Cytaty na temat książę (75 cytatów)

„Gdzie jesteś, Mały Książę, gdzie?
Odszedłeś z mej książeczki kart.
W świecie, gdzie nikt nie kocha róż,
Na zawsze ktoś pozostał sam.”

Krzysztof Dzikowski (1938) polski satyryk i literat

Źródło: Mały Książę

O odejściu , Kochać się

„Jean-Claude Juncker: Cześć, dyktatorze!
Viktor Orbán: Cześć, wielki książę!”

Jean-Claude Juncker (1954) polityk luksemburski

obaj przywódcy przywitali się w ten sposób na szczycie Partnerstwa Wschodniego w Rydze.
Źródło: Bohdan Melka, Przegląd tygodnia, „Angora” nr 22 (1302), 31 maja 2015, s. 69.

„Książę budowniczy.”

Rainier III Grimaldi (1923–2005) Książę Monako

przydomek, jaki zyskał z powodu zasług dla rozwoju i modernizacji Monako
Źródło: Tadeusz Pasierbiński, Monarchie świata. Poczet rodów królewskich i książęcych, wyd. Iskry, Warszawa, 2002, ISBN 8320717051, s. 126

„Już w dyskotekach brzmi łagodniej bas
I w radiu częściej słychać wiersze.
Ktoś obok ciebie jest jak książę czas,
Choć go od nie dawna znasz.
„To nic ważnego” – pewnie powiesz mi,
Naprawdę nie wiesz, jaka jesteś.
Obrączka złota, jak wyzwanie złotem lśni,
A więc skąd te głupie łzy?”

Janusz Kondratowicz (1940–2014) polski poeta, satyryk

Źródło: piosenka Słodka lady z repertuaru Moniki Borys

O czasie , O łzach

„Książę de Ligne: Mówią, że od siedmiu lat zdradzam cesarza!
Talleyrand: Dopiero od siedmiu?”

Charles-Maurice de Talleyrand (1754–1838) francuski polityk

minister Talleyrand do księcia de Ligne.

„Po dziadku Karolu VI Henryk VI odziedziczył skłonność do zaburzeń psychicznych. Poślubił silną, apodyktyczną kobietę, Małgorzatę Andegaweńską, która siłą utrzymała go na tronie, choć on sam czułby się znacznie lepiej w klasztorze. Uwielbiał towarzystwo uczonych i polecił wybudować dwie wielkie uczelnie – Eton w Windsorze i Kings w Cambridge. Był jednak zbyt słaby, by zapobiec waśniom rodowym między Lancasterami i Yorkami. Zakończyła je dopiero wojna Dwóch Róż. Królowa Małgorzata z upodobaniem mieszała się do polityki, wydatnie zwiększając zamieszanie. Co gorsze, urodziła syna. Henryk był impotentem i na wieść o potomku kompletnie się załamał. Na dworze szeptano, że prawdziwym ojcem jest książę Somerset.”

Henryk VI Lancaster (1421–1471) król Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, tłum. Grażyna Jagielska, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 8385763058, s. 36–37.

O kobietach , O wojnie , O sile

„Gdy Władysław Zamoyski przekazał Konstantemu słowa generała Potockiego, wielki książę odpowiedział: „Żaden Rosjanin nie wmiesza się w tę sprawę. Polacy ją zaczęli, niech się sami między sobą rozprawią…” Ten motyw: sami załatwcie tę sprawę – dominował później we wszystkich wypowiedziach Konstantego w czasie pertraktacji z przedstawicielami strony polskiej.”

Konstanty Pawłowicz Romanow (1779–1831) wielki książę rosyjski

O Konstantym Pawłowiczu
Źródło: Jerzy Łojek, Szanse powstania listopadowego. Rozważania historyczne, s. 6. Instytut Wydawniczy Pax, wyd. 3, Warszawa 1986, s. 16.

O czasie

„Liczba dzieci u panujących bywała często bardzo duża. Bolesław Krzywousty miał ich czternaścioro, Henryk Pobożny dwanaścioro, Bolko świdnicki jedenaścioro, Jan żagański, Mikołaj I opolski i Bolesław Rogatka dziesięcioro. W wieku XVII przebił ich wszystkich książę brzesko-legnicki Jan Chrystian, któremu dwie żony urodziły w sumie dwadzieścioro dzieci, ale pomimo to już w następnym pokoleniu dynastia piastowska wymarła.”

Jerzy Jankowski (1887–1941)

Monarsze sekrety

O dzieciach , O wieku

„Powstanie listopadowe zastało w służbie czynnej w wojsku polskim pięciu generałów broni, siedmiu generałów dywizji i dwudziestu trzech generałów brygady. Otóż z tej liczby dwóch generałów broni poległo wskutek swej wiernopoddańczej postawy w noc listopadową (Hauke, Potocki), dwóch stawiło się natychmiast w Petersburgu i zadeklarowało swą lojalność wobec cara (Rożniecki, Wincenty Krasiński), jeden (Izydor Krasiński) pozostał w Warszawie, nie brał jednak udziału w żadnych poważniejszych pracach czy działaniach powstańczych, a po kapitulacji Warszawy poddał się dobrowolnie Paskiewiczowi. Spośród generałów dywizji jeden (Kossecki) stawił się również natychmiast w Petersburgu, czterech pozostało zupełnie bezczynnych z powodu zgłoszonej dymisji lub swoich specjalnych starań, a tylko dwóch wzięło udział w powstaniu (Kicki, Krukowiecki). Czterech generałów brygady poległo w noc listopadową z rąk podchorążych, jeden walczył czynnie po stronie rosyjskiej (książę Wirtemberski), zdymisjonowanych było dziewięciu, bezczynnych przez cały czas wojny dwóch, a tylko siedmiu wzięło jakikolwiek udział w powstaniu. Wśród pułkowników, podpułkowników i majorów sentymenty polityczne z natury rzeczy były podobne do dominujących w środowisku generałów.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 10–11

O wojnie , O naturze , O czasie , O nocy

„Książę kazał was uwięzić.”

Pięciu Braci Męczenników grupa benedyktyńskich pustelników

słowa przywódcy zabójców Braci Męczenników (które okazały się nieprawdziwe)
O Pięciu Braciach Męczennikach
Źródło: Szymon Hołownia, Monopol na zbawienie, wyd. Znak, Kraków 2010, ISBN 9788324013364, s. 334.

„Jak rozwiązać zagadnienie żydowskie w Polsce? (…) Najbardziej radykalną odpowiedzią może się wydać odpowiedź syjonistyczna: niechaj Żydzi wyemigrują do Palestyny i tam stworzą żydowskie państwo. Gdy przed 40 laty syjoniści wysunęli to hasło, socjaliści żydowscy natychmiast zrozumieli reakcyjną treść tego postulatu. Sprowadzał się do uznania, że Żydzi są gośćmi w krajach, gdzie zamieszkują, że nie powinni i nie mogą czuć się tam pełnoprawnymi obywatelami i że potencjalnie są już dziś obywatelami… Palestyny. A właśnie takie stanowisko odpowiadało najbardziej antysemitom. I nie jest przypadkiem, że kulturalni antysemici w Polsce, np. książę Radziwiłł i hrabia Rostworowski, podjęli ostatnio ten postulat syjonistyczny w Senacie, rzekomo w zgodzie z interesami ludności żydowskiej, sformułowanymi przez syjonistów.”

Wiktor Alter (1890–1943) polsko-żydowski działacz socjalistyczny

Źródło: O antysemityzmie, „Myśl Socjalistyczna” nr 12–13, Warszawa 1936 http://lewicowo.pl/o-antysemityzmie/.

O myślach , O lecie , O myśleniu

„Bardzo silny pogański książę [Lech], siedzący w Wiślech, urągał chrześcijanom i wyrządzał im szkody. Posławszy więc do niego Metody rzekł: Dobrze byłoby, abyś się ochrzcił synu dobrowolnie na własnej ziemi, wówczas nie będziesz wzięty w niewolę i pod przymusem ochrzczony na cudzej ziemi. Tak też się stało.”

Święty Metody (815–885) święty chrześcijański

Źródło: Żywot św. Metodego, cyt. za: Jerzy Jankowski, Monarsze sekrety

„Wydaje się (…) rzeczą niewątpliwą, że wielki książę uchylił się od walki z przyczyn znacznie pospolitszych: zabrakło mu po prostu siły woli i odwagi stawienia czoła niebezpieczeństwu, którego nigdy przedtem nie doświadczył.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 18

O sile , O walce

„Jak Mały Książę Saint-Exupery’ego z początku jesteśmy oszołomieni, że nasza róża, centrum naszego świata, nie jest jedyną. Jesteśmy zdruzgotani wiadomością, że jest wiele innych, na wielu innych krzewach, w wielu innych światach. Ale to, co czyni naszą różę wyjątkową, to fakt że wzbogaca nas ona swoim pięknem i że poświęcamy się, dbając o nią.”

Peter de Rosa (1932)

Źródło: Mitologia chrześcijaństwa

Cytaty o pięknie

„Zapewne pył kosmiczny zniekształca rzeczywistość, skoro Mały Książę uważa mnie za swoją różę…”

Barbara Rosiek (1959) pisarka i poetka polska

Kokaina

O rzeczywostości

„Wycofując się z Królestwa, unikając walki, nie kompromitując tych sił politycznych w Warszawie, na które carat mógł jak najpewniej liczyć, nie burząc mitu postawy patriotycznej „duchowych przywódców narodu”, pozwalając objąć im kierownictwo powstania i ogłupić do szczętu krajową opinię publiczną – wielki książę kładł fundamenty pod Ostrołękę i warszawską wrześniową kapitulację 1831 roku.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 18

O walce

„Gdy Władysław Zamoyski przekazał Konstantemu słowa generała Potockiego, wielki książę odpowiedział: „Żaden Rosjanin nie wmiesza się w tę sprawę. Polacy ją zaczęli, niech się sami między sobą rozprawią…” Ten motyw: sami załatwcie tę sprawę – dominował później we wszystkich wypowiedziach Konstantego w czasie pertraktacji z przedstawicielami strony polskiej.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 16

O czasie

„Podobnie jak książę Machiavellego, w naszym obrazie renesansu kluczową postacią stał się dworzanin Castiglionego. Il Cortegiano przedstawia go jako człowieka „wszechstronnego” – równie biegłego w wojnie, co w literaturze, potrafiącego śpiewać, tańczyć, malować, pisać wiersze i zalecać się (…) do kobiet (…). Ta idealna postać zdaje się wcieleniem renesansowego ruchu odnowy.”

Peter Burke (1937)

Źródło: Dworzanin (1988), tłum. Anna Osmólska-Mętrak

O kobietach , O wojnie , O literaturze , O śpiewie

„Czy to już koniec?
– A chcesz, żeby był koniec?
Emma stanowczo potrząsa głową. Wpatruje się w usta ciotki, jakby mogły z nich wyjść nie tylko dźwięki, ale także książę i księżniczka. Bo nie trzeba wierzyć, że historie są prawdziwe, wystarczy, że są opowiadane.”

John Fowles (1926–2005) pisarz angielski

Hebanowa wieża

O historii , Księżniczka

„piję żeby zapomnieć
że się wstydzę

zapominam że się wstydzę
więc piję

piję bo się wstydzę
że zapominam…

jeszcze minuta,
Mały Książę,
a dam ci w mordę”

Henryk Cyganik (1946–2005) polski poeta, dziennikarz, publicysta, satyryk i pisarz

Źródło: Wódka

O piciu , O zapominaniu

„Znałem damę, którą książę zastał ze sztucznym fallusem przywiązanym sznurami między jej nogami. Książę, odchyliwszy kołdrę, zmusił damę, żeby pokazała na koleżance, jak on działa. Podczas tej procedury poczuł nieodpartą chęć odbycia stosunku i wykrzyknął: „Po co wam sztuczne fallusy, gdy przed wami stoi żywy i pragnący? Wyświdruję was potężniej niż ten martwy przedmiot.””

Pierre de Bourdeille, seigneur de Brantôme Żywoty pań swowolnych

Żywoty pań swawolnych

„Prince [książę]! Każ tylko rozluźnić pęta na rękach. Wszystko powiem, tylko poluzujcie mi pęta!”

Samuel Doe (1951–1990)

ostatnie chwile
Źródło: Ryszard Kapuściński, Heban, rozdz. 22, Czytelnik, Warszawa 2000, ISBN 8307027772.

„Książę miał krzywe i nieproste usta lub też wargi niezbyt właściwe.”

Bolesław III Krzywousty (1086–1138) książę Polski w latach 1107-1138

Źródło: Kronika o Piotrze Właście

„Zabijać chłopów jak wściekłe psy (…) bo teraz nie chodzi o cierpliwość i miłosierdzie, lecz jest czas miecza i gniewu, i każdy powinien bić, kłuć i zabijać, i książę może teraz przelewem krwi lepiej na niebo zasłużyć niż inni modlitwą.”

Marcin Luter (1483–1546) teolog i reformator religijny

Źródło: Przeciwko morderczym i zbójeckim bandom chłopskim, [cyt. za:] Ryszard Mozgol, Sola haresis, czyli marny żywot Marcina Lutra http://www.piusx.org.pl/zawsze_wierni/artykul/347, piusx. org. pl, 2001.

O psie , O czasie , O cierpliwości

„Nieco na zachód, pod Nowym Sączem, leżą Naszacowice, gdzie odkopano jeden z największych grodów epoki Mieszka. (…) Był to po prostu przejściowy obóz dla transportowanych tędy niewolników. Marek Jankowiak w ramach projektu Dirhams for Slaves łączy gród w Naszacowicach z odkrytymi w Polsce arabskimi monetami oraz tajemniczym wyludnieniem Wielkopolski, i rozwojem w tym samym czasie Gniezna oraz innych grodów w domenie Piastów. Kolejny naukowiec, Dariusz Adamczyk, twierdzi, że srebrem – pozyskanym ze sprzedaży podbitych przez Piastów innych plemion zamieszkujących ziemie dzisiejszej Polski – można było opłacić drużynę, najemników i „klientów” politycznych. „W ten sposób władza centralna zyskiwała poparcie, budowała swoją pozycję, tworzyła aparat państwowy”. Wykopane dirhemy przeliczone na liczbę niewolników, zgodnie z kursem z epoki, dają (oczywiście w przybliżeniu) liczbę trzydziestu do sześćdziesięciu tysięcy naszych przodków sprzedanych przez pierwszych Piastów. Bez pieniędzy kalifatu nie powstałoby państwo Mieszka, książę nie mógłby nawet starać się o wejście do „euroelity” i nie byłoby go stać na prezent dla Ottona III – okazałego wielbłąda.
Jeśli nasza „nieskalana jak łza” ojczyzna nie mogłaby powstać bez islamskich pieniędzy, to czy od Bałtyku po Bieszczady w 2016 roku nie powinny trwać modły dziękczynne dla bagdadzkich sponsorów chrztu?”

Max Cegielski (1975) polski dziennikarz, pisarz, prezenter radiowy i telewizyjny

Źródło: Państwo Piastów za muzułmańskie pieniądze http://www.krytykapolityczna.pl/felietony/20160422/panstwo-piastow-za-muzulmanskie-pieniadze, krytykapolityczna. pl, 22 kwietnia 2016.

O pieniądzach , O czasie , O ojczyźnie , Łza

„Tylko trzy osoby ją zrozumiały. Jedna to książę Albert, ale on już umarł. Druga to pewien profesor niemiecki, ale ten dostał pomieszania zmysłów. Trzecią jestem ja, ale znowu wszystko zapomniałem.”

Henry Temple, 3. wicehrabia Palmerston (1784–1865)

o przyczynach wojny duńskiej.
Źródło: Mieczysław Żywczyński, Historia powszechna 1789–1870

O wojnie , O historii

„Stłumienie powstania okazało się niemożliwe, wielki książę Konstanty odmówił interwencji, ruch stał się ruchem ogólnonarodowym – i wtedy zaufanie spiskowców, zaufanie krajowej opinii publicznej, uprzednia milcząca desygnacja do władzy w powstaniu stały się skarbem nieocenionym: w oparciu o to stanowisko opinii publicznej można było utworzyć tymczasową władzę, by prowadzić powstanie w stronę zupełnie przeciwną, niż opinia publiczna oczekiwała, łudząc ją, oszukując i w ostateczności połowicznie jej ulegając.”

Konstanty Pawłowicz Romanow (1779–1831) wielki książę rosyjski

O Konstantym Pawłowiczu
Źródło: Jerzy Łojek, Szanse powstania listopadowego. Rozważania historyczne, s. 6. Instytut Wydawniczy Pax, wyd. 3, Warszawa 1986, s. 9.

O zaufaniu

„Rozumny książę powinien, skoro ma po temu sposobność, podsycać zręcznie jakąś nieprzyjaźń przeciwko sobie, aby stać się jeszcze większym przez jej zgniecenie.”

Niccolò Machiavelli książka Książę

Uno principe savio debbe, quando ne abbi la occasione, nutrirsi con astuzia qualche inimicizia, acciò che, oppresso quella, ne seguiti maggiore sua grandezza. (wł.)
Książę (1513)
Źródło: rozdz. XX

„Wkrótce przybył posłaniec Quinctiusa z zapytaniem, czy też może książę Beppolen zmierza do Nisideri, by pokłonić się wraz ze swymi dostojnikami przed imperatorem? Został odprawiony z odpowiedzią, iż to jedynie majordom diuka wraz z przybocznymi czyni objazd po ziemiach książęcych lenników i że, owszem, zamierza przy tym odwiedzić Nisideri.”

Marcin Pągowski (1978)

Zima mej duszy, Audovera

„Podobnie jak książę Machiavellego, w naszym obrazie renesansu kluczową postacią stał się dworzanin Castiglionego. Il Cortegiano przedstawia go jako człowieka „wszechstronnego” – równie biegłego w wojnie, co w literaturze, potrafiącego śpiewać, tańczyć, malować, pisać wiersze i zalecać się (…) do kobiet (…). Ta idealna postać zdaje się wcieleniem renesansowego ruchu odnowy.”

Baldassare Castiglione (1478–1529) pisarz włoski, dyplomata

o traktacie Castiglionego Il Cortegiano.

O kobietach , O wojnie , O literaturze , O śpiewie

„Książę Williams.”

Dariusz Szpakowski (1951) polski dziennikarz sportowy

„W domu księstwa Pronto (adres; Via.
Morbida 13) – dzika chryja:
Głowę, i to w dodatku nieżywą,
Książę znalazł w pudle na pieczywo,
A nikt z służby nie wie, skąd i czyja.”

Edward Gorey (1925–2000) rysownik amerykański, ilustrator

Źródło: Limeryk, „Dekada Literacka” 1991, nr 31, tłum. Stanisław Barańczak

O domu

„Przeto przezorny książę powinien obmyśleć sposób, aby obywatele zawsze i w każdej okoliczności odczuwali potrzebę jego rządu, wtedy stale będą mu wierni.”

Niccolò Machiavelli książka Książę

E però uno principe savio debba pensare uno modo per il quale li sua cittadini, sempre et in ogni qualità di tempo, abbino bisogno dello stato e di lui: e sempre poi li saranno fedeli. (wł.)
Książę (1513)
Źródło: rozdz. IX

„Tak więc książę, sam w sobie bardzo ludzki, pod wpływem zawziętości żony wyzbywa się ludzkości. Stłumiwszy w sobie uczucie braterskiej miłości usposabia się wrogo i z okrutną zaciekłością prześladuje małoletnich jeszcze braciszków, a zająwszy ich miasta postanawia ich wydziedziczyć.”

Władysław II Wygnaniec (1105–1159) książę piastowski

O Władysławie II Wygnańcu
Źródło: Mistrza Wincentego Kronika polska, tłum. K. Abgarowicz, B. Kürbis

O emocjach

„Gdzie jesteś, Mały Książę, gdzie?
Odszedłeś z mej książeczki kart.
Czy po pustyni błądzisz znów,
Rozmawiasz z echem pośród skał?
Czy tam, gdzie świeci złoty wóz
Oglądasz Ziemię w swoich snach,
Gdzie pozostała z tamtych dni
Niby wspomnienie bajka ta.
W maleńkiej róży kochał się
Książę na jednej z wielu gwiazd.
Nie widział przedtem innych róż,
Kiedy w daleki poszedł świat.”

Katarzyna Sobczyk (1945–2010) piosenkarka polska

Źródło: Mały Książę.

O świecie , O odejściu , O bajkach , O snach

„Książę powinien zakładać, że wszyscy ludzie są źli i niechybnie się takimi okażą, ilekroć będą mieli ku temu sposobność.”

Niccolò Machiavelli (1469–1527) włoski pisarz, historyk i dyplomata

O ludziach

„Książę, tym, czym jesteś, jesteś przez przypadek swego urodzenia. Tym, czym jestem ja, jestem wyłącznie dzięki sobie. Książąt były, są i będą tysiące – Beethoven jest tylko jeden!”

Ludwig van Beethoven (1770–1827) niemiecki kompozytor

w liście do księcia Lichnowskiego, z którym wówczas był mocno skłócony.

„Cóż za podniecająca nowina, te zaręczyny. Czy pozwoli Pani, że zjemy coś razem, gdy książę Walii uda się w podróż do Australii i Nowej Zelandii? Nie będzie go przez trzy tygodnie. Bardzo chciałabym zobaczyć pierścionek. Wszystkiego dobrego, Camilla.”

Kamila (księżna Kornwalii) (1947) żona księcia Walii Karola

z listu znalezionego przez Dianę Spencer na swoim łóżku, gdy musiała się przeprowadzić do Królowej Matki do Colherne House.
Źródło: Ulrike Grunewald, Słynne rywalki, czyli gra o miłość, pieniądze i władzę, tłum. Roman Niedballa, wyd. Videograf II, Katowice 2009, ISBN 9788371836824, s. 65.

O miłości , O pieniądzach , O grach , O matce

„Kraje Słowian ciągną się nieprzerwanie od Morza Syryjskiego (Śródziemnego) po Ocean ku północy (…) Królowie ich są obecnie czterej: król Bułgarów (Piotr I) i Bojeslaw (Bolesław I Srogi), król Pragi i Krakowa, i Mesko (Mieszko I), król Północy, i Nakon (książę Obodrytów) na końcu Zachodu. (…)
Na ogół biorąc, to Słowianie są skorzy do zaczepki i gwałtowni, i gdyby nie ich niezgoda (…) żaden lud nie zdołałby im sprostać w sile. (…) Oddają się ze szczególną gorliwością rolnictwu. (…) Handel ich dociera lądem i morzem do Rusów i do Konstantynopola.
Kobiety ich, kiedy wyjdą za mąż, nie popełniają cudzołóstwa; ale panna, kiedy pokocha jakiego mężczyznę, udaje się do niego i zaspokaja u niego swoją żądzę. A kiedy małżonek poślubi dziewczynę i znajdzie ją dziewicą, mówi do niej: „gdyby było w tobie coś dobrego, byliby cię pożądali mężczyźni i z pewnością byłabyś sobie wybrała kogoś, kto by wziął twoje dziewictwo”. Potem ją odsyła i uwalnia się od niej.
Kraje Słowian są najzimniejsze z wszystkich krajów. Najtęższy mróz bywa u nich, gdy noce są księżycowe, a dnie pogodne (…). A gdy ludzie wydychają powietrze, tworzą się na ich brodach powłoki z lodu niby ze szkła.(…)”

Ibrahim ibn Jakub (912–966) kronikarz

Źródło: Norman Davies, Europa, Kraków 2000, przeł. T. Kowalski, Relacja Ibrahima ibn Jakuba z podróży do krajów słowiańskich w przekładzie Al-Bekriego.

O kobietach , O mężczyznach , O ludziach , O sile

„Stłumienie powstania okazało się niemożliwe, wielki książę Konstanty odmówił interwencji, ruch stał się ruchem ogólnonarodowym – i wtedy zaufanie spiskowców, zaufanie krajowej opinii publicznej, uprzednia milcząca desygnacja do władzy w powstaniu stały się skarbem nieocenionym: w oparciu o to stanowisko opinii publicznej można było utworzyć tymczasową władzę, by prowadzić powstanie w stronę zupełnie przeciwną, niż opinia publiczna oczekiwała, łudząc ją, oszukując i w ostateczności połowicznie jej ulegając.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 9

O zaufaniu

„W tym czasie wielki książę, szczególnie gdy wieczorami podpił sobie, co zdarzało mu się co dzień, powziął wyraźną skłonność do księżniczki kurlandzkiej. Nie odstępował jej na krok, rozmawiał wyłącznie z nią; nie zachowywał przy tym żadnej dyskrecji, nie licząc się ani z obecnością moją, ani innych, tak że poczułam się urażona i dotknięta w miłości własnej, widząc jak przedkładał ponad mnie tę małą pokrakę. (…) Do oczu napłynęły mi łzy i poszłam spać. Zaledwie zasnęłam, gdy przyszedł wielki książę, aby się również położyć. Był tak pijany, że nie wiedział, co robi, i zaczął opowiadać mi o niezwykłych zaletach swojej ślicznotki. Udałam, że mocno śpię, aby go zmusić wreszcie do milczenia. On jednak podniósł głos, aby mnie obudzić, widząc zaś, że nie daje znaku życia, dwa czy trzy razy dość mocno trącił mnie w bok pięścią, aż wreszcie, pomstując na mój mocny sen, odwrócił się i zasnął. Po tych kuksańcach wiele tej nocy płakałam…”

Piotr III Romanow (1728–1762) car Rosji

Wypowiedzi Katarzyny II
Źródło: Ludwik Stomma, Tadeusz Dominik, Kobiet czar…, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2000, ISBN 8371631537, s. 180–181.

O kobietach , O snach , O czasie , O płaczu

„Cesarzowa jest legitymistką, Morny jest orleanistą, książę Napoleon jest republikaninem, ja jestem socjalistą. Jedynym bonapartystą jest Persigny – i jest wściekły!”

Napoleon III Bonaparte (1808–1873) prezydent Francji i cesarz Francuzów

o poglądach rodziny cesarza.

„Nie jest przeto koniecznym, by książę posiadał wszystkie owe zalety, które wskazałem, lecz jest bardzo potrzebnym, aby wydawało się, że je posiada. Śmiem nawet powiedzieć, że gdy się je ma i stale zachowuje, przynoszą szkodę, gdy zaś wydaje się, że się je ma, przynoszą pożytek; powinien więc książę uchodzić za litościwego, dotrzymującego wiary, ludzkiego, religijnego, prawego i być nim w rzeczywistości, lecz umysł musi mieć skłonny do tego, by mógł i umiał działać przeciwnie, gdy zajdzie potrzeba.”

Niccolò Machiavelli książka Książę

Książę (1513)
Źródło: rozdz. XVIII

O wierze , O rzeczywostości

„Niech drżą tyrani! Zawsze zachowywałam się tak, że po Bogu swojej największej siły upatrywałam w lojalnych sercach i dobrej woli moich poddanych. Dlatego teraz przybywam między was nie dla rekreacji czy ćwiczenia, lecz z postanowieniem, by w gorączce bitwy żyć lub zginąć pośród was, by dla mojego Boga, mojego królestwa i mojego ludu złożyć własny honor i krew, a choćby i moje prochy. (…) Wiem, że ciało mam słabej i wątłej kobiety; ale serce króla, i to króla Anglii, i uważam za niegodne, by Parma lub Hiszpania, czy jakikolwiek książę Europy śmiał wtargnąć w granice mego królestwa. (…) sama podejmę oręż, sama będę waszym generałem i sędzią i sama nagrodzę wszystkie wasze zasługi w polu.”

Elżbieta I Tudor (1533–1603)

przemówienie do angielskich żołnierzy w 1587 podczas wojny morskiej z Hiszpanią.
Źródło: Dariusz Skorupa, Elżbieta I Wielka w: Tudorowie i Stuartowie (tom 2. serii Dynastie Europy), op. cit., s. 53–54.

O kobietach , O Bogu , O wojnie , O ludziach

„Piękna to bajka, jak Krak, książę prawy,
Wykończył smoka (za zgodą Warszawy).”

Leszek Maruta (1930–2002)

Źródło: Bajka o smoku, Historia Krakowa, „Życie Literackie” nr 37, 15 września 1957, s. 12 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14880

O życiu , O historii , O bajkach

„Książę Panie, ja przed wami
Przy wioli śpiewałem na zamku,
Ale idę dziś z torbami,
Ani grosza-ście nie dali,
To podle!”

Colin Muset (1220)

Źródło: liryka starofrancuska, cyt. za: Jerzy Adamski, Historia literatury francuskiej. Zarys, Wrocław 1989, s. 15, tłum. J. Adamski.

O historii , O literaturze , O śpiewie

„Gdy otula zmierzch dachy Petersburga,
mnie ogarnia złość,
w dali zniknął pies, na chodniku skórka
chleba, której nie chciał tknąć.
Książę Igor poślubił mą kobietę,
wódka i wigor, bawię się pistoletem,
kruk złowieszczy na dachach Petersburga,
diabeł nadał go”

Jaromír Nohavica (1953) czeski pieśniarz, bard i poeta

Když se snáší noc na střechy Petěrburgu
padá na mě žal
zatoulaný pes nevzal si ani kůrku
chleba kterou jsem mu dal
Lásku moji kníže Igor si bere
nad sklenkou vodky hraju si s revolverem
havran usedá na střechy Petěrburgu
čert aby to spral (czes.)
Źródło: Petěrburg http://www.nohavica.cz/cz/tvorba/texty/peterburg.htm, tłum. Renata Putzlacher

O kobietach

„Człowieka, który uchodzi za lekkomyślnego, słabego, małodusznego i niezdecydowanego, otacza pogarda. Książę musi się tego wystrzegać.”

Niccolò Machiavelli (1469–1527) włoski pisarz, historyk i dyplomata

„Nie zwracaj się do mnie tak bojaźliwie nabożnie jakbym był jakiś książę a ty najpośledniejsza z jego nałożnic.”

Stanisław Czycz (1929–1996)

„Następcą Jerzego został jego sześćdziesięciopięcioletni brat Wilhelm, książę Clarence. Rodzina nie miała o nim wysokiego mniemania (nosił przydomek „Głupi Billy”), ale okazał się dobrym królem. Miał długi romans z aktorką, panią Jordan, która urodziła mu dziesięcioro dzieci, nie dając prawowitego dziedzica. Tak więc ostatnią przedstawicielką dynastii hanowerskiej – i najdłużej panującą w Wielkiej Brytanii królową – była jego bratanica, pruderyjna i pozbawiona poczucia humoru Wiktoria.”

Wilhelm IV Hanowerski (1765–1837)

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, tłum. Grażyna Jagielska, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 83-85763-058, s. 45.

O dzieciach , O rodzinie

„Wątpić należy, czy wielki książę był w stanie – nawet używając wszystkich oddziałów wojskowych, które gotowe były walczyć przeciwko powstaniu, i nie wahając się przed wydaniem rozkazów najdrastyczniejszych – stłumić rozruchy w Warszawie w momencie, gdy na ulice wyległ kilkunastotysięczny tłum, zbrojnie wspierając akcję sprzysiężonych polskich oddziałów wojskowych. Nie ulega wątpliwości, że w chwili rozpoczęcia powszechnej, otwartej walki między siłami polskimi i rosyjskimi wszystkie oddziały polskie wyłamałyby się z posłuszeństwa wobec stojących u boku Konstantego swoich dowódców i przyłączyły do powstania – co do tego nie miał wątpliwości nawet generał „Staś” Potocki. Plebs miejski zdecydowany był na walkę uliczną, czuł swoją siłę i nie lękał się bynajmniej starcia z regularnymi oddziałami.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 15

O sile , O walce

„Tak. On jest jak książę Danii, czyli zamknięty w szklanej wieży, bez kontaktu z realnymi ludźmi, odgrodzony emocjami swoimi, odgrodzony doradcami. Szczerze mu współczuję, bo jest w tragicznym położeniu prywatnie i osobiście. Cały jego organizm mówi, że nie chce tam być.”

Janusz Palikot (1964) polski polityk

odpowiedź na pytanie, czy Lech Kaczyński jest więźniem pałacu.
Źródło: polskatimes.pl http://www.polskatimes.pl/9,36397.htm?listpage=6

„Gdyby wielki książę zginął tej nocy pod powstańczymi bagnetami, nie byłoby mowy o jakimkolwiek łudzeniu opinii publicznej możliwościami porozumienia z Mikołajem I i o prowadzeniu pod tą osłoną akcji kapitulacyjnej. Stałoby się jasne, że walka już się rozpoczęła, że będzie prowadzona na śmierć i życie, że trzeba czynić wszystko, by pierwszemu zadać cios podcinający siły wroga. Rzekoma jedność narodowa pękłaby od razu; lojaliści i ugodowcy musieliby wystąpić czynnie przeciwko powstaniu i paść w walce z masami ludowymi albo też schronić się do Petersburga, w każdym przypadku oczyszczając teren polityczny Królestwa, gdzie siłą rzeczy musiałby uformować się nowy, rewolucyjny i gotowy do radykalnego działania rząd narodowy.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 11

O życiu , O śmierci , O sile , O walce

„W ubiegłym tygodniu odwiedził nas Książę Poniatowski, bratanek Króla Polski, a także francuscy, duńscy, sardyńscy i holenderscy ambasadorzy; w tym tygodniu przyjechał Hrabia Orłow i pięciu słynnych braci, tak bliskich Imperatorowej Rosji; a jeszcze wczoraj był u mnie Wikcekról Irlandii i zjadł ze mną obiad. Rzadko który dzień upływa bez wizyty jakiejś ważnej osobistości.”

Matthew Boulton (1728–1809)

Last week we had Prince Poniatowski, nephew of the King of Poland, and the French, Danish, Sardinian and Dutch ambassadors; this week we have had Count Orloff and the five celebrated brothers who are such favourites with the Empress of Russia; and only yesterday I had the Viceroy of Ireland who dined with me. Scarcely a day passes without a visit from some distingushed personage.
O gościach w Soho Manufactory, 1767.

„Syfilis stał się także rodzinnym schorzeniem Jagiellonów. Nie był on wprawdzie w tej dynastii chorobą dziedziczną, ponieważ pojawił się dopiero w trzecim pokoleniu (…). Jako pierwszy zaraził się Jan Olbracht. Nastąpiło to prawdopodobnie w 1497 roku w Krakowie, gdzie według Macieja z Miechowa „niewiasta jedna z odpustu rzymskiego do Krakowa za upominek przyniosła, która niemoc w Polszcze jako osobliwa plaga Boża za wszeteczeństwem ludzi swawolnych prędko się rozniosła, zwłaszcza u tych, którzy radzi wino, a takież i inne trunki piją, a niewiast przyglądają”. Olbracht prędko zdał sobie sprawę ze swojej choroby, ponieważ ustatkował się i przystąpił do porządkowania spraw państwowych. Śmierć dosięgła go jednak w czterdziestym pierwszym roku życia. W dwa lata później „długą niemocą francuską zemdlony” zmarł w wieku trzydziestu pięciu lat jego młodszy brat Fryderyk, arcybiskup gnieźnieński i kardynał. Książę biskup nie był człowiekiem nazbyt świątobliwym i lubił sobie folgować w towarzystwie wesołych niewiast.”

Jerzy Jankowski (1887–1941)

Monarsze sekrety

O śmierci , O ludziach , O chorobach , O piciu

„Stanisław August Poniatowski: Mój książę, czy nie mógłbyś sobie lepszego kontusza sprawić?
Karol Radziwiłł: Mości Królu, panie kochanku, ten ci kontusz nosiło dwunastu wojewodów jeden po drugim, nie dziw tedy, że nieco zszarzał.”

Karol Stanisław Radziwiłł Panie Kochanku (1734–1790)

Źródło: Karol Mórawski (wybór i opracowanie), Anegdoty i facecje o ludziach wielkich i sławnych, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 2002, ISBN 8305132587, s. 40.

O książkach , O kochankach , O wiedzę

„Książę jest pierwszym sługą i pierwszym urzędnikiem państwa.”

Fryderyk II Wielki (1712–1786)

„Bolesławie, Bolesławie, ty przesławny książę panie,
Ziemi swojej umiesz bronić wprost niezmordowanie!
Sam nie sypiasz i nam także snu nie dasz ni chwili,
Ani we dnie, ani w nocy, ni w rannej godzinie! (…)
On prowadzi dozwolone wojny z poganami,
My wzbronioną walkę wiedziem tu z chrześcijanami!
Dlatego też Bóg poszczęścił mu walką zwycięską,
A nas słusznie za zadane krzywdy karze klęską!”

Bolesław III Krzywousty (1086–1138) książę Polski w latach 1107-1138

pieśń przypisywana czeskiemu rycerstwu walczącemu z Krzywoustym
Źródło: Gall Anonim, Kronika polska http://www.zswsucha.iap.pl/STREFA_N/WiLeHi/lektury/kronika/0091.htm, XII wiek

O Bogu , O wojnie , O karze , O wieku

„Straszliwa walka pomiędzy Herkulesem boskim i Herkulesem ludzkim, pomiędzy Bogiem a człowiekiem, rozpoczyna się na nowo. Wściekłość sług zła równa się bohaterskiej odwadze sług Boga. Koleje walki różne: teatr jej rozciąga się do wszystkich lądów, od bieguna do bieguna. Zwycięzca w Europie, zwyciężony w Azji, ginie w Afryce, triumfuje w Ameryce. I każdy człowiek, świadomie czy nieświadomie, służy i walczy w jednej z tych armii, i nie ma nikogo, kto by nie miał swego udziału w klęsce lub triumfie. Kajdaniarz i książę, ubogi i pan, zdrów i chory, mędrzec i prostak, dziecię i starzec, człowiek ucywilizowany i dziki, wszyscy walczą w tej samej walce. Każde słowo, jakie wypowiada człowiek, natchnione jest Bogiem, albo natchnione światem, i głosi koniecznie, czy to wprost, czy nie wprost, ale zawsze jasno, chwałę jednego lub triumf drugiego. Abel sprawiedliwy i Kain bratobójca są typami dwóch tych Miast, w których rządzą prawa przeciwne i panują nieprzyjaźni sobie panowie, a z których jedno nazywa się miastem Bożym, a drugie miastem światowym, i pomiędzy którymi jest wojna, nie dlatego, że w jednym przelewa się krew, a w drugim się nie przelewa, ale ponieważ w jednym przelewa ją miłość, a w drugim zemsta; ponieważ w jednym ofiarowaną jest ona człowiekowi dla nasycenia jego namiętności, a w drugim Bogu na ofiarę przebłagalną.”

Juan Donoso Cortés (1809–1853)

Źródło: Ensayo sobre el catolicismo, el liberalismo y el socialismo

O miłości , O Bogu , O wojnie , O świecie

„Boć i służba Boża nie jest na tej ziemi bez cierni i bez niebezpieczeństw; książę tego świata i na sługi Boże umie sieci zarzucać, i do oparcia się jego ułudom trzeba, aby powołanie oparte było o silniejsze podstawy niż samo tylko pragnienie zapewnienia sobie zbawienia. I na świecie można się zbawić, gdy się przykazania Boże wypełnia; łaski swej Bóg nikomu nie odmawia. Natomiast i na służbie Bożej można się zgubić, gdy się w niej szuka najpierw siebie, a potem dopiero Boga, t. j. gdy się nie przylgnie całą duszą do tego źródła łaski, jakiem jest Bóg tak, ażeby aż o sobie samym zapomnieć. To miał niewątpliwie na myśli Zbawiciel, gdy mówił do rzeszy swych słuchaczy: „Kto bowiem chciałby duszę swą ocalić, straci ją; a ktoby stracił duszę swą dla Mnie i dla Ewangelji, zbawi ją””

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Mk 8, 35
Królewskie kapłaństwo
Źródło: s. 21

O Bogu , O duszy , O myślach , O stracie

„Wszystko łączy, wszystko dzieli,Nie chcę już idei,Nie chcę mieć nadziei,A jak zajdziesz w ciążę, książę?Skądże! Mówi martwy śledź.”

Lech Janerka (1953) polski muzyk rockowy, basista

Bruhaha (1994)
Źródło: utwór Lubią nas

„Gdyby chciał być kochany, nie byłoby to dla mnie trudne. Jestem bowiem z natury skłonna i przyzwyczajona do tego, aby wypełniać swoje obowiązki. Jednak musiałabym mieć męża posiadającego zdrowy rozsądek, a tego wielki książę, niestety, nie posiada.”

Piotr III Romanow (1728–1762) car Rosji

Wypowiedzi Katarzyny II
Źródło: Helmut Werner, Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, op. cit., s. 197.

O kobietach , O historii , O naturze , Kochać się

„Tylko nie książę! Wykreślić księcia!”

Rainier III Grimaldi (1923–2005) Książę Monako

Autorka: Grace Grimaldi
słowa przed pierwszym spotkaniem z Rainierem III w Cannes w 1995.
Źródło: Anna Jasińska, Wszystko o Grace, „Twój Styl”, nr 6 (287), czerwiec 2014, s. 113.

„Ojciec (…) nie interesował się nim wcale, powierzając wychowanie syna tępym i okrutnym oficerom, sam odszedł z tego świata w 1739 roku. Chłopiec miał wtedy jedenaście lat i jego przyszłość zapowiadała się żałośnie. Słaby, zastraszony z powodu nieustannych kar, młody książę nienawidził wszystkiego, do czego usiłowano go brutalnie wdrożyć, a zwłaszcza nauki. Bardzo wcześnie, czując się szykanowany, zapowiadał, że w przyszłości tez będzie ćwiczył ludzi i to w sposób bezwzględny. Postawa maltretowanego młodzieńca, który chciał się zemścić na wszystkich. Powtarzał, że będzie urządzał defilady wojskowe w stylu pruskim, pił jak kozak i zadawał się z wieloma kobietami. Jego obyczajów nie złagodziła, niestety, gra na skrzypcach, której namiętnie się oddawał i w której starano się mu nie przeszkadzać. Praktycznie od wczesnej młodości Piotr odznaczał się uporem, ograniczoną inteligencją, był kapryśny i infantylny. Niewątpliwie smutne, spartańskie dzieciństwo i brak rodzicielskiej troski ukształtowały jego posępną i obłudną osobowość. Swoista forma samoobrony.”

Piotr III Romanow (1728–1762) car Rosji

Źródło: Jean des Cars, Kobiety, które zawładnęły Europą. Najpotężniejsze królowe, op. cit., s. 102.

O kobietach , O ludziach , O grach , O inteligencji

„Skoro książę ocalał w chwili zamachu na Belweder, sprawa powstania była tym bardziej przegrana – tak rozumowali wszyscy ugodowcy i lojaliści w Warszawie w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku. Uniknięcie przez nich gniewu Mikołaja zależało od jak najszybszego zdławienia ruchu, od bezwzględnego zdruzgotania spisku, od udowodnienia lojalności rządu Królestwa wobec cesarza przez nie liczące się z żadnymi stratami zmasakrowanie zbuntowanych tłumów.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 13.

O stracie

„Według teorii Einsteina można będzie naszą planetę porzucić, aby na nią powrócić w jakiejś wcześniejszej epoce. Opuścimy więc Paryż i powrócimy do Polski 1908 roku. W pierwszych miesiącach tego roku odbywa się w ciałach parlamentarnych w Berlinie dyskusja nad wywłaszczeniem Polaków. Książę Bülow, który nas nienawidzi w sposób, który mi się wydaje zagadkowy, żąda uchwalenia ustawy, która by pozwalała wywłaszczać Polaków i należącą do nich ziemię rozprzedawać pomiędzy kolonistów niemieckich. Jakże mało Niemców wypowiedziało się przeciwko temu prawu gwałcącemu wszystkie podstawowe i powszechnie wówczas uznawane zasady prawne.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Europa in flagranti
Źródło: s. 267

„Edward IV był czarującym mężczyzną, który niczego sobie nie odmawiał. Dając upust seksualnym żądzom i pijaństwu zrujnował sobie zdrowie. Prawdziwym nikczemnikiem okazał się dopiero jego następca, niesławny brat Ryszard, książę Gloucester.”

Edward IV York (1442–1483) król Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, tłum. Grażyna Jagielska, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 8385763058, s. 37.
O Edwardzie IV

O zdrowiu

„Iesi [rodzinne miasto cesarza], szlachetne miasto Marche, dostojne miejsce, z którego wzięliśmy nasz początek, gdzie nasza boska matka wydała nas na świat (…), nasze Betlejem, ziemia i kolebka cezara (…) dlatego ty, Betlejem, miasto Marche, nie jesteś zgoła najlichsze spośród miejsc książęcych naszego rodu, albowiem z ciebie wyszedł książę, władca królestwa rzymskiego.”

Fryderyk II Hohenstauf (1194–1250) cesarz niemiecki

Źródło: Ernst W. Wies, Fryderyk II, tłum. Jacek Antkowiak, PIW, Warszawa 2002.

O świecie , O matce

„Pan Bóg patrzy na was z nieba, uśmiecha się i cieszy, że jesteście razem. I chce was zapewnić, że cieszy się Rzeczpospolita. Jestem przekonany, że cieszy się także, gdzieś u Bożego tronu, książę Mieszko.”

Andrzej Duda (1972) polski polityk, prezydent, prawnik

Źródło: Zakończyło się Spotkanie Młodych na Polach Lednickich https://poznan.onet.pl/zakonczylo-sie-spotkanie-mlodych-na-polach-lednickich/855wh7j, onet.pl, 3 czerwca 2018

O uśmiechu , O Bogu

„Będziecie szpiegowali, jak robiliście to przez dwa i pół stulecia, dopóki nie rzucicie się na swoją zdobycz. potwory z kamienia i marmuru, smoki i demony szalonego księcia, który zdecydował się ucieleśnić swoje zwidy, ogromne gipsowe słonie, zamaskowane domy: powinniście wejść przez te drzwi, które są paszczą Demona, do tego klasztoru za wściekłymi oczami Demiurga: powinniście drżeć kiedy mnie zobaczycie. Nie, nie był szalony, mówi Leonr Fini: był to książę Orsini, który zmusił do pracy swoich saraceńskich więźniów.”

Carlos Fuentes (1928–2012) pisarz meksykański

Rozdział: Szczęście w kartach
Święta strefa

„Weszło w obyczaj, z duchem z zbrojnego powstania niezgodny, urzędowanie. Ledwo nie kto w Boga wierzył, chciał urzędować w Warszawie – urzędować koniecznie i świetnie. To trwało aż do ostatka. Familiami, prowincjami, grupami rzucano się tedy do urzędów, jakby naród dlatego tylko powstał, ażeby pewnym osobom i zbiorom osób w nagrodę dawnych zasług, nabytych reputacyj, przecierpianych pod moskiewskim uciskiem prześladowań do tego niewczesnego popisu otworzyć pole. Ten siedział lat parę w więzieniu – a więc zrobić go ministrem! Ów pod przeszłym rządem otrzymał niezasłużoną dymisję z rządu, z sejmu lub z rady obywatelskiej – a więc zrobić go przynajmniej zastępcą ministra! Innego wielki książę skrzywdził osobiście – a więc zrobić go zastępcą radcy stanu! Bez względu na szczególność fachu, na specjalność zatrudnienia, szlachta wprost od pługa chwytała podczas wojny posady główne (…).”

Maurycy Mochnacki książka Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831

o rządach powstańczej dyktatury generała Józefa Chłopickiego.
Źródło: Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831, Berlin-Poznań 1863, s. 12–13.

O Bogu , O wojnie

„Ponieważ podnoszą bunt, występnie rabują klasztory i zamki, które do nich nie należą, przez co samo już, jak rozbójnicy na drogach i mordercy, zasłużyli w dwójnasób na śmierć ciała i duszy; a ponieważ spod boskiego i cesarskiego prawa wyjęty jest buntownik, któremu można tego dowieść, przeto dobrze i słusznie czyni każdy, który pierwszy by chciał i mógł go udusić. (…) Książę i pan tu pamiętać musi, że spełnia urząd boży i bożego gniewu jest pachołkiem, któremu powierzono miecz przeciw owym szubrawcom (…) Dlatego też należy czuwać. Tu pobłażliwość albo miłosierdzie nie wchodzi w rachubę; teraz jest czas miecza i gniewu, a nie czas łaski. (…) I teraz błagam, niech ucieka, kto może, od chłopa, jak od samego szatana.”

Marcin Luter (1483–1546) teolog i reformator religijny

Źródło: Przeciwko morderczym i zbójeckim bandom chłopskim (maj 1525)

O czasie , O śmierci , O duszy

„Dziwne to czasy, kiedy książę może zdobyć niebo rozlewem krwi, w większym stopniu niż każdy inny modlitwą!”

Marcin Luter (1483–1546) teolog i reformator religijny

Źródło: Przeciwko morderczym i zbójeckim bandom chłopskim (maj 1525)

„Ten zadziwiający książę był jednocześnie niecierpliwy i uparty, gwałtowny i przebiegły, odważny na wojnie i uległy wobec pochwał. Do działania popychały go przeciwstawne ambicje. Zawsze angażował się w gigantyczne przedsięwzięcia, i zawsze ponosił klęskę z powodu błędnej oceny rzeczywistości. Jego żywiołem była wojna, natomiast źle się sprawdzał w zarządzaniu w czasie pokoju. (…) Ten możny pan o duszy megalomana miał temperament prawdziwego awanturnika, gust parweniusza i ambicje założyciela dynastii. Nie było w Europie pustego tronu, po który nie próbowałby sięgnąć. Zawsze jednak na próżno.”

Maurice Druon Królowie przeklęci

o Karolu Walezjuszu, bracie króla Filipa IV Pięknego.
Królowie przeklęci
Źródło: Zamordowana królowa, tom II, s. 344.

O rzeczywostości , O wojnie , O czasie , O pokoju

„Opis: ostatnie słowo, gdy do umierającej matki pochylił się syn – książę Albert Edward, który objął tron jako Edward VII.”

Wiktoria Hanowerska (1819–1901) królowa Wielkiej Brytanii

Bertie…
Źródło: Isabelle Bricard, Leksykon śmierci wielkich ludzi, tłum. Anita i Krzysztof Staroniowie, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1998, ISBN 8305129713, s. 443.

O matce