Cytaty na temat podmiot (77 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Moim podstawowym medium jest ruch, teatr tańca, a moją pasją choreologia praktyczna. To metoda analizy ruchu, wytworzona na podstawie studiów Rudolfa Labana. Polega ona na analizie podstawowych elementów ruchu. Bierze się tu pod uwagę: podmiot czynności, jego akcję i działanie, które są uszeregowane odpowiednio do ruchu bardziej lub mniej sformalizowanego, przestrzeń, całą dziedzinę dynamiki, czyli rytm i ruch, a także jego jakości i fakturę, emocje, jakie niesie z sobą, relacje z aktorem, rekwizytem i widzem. Wydobywając pewną jakość ruchową, znaleźliśmy z aktorami wspólny język komunikacji i niemal bezsłowne już w tej chwili porozumienie.”

Paulina Wycichowska (1976)

Źródło: Łukasz Kaczyński, Paulina Wycichowska o premierze Teatru Logos, „Polska Dziennik Łódzki”, 7 września 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/123058.html?josso_assertion_id=31AA6A63AFCF514B

O komunikacji , O relacjach , O tańcu

„Dychotomia człowiek – zwierzę jest dziś etycznym anachronizmem. Etycznie najbardziej fundamentalny jest podział na odruchowe roboty do powielania własnego DNA i doznające podmioty, które motywowane są dodatkowo przez pozytywne i negatywne doznania. Wyłącznie odruchy kierują zachowaniem jamochłonów, różnych robaków i prawdopodobnie owadów. Natomiast kręgowce (przynajmniej w większości) i być może niektóre inne grupy są doznającymi podmiotami.”

Andrzej Elżanowski (1950) polski zoolog i paleontolog

Źródło: rozmowa Ewy Siedleckiej, Krowa też człowiek, wyborcza.pl, 15 listopada 2012 http://wyborcza.pl/magazyn/1,129627,12861511,Krowa_tez_czlowiek.html?bo=1

O zachowaniu , O zwierzętach

„W czasie, w którym świat tak przytłaczał człowieka – człowieka, którym byliśmy my wszyscy – przedmiotowe filozofie nie mogły stać się naszymi filozofiami. Cóż przedmiotowa filozofia powiedzieć mogła o nadziei? Cóż o godności? Cóż w ogóle o człowieku? Filozofie te, bez względu na to, czy mienią się idealizmami, czy materializmami, człowiek interesuje jedynie w swoich własnościach poznawczych, zwróconych, jako dobre czy liche narzędzie, ku scenie pozaludzkiego świata. Nas interesował człowiek w świecie, i to w takim świecie, jaki stanowił nasze otoczenie, który nad nimi ciążył jak potężny słup ciśnienia mierzącego naszą kruchość lub nasz opór. W naszym oporze nie chodziło o ocalenie nas samych; to zyskiwało się nierównie pewniej przez uległość. Nasz opór był oporem przeciwko światu, który oni chcieli ludziom zgotować.(…) Nasz opór był aktem moralnego podmiotu, nie dało się go ani wywieść, ani uzasadnić wyłącznie przedmiotową wiedzą.”

Jan Strzelecki (1919–1988) socjolog polski, eseista, działacz społeczny

Źródło: Próby świadectwa, w: Ślady tożsamości, Warszawa 1989; cyt. za: kulturologia.uw.edu.pl http://www.kulturologia.uw.edu.pl/page.php?page=tekst&haslo=strzelecki

O świecie , O czasie

„Człowiek nie jest ilościową cząstką ludzkości, że społeczeństwo to nie suma jednakowych wartości. Jest przede wszystkim sobą, indywidualnością. Posiada do dyspozycji mózg, czy też ulega swemu umysłowi, temu fenomenowi przyrody, będącemu jednocześnie podmiotem i przedmiotem, nierozdzielnie wiążącemu te dwa elementy na pozór nie dające się utożsamić. Jeżeli chcesz w istocie ludzkiej szukać pierwiastka nadprzyrodzonego, to właśnie w tym nielogicznym węźle, w tym, iż ten węzeł musi stać w sprzeczności z logiką, znajdziesz punkt wyjścia.”

Tadeusz Dołęga-Mostowicz (1898–1939) polski pisarz

Świat pani Malinowskiej
Źródło: Świat pani Malinowskiej, s. 240

O świecie

„Kiedy ja jestem podmiotem, wy wszyscy jesteście w pozycji obiektu (…) Najważniejszym celem Kościoła Zjednoczeniowego jest, aby obiekt naśladował podmiot i zjednoczył się z nim.”

Sun Myung Moon (1920–2012)

„W wychowaniu narodowym mężczyzn patriotyzm nie wystarcza. Muszą oni za młodu nawykać, w odpowiednim wiekowi swemu zakresie, do systematycznego obejmowania całości życia narodu, całokształtu jego zadań, spraw i celów, do umiejętności rozwiązywania węzłów i sprzeczności życia publicznego, muszą nadto mieć tę głęboko zakorzenioną w duszy świadomość, że Ojczyzna – to gmach realny, który nieustannie planem budować i wznosić należy, że nie wolno nic trwonić z dorobku przeszłości, lecz trzeba go w każdym pokoleniu pomnażać. W ten sposób młodzież ma zawczasu rozwijać w swej duszy zarówno poczucie przyszłej za całość dóbr narodowych odpowiedzialności, jak i uczucia gospodarcze względem własnego kraju. Spadkobierca spuścizny ojczystej i późniejszy odpowiedzialny jej gospodarz innym okiem i z innym uczuciem patrzeć musi na czekające go w przyszłości dziedzictwo, niż widz postronny, dla którego jest ono tylko podmiotem spostrzeżeń.”

Zygmunt Balicki (1858–1916) polski socjolog, publicysta, polityk, działacz narodowy

Źródło: Zasady wychowania narodowego

O młodzieży , O emocjach , O duszy , O przeszłości

„(…) zamiast postmodernistycznej idei konstruowania podmiotu i marksistowskiej wizji społeczeństwa fundującego się na konfliktach i zmiany świata przez walkę ciemiężców i ciemiężonych wolę ekologiczną ideę symbiotycznych relacji i wspomagającej przetrwanie kooperacji, a także (współ) kształtowania świata, przede wszystkim przez przemianę wspólnoty i samego podmiotu.”

Ewa Domańska (1963)

Źródło: Historia egzystencjalna. Krytyczne studium narratywizmu i humanistyki zaangażowanej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012, s. 144.

O historii , O relacjach , O walce

„Doprowadziło to do ustanowienia rozbudowanych przywilejów dla prywatnych ubezpieczycieli. Grupa podmiotów (w przytłaczającej większości zagranicznych) uzyskała rodzaj zbiorowego monopolu na przejmowanie bardzo dużej części składki ubezpieczeniowej i pobieranie gigantycznych potrąceń z tej składki (początkowo nawet 10 proc.!). Ustanowiony został system, w którym – w praktyce – PTE zarabiają wiele, nawet gdy ubezpieczeni dużo tracą (tak było w 2009 r.). W tym systemie ubezpieczeni są jeszcze bardziej ubezwłasnowolnieni niż w ZUS. Ubezpieczony w ZUS przyszłe świadczenie ma ex ante określone. Oczywiście gwarancją jest tylko stabilność prawa, ale w demokracji emeryci są silni i trudno jest uzyskać polityczne przyzwolenie na jego niekorzystną zmianę.”

Ryszard Bugaj (1944) polski polityk

o reformie emerytalnej z 1999 r.
Źródło: rp.pl, 3 lutego 2011 http://www.rp.pl/artykul/604304-Wyplatywanie-ubezpieczen-z-OFE.html

O demokracji

„Władza, która słucha? Nie ma takiej możliwości. Przeciwstawiam się temu całym moim doświadczeniem. Rozumiem władzę relacyjnie. Władza jest w istocie rzeczy wymianą, to interakcja. A my uparcie widzimy we władzy rodzaj zwierzchności. Uważamy, że jesteśmy suwerenem, i że powierzamy władzy swoje prawa, bo to jest światła władza. I potem do tej zwierzchniej władzy apelujemy. To jest całkowicie fałszywa perspektywa. Władza to tylko jeden z podmiotów uczestniczących w procesie politycznym, dysponujący większymi zasobami czy możliwościami.”

Jerzy Hausner (1949) polski polityk i ekonomista

Źródło: rozmowa Joanny Warszy i Artura Żmijewskiego, Egzekwowanie demokracji, „Krytyka Polityczna”, Nr 30/2012.

O demokracji

„Wcale nie chodzi o to, że Rosjanie tuż po tragedii rozbijali wrak, niechlujnie przeprowadzili sekcje, co mógłbym ewentualnie złożyć na karb ich ogólnie lekceważącego podejścia do życia ludzkiego. Ale dalszy ciąg tej sprawy, demonstracyjne nie dopuszczanie Polaków do kolejnych czynności śledczych, okazywanie iż mają to w zupełnej pogardzie, to już jest nie do obrony. To była świadoma decyzja Putina, pokazanie, że Polska nie jest traktowana jako samodzielny podmiot, ale jako część niemieckiej strefa wpływów. I że możemy tylko tyle, ile uzgodnią wcześniej Moskwa z Berlinem. A Polska, pan Tusk to państwo… sezonowe.”

Jan Olszewski (1930–2019) polski polityk prawicowy, premier III Rzeczypospolitej

Źródło: Jan Olszewski w „Uważam Rze”: Straszliwy będzie koszt złudzeń jakimi żyje Tusk. „Analogie z epoką saską, tym najgorszym okresem”, wpolityce.pl, 13 kwietnia 2012 http://wpolityce.pl/wydarzenia/26564-jan-olszewski-w-uwazam-rze-straszliwy-bedzie-koszt-zludzen-jakimi-zyje-tusk-analogie-z-epoka-saska-tym-najgorszym-okresem

O decyzjach

„Problemem nie jest to, że istnieje podmiot zwany Izraelem. Problemem jest, że nie istnieje państwo palestyńskie.”

Chaled Miszaal (1956)

Źródło: Agnieszka Zagner, Miszaal Chaled Wieczny uciekinier, polityka.pl, 13 stycznia 2009 http://www.polityka.pl/swiat/ludzie/279358,1,miszaal-chaled.read

O ludziach

„Amerykański system gospodarczy zbudowany jest na modelu trickle-down economics, czyli na przekonaniu, że przede wszystkim trzeba stworzyć możliwości rozwoju największym graczom, od których bogactwo będzie „ściekać” do mniejszych podmiotów.”

Steven Hill (1958)

Źródło: wywiad Wojciecha Orlińskiego, Europa daje kopa, „Gazeta Wyborcza”, 23–25 kwietnia 2011.

O bogactwie

„W zasadzie każdy, nawet najmniej ważny człowiek, w pewnym stopniu jest historycznym podmiotem kreującym historię. Nawet człowiek pozbawiony wolności, niewolnik, jest w małym, ledwie zauważalnym zakresie osobą współdecydującą. Jego praca, przekonania i nastroje ważą na nastrojach mas.”

Gertrud Fussenegger (1912–2009)

Władczynie (1991)
Źródło: Posłowie, s. 258.

O historii , O wolności

„Luter usprzecznił byt. Dla Lutra wszystko, co istnieje, z Bogiem Objawienia chrześcijańskiego na czele, jest sprzecznością, czyli w samym Bogu istnieje cała rzeczywistość. To jest taka próba teologicznego panteizmu. (…) W dotychczasowej filozofii przed Marcinem Lutrem każdy człowiek, każda osoba ludzka była podmiotem substancjalnym, przynajmniej w tej wielkiej myśli greckiej metafizyki, później też scholastyki, chrześcijańskiej myśli szeroko pojętej. Luter dokonał redukcji rozumienia substancji i ją tylko ograniczył do pojęcia Boga. Tylko Bóg jest substancją. To oznacza, że taki upadły anioł światłości, tj. nic innego jak wcielenie samego Boga. I dlatego Luter stawia tezę, w Komentarzu do Psalmów, w 1530 roku: „Zanim Bóg stał się Bogiem, musiał najpierw stać się diabłem.””

Tadeusz Guz (1959) ksiądz katolicki, filozof, teolog

Źródło: wypowiedź w Radiu Maryja z 21 listopada 2009 podczas audycji Istota nazizmu hitlerowskiego cz. I.

O Bogu , O aniołach , O myślach , O rzeczywostości

„Rynek poddany jest zasadom tak zwanej sprawiedliwości wymiennej, regulującej relacje dawania i otrzymywania między parytetowymi podmiotami. Jednak nauka społeczna Kościoła nigdy nie poniechała podkreślenia ważnej roli sprawiedliwości rozdzielczej oraz sprawiedliwości społecznej dla samej ekonomii rynkowej (…) Bez wewnętrznych form solidarności i wzajemnego zaufania, rynek nie może wypełnić swojej ekonomicznej funkcji. Dziś zabrakło tego zaufania, a utrata zaufania jest poważną stratą.”

Benedykt XVI (1927) papież

Źródło: encyklika Caritas in veritate (pol. Miłość w prawdzie), 7 lipca 2009

O miłości , O sprawiedliwości , O zaufaniu , O nauce

„Nie ma jednego uczestnika polityki, tylko bardzo wiele jej podmiotów. Jeżeli któregoś z nich brakuje, np. obywateli i ich inicjatyw, to polityka się degeneruje. Jeśli ludzie są zredukowani do użytkowników kartki wyborczej lub pasywnych oglądaczy teatru politycznego, to polityka karleje.”

Jerzy Hausner (1949) polski polityk i ekonomista

Źródło: rozmowa Joanny Warszy i Artura Żmijewskiego, Egzekwowanie demokracji, „Krytyka Polityczna”, Nr 30/2012.

O ludziach , O demokracji

„Jest to szansa, by to właśnie Polska narzucała rytm światowej nauce. Na wymyśloną technologię chrapkę ma wiele podmiotów naukowych z całego świata. Pochodzę z Polski, tutaj mieszka moja rodzina i chcę, żeby to się odbyło w Polsce”

Olga Malinkiewicz (1982) Polska fizyk

Źródło: Perowskity szansą polskiej nauki http://polskiprzemysl.com.pl/wp-content/uploads/technologie_perowskity_pp_w26.pdf, polskiprzemysl.com.pl, marzec 2015

O rodzinie , O nauce , O szansie

„Niebezpieczeństwo traktowania pracy ludzkiej jako sui generis „towaru” czy anonimowej „siły” potrzebnej dla produkcji (mówi się wręcz o „sile roboczej”), istnieje stale, istnieje zwłaszcza wówczas, gdy całe widzenie problematyki ekonomicznej nacechowane jest przesłankami ekonomizmu materialistycznego. (…) Człowiek zostaje potraktowany jako narzędzie produkcji, podczas gdy powinien on – on jeden, bez względu na to, jaką pracę wypełnia – być traktowany jako jej sprawczy podmiot, a więc właściwy sprawca i twórca. Takie właśnie odwrócenie porządku, bez względu na to, w imię jakiego programu i pod jaką nazwą się dokonuje, zasługiwałoby na miano „kapitalizmu.””

Jan Paweł II (1920–2005) papież, święty Kościoła katolickiego

Encyklika Laborem exercens

O sile

„Ale on mnie wcale nie sprowokował! Ja spokojnie zacytowałam zaproszenie. Oficjalny dokument podmiotu, który zorganizował marsz. Kuźniar do niczego mnie nie sprowokował. To ja jemu pokazałam, że nie jest profesjonalistą – zacytowałam zaproszenie na imprezę.”

Krystyna Pawłowicz (1952) polska polityczka, prawniczka

o Jarosławie Kuźniarze w kontekście „Marszu Szmat”.
Źródło: Tylko u nas! Prof. Pawłowicz o Kuźniarze: Zero kompetencji, zero profesjonalizmu, zero uczciwości zawodowej, fronda.pl, 2013 http://www.fronda.pl/a/tylko-u-nas-prof-pawlowicz-kuzniar-mnie-nie-sprowokowal,28318.html

„(…) we Włoszech jednostka przestała być podmiotem praw i obowiązków w życiu politycznym państwa (…). O Rosji Sowieckiej już nie ma co mówić, bo metody utrwalania reżimu bolszewickiego wykazały dowodnie, że jednostka jako czynnik polityczny tam nie istnieje. To samo można powiedzieć o Niemczech hitlerowskich, które przekreśliły w sposób brutalny prawa człowieka. We wszystkich tych krajach państwo stało się celem samo w sobie, jego stanowisko władcze pochłania i absorbuje jednostkę.”

Stanisław Car (1882–1938) polski prawnik, minister, marszałek Sejmu

o stosunkach jednostka-państwo.
Źródło:Zasady nowej konstytucji, w: Polska koncepcja autorytaryzmu, Warszawa 1996, s. 151.

„'Grzegorz Sroczyński:' 19 października 1991 roku był pan premierem Polski. Przepis likwidujący pegeery i decydujący o losie pół miliona ludzi ma pięć zdań. „Wykreślenie przedsiębiorstwa z rejestru podmiotów” – to zdanie najważniejsze. Wyście w ogóle pomyśleli, co będzie z ludźmi?
'Jan Krzysztof Bielecki:' Nie pamiętam.”

Jan Krzysztof Bielecki (1951) polski ekonomista i polityk

Źródło: rozmowa Grzegorza Sroczyńskiego, Jak kusi kasa. Spowiedź liberała http://wyborcza.pl/magazyn/1,137946,15976928,Jak_kusi_kasa__Spowiedz_liberala.html, wyborcza. pl, 16 maja 2014.

O losie , O ludziach

„Główny fałsz i zło egoizmu tkwi nie w absolutnej samoświadomości i samoocenie podmiotu, a w tym, że słusznie przypisując sobie absolutne znaczenie, człowiek niesłusznie odmawia innym tego samego znaczenia.”

Władimir Sołowjow (1853–1900) rosyjski teolog i poeta

O złu , O egoiźmie

„Genjusz jest w ogóle wyższą formą bytu, nie tylko pod względem intelektualnym, ale i moralnym. Genjusz ujawnia właściwie całkowitą ideę człowieka. Zwiastuje on, czem człowiek jest: podmiotem, którego przedmiotem jest cały wszechświat, i ustanawia to raz na zawsze po wsze czasy.”

Otto Weininger (1880–1903) filozof austriacki

Płeć i Charakter
Źródło: s. 226

O wszechświecie

„Poeci wstają ostatni. Przeciągając się
myślą że to znów będzie ich dzień: powrót podmiotu.”

Wojciech Bonowicz (1967)

Źródło: Fragment

O myślach , O myśleniu

„Wydarzenie par excellence to moment, kiedy poprzez akt historyczny, działanie wolnych podmiotów, ujawnia się prawda uniwersalna.”

Alain Badiou (1937) francuski filozof

Źródło: Byt i zdarzenie (1988)

O prawdzie

„Kiedy w dawnych czasach pytali mnie ubecy: „Panie Kuroń, po co pan to robi”, odpowiadałem: „bo lubię”. To była prawda, choć wcale nie lubiłem siedzieć w więzieniu. Lubię po prostu kształtować swój los, być panem swego losu. Kiedyś z tego właśnie powodu wracałem do więzienia. Dziś żyjemy w czasach, kiedy być podmiotem swego losu, znaczy być podmiotem historii, kształtować życie społeczne.”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: Nadzieja i rozczarowanie. Pisma polityczne 1989–2004, Warszawa 2010.

O życiu , O losie , O prawdzie , O nadziei

„Mama już otwierała usta, żeby rzucić coś zjadliwego, co zrównoważyłoby obelgę. Nic nie znalazła. Wszystkie inwektywy odrodzicielskie kończą się bowiem słowem „mać”. Bez względu na to, jakiej płci jest podmiot lżony, przedmiotem wyzwisk jest jego matka.”

Anna M. Nowakowska (1960)

Dziunia na uniwersytetach (2015)

O matce

„Sposób na sukces reżysera to dobrze obsadzić role i patrzeć, jak aktorzy grają. Nie mam wątpliwości, że podmiotem w teatrze jest nie reżyser, a aktor. Ja bardzo lubię jedno i drugie, dlatego łatwo mi wygłaszać takie sądy. Ale dziś za dużo reżyserów przechodzi do historii, zamiast naprawdę reżyserować. Ja to mówię oczywiście pół żartem, pół serio.”

Jan Englert (1943) aktor polski

Źródło: „Gazeta Wyborcza” Olsztyn, 22 marca 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/uncd.htm

O historii , O sukcesie

„Lewica nie może być reaktywna, bo celem lewicy jest upodmiotowienie ludzi. Gdy lewica walczy o minimum materialne dla każdego obywatela, gdy mówi o prawach pracowniczych, o progresji podatkowej, to po to, aby każdy miał możliwość samorealizacji. Lewica wcale nie wybiera między wolnością i równością. Jeśli naprawdę cenimy wolność, to powinniśmy równo dystrybuować ją między ludźmi. Gdy lewica walczy o neutralność światopoglądową państwa, to właśnie po to, żeby każdy miał te same możliwości realizowania swoich życiowych planów, niezależnie od wyznawanego światopoglądu. Gdy postuluje zrównanie w prawach osób o różnych orientacjach seksualnych, myśli o każdym człowieku jako o podmiocie.”

Sławomir Sierakowski (1979) socjolog i publicysta polski

Źródło: Lewica pewna siebie, wyborcza.pl, 11 sierpnia 2010 http://wyborcza.pl/1,76842,8241114,Lewica_pewna_siebie.html

O ludziach , O myślach , O wolności , O myśleniu

„Wiele wskazuje na to, że zdrada Judasza wynikała z misternej boskiej kalkulacji, rozpisanej na poszczególne role i wcześniej szczegółowo zaplanowanej przez Najwyższego. Jeśliby więc przyjąć takie założenie, a nie jest ono pozbawione logiki, znaczyłoby to, że Judasz przede wszystkim był narzędziem w rękach Stwórcy, nie zaś samodzielnie myślącym i podejmującym suwerenne działania podmiotem odpowiedzialnym za swe czyny. Wobec powyższego śmiem twierdzić, że w historii świata mało jest ludzi, którym wyrządzono tak straszliwą krzywdę, jak Judaszowi. Stał się on ponadczasowym symbolem arcyzdrajcy, symbolem, który po 2 tysiącleciach nadal pali żywym ogniem, a imię Judasza wywołuje odruch protestu i niechęci. Judasz wytwarza biegun zła, aby tym mocniej uwypuklił się biegun dobra, czyli Jezus. Judasz to duszny mrok, naprzeciw którego goreje płomień Chrystusowej miłości. Bóg wiedział, co robi, kodując Judasza na arcyzdrajcę, tak jak wprzódy ˝zaprogramował˝ Adama na ofiarę i narzędzie boskiej polityki. Prawda jest taka, że przez ostatnie 2 tysiąclecia najgorszy, najokrutniejszy krzyż odtrącenia i wzgardy niesie właśnie Judasz, wykonawca boskiego planu, wybrany przez Najwyższego do czarnej roboty. A wszystko po to, żeby tamten, ten piękny, ten szlachetny i czysty, zdołał udźwignął ciężar misji zbawienia. Tak to widzę, w wielkim skrócie, rzecz jasna. Bywaj zdrów, Judaszu!”

Arkady Radosław Fiedler (1945) polski polityk

o Judaszu Iskariocie.
Wystąpienia sejmowe
Źródło: 16 posiedzenie Sejmu RP V kadencji, 25 kwietnia 2006

O Bogu , O ludziach , O prawdzie , O zdradzie

„W oku medialno-przyrodniczego cyklonu Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Jerzy Miller stwierdza niespodziewanie, że największym wrogiem wałów przeciwpowodziowych jest… bóbr. Nie słabość państwa, ale bóbr. Nie niezdolność państwa do przygotowania i zrealizowania inwestycji hydrotechnicznych, które w wielu krajach europejskich mogą uwzględniać ekologiczne kryteria. W „Faktach” TVN-u do bobra, jako kolejna demoniczna siła uniemożliwiająca w Polsce realizowanie znaczących inwestycji hydrotechnicznych po epoce Gomułki, dołączeni zostają ekolodzy.
Skoro polskie państwo jest słabsze od bobra, to tym bardziej będzie słabsze od Rosji, od Niemiec, od korporacyjnego lobbingu, od funduszy hedgingowych, od graczy na rynku walutowym… długo by wymieniać podmioty, które w czasach globalizacji są silniejsze od bobra.”

Cezary Michalski (1963) polski eseista i prozaik

Źródło: Tomasz Nałęcz i bobry, krytykapolityczna.pl, 25 maja 2010 http://www.krytykapolityczna.pl/Cezary-Michalski/Tomasz-Nalecz-i-bobry/menu-id-291.html

O sile

„Radykalizacja metody historyczno-krytycznej ujawnia dziś wyraźnie, że zasada „tylko Pismo” nie może stać się podstawą Kościoła i wspólnoty wiary. Pismo jest tylko wtedy Pismem, gdy żyje w żywym podmiocie – Kościele. Tym bardziej zakrawa na absurd, że niemało osób ponownie zabiera się dziś za konstruowanie liturgii z „samego Pisma”, w rekonstrukcjach tych utożsamiając Pismo z popularnymi, egzegetycznymi opiniami, myląc opinię z wiarą. Liturgia, która jest „robiona”, opiera się na opinii i słowie człowieka; jest zbudowana na piasku i pozostaje pusta niezależnie od tego, jakim ludzkim kunsztem będzie się ją ozdabiać. Jedynie szacunek dla odgórności i zasadniczej niedowolności liturgii może zapewnić nam to, co jest naszą nadzieją: święto, w którym zbliża się do nas to, co wielkie, to, czego nie robimy sami, lecz co otrzymujemy jako dar.”

Benedykt XVI (1927) papież

Źródło: Duch liturgii, przeł. Eliza Pieciul, Christianitas, Poznań 2002, s. 150.

O wierze

„Nasz ruch rozprzestrzenia się błyskawicznie – obecnie Partia Piratów jest obecna w aż 50 krajach. Jesteśmy czymś więcej niż tylko narodowymi podmiotami politycznymi. Jesteśmy globalnym głosem społeczeństw całego świata!”

Lola Woronina (1983)

Źródło: Spotkanie pirackiej „międzynarodówki” w Pradze, 16 kwietnia 2012 http://lewica24.pl/unia-europejska/362-spotkanie-pirackiej-miedzynarodowki-w-pradze.html

„O czymkolwiek myślę, zawsze jednocześnie, mniej lub bardziej uświadamiam sobie samego siebie, istnienie własnej osoby. Zarazem to ja je sobie uświadamiam, tak że w całym moim „ja”, niejako podwójnym, częściowo poznawanym, a częściowo poznającym, będącym po części przedmiotem, a po części podmiotem, wyodrębnić należy dwa aspekty, z których jeden możemy w skrócie nazwać „ja” przedmiotowym (ang. me), a drugie – „ja” podmiotowym”

William James (1842–1910) filozof i psycholog amerykański

ang. I
Psychologia. Kurs skrócony

O myślach , O myśleniu

„Sentymentalizm (…) koresponduje z myślą filozoficzną, dla której głównym przedmiotem obserwacji i dociekań jest człowiek jako podmiot poznający świat oraz problemy stosunków i więzi międzyludzkich.”

Teresa Kostkiewiczowa (1936)

Sentymentalizm (1977)

O świecie , O myślach , O myśleniu

„Gdy ludzie wspólnie zasiadają przy stole i zaczynają razem spożywać posiłek, gdy już podzielą się chlebem, zaczynają postrzegać siebie nawzajem jako osoby – odrębne ludzkie istnienia, czyli podmioty, a nie przedmioty. Dlatego wspólne dzielenie się chlebem jest takie ważne.”

Elif Şafak (1971) Turecko-brytyjska pisarka i działaczka feministyczna

Źródło: Magdalena Walusiak, Kuchnia to kultura – rozmowa z Elif Safak, Empik.com http://www.empik.com/kuchnia-to-kultura-rozmowa-z-elif-safak,59362,a, 28 kwietnia 2010.

O ludziach

„Irytuje mnie dominująca obecnie w literaturze polskiej poetyka silnego, osobistego głosu. „Ja”, które opowiada, że jadło kanapkę w tramwaju, z ręką w kieszeni i z palcem w dupie. Myślałam nad tym, czy da się mówić z perspektywy ogółu, zagłuszając podmiot. Teraz myślę nad tym, czy da się zagłuszyć ogół. Ciężko mi powiedzieć, w co wierzę. Wydaje mi się, że nasza osobliwość nie znika – wręcz przeciwnie – cały czas jest budowana z szumów i śladów, z szeptów i krzyków, aby ulegać ciągłym zmianom. „Ja” to taki błazen, który pławi w przesadzie, bawi, zwodzi, kłamie i straszy, jak jakieś dydko.”

Katarzyna Fetlińska (1991) poetka polska, urodzona w 1991 roku

Źródło: „Jestem matematyczną, oczytaną katarynką”. Z Katarzyną Fetlińską rozmawia Łukasz Zatorski http://biuroliterackie.pl/przystan/czytaj.php?site=200&co=txt_4168

O literaturze , O myślach , O czasie , O czytaniu

„Człowiek, który dorasta, powinien buntować się przeciw zastanemu porządkowi świata. Bowiem zawsze ten porządek sprzeniewierza się ideałom, w których wychowuje się dzieci. Alternatywą każdego młodzieńczego buntu jest przystosowanie, a więc posłuszeństwo i naśladownictwo, a przecież każdy człowiek, a zwłaszcza młody, chce być podmiotem swojego życia.”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: Wiara i wina, w: Autobiografia, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2009.

O dzieciach , O wierze

„Cywilizacja stanowi podmiot Historii, czyli ścisłe zespolenie kultury, praw, moralności, religii wyjątkowy dla danych ludów, ich metoda organizacji życia zbiorowego.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O cywilizacjach

O ludziach , O religii , O historii

„Nas wtedy po prostu okradziono. (…) 92 proc. polskich przedsiębiorstw przeznaczonych na sprzedaż było wówczas ocenianych i wycenianych przez podmioty zagraniczne. Efekt był taki, że niektóre z nich sprywatyzowany za cenę niższą, niż wyniosły koszty ich oceny.”

Witold Kieżun (1922) polski ekonomista

o transformacji ustrojowej 1989 roku.
Źródło: Rafał Woś, Polska Afryką Europy, „Dziennik Gazeta Prawna”, 8–11 listopada 2013, nr 217 (3607), s. A2

„Światowy układ sił przypomina dziś skomplikowaną, trójwymiarową grę w szachy. Na najwyższej szachownicy potęga militarna jest w znacznym stopniu jednobiegunowa, a USA powinny tu zachować prymat jeszcze przez długi czas. Potęga gospodarcza na szachownicy środkowej jest wielobiegunowa już od 10 lat – z USA, Europą, Japonią i Chinami w roli głównych graczy i z innymi państwami zyskującymi na znaczeniu. Najniższa szachownica to domena ponadnarodowa. Mamy tu tak różnorodne podmioty pozapaństwowe, jak bankierów, którzy przelewają pieniądze drogą elektroniczną, terrorystów handlujących bronią, hakerów zagrażających bezpieczeństwu cyberprzestrzeni oraz wyzwania takie jak pandemie czy zmiany klimatyczne.”

Joseph Nye (1937)

Źródło: Goliat na diecie, „Foreign Affairs”, tłum. „Forum”, 20 grudnia 2010.

O pieniądzach , O zachowaniu , O czasie

„(…) standardy greckie, na które dziś dziennikarze parskają z wyższością, choć ciągle poziom życia w Grecji jest nieporównywalny z polskim. W 1989 r. ludzie wystarczająco dojrzali, żeby zwalczyć komunę, żeby stworzyć największy ruch dysydencki, z którego zrodził się największy zorganizowany ruch społeczny w dziejach świata, zmienili się w zinfantylizowany podmiot transformacji, który potrafi jedynie imitować najbardziej stereotypowo rozumiane instytucje Zachodu. Zachłysnąć się tym mógł ktoś, dla kogo punktem odniesienia była komuna, ale myśmy nie umieli zakochać się w hipermarketach.”

Sławomir Sierakowski (1979) socjolog i publicysta polski

spytany, co złego w tym, że przeciętny Polak chce, jak najszybciej dobić do standardów niemieckich, francuskich i…
Źródło: rozmowa Michała Olszewskiego, Budujemy Królestwo Boże. Na ziemi, „Tygodnik Powszechny”, 22 maja 2012.

O Bogu , O ludziach

„Jeśli naród jest aktywną wspólnotą kultury, jeśli więc żyje o tyle, o ile się czuje podmiotem tego życia, czyli odpowiada za siebie, to najskuteczniejszym sposobem zniszczenia narodu jest pozbawić go samego tego poczucia odpowiedzialności, sprawić, aby uwierzył w to, iż na skutek własnej bezsiły albo małoletniości albo okoliczności zewnętrznych zmuszony jest żyć tak, jak mu inni każą. Naród, który by uwierzył, że jest bezwzględnie pozbawiony wolności moralnej, straciłby wszelką nadzieję odzyskania jej kiedykolwiek. Więzień, który sądzi, że nie rozporządza już żadnym stopniem wolności, zostaje donosicielem lub prowokatorem, gdy go o to poproszą: niewiara we własną wolność wystarcza, by upodlenie stało się pełne.”

Leszek Kołakowski (1927–2009) polski filozof

Sprawa polska (1973)

O wierze , O wolności

„ŚDM to czas wielkiego zasiewu ewangelicznego, gdzie młodzi są nie tylko rolą uprawną, która przyjmuje ziarno Słowa Bożego, ale także tymi, którzy sieją, czyli aktywnymi podmiotami ewangelizacji wśród swoich rówieśników.”

Stanisław Ryłko (1945) polski duchowny katolicki, kardynał

o Światowym Dniu Młodzieży.
Źródło: Leszek Wilczak SJ, Wywiad z kard. Stanisławem Ryłką https://www.kapucyni.pl/index.php/duchowo-/chrzecijastwo/4316-wywiad-z-kard-stanisawem-rylka, kapucyni.pl, 11 sierpnia 2011

O młodzieży , O czasie

„Jako naród utraciliśmy własność w przemyśle, sektorze bankowym, wielkim handlu, za chwilę to samo stanie się z energetyką czy ubezpieczeniami. Po pierwsze, trzeba więc powstrzymać poszerzanie się biedy. Po drugie, wesprzeć polską przedsiębiorczość, traktowaną dziś przez państwo po macoszemu. Po trzecie, uczynić państwo aktywnym podmiotem gospodarczym, wspierającym polskich przedsiębiorców i inwestującym na przykład w infrastrukturę. Po czwarte, państwo musi wziąć na siebie odpowiedzialność za wykształcenie młodego pokolenia.”

Dariusz Grabowski (1950) polityk polski

Źródło: zapis czatu, wp.pl, 30 sierpnia 2000 http://czat.wp.pl/id_czata,118,zapis.html

O wykształceniz

„Materia jest podmiotem wszelkich zmian.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

„Zachowałem sobie ten gwóźdź. Kiedy przyjeżdżam do Europy, zanurzam dłoń w kieszeni i kłuję się nim w palec – żeby stale pamiętać: jesteś wolny, masz być wolny, masz obowiązek być wolny, zostałeś stworzony do wolności, nie ograniczaj swojego myślenia, horyzontów, poglądów, nie daj się stłamsić, uporządkować, znormalizować, zunifikować. Nie jesteś elementem statystyki – jesteś podmiotem. Nie daj się przestawiać ani ustawiać żadnej władzy, a gdyby… gdyby przyszli pod twój dom, masz pełne prawo gwoździem ich potraktować! Dźgam się nim i Wam, moi drodzy, zalecam to samo – noście gwoździe w kieszeniach. Tak dla przypomnienia właściwego porządku rzeczy. Taki gwóźdź bardzo prostuje myślenie. Jest jak strzałka kompasu.”

Wojciech Cejrowski (1964) polski dziennikarz i podróżnik

Utwory, Wyspa na prerii

O zachowaniu , O domu , O myślach , O wolności

„Podmiotem i treścią historii może być tylko samowytwarzanie człowieka, stającego się panem i władcą swojego świata – a więc historii – i pojmującego reguły swej gry.”

Guy Debord (1931–1994) francuski pisarz, filozof, myśliciel polityczny, filmowiec

Społeczeństwo spektaklu (1973)
Źródło: s. 63

O historii

„Proszę popatrzeć na piłkarskie mistrzostwa Europy. Przygotowaliśmy kampanię społeczną i ona przyniosła efekty. Incydentów rasistowskich było mniej, niż się wszyscy obawiali. W Warszawie i całej Polsce bawiło się tysiące ludzi z całego kontynentu, Polacy też, wszyscy mieli swoje święto. To był impuls, który przyniesie owoce w przyszłych latach. Tylko teraz różne podmioty, m. in. związki sportowe, muszą mocno działać, by tego nie zaprzepaścić. Przez organizowane przez nas imprezy i turnieje przewinęły się tysiące, dziesiątki tysięcy dzieciaków. Jest szansa, że one w przyszłości nie będą rasistami, nie będą powielać na trybunach i poza nimi niepożądanych postaw. A wychowywać trzeba już od dziecka.”

Marcin Kornak (1968–2014)

Źródło: Marcin Kornak: Rasistowskie ataki w Białymstoku to już terroryzm http://bialystok.gazeta.pl/bialystok/1,35241,13963083,Marcin_Kornak__Rasistowskie_ataki_w_Bialymstoku_to.html, gazeta.pl, 22 maja 2013

O dzieciach , O ludziach , O szansie , O przyszłości

„Dla narodu „żyć w godności” tyle oznacza, co uznać na serio, że naród może zginąć tylko z własnej bezwoli, że nie może – pod pretekstem, iż jest małoliczny, osłabiony, zewnętrzną siłą zniewolony – wyrzekać się swojej woli bycia dla siebie podmiotem; że uprawnienie narodu do bycia sobą nie przedawnia się, chyba za jego zgodą.”

Leszek Kołakowski (1927–2009) polski filozof

Sprawa polska (1973)

O sile

„Świeccy potrzebują być podmiotem. Dotyczy to zwłaszcza kobiet, wiele z nich odchodzi dziś od Kościoła, ponieważ są rozczarowane niewystarczającą rolą, jaką się im przyznaje.”

Yves Congar (1904–1995) francuski teolog katolicki, dominikanin, kardynał

Rozmowy jesienne
Źródło: s. 75.

O kobietach

„Naród jest przedmiotem i zarazem podmiotem wychowania; wysiłek samowychowawczy narodu jest procesem samodoskonalenia, które naród realizuje przez intencje oświatowe.”

Karol Libelt (1807–1875) filozof polski, działacz polityczny i społeczny

O wysiłku

„Wolna wola jest instytucją społeczną, którą z powodzeniem tworzymy w naszym kręgu kulturowym.(…) Traktujemy się nawzajem tak, jakby każdy z nas mógł swobodnie decydować, i dlatego w ramach społeczności jesteśmy podmiotami obdarzonymi wolną wolą. Poza tymi granicami nie ma wolności. To nasze uwarunkowania społeczne w określony sposób determinują nasze postępowanie. Wolna wola nie występuje w naturze. Nie ma na świecie człowieka, który, podejmując decyzje, nie ulegałby różnym wpływom.”

Wolfgang Prinz (1942)

Źródło: rozmowa Thomasa Asseheuera i Ulricha Schnabela, Wolna wola nie istnieje, „Die Zeit”, tłum. „Forum”, 27 lutego 2012.

O naturze , O decyzjach , O wolności , O woli

„Nie ulega wątpliwości, że Oburzeni odnieśli ogromny sukces w Hiszpanii. Świadczy o tym nie tylko 80-procentowe poparcie społeczne dla Ruchu, ale również (a może przede wszystkim) daleko idące skutki polityczne: doprowadzenie premiera Zapatero do rozwiązania parlamentu, wyznaczenia na listopad daty przedterminowych wyborów, rezygnacji z kierowania Partią Socjalistyczną i ubiegania się o mandat posła w nadchodzącej elekcji, wreszcie do wycofania się z najbardziej kontrowersyjnych reform, podjęcia realnej walki z korupcją polityczną oraz osłabienia pozycji instytucji finansowych, również poprzez ich nacjonalizację. Oburzeni coraz efektywniej wymuszają na decydentach prospołeczne rozwiązania ustawowe, a elity rządzące z coraz większą pokorą odnoszą się do Ruchu jako do wpływowego podmiotu politycznego.”

Igor Stokfiszewski (1979) polski krytyk literacki

Źródło: Marsz oburzonych idzie dalej, krytykapolityczna.pl, 16 października 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/StokfiszewskiMarszOburzonychidziedalej/menuid-1.html

O sukcesie , O walce

„Dostałam bon rabatowy na moją duszę
(…)
Dopóki nie odkryłam że to chwyt marketingowy
Zlot czarownic polujących na moje przyszłe bliżej nieba
(…)
Wracając do tych czarownic ja nigdy nie wiem kiedy pani pisze na jawieŚni improwizuje ironizuje jakby podmiot wierszy nie umiał mówić zwyczajnie.”

Ewa Klajman-Gomolińska (1966)

Milczenia z Bogiem
Źródło: Seans u psychologa klinicznego po próbie samobójczej

O duszy

„Podejrzewam, że dobry pisarz jest jak dobry aktor: jednocześnie odtwarza zastany materiał i stwarza go na nowo – ten przemysł dotyczy zarówno przedmiotu literatury, jak i jej podmiotu.”

Marcin Orliński (1980)

Cytaty z tekstów krytycznych, Płynne przejścia

O literaturze

„Nadto, popełniono błąd, że w imię „suwerenności ludu” przyznano parlamentowi władzę absolutną. Zwycięski konstytucjonalizm nie usunął absolutyzmu, lecz tylko zmienił jego podmiot. Z powodu ruchu rewolucyjnego rozszerzano też prawo głosowania zbytnio i zawczasu. Te dwie przyczyny sprowadziły tzw. kryzys parlamentaryzmu. Znów jeden bożek zrzucony. Parlamentaryzm jednak ani zasadniczo nie jest błędny, ani się bynajmniej nie przeżył, lecz trzeba oddzielić w nim spraw społeczne od politycznych, zdjąć mu władzę absolutną. Trzeba urządzić państwowość opartą na samorządach, a w takim razie parlament wejdzie na miejsce sobie właściwe.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O demokracji

O ludziach , O błędach , O zdjęciach

„Dopóki jednostka była głównym bezpośrednim podmiotem procesów produkcyjnych i jak długo pierwszoplanowe znaczenie miała zręczność i siła pojedynczego rzemieślnika, tak długo nawyk dopatrywania się osobistych motywów i skłonności w zjawiskach i przedmiotach nie uległ zniszczeniu pod naporem faktów. Pod wpływem późniejszych stadiów rozwoju przemysłowego, w których siły i urządzenia techniczne procesu produkcyjnego mają wyraźnie bezosobowy, pozaindywidualny charakter, zmienił się sposób myślenia robotnika i sposób ujmowania zjawisk; został on zmuszony do uznania obiektywnego charakteru następstwa zdarzeń. Wskutek tego w dziedzinie wiary nabył on skłonności do bezbożnego sceptycyzmu.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O wierze , O myślach , O charakterze , O sile

„Współpracą gospodarczą powinny zajmować się podmioty prywatne, zaś rola Unii powinna ograniczać się do zagwarantowania im swobody takiej współpracy, w szczególności swobody przepływu ludzi, towarów i kapitału między państwami członkowskimi. Nie powinno być harmonizacji podatkowej i budżetowej, chyba że miałaby być to osobna umowa międzynarodowa dotycząca maksymalnych stawek podatków lub niestosowania określonych podatków.”

Jacek Sierpiński (1969)

w odpowiedzi na pytanie o unię gospodarczą przy okazji wyborów do Parlamentu Europejskiego.
Źródło: rp.pl, 3 kwietnia 2014 http://www.rp.pl/artykul/1099153.html

O ludziach , O współpracy

„Myślę, że to byłoby warte uwagi (gdyby w wiadomościach poleciało): „Dzisiaj młody człowiek na kwasie zdał sobie sprawę z tego, że cała materia to tylko energia skondensowana do powolnych wibracji. Że wszyscy jesteśmy jedną świadomością, która doświadcza sama siebie poprzez różne podmioty. Nie ma czegoś takiego jak śmierć. Życie to tylko sen. A my jesteśmy jedynie wyobrażeniem nas samych… A teraz Tom i prognoza pogody””

Bill Hicks (1961–1994) amerykański komik i satyryk

Występ w Queens Theatre w Londynie (1992)

O życiu , O śmierci , O myślach , O snach

„Wszystko zależy od tonu (…) zdanie samo w sobie, bez poznania jego zamysłu, nic nie znaczy. To tylko podmiot, orzeczenie i zero intencji. Ładunek emocjonalny zawarty jest w tonie. Co nam mówi normalnie wypowiedziane zdanie: kocham cię? Kocham cię odświętnie, kocham cię tragicznie, kocham się czasami, kocham cię gorąco, kocham cię zmysłowo.”

Marcela Serrano (1951)

Meksykańska szarada

Kochać się

„Czy coś oddziela rozsądek od paranoi? Owszem, kreska uśmiechu. Ironia, wyznaczająca idealną odległość między podmiotem a przedmiotem.”

Manuela Gretkowska (1964) pisarka polska

Podręcznik do ludzi (1999)

O uśmiechu , O odległości

„Każdy człowiek chce żyć we własnym świecie, to znaczy chce być podmiotem swojego życia, znać, rozumieć, umieć się posługiwać tym wszystkim, co na jego działalność wpływa. Nikomu z nas się to nie udaje, w każdym razie w pełni, i dlatego siedzą w nas różne lęki, które tylko w części przyjmują postać uświadomionego strachu.”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: Wiara i wina, w: Autobiografia, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2009.

O strachu , O wierze

„Nie istnieje już to społeczeństwo, które było przedmiotem zainteresowania socjologii i nauk społecznych. Społeczeństwo nie jest już strukturą determinującą zdolność jednostki do bycia twórcą własnej historii, czyli podmiotem zdolnym do działania w pojedynkę i w grupie.”

Alain Touraine (1925) socjolog francuski

Źródło: Edwin Bendyk, Stan świata na dziś – rozmowa z prof. Touraine’em Jesteśmy w punkcie zero, polityka.pl, 23 września 2011 http://www.polityka.pl/swiat/rozmowy/1519398,1,stan-swiata-na-dzis---rozmowa-z-prof-touraineem.read

O historii , O nauce

„Pożądaniu nie brakuje jego przedmiotu, jest raczej tak, że brakuje mu podmiotu, stałego podmiotu, który zawsze jest wynikiem represji.”

Gilles Deleuze (1925–1995) francuski filozof

Anty-Edyp (z Feliksem Guattarim)

„Komunikować to 'czynić wspólnym' (można by rzec uwspólniać), a więc sprawiać, że jakiś element staje się częścią wspólną dwóch lub większej liczby podmiotów. Najpierwotniejszym sposobem tak rozumianego komunikowania jest przekazywanie cech rodziców potomstwu (…).”

Walery Pisarek (1931–2017) językoznawca polski

Wstęp do nauki o komunikowaniu
Źródło: s. 9

O rodzicach

„Jeśli o tym, co dotyczy tych praw i wolności, decydują podmioty prywatne: firmy, koncerny, organizacje – to my się nie mamy jak przed nimi bronić. Klasyczne środki: odwołanie do nadrzędnego organu, proces przed sądem administracyjnym, skarga do Trybunału Konstytucyjnego, do rzecznika praw obywatelskich – tu nie zadziała. Prawo umów pochodzi z innej rzeczywistości i nie chroni nas przed zglobalizowaną władzą gospodarczą i korporacyjną.”

Ewa Łętowska (1940) profesor prawa, rzecznik praw obywatelskich

Źródło: rozmowa Ewy Siedleckiej, Poprzez różne umowy państwo pozbywa się władzy, wyborcza.pl, 18 czerwca 2012 http://wyborcza.pl/1,76842,11954133,Letowska__Poprzez_rozne_umowy_panstwo_pozbywa_sie.html#ixzz1ynccWm4K

O rzeczywostości , O wolności

„Cogito, które myśli, może błądzić, czekać, wybierać – cogito marzenia jest natychmiast przywiązane do swego przedmiotu i do swego obrazu. Droga między podmiotem, który sobie wyobraża, a wyobrażanym obrazem jest najkrótsza ze wszystkich.”

Gaston Bachelard (1884–1962) francuski poeta i filozof

Poetyka marzenia
Źródło: s. 175

O marzeniach , O myślach , O czekaniu , O myśleniu

„0.1. Drzewo nie jest podmiotem.
0.2. Ani przedmiotem.
0.3. Ani przedmiotem w podmiocie.
0.4. Ani czymś pomiędzy.
0.5. Nie jest korelarem. (…)
0.12. Zdania empiryczne nie dotyczą drzewa.
0.13. Nie ma zdań empirycznych.”

Jarosław Marek Rymkiewicz (1935) polski pisarz i krytyk literacki

Źródło: Traktat metafizyczny

O drzewach

„Język jest tu traktowany nie jako dobro społeczne, lecz jako instrument w walce politycznej służący jednemu z podmiotów politycznych w celu kreacji własnej wizji świata i narzucaniu jej obywatelom.”

Andrzej Markowski (1948) polski językoznawca

o programie TVP Wiadomości
Źródło: Rada Języka Polskiego zajęła się „paskami” w „Wiadomościach” TVP. Raport u marszałka Sejmu https://wiadomosci.wp.pl/rada-jezyka-polskiego-zajela-sie-paskami-w-wiadomosciach-tvp-raport-u-marszalka-sejmu-6366318262560897a, wp.pl, 3 kwietnia 2019.

O walce , O języku słowackim

„Nie ma takiej sytuacji w Trybunale Konstytucyjnym, żeby działał z podpowiedzi jakiegokolwiek podmiotu.”

Julia Przyłębska (1959) polska prawniczka, sędzia Trybunału Konstytucyjnego

Źródło: Julia Przyłębska o zarzutach Małgorzaty Gersdorf dotyczących TK: To pomówienia. Powinna przeprosić http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114884,24978776,julia-przylebska-o-zarzutach-malgorzaty-gersdorf-dotyczacych.html#opinions, gazeta.pl, 9 lipca 2019.

„Racje bezpodmiotowe nie są bardziej nieziemskie czy problematyczne niż liczby, czy ośrodki ciężkości. Sześciany miały osiem rogów, zanim ludzie wynaleźli arytmetykę, a asteroidy miały środki ciężkości, zanim fizycy wpadli na ten pomysł i zaczęli go stosować. Racje istniały na długo, zanim pojawiły się podmioty rozumujące.”

Daniel Dennett (1942) filozof amerykański

Od bakterii do Bacha
Źródło: s. 75.

O ludziach

„Zasada pomocniczości wyznacza typ relacji między władzą o obywatelami i ich różnymi grupami: podmioty ze społeczeństwa obywatelskiego biorą na siebie pewne zadania związane z interesem ogólnym, państwo powinno zaś stwarzać warunki do ich aktywności w sposób, który nie narusza interesu ogólnego i interweniuje wówczas, gdy ludzie nie dają sobie sami rady. Takie interpretowanie tej zasady, jak zresztą i ona sama, nie są jednak doceniane.”

Mirosław Granat (1956) polski prawnik

Źródło: Prawo konstytucyjne w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa 2006, s. 46.

O relacjach , O ludziach , O pewności siebie

„Naród we współczesnym konstytucjonalizmie nie jest rozumiany jako podmiot rzeczywiście sprawujący władzę w państwie. Jest on rozumiany jako ogół obywateli lub jako zorganizowana zbiorowość obywateli i nie jest zdolny do tego, aby samodzielnie sprawować władzę. Nawet w tych państwach, których konstytucje na pierwszym miejscu stawiają bezpośrednie wykonywanie władzy przez naród, realne znaczenie ma pośrednie (przedstawicielskie) wykonywanie władzy narodu.”

Mirosław Granat (1956) polski prawnik

Źródło: Prawo konstytucyjne w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa 2006, s. 49.

„Neutralność światopoglądowa państwa oznacza jego politykę polegającą na niepromowaniu ani też na niedyskryminowaniu żadnych poglądów należących do tej sfery. Idzie tu zwłaszcza o poglądy filozoficzne i religijne. Tak pojmowana neutralność kojarzy się z obojętnością, brakiem zainteresowania, indyferentyzmem lub z niezaangażowaniem. Prawdziwa neutralność nie może być zatem przyjazna lub nieprzyjazna, ścisła albo nieścisła, życzliwa bądź nieżyczliwa, pełna względnie niepełna itp. Takie twierdzenie polega na błędzie logicznym. Dany podmiot albo jest neutralny, albo nie – tertium non datur.”

Ryszard M. Małajny (1953–2018)

Źródło: Ryszard Mariusz Małajny, Neutralność a bezstronność światopoglądowa państwa http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,6743, racjonalista.pl, data dostępu: 8 stycznia 2018.

„Cóż może być pewniejszego od relacji naocznych świadków, uczestników wydarzeń, podmiotów działających lub choćby tych, którzy byli blisko – w czasie i przestrzeni – zdarzenia? Przecież to dzięki takim świadectwom nie mamy wątpliwości, że Bolesław Chrobry bliskich sobie ludzi, którzy zawiedli jego zaufanie chłostał witkami brzozowymi w łaźni, że Przemysław II napadnięty w łaźni przez brandenburskich siepaczy uciekał konno półnagi i pokrwawiony, a Ulryk von Jungingen, wielki mistrz krzyżacki legł na grunwaldzkim polu zwalony z konia pchnięciem w usta zadanym litewską sulicą.”

Tomasz Panfil (1962) polski historyk

Źródło: Kto obalił komunę? Refleksja nad siłą i możliwościami historiografii http://bc.wydawnictwo-tygiel.pl/public/assets/114/%E2%80%9EPolska%20Ludowa%E2%80%9D%201944-1989%20%E2%80%93%20wybrane%20problemy%20historii%20politycznej%20i%20spo%C5%82ecznej%20v.2.2.pdf#page=6 [w:] D. Litwin-Lewandowska, K. Bałękowski, „Polska Ludowa” 1944–1989–wybrane problemy historii politycznej i społecznej, Wydawnictwo Naukowe Tygiel, Lublin 2016, ISBN 9788365598325, s.7.

O relacjach , O ludziach , O czasie , Koń

„Nasz system określa się potocznie mianem przyjaznego rozdziału państwa od związków wyznaniowych. Obowiązuje zasada równouprawnienia związków wyznaniowych, która wyklucza istnienie Kościoła państwowego. Mamy także zasadę bezstronności światopoglądowej władz publicznych oraz zasadę niezależności państwa i związków wyznaniowych. Z kolei zasada współdziałania państwa i związków wyznaniowych dla dobra człowieka i dobra wspólnego wyklucza antagonizm między tymi podmiotami. Zasady te tworzą w sumie system, który nie rozdziela w sposób klarowny świeckiej sfery państwa oraz sfery religijnej. Istniejące normy stanowią podstawę dla przenikania pierwiastka religijnego w sferę działania państwa.”

Paweł Borecki (1974)

Źródło: Kościół próbuje zawłaszczyć przestrzeń publiczną https://wiadomosci.onet.pl/kraj/kosciol-probuje-zawlaszczyc-przestrzen-publiczna/j162j63, onet.pl, 12 stycznia 2020.