Cytaty na temat ranna (56 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Wielce Szanowni Państwo! Aczkolwiek mieszkam w najbliższym sąsiedztwie już pół roku i chciałem państwa odwiedzić, nie dane mi było, ku wielkiemu mojemu ubolewaniu, złożyć państwu wizytę. Zawsze coś stawało na przeszkodzie. Sami zresztą państwo wiecie, jak trudno jest człowiekowi wywiązać się ze swoich najprymitywniejszych obowiązków. Dzisiaj jednak powiedziałem sobie: Teraz to musi nastąpić. Jestem przekonany, że państwo niewątpliwie są zdziwieni, po tak długim ociąganiu się przyszedłem bez kołnierzyka, w rannych pantoflach i bez zapowiedzi. To wszystko wyda się państwu nieodpowiednie. Zgadzam się pod tym względem z państwem całkowicie. Mam nadzieję, że państwo mi wybaczą, jeżeli dowiedzą się przyczyny, dla której musiałem zrezygnować z przestrzegania obowiązujących zwyczajów i przybyć do państwa bezzwłocznie. Chciałem donieść, że u państwa pali się i że płomienie wydobywające się z drugiej strony domu obejmują pewnie wiązadła dachu.”

Mark Twain (1835–1910) amerykański pisarz, satyryk, humorysta

gdy po przeprowadzce po raz pierwszy przyszedł do domu sąsiadów.
Źródło: Wielka księga gier, łamigłówek i humoru 2002, Wydawnictwo Reader’s Digest, red. naczelna: Adelsa Atelier Tourisme, Paryż 2000; red. naczelny polskiej wersji: Jacek Fronczak, Warszawa 2001, tłum. Magdalena Rodak.

O domu

„Miesiąc miodowy kończy się z chwilą, gdy pies przynosi mężowi ranne pantofle, a żona zaczyna warczeć.”

Zsa Zsa Gabor (1917–2016) aktorka amerykańska pochodzenia węgierskiego

„Większość hollywoodzkich filmów, zarówno tych dawniejszych, jak i obecnych, gloryfikuje wojnę i przedstawia jej nieprawdziwy obraz. Oczywiście ma to cel propagandowy: chodzi o to, aby z jednej strony pokazać naszych dzielnych chłopców walczących na drugim końcu świata, a z drugiej – podtrzymać morale w kraju. No i przekonać widzów, że nasi walczą w słusznej sprawie i na pewno zwyciężą. Tom i ja postawiliśmy sobie za punkt honoru, aby odbrązowić tę legendę i pokazać, że w wojnie nie ma nic chwalebnego. Każdy weteran Ci to powie: nie ma nic chwalebnego w tym, że przyjaciel ginie na Twoich oczach, bo wszedł na minę i wybuch rozerwał go na kawałki. Albo że kolega z oddziału jest ciężko ranny i trzeba go zostawić na pewną śmierć.”

Steven Spielberg (1946) amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy

Źródło: Wywiad, 18 marca 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=64043

O śmierci , O wojnie , Obraz

„Wybrałem się z Zosią w piękne, lipcowe popołudnie na spacer na most Poniatowskiego. Tam oczom naszym przedstawił się niebiański widok. Obraz, o jakim marzyliśmy od lat. Po jezdni ciągnął nieprzerwany sznur żołnierzy niemieckich, ale takich, jakich nigdy nie widzieliśmy. Obdarci, brudni, często bez broni i butów, pieszo, na rowerach i wozach, w nieładzie i rozsypce i często bez dowódców. A wśród nich ranni z obwiązanymi głowami i rękami na temblakach. O widoku niezapomniany! A tu w dodatku słońce lipcowe, jak gdyby chcąc tę nędzę lepiej wystawić na widok, wydobywało z mundurów każdą dziurą, każdą plamę z bandaża, każdą rdzę na karabinie. Trzymając się za ręce i z trudem hamując radość, sygnalizowaliśmy sobie uściskiem dłoni ciekawsze widoki. Takich jak my przechodniów było na moście więcej. Wędrowała tam cała Warszawa. Ludzie, udając, że rozkoszują się pięknym, lipcowym popołudniem i Wisłą połyskującą w potokach światła, w gruncie rzeczy paśli oczy widokiem pobitych Niemców. Wymienialiśmy z nimi ukradkiem rozradowane spojrzenia, a tłumy zdemoralizowanych Niemców płynęły bez końca, ścigane głuchym głosem armat dolatujących od Radzymina i Otwocka. Nie ulegało wątpliwości, że front zbliżał się do Warszawy. Już od dawna obserwowaliśmy wśród Niemców oznaki rozkładu i strachu.”

Stefan Korboński (1901–1989) polski polityk ruchu ludowego, działacz Polskiego Państwa Podziemnego

Źródło: W imieniu Rzeczypospolitej…, op. cit., s. 342–343.

O ludziach , O strachu , O butach , O słońcu

„Rannego wstania, wczesnego zasiania, młodego ożenienia nikt nie żałował.”

Salomon Rysiński (1560–1625)

„Mnie ten Gorzów zjadł. Benzyna dusi, powietrze złe. Dobre ludzi dali mieszkanie, ale wziąć słowika w klatkę zamknąć, to on wszystko traci. Choć pięknie śpiewa, to jemu jest smutno. I te ściany takie ciężkie nade mną. A ja cygańska córka, las mi zdrowie daje. Jechałam taborem, to czułam się jak królowa Bona. Do mnie należeli perły rannej rosy. Moje były gwiazdy złote. Dziś co we włosy wplotę? W majowym słońcu jagody zbirałam, czarne jak łzy cygańskie. Na gałązkach się huśtałam. Żyłam wodnym szumem i jego srebrzystym dźwiękiem. Śpiewać nauczył mnie wiatr, ruczaje płakać. A jak lipy kwitły, to aż mnie zatykało, tak miód było czuć. W górach też cudnie. Jechalimy potokiem, pienił się, skakł, chodził po kamieniach, w deszczu groźniał, rozlewał się, wszystkich nas potopić chciał. Cyganka zejszła z wozu na drogę i tańczyła. Czemu? Bo jej radość była. Kawałek chleba suchego ugryzła, wody się napiła i była szczęśliwa. Z gołymi ręcami jechał człowiek po świecie. Czasem tylko coś pomieniał, parę groszy wziął. Wywróżył. I szedł dalej za tym chlebem żebraczym. Po pięćdziesiąt wozów jeździło u nas. Polskę znam od końca do końca. To wszystko nie można wydrężyć ze serca. Ale kto to zrozumi? Może tylko ci, co lubią przyrodę, świat, stare dawne życie przepamiętują w sobie.”

Papusza (1908–1987)

Źródło: Angelika Kuźniak, Papusza, op. cit., s. 21, 24.

O życiu , O ludziach , O zdrowiu , O świecie

„Com dotąd przeżył, nie jest moje; ginie
Każda miniona chwilka
Jak sen, z którego o rannej godzinie
Pamięć zawodna ocala jedynie
Bladych obrazów kilka.”

John Wilmot, 2. hrabia Rochester (1647–1680)

Źródło: Miłość i życie, tłum. Stanisław Barańczak

O miłości , O życiu , O snach , Obraz

„Był to pierwszy niemiecki żołnierz, jakiego zobaczyłem w stalowym hełmie i od razu wydał mi się jakby mieszkańcem obcego, bardziej surowego świata. Siedząc obok niego w rowie wypytywałem go natarczywie o sytuację na pozycji i usłyszałem monotonną opowieść o wielodniowym przesiadywaniu w lejach granatnich bez łączności i dróg obiegowych, o nieustannych natarciach, o polach zwłok i obłędnym pragnieniu, o konaniu rannych i wielu innych sprawach. Nieruchoma, obramowana stalowym hełmem twarz i monotonny głos, któremu towarzyszył huk frontu, wywarły na nas upiorne wrażenie. Kilka dni odcisnęło na tym posłańcu, który towarzyszyć miał nam do królestwa płomieni, piętno, jakie zdawało się go odróżniać od nas w niewypowiedzialny sposób. „Kto padnie, ten zostaje. Nic nie można poradzić. Nikt nie wie, czy powróci żywy. Każdego dnia nacierają, ale front trwa. Każdy wie, że chodzi o życie albo śmierć.””

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

Nic nie pozostało w tym głosie, jak tylko wielka obojętność; wypalił go ogień. Z takimi ludźmi można walczyć.
W stalowych burzach
Źródło: s. 84

O życiu , O śmierci , O wrażeniach , O obojętności

„Miałam to szczęście, że nikt z moich najbliższych nie zginął ani nie został ranny, ale gdy przypominam sobie czas powstania warszawskiego, to trudno mi dziś zrozumieć, jak udało nam się przetrwać tę gehennę aż 63 dni. Okazuje się, że człowiek jest w stanie przywyknąć do wszystkiego. Nabiera z czasem jakiejś twardości, odporności.”

Danuta Szaflarska (1915–2017) polska aktorka

Źródło: Życie jest cudem, „Rzeczpospolita”, 11 października 2002 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/zyciejc.htm

O życiu , O szczęściu , O czasie

„[…] Kto się naprawdę chce przyjrzeć bogactwu przyrody, pójdzie na łąkę, do lasu, na staw lub jezioro. Tu dopiero przyroda roztacza swe bogactwa w całej pełni. Czy jest na świecie coś piękniejszego, jak przechadzka ranna po łące majowej! Przepyszna szmaragdowa trawa, błyszcząca brylantami rosy, tysiące wdzięcznych główek kwiatowych o delikatnych, subtelnych barwach, przepyszne barwne motyle, niby wielkie kwiaty latające, zgrabne ważki o szybkich, zwinnych ruchach, iskrzące się w słońcu niby żywe szmaragdy i szafiry, roje złocistych muszek, tańczących w powietrzu, trzmiele i pszczoły, oddane poważnej, zabiegliwej pracy napełniają świat żywym brzęczącym rojem. Dość jest rozsunąć źdźbła trawy łąkowej, aby wszędzie, pod każdym niemal badylem, dojrzeć setki istot żywych, większych i mniejszych, łażących, pełzających, skaczących, siedzących, robaków, larw owadzich, wijów, pająków, mrówek, drobniutkich owadów bezskrzydłych, o najrozmaitszym wyglądzie i ubarwieniu. Gdy zaczerpniemy trochę wody ze stawu, obejrzymy od spodu liść grzybienia, wydobędziemy garstkę mułu z dna, znowuż ujrzymy tysiące żyjątek, drapieżnych i roślinożernych, szybkich i powolnych, szarych, zielonych, czerwonych, przezroczystych, każde o odmiennych nałogach i potrzebach, każde o swoistym sposobie życia. A tu co za nieskończone bogactwo, co za nieograniczona pomysłowość przyrody w rozwiązywaniu elementarnych zagadnień bytu! […] Człowiek myślący, który na własne oczy oglądał wszystkie te cuda i który zastanawiał się nad nieskończoną w swej pomysłowości mocą twórczą przyrody, dozna mimowolnego uczucia wzniosłości. To bezgraniczne piękno musiało być powołane do życia przez przyczynę, nieskończenie potężną i nieskończenie mądrą. Tylko taka myśl może przynieść umysłowi pewne ukojenie.”

Jan Dembowski (1889–1963) biolog, prezes PAN, marszałek Sejmu

Źródło: Jan Dembowski, O istocie ewolucji, Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska”, Warszawa 1924

O świecie , Cytaty o pięknie , O emocjach , O myślach

„Jej narzeczony był ogromnym mężczyzną – taki miś olbrzymiego wzrostu, barczysty i potężny, ale odnoszący się do niej z ogromną subtelnością. Tę delikatną dziewczynę gorąco pokochał. Kiedyś stali oboje razem. Zaczęło się bombardowanie. Ona się wyrwała, zaczęła uciekać i została trafiona – na jego oczach. Jakiś podmuch zdarł z niej całe ubranie. W szpitalu na Mokotowskiej w kostnicy, wśród kilkunastu trupów, zobaczyłyśmy jej ciało. Leżała tylko w białej koszulce, całej we krwi. To było wzruszające i wstrząsające. Jej narzeczony chciał koniecznie zrobić dla niej trumnę. Trumien już od dawna nie było, większość wydobytych spod gruzów zwłok po prostu zakopywano w ziemi. Ale on zdobył jakieś deski, zbił proste pudło i gdzieś za ulicą Wiejską mieliśmy ją pochować. Trzeba było iść dość daleko, przejść przez cały Plac Trzech Krzyży, w okolicy Instytutu Głuchoniemych. (Wtedy to zobaczyłam zniszczoną moją szkołę Królowej Jadwigi). Narzeczony Wandzi sam wykopał grób, złożył ją do „trumny”, szlochał jak dziecko, a jego łzy padały na ciało Wandzi. Ponieważ co chwilę był nalot, chcieliśmy jak najszybciej zakończyć ten pogrzeb. Tymczasem on ukląkł, złożył całe dłonie jak przy pacierzu i modlił się serdecznie. Wandzia leżała słodko uśmiechnięta, spokojna, uroczo dziecinna, drobniutka w tej swojej koszulce, prawie naga, calutka we krwi. Była jak polski sztandar: biała koszulka i czerwona krew… Nie było księdza, więc my prowadziłyśmy modlitwy – jej narzeczony modlitwę. Potem nakrył swą skrzynkę jakąś deską, rzuciliśmy troszkę ziemi, on sam grób zakopał, usypał kopczyk i postawił krzyż, który wystrugał z odpowiadał. Gdy skończyłyśmy się modlić, on jeszcze zaczął „Pod Twoją obronę” i gdy łkającym głosem mówił, wszyscy płakaliśmy i tak łkając kończyliśmy patyków. Było coś wstrząsającego w żałobie tego olbrzymiego mężczyzny. A myśmy stały, jak zawsze zdumione, że jeszcze żyjemy. Inni odchodzą, a my zostajemy, nawet żadna z nas nie jest ranna.”

Maria Okońska (1920–2013)

Źródło: Maria Okońska Wspomnienie z Powstania Warszawskiego, op. cit., s. 124–125.

O dzieciach , O wspomnieniach , O płaczu , O łzach

„Wspominać młodzieży o dziełach jej przodków, dać jej poznać najświetniejsze Narodu epoki, stowarzyszyć miłość Ojczyzny z najpierwszymi pamięci wrażeniami, jest to nieomylny sposób zaszczepienia w Narodzie silnego przywiązania do kraju; nic już wtenczas tych pierwszych wrażeń, tych rannych pojęć zatrzeć nie zdoła, wzmagają się one z latami, usposabiając dzielnych do boju obrońców, do rady mężów cnotliwych.”

Julian Ursyn Niemcewicz książka Śpiewy historyczne

Źródło: Śpiewy historyczne, 1818 rok

O miłości , O młodzieży , O wrażeniach , O ojczyźnie

„Oddziały berlingowców puszczały pozycje za pozycją, własnymi siłami zasilałem oddziały berlingowców, nocą odbijałem część straconych pozycji. W ten sposób próbowałem ratować południowe skrzydło przyczółka. Od 19 września nasze walki są już bardzo utrudnione. Nie mamy praktycznie żadnych możliwości uzupełnienia broni, jest mnóstwo rannych. Niemcy osłaniają się ludnością cywilną przy atakach czołgowych. Zostaliśmy odcięci od Śródmieścia, tracimy ZUS. Robimy z inicjatywy „Radosława” próby połączenia się kanałami z oddziałami Mokotowa…”

Ryszard Białous (1914–1992)

meldunek kpt. „Jerzego” złożony już po przebiciu się do Śródmieścia

O sile , O walce

„Bardzo żałuję, że ojciec Michaiła Sergiejewicza nie doczekał czasów, kiedy syn został sekretarzem KC. Duma z syna, jak mi się wydaje, dodawała mu, rannemu frontowcowi, sił i woli życia.”

Raisa Gorbaczowa (1932–1999)

… mam nadzieję! (1991)
Źródło: s. 96

„Są jednak tacy (i ja do nich należę), którzy twierdzą, że gdy człowiek zafunduje sobie w środku zimy pobudkę o piątej, szare dni nabierają koloru i sensu. Po prostu po rannym zrywaniu i błąkaniu się w ciemnym domy ma się gwarancję, że nic gorszego człowieka już w danym dniu nie spotka.”

Szymon Hołownia (1976) polski dziennikarz

o roratach.
Monopol na zbawienie (2009)
Źródło: Test [7.]

O zimie , Sens

„Ja sam, dopóki nie wziąłem ślubu kościelnego, nie mogłem dotknąć mojej ukochanej. Ona była dla mnie uosobieniem kultu kobiecości. Kobiety były ciepłe, staranne, dbały o każdego rannego. To było zupełnie niezwykłe. Teraz, gdy czytam, że kobiety powinny być bardziej „męskie”, silniejsze, to uważam, że to jest wielka strata. Kobiety mają zupełnie inną naturę niż nasza. Nawet w najgorszych momentach dbały o swój wygląd. Mało tego, dbały też o to, jak my wyglądamy. Motywowały nas: „ogol się”, „zobacz, tam jest kran i woda, umyj się.””

Witold Kieżun (1922) polski ekonomista

Na tym właśnie polegał także ich urok.
Źródło: Ewa Koszowska, Prof. Witold Kieżun dla WP.PL: większość moich studentów uważa Polaków za nazistów http://wiadomosci.wp.pl/title,Prof-Witold-Kiezun-dla-WPPL-wiekszosc-moich-studentow-uwaza-ze-nazisci-to-Polacy,wid,16753214,wiadomosc.html?ticaid=1131b3, wiadomosci.wp.pl, 15 lipca 2014

O kobietach , O naturze , O ślubie , O wodzie

„To było bardzo dziwne, że niektórzy żydowscy chłopcy i dziewczęta widząc wielkiego wroga z całym jego uzbrojeniem byli jednak radośni i weseli. Dlaczego? Wiedzieliśmy, że nasz koniec już nadszedł. Wiedzieliśmy już wcześniej, że nas pokonają ale wiedzieliśmy też, że oni zapłacą wysoką cenę za nasze życie. Rzeczywiście tak się stało. To trudne do opisania i znajdzie się pewnie wielu, którzy nie uwierzą w to ale kiedy Niemcy (hebr. גרמנים, Germanim) podeszli blisko, znaleźli się u stóp naszej mocno obsadzonej placówki i minęli nas w szyku i kiedy my wtedy rzuciliśmy bomby i granaty ręczne i kiedy zobaczyliśmy niemiecką krew przelewającą się po ulicach Warszawy po tym jak tak wiele żydowskiej krwi i łez wcześniej popłynęło ulicami Warszawy poczuliśmy w sobie wielką radość i już nie było ważne co się stanie następnego dnia. Była wśród nas wielka radość, wśród żydowskich bojowników. Nagle stał się cud, oto wielcy niemieccy „bohaterowie” wycofali się w ogromnej panice w obliczu żydowskich granatów i bomb. Godzinę później zauważyliśmy jak niemiecki oficer zachęcał żołnierzy do wyjścia do walki i przyniesienia rannych. Nikt z nich się nie ruszył i zostawili swoich rannych, którym później my odebraliśmy broń.(…) Mieliśmy wielu towarzyszy po stronie aryjskiej i Icchak Cukierman był wśród nich. Ich głównym zajęciem w pierwszych dniach były dodatkowe dostawy broni i rzeczywiście po wielu staraniach udało się to osiągnąć.”

Cywia Lubetkin (1914–1978)

Źródło: Film Fighters in the Warsaw Ghetto z Archiwum Yad Vashem, Zeznanie Cywii Lubetkin na procesie Adolfa Eichmanna w Jerozolimie, 3 maja 1961 https://www.youtube.com/watch?v=pin_H8rcfPQ

O życiu , O walce , Radość

„Chcieliśmy zobaczyć, kto z naszych kolegów obozowych został ranny lub zabity. W walce brało udział dwudziestu kilku mężczyzn w obozowych pasiakach. Ale zanim jeszcze udało nam się podejść do miejsca, gdzie siedzieli, nagle usłyszeliśmy krzyk: „Żydzi, Żydzi, psia ich krew!”, a następnie doszedł nas huk wystrzału, potem następnego – dwóch Żydów upadło. Nad nimi stali dwaj mężczyźni z rewolwerami i krzyczeli: „Nie trzeba nam Żydów! Wystrzelać wszystkich!” – i rozglądali się, szukając dalszych ofiar. Zatrzęsło nami. Chcieliśmy rzucić się na nich, ale zostaliśmy ze wszystkich stron otoczeni przez Polaków i prawie siłą wciągnięci do pobliskiego domu. Tamci dwaj z tymi, którzy się jeszcze do nich przyłączyli, zaczęli mordować żydowskich bojowników walczących na barykadzie. Jeszcze długo krzyki zbrodniarzy – „Śmierć Żydom!””

Chaim Icel Goldstein (1900)

mieszały się z okrzykami radości z przepędzenia Niemców. Natychmiast po tym wydarzeniu zmieniono nam ubrania na cywilne.
Bunkier

O śmierci , O mężczyznach , O domu , O sile

„Kościołowi dziś najbardziej potrzeba zdolności do leczenia ran i rozgrzewania serc wiernych, bliskości. Widzę Kościół jako szpital polowy po bitwie. Nie ma sensu pytać ciężko rannego, czy ma wysoki poziom cholesterolu i cukru! Trzeba leczyć jego rany. Potem możemy rozmawiać o całej reszcie.”

Franciszek (papież) (1936) papież

Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.

Serce , Sens

„Bo nie dlatego debatuje się nad tym, aby odwołać rząd natychmiast, zaraz, zanim jeszcze rozpocznie się następny dzień, żeby już go nie było – nie dlatego, że był zły, bo nie dawał sobie rady z gospodarką, nie dlatego, że miał złą linię polityczną, nie dlatego, że nie miał polityki informacyjnej – o czym bardzo dużo mówiono, w czym może i źdźbło prawdy jest. I nie dla stu innych powodów, które tutaj można by było i pewnie byłyby przytaczane, gdyby dyskusja toczyła się w normalnym trybie i w normalny sposób. Tylko dla zupełnie innej przyczyny, przyczyny leżącej w istocie poza rządem.
Dzisiaj, tutaj, na tej sali, dotarł do mnie dokument, który został doręczony klubom poselskim i udostępniony posłom i senatorom. Dotarł do mnie równocześnie, a raczej o godzinę później niż do was. Z przyczyn, jak zwykle u nas pewnych niedowładów technicznych. Przeczytałem go po zakończeniu rannej sesji. Tak, to jest lektura porażająca. Teraz wiem, dlaczego temu wszystkiemu, co się tutaj dzieje nie mam prawa się dziwić – ponieważ ta lektura była porażająca, jak sądzę, nie tylko dla mnie.
Jest Polska, była Polska przez czterdzieści parę lat – bo to jednak była Polska – własnością pewnej grupy. Własnością z dzierżawy, może nawet raczej przez kogoś nadanej. Po tym myśmy w imię racji, własnych racji politycznych, zgodzili się na pewien stan przejściowy. Na kompromis, na to, że ta Polska jeszcze przez jakiś czas będzie i nasza i nie całkiem nasza.
I zdawało się, że ten czas się skończył. Skończył się wtedy, powinien się skończyć, kiedy uzyskaliśmy władzę pochodzącą z demokratycznego, prawdziwie demokratycznego, wyboru. A dzisiaj widzę, że nie wszystko się skończyło, że jednak wiele jeszcze trwa i że to – czyja będzie Polska – to się dopiero musi rozstrzygnąć. To się będzie rozstrzygało także w jakiejś mierze, w jakiejś cząstce dziś – tutaj, na tej sali.
Ja chciałbym stąd wyjść tylko z jednym osiągnięciem. I jak do tej chwili mam przekonanie, że z nim wychodzę. Chciałbym mianowicie, wtedy kiedy ten gmach opuszczę, kiedy skończy się dla mnie ten – nie ukrywam – strasznie dolegliwy czas, kiedy po ulicach mojego miasta mogę się poruszać tylko samochodem albo w towarzystwie torującej mi drogę i chroniącej mnie od kontaktu z ludźmi eskorty, że wtedy kiedy się to wreszcie skończy – będę mógł wyjść na ulice tego miasta, wyjść i popatrzeć ludziom w oczy.
I tego wam – Panie Posłanki i Panowie Posłowie życzę po tym głosowaniu.”

Jan Olszewski (1930–2019) polski polityk prawicowy, premier III Rzeczypospolitej

Źródło: Wystąpienie premiera podczas nocnej debaty sejmu 4/5 czerwca 1992 r. przed głosowaniem nad natychmiastowym odwołaniem rządu, na dzień przed planowanym głosowaniem o odwołanie.

O czasie

„W sierpniu tego samego roku na skutek politycznego podburzenia wybuchły zamieszki (Putsch), wtedy to miały miejsce zacięte walki uliczne i wielu zostało rannych a nawet utraciło życie.
Wielce czcigodny dr Mielęcki (gotykiem: Milenski), który zaopiekował się rannymi i ich opatrywał, sam poniósł straszliwą śmierć przez fanatycznych i odczłowieczonych ludzi. (Podkreślenie autora) Nie dość okrutnego pastwienia się, w którym śmiertelnie go zatratowano (dosłownie: todegetroten), to nadto wleczono konającego dobrodzieja ludzkości do brudnej rzeki Rawy aby go utopić.
Tak oto niemiecka odwaga zemściła się na dobroczyńcy ludzkości, bo on się jako Polak deklarował i tego nie ukrywał.
Wszyscy obywatele Katowic, którzy znali szlachetny charakter zmarłego, byli przerażeni takim okrucieństwem i nienawiścią rasową”

Andrzej Mielęcki (1864–1920) polski działacz na Śląsku, lekarz

narodową
Źródło: fragment niemieckiego rękopisu z 1920 roku. Rękopis, sporządzony w pisowni gotyckiej jest autorstwa zakonnicy – kronikarki Domu Sióstr św. Elżbiety w Katowicach.

O życiu , O śmierci , O ludziach , O domu

„Jestem ranny!”

Marie François Sadi Carnot (1837–1894) prezydent Francji

gdy Caserio zaczął uciekać po dokonanym zamachu; po tych słowach prezydent padł nieprzytomny na ziemię.
Źródło: Isabelle Bricard, Leksykon śmierci wielkich ludzi, tłum. Anita i Krzysztof Staroniowie, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1998, ISBN 8305129713, s. 89.

O śmierci , O ludziach , O książkach , O wiedzę

„Duch mój, ptak boży, co go Pan w czas ranny,
I w czas wiosenny wypuścił pod niebem,
A z rąk mu daje przeczystych ros manny,
I karmi chlebem.”

Maria Konopnicka (1842–1910) polska pisarka, nowelistka, pisarka literatury dziecięcej, tłumaczka, publicystka i krytyk, działaczka niep…

Źródło: Duch mój, ptak boży… w: Poezye w nowym układzie, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, Kraków 1902, s. 183.

O ptakach , O czasie

„Byłem wśród was…
Byłem wśród was. Zatkniętych jak czarne sztandary
Na metalowych prętach ogrodzenia. Szyby
Kopalni w tym dniu wyły – bolesnym milczeniem.
Noc 2/3 stycznia 1982
Górnikom KWK „Wujek”,
którzy bohatersko protestowali przeciwko
wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce,
zastrzelonym, rannym i internowanym
w grudniu 1981 roku.”

Leszek Wierzchowski (1949) polski polityk, pisarz i poeta

Źródło: Millenium czyli Narodziny Solidarności Narodu Polskiego w Gdańsku podczas strajku 1980 roku, wydanie II, Katowice 1999, s. II-III.

O narodzinach , O nocy

„Kiedy ranne wstają zorze,
Tobie ziemia, tobie morze,
Tobie śpiewa żywioł wszelki,
Bądź pochwalon, Boże wielki.”

Franciszek Karpiński książka Pieśni nabożne

Źródło: Pieśni nabożne. Poranna w: Dzieła http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=8941, Warszawa 1830, s. 87.

O Bogu , O śpiewie , O morzu

„Już w 1951 roku w Szczecinie doszło do pierwszych w kraju rozruchów i wystąpień antyradzieckich. I nie obyło się przy tym bez ofiar. A potem miało jeszcze miejsce zajęcie radzieckiego konsulatu w 1956 roku, no i grudzień 1970 roku. Czołgi na ulicach, barykady, poprzewracane tramwaje, podpalone samochody, aresztowania, strzelanie do ludzi, ranni i zabici, i jawna walka z władzą, prowadząca do zniszczenia i spalenia siedziby Komitetu Wojewódzkiego PZPR, co było ewenementem na skalę ogólnopolską. W dziesięć lat później Szczecin był świadomy własnej wartości. Jego mieszkańcy dobrze wiedzieli, że reżimowa władza musi się z nimi liczyć. I ona liczyła się. Liczyła się z nimi także, a przede wszystkim na nich – opozycja. Tym bardziej, im częściej dochodziło do ulicznych bitew szczecinian z zomowcami, które na stałe wpisały się w krajobraz miasta tamtego okresu. Niestety, z czasem całą legendę Solidarności zawłaszczył Gdańsk.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Źródło: W centrum czy na peryferiach kontynentu? Miasto w poszukiwaniu własnej tożsamości – „Szczecin. Odrodzenie miasta” (Deutsches Kulturforum östliches Europa, 2017)

O ludziach , O poszukiwaniu , O czasie , O walce

„Zapomniałem Ci podziękować…
– Nie wam, panie, dziękować, ale mnie. To wy mnie żeście ratowali, w mojej obronie ponieśliście uszczerbek. A ja? Co ja takiego uczyniłem? Że człeka rannego, bez czucia, opatrzyłem, na wóz pokładłem, nie dałem szczeznąć? To zwykła rzecz, panie wiedźmin.
– Nie taka znowu zwykła, Yurga. Zostawiano mnie już… w podobnych sytuacjach… Jak psa…
Kupiec, opuściwszy głowę, pomilczał.
– Ano, cóż, paskudny otacza nas świat – mruknął wreszcie.”

Andrzej Sapkowski (1948) polski pisarz

Ale to nie powód byśmy wszyscy paskudnieli.
rozmowa Geralta z kupcem Yurgą.
Miecz przeznaczenia, Granica możliwości, Coś więcej

O świecie

„Codziennie bez dachu nad głową zostaje w Warszawie tysiące ludzi, a setki innych giną. Niemieccy żołnierze nie robią żadnej różnicy między ludnością cywilną a oddziałami AK. Dzieło bezlitosnego zniszczenia wszelkiej własności postępuje, nie hamowane najmniejszymi skrupułami. Jest tysiące rannych mężczyzn, kobiet i dzieci, cierpiących z powodu najstraszliwszych oparzeń, a w niektórych wypadkach z powodu ran od odłamków i pocisków. Z każdym dniem walki o Warszawę rosną koszty. Ale determinację ludności, aby walczyć do ostatniego człowieka, wzmaga to niemieckie barbarzyństwo.”

John Ward (1921–1995) Oficer brytyjskich sił powietrznych RAF, w czasie II wojny światowej działający w polskim podziemiu

depesza sierżanta RAF Johna Warda do rządu brytyjskiego, Warszawa, 20 sierpnia 1944.
Źródło: Norman Davies Powstanie ’44, Wydawnictwo Znak, Kraków 2008, s. 410–411.

O kobietach , O dzieciach , O ludziach , O walce

„„Kiedy ranne wstają zorze, Wielki Brat nam dopomoże!” A tu za chwilę z głośników: „Za chwilę poinformuję was, kogo pierwszego wywalę z baraku.””

Marcin Daniec (1957) satyryk polski

Marzenia Marcina Dańca, Big Brother

„Odczytywanie zeznania wymusili na mnie policjanci, kiedy leżałem ranny i półprzytomny w policyjnej celi.”

Ramón Mercader (1913–1978)

napisane przez Mercadera na kartce, którą ten przesłał reporterom podczas końcowego odczytywania zeznań na swym procesie.
Źródło: Janet Bond Wood, Proces zabójcy Lwa Trockiego w: 100 najsłynniejszych procesów, red. Edward W. Knappman, tłum. Jarosław Mikos, Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 8372270570, s. 236.

O książkach , O świecie

„Nie zostałem ranny, ale do teraz czuję to uderzenie. Takich zachowań nie będę tolerował.”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

2 czerwca 2004, po ataku tortem śmietankowo-jagodowym, przeprowadzonym przez anarchistów w proteście przeciwko zakazowi Parady Równości.

O zachowaniu

„Ta Dorotka, ta maluśka
tańcowała dokoluśka.
Tańcowała ranną rosą,
i tupała nóżką bosą.
Tak, tak, tak.”

Janina Porazińska (1882–1971) polska poetka, prozaik, tłumaczka literatury szwedzkiej

Źródło: Dorotka

„Nie wiem, od której godziny mocz staje się ranny. Zastanawiałam się nad tym do 6.54, w końcu wstałam, rozpakowałam test ciążowy, przeczytałam instrukcję użycia i oparłam się o zimny brzeg umywalki.”

Grażyna Plebanek (1967) polska filolog polska i pisarka

Pudełko ze szpilkami

„Walczyłem m. in. z brygadą Dirlewangera, złożoną z morderców. Ci ludzie byli wypuszczani z więzień pod warunkiem, że będą się bili na śmierć i życie. To była dla nich jedyna droga do wolności. Drugą grupą, która im pomagała, była jedna z najlepiej wyćwiczonych dywizji pancerno-spadochronowych, nosząca imię Hermann Goering. Ona miała załogi wyćwiczone w walkach w Afryce, na południu Włoch. Załogi świetnie wyszkolone, miały pełno sprzętu i broni. Walczyłem z nimi, ale potem zostałem ranny przez strzelca wyborowego.”

Janusz Brochwicz-Lewiński (1920–2017) polski wojskowy, powstaniec warszawski

o walkach w czasie powstania warszawskiego 1944.
Źródło: Gen. Gryf o powstaniu, emigracji, III RP, Smoleńsku i walce z Rosją. „Gdyby mogli, sprzątnęliby mnie na ulicy” http://wpolityce.pl/historia/261112-tylko-u-nas-gen-gryf-o-powstaniu-emigracji-iii-rp-smolensku-i-walce-w-rosja-gdyby-mogli-sprzatneliby-mnie-na-ulicy, wpolityce.pl, 1 sierpnia 2015.

O życiu , O śmierci , O ludziach , O historii

„W toku dwumiesięcznych walk straty nasze były poważne. Ścisłych liczb nie podobna podać, ponieważ w ówczesnych warunkach nie było możliwości prowadzenia dokładnej ewidencji. Na podstawie jednak danych, jakimi rozporządzamy, oceniamy nasze straty z grubsza na 22 000 zabitych, zaginionych i ciężko rannych. Lekko rannych nie wliczam do strat: większość bowiem z nich pozostawała bez przerwy w oddziałach, a niewielu tylko było takich, którzy by bez zranienia przetrwali całe powstanie.
Jeszcze trudniej byłoby obliczyć ofiary wśród ludności cywilnej, nie mogąc w przybliżeniu nawet ustalić liczby pogrzebanych pod gruzami, jak i ofiar terroru Niemców w zdobytych przez nich dzielnicach. Propaganda niemiecka – bez żadnych do tego podstaw – w parę już dni po zakończeniu walk podała liczbę ofiar: 200 000. Za nią powtórzyła tę liczbę propaganda sowiecka, podnosząc ją następnie do 250 000. Wydaje mi się, że liczba ta jest grubo przesadzona.
Straty niemieckie w powstaniu warszawskim wynosiły na podstawie zeznań niemieckiego gen. von dem Bacha: 10 000 poległych, 7 000 zaginionych, 9 000 rannych. Straty niemieckie przewyższyły zatem straty Armii Krajowej, zwłaszcza jeśli od strat bojowych AK z liczby zaginionych odliczyć wymordowanych przez Niemców w zdobytych przez nich dzielnicach jeńców i rannych.”

Tadeusz Komorowski (1895–1966) polski generał, dowódca AK, polityk emigracyjny

Źródło: Powstanie Warszawskie, Warszawa 2004, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, s. 250.

O stracie

„Dzieli nas tyle przeszkód i kiedy zaciskamy zęby, kiedy próbujemy w sobą zerwać, żeby się jakoś pozbierać, znowu interweniuje los: z nieba sypią się cegły, a ja wygrzebuję cię spod nich ranną, lecz żywą. Czy to też przypadek?”

Paullina Simons (1963) pisarka

Jeździec Miedziany

O losie , O zerwaniu

„Bolesławie, Bolesławie, ty przesławny książę panie,
Ziemi swojej umiesz bronić wprost niezmordowanie!
Sam nie sypiasz i nam także snu nie dasz ni chwili,
Ani we dnie, ani w nocy, ni w rannej godzinie! (…)
On prowadzi dozwolone wojny z poganami,
My wzbronioną walkę wiedziem tu z chrześcijanami!
Dlatego też Bóg poszczęścił mu walką zwycięską,
A nas słusznie za zadane krzywdy karze klęską!”

Bolesław III Krzywousty (1086–1138) książę Polski w latach 1107-1138

pieśń przypisywana czeskiemu rycerstwu walczącemu z Krzywoustym
Źródło: Gall Anonim, Kronika polska http://www.zswsucha.iap.pl/STREFA_N/WiLeHi/lektury/kronika/0091.htm, XII wiek

O Bogu , O wojnie , O karze , O wieku

„Jest on rasistą i faszystą; mordercą i bluźniercą… Nie istnieją dla niego żadne moralne ani polityczne standardy. Tworzy własne „standardy”, ustanawia własne „zasady” i zmienia je, kiedy mu przeszkadzają… Jeżeli weźmiemy pod uwagę jeszcze jeden aspekt: analfabetyzm prezydenta nowoczesnego kraju, to problem nabiera nieprawdopodobnych rozmiarów. Dla przykładu Amin nie jest w stanie spędzić całego dnia w biurze. Nie umie się skoncentrować na żadnym poważnym problemie nawet w godzinach rannych. Nie czyta. Nie umie pisać… Jego przeraźliwy brak wiedzy sprawia, że nienawidzi edukacji, ludzi wykształconych, instytucji naukowych. Chełpi się tym, że jeżeli on może dobrze rządzić krajem, to oznacza to, że nie są potrzebni ludzie z wyższym wykształceniem.”

Edward Rugumayo (1934)

o Idim Aminie.
Źródło: Joseph Kamau, Andrew Cameron, Lust to Kill: The rise and Fall of Idi Amin, cyt. za: Shelley Klein, tłum. Jolanta Sawicka, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, wyd. Muza, Warszawa 2008, ISBN 9788374953238, s. 179.

O ludziach , O wykształceniz , O historii , O wiedzę

„W czasie pierwszej wojny światowej ojciec był ranny siedmiokrotnie, w tym dwa razy ciężko. Miał przestrzeloną nasadę nosa i wielką szramę na policzku, którą tłumaczono sobie czasem niesłusznie jako symboliczne naznaczenie przez korporację jurystów, co bywało praktykowane w Niemczech. Po przestrzeleniu uda na froncie włoskim i zagrożeniu gangreną chciano mu amputować nogę, ale się na to nie zgodził i wykurował się ziołami przynoszonymi przez matkę towarzysza niedoli. Takie rozwiązanie leżało w jego charakterze. Co do kuli szrapnelowej, która przebiła mu chrząstkę nosową i utkwiła w gardle, istnieją różne wersje tej historii, ale najprawdziwsza wydaje się podana przez pana Bajtka [pracownik kancelarii Władysława Michejdy]: Dr Hinterstoisser w Cieszynie nazwał pani ojca „Kugelschlucker” [połykacz kul]. Jak przyjechał z frontu do Cieszyna do szpitala, to tam go badali, prześwietlali, szukali, a on: „Czego szukacie?” – „Ja, wir suchen die kugel”. A ojciec na to: „Ich habe sie in der hintertasche”. Ostatkiem przytomności udało mu się ją bowiem wypluć i schować do kieszeni, a dzisiaj, po osiemdziesięciu latach, przechowywana jest w domu wśród najcenniejszych przedmiotów.”

Władysław Michejda (1896–1943)

o siedmiokrotnym odniesieniu ran podczas I wojny światowej.
O Władysławie Michejdzie

O wojnie , O domu , O historii , O matce

„Nagle policja odsunęła od środka barierki zabezpieczające i zaczęła bić wszystkich, którzy stanęli jej na drodze. Wywołało to niewyobrażalną panikę, ludzie tratowali się nawzajem, przewracali się pokrwawieni. (…) Policjanci biegli z pałkami za nami. (…) [Benno Ohnesorg] był najwyraźniej ranny w głowę, ciekła krew. Bez dłuższego namysłu podłożyłam mu moją torebkę pod głowę. Dwaj policjanci podnieśli mnie i usiłowali przepędzić, ale ja krzyczałam na nich, że powinni raczej sprowadzić karetkę pogotowia…”

Friederike Hausmann (1945)

relacja Hausmann z demonstracji niemieckich studentów na początku czerwca 1968 przed Operą Niemiecką na Bismarckstrasse, w których zginął jeden z nich – Benno Ohnesorg.
Źródło: Erich Schaake, Kobiety dyktatorów, wyd. Videograf II, Katowice 2004, s. 112–113.

O kobietach , O ludziach , O relacjach

„Luba Bogini, zrodzona z morza,
Europę śpiącą odwiedza,
W téj właśnie dobie gdy ranna zorza
Pomrokę nocy rozrzedza.”

Moschus poeta starogrecki

Źródło: Europa, tłum. Bruno Kiciński

„Ranek walczący z pogodą […]. W godzinach rannych zjawił się konserwator dr Hornung i do rąk moich złożył w przechowanie protokół z przebiegu prac około zabezpieczenia „Panoramy Racławickiej” (oryginał czterostronicowy!). W „Słowie” potępienie (nagana) dla prof. Chlamtacza sensacją dnia. Wieść o zajęciu Wilna, co studiowaliśmy pilnie, bo taki sam los gotów przypaść Lwowowi w czasie niedalekim. W godzinach popołudniowych przeciągnęła nad Lwowem silna burza z wielką ulewą i piorunami (pięć po sobie). Po przejściowym wypogodzeniu z nadciągnięciem nocy nowa burza w okolicy Lwowa i w mieście spowodowała zachmurzenie, dalekie błyskawice i słaby deszcz – noc przeszła spokojnie.”

Karol Badecki (1886–1953) polski historyk literatury, bibliotekoznawca, badacz dziejów Lwowa

Źródło: „Dziennik”, 15 lipca 1944 http://www.lwow.home.pl/rocznik/lipiec44.html

O losie , O czasie , O pogodzie , O nocy

„Amerykański profesor wylądował kiedyś na francuskiej plaży, biegł czterysta czy pięćset metrów pod morderczym ogniem, nie schylając się i nie padając, i był ranny, a teraz uważa, że jak ktoś przebiegnie taką plażę, to może później mówić – „człowiek powinien biec” albo „człowiek powinien strzelać”, albo – „szliście na śmierć jak barany”. Żona profesora dodała, że strzały potrzebne są przyszłym pokoleniom. Śmierć ludzi ginących w milczeniu jest niczym, bo nic nie pozostawia po sobie, a ci, co strzelają, pozostawiają legendę – jej i jej amerykańskim dzieciom.”

Hanna Krall książka Zdążyć przed Panem Bogiem

Zdążyć przed Panem Bogiem

O śmierci , O dzieciach , O ludziach

„(…) nagle Bronkowi przypomniała się rozmowa, jaką kilka dni temu prowadził z jego ojcem ranny żołnierz polski.
„Schowajcie to – mówił podając krótki, kawaleryjski karabinek. – Mnie już nie będzie potrzebny – dodał po chwili, spoglądając na swoje potrzaskane nogi – a wam może się przydać”.
„Mnie na co?” – wzbraniał się ojciec.
„Na co? Na Niemców – padła odpowiedź.”

Władysław Kisielewski (1907–1977)

Żebyście mieli się czym bronić, jak przyjdzie zła godzina”.
Echa Świętokrzyskich Gór
Źródło: s. 12, 13

„Jeżdżę po Polsce i słucham wielu takich relacji. O prześladowaniach za patriotyczno-prawicowe przekonania. Jest przecież człowiek, Marek Rosiak z Łodzi, który zapłacił cenę życia, a jego kolega został ciężko ranny.”

Ewa Stankiewicz (1967) polska dziennikarka

Źródło: Moje poglądy to żyć w normalnym kraju, „Gazeta Polska”, 5 lipca 2011

O relacjach

„Pięć lat przed powstaniem podjęty został w Warszawie bój, znany nam dobrze jako obrona stolicy z września 1939 r. Bój ten, którego wszak można było uniknąć ogłaszając Warszawę, podobnie jak potem Paryż, miastem otwartym, kosztował miasto kilkanaście procent jego zabudowy, z tym że najbardziej ucierpiało cenne śródmieście. Kosztował on także około 25000 zabitych cywilów i 6000 żołnierzy, a 50000 osób zostało rannych. Były to straty bardzo poważne, które dziś z punktu widzenia całkowitego zniszczenia miasta mógłby ktoś lekceważyć, ale jeśli porównamy je ze stratami innych stolic europejskich – należą do najcięższych. A kto dzisiaj podnosi te wszystkie straty kwestionując zasadność długotrwałej obrony stolicy? Obrony, która trwała trzy tygodnie, a już po dziesięciu dniach traciła wszelki sens operacyjny. Czy mówi się o zbrodniczym błędzie, o szaleństwie, o szukaniu odpowiedzialnych? Nie. Bo dojrzano sens tamtej walki w sferze zupełnie innej niż sfera zysków i strat materialnych, niż sfera wartości operacji wojskowych. Dostrzeżono ten sens w sferze moralnej, podkreślając ogromną rolę oblężenia Warszawy w podtrzymaniu woli narodu do stawienia oporu w okresie okupacji. A więc sens tej walki odnaleziony został w dziedzinie zupełnie różnej od tych, które decydują o ocenie powstania. W dziedzinie właściwie politycznej. Nie było sensu obrony stolicy z punktu widzenia przebiegu walk wrześniowych, gdyż nie miała ona żadnego wpływu na zwycięstwo, o którym trudno było marzyć. Miała ona sens na lata późniejsze, pozwalała je przetrwać w lepszej kondycji psychicznej, budowała dalszy opór, współdziałała z przyszłym zwycięstwem.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

Refleksje o Polsce i Podziemiu 1939–1945
Źródło: s. 125–126

O stracie , O zwycięstwie , O walce , O szaleństwie

„Co parę godzin opuszczał siennik i snuł się po podziemiach między rannymi. Szczupły, dowcipkujący, był jedną z najbardziej charakterystycznych postaci podziemnego szpitala. Umiał przechodzić obok ludzi leżących prostopadle do ścian, nie przeklinali go za nadepnięcie lub potrącenia.”

Aleksander Kamiński (1903–1978) instruktor harcerski, żołnierz AK

o rannym w powstaniu warszawskim Janie Rodowiczu i jego pobycie w szpitalu powstańczym.
Źródło: Jan Rodowicz. Biografia. Okupacja, anoda.org http://www.anoda.org/jan-rodowicz-anoda/okupacja

O ludziach

„Oni mieli tyranów Moskali, a my mamy tyranów bolszewików. Niewiele się zmieniło. Pamiętam z jaką czcią i zaciekawieniem patrzyłem na spotykanych przed wojną weteranów. (…) Widok siwych włosów, przygarbionych wiekiem postaci w granatowych uniformach przemawiał do mnie silniej niż wykłady historyczne w szkole. Albo to opowiadanie z tamtych czasów, które słyszałem od swego ojca, ojciec słyszał to znów od swego ojca, a mego dziadka. W tych terenach walczyli powstańcy. Ukrywali się po lasach, nocą przychodzili do wsi po żywność. Po walkach widywano rannych i spotykano świeże mogiły….”

Zdzisław Broński (1912–1949) polski wojskowy

o powstańcach styczniowych i o swoim losie.
Źródło: „Uskok” – do końca wierny Polsce https://niezalezna.pl/239074-uskok-do-konca-wierny-polsce, niezalezna.pl, 4 października 2018.

O wojnie , O walce , O wieku

„Powstanie warszawskie walczyło z ośmioma dywizjami niemieckimi, w tej liczbie czterema pancernymi. Straty Armii Krajowej wyniosły 15 000 zabitych, straty ludności cywilnej około 200 000, straty niemieckie w zabitych, rannych i zaginionych 26 000. Dane powyższe świadczą o bezgranicznym bohaterstwie Armii Krajowej i ludności Warszawy.”

Kazimierz Sosnkowski (1885–1969) generał polski, minister

o powstaniu warszawskim i Armii Krajowej.
Źródło: Słowo wstępne [w]: Stanisław Sosabowski, Najkrótszą drogą, Komitet Wydawniczy Polskich Spadochroniarzy, Londyn 1957, s. xiv.

O stracie

„Prawdopodobnie nikt nie potrafiłby właściwie opisać Piławy w owych dniach. We wspomnieniach pastora pozostały tylko przerażające szczegóły, pomieszane fragmenty wrażeń. Były w nich widoki kobiet w ciąży, rodzących w jakimś kącie, jakiejś sieni, jakimś baraku, niekiedy – mimo swego stanu – po drodze jeszcze zgwałcone. Później zdołały zbiec i teraz trzęsły się ze strachu, że urodzą diabelskiego potwora. Widział też dziwnie pobladłe twarze zgwałconych gdzieś na drogach dziewcząt, którym jeszcze raz powiodła się ucieczka, a teraz szukały lekarzy. Byli też ciężko ranni i chorzy, pełni obaw, że ich się pozostawi; często pod kocem skrywający broń, by zmusić sanitariuszy do zabrania ich ze sobą lub skończyć z własnym życiem, zanim wpadną w ręce Rosjan.”

Jürgen Thorwald (1915–2006)

Wielka ucieczka (1951), ISBN 978-83-08-05853-4, Wydawnictwo Literackie Sp. z o.o. 1995

O wrażeniach , O kobietach , O strachu , O pewności siebie

„Żołnierz bije się wspaniale. O 23.00 nieprzyjaciel jest pobity, przejście wolne. Daję rozkaz do marszu i przez radio zawiadamiam inne oddziały. Nie mamy benzyny. Dlatego niszczymy samochody, tak pancerne, jak i osobowe. Tabory przejść nie mogą (…) Do dział zaprzęgamy po cztery konie, gdyż droga przez pola bardzo ciężka, a konie zmęczone. Jadę konno ze sztabem. Kiedy przekraczam szosę Tomaszów – Zamość, trafiam na walkę oddziałów Wołyńskiej Brygady Kawalerii z przybyłym odwodem niemieckim. W walce na granaty i bagnety Niemcy rozbici, dużo jeńców. Idziemy dalej. Walka na przeprawach w Krasnobrodzie. Wspaniały, niezmordowany 25. Pułk Ułanów Wielkopolskich w szarży otwiera przeprawę. Ginie, niestety, prawie cały szwadron. Pułk bierze jeńców i oswabadza kilkuset Polaków wziętych do niewoli. Odbito też szpital z wieloma rannymi. Straty niemieckie dość duże. Niemcy naciskają ze wszystkich stron. Trzeba ochraniać skrzydła, a z tyłu słychać ogień artylerii.”

Władysław Anders (1892–1970) polski generał

o bitwie pod Tomaszowem Lubelskim podczas kampanii wrześniowej 1939.
Źródło: Praca zbiorowa, redakcja Tadeusz Guz, Wojciech Lis, Ryszard Sobczuk, Bitwy pod Tomaszowem Lubelskim w 1939 roku, wydawnictwo Werset, Lublin 2010. ISBN 9788360133675. s. 161–162.

O koniach , O stracie , O walce

„Pracowałem do 6 września, kiedy to przy ul. Kopernika zostałem ciężko ranny. Oddałem zaprzyjaźnionym kolegom swoje przepustki, a aparat i filmy przekazałem swojej laborantce Wacławie Zacharskiej. Ocaliła ona wszystkie moje negatywy. Było tam kilka tysięcy zdjęć. Schowała je na Nowym Świecie 46, ukrywając je w mieszkaniu za wanną. Ten dom szczęśliwie ocalał. Negatywy odzyskałem dopiero po 30 latach. Wacława była ze mną także w okrążeniu na Kopernika. Byliśmy prowadzeni od ul. Kopernika przez Oboźną od tyłu na Uniwersytet Warszawski. Tam zostaliśmy rozdzieleni. Nie mieliśmy kontaktu przez 30 lat. Ona myślała, że ja nie żyję, ja to samo myślałem o niej.”

Jerzy Tomaszewski (1924–2016) artysta fotografik polski

wywiad z Agnieszką Żurek w „Naszym Dzienniku”.
Źródło: Jerzy „Jur” Tomaszewski – fotograf z Powstania http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=artykuly_jerzy_jur_tomaszewski_fotograf_powstania_warszawskiego, sww.w.szu.pl

O myślach , O myśleniu , O domu

„Pamiętam jedną biedną ranną dziewczynę. Miała poranione nogi owinięte w ceratę. Niosący ją powstańcy trafili w kanale na dość głęboką wodę i w ten sposób do ran dziewczyny dostało się błoto. Była w strasznym stanie, kiedy została wyciągnięta na powierzchnię, ale kiedy zobaczyła Śródmieście w słońcu, zaczęła się śmiać.”

Jerzy Tomaszewski (1924–2016) artysta fotografik polski

o przeżyciach z powstania warszawskiego.
Źródło: Agnieszka Żurek, Tysiące zdjęć z powstania http://www.radiomaryja.pl/bez-kategorii/tysiace-zdjec-z-powstania/, 1 sierpnia 2011.

O wodzie , O dziewczynach

„Tajemnica, kim byli zamachowcy, pozostała więc nie rozwiązana. Czy znajdowali się w tym kościele? Czy należeli do czeskiego ruchu oporu, a jeśli tak, to do jakiego odłamu tego ruchu? W raporcie po zdobyciu kościoła podkreślano ich fanatyczny opór i pogardę śmierci. Wśród tych stu dwudziestu członków ruchu oporu nie było nikogo, kto by był uprzednio ranny. Nasze śledztwo utknęło na martwym punkcie i na tym właściwie zostało zamknięte.”

Walter Schellenberg (1910–1952) funkcjonariusz SS, szef niemieckiego wywiadu

o zamachu na Reinharda Heydricha
Wspomnienia (1987)
Źródło: s. 178.

O tajemnicy , O śmierci

„Brakuje dzisiaj jednej osoby, Cory Baltussen. Kobiety, której nigdy nie zapomnę. Wywiad z nią przyprawiał mnie o gęsią skórkę, a potem chyba wszystkich telewidzów. Cora Baltussen była początkiem, końcem i duszą walki o uhonorowanie generała Sosabowskiego i jego 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Ona poznała Polaków w czasie bitwy o Arnhem, ona opatrywała rannych, ona trzymała za ręce umierających i słuchała ich ostatnich życzeń. Ona opowiadała swoją historię w Holandii, chociaż nie chciano jej słuchać. Gdyby nie przekazała tej historii, Polacy spod Arnhem zostaliby zapomniani. Mojego udziału nie da się porównać z jej długoletnią walką. Ona przebiegła wiele trudnych sztafet, ja przejąłem pałeczkę na ostatnim etapie i – razem z innymi – doszedłem do finiszu.”

Geertjan Lassche (1976)

o Cornelii Wilhelminie Marii (Corze) Baltussen.
Źródło: Bożena Rabikowska, Zofia Białas: Cornelia Baltussen – Matka polskich spadochroniarzy http://kultura.wielun.pl/cornelia-baltussen-matka-polskich-spadochroniarzy/, wielun.pl, 6 marca 2016.

O kobietach , O czasie , O walce , O duszy

„Kiedy ranne wstają zorze, Wielki Brat nam dopomoże!”

Marcin Daniec (1957) satyryk polski

A tu za chwilę z głośników: „Za chwilę poinformuję was, kogo pierwszego wywalę z baraku.”
Marzenia Marcina Dańca, Big Brother