Cytaty na temat podręcznik (53 cytatów)

„Niezbadane wyroki historii mogą uczynić z człowieka bohatera czczonego przez przyszłe pokolenia, lub na zawsze wymazać go z pamięci narodu. W nocy z 29 na 30 listopada 1830 Piotr Wysocki jako przywódca spisku podchorążych dzierżył w swoich rękach przez moment los umęczonej Ojczyzny. Ta chwila uczyniła zeń bohatera i na trwałe wpisała jego nazwisko do podręczników historii. Lecz bywa i tak, że za jeden moment wyniesienia przychodzi płacić spędzonymi w goryczy i cierpieniu latami samotności i zapomnienia. Życie wydaje się wówczas karą, a śmierć oczekiwanym wybawieniem.”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Syberyjskie losy Piotra Wysockiego, „Życie Literackie” nr 48, 27 listopada 1988, s. 1, 13. http://mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=13442&from=publication&tab=1

O życiu , O śmierci , O losie , O karze

„Przez całe moje życie nie wierzyłem w większość rzeczy, które wyczytywałem w podręcznikach od historii, i w to, czego uczyli mnie w szkole. Teraz do mnie dotarło, że nie mam prawa, by osądzać kogoś na podstawie tego, co o nim czytałem. Nie mam prawa do osądzania czegokolwiek. Oto lekcja, którą otrzymałem.”

Kurt Cobain (1967–1994) amerykański muzyk rockowy, wokalista, gitarzysta

All my life, I never believed most things I read in history books and a lot of things I learned in school. But now I’ve found I don’t have the right to make a judgment on someone based on something I’ve read. I don’t have the right to judge anything. That’s the lesson I’ve learned. (ang.)

O życiu , O historii , O czytaniu

„Nawet najsprytniejszy człowiek uwierzy w to, w co pragnie uwierzyć, wbrew wszelkim faktom i wszelkim podręcznikom świata.”

George Bernard Shaw (1856–1950) dramaturg i prozaik irlandzki, noblista

„Kodeksy i podręczniki rodzą zachowania schematyczne. Każde zachowanie schematyczne przyczynia się do zbiorowego, niszczycielskiego pędu.”

Frank Herbert książka Kapitularz Diuną

Kapitularz Diuną

O zachowaniu

„(…) pisania scenariuszy nie można się nauczyć z żadnego podręcznika. Jeżeli ma się coś naprawdę zajmującego do opowiedzenia, widziało się odpowiednią ilość filmów i przeczytało odpowiednią ilość powieści, to nie ma takiej siły, która przeszkodziłaby przyszłemu scenarzyście zaistnieć.”

Juliusz Machulski (1955) polski reżyser filmowy

Źródło: Słowo od Juliusza Machulskiego w: Robin U. Russin, William Missouri Downis, Jak napisać scenariusz filmowy, Wydawnictwo Wojciech Marzec, Warszawa 2008, tłum. Ewa Spirydowicz, s. IX.

O sile

„O polskiej historii i o postawie Polaków wyroki wydawali ci, którzy winni byli zakłamania, potwarzy, brutalnego fałszowania historii, wyrzucania ze szkół i uniwersytetów tych, którzy starali się mówić prawdę. Dramatem Polski stawało się to, że monopol na historię, również po roku 1989, uzyskiwali ludzie odpowiedzialni za zbrodnie przeszłości. Gdy czytam panów Barańskiego czy Misiornego, gdy otwieram podręczniki do historii Garlickiego, gdy w „Nie”, „Trybunie” i „Gazecie Wyborczej” dowiaduję się, że Jaruzelski i Kiszczak to ludzie honoru to słyszę chichot Bermana i Andropowa, powtarzających: „To nasze zza grobu zwycięstwo.””

Antoni Macierewicz (1948) polityk polski, historyk

Źródło: wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 28 lutego 2002 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata4.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/146648bc41d628cac1257472003bd9cc?OpenDocument

O ludziach , O historii , O czytaniu , O przeszłości

„A co ja robię, kiedy nie piszę? Pracuję w korporacjach. Teraz akurat trafiła mi się dość miła i bliska moim zainteresowaniom korporacja. Jestem opiekunem literackim podręczników do nauczania zintegrowanego wydawanych przez Nową Erę. Pracuje tam też Wojtek Widłak i razem tworzymy w tej korporacji komórkę liryczno-prozatorską.”

Rafał Witek (1971)

Źródło: Dorota Koman, Pokaż język! – Z Rafałem Witkiem rozmawia Dorota Koman http://qlturka.pl/2015/12/10/pokaz-jezyk-z-rafalem-witkiem-rozmawia-dorota-koman/, qlturka.pl, 1 września 2010

O literaturze

„Grybauskaitė rozumie, że z dojściem do władzy świadomego prezydenta Białorusi, prawdziwego patrioty Białorusi, Litwa będzie zmuszona robić przegląd wielu historycznych wersji. Mamy z Litwą wspólną historię, wiele podręczników trzeba będzie przepisywać. Dlatego Grybauskaitė jest zainteresowana, by sytuacja pozostała na dzisiejszym poziomie. W tym sensie Łukaszenka jest jej sojusznikiem.”

Ryhor Kastusiou (1957) polityk

Грыбаўскайце разумее, што з прыходам да ўлады нацыянальна сьвядомага прэзыдэнта Беларусі, сапраўднага патрыёта Беларусі Літве давядзецца рабіць перагляд шматлікіх гістарычных вэрсій. У нас ёсьць зь Літвой супольная гісторыя, многія падручнікі давядзецца перапісваць. Таму ў Грыбаўскайце ёсьць зацікаўленасьць, каб сытуацыя заставалася на сёньняшнім узроўні. У гэтым пляне Лукашэнка — яе саюзьнік. (biał.)
o krytyce wyrażonej przez prezydent Litwy Dalię Grybauskaitė pod adresem białoruskiej opozycji.
Kwestie społeczne, Polityka zagraniczna
Źródło: Radio Swaboda, 13 września 2011 http://www.svaboda.org/content/article/24326902.html

O historii , Sens

„Po cichu i ukradkiem potomność przenosi nazwiska demokratycznych przywódców z politycznych rozpraw do podręczników psychiatrii.”

Nicolás Gómez Dávila (1913–1994)

Demokracja

„Niektóre odpowiedzi można znaleźć w podręcznikach, ale nie wszystkie. Życie zawsze jest bogatsze od podręczników.”

Jonathan Kellerman (1949)

Doktor Śmierć

O życiu

„Uważam, że cała ta myśl Solidarności Walczącej została zapomniana przez ostatnie 20 lat. Tej myśli nie było w przestrzeni publicznej: w szkołach, w podręcznikach. Uważam to za krzywdę, którą wyrządzono młodemu pokoleniu i za słabość nas, Polaków. Jednym z celów mojej kampanii było to, by o Solidarności Walczącej, o takich osobach jak Maciej mogła usłyszeć polska młodzież.”

Kornel Morawiecki (1941–2019) działacz opozycji w PRL

Źródło: PAP http://wyborcza.pl/1,91446,8023923,Morawiecki__startowalem__by_przyblizyc_mlodym_Solidarnosc.html

O młodzieży , O myślach , O myśleniu

„Polska to dziwny kraj, któremu nie starcza na szpitale i podręczniki dla dzieci, ale za to pożycza grube miliardy, które oddaje prywatnym firmom, żeby sobie nimi grały na giełdzie. Dość ekstrawagancki pomysł. Z wielkim poświęceniem tniemy wydatki na szpitale o miliard, a tymczasem spadek aktywów o trzy miliardy w OFE jest możliwy w jeden dzień, jeśli WIG spadnie o 3 proc. Likwidowano stołówki w szkołach, a OFE w tym czasie grały publicznymi pieniędzmi.”

Leokadia Oręziak (1954)

Źródło: Grzegorz Sroczyński, Myślisz, że sam sobie poradzisz?, wyborcza.pl, 2 sierpnia 2013 http://wyborcza.pl/magazyn/1,133673,14380111,Myslisz__ze_sam_sobie_poradzisz_.html

O dzieciach , O myślach , O czasie , O myśleniu

„Generał Scharnhorst, który napisał najlepszy podręcznik Wojny, jaki powstał do dziś dnia, uważał przykłady historyczne za niezmiernie ważne i sam w podziwu godny sposób z nich korzystał. Gdyby przeżył tę Wojnę, na której poległ, część czwarta jego poprawionego traktatu o artylerii większe jeszcze dałaby świadectwo owego analitycznego i bystrego ducha, przez który przesiewał swe bogate doświadczenia.”

Carl von Clausewitz (1780–1831) pruski teoretyk wojskowości

O naturze wojny
Źródło: s. 84.

O wojnie

„Jak słucham wypowiedzi niektórych przedstawicieli rządu, to mam czasem wrażenie, że to są postaci z zaginionego podręcznika teorii ewolucji.”

Aleksander Szczygło (1963–2010) polski prawnik i polityk

Źródło: deser.pl http://deser.pl/deser/1,83454,6504341,Kuba_Wojewodzki_inspiruje___.html, 16 kwietnia 2009

O wrażeniach , O czasie

„W stadium otwarcia mistrz szachowy powinien grać dokładnie zgodnie z podręcznikiem, w grze środkowej – jak czarodziej, w końcówce – jak maszyna.”

Rudolf Spielmann (1883–1942) austriacki szachista

Źródło: Władysław Litmanowicz, Nowe dykteryjki i ciekawostki szachowe, op. cit., s. 27.

O grach

„Traciłem z oczu zaśnieżoną drogę. GPS wskazywał, że teren, na który wjeżdżam, nie istnieje. A jeśli przez przypadek znalazłem się w Polsce? Byłem spóźniony, ostatnia wioska rozpoznana przez satelitę leżała dwadzieścia kilometrów za mną, a jej nazwa pochodziła od pewnego gatunku drzewa liściastego. Było to jedno z nielicznych słów, które umiałem po słowacku, i to tylko dlatego, że z niezrozumiałych dla mnie powodów znajdowało się prawie w każdej lekcji podręcznika.”

Michal Hvorecký (1976) pisarz słowacki

początek opowiadania.
Miłość i śmierć na Boże Narodzenie

„Dziś władze naszego kraju chcą wymazać pamięć o tradycjach Rzeczpospolitej. Przywrócono radzieckie podręczniki do szkół, nie zezwala się na naukę w języku ojczystym, indoktrynuje się młodzież przy pomocy ideologii państwowej, niszczy się zabytki kultury.”

Alaksandr Milinkiewicz (1947) polityk białoruski

Źródło: Borys i Milinkiewicz przeciw sankcjom wobec Białorusi, PAP, gazeta.pl, 2 maja 2007 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80708,4103682.html

O młodzieży , O nauce , O pomocy

„Na biurku leżał podręcznik dla ogrodników, otwarty na róży odmiany „Pan Lincoln”. Wciąż stało na nim także okrągłe lustro oraz pudełko z farbami. Jednak kartka papieru rysunkowego, na którym jeszcze przed chwilą malowała różę, była zupełnie pusta.”

Graham Masterton (1946) brytyjski pisarz

Czerwona Maska (2007)

Pudełko

„Obawiam się, że pójdziemy drogą charakterystyczną dla systemów autorytarnych. Zostanie wybrany na drodze konkursu jeden podręcznik – czy to z historii czy z języka polskiego, w którym będzie jedynie słuszna interpretacja rzeczywistości, jedynie słuszne komentarze odautorskie i wszyscy będą się z tej książki uczyć. A musimy pamiętać, że jedną z największych zdobyczy w polskiej edukacji był pluralizm podręcznikowy, czyli wolność nauczyciela.”

Sławomir Jacek Żurek (1967) Filolog i historyk

Źródło: „Szkoła ma wykształcić elektorat PiS”. Profesor z KUL-u mocno uderza w reformę edukacji http://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103454,21351262,szkola-ma-wyksztalcic-elektorat-pis-profesor-z-kul-u-mocno.html, tokfm.pl, 9 lutego 2017.

O książkach , O szkole , O historii , O rzeczywostości

„Klasyk to artysta znienawidzony przez młodzież szkolną, która musi się o nim uczyć z podręczników. Dlatego mam nadzieję, że nigdy nie zostanę klasykiem.”

Andrzej Mleczko (1949) polski rysownik

Źródło: „Rzeczpospolita”, 27 grudnia 2004 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/rolac.htm

O młodzieży

„Tylko szatan może pisać podręczniki chemiczne (…). Wszystko zmienia się tu co parę lat.”

Jöns Jacob Berzelius (1779–1848) szwedzki chemik i mineralog

Źródło: Wacław Gołembowicz, Uczeni w anegdocie, Wiedza Powszechna, Warszawa 1968, s. 15.

O wiedzę

„Nie lubię uczyć się historii, bo w podręcznikach do historii mieszkają sami wielcy ludzie.”

Ryszard Smożewski (1930–2008)

Stróż z kopalni
Źródło: „Życie Literackie” nr 36, 2 września 1956, s. 4 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14826

O życiu , O ludziach , O historii

„Wolałbym, żeby współczesne przeboje miały więcej smaku, zmian rytmu i akordów. To zadziwiające, że cywilizacja technologiczna idzie naprzód, a formy sztuki cofają się. Marin Marais, XVII-wieczny mistrz violi da gamba, napisał podręcznik dla zupełnie początkujących muzyków. To sto razy bardziej skomplikowanie utwory niż dzisiejszy pop.”

Krzesimir Dębski (1953) kompozytor polski, skrzypek jazzowy

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Łódź, 24 stycznia 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/bzck.htm

„Weźmy pierwszy rozdział Genesis i otwórzmy jakikolwiek porządny podręcznik naukowej egzegezy. Dowiadujemy się najpierw, że ten tekst został stworzony w czasie niewoli babilońskiej; analiza wykazuje, że on był przedtem przekazywany ustnie z pokolenia na pokolenie i ma wyraźnie budowę mnemotechniczną ułatwiającą zapamiętywanie. Jest podzielony na siedem dni, a każdy dzień zaczyna się tak samo, jest stały rytm: „i rzekł Bóg…, i stało się…, i widział, że to było dobre…”. Obraz świata, który jest pod to podłożony, pochodzi z babilońskich lub sumeryjskich tekstów kosmologicznych, które kursowały wtedy na Bliskim Wschodzie. Teraz przyjrzyjmy się bliżej samemu tekstowi: otóż on ma bardzo piękną budowę, najpierw jest wstęp, taka jakby ramka: „na początku Bóg stworzył niebo i ziemię, a ziemia była pusta”, potem jest opis stworzenia, a na końcu znowu ramka: konkluzja, siódmy dzień, wypoczynek. Cała reszta kompozycji ujęta jest w dwa tridua, opis pierwszych trzech dni wyobraźmy sobie umieszczone po lewej stronie, opis pozostałych trzech dni po prawej. I jest wyraźna paralelność: w pierwszym dniu Pan Bóg oddziela wody górne od dolnych – było takie wyobrażenie babilońskie – a w czwartym dniu wypełnia wody górne i dolne ptakami i rybami. W pierwszym triduum stwarza przestworza, obszary, w drugim wypełnia je bytami. Więc to jest kompozycja literacka, a nie podręcznik kosmologii, to jest piękny poemat, zapewne o funkcji liturgicznej, i trzeba go tak tłumaczyć, a nie dosłownie. Nie można dosłownie tłumaczyć np. „Lilli Wenedy”.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wywiad Język Pana Boga

O Bogu , O ptakach , O rybach , O czasie

„– Słuchaj, próbuję wytłumaczyć chemię Józiowi „Piwo i frytki”, tak? Może Józio wykuł na pamięć podręcznik reguł futbolu, ale nie rozumie, o co chodzi z freonem, i nie łapie różnicy między mikrogramem a mammografią. Więc mikrogram to mniej więcej jedna KNKTZ [Kropka Na Końcu Tego Zdania]. Jedna cząsteczka na milion to kropla w cysternie kolejowej – w ten sposób nie brzmi groźnie więc firmy chemiczne zawsze tak to ujmują. […]. Nie oczyszczone ścieki spływające do naszego portu w ciągu tygodnia wypełniłyby stadion aż po koronę.”

Neal Stephenson książka Zodiac

Zodiac (thriller ekologiczny)
Źródło: Zodiac (thriller ekologiczny), str. 30, Poznań 2001.

O piwie

„Ja byłem w 1971 roku aresztowany, i to była nie rozmowa, a więzienie. Później w stanie wojennym też więzienie. Ja dostawałem od esbeków kuksańce różnego rodzaju, tak jak każdy wtedy. Wie Pan, trudno o tym mówić… dla ludzi to dziś historia z książki, z filmu.(…) Człowiek był bezradny! W 1970 czy 71 roku nie było nikogo, kto by pomógł, nie było opozycji, nie było prasy niezależnej, nie było więźniów politycznych, my wszyscy byliśmy traktowani jak więźniowie kryminalni, siedzieliśmy z kryminalistami. To było zderzenie ze ścianą! Podręczniki, jak się zachowywać w kontakcie z SB, powstały dopiero w 1976, 77 roku. Dopiero wtedy można było jakoś tam próbować zachowywać się zgodnie z tą instrukcją. W 1970 roku takich instrukcji nie było. W 1980 roku wiedzieliśmy już, że musi być przywództwo, jasne, klarowne, niekwestionowane; że nie wolno wyprowadzać ludzi na ulice, bo to grozi rozruchami, śmiercią, więc trzeba się zamknąć w zakładach pracy i siedzieć; i że trzeba mieć przygotowane żądania.”

Bogdan Lis (1952) polski polityk

Źródło: Bogdan Lis: Dokumenty z szafy Kiszczaka? To teksty ubeckie, to nie Wałęsa http://www.newsweek.pl/polska/bogdan-lis-myslalem-ze-macierewicz-to-agent-kgb,artykuly,381262,1.html, newsweek.pl, 6 marca 2016.

O śmierci , O ludziach , O książkach , O historii

„But Szymona wskazuje na wschód
(tak przynajmniej twierdzi mech na trzech kamieniach)
I nic więcej Nikogo w pobliżu
Żadnej opłakującej skulonej wśród krzaczków
ani wyliniałego kundla co by wył przy zwłokach
Przez dziurki w podręcznikach widać tylko błocko
i pogubione nasiona dmuchawca”

Maria Korusewicz

Źródło: Śmierć Szymona de Monfort (1265). Wnioski z bitwy pod Evesham

O śmierci , O butach

„Ale rzeczywiście, jak jeszcze egzaminowałem, nie lubiłem stawiać dwój. Wolałem takiego studenta odesłać na inny termin, aby się douczył. Ale pamiętam taką historię. Jedna ze studentek nie była zbyt dobrze przygotowana. Postanowiłem, że zadam jej ostatnie, decydujące pytanie. Zapytałem. Ona milczy. Milczy 10 sekund, minutę. Po dwóch mówię jej, że bardzo mi przykro, ale stawiam jej dwóję. Ona na to, że uczyła się z podręcznika, ale akurat odpowiedź na to pytanie była na kartkach, które zostały wyrwane. Cóż. Postawiłem jej trzy z minusem.”

Jan Miodek (1946) polski językoznawca, popularyzator wiedzy o języku polskim

Źródło: Jan Miodek: Pomorze mówi poprawnie, gs24.pl, 24 kwietnia 2008 http://www.gs24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20080424/WYWIADY/370234696

O historii , Pytanie

„Grybauskaitė rozumie, że z dojściem do władzy świadomego prezydenta Białorusi, prawdziwego patrioty Białorusi, Litwa będzie zmuszona robić przegląd wielu historycznych wersji. Mamy z Litwą wspólną historię, wiele podręczników trzeba będzie przepisywać. Dlatego Grybauskaitė jest zainteresowana, by sytuacja pozostała na dzisiejszym poziomie. W tym sensie Łukaszenka jest jej sojusznikiem.”

Dalia Grybauskaitė (1956) polityk i ekonomistka litewska

Kwestie społeczne, Polityka zagraniczna

O historii , Sens

„Pornografia nie jest moją ulubioną sferą życia. Ale prawny zakaz jest całkowicie pozbawiony sensu i wywołuje efekty odwrotne do zamierzonych. Podejmowane teraz w Polsce działania, gdyby je konsekwentnie zrealizować, doprowadzą do całkowitej tabuizacji sfery seksu i ciała jako czegoś zdrożnego. O seksie nie można już nawet mówić: mamy zatwierdzone przez MEN podręczniki do edukacji seksualnej, w których organy płciowe nazywa się „zapieczętowanym źródłem życia”. Za chwilę zakaże się reklamowania staników. Czy w tej sytuacji można popierać zakaz pornografii, nawet jeśli się jej nie lubi?”

Wanda Nowicka (1956) polska działaczka feministyczna

Źródło: Agnieszka Graff, Świat bez kobiet, Wydawnictwo WAB, Warszawa 2001, wydanie I, ISBN 838822171X, s. 173–174.

O kobietach , O świecie , O seksie , Sens

„Żołnierze NSZ i środowisko polityczne, które te siły tworzyło, są w Polsce wciąż nieznani. W powszechnym nauczaniu, w podręcznikach szkolnych, a nawet w syntezach służących jako podręczniki akademickie informacje o NSZ są śladowe. Nieprawdziwe i błędne informacje z kolei pojawiają się w innych publikacjach. Co więcej, poza artykułami naukowymi i podręcznikami istnieje nie do końca sprecyzowane wyobrażenie o NSZ. Kojarzy się z pojęciami „faszyści, kolaboranci, antysemici”. A więc z wszystkim, co najgorsze. To oczywiście pokłosie czasów komunistycznych. Żołnierze NSZ i działacze polityczni tworzący tamto środowisko byli w sposób wyjątkowo brutalny tępieni przez okupanta niemieckiego, a później komunistycznego. Dodatkowo komuniści pohańbili ich, pomawiając – m. in. w powojennych procesach politycznych, w publicystyce i dziennikarstwie – o współpracę z Gestapo, mordowanie Żydów. Wszystkie te hańbiące i zdecydowanie nieprawdziwe wiadomości nie są dziś wprawdzie kreowane na poziomie nauki czy edukacji powszechnej, ale funkcjonują jako wyobrażenia. Dlatego wiedza o NSZ to wciąż biała plama w polskiej historii.”

Jan Żaryn (1958) polski historyk

Źródło: Specjalnie dla nas: Jan Żaryn o NSZ, niezalezna. pl, 20 września 2012 http://niezalezna.pl/33060-specjalnie-dla-nas-jan-zaryn-o-nsz

O historii , O wiedzę , O sile , O nauce

„W licealnej, a potem studenckiej naiwności sądziłem, że literatura jest jedna, teraz widzę, że literatur jest wiele, że pod powierzchnią czają się światy, o których nigdy żaden podręcznik nie wspomni. I przekonałem się, że zawsze pozostanę rozdarty między wypicowaną powierzchnią a dziką, prowincjonalną głębią.”

Karol Maliszewski (1960) polski poeta, prozaik, krytyk literacki

Źródło: Aldona Kopkiewicz, Ekskursje: ostatnio cudownie czułem się w Kaliszu http://www.dwutygodnik.com/artykul/4678-ekskursje-ostatnio-cudownie-czulem-sie-w-kaliszu.html, Dwutygodnik.com nr 113/2013.

O literaturze

„Szczęśliwi ludzie, których dzieje nie wypełniają podręczników historii.”

Thomas Carlyle (1795–1881) szkocki pisarz i filozof

Happy the people whose annals are blank in history books! (ang.)

O ludziach , O historii

„Chodziłem do szkoły rosyjskiej. Na granicy posługiwałem się wyłącznie tą mową. W więzieniu istnieje specjalna gwara. Otrzymywałem jedno z popularnych pism literackich. Uważnie podpatrywałem budowę zdań. Po latach pobytu na Świętym Krzyżu dostałem podręcznik gramatyki. To był mój przewodnik. Zabrałem się do pisania. Szło. Palił się we mnie olbrzymi pożar tamtego życia. Wyzyskiwałem każdą chwilę, zapisując grube bruliony.”

Sergiusz Piasecki (1901–1964) polski pisarz, oficer wywiadu

w wywiadzie udzielonym w 1937 r. po opuszczeniu więzienia na Świętym Krzyżu, o tym jak nauczył się polskiego i zaczął pisać.
Źródło: Ewa Tomaszewicz, Żywot człowieka uzbrojonego, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 30 stycznia 2012.

O historii

„Próbowałam różnych doświadczeń opisanych w podręcznikach fizyki i chemii. Niekiedy dodawał mi otuchy jakiś drobny sukces. Kiedy indziej znów wpadałam w głęboką rozpacz z powodu wypadków i błędów, wynikających z mojego braku doświadczenia. Na ogół jednak wiedziałam, że postępy nie mogą przychodzić ani szybko, ani łatwo; te pierwsze próby utrwaliły we mnie zamiłowanie do badań eksperymentalnych z dziedziny fizyki i chemii.”

Maria Skłodowska-Curie (1867–1934) polsko-francuska uczona, fizyk, noblistka

o początkach pracy naukowo-badawczej.
Źródło: Alicja Rafalska-Łasocha, Maria Skłodowska-Curie – kobieta niezwykła, „Alma Mater” nr 136, nr specjalny 2011, s. 12.

O kobietach , O sukcesie , O rozpaczy

„Teologowie na temat Trójcy napisali tomy i czytając niektóre z nich, denerwowało mnie to, że tam już nie było żadnej tajemnicy. Wszystkie relacje między Ojcem, Synem i Duchem zostały wyjaśnione, funkcje Trzech Osób rozdzielone itd. Wydaje mi się, że Pan Bóg dobrze się bawi (bo ma poczucie humoru), gdy czyta podręczniki teologii. W religii muszą być tajemnice; są one jej koniecznym elementem.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wywiad Dowód na istnienie Boga

O Bogu , O tajemnicy , O religii , O relacjach

„Pokażcie mi trzy warianty z wyśmienitego podręcznika otwarć, a ja wam udowodnię, że dwa z nich są błędne.”

Emanuel Lasker (1868–1941) niemiecki szachista

Źródło: Cytaty wielkich szachistów i nie tylko http://www.szachy.gda.pl/artykul/pokaz/id/23, szachy.gda.pl, dostęp 30 grudnia 2009

„Dziennikarz: Ale ten podręcznik tylko zachęcał do tolerancji i stawiał pytania, i…
Orzechowski: Ale czy może istnieć takie pytanie? Nie może! Ja reprezentuję pogląd cywilizacji, w której zostałem ukształtowany. Musimy dbać, żeby ta cywilizacja przetrwała.
Dziennikarz: A gdzie miejsce na tolerancję światopoglądową?
Orzechowski: O, świat sobie już radził bez tolerancji i poradzi sobie dalej. Nie może być tak, że kilku maniaków będzie decydowało o losach cywilizacji…”

Mirosław Orzechowski (1957) polityk polski

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 14 października 2006 http://serwisy.gazeta.pl/wyborcza/1,34513,3684136.html

O losie , O świecie , Pytanie

„Każdy może się nauczyć techniki lub przeczytać podręczniki, aby dowiedzieć się, jakim sprzętem co się robi. Kamera jest tylko oknem. Prawdziwa wizja pochodzi od dobrze poinformowanego oka.”

Christopher Doyle (1952) australijski operator filmowy

Źródło: Wywiad, 2003 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=13704

„Polacy okresu PRL wykształceni byli na podręcznikach historii napisanych przez Missalową i Jefimowa. Skąd mogli wiedzieć, co to była wojna z Armią Czerwoną pobitą pod Warszawą? Co to jest Katyń? Jaki był sens Powstania Warszawskiego i czym w rzeczywistości było AK? To były tematy zakazane. Gdyby funkcjonowała dzisiejsza terminologia, patrioci polscy nazwani byliby terrorystami. Nie ma patriotyzmu bez znajomości korzeni narodowych. Polska nie zaczęła się od Bieruta i Gierka. Sława Polski nie zaczyna się od Unii Europejskiej. Prawdziwa Ojczyzna jest bogata w postacie świętych: Wojciecha, Stanisława, Kazimierza, Maksymiliana Kolbego, księdza Jerzego Popiełuszkę i Jana Pawła II. Na falach Radia i na szpaltach „Naszego Dziennika” wskrzeszani są bohaterowie i patrioci, którzy miłowali Ojczyznę, rozsławiali ją, cierpieli i ginęli w jej obronie. Ciekawe, że nikt nie analizuje głośno, dlaczego ponad połowa Polaków nie poszła na wybory parlamentarne? Przecież to ewidentny dowód na ochłodzenie temperatury dzisiejszego patriotyzmu. Niech jubileusz dwudziestolecia stanie się biciem na alarm. Niech usłyszą ten dzwon także rodacy, którzy znaleźli pracę za granicą.”

Kazimierz Ryczan (1939–2017) polski duchowny katolicki, biskup ordynariusz diecezji kieleckiej

Źródło: Zwyciężycie razem z Narodem, naszdziennik.pl, 3 grudnia 2011 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20111203&typ=rd&id=rd60.txt

O wojnie , O historii , O rzeczywostości , O cierpieniu

„Nie dostrzegam chęci zapomnienia, raczej brak potrzeby pamiętania. Nie tylko przez Polaków. Przez długie lata nie mogliśmy opowiadać swojej historii, teraz, kiedy możemy, nie potrafimy albo pozostawiamy to historykom. (…) Nie znam się ani na nauczaniu, ani na podręcznikach, wiem, że historię najlepiej opowiada się przez pokazanie ludzkich losów.”

Maciej Englert (1946) polski aktor i reżyser teatralny

Źródło: „Rzeczpospolita”, 16 kwietnia 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/jpni.htm

O losie , O historii

„Jestem włocławianinem. Pochodzę z niezamożnej rodziny z Nowego Dworu Gdańskiego. Pierwszym moim wielkim zrealizowanym wyzwaniem było ukończenie Politechniki Gdańskiej w roku 1975 na wydziale elektroniki przemysłowej. Zmiany ustrojowe przełomu lat 80-tych i 90-tych oraz rodząca się wolność, wzbudziły we mnie wyzwanie osiągnięcia sukcesu na niwie gospodarczej. Jak wielu Polaków rozpocząłem biznes na własną rękę. Po pięciu latach byłem już właścicielem liczącej się na rynku polskim hurtowni “Nomax”.“Lepsze jest wrogiem dobrego”. Marzyłem o firmie, która będzie znaczącą nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Podglądałem w podręcznikach i na żywo największe firmy handlowe świata, śledziłem ich działania gospodarcze, uczyłem się tworzenia i funkcjonowania wielkich przedsiębiorstw. Dziś z dumą mogę powiedzieć: Jestem współwłaścicielem, pomysłodawcą i głównym konstruktorem największego w Polsce Przedsiębiorstwa Handlu Hurtowego o polskim kapitale i współtwórcą Polskiej Sieci Handlowej Lewiatan.”

Waldemar Nowakowski (1950) polski inżynier i polityk

Źródło: Strona Waldemara Nowakowskiego http://www.waldemarnowakowski.com/index.php?option=com_content&task=view&id=12&Itemid=26

O biznesie , O wolności , O sukcesie

„Księga Rodzaju, Genesis, to jest kompozycja literacka, a nie podręcznik kosmologii, to jest piękny poemat, zapewne o funkcji liturgicznej, i trzeba go tak tłumaczyć, a nie dosłownie.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wywiad Cząstka Pana Boga

„W całej naszej historii jest tylko jedno wydarzenie o podobnej dramaturgii. 21 kwietnia 1773 roku na Zamku Królewskim w Warszawie poseł nowogródzki Tadeusz Rejtan rzucił się na ziemię, by własnym ciałem zagrodzić innym posłom wejście na salę obrad, gdy chcieli zatwierdzić I rozbiór Polski. Gest Rejtana przeszedł do podręczników historii. Pamięć o pułkowniku Bociańskim na razie jest tylko w naszych sercach, ale ma w nich trwale miejsce.”

Ludwik Bociański (1892–1970) polski wojskowy i działacz polityczny

wicewojewoda wielkopolski Przemysław Pycia, komentując podjęcie przez Ludwika Bociańskiego próby samobójczej wobec fiaska powstrzymania Naczelnego Wodza Edwarda Rydza-Śmigłego przed opuszczeniem kraju.
Źródło: Pułkownik Bociański powrócił do Ziemi Ojczystej http://www.poznan.uw.gov.pl/c/portal/layout?p_p_action=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_l_id=PUB.1.65&p_p_id=Portlet_Content_Details_WAR_wuwportlet_INSTANCE_GJDx&_Portlet_Content_Details_WAR_wuwportlet_INSTANCE_GJDx_contentOid=ZW93dn4xZGRmNmJlNy0yMjQzLTFmMmYtODcxNC02NGFkMzBlZmM1N2F%2BcGx%2BMS4x, strona Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, 7 lutego 2009

O historii , Serce

„Nasze szkoły, studia, pierwsza praca – wszystko w PRL-u! Gdy musieliśmy egzystować w dwóch światach: tym stworzonym z gazetowych sloganów, przez fałszywe podręczniki, przez nieprawdę, przymus. I tym na co dzień, zwyczajnym: rozmów przy stole, zabaw z rówieśnikami, opinii rodziców, przyjaciół, krewnych. Zdawaliśmy sobie sprawę, że musimy żyć tu i tu. Mówić dwoma językami. Nie wychylać się, nie mówić zbyt często prawdy. Bez tego dwuistnienia nie byłoby życia. Czy to podwójne myślenie – mówienie co innego tu, co innego tam – nie ukształtowało mojego charakteru, mentalności? Ta mimikra? Czy nie kształtowała postawy wielu takich jak ja?”

Kazimierz Orłoś (1935) polski pisarz, scenarzysta filmowy i telewizyjny

Źródło: Letnik z Mierzei, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2008 ISBN 978-83-08042-76-2, s. 73–74.

O myślach , O charakterze , O rodzicach , O studiach

„Gapiłeś się na bar Sarmacja. Prosta, pustaczana buda pojechana kanarkowym tynkiem-barankiem. Dwa plastikowe, białe okna, drewniany okap nad drzwiami, z okapu zwisają dwie plastikowe, białe doniczki, z nich z kolei zwisają czerwone plastikowe kwiatki. Dach pewnie pokryty papą, bo czym. Kiedyś pewnie w barze Sarmacja mieścił się jakiś warsztat samochodowy. W sumie – podobało ci się to nawet, było polskie do bólu, powinno być sprzedawane na pocztówkach z napisem „Polska” zamiast jakichś tam, kurwa, Łazienek czy Wilanowów. Kurwa, to jest prawdziwa Polska, tylko że Polska udaje, że tego nie ma, Polska sama się tego wstydzi, nikt tego nie umieszcza na logach, w encyklopediach, podręcznikach, (…) Polacy udają, że u nich nie ma przestrzeni publicznej, że jeśli coś – to Wilanów i Łazienki. Kazimierz i Sandomierz, i to tylko w centrum. A chuj – myślałeś – to jest właśnie Polska, ten bar Sarmacja, to jest cywilizacja, którą wytworzyliśmy, i chuj, i koniec, kropka, jeśli się jej wstydzimy, to mamy problem, to coś z nią kurwa, zróbmy, ale nie udawajmy, że jej nie ma. Ten Bar Sarmacja powinien być na znaczkach pocztowych, a nie, kurwa, Wilanów.”

Ziemowit Szczerek (1978) polski pisarz i publicysta

Siódemka (2014)
Źródło: s. 89.

O myślach , O problemach , O myśleniu

„W czasie studiów uświadomiłem sobie, że w historii Ameryki, jakiej uczą na uniwersytecie, brak walki ludzi pracy o prawa socjalne. W podręczniku historii nie było niczego o mnie i o moim – małym jeszcze wówczas – życiowym doświadczeniu. Zacząłem szukać książek o historii walk świata pracy o prawa socjalne, studiować własnymi ścieżkami, docierać do historii nieobecnej lub słabo obecnej w oficjalnym dyskursie. Doszedłem do konkluzji wydającej się dziś zupełną oczywistością: że historia, jakiej nas uczono, była tylko jedną z wersji historii; wersją opowiedzianą z perspektywy klas wyższych. Podążając tą drogą, odkrywałem, że oficjalna historia Ameryki ignorowała także zmagania innych grup o ich prawa – rodowitych Amerykanów, zwanych Indianami, czarnych, kobiet. Kilkuletnie doświadczenie mieszkania na Południu Stanów w latach 50. i 60. umocniło we mnie dysydenckie spojrzenie na ich dzieje.”

Howard Zinn (1922–2010)

Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś
Źródło: s. 19.

O kobietach , O ludziach , O książkach , O historii

„W każdych badaniach czytelnictwa ludzie kłamią, ponieważ książki są wciąż uznawane za symbol prestiżu. Znacznie ciekawsze mogłyby być wyniki badań, z których dowiedzielibyśmy się, jakie książki stoją na półkach (…) na półki trafiają więc liczne podręczniki i poradniki (…) dużo osób ma z pewnością książki religijne (…) na listach bestsellerów pojawiają się (…) Katarzyna Grochola, Paulo Coelho (…) to (…) są książki, które dla współczesnego czytelnika są quasi-poradnikami psychologicznymi. Polaków boli życie, a te lektury pozwalają się od codzienności oderwać, mimo że są banalne i grafomańskie.”

Tomasz Szlendak (1974)

Źródło: Anita Karwowska, Czytamy grafomańskie powieści i poradniki, „Metro”, 26 września 2008.

O życiu , O ludziach , O książkach , O czytaniu

„Kiedy byłam dzieckiem Dzieci z Bullerbyn dawały mi radość z czytania, bycia z nimi, odskocznię od klasówek itp. W liceum pod koniec czytałam mistrza Wańkowicza. Ziele na kraterze było moim pomocniczym podręcznikiem – jak się kochać w rodzinie.”

Małgorzata Kalicińska (1956) polska powieściopisarka

Źródło: Pisarka Małgorzata Kalicińska o „Książce z nadzieją”, Wiadomosci24.pl, 12 lutego 2011 http://www.wiadomosci24.pl/artykul/pisarka_malgorzata_kalicinska_o_ksiazce_z_nadzieja_181671.html

O dzieciach , O rodzinie , O czytaniu , Kochać się

„Czy pisanie może cokolwiek zmienić? Tak. Głęboko w to wierzę. Bez tej wiary nie umiałbym, nie mógłbym pisać. (…) To właśnie pisanie – demaskujące i oskarżycielskie, a często zwyczajnie informujące – miało ważny udział w likwidacji gułagów i obozów koncentracyjnych, obalaniu wielu zbrodniczych reżimów (…). I właśnie dlatego, że słowo pisane mogło zawsze wiele zmienić, było przez wieki postrachem każdej autorytarnej władzy, która zwalczała je wszelkimi sposobami. (…) Nie możemy sobie wyobrazić podręcznika historii powszechnej, w którym nie byłoby rozdziału o tym, jak słowo pisane w formie kursujących ulotek, tajnych pisemek, podziemnej prasy i nieregularnych wydawnictw wpływało na wynik toczących się walk społecznych i politycznych.”

Ryszard Kapuściński (1932–2007) polski reportażysta, dziennikarz, pisarz i publicysta

Z mediów
Źródło: Siła słowa http://kapuscinski.info/kapuscinski-o-sile-slowa.html, „Gazeta Wyborcza”, 24 stycznia 2007.

O wierze , O historii , O sile , O wieku

„Kobieta za pomocą tych samych słów i zwrotów nieraz mówi rzeczywiście coś trochę innego niż mężczyzna. Ale przecież gramatyka i słowa to nie wszystko. Jest intuicja, którą warto rozwijać. Jest mowa ciała, zachowań i gestów, które też warto rozumieć. Zresztą na przykład Alan Pease wydał specjalny podręcznik takiego porozumiewania się. Pewne utrudnienia i blokady mentalne kryją się w samym języku. U większości ludzi mowa kształtuje myślenie – oni myślą słowami, a nie pojęciami. Więc jeżeli znamy tylko jeden język, włada on niepodzielnie naszym mózgiem. Czym to grozi? Prosty przykład: język polski ma trzy rodzaje – męski, żeński i nijaki. Wszystko, co w nim się powie lub napisze, automatycznie otrzymuje płeć. Na przykład 'człowiek' jest rodzaju męskiego, więc automatycznie kojarzy się z mężczyzną. Podczas gdy po angielsku męskie i żeńskie jest niemal wyłącznie samcem albo samicą. Uczmy się więc języków – nie tylko po to, żeby dogadać się z obcokrajowcem, ale nawet z własną żoną czy mężem!”

Robert Stiller (1928–2016) polski tłumacz i pisarz

Źródło: „Wysokie Obcasy”, 12 lipca 2009

O kobietach , O ludziach , O zachowaniu , O myślach

„Moja pierwsza gitara musiała być czerwona tak jak instrument Marvina. Ale prawdziwy Stratocaster był za drogi. Ojciec nie mógł pozwolić sobie na taki wydatek. Dostałem Hofnera, europejską wersję Stratocastera. Spałem z nią, pierwszą noc na pewno, może i kilka następnych. Wtedy wyszkoliłem się w sztuce zasypiania z gitarą na stojąco. Grasz, grasz, palce ciągle obejmują gryf, jeszcze dotykasz strun, ale głowa już opada. Jestem gitarowym samoukiem, moim jedynym podręcznikiem była cienka książeczka z akordami. Teraz żałuję, że to cała moja edukacja, że nie udało się brać lekcji, studiować, ciągle myślę, czy nie podszkolić się trochę.”

Mark Knopfler (1949) brytyjski muzyk rockowy, gitarzysta i wokalista (Dire Straits)

z wywiadu dla Radiowej Trójki – Londyn 12 września 2002.
Źródło: Piotr Kaczkowski, 42 rozmowy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2004, ISBN 83-7337-709-3, s. 145.

O nocy , O myślach , O myśleniu

„Korzystniejsze finansowanie małych szkół, uproszczenie systemu finansowania darmowych podręczników, uproszczenie dotacji udzielanych z budżetów samorządów, finansowanie kształcenia zawodowego w zakresie dostosowania do potrzeb rynku pracy.”

Anna Zalewska (1965) polska polityk, nauczycielka

o zmianach w edukacji
Źródło: Anna Zalewska zapowiada kolejne zmiany i podwyżki dla nauczycieli http://fakty.interia.pl/raporty/raport-reforma-edukacji/aktualnosci/news-anna-zalewska-zapowiada-kolejne-zmiany-i-podwyzki-dla-nauczy,nId,2388423, interia.pl, 28 kwietnia 2017