Cytaty na temat okupacja (128 cytatów)

„Tylko u mnie! Tylko za grosze!
Za bezcen! Brać i wybierać proszą:
Miasta i wioski. Fabryki, huty,
Wszystko za trochę oddam waluty
Za ciężką pracę mych robotników
Razem trzydziestu żądam srebrników
Inna postać Szopki – Amerykanin – śpiewała:
Dolarów rzeka płynie
I rośnie, rośnie Wehrmacht mój
Z gadziny na gadzinę.
Moi ludzie w więzieniach szukają,
Zaglądają w okienka, wołają,
Bo ci z SA i ci z SS
To skarb nasz największy jest. (…)
HITLEROWIEC: Lecz się jednak dogadać trzeba w sprawie granic.
EMIGRANT: Po co się dogadywać? Nikt nie będzie łez lał,
Gdy Szczecin nazwiesz Stettin, a Wrocław znów Breslau.
Zaraz, zaraz… Pan bodaj przeżył okupację
Jako okupant w Łodzi, to jest w Litzmannstacie?
HITLEROWIEC: Tak jest. I pięknych wspomnień tkwią w mym sercu drzazgi.
EMIGRANT: Więc Łódź wasza! Nie mówmy o tym, to drobiazgi!”

Jan Brzechwa (1898–1966) polski poeta

Źródło: Szopka satyryczna 1953

O ludziach , O śpiewie , Serce

„Informacje, jakie oficjalne koła żydowskie otrzymały o rzekomych dyskryminacjach Żydów przez polskie władze wojskowe w Rosji, są nieścisłe. Mogły być indywidualne wystąpienia oficerów, niezupełnie poprawne. Dlaczego jednak dotąd oficjalne koła żydowskie nie potępiły jawnej zdrady i innych zbrodni, jakich się wobec Polski i polskich obywateli dopuszczali przez cały czas okupacji sowieckiej?”

Władysław Sikorski (1881–1943) generał polski, premier

w czerwcu 1942 w odpowiedzi na skargę przedstawicieli Agencji Żydowskiej – Izaaka Grunbauma i Emila Schmoraka na dyskryminację Żydów w armii polskiej w ZSRR i nieprzyjmowanie ich do jej szeregów.
Źródło: Krystyna Kersten, Polacy – Żydzi – komunizm. Anatomia półprawd 1939–1968, Warszawa 1992, s. 32–33.

O zdradzie , O czasie

„Widzieć w zajęciu Biura do Spraw Indian [w 1972] lub w okupacji Wounded Knee [w 1973] konspirację działaczy finansowanych przez zagraniczne pieniądze, jak usiłował to czynić w pewnym momencie rząd, to przyznawać się do głębokiej ignorancji w sprawach postaw i przekonań Indian. Nacisk na międzynarodowe uznanie narastał wśród tradycyjnych Indian co najmniej od pokolenia, a ostatnio stał się intensywny także wśród aktywistów. Rząd federalny może nadal udawać, że nie może traktować plemion jako suwerennych narodów, ale problemy za które sam odpowiada stają się istotnymi przeszkodami w kampanii ukrywania trudnych spraw Indian pod dywanem.”

Vine Deloria, Jr. (1933–2005) teolog i prawnik amerykański, działacz na rzecz praw Indian

w 1985.

O pieniądzach

„Jak można w Święto Niepodległości rzucać kamieniami? 11 listopada 1939 r. zaintonowałem w siedleckim kościele Boże, coś Polskę. Pieśń wylała się na ulicę, to było wspaniałe uczucie, choć wokół okupacja. A teraz w Warszawie maszerują jacyś, urągają, niszczą, co wspólne. To jest właśnie antypolskie.”

Robert Rogalski (1920) aktor polski

Źródło: Paweł Smoleński, Opowiedziałem o tym, co dla mnie ważne, „Gazeta Wyborcza” http://wyborcza.pl/magazyn/1,129628,12911524,Opowiedzialem_o_tym__co_dla_mnie_wazne.html, 23 listopada 2012

O Bogu , O emocjach

„W czasie, gdy inne partie miewają elektorat, często zresztą przejściowy, Andrzej Lepper dorobił się sporej grupy wyznawców. Ja za niego oddam życie – deklarował rozgorączkowany okupacją [ministerstwa rolnictwa] i wizją zbliżającego się starcia z policją zwolennik Samoobrony.”

Janina Paradowska (1942–2016) dziennikarka polska

O innych
Źródło: „Polityka” nr 21, 25 maja 2002

O życiu , O czasie

„Groźby ze strony Iranu są (…) dla Izraela korzystne – pozwalają odwrócić uwagę od okupacji Palestyny. Im więcej Ahmadineżad mówi, tym łatwiej uznać Iran za śmiertelne zagrożenie. I na tym polega cała rzecz – nie chodzi o atak, chodzi o groźby, które de facto zagrożeniem nie są.”

Jeff Halper (1946)

Źródło: Tomasz Kostrzewa, Społeczeństwo Izraela jest przeciwne interwencji militarnej w Iranie – wywiad z Jeffem Halperem. http://solidarniziranem.pl/pl/publicystyka/item/86-%E2%80%93-spo%C5%82ecze%C5%84stwo-izraela-jest-przeciwne-interwencji-militarnej-w-iranie-%E2%80%93-wywiad-z-jeffem-halperem, solidarniziranem.pl, 27 sierpnia 2012.

„Wyłączywszy tragedie, wszystko w moim życiu wspominam dobrze. Nawet niemiecką okupację.”

Jerzy Nowak (aktor) (1923–2013) aktor polski

Źródło: „Tygodnik Powszechny” 24/07, 12 czerwca 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/nptc.htm

„Palestyńczycy zawsze cierpieli z powodu okupacji i ucisku, i nadal naruszane są ich prawa. Żyjemy w mieście otoczonym murem, w którego cieniu ukrywa się fakt, że mieszkańcy Betlejem nie mogą swobodnie poruszać się po swojej własnej ziemi.”

Victor Batarseh (1935)

Źródło: coroczne orędzie bożonarodzeniowe; cyt. za Przemowa Burmistrza Betlejem z okazji Świąt Bożego Narodzenia, kampania-palestyna.pl, 23 grudnia 2011 http://www.kampania-palestyna.pl/index.php/2011/12/23/burmistrz-betlejem-bojkotujcie-izrael-dopoki-nie-uzna-on-niepodleglej-palestyny/

O cierpieniu

„Sejmowi chuligani, Schleswig-Holstein typu Deutschland, i jak nic, ciągle na prochach „dziennikarz” Nitras z przyrośniętą do łapki komórką, wyładowują frustracje po nieudanej „okupacji” sali plenarnej, teraz zastępczo, poza salą sejmową. S-H typ Deutschland rozbija cudze wykłady na mieście, popisując się ubecką wiedzą o podziemiu antykomunistycznym, a Nitras szuka męczeństwa w kuluarach. Nitras stanowczo szuka guza, ale wszyscy go już tylko z politowaniem lekceważą.”

Krystyna Pawłowicz (1952) polska polityczka, prawniczka

o posłance Joannie Scheuring-Wielgus i pośle Sławomirze Nitrasie.
Źródło: Dwoje posłów podpadło Pawłowicz. O posłance Nowoczesnej pisze „Schleswig-Holstein typu Deutschland” https://www.wprost.pl/kraj/10040315/Dwoje-poslow-podpadlo-Pawlowicz-O-poslance-Nowoczesnej-pisze-Schleswig-Holstein-typu-Deutschland.html, wprost.pl, 26 stycznia 2017.

„W czasach okupacji stał się centrum życia osobistego, duchowego i artystycznego naszego zespołu.”

Danuta Michałowska (1923–2015) polska aktorka

o teatrze.
Źródło: „Rzeczpospolita”, 23 sierpnia 2001 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/dmichalowska.htm

„Trzeba było przeżyć 5 lat okupacji w Warszawie w cieniu Pawiaka, trzeba było słyszeć codziennie odgłosy salw, tak, że przestawało się je słyszeć, trzeba było asystować na rogu ulicy przy egzekucji dziesięciu, dwudziestu, pięćdziesięciu przyjaciół, braci lub nieznajomych z ustami zaklejonymi gipsem i oczami wyrażającymi rozpacz lub dumę. Trzeba było to wszystko przeżyć, aby zrozumieć, że Warszawa nie mogła się nie bić.”

Kazimierz Iranek-Osmecki (1897–1984) wojskowy polski

wypowiedź na temat powstania warszawskiego

O rozpaczy

„Przyłączenie się do „Żegoty” nadało naszej działalności bardziej zorganizowany charakter. Warto bowiem podkreślić, że nie działaliśmy w imieniu jakiejś organizacji, chociaż wielu z nas należało do różnych ugrupowań politycznych. Nasza akcja pomocy Żydom zrodziła się samorzutnie już w pierwszych dniach okupacji jako następstwo konkretnej sytuacji. Ludzie, którzy się w niej angażowali, czynili to z pobudek humanitarnych; był to odruch ludzki, który nakazywał nie pozostawać biernym w obliczu największego barbarzyństwa w stosunku do naszych żydowskich współobywateli.”

Irena Sendlerowa (1910–2008) polska działaczka społeczna, uczestniczka akcji pomocy Żydom w czasie II wojny światowej

Źródło: Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945, oprac. W. Bartoszewski i Z. Lewinówna, wyd. „Znak”, Kraków 1969 http://lewicowo.pl/o-pomocy-zydom/.

O ludziach , O charakterze , O pomocy , O ojczyźnie

„Strefy wpływów w Europie wielka trójka podzieliła już 2 listopada 1943 w Moskwie, a przypieczętowała w Teheranie. (…) Nie możemy liczyć na żadne masowe zrzuty sprzętu, a tym bardziej na desant Brygady Spadochronowej gen. Sosabowskiego. Akcja „Burza” nie będzie miała żadnego wpływu na decyzję aliantów, a dla opinii publicznej świata zachodniego będzie burzą w szklance wody. (…) Czeka nas tu okupacja sowiecka, utrata niepodległości. Rosjanie będą się tu rządzili jak chcą.”

Jan Nowak-Jeziorański (1914–2005) polski dziennikarz, politolog, działacz społeczny, żołnierz AK

podczas narady dowództwa Armii Krajowej 29 lipca 1944.
Źródło: Roman Daszczyński, Odsieczy nie będzie, zostaliśmy sami, „Gazeta Wyborcza”, 20 stycznia 2010.

O decyzjach , O czekaniu

„Partia Europejskich Socjalistów ma tyle do powiedzenia w europarlamencie, co Polacy i Żydzi za okupacji.”

Wojciech Wierzejski (1976) polityk polski

o sile frakcji, do której należy SLD.
Źródło: „Przekrój” nr 12/3335, 28 maja 2009

O sile

„W latach okupacji byłem małym chłopcem, ale dobrze zapamiętałem i nosiłem w głębi swej duszy hasło wyhaftowane przez kobiety wileńskie na sztandarze, który podziemnymi szlakami dotrzeć miał do dywizjonu polskich lotników na ziemi brytyjskiej: MIŁOŚĆ ŻĄDA OFIARY. Kiedy w Ludowym Wojsku Polskim zaczęto odbierać mi wiarę i przekonania, które wyniosłem z mojego skromnego domu, ze szkoły, z kościoła – do tego hasła dodałem jeszcze jedno słowo: MIŁOŚĆ ŻĄDA OFIARY I WIERNOŚCI – wierności dla jednego Boga i jednej, jedynej Ojczyzny – POLSKI. Dzisiejsza piękna uroczystość, Honorowe Obywatelstwo Królewskiego Miasta Krakowa, które od dzieciństwa jawiło mi się jako serce i dusza Polski, utwierdza mnie w przekonaniu, że był to słuszny wybór.”

Ryszard Kukliński (1930–2004) polski wojskowy i amerykański agent CIA

29 kwietnia 1998 r., przemówienie w czasie sesji Rady Miasta Krakowa.
Źródło: Miłość żąda ofiary i wierności – wierności dla jednego Boga i jednej, jedynej Ojczyzny – Polski, „Dziennik Polski”, 30 kwietnia 1998 http://www.dziennikpolski24.pl/pl/aktualnosci/kraj/341089-milosc-zada-ofiary-i-wiernosci-wiernosci-dla-jednego-boga-i-jednej.html

O miłości , O kobietach , O Bogu , O wierze

„Nauczyciele akademiccy, którzy ze względów politycznych nie otrzymali tytułów profesorskich, przez cały czas trwania socjalizmu w Polsce, a najstarsi nawet w latach okupacji, tworzyli grupę budującą państwo kapitalistyczne. Osiągali to pracując nad doskonaleniem własnej osobowości intelektualnej, etycznej i przekazując te zasady poza swoje środowisko. Dlatego dzisiaj niezbędne jest maksymalne wykorzystanie tych ludzi do przebudowy naszej ojczyzny.”

Andrzej Rychlik (1955) polski polityk

Źródło: wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 31 stycznia 1992 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/2c0dcfb20e64e66fc12575050045fb0c?OpenDocument

O ludziach , O nauczycielach , O czasie , O osobowości

„Żyjemy pod okupacją i w systemie apartheidu.”

Mustafa Barghouti (1954)

Źródło: Artur Domosławski, Palestyna czeka na państwo Czas Palestyny, polityka.pl, 4 października 2011 http://www.polityka.pl/swiat/analizy/1519914,1,reportaz-palestyna-czeka-na-panstwo.read

O czasie , O czekaniu

„To z gruntu, od pierwszego do ostatniego zdania, zakłamany, prowokacyjny i szowinistyczny tekst. Czy ktoś tam wspomniał, jakie były przyczyny konfliktu polsko-ukraińskiego na Wołyniu? Czy mówi się tam o brutalnej okupacji ukraińskich ziem etnicznych przez II Rzeczpospolitą, o paleniu naszych cerkwi albo odbieraniu ich nam przez katolików, o policyjnych pacyfikacjach wiosek, wysiedleniach, wypędzeniach, o tym, że samo słowo „Ukrainiec” było zakazane, a Polacy wprowadzili do obiegu upokarzające nas określenie „Rusin”? Wołyń traktowaliście jak rezerwuar taniej siły roboczej, niewolniczej wręcz. Pogarda polskich kolonistów dla „chama” Ukraińca czy określenie „bydło”, którym nazywano ukraiński lud, tkwią w pamięci każdej wołyńskiej czy galicyjskiej rodziny.”

Jurij Szuchewycz (1933) ukraiński działacz polityczny

o uchwale polskiego Sejmu dotyczącej rzezi wołyńskiej.

O ludziach , O sile

„Szeroko używana przez komunistyczną propagandę teoria głosi, że Powstanie wywołała „reakcja polska” dla walki o zdobycie władzy. A przecież w Polsce Podziemnej (nazywanej w języku komunistycznym „reakcją”) działał od dawna prawowity aparat władzy, reprezentujący Rząd Polski i z jego ramienia nie tylko wskazujący społeczeństwu zasady postępowania pod okupacją, ale kierujący podziemnym szkolnictwem, sądownictwem, pomocą, społeczna, działalnością kulturalną i wielu innymi dziedzinami życia kraju. Delegatura Rządu – przekształcona później w Krajową Radę Ministrów – posiadała powszechny autorytet, wspierany przez Radę Jedności Narodowej, w której miały swych przedstawicieli wszystkie najważniejsze niepodległościowe ugrupowania polityczne. Terenowi kierownicy tych władz państwowych na równi z komendantami Okręgów AK ujawniali się wobec wkraczających wojsk sowieckich. Był to najlepszy dowód istnienia i działalności legalnej administracji państwowej. Polska Podziemna nie potrzebowała więc zdobywać władzy, gdyż ją od dawna sprawowała. To tylko Związek Sowiecki chciał Polsce narzucić samozwańcze władze z własnego doboru i nominacji.”

Tadeusz Żenczykowski (1907–1997) polski prawnik, działacz polityczny i publicysta

Źródło: Tadeusz Żenczykowski, Samotny bój Warszawy, Wydawnictwo Editions Spotkania, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin–Paryż 1990, s. 134.

O pomocy , O walce

„W okresie okupacji nie było dosłownie ani jednego człowieka, który by nie słyszał powiedzonka: „Jedną rzecz Hitler dobrze zrobił, że zlikwidował Żydów, tylko nie trzeba o tym głośno mówić” (…) dyspozycja tego zakłamania aprobowana i przyjęta została przez cały niemal kolektyw narodowy.”

Józef Mackiewicz (1902–1985) polski pisarz i publicysta

Źródło: list do Juliusza Sakowskiego, cyt. za: Włodzimierz Bolecki, Ptasznik z Wilna. O Józefie Mackiewiczu, wyd. Arcana, Kraków 2007, s. 660.

„(…) ludzie unikają teraz nazwisk – Siła Spokoju był, teraz Nadzieja jest… Stosują pseudonimy jak za okupacji. Jakaś psychoza strachu u nich była, skoro na premiera wzięli sobie zupełnie niezłego adwokata i odwrotnie – ministrem policyjnego ścigania uczynili historyka Półwyspu Iberyjskiego. To był zawód Macierewicza.”

Paweł Dłużewski (1953) polski artysta kabaretowy i przedsiębiorca

Monolog z 1992

O ludziach , O strachu , O nadziei , O sile

„Było to w czasie niemieckiej okupacji, we Lwowie. Byłem sam w domu. Miałem osiem lat. A tu słyszę łomotanie do drzwi i głośne okrzyki. Przypomniałem sobie, jak mam po niemiecku powiedzieć, że matka wyszła z domu i nie mogę otworzyć (klucz miałem przy sobie). I mówię najgłośniej, jak potrafiłem to właśnie. Matka wyszła z domu. Nie mogę otworzyć.(…) tak ich zaskoczyło, że dziecko zna język niemiecki, że odeszli. Być może ocaliłem rodzinę, a na pewno mieszkanie.”

Andrzej Budzanowski (1933–2011) polski fizyk

Źródło: Elżbieta Dziwisz, Piękna nieznajoma, „Alma Mater”, nr 104–105, czerwiec-wrzesień 2008, s. 25.

O dzieciach , O rodzinie , O domu , O matce

„Nie znaleźliśmy się na uchodźstwie w wyniku klęski naturalnej lub wojny domowej. Opuściliśmy nasz kraj z powodu okupacji przez obce państwo. Naszym obowiązkiem jest zachowanie naszego bogatego, starożytnego dziedzictwa.”

Dalajlama XIV (1935) Dalajlama, duchowy i polityczny przywódca Tybetu

Wypowiedzi, oświadczenia i przemówienia
Źródło: przemówienie do członków społeczności tybetańskiej, bhutańskiej i mongolskiej w Melbourne (czerwiec 2011); cyt. za: Dalajlama.info.pl http://dalajlama.info.pl/aktualnosci/2011_06_16_js_dalajlama_kpch_rzadzi_60_lat_czas_na_emeryture

O wojnie , O zachowaniu

„Należę do tego pokolenia, które urodziło się przed wojną. W 1939 roku jedynym moim marzeniem było pójść do szkoły. Przez całą okupację nie mogłem do niej uczęszczać. Zakończenie wojny było dla mnie faktycznym wyzwoleniem, bo mogłem pójść wreszcie do szkoły.”

Mieczysław Wilczek (1932–2014) polski przedsiębiorca, polityk, b. minister

Źródło: Janusz Korwin-Mikke, Wilczek: Przed biurem politycznym powoływałem się na Friedmana a Jaruzelski dłońmi zatykał uszy http://nczas.com/wiadomosci/polska/wilczek-przed-biurem-politycznym-powolywalem-sie-na-friedmana-a-jaruzelski-dlonmi-zatykal-uszy/, nczas.com, 13 marca 2012

O wojnie

„Urodziłem się w Wilnie, ale zarejestrowany zostałem w Nowej Wilejce. Tam mieszkali rodzice. Jednak moje korzenie to Piotrków Trybunalski. Rodzice przyjechali do Wilna w poszukiwaniu pracy. Trzeba pamiętać, że było to zaledwie dwa lata po zawarciu traktatu ryskiego. Po pewnym czasie mama wróciła ze mną do Piotrkowa Trybunalskiego. Ojciec zmarł. Wychowywałem się więc w domu dziadka. Piotrków Trybunalski był moją ojczyzną lat dziecinnych. Tam również uczęszczałem do szkoły podstawowej, a potem do gimnazjum. Moja edukacja została brutalnie przerwana w wieku 16 lat, kiedy wybuchła wojna. W Piotrkowie Trybunalskim przeżyłem również okres okupacji. Dużo wtedy czytałem, korzystając z księgozbiorów prywatnych. Mamy nie było stać na tajne komplety, więc uczyłem się sam. Czytałem nawet więcej niż moi rówieśnicy. Starałem się wykorzystać na edukację każdą wolną chwilę. Sprzyjała temu praca kolejarza. Pracowałem w miejscowej parowozowni. Właśnie na kolei w 1943 r. poznałem żonę.”

Stefan Kurowski (1923–2011) polski ekonomista

Źródło: Moja droga, moja walka, naszdziennik.pl, 10 maja 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20080510&id=my61.txt

O wojnie , O domu , O poszukiwaniu , O rodzicach

„Czy służy to tylko gnębieniu nas w momencie, gdy walczymy o wydobycie się z krępujących więzów naszej pradawnej cywilizacji, gdy nieustannie mają miejsce udoskonalenia i postęp? Czy Chiny mają znosić nieszczęście inwazji na swe brzegi i okupacji własnego terytorium z powodu zdarzenia, z którym kraje Zachodu uporałyby się na drodze prawnej, a nie wojennej?”

Li Hongzhang (1823–1901)

po inwazji wojsk niemieckich na Shandong, sprowokowanej zabiciem dwóch niemieckich misjonarzy.
Źródło: Jonathan Fenby, Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Kraków 2009, str. 124.

O nieszczęściu , O narodzinach

„W Izraelu bojkot może zostać wykorzystany w sposób propagandowy – jako kolejny przykład na to, że świat nas nie lubi. Według mnie jedynym sposobem byłoby wycofanie inwestycji z firm czerpiących zyski z okupacji.”

Arik Ascherman (1959)

Źródło: Aneta Jerska, Rabin odbudowuje palestyński dom http://www.przekroj.pl/artykul/815910,929384-Rabin-odbudowuje-palestynski-dom.html, Przekrój.pl, 2 września 2012 r.

O świecie , O domu

„A był to człowiek, który nigdy nie stracił wiary w Polskę. Nieodrodny syn ludu polskiego – w najcięższych chwilach zacinał zęby i gdy innych ogarniało zwątpienie, on walczył dalej z przeciwnościami losu. Zaznał nieraz goryczy klęski. Podczas kampanii wrześniowej dowodził 82 Syberyjskim Pułkiem Strzelców, który się szczególnie odznaczył podczas obrony twierdzy w Modlinie. Twierdza uległa przemocy wroga, ale ówczesny pułkownik Chruściel nie uległ. Zaraz po ustaniu walki jawnej – przeszedł do walki z podziemia i objąwszy w kwietniu roku 1941 komendę Okręgu Warszawskiego AK – stworzył największą i najsprawniejszą machinę bojową konspiracji. Gdy powstanie upadło i rozpacz zakradała się do niejednego serca, generał Monter miał do powiedzenia swym żołnierzom w ostatnim rozkazie tylko słowa godne i męskie. Monter nigdy nie uznawał się za pokonanego przez żadnego nieprzyjaciela. Gdy po latach okupacji niemieckiej nastał okres nowej niewoli: uzależnienia Polski od Rosji, Generał, wówczas zastępca szefa sztabu Polskich Sił Zbrojnych w Londynie, a niebawem inspektor PKPR – czuwał nad zabezpieczeniem doli mas żołnierskich na obczyźnie w ramach Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Za to właśnie narzucony Krajowi rząd odebrał mu obywatelstwo polskie. Ale nikt nie może mu odebrać poczesnego miejsca, które zajmuje w naszej historii.”

Antoni Chruściel (1895–1960) generał polski

kpt. Andrzej Pomian w przemówieniu nad grobem „Montera” w imieniu żołnierzy Armii Krajowej, Waszyngton, 2 grudnia 1960.
Źródło: Andrzej Krzysztof Kunert, Komendant Podziemnej Warszawy. Generał Monter Antoni Chruściel, Świat Książki, Warszawa 2012, s. 362–364

O losie , O ludziach , O książkach , O świecie

„Nie ma moralnej różnicy między [izraelskim] żołnierzem na check-poincie nieprzepuszczającym ciężarnej Palestynki, która traci przez to dziecko, a człowiekiem, który zabił moją córkę. Moja córka, tak samo jak on, jest ofiarą okupacji.”

Nurit Peled-Elhanan (1949)

Źródło: Artur Domosławski, Co Izraelczycy myślą o konflikcie z Palestyną Jak Dawid został Goliatem, polityka.pl, 3 listopada 2011 http://www.polityka.pl/swiat/analizy/1520674,2,co-izraelczycy-mysla-o-konflikcie-z-palestyna.read

O dzieciach , O myślach , O córce , O myśleniu

„Jakim byłbym człowiekiem, gdybym żył w Warszawie w okresie okupacji hitlerowskiej i Powstania Warszawskiego (1944)? Nie jest przecież tajemnicą, że człowieka, jego wartości i wrażliwość w jakiejś mierze kształtują doznane przeżycia. Ktoś kiedyś powiedział, że wtedy ludzie żyli krótko, ale jakby pełniej chwytali to, co w życiu jest najważniejsze. Jeżeli już kochali, to nie tak byle jak, ale tak głęboko, aż do krwi i bólu kości. Czy dzisiaj można jeszcze znaleźć dla siebie kawałek takiego wspaniałego świata? Czy dzisiaj ktoś tak jeszcze umie kochać, żeby z powodu nieszczęśliwej miłości palnąć sobie w knajpie prosto w łeb przy Tej ostatniej niedzieli Fogga?”

Jarosław Hebel (1974) dziennikarz polski

Jeszcze będzie pięknie

O ludziach , O tajemnicy , Kochać się

„(…) 6 listopada 1939 stał się datą graniczną i symboliczną. Aresztowanie było precedensem i, jak się okazało, początkiem ciernistej drogi polskiej inteligencji i środowisk twórczych w okresie okupacji, a nie – jak wielu sądziło – odosobnionym przypadkiem. Wydano wówczas wyrok nie tylko na uniwersytet, ale i na całe polskie szkolnictwo stopnia wyższego i średniego.”

Andrzej Chwalba (1949)

o Sonderaktion Krakau.
Źródło: Kraków w latach 1939–1945

O inteligencji

„Kościół katolicki zawsze i wszędzie potępia wszelkie mordy. Potępia je też w Polsce, bez względu na to, przez kogo są popełnione i bez względu na to, czy popełnione są na Polakach, czy na Żydach, w Kielcach lub innych zakątkach Rzeczypospolitej.(…) W czasie eksterminacyjnej okupacji niemieckiej, Polacy mimo że sami byli tępieni, wspierali, ukrywali i ratowali Żydów z narażeniem własnego życia. Niejeden Żyd w Polsce zawdzięcza swe życie Polakom i polskim księżom. Że ten dobry stosunek się psuje, za to w wielkiej mierze ponoszą odpowiedzialność Żydzi, stojący w Polsce na przodujących stanowiskach w życiu państwowym, a dążący do narzucenia form ustrojowych, których ogromna większość narodu nie chce. Jest to gra szkodliwa, bo powstają stąd niebezpieczne napięcia. We fatalnych starciach orężnych na bojowym froncie politycznym w Polsce giną, niestety, niektórzy Żydzi, ale ginie nierównie więcej Polaków.”

August Hlond (1881–1948) polski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański

Źródło: Uwagi wobec dziennikarzy amerykańskich w Warszawie w sprawie zajść żydowskich w Kielcach http://www.ak.rumia.pomorskie.pl/materialy/nauczanie6/595.doc. Warszawa, 11 lipca 1946 r.

O życiu , O grach , O czasie

„Gdyby zapytać współczesnych Polaków o największą tragedię w dziejach Polski, mówiliby zapewne o dwóch niszczycielskich najazdach szwedzkich, o rozbiorach, powstaniach i zsyłkach na Sybir, o hitlerowskiej okupacji i o rządach komunistów lub przynajmniej o ich stalinowskiej fazie. W rzeczywistości największą tragedią, jaka dotknęła kiedykolwiek Polaków, tragedią, dużo większą i dotkliwszą niż tamte wszystkie razem wzięte, było niewolnictwo polskich chłopów.”

Arkadiusz Pacholski (1964)

Źródło: Jak Polak zhańbił Polaka, „Gazeta Wyborcza” nr 198, 25 sierpnia 2012, s. 32.

O rzeczywostości

„Dzisiejsze protesty w Nowym Jorku można porównać do okupacji Komitetów w PRL. To próba pokazania, że symbol obecnego systemu, ta Bastylia, funkcjonuje, ale nie jest tak potężna, żebyśmy nie mogli jej zablokować własnymi ciałami.”

Jacek Żakowski (1957) dziennikarz polski

Źródło: tokfm.pl, 12 października 2011 http://www.tokfm.pl/Tokfm/1,103086,10458805,Zakowski_o_protestach_na_Wall_Street__Opinia_publiczna.html

„Może to zdziwić każdego, kto nie wiedział, że papieski Rzym był jedynym miastem Starego Kontynentu, w którym społeczność żydowska żyła spokojnie i szczęśliwie i nigdy nie została z niego wyrzucona, nawet na krótki czas. Trzeba było czekać aż do roku 1944, do czasu okupacji niemieckiej, aby ponad tysiąc sześćset lat po Konstantynie zobaczyć rzymskich Żydów prześladowanych i skazanych na nielegalną wegetację. Ci, którzy zdążyli zbiec, w większości uczynili to dzięki życzliwości instytucji katolickich z Watykanem na czele.”

Vittorio Messori książka Czarne karty Kościoła

Czarne karty Kościoła
Źródło: s. 28.

O czasie , O czekaniu

„Moją intencją było zrobienie filmu, który nieco inaczej pokaże okupację. Filmów martyrologicznych było już sporo, a mnie się wydawało, że pora w końcu pokazać, że Polacy umacniali swoją odwagę i swoje morale poczuciem humoru i robili Niemcom kawały. W jakimś stopniu to humor chronił społeczeństwo przed załamaniem. Polacy nie dali się psychicznie stłamsić, mieli poczucie humoru i dystans do tego wszystkiego, co straszne i niebezpieczne. Przecież na tym polegała nasza siła.”

Stanisław Lenartowicz (1921–2010) polski reżyser i scenarzysta filmowy

o filmie Giuseppe w Warszawie.
Źródło: „Kino”, cyt. za: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_lenartowicz_stanislaw

O sile , Pora roku

„Podczas okupacji zajmowałem się przede wszystkim wojskiem. Byłem zapisany do szkoły mechanicznej, ogrodniczej. Wtedy tylko takie działały. Ale nauka to była żadna. Sam więc uczyłem się w domu matematyki, fizyki, chemii, literatury i angielskiego. We wrześniu 1945 roku zdałem do liceum, przerobiłem dwuletni program w ciągu roku i zdałem maturę na samych piątkach. I dopiero potem była politechnika w Łodzi, a później w Warszawie. Naprawdę studiowałem, nie imprezowałem. Nie opuściłem ani jednego wykładu. A że miałem fenomenalną pamięć, do egzaminów wcale nie musiałem się uczyć.”

Jacek Karpiński (1927–2010) polski elektronik i informatyk

Źródło: Martwię się tylko wtedy, jeśli mogę coś zmienić…, wywiad z Jackiem Karpińskim, crn.pl, 15 maja 2010 http://www.crn.pl/artykuly/archiwum/2007/5/martwie-sie-tylko-wtedy-jesli-moge-cos-zmienic?searchterm=jacek

O domu , O literaturze , O nauce , O matematyce

„Nie i jeszcze raz nie dla diabła. Nie i jeszcze raz nie dla Ameryki. Nie i jeszcze raz nie dla okupacji. Nie i jeszcze raz nie dla Izraela.”

Muktada as-Sadr (1973) iracki przywódca szyitów

Źródło: „Forum”, 18 czerwca 2007

„Wolność, sprawiedliwość, duma, walka, precz z okupacją, nie poddamy się, nie pozwolimy, by spekulanci wykupili naszą ziemię, porty, lotniska i fabryki. Nie chcemy lichwiarskich pożyczek od trójki [MFW, UE, EBC]. Niech nam pozwolą, to sami spłacimy cały dług, choćby to miało zabrać i 30 lat.”

Ilias Iliopoulos (1951)

Źródło: Dionisios Sturis, REPORTAŻ: Życie codzienne w kryzysie Rozkładana Grecja, polityka.pl, 21 listopada 2011 http://www.polityka.pl/swiat/analizy/1521278,3,reportaz-zycie-codzienne-w-kryzysie.read

O życiu , O sprawiedliwości , O wolności , O walce

„Bp Michał Kozal, powołany w przededniu ostatniej wojny i straszliwej okupacji do posługi biskupiej w Kościele włocławskim, potem więziony i zesłany do obozu koncentracyjnego w Dachau. Jeden z tysięcy tam umęczonych – odszedł w opinii świętości. Dziś tu, w Warszawie, wyniesiony do chwały ołtarzy jako męczennik. Rodacy znają koleje jego życia i męczeństwa. Oto człowiek, jeszcze jeden wśród tych, w których okazała się Chrystusowa władza „w niebie i na ziemi”. Władza miłości – przeciw obłędowi przemocy, zniszczenia, pogardy i nienawiści. Tę miłość, którą Chrystus objawił, bp Kozal przyjął w całej pełni jej wymagań. Nie cofnął się nawet przed tym najtrudniejszym: „Miłujcie waszych nieprzyjaciół” (Mt 5, 44). Niech będzie jednym jeszcze patronem naszych trudnych czasów, pełnych napięcia, nieprzyjaźni i konfliktów. Niech będzie wobec współczesnych i przyszłych pokoleń świadkiem tego, jak wielka jest moc łaski Pana naszego Jezusa Chrystusa – Tego, który „do końca umiłował”.”

Michał Kozal (1893–1943) polski biskup, męczennik Kościoła Katolickiego

fragment homilii Jana Pawła II wygłoszonej podczas beatyfikacji bp Michała Kozala, Warszawa 14 czerwca 1987.

O miłości , O wojnie , O odejściu , Chrystus

„W opisach stosunków [Polacy - Żydzi] pierwszoplanową rolę odgrywają emocje. A jakim prawem niektórzy mówią, że NSZ mordował Żydów, a inni, że był kryształowo czysty, skoro nikt nie prowadził żadnych badań? Jedna strona atakuje pomówieniami, a druga przyparta do muru broni się też w niewybredny sposób. Na podstawie znajomości funkcjonowania okupacji i programu NSZ-u, pewnej znajomości faktów, można przyjąć „na logikę”, że żaden z tych skrajnych poglądów nie jest prawdziwy.(…) To trochę podobna sytuacja, jak stosunek do „zażydzenia” bezpieki. Panuje opinia, że bezpieka, informacja wojskowa, prokuratura, sądownictwo były pełne Żydów. To jest opinia całkowicie fałszywa – statystycznie w sądownictwie, bezpiece i informacji nie było więcej niż 10 proc. Polaków pochodzenia żydowskiego. Choć jest też faktem, że dyrektorzy departamentów MBP byli Polakami pochodzenia żydowskiego.”

Andrzej Kunert (1952) polski historyk

Źródło: NSZ – proces poszlakowy (zapis dyskusji), „Gazeta Wyborcza”, 24 kwietnia 1993 http://szukaj.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,122158,19930424RP-DGW,NSZ__proces_poszlakowy,.html

„Te określenie dotyczyło sposobu prowadzenia przesłuchań. Przesłuchania odbywały się w godzinach nocnych, były wielogodzinne i to musi budzić skojarzenia z tzw. konwejerem, czyli wielogodzinnymi przesłuchaniami, które były na porządku dziennym w latach 40. czy 50. Oczywiście nie dochodziło do żadnych tortur fizycznych.(…) Ale mam wrażenie, że to określenie (konwejer – PAP) nie było bardzo ostre, ponieważ jednemu ze świadków, który w czasach okupacji niemieckiej przebywał w Alei Szucha, skojarzyły się z działalnością zupełnie innej instytucji, niż organy bezpieczeństwa w latach 40. czy 50. To jest zaprotokołowane.”

Igor Tuleya (1970) polski sędzia

odnosząc się do krytycznych wypowiedzi niektórych polityków i publicystów na temat jego porównania metod stosowanych przez CBA do metod stalinowskich.
Źródło: Będzie zawiadomienie do prokuratury ws. dowodów w procesie dr. G., PAP, 6 stycznia 2013 http://www.pap.pl/palio/html.run?_Instance=cms_www.pap.pl&_PageID=1&s=infopakiet&dz=kraj&idNewsComp=&filename=&idnews=89325&data=infopakiet&_CheckSum=-2109781289

O wrażeniach

„Co się nie udało w zamysłach federacyjnych Piłsudskiego, musi dojść do świadomości Polaków i Ukraińców, a nie rozliczenia i patrzenie w przeszłość, z ciągłym przypominaniem sobie wzajemnych krzywd. Krzywd było wiele, były też okrucieństwa i nikt nie przekreśli tego, co się wydarzyło na Wołyniu. Oni jednak też mogliby nam wyliczać. Tylko po co? Rozsądek powinien wziąć górę nad emocjami. Jeśli potrafiliśmy te emocje przezwyciężyć w stosunku do Niemców, a trudno sobie wyobrazić, żeby było coś porównywalnego z okupacją niemiecką, nie możemy bez przerwy tkwić w grobach na Ukrainie.”

Jerzy Hoffman (1932) polski reżyser filmowy

Źródło: wywiad, Jerzy Hoffman przygotowuje film o Piłsudskim https://archiwum.stopklatka.pl/news/jerzy-hoffman-przygotowuje-film-o-pilsudskim, stopklatka.pl, 22 listopada 2009.

O górach , O przeszłości

„Nie byłem ani bohaterem, ani ofiarą. Raz mnie uderzono, ale w morzu okrucieństwa i przemocy to się w ogóle nie liczy. Jednak czas okupacji przetrwałem z poważnymi ranami na psychice. Jeszcze przez lata budziłem się po nocach, kiedy śniło mi się, że mówię po niemiecku. Odrzucałem współpracę ze wschodnioniemieckimi wydawnictwami, a kiedy miałem już możliwość pojechania do Francji, wybrałem drogę przez Wiedeń i Zurych, byle tylko nie musieć jechać przez Niemcy.”

Jerzy Łoś (1920–1998) polski matematyk

Źródło: Dankesrede aus Anlaß der Verleihung der Ehrendoktorwürde, Hagener Universitätsreden 23, Hagen: Oktober 1995, s. 39.

O czasie , O współpracy , O nocy

„Już w latach okupacji zacząłem czytać Szekspira poprzez doświadczenie wojny. W czasach terroru dramaty ludzkie nawet najbardziej powszednie stają się jak gdyby ostateczne, oczyszczone z wszelkiej przypadkowości. (…) Dramat charakterów był dramatem historii. W tragediach królewskich Szekspira ukazałem Wielki Mechanizm.(…) Król i uzurpator, tyran i jego następca wstępują po schodach historii. Kiedy władca jest już u szczytu, następca wchodzi na te same schody. Władca jest już za swoje zbrodnie znienawidzony. Cała nadzieja jest w następcy. Ale kiedy dojdzie do szczytu, włoży tę samą koronę obarczoną zbrodniami.”

Jan Kott (1914–2001) polski tłumacz, eseista, krytyk i teoretyk teatru

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_kott_jan

O wojnie , O nadziei , O historii , O charakterze

„Możliwe są tu trzy rozwiązania: 1) przeprowadzenie najbliższego posiedzenia Sejmu w Sali Kolumnowej przy ograniczonym dostępie mediów (co automatycznie powoduje osłabienie napięcia przez brak transmisji), jednak w tym wypadku należy uniknąć problemów technicznych wokół quorum i liczenia głosów, oraz odpowiednio zabezpieczyć mównicę w tym pomieszczeniu przed ponowną okupacją, 2) w przypadku procedowania w sali posiedzeń, ogłoszenie tajności obrad stosownie do przepisu art. 113 zd. 2 Konstytucji RP, co automatycznie skutkuje również wyeliminowaniem mediów i nagłaśniania przez nie ewentualnych prowokacji ze strony posłów PO i Nowoczesnej – dobro państwa wymaga dziś spokojnej i rzeczowej debaty o budżecie i innych ważnych sprawach, a obecność mediów wzmaga niepotrzebnie temperaturę obrad; tajność obrad na obecnym etapie służyć będzie pogłębionej merytorycznej debacie, 3) wprowadzenie na salę obrad Sejmu grupy funkcjonariuszy BOR, przydzielonych do ochrony ministrów oraz Marszałków Sejmu – będą oni dysponowali wszelkimi atrybutami, aby zapewnić ochronę zarówno mównicy jak i fotela Marszałka Sejmu, co wykluczy możliwość przeprowadzenia blokady w stylu znanym z ostatniego posiedzenia.”

Grzegorz Górski (1961) polski prawnik

Źródło: Analiza prawna dotycząca konsekwencji wiążących się z zachowaniem posłów blokujących od dnia 16 grudnia 2016 r. mównicę i fotel Marszałka oraz Salę posiedzeń oraz analiza możliwości postępowania Marszałka Sejmu w celu przywrócenia porządku na Sali obrad, sejm.gov.pl, 4 stycznia 2017 http://www.sejm.gov.pl/media8.nsf/files/ASEA-AHBJG6/$File/Opinia%20prof.%20KJ%20dr.%20hab.%20Grzegorza%20G%C3%B3rskiego%20z%204%20stycznia%202017%20r..pdf

O zachowaniu

„[…] jest taki dowcip z okresu okupacji niemieckiej. Kiedy były różne deficyty, brakowało różnych rzeczy, więc zarabiano na robieniu różnych kursów, w których uczono ludzi jak sobie radzić bez czegoś, z różnymi zamiennikami. Wtedy jedna z takich osób idzie na kurs, weszła do kamienicy, ale pomyliła drzwi i zapukała. Właściciel otwiera, ta osoba patrzy, a tam w salonie grupa osób dziwnie kuca. Pyta:
– Przepraszam, czy to kurs prania bez mydła?
– Nie, proszę Pana, to jest kurs srania bez jedzenia.
Otóż pomysł pana Rostowskiego to jest kurs srania bez jedzenia i to jest pomysł rządów Platformy. Jesteśmy na kursie srania bez jedzenia.”

Andrzej Szlęzak (1962)

krytyczna opinia dotycząca reformy samorządowej.

O ludziach , O jedzeniu

„Negocjacje, które miały doprowadzić do zakończenia okupacji Sahary Zachodniej, były wielokrotnie odciągane w czasie przez Marokańczyków. Maroko, które okupuje naszą ziemię, nie wykazuje nawet odrobiny dobrej woli, torpedując cały proces pokojowy. Marokańska taktyka polega na ustawicznym opóźnianiu rozmów. Marokańczycy grają na czasie, bo chcą w ten sposób zniechęcić oenzetowskich mediatorów do zajmowania się sprawą Sahary Zachodniej. Czy świat może pozwolić Maroku na takie zachowanie? Czy jest zgoda na to, aby większy sąsiad najechał i okupował młodszego i mniejszego sąsiada, jakim jest dla Maroka Sahara Zachodnia? Niestety jak na razie nie mamy zbyt wielkiego szczęścia, bo pomimo, że sprawa naszej wolności powinna być bezdyskusyjna i nie podlega żadnej wątpliwości, Maroko nie zostało zmuszone do zaprzestania okupacji naszego kraju.”

Mohamed Beissat

Źródło: Paweł Średziński, Wywiad: Za wolną Saharę Zachodnią http://afryka.org/afryka/wywiad--za-wolna-sahare-zachodnia,news/ (wywiad z Mohamedem Beissatem), afryka.org

O świecie , O zachowaniu , O wolności , O czasie

„Zawsze jednak i wieś coraz większą uwagę zwracała na miejskie wzory, na wyroby przemysłowe, które z wolna zaczęły wypierać ludowe, chłopskie. II wojna światowa, okupacja, ruchy migracyjne na niespotykaną dotąd skalę naruszały izolację wsi. A potem, już w okresie PRL, dokończyły dzieła walka z analfabetyzmem, szkoła powszechna, radio – i co bardzo ważne – kontakty z kulturą i cywilizacją miejską za sprawą migracji młodzieży z przeludnionych wsi do miast.”

Aleksander Jackowski (1920–2017) etnograf i historyk sztuki

Źródło: Polska sztuka ludowa (2002)

O wojnie , O młodzieży , O szkole , O sztuce

„Poczucie sensu tego, co robię, dawał mi fakt, że wykonywana przeze mnie muzyka pozwalała komuś obcować z pięknem, że moim występem w czasie okupacji podtrzymałem choćby jedną osobę na duchu, że przez wiele lat przekazywałem uczniom i współpracownikom własne (…) doświadczenie.”

Jan Ekier (1913–2014) pianista polski

podczas ceremonii udekorowania Orderem Orła Białego, 21 października 2010.
Źródło: Jan Ekier odznaczony Orderem Orła Białego, prezydent.pl, 21 października 2010 http://www.prezydent.pl/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,851,jan-ekier-odznaczony-orderem-orla-bialego.html

Cytaty o pięknie , O muzyce , O czasie , Sens

„To jest okupacja terytorium – dzielnice, w których stosuje się prawo religijne. To prawda, że nie ma tam pojazdów pancernych ani żołnierzy, ale jest to jednak okupacja, która jest bardzo uciążliwa dla mieszkańców.”

Marine Le Pen (1968) francuska prawniczka i polityk

Źródło: Modlitwy jak okupacja http://www.rp.pl/artykul/578142.html, rp.pl, 13 grudnia 2010.

O prawdzie

„Niedościgłym wzorem był dla mnie bp Stefan Wyszyński, który przyszedł do diecezji lubelskiej w 1946 r. Ja wówczas byłem klerykiem. Bp Wyszyński wyświęcił mnie wcześniej na diakona, i już jako diakon towarzyszyłem mu podczas jego wyjazdów do parafii, szczególnie podczas bierzmowania. Przy okazji podpatrywałem, jak pracował. A mogę powiedzieć, że był to wspaniały, niezmordowany duszpasterz. Wiele mu zawdzięczam. Zresztą, on udzielił mi święceń prezbiteratu, a zawdzięczam mu także sakrę biskupią. Drugim wzorem był dla mnie bp Zdzisław Goliński. Dobrze poznałem go w seminarium w Krężnicy Jarej, jeszcze podczas okupacji niemieckiej, gdzie jednocześnie był profesorem i dyrektorem ekonomicznym - dzięki niemu to seminarium funkcjonowało. Bp Goliński był człowiekiem wielkiej wiary i bogatej wszechstronnie inteligencji. Bp Wyszyński ustanowił go swoim biskupem pomocniczym, później był ordynariuszem w Częstochowie.”

Bolesław Pylak (1921–2019) polski duchowny katolicki, arcybiskup

Źródło: Urszula Buglewicz, Człowiek żyje, aby służyć http://www.niedziela.pl/artykul/86087/nd/Czlowiek-zyje-aby-sluzyc, niedziela.pl, 2008

O wierze , O inteligencji

„Nie było więc miejsca ani na radość, ani na nadzieję, ani nawet na wahania. Nie było to też myśleniem proroczym ani wydedukowanym, bowiem szesnastoletnia dziewczyna może tylko przeczytać gazetę, z której ta dramatyczna przyszłość Polski jasno się rysowała. Dlatego nie mogę dać wiary tym relacjom, które mówią, że 8 maja 1945 wydał się być dla Polski wyzwoleniem? Tu się uczciwemu Polakowi nie mogło nic wydawać. To był pierwszy dzień nowej okupacji.”

Hanna Szczepanowska (1929–2017)

Źródło: Hanna Szczepanowska „Heban” Archiwum Historii Mówionej http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/hanna-szczepanowska,607.html 1944.pl

O wierze , O historii , O myślach , O relacjach

„Chęć rządu polskiego do przypisywania zbrodni wojennych własnemu narodowi, który podczas niemieckiej okupacji wycierpiał jak żaden inny i którego członkowie ryzykowali życie, by ratować Żydów, jest sama w sobie karygodna i przestępcza.”

Edward Moskal (1924–2005) działacz Polonii amerykańskiej

Źródło: Będziemy zwalczać akty antypolonizmu, „Nasza Polska”, 16 lipca 2001

O życiu

„Uważam, iż nie powinno być żadnych negocjacji. Bo kto to słyszał, aby okupowany naród negocjował swą wolność? Okupant musi się wycofać. W świetle prawa, rezolucji ONZ itd. izraelska okupacja musi się skończyć. Kropka. Tu nie ma czego negocjować. Mówi się, że trzeba negocjować granice. Nie! Granice z 1967 r. zostały uznane przez społeczność międzynarodową i zaakceptowane przez Palestyńczyków w 1988 r. Granice są zatem ustalone. Koniec.”

Jeff Halper (1946)

Źródło: Patrycja Bukalska, Izrael podpali arabski świat http://tygodnik.onet.pl/31,0,69279,artykul.html, w: „Tygodnik Powszechny” nr 42 (3249), 16 października 2011.

O świecie , O wolności

„Rysio w czasie okupacji ryzykował życie! Przechowywał Żydów. I to nie jednego czy dwóch, ale chyba z kilkunastu! Miał malutkie dwupokojowe mieszkanko w bloku na Żoliborzu i w tej ciasnocie potrafił wygospodarować miejsce i dla naszego drużynowego z harcerstwa Antka Rosentala, i dla naszych kolegów z klasy. Dla mnie był to szczyt bohaterstwa.”

Jan Nowak-Jeziorański (1914–2005) polski dziennikarz, politolog, działacz społeczny, żołnierz AK

o jednym ze swych kolegów z klasy, który ukrywał swojego drużynowego w swoim domu podczas okupacji (mowa o Ryszardzie Matuszewskim – „sprawiedliwym wśród narodów świata”).

O życiu , O domu , O czasie

„Ostatnio władze [okupacyjne] podjęły ostrą walkę przeciw żydowskim żebrakom. Policja gromadzi ich, bije i przepędza na stronę żydowską. Policja polska nie ma żadnej litości ani dla kobiet ani dla dzieci. Policja polska jest w ogóle smutną kartą w dziejach”

Emanuel Ringelblum (1900–1944) polski historyk narodowości żydowskiej

okupacji
Kronika getta warszawskiego
Źródło: s. 300.

O kobietach , O dzieciach , O walce

„5 października oddziały Armii Krajowej, ze swym dowódcą na czele, maszerowały ulicami wśród milczących warszawiaków. Powstańcy opuszczali miasto, które daremnie próbowali oswobodzić spod obcej okupacji. Pod szarym niebem, w deszczu, szli do niewoli żołnierze, którzy pięć lat trwali w podziemiu, a przez sześćdziesiąt trzy dni prowadzili otwartą, regularną walkę. W czasie niemieckiej okupacji i gestapowskiego terroru codziennie ryzykowali życie. Walka na ulicach Warszawy była ostatnią próbą odzyskania wolności. Stała się również widomym dowodem zdradliwej polityki Rosji. (…) Stałam, salutując, na chodniku koło ostatniej barykady. Generał Bór dostrzegł mnie i uchylił kapelusza, a oficerowie z jego sztabu zasalutowali. Żegnałam oddziały Armii Krajowej, dumę polskiego podziemia, z trudem zachowując kamienną twarz.”

Maria Tarnowska (1884–1965) polska działaczka społeczna

5 października 1944, Warszawa.
Źródło: Joanna Wieliczka-Szarkowa, Powstanie warszawskie 1944. Gloria victis, Wydawnictwo AA, Kraków 2014, s. 277.

O życiu , O wolności , O czasie , O walce

„Byłem całkowicie zaskoczony wybuchem powstania w Warszawie. Uważam to za największe nieszczęście w naszej obecnej sytuacji. Nie miało ono najmniejszych szans powodzenia, a naraziło nie tylko naszą stolicę, ale i tę część Kraju, będącą pod okupacją niemiecką, na nowe straszliwe represje. (…) Chyba nikt uczciwy i nieślepy nie miał jednak złudzeń, że stanie się to, co się stało, to jest, że Sowiety nie tylko nie pomogą naszej ukochanej, bohaterskiej Warszawie, ale z największym zadowoleniem i radością będą czekać, aż się wyleje do dna najlepsza krew Narodu Polskiego.
Byłem zawsze, a także wszyscy moi koledzy w Korpusie zdania, że w chwili, kiedy Niemcy wyraźnie się walą, kiedy bolszewicy tak samo wrogo weszli do Polski i niszczą tak jak w roku 1939 naszych najlepszych ludzi – powstanie w ogóle nie tylko nie miało żadnego sensu, ale było nawet zbrodnią.”

Władysław Anders (1892–1970) polski generał

w liście do podpułkownika Mariana Dorotycz-Malewicza „Hańczy”, linia Gotów, 31 sierpnia 1944.

O nieszczęściu , O ludziach , O czekaniu , Sens

„Obecność Eriki Steinbach w radzie budowy pomnika będzie wyraźnym sygnałem, że akceptuje Pan, jako Prezydent polskiego miasta, tak bardzo doświadczonego tragedią okupacji, poglądy niemieckich nacjonalistów, będących jawną kpiną z polskich ofiar II wojny światowej.”

Dorota Arciszewska-Mielewczyk (1968) polska polityk

w liście do prezydenta Oświęcimia ws. obecności Eriki Steinbach w radzie komitetu budowy Pomnika Pamięci i Pojednania w tym mieście.
Źródło: Steinbach jest w innej radzie, naszdziennik.pl, 3 marca 2009 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20090305&typ=po&id=po03.txt

O wojnie

„Nie można tego wielkiego dobra bezrozumnie wystawiać na niebezpieczeństwo. Osłabiać. Negować wszystko, cokolwiek uczynią ci, których przecież u steru nawy państwowej postawiła swobodna wola wyborców. Odwracać znaczenie pojęć. Obroną demokracji nazywać okupację sali sejmowej, a zamachem stanu – sprawowanie władzy przez zwycięskie ugrupowanie. To jakaś przedziwna kakofonia. Niepojęta w porządku logiki.”

Sławoj Leszek Głódź (1945) polski duchowny katolicki, arcybiskup, generał

o działaniach opozycji politycznej w Polsce w 2016.
Źródło: Abp Sławoj Leszek Głódź na Boże Narodzenie. „Nie można obroną demokracji nazywać okupacji sali sejmowej” https://radiogdansk.pl/wiadomosci/item/54430-abp-slawoj-leszek-glodz-na-boze-narodzenie-nie-mozna-obrona-demokracji-nazywac-okupacji-sali-sejmowej, radiogdańsk.pl, 25 grudnia 2016.

O Bogu , O demokracji , O woli

„Dzieło władz cywilnych to była reforma społeczna, reforma, która się dokonała w czasie okupacji. Gruntowna reforma społeczeństwa, ustroju. Walka cywilna to była walka narodu polskiego, o zorganizowanie życia całego narodu w warunkach tych dwóch okrutnych okupacji. Postawa społeczeństwa decydowała o wszystkim. Gdyby społeczeństwo nie zajęło postawy zdecydowanie wrogiej wobec najeźdźcy, gdyby nie chciało tej walki, żadne wojsko by nie pomogło. Nie pomogłyby żadne zbrojne wyczyny, bo by ich nie było. Ale ta postawa była twarda, nieugięta.”

Zofia Korbońska (1915–2010)

O czasie , O walce

„Z przytoczonych relacji wynika, że mordowanie Żydów w czasie okupacji było sprawą publiczną, przedmiotem zainteresowania ogółu. Brali w nim udział zwykli członkowie lokalnej społeczności, a nie żadni „ludzie marginesu”, łatwo identyfikowalni i świetnie wszystkim znani w każdej małej miejscowości. Więcej nawet – zaangażowanie przedstawicieli miejscowych elit w opisanych zbrodniach i uczestnictwo zbiorowe miejscowej ludności nadawało mordom imprimatur grupowe, swoistą sankcję, „pozwalając na rozmycie odpowiedzialności” (…).”

Jan Tomasz Gross książka Złote żniwa

Złote żniwa
Źródło: s. 91–92.

O ludziach , O relacjach , O czasie

„Trudno sobie wyobrazić poziom deprawacji i zdemoralizowania, zarówno najwyższych oficerów SS, jak i zwykłych żołnierzy. Dirlewanger stworzył oddział złożony z kłusowników, do którego rychło włączył najcięższych kryminalistów, morderców i gwałcicieli. Na Białorusi robili, co tylko przyszło im do głowy, bo po prostu mogli. To bodaj najbardziej okrutny rozdział II wojny światowej i najbardziej doświadczony przez niemiecką okupację kawałek Europy. Nie cofali się przed żadną zbrodnią, realizowali ją perfekcyjnie. Z rąk tych oddziałów, na rozkaz tych dowódców zginęły dziesiątki tysięcy Żydów i Białorusinów. Dodatkowo w Warszawie von dem Bach, Reinefarth, Dirlewanger, Kaminski byli już straszliwie rozczarowani, mieli poczucie przegranej. Mieszanka bezkarności, okrucieństwa z zawiedzionymi ambicjami jest bardzo groźna.”

Alexandra Richie (1961)

Źródło: rozmowa Pawła Smoleńskiego, Warszawski kompleks Hitlera, wyborcza.pl, 1 sierpnia 2014 http://wyborcza.pl/magazyn/1,139949,16415475,Warszawski_kompleks_Hitlera.html#CukGW

O wojnie

„Zaczynamy powoli rozumieć, skąd się bierze często spotykana w żydowskiej pamięci tego okresu uwaga, że „miejscowi” – to mogli być Ukraińcy, Litwini albo Polacy – „byli gorsi od Niemców”, chociaż dobrze wiadomo, a Żydzi wiedzieli o tym jeszcze lepiej od innych, że Zagłada to dzieło nazistów rozniesione po Europie podczas wojny przez okupację niemiecką. Tę dziwną cechę żydowskiej pamięci można sobie tłumaczyć w ten sposób, że śmierć zadawana przez osoby znajome wywołuje szczególne cierpienie, w moralnym sensie tego słowa, ze względu na doświadczany akt zdrady, którego równocześnie pada się ofiarą.”

Jan Tomasz Gross książka Złote żniwa

Złote żniwa
Źródło: s. 106–107.

O śmierci , O wojnie , O zdradzie , O cierpieniu

„Wojna wybuchła i Niemcy wkroczyli do Warszawy. Gdybym nie wyszedł z miasta wraz z moimi kolegami na rozkaz pułkownika Umiastowskiego, zapłaciłbym życie za moją śmiałość. Po zdobyciu Warszawy hitlerowcy byli w moim mieszkaniu, wypytując się, gdzie jestem i kiedy wracam. To samo zresztą było w Wilnie, gdzie się znalazłem wraz z innymi uciekinierami i gdzie przez cały czas okupacji mnie poszukiwano. Ostatnio zatem rolą, którą grałem w Warszawie w roku 1939 była postać Hitlera, fotosom którego w moim wykonaniu przyglądali się Niemcy po zdobyciu Warszawy, stojąc na ulicy przed poprzestrzelanymi gablotami teatrzyku „Ali Baba.””

Ludwik Sempoliński (1899–1981) polski aktor

Źródło: Wielcy artyści małych scen, wyd. Czytelnik, Warszawa 1968.

O życiu , O wojnie , O poszukiwaniu , O czasie

„45 lat komunizmu wyrządziło Polsce więcej szkód niż okupacja hitlerowska.”

Jan Krzysztof Bielecki (1951) polski ekonomista i polityk

wypowiedziane na konferencji w Davos, luty 1991

„Polacy byli w czasie okupacji solidarni, byli jednością. To nie do wiary, że ktoś na Żoliborzu bał się sąsiadów, a nie bał się oficera niemieckiego.”

Witold Kieżun (1922) polski ekonomista

Źródło: Jacek Karnowski, Michał Karnowski, Okradli nas jak okradli Afrykę, „W Sieci”, 42 (46) 2013, 21–27 października 2013

O wierze , O czasie

„Zdjęcia z egzekucji były odrażające i barbarzyńskie, ale nie wdaję się w rozważania, czy (Saddam) na to zasługiwał. Co do procesu, wszyscy eksperci prawa międzynarodowego uznali, że był nielegalny, ponieważ przeprowadzono go pod okupacją.”

Hosni Mubarak (1928) prezydent Egiptu od 1981 do 2011

Źródło: wyborcza.pl, 5 stycznia 2007 http://wyborcza.pl/1,86687,3831004.html

„Chciałbym również wspomnieć o patriotyzmie i przytoczyć przykład największego Polaka patrioty prymasa Wyszyńskiego. Padły słowa: miłość do ziemi ojczystej gwarantuje wolność i stabilność narodu. Przecież nie kto inny, tylko nasi nieprzyjaciele zwrócili na to naszą baczną uwagę w czasie okupacji, gdy mówili butnie: Nam nie są potrzebni Polacy, nam jest potrzebna ich ziemia. Rozpoczęła się wielka tragedia, rozprawa z narodem polskim. Wysiedlali Polaków i niszczyli warstwę, która broniła Polski przed tym, by nie stała się lotnym piaskiem.”

Marian Kwiatkowski (1913–1985) polski duchowny

w trakcie debaty na temat wejścia Polski do UE.
Źródło: Wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 29 listopada 2001 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata4.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/7948aa8816f66aa9c12574710034c8b5?OpenDocument

O miłości , O wolności , O czasie

„Prawdę mówiąc, to już tego nie pamiętam. Było to tak bardzo dawno temu. Ale jeśli byłem, to nie była to piękna młodość: wojna, okupacja, Powstanie… (…) Więc jak się tak zastanowić, to wychodzi na to, że młody nie byłem. Nawet kiedy byłem.”

Wiesław Michnikowski (1922–2017) aktor polski

odpowiedź na pytanie, czy był kiedyś młody.
Źródło: Młody nie byłem, nawet kiedy byłem, wyborcza.pl, 13 marca 2011 http://wyborcza.pl/1,90539,9214874,Mlody_nie_bylem__nawet_kiedy_bylem.html

O wojnie

„Powstańcy w 1944 r. mogli liczyć tylko na własne siły. Spodziewany „sojusznik” sowiecki przyjął nad Wisłą postawę widza. Bierność przerywał tylko na rozbrajanie i aresztowania tych oddziałów AK, które samorzutnie przedzierały się z okręgów wschodnich, by wesprzeć kolegów walczących w stolicy. Rozkaz dowódcy AK z 14 sierpnia, wzywający okręgi pod okupacją niemiecką do skierowania dobrze uzbrojonych oddziałów z odsieczą dla Warszawy, nie mógł być wykonany. (…) Długi przemarsz kilku tysięcy ludzi bez ciężkiej broni musiał być szybko dostrzeżony przez Niemców i lada chwila stać się celem ataków lotnictwa, artylerii i czołgów. Sforsowanie umocnionej linii Pilicy i przebicie niemieckiego pierścienia, zamykającego dostęp do stolicy, byłoby wręcz niemożliwe, a nadto przyniosłoby ciężkie straty.”

Tadeusz Żenczykowski (1907–1997) polski prawnik, działacz polityczny i publicysta

Źródło: Tadeusz Żenczykowski, Samotny bój Warszawy, Wydawnictwo Editions Spotkania, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin–Paryż 1990, s. 135.

O ludziach , O sile , O stracie

„Okupacja zachodniej Europy, tworzy sytuację daleko poważniejszą, niż okupacja Europy Wschodniej. W Europie Zachodniej ludzie akceptują, albo w ogóle nie wierzą w to że są okupowani… Amerykańska okupacja jest przebiegła, sprytna, jest daleko bardziej niebezpieczna od okupacji radzieckiej.”

Jean-François Thiriart (1922–1992)

Źródło: Kornel Sawiński, Związek Radziecki w geopolityce Jeana Thiriarta, geopolityka.org, 3 listopada 2009 http://www.geopolityka.org/analizy/249-zwiazek-radziecki-w-geopolityce-jeana-thiriarta

O ludziach

„W okresie okupacji walka o wyzwolenie Polski wysunęła naszą partię na czoło narodu. Wielki czyn zbrojny, zorganizowany przede wszystkim przez naszą partię, i wielka danina krwi złożona przez tysiące członków naszej partii w walce z Niemcami o wyzwolenie Polski, leżą u podstaw naszej czołowej pozycji.”

Władysław Gomułka (1905–1982) polski polityk komunistyczny, I sekretarz KC PZPR

Źródło: histmag.org http://histmag.org/Wladyslaw-Gomulka-i-polski-marksizm-8364, 31 sierpnia 2013.

O walce

„Nie możemy stać się tymi, którzy swój kraj ratować będą poprzez najgorszą walkę z nim na emigracji. (…) Spróbuję dać przykład. Nigdy i w żadnych warunkach nie zdecyduję się na to, aby nawet bolszewickiej Polsce odmawiać reliefu, kredytów na odbudowę itd. Jasne, że nie możemy dopuszczać, aby kredyty czy relief stawały się narzędziami politycznymi agentur lubelskich. Ale jednocześnie nawet w zsowietyzowanej Polsce, pod okupacją obcą (pod każdą okupacją) ludzie muszą jeść, muszą pracować i żyć.”

Władysław Malinowski (1909–1975) polski dziennikarz i polityk socjalistyczny

10 lutego 1945, w liście do Adama Ciołkosza decydując się na powrót do Polski.
Źródło: Andrzej Friszke, Adam Ciołkosz. Portret polskiego socjalisty, wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.

O ludziach , O walce

„Już na samym początku mojej działalności pro-life spotkałem się z Księdzem Arcybiskupem Kazimierzem Majdańskim u Niego w diecezji. Wtedy był pasterzem diecezji szczecińskiej i urzekła mnie Jego wielka wiara w Opatrzność Bożą i fakt, że Bóg jest Stwórcą życia każdego człowieka, a obrona życia jest istotnym zadaniem każdego katolika. Wiemy, że Arcybiskup miał ciężkie przejścia związane z okresem okupacji, i to, co mnie w Nim urzekło, to także fakt, że mimo tych doświadczeń totalitaryzmu na swojej osobie był tak mocno uwrażliwiony na ochronę życia każdego człowieka.”

Antoni Zięba (1948–2018)

Źródło: Był wielkim Obrońcą życia, naszdziennik.pl, 30 kwietnia 2007 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=po&dat=20070430&id=po12.txt

O Bogu , O wierze

„Jeśli uczniowie mylą zabory z okupacją, to znak tego, że może inaczej trzeba uczyć historii. Jeśli uczniowie nie czytają lektur, to może należy wybierać inne. Literaturę piękną w szkole zabija się tępym nożem.”

Krzysztof Konarzewski (1948)

Źródło: gazeta.pl, 31 października 2011 http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,10565641,Konarzewski_w_TOK_FM__Literature_piekna_w_szkole_zabija.html

O historii , O literaturze , O czytaniu

„Jaka więc była najlepsza i najpewniejsza droga Polski do odzyskania wolności i niepodległości? Czy można było nie wierzyć zobowiązaniom i obietnicom Aliantów zachodnich, starannie ukrywających swe porozumienia ze Stalinem? Czy można było rezygnować z wyczekiwanej przez lata okupacji i upragnionej przez cały naród walki z Niemcami o wolność? Jak zapobiegać rozbrajaniu przez Rosjan i wywożeniu do łagrów żołnierzy AK po wspólnej z nimi walce z Niemcami? To tylko niektóre zagadnienia, jakie w 1944 r. wymagały w równym stopniu decyzji kraju i Rządu Polskiego w Londynie. Dodajmy jeszcze, że w tajną dyplomację Wielkiej Trójki rząd nasz nie był wtajemniczony. Kraj miał jeszcze bardziej ograniczone możliwości prawidłowej oceny sytuacji międzynarodowej.”

Tadeusz Żenczykowski (1907–1997) polski prawnik, działacz polityczny i publicysta

Źródło: Tadeusz Żenczykowski, Samotny bój Warszawy, Wydawnictwo Editions Spotkania, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin–Paryż 1990, s. 8.

O decyzjach , O wolności , O walce

„Warunki w których funkcjonowali wtedy (podczas II wś) ludzie, bardzo się różniły. Trzeba brać pod uwagę np., że państwowość litewska czy polska została zniszczona. Że pierwsi kolaboranci ukraińscy, którzy pracowali w obozach zagłady w Bełżcu czy Treblince, prawdopodobnie umarliby z głodu, gdyby nie kolaborowali. Trzeba rozumieć naturę okupacji niemieckiej, naturę okupacji sowieckiej. Interakcje tych reżimów, brak wolności, brak możliwości wyboru, sytuację w której jest wybór, ale między jednym złem a drugim. Próbując to osądzać, często przeceniamy możliwości własne i możliwości przodków. (…) Zbrodnie to fakt historyczny. Warto też pamiętać, że bardzo mało ludzi – bardzo mało! – którzy mieli wtedy jakiś wybór, wybrało dobrze. (…) Jeżeli jednak mówi się – siedząc, dajmy na to, dziś w kawiarni warszawskiej – że jacyś ludzie źle się wtedy zachowali, to niepoważne.”

Timothy Snyder (1969) amerykański historyk

Źródło: wywiad Adama Leszczyńskiego, Mord bez granic, „Gazeta Wyborcza”, 21–22 maja 2011.

O głodzie , O ludziach , O zachowaniu , O naturze

„Należy sięgnąć do przeszłości, do obrazu okupowanego kraju pod hitlerowskim terrorem, do rosnącej w siły Armii Krajowej i kształtujących się dążeń programowych Polski Podziemnej. Jak różne były przecież nastroje społeczeństwa w okresie od klęski wrześniowej do upadku Francji, od jego postawy, jaka się hartowała w poczuciu świadomości długiej okupacji, wymagającej wielu ofiar i wytrwałych przygotowań do upragnionego dnia jawnego chwycenia za broń. Gdy rozpoczynała się wojna, Stalin był partnerem Hitlera. W czasie Powstania Warszawskiego należał do Wielkiej Trójki, decydującej również o powojennych losach Europy i w tym charakterze uzyskał już w 1943 r. w Teheranie zatwierdzenie przez Roosevelta i Churchilla zaboru polskich ziem wschodnich, zagarniętych w porozumieniu z Hitlerem.”

Tadeusz Żenczykowski (1907–1997) polski prawnik, działacz polityczny i publicysta

Źródło: Tadeusz Żenczykowski, Samotny bój Warszawy, Wydawnictwo Editions Spotkania, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin–Paryż 1990, s. 7–8.

O losie , O wojnie , O charakterze , O sile

„Fałszujemy rzeczywistość, stawiając niekiedy znak równania między okupacją niemiecką i sowiecką. Niemiecka robi z nas bohaterów, a sowiecka robi z nas gówno. Niemcy do nas strzelają, a Sowieci biorą gołymi rękami. My do Niemców strzelamy, a Sowietom wpełzamy w dupę. To nie jest więc żadna analogia, lecz odwrotność.”

Józef Mackiewicz (1902–1985) polski pisarz i publicysta

Źródło: Nie trzeba głośno mówić, Instytut Literacki, Paryż 1969.

O rzeczywostości

„O narodotwórczej roli kultury doskonale wiedzieli nasi wrogowie. Dlatego rozpoczynali od rozstrzeliwania kultury i jej ludzi, zanim stawiali pod ścianą i zamykali w obozach koncentracyjnych pozostałą część społeczeństwa. Po 1945 roku uderzenie poszło w dobrą pamięć o II Rzeczpospolitej. W sens walki w 1939, podczas okupacji i na Zachodzie. Podjęli je ochoczo artyści, naukowcy i publicyści, zmobilizowani przez sowieckich komisarzy typu Jerzego Borejszy, Aleksandra Forda czy Julii Brystygier. Po mordach na profesorach Uniwersytetu Jagiellońskiego i Lwowskiego, eksterminacjach w Oświęcimiu i Katyniu, oraz ubeckich czystkach, pozostało wolne miejsce po polskiej inteligencji. Oto prawdziwe źródło dzisiejszej sytuacji w kulturze i prawdziwy rodowód na siłę narzucanych społeczeństwu „autorytetów”. Konieczna jest weryfikacja kartoteki Julii Brystygierowej. Bowiem z jej czasów wywodzi się ponura anegdota: „Jak zostać członkiem Związku Literatów?””

Bohdan Poręba (1934–2014) reżyser polski

„Wydać jedną książkę i dwóch kolegów”.
Źródło: Ocalić Polskość! cz. I http://www.wicipolskie.org/index.php?option=com_content&task=view&id=3769&Itemid=56

O ludziach , O inteligencji , O sile , O walce

„Może to zabrzmi śmiesznie, ale aktorem chciałem zostać od dziecka – niemal od przedszkola. Zresztą, tego pragnie większość młodych ludzi: osiągnąć sukces, występować na scenie. Zwłaszcza, że w telewizji wciąż oglądają gwiazdy – a to kusi – i jeszcze nie poznali w tym zawodzie ciemnej strony księżyca…
(…) gdy musiałem zadecydować o przyszłości, spojrzałem na swoje możliwości trochę realniej. Marzenia o aktorstwie wydały mi się śmieszne. (…) złożyłem papiery na filozofię, chciałem być dziennikarzem, nauczycielem… Zwłaszcza że pochodzę z rodziny nauczycielskiej – moja babcia za okupacji dawała tajne komplety, dziadek był dyrektorem domu dziecka (…). Ale intuicyjnie czułem jednak, że to aktorstwo będzie moją drogą. I miałem szczęście: dostałem się za pierwszym razem.”

Dariusz Jakubowski (1959) polski aktor

Źródło: Małgorzata Karnaszewska, Dariusz Jakubowski - EFEMERYDA Z BETONU http://www.nadobre.pl/18913/dariusz-jakubowski-efemeryda-z-betonu.html

O szczęściu , O dzieciach , O ludziach , O marzeniach

„Ja jestem Europejczykiem. Jestem dobrym Europejczykiem. I tak samo jak dobry Rosjanin nienawidził Związku Sowieckiego, tak samo jak dobry Niemiec nienawidził Trzeciej Rzeszy, tak samo ja jako dobry Europejczyk nienawidzę Unii Europejskiej, pod której okupacją Niemcy, potężne Niemcy, ze wspaniałą gospodarką, od 20 lat rozwijają się w tempie plus 1% – minus 1%, w tej chwili minus 5%. To jest wynik narzucenia przez Unię Europejską absurdalnych, socjalistycznych przepisów.”

Janusz Korwin-Mikke/J

Źródło: Minęła dwudziesta, TVP Info, 1 grudnia 2009

„Po pokonaniu Niemiec hitlerowskich zostały osadzone w Polsce, w wyniku zdrady ze strony aliantów, władze okupacyjne podporządkowane Związkowi Sowieckiemu. W zamiarach Stalina leżała ostateczna likwidacja państwa polskiego, Narodu, kultury i języka, nie mówiąc już o zatarciu śladów religii katolickiej w tej części Europy. Komunistom nie wystarczyło wymordowanie tysięcy oficerów i przywódców polskich, nie wystarczyło zesłanie setek tysięcy (ostatecznie milionów) Polaków do syberyjskich łagrów, nie wystarczyło zakatowanie i wymordowanie dziesiątków tysięcy polskich patriotów, którzy po roku 1945 nie pogodzili się z poddaniem Polski czerwonej okupacji. Im to nie wystarczyło: przez ludzi, którzy nigdy nie byli Polakami, a w rządzie okupacyjnym jedynie udawali Polaków, postanowili zmienić duszę i sumienia Polaków. Podjęli różne zbrodnicze akcje zmierzające do ograniczenia działalności Kościoła, do zafałszowania jego oblicza poprzez różnego rodzaju dywersje, poprzez nękanie policyjne kapłanów i biskupów, poprzez oszczercze kampanie propagandowe, procesy pokazowe, w wyniku których wielu dzielnych kapłanów utraciło zdrowie, a nawet życie.”

Jerzy Bajda (1928–2012) polski teolog

Źródło: Oddać Polskę Chrystusowi, naszdziennik.pl, 21 maja 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20080521&id=my11.txt

O życiu , O ludziach , O zdrowiu , O zdradzie

„Walka z Niemcami musi być kontynuowana w formie „Burzy”. Natomiast w obecnych warunkach jestem bezwzględnie przeciwny powszechnemu powstaniu, którego sens historyczny musiałby się z konieczności wyrazić w zmianie jednej okupacji na drugą. Wasza ocena sytuacji niemieckiej musi być bardzo trzeźwa i realna. Omyłka pod tym względem kosztowałaby bardzo wiele.”

Kazimierz Sosnkowski (1885–1969) generał polski, minister

29 lipca 1944 do dowództwa AK o ewentualnym planie powstania przeciwko Niemcom.

O walce , Sens

„Istnieje tendencja, by uznawać, że Żydzi, którzy zginęli w Polsce po przybyciu armii sowieckiej latem 1944 r., padli w taki czy inny sposób ofiarą powszechnego polskiego antysemityzmu. W rzeczywistości przemoc wobec Żydów zrodziła się ze zróżnicowanych reakcji Polaków na co najmniej trzy osobne zjawiska: działania komunistów żydowskich, którzy walczyli o wprowadzenie w Polsce rewolucyjnego ustroju marksistowsko-leninowskiego, czyny żydowskich mścicieli usiłujących wymierzać pozasądową sprawiedliwość Polakom, którzy jakoby krzywdzili Żydów podczas okupacji niemieckiej, i starania wielu członków społeczności żydowskiej usiłujących odzyskać własność skonfiskowaną przez hitlerowców, a następnie przejętą przez Polaków. Polacy uważali, że zjawiska te miały ze sobą wiele wspólnego, co wzmacniało stereotyp żydokomuny. Z drugiej strony, różnorakie reakcje Polaków zlewały się w oczach Żydów w homogeniczne zjawisko przemocy, która wyrastała ze wszechobecnego polskiego antysemityzmu. Ocena ta dotyczyła szczególnie antykomunistycznych działaczy niepodległościowych. Jednak przemoc wobec Żydów ze strony działaczy podziemia wynikała przeważnie z antykomunizmu, a dokładniej z postrzegania w Polsce w latach 1944–1947 Żydów jako zagrożenia dla lokalnego ruchu antysowieckiego.”

Marek Jan Chodakiewicz (1962) amerykański historyk polskiego pochodzenia

Stosunki polsko-żydowskie
Źródło: M.J. Chodakiewicz, Po zagładzie. Stosunki polsko-żydowskie 1944–1947. Wyd. IPN, Warszawa 2008, s. 11. Seria: „Monografie”, tom 38, ISBN 9788360464649.

O sprawiedliwości , O rzeczywostości

„Moim zdaniem, gdybyśmy mieli się całkowicie wyzbyć przemocy, zrezygnować z przeciwstawiania się złu siły – jak to zalecają Tołstoj czy Gandhi – nadal znajdowalibyśmy się pod nazistowską okupacją.”

Vladimir Jankélévitch (1903–1985)

To, co nieuchronne

O sile

„Myślę, że błędem był brak konsekwencji we wprowadzaniu polityki integracji. W gruncie rzeczy wiadomo dlaczego. Na Łotwie mieliśmy o wiele więcej imigrantów ze Związku Sowieckiego, którzy przyjechali tutaj i żyli w czasie okupacji. Na Łotwie mieliśmy bardzo silny i wpływowy Interfront, który występował przeciwko niepodległości. I wreszcie – wszystkie wielkie instalacje wojskowe, siedziby sowieckich przedsiębiorstw były skoncentrowane na Łotwie. Nasz kraj był zatem bardzo istotny w tej sowieckiej układance nad Bałtykiem. Więc polityka integracji po 1990 roku powinna była być znacznie bardziej konsekwentna. Ale nie zgadzam się z tezą, że przegraliśmy. Nie znam dokładnych procentów, ale absolutna większość ludności rosyjskojęzycznej w 1989 roku nie znała języka łotewskiego. Teraz każdy, który kończy szkołę powinien znać łotewski i z pewnością zna. Przez ostatnie 2 lata mieliśmy wspólny egzamin dla uczniów łotewskich i rosyjskich. I nic się strasznego nie stało. W Dyneburgu jest inna sytuacja, bo tam mieszka tylko 15% Łotyszy. Nie ma więc takiego środowiska językowego, w które można by się zanurzyć. I uważam, że dla Łatgalii powinny być specjalne programy dla nauki języka łotewskiego.”

Sarmīte Ēlerte (1957)

o łotewskiej polityce integracji ludności rosyjskojęzycznej
Źródło: „Sarmīte Ēlerte: polityka integracji na Łotwie nie jest skazana na klęskę”, radiownet.pl, 20 września 2014 http://www.radiownet.pl/publikacje/sarmite-elerte-polityka-integracji-na-lotwie-nie-jest-skazana-na-kleske

O błędach , O myślach , O nauce , O czasie

„Internauta: O czym myśli siatkarz w czasie ważnego meczu z Rosją podczas tie-breaku?
Łukasz Kadziewicz: O 50-letniej okupacji powojennej.”

Łukasz Kadziewicz (1980) siatkarz polski

Źródło: zapis z czatu, 20 lutego 2009 http://gdansk.naszemiasto.pl/archiwum/1913802,kadziewicz-na-czacie-w-naszemiasto-pl-widze-sie-w-kadrze-na,id,t.html

O myślach , O czasie , O myśleniu

„Każdy z krajów biorących udział w PW ma nieco inne priorytety, sytuację polityczną itd. Wśród nich Białoruś jest przypadkiem najbardziej złożonym. Tamtejsze społeczeństwo ma najsłabsze poczucie tożsamości narodowej. Druga wojna światowa czy okupacja radziecka nie sprzyjały procesom narodowotwórczym. W zaistniałej sytuacji wiele osób nie potrafi dostrzec alternatywy dla Łukaszenki, jest podatnych na dyktaturę jakby żywcem wyjętą z poprzedniej epoki. Bruksela powinna bardziej zainteresować się Ukraińcami i Białorusinami. Złe traktowanie tych narodów powoduje, że automatycznie zwracają się na Wschód. Zwróćmy uwagę, jak rzadko nad Dnieprem składają wizyty wysocy rangą politycy europejscy, w porównaniu ze swoimi rosyjskimi kolegami, którzy pojawiają się tam znacznie częściej. W ten sposób nic nie uda się nam osiągnąć. Za przykład można postawić szefów polskiej i szwedzkiej dyplomacji, którzy wspierają idee Partnerstwa Wschodniego i bliskiej współpracy z krajami regionu.”

Marko Mihkelson (1969)

o krajach Partnerstwa Wschodniego.
Źródło: Kazimierz Popławski, W oczekiwaniu na zmiany (cz. II), new.org.pl, 30 czerwca 2012 http://www.new.org.pl/924,post.html

O wojnie , O współpracy

„W ciągu czterech lat konspiracji wypracowany został społeczny i polityczny program Polski Podziemnej. Znalazły w nim wyraz te wszystkie przemiany społeczne i polityczne, które przyniosła wojna i okupacja, narzucając wszystkim konieczność realizowania gospodarki i polityki, jakie dotychczas głosiła tylko demokracja pod przewodem partii socjalistycznej. Tuż przed powstaniem, 26 lipca, zasady te zostały proklamowane w manifeście oficjalnego kierownictwa Polski Podziemnej. Zasady uspołecznienia kluczowych gałęzi produkcji, głębokiej reformy rolnej i demokracji w życiu gospodarczym i politycznym, są wytycznymi tego dokumentu historycznego. Wykorzystując względną swobodę zbierania się w czasie powstania, Rada Jedności Narodowej ukonkretniała te zasady w postaci dekretów i ustaw, mających określić ostateczne formy życia odrodzonej Polski.”

Zygmunt Zaremba (1895–1967) polityk polski

Źródło: Warszawa w ogniu powstania, 1946, w: Powstanie sierpniowe, oprac. M. Drozdowski i O. Zaremba-Blatonowa, Warszawa 1990 http://lewicowo.pl/warszawa-w-ogniu-powstania/

O wojnie , O demokracji , O czasie

„Jeśli jedyną rzeczą, jaką wiesz o Jezusie, jest to, że go ukrzyżowali, wiesz dość. Rzymianie stosowali tę karę wyłącznie za zbrodnie przeciwko państwu: za zdradę i podżeganie do buntu. Nie była to wyłącznie kara śmierci, ale działanie odstraszające: oczywisty symbol tego, co cię czeka, jeśli sprzeciwisz się woli Rzymu. Jezus został ukrzyżowany, ponieważ rzucił wyzwanie rzymskiej okupacji.”

Reza Aslan (1972)

Źródło: Katarzyna Wężyk, Jezus z Nazaretu. Nieboski socjalista, „Gazeta Wyborcza”, 31 sierpnia-1 września 2013.

O śmierci , O zdradzie , O karze , O czekaniu

„Zostaliśmy w Anglii. Do Polski nie wróciliśmy, bo Polska nie była wolna. Pozostawała nadal pod obcą okupacją, a nasze Ziemie Wschodnie zostały włączone do Związku Sowieckiego. Nie było dokąd wrócić i byliśmy… „jak ptaki wędrowne powracające w rodzinne strony i postrzegające z przerażeniem, że ich świat już nie istnieje, gniazda zniszczone, a zastawiane sidła i pułapki uniemożliwiają im przeżycie. Co robić? Lecieć dalej, szukać innego kraju? A czy jest taki jak ich?””

Danuta Halina Wojciechowicz (1921)

Źródło: Major Edward Wojciechowicz – żołnierz 2. Korpusu Polskiego, Wydawnictwo Instytutu Tarnogórskiego, Londyn-Tarnów 2009.

O świecie , O ptakach

„Dla dyskusyjnych krętaczy,
Dla szczwaczy, dla posługaczy -
Polska nie jest pod żadną
Okupacją.
To znaczy -

Dla nich rządzi w Warszawie
Rząd normalny, legalny,
Prawny, konstytucyjny,
Narodowo-moralny.

Dla innych, dla nas, prawda
Inna jest. Gorzka i sroga:
Polska na dnie nieszczęścia,
Pod okupacją wroga,

Pobita, na ziemi leży,
Sztych szabli ma u krtani.
Stoją nad nią bezkarni,
Przez cały świat uznani

Gwałciciele bezwstydni,
trupojady, hyjeny,
A ją świat zdradził. I oczy
Odwraca od tej sceny.”

Marian Hemar (1901–1972) poeta polski, satyryk

Źródło: Dyskusja, Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza, 1969

O prawdzie , O świecie

„Oglądam się, wjeżdża czołg, rozwala bramę i staje. Z czołgu żołnierz wyskakuje. Wyjmuje z kabury pistolet i na wiwat strzela w górę. Zaczynam do niego mówić po angielsku, bo w czasie okupacji zaczęłam się uczyć angielskiego u Szachtmajerowej. Tymczasem żołnierz woła: „Dziewczyno, my Polacy!”. W tym czołgu jechał dowódca pułku, pułkownik Koszucki, który napisał później wspomnienia: „Wjeżdżam do obozu pierwszym czołgiem, a naprzeciwko stoi mała dziewczynka w szynelu do ziemi i do mojego żołnierza zwraca się po angielsku.””

Hanna Szczepanowska (1929–2017)

To jest opowieść, która się tylko mnie przydarzyła, dlatego ją sobie bardzo cenię.
o wyzwoleniu obozu przez polskich żołnierzy 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka
Źródło: Hanna Szczepanowska „Heban” Archiwum Historii Mówionej http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/hanna-szczepanowska,607.html 1944.pl

O historii , O górach , O czasie

„Siedem problemów z czasów okupacji i okresu utrwalania władzy ludowej spoczywało w jego ogrodzie i wąchało kwiatki od spodu. Problemy miały rany od broni palnej, siecznej i nie żyły. Trochę problemów zakopano w stodole. Problemy te można określić z grubsza jako broń palna i amunicja do niej. (…) Zasadniczy problem, który od kilku pokoleń trzymał jego rodzinę w tym miejscu, spoczywał głęboko pod stajnią. Problem miał sto dwadzieścia metrów średnicy, ponad dziesięć grubości i był edonickim statkiem kosmicznym.”

Andrzej Pilipiuk (1974) polski pisarz

Cykl Kroniki Jakuba Wędrowycza, Weźmisz czarno kure…
Źródło: Problemy

O rodzinie , O problemach

„Ludzie byli zmęczeni okupacją, niesłychanie trudnymi warunkami życia, jego zagrożeniem w każdym miejscu i chwili. Nawet najbardziej „niewinny” człowiek, nie obciążony żadnymi „trefnymi” materiałami ani powiązaniami konspiracyjnymi, nie był nigdy, wychodząc z domu, pewien, że do niego wróci lub że łapanka nie wyciągnie go z mieszkania. Że nie zostanie zastrzelony na ulicy, że nie będzie rozstrzelany czy powieszony jako „zakładnik”, czy zabity po cichu w ruinach getta, w Palmirach, Magdalence lub innym miejscu. Teraz – w ostatnich dniach lipca 1944 r.”

Kazimierz Leski (1912–2000) inżynier polski, żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego

ludzie po prostu odżyli.
Źródło: Życie niewłaściwie urozmaicone. Wspomnienia oficera wywiadu i kontrwywiadu AK, wyd. II, Warszawa 1995, s. 291.

O życiu , O ludziach , O domu

„W świecie muzułmańskim podniosło się wiele głosów żądających przeprosin od papieża, ale nie słyszałem, żeby któryś muzułmanin przeprosił za podbój Hiszpanii i siedem wieków okupacji.”

José María Aznar (1953) hiszpański polityk

komentarz po rozruchach spowodowanych wykładem Benedykta XVI w Ratyzbonie.
Źródło: „Forum”, 9 października

O wieku

„Bikont twierdziła, że mordowanie Żydów nie kompromitowało w oczach AK i zarówno słuchacze, jak i rozmówcy nie mieli powodu jej nie wierzyć. O tym, że Polska była szczególnym krajem pod okupacją, gdzie państwo podziemne karało śmiercią za wydawanie Żydów, Bikont się nie zająknęła. Tak jak i o skali pomocy Żydom i cenie, którą płacili za to również zwykli Polacy. Przypomnijmy, że rozmowa toczyła się we Francji, której oficjalna rządowa emanacja, jaką było państwo Vichy, deportowała swoich Żydów do niemieckich obozów śmierci.”

Bronisław Wildstein (1952) dziennikarz polski

o zachowaniu dziennikarki „Gazety Wyborczej” Anny Bikont podczas dyskusji o historii polskich Żydów we francuskim radio.
Źródło: „Uważam Rze”, 21 marca 2011

O śmierci , O zachowaniu , O historii , O pomocy