawiciel lewicy powinien być człowiekiem czynu. Bieda, nędza, głód, bezrobocie, bezprawie – wymagają przezwyciężenia. Sprawiedliwość należy urzeczywistniać poprzez rozwiązania systemowe. Filantropia może jedynie doraźnie rozwiązać czyjś problem i z reguły uwłacza tym, do których jest skierowana.
Człowiek lewicy powinien pozwalać innym na głoszenie poglądów, które sam uznaje za błędne i nieprawidłowe. Ma być życzliwy dla prawd innych niż własne. Konsekwentnie ma wygłaszać niezgodę na nietolerancję.
Człowiek lewicy ma czynić wysiłki, by zmieniać świadomość społeczeństwa. Istotne znaczenie ma wyzbywanie się uprzedzeń i stereotypów.
Człowiek lewicy ma działać na rzecz eliminowania dyskryminacji i braku akceptacji rozmaitych grup społecznych.
Człowiek lewicy powinien czuć się częścią świata przyrody, a więc odznaczać się braterskim stosunkiem do innych istot żywych.
Wierność wobec wyznawanych wartości powinna znamionować człowieka lewicy.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

Źródło: '„Manifest człowieka lewicy”', w: „Lewicowość w XXI wieku”, tChu, W-wa 2004.

Popek Fotografia

„To jest właśnie to, muzyka pełna wrażeń.
To jest właśnie to, JP ponad prawem.”

Popek (1980) polski raper i zawodnik MMA

Monster
Źródło: Jeszcze Firma nie zginęła

Carl von Clausewitz Fotografia
Alexander Pope Fotografia
Siergiej Achromiejew Fotografia

„Nie potrafię żyć, gdy umiera moja ojczyzna i niszczone jest wszystko, w co wierzyłem. Mój wiek i dotychczasowe życie dają mi prawo do zakończenia życia. Walczyłem do końca życia.”

Siergiej Achromiejew (1923–1991) radziecki wojskowy

notatka sporządzona tuż przed popełnieniem samobójstwa.
Źródło: Sowietskaja Rossija, 28 września 1991, s. 6 (cytat za: Michael Dobbs, Precz z Wielkim Bratem. Upadek imperium radzieckiego, Poznań 1998, s. 492)

Agnieszka Chylińska Fotografia

„Mam prawo decydować o tym, kim chcę być.”

Agnieszka Chylińska (1976) polska piosenkarka

o swojej nowej płycie.
Źródło: „Glamour” nr 11/2009

Eoin Colfer Fotografia
Joanna Kołaczkowska Fotografia
Joseph F. Smith Fotografia
Charles Bukowski Fotografia
Mona Eltahawy Fotografia

„To było cudowne. Także dlatego, że przedmałżeński seks jest w Egipcie zakazany. Ale takiej miłości i przyjemności z seksu nikt nie ma prawa nazywać nierządem.”

Mona Eltahawy (1967)

o swoim pierwszym doświadczeniu seksualnym.
Źródło: Michał Kujawski, Feministki! Kim one są?, „Twój Styl” nr 2 (319), luty 2017, s. 91.

Mirosław Drzewiecki Fotografia
Wasilij Grossman Fotografia
Leszek Balcerowicz Fotografia
Charlaine Harris Fotografia
Rickard Falkvinge Fotografia

„Wielu artystów nie tworzy dzięki prawu autorskiemu, ale pomimo jego istnienia.”

Źródło: Wikianarchia, dwutygodnik.com http://www.dwutygodnik.com/artykul/3105-wikianarchia.html

Robert Talarczyk Fotografia

„Rodzinne wspomnienia zabarwiły ten spektakl liryzmem, którego w oryginale właściwie nie było. Ale mam prawo do takiego widzenia.”

Robert Talarczyk (1968) polski aktor i reżyser

o spektaklu Cholonka.
Źródło: „Dziennik Zachodni”, 7 stycznia 2005 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/njcz.htm

Stanisław Brzozowski Fotografia
Ewa Błaszczyk Fotografia
Jerzy Stępień Fotografia
Tadeusz Bartoś Fotografia
Aleksander Smolar Fotografia
Ryszard Piotrowski Fotografia

„Mamy pogłębiający się kryzys. Dotąd, dotyczył głównie Trybunału Konstytucyjnego, ale teraz przeniósł się na Sejm. To jest kryzys kulturowy i pojęciowy. PiS stoi na stanowisku, że jako zwycięzca ma prawo wziąć wszystko. Wziął Trybunał, a teraz chce kontrolować ustawodawstwo w drodze eliminacji opozycji. To znaczy, że gdybyśmy ten redukcjonizm zastosowali, to ustrojowo mamy demokrację większości, której konstytucja nie przewiduje. A w praktyce mamy dyktaturę wyborczą. Bo przypomnijmy, od czego się obecny kryzys zaczął. Od ewidentnie niekonstytucyjnych planów ograniczenia dostępu mediów do prac parlamentu. Parlament to posłowie oraz opinia publiczna, której przedstawicielem i informatorem są wolne media. Jeśli chce się im dostęp do Sejmu ograniczyć, powinno się to odbywać w atmosferze dialogu. A nie, jak to się stało, w sposób arbitralny i odgórny.(…) [W]rócę do sedna działania parlamentu. Ono opiera się właśnie na rozmowie i dialogu. On nie zawsze musi być sensowny, nie zawsze musi być na temat, ale Sejm to nie jest lekcja w klasie! I każdy poseł powinien mieć prawo swobodnie się wypowiedzieć, nawet jeśli to rządzącą większość irytuje. Co z tego, że większość sobie przegłosuje ustawy? Prawo też musi być wynikiem dialogu, bo jeśli nie jest, to, powtórzę, mamy dyktaturę wyborczą.”

Źródło: Dr Ryszard Piotrowski: nie było posiedzenia, było spotkanie posłów http://wiadomosci.onet.pl/kraj/dr-ryszard-piotrowski-nie-bylo-posiedzenia-bylo-spotkanie-poslow-wywiad/0rnpvje, onet.pl, 18 grudnia 2016.

Anna Grodzka Fotografia
Piotr Waglowski Fotografia
Wiesław Chrzanowski Fotografia
Elżbieta Radziszewska Fotografia

„Oczywiście nie. I właśnie nowa ustawa precyzuje takie sytuacje (wcześniej nie było to uregulowane). Szkoły katolickie czy wyznaniowe mogą się kierować własnymi wartościami i zasadami i mają prawo odmówić pracy takiej osobie.”

Elżbieta Radziszewska (1958) polska lekarka i polityk

zapytana, czy szkoła katolicka może zostać pozwana do sądu za to, że odmówiła zatrudnienia „zdeklarowanej lesbijki”.
Źródło: PAP, 23 września 2010 http://www.pap.pl/palio/html.run?_Instance=cms_www.pap.pl&_PageID=1&s=depesza&dz=kraj&dep=25303&data=depesza&_CheckSum=1176747554

Stefan z Blois Fotografia
Andrzej Glass Fotografia
Andriej Konczałowski Fotografia

„W Ameryce możesz robić, co chcesz, i powstaje mnóstwo beznadziejnych obrazów politycznych. Prawie wszystko stamtąd to gówno. McDonaldy…”

Andriej Konczałowski (1937) reżyser rosyjski

o kinematografii USA.
Źródło: Łukasz Figielski, Polska też jest skolonizowana przez Amerykę – rozmowa z Andriejem Konczałowskim, 27 września 2004 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=22037

Shang Yang Fotografia
Róża Luksemburg Fotografia
Piotr Gadzinowski Fotografia
Salam Fajjad Fotografia

„Chcemy mieć własne państwo. Jeżeli jednak do tego nie dojdzie, trudno będzie powstrzymać sytuację, w której nasza walka o niepodległość zamieni się w walkę o prawa wyborcze w Izraelu.”

Salam Fajjad (1952)

na konferencji American Task Force on Palestine w Waszyngtonie.
Źródło: Piotr Zychowicz, Zniszczyć Izrael od środka, rp.pl, 29 października 2011 http://www.rp.pl/artykul/242884,741528-Zniszczyc-Izrael-od-srodka.html

Wojciech Orliński Fotografia
Norman Davies Fotografia

„Patriotyzmem jest poczucie, że się należy do narodu, jest się za niego odpowiedzialnym, ale posiada się też prawo do krytykowania, proponowania zmian, prowokowania do dyskusji. Natomiast fałszywym patriotyzmem jest postawa nieuznająca obcych i bezkrytyczna w stosunku do ojczyzny.”

Norman Davies (1939) brytyjski historyk

Źródło: Norman Davies: można być patriotą polskim i europejskim – w tym nie ma konfliktu interesów [wywiad http://natemat.pl/124789,norman-davies-mozna-byc-patriota-polskim-i-europejskim-w-tym-nie-ma-konfliktu-interesow, „natemat.pl”, 21 listopada 2014]

Julian Brun Fotografia

„Różnica między patriotyzmem polskim a patriotyzmem zachodnioeuropejskim w jego fazie rewolucyjnej uwydatnia się najjaskrawiej w tym, że patrioci polscy pomagali czynnie patriotom niemieckim walczyć z Niemcami broniącymi praw dynastycznych; ginęli na barykadach paryskich w walce z francuskim legitymizmem i orleanizmem; towarzyszyli Garibaldiemu w bojach z włoskim partykularyzmem dynastycznym i papieskim. Lecz myśl, żeby w Polsce przyjść miało do orężnej rozprawy także z odłamem Polaków nie chcącym wyzbyć się przestarzałego przywileju – ta myśl wydawała im się potworna i zbrodnicza. Zdarzało się natomiast, że sami ginęli z rąk rodaków i to nie renegatów w służbie zaborcy, lecz tych, których pragnęli poprowadzić do walki. „Taki jest los szlachty polskiej” kończy Hubert Olbromski (w Wiernej rzece) opowiadanie o okrutnej śmierci ojca. Nie los szlachty polskiej, lecz los elity szlacheckiej, najczęściej faktycznie już zdeklasowanej inteligencji, która, nie mogąc wysnuć idei ojczyzny z konkretnej rzeczywistości (jak na Zachodzie z rewolucyjnego ruchu mieszczaństwa), usiłuje abstrakcyjną ideą przezwyciężyć konkretną rzeczywistość (istota wszelkiego romantyzmu). Mocą tej abstrakcyjnej idei dziedzic Chwalibóg (Turoń) poprowadzić miał do powstania chłopa, którego wczoraj jeszcze trzymał w lochu i zakuwał w kajdany.”

Julian Brun (1886–1942) polski dziennikarz i działacz komunistyczny

Źródło: Stefana Żeromskiego tragedia pomyłek, www.nowakrytyka.pl http://www.nowakrytyka.pl/spip.php?article446

Gabriela Masłowska Fotografia
Stephanie Rice Fotografia

„Od kiedy pamiętam, niemal każdy dzień mojego życia zaczynał się o piątej rano w basenie. Do dziś spędzam tam większość czasu. Wiem, co to dyscyplina, i znam jej wartość. Ale raz do roku mam prawo robić co chcę.”

Stephanie Rice (1988) pływaczka australijska

Źródło: Zuzanna O'Brien, Gdy mistrzyni jest dziewczyną, „Twój Styl”, nr 8 (265), sierpień 2012, s. 98.

Hans Küng Fotografia
Nikołaj Bierdiajew Fotografia
Idris Elba Fotografia
François de La Rochefoucauld Fotografia
Alaksandr Łukaszenka Fotografia
Raj Patel Fotografia

„W społeczeństwie rynkowym, kiedy jesteś bez gotówki, masz tylko taką swobodę, że możesz nic nie robić, bardzo mało posiadać i umrzeć młodo. Innymi słowy, w kapitalizmie pieniądz daje prawo do posiadania praw.”

Raj Patel (1972)

Źródło: Wartość niczego. Jak przekształcić społeczeństwo rynkowe i na nowo zdefiniować demokrację, tłum. Hanna Jankowska, wyd. Muza, Warszawa 2010.

Wiktor Alter Fotografia
Arthur Rimbaud Fotografia
Raúl González Fotografia

„Tamtego dnia mama ugotowała na pierwsze danie zupę. Tata był tak zdenerwowany, że prawie zemdlał ze strachu. Kiedy brał do ręki łyżkę, drżała mu ręka i zupa wylewała się poza talerz. Nie trafiał nawet łyżką do buzi. Nie mógł powstrzymać śmiechu. To była dziwna sytuacja, ale ja byłem spokojny. Tylko ja.”

Raúl González (1977) hiszpański piłkarz

wspomnienia Raúla, gdy został powołany do pierwszego składu Realu Madryt w 1994.
Źródło: Wszystkiego najlepszego, Kapitanie, realmadrid.pl, 27 czerwca 2011 http://www.realmadrid.pl/index.php?co=aktualnosci&id=34916

Joseph Goebbels Fotografia

„Mówi Hitler. O polityce, idei i organizacji. Głęboko i mistycznie. Prawie jak ewangelia. Przejmuje dreszcz, gdy wędruje się z nim ku otchłaniom bytu.”

Joseph Goebbels (1897–1945) niemiecki polityk nazistowski, minister propagandy

w 1926.
Dzienniki (1923–1945)

Haile Selassie I Fotografia

„Póki filozofia, która wywyższa jedną rasę, a inną poniża, nie zostanie ostatecznie i permanentnie skompromitowana i porzucona, póki nie będzie już obywateli pierwszej czy drugiej kategorii jakiejkolwiek narodowości, kiedy kolor skóry człowieka nie będzie miał większego znaczenia niźli kolor jego oczu i kiedy podstawowe prawa człowieka będą jednakowo gwarantowane dla wszystkich bez względu na rasę; dopóki ten dzień nie nastąpi, marzenie o światowym pokoju i światowym poczuciu obywatelstwa oraz o rządach światowej moralności nie pozostanie niczym więcej jak krótkotrwałą ułudą, tropioną, ale nigdy nie osiągniętą.”

Haile Selassie I (1892–1975) cesarz Etiopii

That until the philosophy which holds one race superior and another inferior is finally and permanently discredited and abandoned: That until there are no longer first-class and second class citizens of any nation; That until the color of a man’s skin is of no more significance than the color of his eyes; That until the basic human rights are equally guaranteed to all without regard to race; That until that day, the dream of lasting peace and world citizenship and the rule of international morality will remain but a fleeting illusion, to be pursued but never attained.
Haile Selassie I na forum ONZ (najprawdopodobniej), słowa spopularyzowane w piosence War autorstwa Boba Marleya.

Jan Pietrzak Fotografia
Benito Juárez Fotografia

„(…) życie i zapał, poczucie prawa i siły, umiłowanie wolności i demokracji oraz szlachetna duma wzburzona przez niegodziwego najeźdźcę naszej ziemi, są uczuciami powszechnymi wśród narodu meksykańskiego.”

Benito Juárez (1806–1872) przywódca meksykański

orędzie do narodu wydane 10 czerwca 1863 w San Luis Potosi.
Źródło: Jarosław Wojtczak, Wojna meksykańska 1861–1867, Warszawa, Bellona 2009, s. 154.

Wital Silicki Fotografia
Neal Stephenson Fotografia
Robert Biedroń Fotografia
George Friedman Fotografia
Mikołaj Sęp Szarzyński Fotografia

„Da pospolite prawo nieskończone
Imię swym stróżom, dadzą obronione
Granice zbroją koronne poczciwą
Od zdradnych sąsiad sławę wiecznie żywą.”

Mikołaj Sęp Szarzyński (1550–1581) polski poeta

przykład zastosowania inwersji; część fragmentu ze zwykłym szykiem wyrazów brzmiałaby: „Granice koronne i bronione od zdradnych sąsiad poczciwą zbroją dadzą sławą wiecznie żywą”.
Źródło: Pieśń IV. O cnocie szlacheckiej, w: Mikołaja Sępa Szarzyńskiego Poezye, Kraków 1903, s. 28.

Michał Boni Fotografia

„Słabością Polski jest planowanie legislacyjne – powstaje masa ustaw nie wiadomo po co. A polskie prawo jest niespójne i kiepskiej jakości.”

Michał Boni (1954) polski polityk

Źródło: wyborcza.pl, 25 czerwca 2008 http://wyborcza.pl/1,85996,5365897,Rzad_ma_dzialac_jak_firma.html

Janusz Palikot Fotografia
Jacek Żakowski Fotografia
Slavoj Žižek Fotografia
Wacław II Fotografia

„Władca, który prawie wszystkie ziemie w sąsiedztwie naszym posiadał.”

Wacław II (1271–1305)

Źródło: Kronika zbrasławska. W: Fontes Rerum Bohemicarum, t. 4., cyt. za: Podziały i zjednoczenie państwa polskiego (1138–1320), oprac.R. Grodecki, Teksty źródłowe do nauki w historii w szkole średniej, z. 18., Kraków 1924.

Joanna Mucha Fotografia

„W polityce nie masz prawa do adwokata i w każdej chwili wszystko co powiesz zostanie obrócone przeciwko tobie.”

Joanna Mucha (1976) polska działaczka polityczna

Źródło: tokfm.pl http://www.tokfm.pl/Tokfm/1,103087,9063878,Joanna_Mucha__Te_wypowiedz_bede_odpracowywac_w_kamieniolomach.html, 7 lutego 2011

Joris-Karl Huysmans Fotografia
Stanisław Lem Fotografia
Janusz Leon Wiśniewski Fotografia
Jan Karski Fotografia

„Obóz, jak się zorientowałem. Obejmował teren około półtora kilometra kwadratowego płaskiego terenu. Otoczony był solidnym ogrodzeniem z drutu kolczastego, rozpiętego kilkoma rzędami pomiędzy drewnianymi słupami. Ogrodzenie miało ponad dwa i pół metra wysokości. Po zewnętrznej stronie przechadzały się patrole w odstępach około pięćdziesięciometrowych. Po stronie wewnętrznej strażnicy z bronią stali co jakieś piętnaście metrów. Za drutami stało kilkanaście baraków. Przestrzeń pomiędzy nimi wypełniał gęsty, falujący tłum. Więźniowie tłoczyli się, przekrzykiwali. Z kolei strażnicy starali się utrzymywać ich we względnym porządku…
… Po lewej stronie od bramy, o jakieś sto metrów za ogrodzeniem, był tor kolejowy, a właściwie rodzaj rampy. Prowadził od niej do ogrodzenia chodnik zbity z desek. Na torowisku stał pociąg złożony z około trzydziestu wagonów towarowych. Były brudne i zakurzone…
… Mijaliśmy akurat jakiegoś starca. Siedział na ziemi nagi i rytmicznie kiwał się do przodu i tyłu. Jego oczy błyszczały i nieustannie mrugał powiekami. Nikt nie zwracał na niego uwagi. Obok leżało dziecko w łachmanach. Miało drgawki. Z przerażeniem spoglądało dookoła.
Tłum pulsował jakimś obłędnym rytmem. Wrzeszczeli, machali rękami, kłócili się i przeklinali. Zapewne wiedzieli, że niedługo odjadą w nieznane, a strach, głód i pragnienie potęgowały poczucie niepewności i zwierzęcego zagrożenia. Ludzie ci zostali wcześniej ograbieni z całego skromnego dobytku, jaki im pozwolono zabrać w tę podróż. Było to pięć kilogramów bagażu. Były to zwykle jakieś najpotrzebniejsze w drodze przedmioty. Poduszka, jakieś okrycie, trochę jedzenia, butelka z wodą. Czasem kosztowności czy pieniądze. Docierała tu przeważnie ludność gett, która nie miała już nic…
Pobyt w obozie nie trwał długo. Zazwyczaj nie dłużej niż cztery dni. Potem pakowano ich w wagony na śmierć. Przez czas pobytu w obozie prawie nie otrzymywali jedzenia. Zdani byli na własne zapasy.
Baraki obozowe mogły pomieścić mniej więcej połowę więźniów. Drugie tyle pozostawało na dworze. Powietrze wypełniał odór ludzkich odchodów, potu, brudu i zgnilizny…
… Oficer SS, odpowiadający zapewne za załadunek, stanął przed tłumem Żydów. Nogi rozstawił szeroko.
– Ruhe! Ruhe! Spokój! – wrzasnął. – Wszyscy Żydzi mają wejść do wagonów. Pojedziecie tam, gdzie jest dla was praca. Ma być porządek. Nie wolno się pchać ani opóźniać załadunku. Kto będzie wywoływał panikę albo stawiał opór, zostanie zastrzelony.
Przerwał i wbił wzrok w masę ludzką przed sobą. Spokojnie zaczął otwierać kaburę pistoletu. Wyjął broń. Pierwsze szeregi Żydów zaczęły się cofać. Niemiec zaśmiał się i oddał trzy strzały w tłum. W grobowej ciszy rozległ się przeszywający krzyk. Spokojnie schował pistolet.
– A teraz do wagonów! Raus! – wrzasnął.
Tłum zamarł. Z tyłu rozległy się strzały. Ludzie ławą ruszyli do przodu, krzycząc przeraźliwie. Zbliżali się do drewnianego pomostu. Ludzki strumień był jednak zbyt szeroki, aby się w nim pomieścić. Esesmani otworzyli ogień. Pędzący zaczęli padać. Rozległ się głuchy tupot nóg po deskach rampy. Teraz zaczęli strzelać strażnicy stojący przy wagonach. Tłum przyhamował.
– Ordnung! Ordnung! – wrzeszczał esesman.
Pierwsi Żydzi wpadli do wagonu. Niemcy przy drzwiach odliczali ich. Po liczbie „sto czterdzieści” esesman zawył „Halt!” i dwukrotnie strzelił. Przystanęli. Pociąg powoli szarpnął i nowy wagon wtoczył się na wysokość pomostu. Zaczęli go wypełniać nowi więźniowie.
Wedle wojskowych regulaminów wagon towarowy przeznaczony był na osiem koni lub czterdziestu żołnierzy w transporcie. Upychając ludzi na siłę i bez jakiegokolwiek bagażu, można było pomieścić w wagonie sto osób. Niemcy wydali rozkaz pakowania po stu trzydziestu, ale jeszcze dopychali dodatkową dziesiątkę. Gdy drzwi nie dały się zamknąć, tłukli na oślep kolbami, strzelali do środka wagonu, wrzeszczeli na nieszczęsnych Żydów. Ci, aby zrobić miejsce dla nowych, wspinali się na ramiona i głowy już znajdujących się wewnątrz. Z głębi wagonu dochodził jakiś potępieńczy ryk i wycie.
Gdy upchnięto już sto czterdzieści osób, strażnicy przystąpili do zamykania drzwi. Były ciężkie, wykonane z drewna obitego żelazem. Miażdżyły wystające na zewnątrz kończyny wśród wrzasków bólu. Po zasunięciu drzwi zabezpieczano je żelazną sztabą i ryglowano.
Przed załadunkiem na podłogę wagonów sypano warstwę niegaszonego wapna. Oficjalnie był to zabieg higieniczny. Chodziło o nie rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych. W praktyce wapno gwałtownie absorbowało wilgoć z powietrza. Spadała zawartość tlenu i ludzie zaczynali się dusić. Równocześnie wapno w kontakcie z ludzkimi odchodami wydzielało trujące substancje, między innymi chlor. Ten zaś dusił stłoczonych więźniów. Niemcy osiągali podwójny cel. Choroby zakaźne istotnie się nie rozprzestrzeniały, a wagon można było łatwiej po transporcie wymyć. Po drugie, transportu tego nie przeżywało wielu „podróżnych”. A o to przecież chodziło.
Czasami od polskich kolejarzy docierały informacje, że takie wagony z Żydami stały na bocznicach po kilka dni. Po otwarciu znajdowano w nich same trupy…
… Na obozowym placu pozostali zabici i konający. Strażnicy przechadzali się wolnym krokiem i dobijali ich strzałami w głowę. Wkrótce zapanowała cisza…”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

Karski dostał się w przebraniu strażnika do obozu tranzytowego dla Żydów w Izbicy, który był „ostatnim etapem” przez obozem zagłady w Bełżcu.
Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu

Czesław Miłosz Fotografia