Cytaty na temat wodza (49 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Od dziś uważam się naprawdę za żołnierza, bo nareszcie mam Wodza.”

Bolesław Wieniawa-Długoszowski (1881–1942) polski generał i dyplomata

słowa, jakie Wieniawa skierował w liście do swego brata po spotkaniu z Józefem Piłsudskim w lutym 1914.

„Pomijając problem wieloznaczności wypowiedzi gen. Sosnkowskiego, nie należy jednak zapominać również o fakcie stwierdzonym przez J. Nowaka („Kurier z Warszawy”, Londyn 1978. s. 436), że „Zarówno Tatar w Londynie, jak i Okulicki w Warszawie pchali się do powstania – każdy na swój sposób – kierując się odmiennymi, a nawet przeciwstawnymi motywami. Obaj jednak w chwili, gdy zapadły decyzje, zajmowali kluczowe stanowiska sztabowe za zgodą i wiedzą gen. Sosnkowskiego jako Naczelnego Wodza.””

Stanisław Salmonowicz (1931) polski historyk

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 38.

O historii , O problemach , O decyzjach , O zapominaniu

„Wolno mi nawet nazywać GO – naszego wodza – towarzyszem. Pomyślcie sobie tylko uczciwie: ja mam prawo swobodnie i wszędzie nazywać GO towarzyszem! Towarzysz Stalin! TOWARZYSZ STALIN!… Otóż to jest moją największą dumą i radością!… Czy może obywatel państwa kapitalistycznego nazywać swojego prezydenta lub króla towarzyszem? Nigdy!”

Sergiusz Piasecki książka Zapiski oficera Armii Czerwonej

Zapiski oficera Armii Czerwonej
Źródło: op. cit., s. 11.

Radość

„Gdy umierają wielkie religie, wyłaniają się religie wypaczone – sekty. Zawsze jest tak. Wtedy się wyłaniają bożki – to jest ta charyzmatyczna władza wodza, jeszcze przed Stalinem, on jest ten jedyny, nikomu się nie ufa i wybiera się wtedy jednego, któremu się ufa. To jest stara historia. To sięga co najmniej czasów romantyzmu. (…) polityka jest taką zbrodnią i hańbą, że lepiej, aby jeden człowiek wziął na siebie całą tę hańbę. W ten sposób narodowi została ta hańba oszczędzona. Tu było teoretyczne uzasadnienie autokracji rosyjskiej: car poświęca się, bierze na siebie hańbę za cały naród, hańbę prowadzenia państwa. I tu znowu ta krew przelana, te straszliwe zbrodnie, jakie się działy, tak, ale tu jest ta uświęcona osoba tego idola, właśnie tego cara czy Lenina, charyzmatycznej osoby, która odkupuje wszystko, w której pokłada się najwyższe nadzieje, i ona bierze na siebie cały grzech.”

Aleksander Wat (1900–1967) polski poeta i prozaik

Mój wiek. Pamiętnik mówiony

O religii , O historii

„Generał Haller Stanisław. Na dowódcę armii zdatny, nie ma kaprysów co do otoczenia i sam sobie da radę w każdym sztabie. Jako szef Sztabu Wodza Naczelnego jest bardzo dobrym i lojalnym pracownikiem.”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

Źródło: Maciej Gablankowski, Co Piłsudski naprawdę myślał o swoich generałach? http://ciekawostkihistoryczne.pl/2016/08/03/co-pilsudski-naprawde-myslal-o-swoich-generalach-ten-jeden-rekopis-mogl-zlamac-kariere-marszalka/, ciekawostkihistoryczne.pl, 3 sierpnia 2016.

O myślach , O myśleniu

„W szeregach PPS [Polskiej Partii Socjalistycznej] od pierwszych jej kroków uważano go [Józefa Piłsudskiego] za klejnot niezastąpiony. W organizacji, gdzie obok koleżeńskiego stosunku obowiązywała zasada bezwzględnej równości wszystkich, on uważany był za wodza – każdy czuł jego wielkość i instynktownie wielkości tej się poddawał. Otaczano go głębokim szacunkiem; mimo bardzo dobrych, często serdecznych i bliskich stosunków panujących w partii nikt się zdobyć nie potrafił w stosunku do niego na jakiś poufały gest czy słówko.”

Władysław Pobóg-Malinowski (1899–1962)

o Józefie Piłsudskim w 1937.
Źródło: Daria i Tomasz Nałęcz, Józef Piłsudski…, op. cit., s. 12.

„Jestem bratankiem i jedynym spadkobiercą owianego złą sławą Wodza i Kanclerza Niemiec, który w tak despotyczny sposób usiłuje dziś odebrać wolność chrześcijanom z całego świata.”

William Patrick Stuart-Houston (1911–1987)

z listu do prezydenta USA Franklina Delano Rooseveta z 3 marca 1942.
Źródło: Shaun Usher (zebr. i oprac.), Listy niezapomniane, op. cit., s. 64.

O wolności

„A jak jest z nowojorskimi pomnikami? Czy odzwierciedlają osobliwość Nowego Jorku leżącego w USA, lecz niewiele mającego z tym krajem poza generaliami wspólnego? Aby to stwierdzić supermakroskopowo i aby zapewnić sobie nieco przyrody w gąszczu supercywilizacji, porzućmy ludny Union Square, wsiądźmy w subway linii 4, 5 albo 6 i dojedźmy do stacji na rogu Lexington Avenue i East 86th Street. To dzielnica Yorkville na Upper East Side, Manhattan, Nowy Jork, USA, świat, wszechświat, nieskończoność. Stamtąd udajmy się pieszo do szykownej 5 Avenue, już wyłania się fasada Metropolitan Museum of Art… dajemy nura w Central Park i szukamy, szukamy, szukamy i… znajdujemy pomnik króla Obojga Rzeczypospolitej, zwycięskiego wodza spod Grunwaldu – Władysława Jagiełły.”

Tadeusz Woyniłłowicz (1947)

Źródło: Miasto i jego pomniki...

O świecie , O wszechświecie

„Nasz problem polega zupełnie na czym innym – generał zniżył głos – Otóż ostatnio, na dniach wartownicy pilnujący szklanej trumny wodza [Lenina] zauważyli, że ten zaczął się poruszać.
– To da się bardzo łatwo wyjaśnić.
– No to mówcie egzorcysto
– Powtarzacie od siedemdziesięciu lat, że Lenin jest wiecznie żywy i w końcu on sam w to uwierzył.”

Andrzej Pilipiuk (1974) polski pisarz

Cykl Kroniki Jakuba Wędrowycza, Weźmisz czarno kure…
Źródło: Lenin

O problemach

„Generał Szeptycki Stanisław. Przy każdym niepowodzeniu zwala zawsze winę na podwładnych i przełożonych. Do dowodzenia najwyższego nie nadaje się z powodu braku charakteru. Na szefa Sztabu Naczelnego Wodza nie nadaje się, nawet osobistemu nieprzyjacielowi jego bym nie doradzał.”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

o Stanisławie Szeptyckim.
Źródło: Maciej Gablankowski, Co Piłsudski naprawdę myślał o swoich generałach? http://ciekawostkihistoryczne.pl/2016/08/03/co-pilsudski-naprawde-myslal-o-swoich-generalach-ten-jeden-rekopis-mogl-zlamac-kariere-marszalka/, ciekawostkihistoryczne.pl, 3 sierpnia 2016.

O myślach , O charakterze , O myśleniu , Niepowodzenie

„Za kilka dni udało mi się znaleźć w ilustrowanym tygodniku portret Hitlera, zamieszczony na całej stronie. Bardzo ja tym ucieszyłem się i chociaż tygodnik był nie mój, wydarłem z niego tamtą stronę. Potem w domu na tekturę nakleiłem i dużymi literami taki oto napis u dołu zrobiłem: „ADOLF HITLER - NAJWIĘKSZY PRZYJACIEL WODZA ROSJI J. W. STALINA”. Powiesiłem ja portret Hitlera naprzeciw portretu Stalina. Niech sobie tak wiszą, kochani wodzowie, i cieszą się sobą…”

Sergiusz Piasecki książka Zapiski oficera Armii Czerwonej

Zapiski oficera Armii Czerwonej
Źródło: op. cit., s. 73.

O domu , Kochać się

„Określenie „powstanie” oznaczało powstanie powszechne, bo tak było w planach, które sztab Naczelnego Wodza znał i akceptował. Aby nie powodować nieporozumień używano w dowództwie AK określenia „walka o Warszawę”, gdyż była ona podejmowana w ramach operacji „Burza”. Gdy jednak ludność stolicy wzięła masowy udział w walce i nazywała ją powstaniem, dowództwo AK przyjęło dla niej nazwę „Powstanie Warszawskie” i pod tą nazwą ta walka weszła do historii.”

Tadeusz Pełczyński (1892–1985) Oficer dyplomowany Wojska Polskiego

Źródło: Tadeusz Pełczyński, przedmowa [w:] Armia Krajowa w dokumentach 1939–1945, op. cit., s. XXXIII – XXXIV (33–34).

O historii , O walce

„Fidel jest dziś tylko cieniem dawnego wodza, który w czasie, gdy milion gardeł skandowało jego imię na placu, ułaskawiał jednych ludzi, nakazywał stracić innych i przyjmował ustawy, w których sprawie z nikim się nie konsultował.”

Fidel Castro (1926–2016) przywódca kubański

Autorka: Yoani Sánchez
Źródło: Alessandro Scotti, Blogerka z Hawany, „Courrier International”, tłum. „Forum”, 23 sierpnia 2010.

O ludziach , O czasie

„Lud w ogólności jest łatwowierny, ludem łatwo kierować, ludowi łatwo drogo okupione odebrać zwycięstwo, byleby zawczasu należne stanowisko upatrzyć. Tłum wzburzony szuka wodza i prawie zawsze powierza władzę ludziom znakomitych imion, którzy w rzeczywistym lub pozornym zostawali sporze z obalonym rządem. Polityka nakazuje przewidzieć, nakazuje stworzyć tego przyszłego przewodnika.”

Jan Czyński (1801–1867)

Źródło: Cesarzewicz Konstanty i Joanna Grudzińska czyli Jakubini polscy http://www.polona.pl/dlibra/docmetadata?id=16110, tom II, Paryż 1834, s. 150.

O ludziach , O zwycięstwie

„Mętność i jałowość jego koncepcji oraz nielojalność i nieszczerość jego metod politycznych, połączona z niesłychaną wręcz megalomanią, jak zraziła Polskę do Piłsudskiego, tak samo też niestety przez niego głównie zagranicę zraziła do Polski. Ein Konfusionskopf – mówił o nim Beseler. Un génie de l’intrigue – powiadają o nim w Paryżu. Nobody knows Poland policy – powiadają ze wzruszeniem ramion Anglicy, a szydercze to zdanie dotyczy właśnie polityki Piłsudskiego. [Jego nieodpowiedzialne poczynania] (…, pominięcie autorów książki) poderwały za granicą kredyt osobisty Piłsudskiego, a wraz z nim, niestety, i kedyt Polski. Cały kapitał sympatii i szacunku, jaki zdobył dla nas w świecie całym Kościuszko, nieszczęśliwy wódz Polski upadającej, został przez Piłsudskiego, „szczęśliwego” wodza Polski odrodzonej, zmarnowany i stracony, o ile chodzi o jego politykę osobistą, niemal do ostatniego szeląga.”

Irena Pannenkowa (1879–1969)

Źródło: Daria i Tomasz Nałęcz, Józef Piłsudski…, op. cit., s. 48.

O książkach

„W systemie konkurencji warunki powodzenia dla jednostki niekoniecznie są te same co dla klasy społecznej. Zwycięstwo klasy bądź partii wymaga od jej członków bardzo silnego poczucia odrębności klanowej, lojalności wobec wodza i wierności doktrynie. Natomiast jednostka najłatwiej odniesie zwycięstwo w konkurencji, gdy wykaże barbarzyńską energię, inicjatywę, egoizm i bezwzględność w połączeniu z charakterystycznym dla okresu dzikości brakiem poczucia odrębności klanowej i podporządkowania się wodzowi.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O zwycięstwie , O egoiźmie

„Widzieliśmy z dna Epoki Pieców, jak proponowane przez nich uwznioślenie państwa, przyobleczenie go powłoką mistyczną, nadanie mu poprzez osobę wodza rangi niemal sakralnej, czyni je potężniejszym jeszcze narzędziem ich zbrodni. Czytaliśmy z szyderstwem teksty filozofów, witających ową sakralizację państwa jako upragniony znak zmierzchu epoki sceptycznej, kres liberalizmu, wyraz dobrowolnej abdykacji jednostki, której czas nowożytny włożył na głowę zbyt ciężką dla niej koronę wolności. Jeśli kiedykolwiek nieufność do idealizmu mogła nam wejść pod dziesiątą skórę, to właśnie wtedy, podczas lektury idealistów, naciągających niebo zasad na piekło tych rządów i upatrujących istotę epoki w chwale zasad, a nie w nędzy praktyk. Myśmy żyli, i to żyli długo, na dnie tej nędzy jakby na dnie morza, mając nad sobą wielki słup ciśnienia, rozkruszający metodycznie wszelkie tamy, jakie ostatnie wieki zbudowały przeciwko absolutnej dowolności władzy.”

Jan Strzelecki (1919–1988) socjolog polski, eseista, działacz społeczny

Źródło: Próby świadectwa, w: Ślady tożsamości, Warszawa 1989; cyt. za: kulturologia.uw.edu.pl http://www.kulturologia.uw.edu.pl/page.php?page=tekst&haslo=strzelecki

O piekle , O wolności , O czasie , O czytaniu

„Wiekiem ni sprytem, ni siłą wodzowi
dotrzymać nie zdoła nikt pola;
Zatem w wypadkach, gdzie prawo przemilcza,
tam prawem wodza jest wola.”

Rudyard Kipling (1865–1936) angielski pisarz, poeta i prozaik

Druga księga dżungli

O sile , O woli , O wieku

„Ależ rozum – powiadają – jest rzeczą bardzo ważną! Przyznaję, że jeśli idzie o wodza, to tak, ale to jakiś rozum specjalnie wojskowy, a nie filozoficzny, bo przecie tak wspaniałych czynów dokonuje się z darmozjadami.”

Erazm z Rotterdamu książka Pochwała głupoty

Pochwała głupoty

„Nieustannie przypominają nam jezuickie powiedzonko: gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą. Dobrze, że sami szczęśliwym zrządzeniem losu nie stali się owymi drwami i wiórami, przypadkiem uniknąwszy rozstrzelania wraz z tysiącami, tysiącami zbyt zapalonych entuzjastów, którzy przystępując na początku rewolucji do budowania nowego społeczeństwa, swoim zapałem i uczciwością narazili się carskim ambicjom żądnego władzy wodza. Dobrze, że sami nie przebywali w stalinowskich obozach, na wyspach i w tundrze za drutem kolczastym, nie chodzili z wrzodami i jątrzącymi się ranami, z odmrożonymi rękami i nogami, nie umierali na szkorbut, nie tracili rozumu, i nie popełniali samobójstw, gdy znaleźli się wśród setek tysięcy byłych żołnierzy w ojczystych obozach, po niewoli w obozach koncentracyjnych wroga…”

Czingiz Ajtmatow (1928–2008) kirgiski pisarz

Źródło: Czy podważane są zasady?…, cyt. za: Fenomen Stalina, wyd. Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1988, ISBN 8320334381, tłum. Maria Kotowska

O losie , O samobójstwie

„Koleżanki i koledzy z SLD! Ruch Palikota nie walczy z Wami, tylko zagospodarowuje elektorat, który sami osierociliście. Poza tym, nikt Wam nie dał monopolu na lewicę, nigdzie nie jest napisane, że tylko Wy możecie zabiegać o głosy wyborców. Idziecie ramię w ramię z „towarzyszami”, którzy w kościele czują się tak samo świetnie jak Marek Jurek (…) To wszystko jest dla Was być może krępujące. Pewnie wielu z Was nie bawią homofobiczne bon moty posła z Radomia. Być może pamiętacie, (…) kto obdarował antysemitę i komuchożercę prałata Jankowskiego koncesją na wydobycie bursztynu. Może nawet i się tego wstydzicie. Niektórzy z Was pewnie nawet jeszcze pamiętają, kto wymyślił Komisję Majątkową. Ale w imię jednej partii i jednego wodza należy o tym nie mówić, bo to szkodzi… (…) Przez 22 lata współtworzycie państwo, w którym kościół ma z roku na rok coraz więcej do powiedzenia, a bieda i ubóstwo to jedyna prężnie rozwijająca się dziedzina życia społecznego.”

Andrzej Rozenek (1969) polski polityk

Źródło: blog.onet.pl, 12 września 2011 http://rozenek.blog.onet.pl/Lewica-i-lewica,2,ID435629103,n

„Żołnierze. W dniu dzisiejszym objąłem stanowisko Naczelnego Wodza, na które zostałem powołany dekretem Pana Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 września 1944 r. Służbę tą rozpoczynam w chwili, gdy wojna z Niemcami została zwycięsko zakończona i gdy część narodów Europy, uwolnionych od przemocy i niewoli niemieckiej, przystępuje do odbudowy samodzielnego życia i ułożenia harmonijnych, pokój zapewniających, stosunków międzynarodowych. Zwycięstwo nad Niemcami nie przywróciło jeszcze Ojczyźnie naszej niepodległości i wolności. Ten tragiczny układ rzeczy powoduje, że nie ma w chwili obecnej radości wśród Polaków ani tam w Ojczyźnie, ani tu – na obczyźnie. Zdaję sobie w pełni sprawę z ciążących na mnie obowiązków i odpowiedzialności. Tym dobitniej zarysowują się one przede mną, gdy biegnę myślą ku postaciom mych poprzedników, których działania i czyny zapisane są na karcie dobrej zasługi dla Narodu. Potrafili oni nie tylko zorganizować Polskie Siły Zbrojne, ale i prowadzić je ku chwale oręża polskiego.”

Tadeusz Komorowski (1895–1966) polski generał, dowódca AK, polityk emigracyjny

pierwszy rozkaz Bora-Komorowskiego do żołnierzy po objęciu stanowiska Naczelnego Wodza, Londyn, 28 maja 1945.
Źródło: Tadeusz Bór-Komorowski w relacjach i dokumentach, opracował Andrzej Kunert, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2000, s. 424–425.

O wojnie , O pokoju , O myślach , O wolności

„[Przewrót majowy] był jednym z najbardziej dramatycznych w historii naszego wojska wszystkich czasów. Żołnierze polscy byli przez wypadki postawieni wobec konieczności wyboru między nakazem prawnie wybranego przez naród Prezydenta Rzeczpospolitej a wolą byłego Naczelnika Państwa, ich zwycięskiego wodza, a w danym wypadku wybór dokonany musiał być błyskawicznie, na oczach obu, z pełną świadomością znaczenia tego wyboru. Tego nie da się usunąć z naszych dziejów wojskowych (…). Możemy dzisiaj, po tylu latach mówić o tym, choć jeszcze dotąd serce się ściska, bez goryczy. Z szacunkiem dla ówczesnych przeciwników, jeśli działali zgodnie z nakazem swego żołnierskiego sumienia czy z nakazem serca.”

Marian Kukiel (1885–1973) polski generał i historyk wojskowości, minister

Źródło: Henryk Piątkowski, Wspomnienia z „wypadków majowych” 1926 roku (i dyskusja na ten temat), Bellona, z. III, 1961.

O historii , Serce

„Oczywiście, jeśliby barbarzyński wróg spróbował niszczyć Naród Polski metodami tępienia Żydów – wówczas losy zostaną rzucone i rozkazy do walki w obronie narodu zostaną wydane. Ale chwilę tę określi nie panikarska plotka, lecz miarodajny rozkaz Komendanta Sił Zbrojnych w Kraju. A na dziś obowiązywać nas wszystkich powinien rozkaz Naczelnego Wodza, wielokrotnie powtarzany przez Pełnomocnika Rządu oraz przez wszystkie odpowiedzialne czynniki polskie: czekać z bronią u nogi! Nie pozwolić się prowokować…”

Stefan Rowecki (1895–1944) generał polski

Źródło: Z bronią u nogi, „Biuletyn Informacyjny”, 11 lutego 1943, cyt. za: Jan Rzepecki, Wspomnienia i przyczynki historyczne, wyd. Czytelnik, Warszawa 1983, s. 228.

O losie , O czekaniu , O walce

„Nie dałby sobie rady w obecnym czasie z rozkapryszonymi i przerośniętymi ambicjami generałów, nie jestem pewien jego zdolności operacyjnych w zakresie prac Naczelnego Wodza i umiejętności mierzenia sił nie czysto wojskowych, lecz całego państwa swego i nieprzyjacielskiego.”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

o Edwardzie Śmigłym-Rydzu.
Źródło: Maciej Gablankowski, Co Piłsudski naprawdę myślał o swoich generałach? http://ciekawostkihistoryczne.pl/2016/08/03/co-pilsudski-naprawde-myslal-o-swoich-generalach-ten-jeden-rekopis-mogl-zlamac-kariere-marszalka/, ciekawostkihistoryczne.pl, 3 sierpnia 2016.

O myślach , O czasie , O myśleniu

„Wierzę w Naszego Doktora, Wodza naszego Wszechmogącego, Stworzyciela nowego Haiti i w jego patriotyzm. I w naszego Odkupiciela, który został wybrany na Prezydenta w 1957, cierpiał za lud i kraj, a w 1961 ponownie został wybrany. Przez cały naród ogłoszony Dożywotnim Prezydentem Haiti zasiadł na fotelu prezydenckim, skąd z godnością, autorytetem i czcią kieruje losami państwa haitańskiego. Wierzę w Duvalieryzm, doktrynę państwową, zbawienie Haiti i życie wieczne Narodu haitańskiego. Niech tak się stanie.”

François Duvalier (1907–1971) polityk haitański

przerobiona na potrzeby kultu jednostki Duvaliera Credo Kościoła katolickiego.
Źródło: Vincent Hugeux, Łagodna śmierć „Papy Doca” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 87

O życiu , O śmierci , O losie , O ludziach

„Gdy studiujemy życie i czyny bohaterów starożytnych, to zwykle dowiadujemy się, że byli kochani przez wszystkich, że nikt nie ośmielał się wystąpić przeciw wielkości ich imienia. Jest to nieprawda. Wiemy, że kiedy rycerze wznosili na tarczach przyszłego króla lub wodza, to w prawej ręce każdy trzymał obosieczny miecz, aby karać tego, kto by się ośmielił targnąć na majestat i sprzeciwić imieniu pańskiemu. Wysoka Izbo! Ta ustawa jest właśnie tarczą, na której cały Naród Polski wznosi Imię Józefa Piłsudskiego wysoko ku słońcu i chwale wieczystej.”

Felicjan Sławoj Składkowski (1885–1962) polski generał i premier

przemówienie z okazji przyjęcia ustawy o ochronie imienia Józefa Piłsudskiego.
Źródło: Tomasz Stachurski, Ochrona pamięci Marszałka, czyli spór o obwarzanka http://histmag.org/Ochrona-pamieci-Marszalka-czyli-spor-o-obwarzanka-7792, histmag.org, 6 kwietnia 2013.

O życiu , O ustawie , Kochać się

„Widzimy w Panu, niezwyciężonego wodza niezrównanej i sławnej Armii Niemieckiej. Sprawa zniszczenia i wykorzenienia bolszewizmu, jaką Pan, jako Fuhrer Wielkiej Rzeszy Niemieckiej przyjął za cel w tym pochodzie, zaskarbia Waszej Ekscelencji wdzięczność całego chrześcijańskiego świata. Ukraińska Cerkiew grekokatolicka wie o historycznym znaczeniu potężnego ruchu Narodu Niemieckiego pod Pańskim kierownictwem. Będę się modlił do Boga o błogosławieństwo zwycięstwa które się stanie rękojmią trwałego pokoju dla Waszej Ekscelencji, Armii Niemieckiej i Niemieckiego narodu.”

Andrzej Szeptycki (1865–1944) greckokatolicki metropolita kijowsko-halicki

List do Adolfa Hitlera, 23 września 1941
Źródło: ?

O Bogu , O pokoju , O wdzięczności

„Trwoga ogarnęła elitę kołymską jeszcze przed nadaniem komunikatu o śmierci Wodza i Przyjaciela. Już pierwsza wiadomość o chorobie przyprawiła nasze władze o nadzwyczajne zdumienie. Całkiem zapomnieli o tym, że Generalissimus stworzony został z tej samej niedoskonałej substancji, co reszta grzeszników. Choroba ta, sama w sobie, stanowiła głęboką rysę na powierzchni tak szczęśliwej, harmonijnie urządzonej planety, której byli mieszkańcami i gospodarzami i z której problemami tak sprawnie sobie radzili.
„Ciśnienie krwi…” „Białko w moczu…” Wszystko to było dobre dla zwykłych śmiertelników, ale jaki związek mogła mieć tak nędzna materia z NIM?
Zapewne tak samo poczuliby się urażeni dawni Słowianie, gdyby oznajmiono im, że Perunowi właśnie podskoczyło ciśnienie. Albo starożytni Egipcjanie, gdyby się dowiedzieli, że Ozyrys ma białko w moczu.”

Jewgienija Ginzburg (1904–1977)

o chorobie Stalina.
Stroma ściana (2010)

O śmierci , O chorobach

„A wie pan, co się stało z królem Karolem I? Kat ściął jego głowę 30 stycznia 1649 roku, w głównej mierze za jego działalność jako naczelnego wodza.”

Robert Byrd (1917–2010) amerykański polityk Partii Demokratycznej, senator

w czasie debaty w Senacie, kiedy zarzucono mu krytykę prezydenta Busha (czyli naczelnego wodza).

O czasie

„Duce, Pan tego nie może i nie powinien robić… udałem się do Salzburga, aby omówić wspólną politykę – znalazłem się wobec dyktatu… Niech Pan porwie tę umowę, rzuci ją w twarz Hitlerowi i Europa uzna pana jako wodza istotnego krucjaty antyniemieckiej.”

Galeazzo Ciano (1903–1944) włoski polityk, zięć Mussoliniego

Źródło: Dziennik z sierpnia 1939

„W oparciu o „Instrukcję Rządu dla Kraju” z 26 października 1943, która była też instrukcją Naczelnego Wodza, dowódca Armii Krajowej w porozumieniu z Delegatem Rządu na Kraj, wydał 20 listopada 1943 wytyczne i szczegółowe rozkazy do „Burzy”. Nakazał też w nich ujawnianie się wobec wkraczającej Armii Czerwonej, co w lutym 1944 zostało zatwierdzone przez Rząd Polski i Naczelnego Wodza przy udziale w naradach Prezydenta Rzeczypospolitej.”

Tadeusz Pełczyński (1892–1985) Oficer dyplomowany Wojska Polskiego

Źródło: Tadeusz Pełczyński, przedmowa [w:] Armia Krajowa w dokumentach 1939–1945, Praca zbiorowa, tom III, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wydawnictwo 1990, Wrocław – Warszawa – Kraków, s. XXV (25), ISBN 83 kwietnia 03631–2 (tom III).

„Trzykrotnie sprawa powstania została pchnięta naprzód: w noc 29 listopada, gdy pospólstwo Warszawy żywiołowym wystąpieniem wsparło akcję podchorążych i nielicznych sprzysiężonych oddziałów wojska, zamieniając pucz wojskowy w ruch powstańczy o znaczeniu ogólnonarodowym; potem w grudniu 1830 roku, gdy pod naciskiem całej krajowej opinii publicznej sejm uznał powstanie za sprawę ogólnonarodową; wreszcie w styczniu 1831 roku, gdy groza wystąpienia mas ludowych Warszawy zmusiła sejm do pozbawienia Mikołaja I i dynastii Romanowów tronu polskiego. W tych sytuacjach trzeba było ustąpić wobec opinii krajowej, ugiąć się przed zdecydowaną postawą większości społeczeństwa. Ale gdzie tylko było można, oficjalne władze powstania starały się cofać i osłaniały kapitulanckie koncepcje naczelnego wodza; cofano się więc skutecznie, aż do ostatecznej klęski.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 10

O nocy

„Tabloidyzacja wizerunku to być może odpowiedź prezydenta i jego otoczenia na znudzenie Białorusinów człowiekiem, który już od 15 lat rządzi krajem. Dziś Łukaszenka jest wszechobecny – od tego, co dzisiaj zrobił dla narodu, zaczynają się zazwyczaj programy informacyjne. W gabinecie każdego urzędnika czy szefa państwowej firmy, dyrektora szkoły czy dowódcy komisariatu portret białoruskiego wodza wisi w najbardziej widocznym miejscu.”

Andrzej Poczobut (1973) białoruski dziennikarz polskiego pochodzenia

Źródło: Tak straszy białoruskie KGB, wyborcza.pl, 11 marca 2010 http://wyborcza.pl/1,76842,7647292,Tak_rzadzi_Lukaszenka.html#ixzz1JIwP1k39

„Starszy, na oko trzydziestoletni, wrednym pyskiem przypominał filmowego Tatara, ze skoszonym okiem, bródką i łysą pałą. Odkąd „Pan Wołodyjowski” urozmaica święta, taki sam Chalim zawsze napina grzbiet na widok Azji Tuhajbejowicza. I ten też był kłuty siną farbą, tyle, że nie po cyckach, a po badylu łapy, wyrastającym zbyt blisko moich oczu. Blizna po szczepionce robiła mu teraz za wytrzeszczone oko indiańskiego wodza z nastroszonym pióropuszem. Poniżej, na przedramieniu, chiński ideogram raził pionowym wzorem. Tatarski syn jeszcze raz zdzielił mnie kwachem potu i ostatecznie wyłączył potrzebę dalszej refleksji.”

Jacek Wangin (1969) polski poeta i prozaik

Trybalik

„Fidel jest dziś tylko cieniem dawnego wodza, który w czasie, gdy milion gardeł skandowało jego imię na placu, ułaskawiał jednych ludzi, nakazywał stracić innych i przyjmował ustawy, w których sprawie z nikim się nie konsultował.”

Yoani Sánchez (1975)

Źródło: Alessandro Scotti, Blogerka z Hawany, „Courrier International”, tłum. „Forum”, 23 sierpnia 2010.

O ludziach , O czasie

„W 120. rocznicę urodzin generała Kazimierza Sosnkowskiego – współtwórcy niepodległości Rzeczypospolitej z 1918 r. i zwycięstwa nad bolszewikami w 1920 r., polityka i ministra spraw wojskowych kilku rządów II Rzeczypospolitej, Naczelnego Wodza w latach 1943–1944, jednego z wybitnych przywódców polskiej emigracji niepodległościowej i niezłomnego orędownika sprawy polskiej na arenie międzynarodowej – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej czci Jego pamięć. Generał Kazimierz Sosnkowski, współtwórca Legionów Polskich i Wojska Polskiego odradzającego się po I wojnie światowej, dowódca, polityk i mąż stanu – dobrze zasłużył się Ojczyźnie.
Kazimierz Sosnkowski – symbol walki o niepodległość, wszedł na trwałe do naszej historii i powinien znaleźć godne miejsce w pamięci historycznej kolejnych pokoleń Polaków.”

Kazimierz Sosnkowski (1885–1969) generał polski, minister

Źródło: Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 9 grudnia 2005 r. http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WMP20050801125&type=2&name=M20051125.pdf w sprawie uczczenia pamięci gen. Kazimierza Sosnkowskiego w 120. rocznicę urodzin.

O wojnie , O historii , O urodzinach , O walce

„Operację zabicia szefa Al Kaidy ochrzczono kryptonimem „Geronimo”. Ponoć kryptonimy wojskowi biorą z sufitu, ale pomyśleć chwilkę nie zawadzi. Bo Geronimo to było przezwisko wodza Apaczów, który w drugiej połowie XIX w. walczył zbrojnie z ekspansją białych w głąb Ameryki. I już są protesty obecnych liderów indiańskich składane na ręce prezydenta Obamy. (…) Po tym, jak się kto obchodzi z martwymi, poznajemy, z kim mamy do czynienia.”

Adam Szostkiewicz (1952)

Źródło: Co za pomysł z tym „Geronimo”!, blog Adama Szostkiewicza, 6 maja 2011 http://szostkiewicz.blog.polityka.pl/2011/05/05/co-za-pomysl-z-tym-geronimo%E2%80%99%E2%80%99/

„Pamiętam, że kiedy byłem w przedszkolu bawiliśmy się w „Czterech pancernych”. Pewnego dnia przerabialiśmy odcinek, w którym Janek miał rękę w gipsie. Wiadomo, każdy chciał być Jankiem. Jeden z moich kolegów, żeby wygrać tę rywalizację, złamał sobie rękę. Już w dzieciństwie chcemy być tacy jak nasi bohaterowie. Kiedy zobaczyłem po raz pierwszy Bruce'a Lee, to skopałem wszystkie drzewa w lesie. Nogi bolały mnie jak cholera, ale dzięki temu poczułem niezwykła więź z moim idolem. Ludzie potrzebują mieć wodza, bo to dla nich wygodne. Szczególnie w tych ciężkich czasach pożądany jest ktoś kto wskaże drogę czy pokaże jak żyć.”

Cezary Pazura (1962) aktor polski

Źródło: Rywingate to show http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=13563

O ludziach , O dzieciństwie

„Realia polskiej polityki to obecnie pseudospory partii, które dysponując pieniędzmi z budżetu przesadnie wielkimi i przyznawanymi tylko najsilniejszym, a także zawłaszczonymi mediami, uczyniły warunkami uczestnictwa w polityce cynizm, oportunizm, serwilizm wobec wodza, bezideowość lub błazenadę obliczoną na wzrost rozpoznawalności.”

Sławomir Sierakowski (1979) socjolog i publicysta polski

Źródło: Lewica pewna siebie, krytykapolityczna.pl, 12 sierpnia 2010 http://www.krytykapolityczna.pl/KrytykaPolitycznawmediach/SierakowskiLewicapewnasiebie/menuid-47.html

„Jestem lojalny wobec partii i jej wodza. Andrzej Lepper był dla mnie jak ojciec.”

Józef Żywiec (1953–2003) polski polityk

Źródło: Samoobrona Sojuszu, polityka.pl, 16 listopada 2002 http://archiwum.polityka.pl/art/samoobrona-sojuszu,376433.html

„Pomiędzy generałem Borem, dowódcą powstania, a marszałkiem Rydzem, wodzem w kampanii wrześniowej, różnica jest zasadnicza. Rydz miał w Polsce faktycznie władzę i wojskową, i polityczną, stąd za klęskę wrześniową ponosi odpowiedzialność całkowitą: i formalną, i materialną. Bór był tylko dowódcą wojskowym, słuchał politycznych rozkazów rządu, wojskowych – naczelnego wodza i prezydenta. Bór jest gorąco atakowany przez przyjezdnych z Warszawy, zarówno narodowców, których jego otoczenie prześladowało, jak lewicowców, których popierało. Ale jako wojskowy, wobec historii Bór będzie miał inną reputację niż Rydz, który miał 33 dywizje piechoty i całe państwo do dyspozycji, walczył tylko 17 dni i uciekł. Bór nie miał nic, miał konspirację tworzoną w fantastycznych warunkach, walczył 63 dni i poszedł razem z żołnierzami do niewoli, zrywając łańcuch naszych wodzów, którzy żołnierzy zostawiali, sami uciekali, jak Rydz z Polski, Sikorski z Francji. Pod dowództwem Rydza wojsko polskie dało mniej, niż świat od niego oczekiwał, pod dowództwem Bora Powstanie Warszawskie bije wszystkie rekordy wytrzymałości.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Lata nadziei

O świecie , O historii

„Rozwadowski skarżył się, że nie może zrozumieć Naczelnego Wodza. Wyraził obawę, że ofensywa Piłsudskiego może być spóźniona, gdyż ciężar walki przenosi się na północ od Warszawy. Akcja Piłsudskiego znad Wieprza może być bardzo efektowna, ale dla wojny ma jego zdaniem znaczenie drugorzędne.”

Wincenty Witos (1874–1945) polski działacz ruchu ludowego, premier II Rzeczypospolitej

o Tadeuszu Rozwadowskim, który uważał plan uderzenia w bitwie warszawskiej znad Wieprza za ryzykowny ze względu na zbyt dużą odległość od Warszawy.
Źródło: Bohdan Urbankowski, Ukraść Piłsudskiemu zwycięstwo nad Wisłą https://niezalezna.pl/46513-ukrasc-pilsudskiemu-zwyciestwo-nad-wisla, niezalezna.pl, 28 września 2013.

O wojnie , O walce

„Jeśli dziś dwie literki AK stały się znakiem wysiłku całego narodu polskiego w walce o niepodległość, jeśli słowo Kraj ma dla ucha polskiego dźwięk mocny i zawsze jednakowy – to w dużej mierze jest to zasługą obecnego Wodza Naczelnego. Dzięki jego osobistym walorom i autorytetowi, płynącemu z głębokiej, jednającej pełne zaufanie prawości – współpraca wszystkich czynników Polskiego Państwa Podziemnego: cywilnego, politycznego i wojskowego, stała się źródłem jedności całego społeczeństwa.”

Andrzej Pomian (1911–2008) polski historyk, pisarz emigracyjny, korespondent RWE

o Tadeuszu Komorowskim
Źródło: Tadeusz Bór-Komorowski w relacjach i dokumentach, op. cit., s. 399.

O współpracy , O wysiłku , O walce , O zaufaniu

„W memoriałach kierowanych do sztabu Naczelnego Wodza PSZ przez dwóch kapitanów – Kalenkiewicza i Górskiego – były zawarte sugestie, że wywołanie powstania powszechnego w kraju będzie wymagało posiadania odpowiedniej kadry. W ogóle idea Kalenkiewicza i Górskiego dotyczyła tworzenia polskich oddziałów spadochronowych. Oni uważali, że powinna powstać polska jednostka spadochronowa, która w momencie kulminacyjnym wesprze powstanie powszechne w kraju.”

Zbigniew Wawer (1956) polski historyk

o pomyśle utworzenia oddziałów cichociemnych.
Źródło: Prof. Z. Wawer: Cichociemni wspierali podziemie, posługując się najnowocześniejszymi metodami http://dzieje.pl/aktualnosci/prof-z-wawer-cichociemni-wspierali-podziemie-poslugujac-sie-najnowoczesniejszymi, dzieje.pl, 10 października 2017.

„Wybór jest taki: albo będziemy demokratycznym stowarzyszeniem, albo lewacką organizacją bojową skupioną wokół autorytarnego wodza, któremu należy wierzyć na słowo i zakładać jego nieomylność, bo właśnie robi rewolucję.”

Jan Mencwel (1983) polski aktywista i publicysta

Źródło: Iwona Szpala, Jan Śpiewak - chłopak, który wali na odlew http://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,23796640,jan-spiewak-chlopak-ktory-wali-na-odlew.html, wyborcza.pl, 18 sierpnia 2018

„Obywatele Rzeczypospolitej! Nocy dzisiejszej odwieczny wróg nasz rozpoczął działania zaczepne wobec Państwa Polskiego, co stwierdzam wobec Boga i Historii. W tej chwili dziejowej zwracam się do wszystkich obywateli państwa w głębokim przeświadczeniu, że cały naród w obronie swojej wolności, niepodległości i honoru skupi się dookoła Wodza Naczelnego i sił zbrojnych oraz da godną odpowiedź napastnikowi, jak to się już nieraz działo w historii stosunków polsko-niemieckich. Cały naród polski, błogosławiony przez Boga, w walce o swoją świętą i słuszną sprawę, zjednoczony z armią, pójdzie ramię przy ramieniu do boju i pełnego zwycięstwa.”

Ignacy Mościcki (1867–1946) prezydent II Rzeczypospolitej

odezwa po napaści Niemiec na Polskę 1 września 1939.
Źródło: Kalendarium. 1 września 1939 https://1wrzesnia39.pl/39p/kalendarium-1/8869,1-wrzesnia-1939-piatek.html, 1wrzesnia39.pl

O wolności , O Bogu , O walce , O historii

„Masy same z siebie nie tylko nie są zdolne do ujawnienia pragnień, które w nich tkwią, ale nie są zdolne do należytego poznania prawdy i dobra, nie są zdolne do działania w kierunku zdobycia i utrzymania tych wartości. Przeciwnie, siły potencjalne, tkwiące w masach, gdy jakaś przyczyna doprowadzi je do wybuchu, posiadają moc niszczycielską, nigdy zaś twórczą. To też masom trzeba wodza, posiadającego takie cechy pogromcy, po to, aby mógł opanować instynkty mas, narzucić im organizację i dyscyplinę i prowadzić do celu.”

Stanisław Grzelecki (1902–1991)

Źródło: Zasada przywództwa – Führerprinzip, „Nowy Ład. Miesięcznik Polityczny”, R. VIII, 1939, nr 1, s. 10.

O sile , O pewności siebie

„Gdy umierają wielkie religie, wyłaniają się religie wypaczone – sekty. Zawsze jest tak. Wtedy się wyłaniają bożki – to jest ta charyzmatyczna władza wodza, jeszcze przed Stalinem, on jest ten jedyny, nikomu się nie ufa i wybiera się wtedy jednego, któremu się ufa. To jest stara historia. To sięga co najmniej czasów romantyzmu. (…) polityka jest taką zbrodnią i hańbą, że lepiej, aby jeden człowiek wziął na siebie całą tę hańbę.”

Aleksander Wat (1900–1967) polski poeta i prozaik

W ten sposób narodowi została ta hańba oszczędzona. Tu było teoretyczne uzasadnienie autokracji rosyjskiej: car poświęca się, bierze na siebie hańbę za cały naród, hańbę prowadzenia państwa. I tu znowu ta krew przelana, te straszliwe zbrodnie, jakie się działy, tak, ale tu jest ta uświęcona osoba tego idola, właśnie tego cara czy Lenina, charyzmatycznej osoby, która odkupuje wszystko, w której pokłada się najwyższe nadzieje, i ona bierze na siebie cały grzech.
Mój wiek. Pamiętnik mówiony

O pewności siebie , O historii , O religii