Cytaty o historii (3026 cytatów, strona 25)

„Nie ma małych krajów, są tylko małe umysły.”

Leopold II Koburg (1835–1909)

Źródło: Stephen Weir, Najgorsze decyzje w historii świata. Okoliczności, sprawcy, konsekwencje, tłum. Dorota Gabon, Wydawnictwo Publicat, Poznań 2008, ISBN 9788324515813, s. 94.

O decyzjach

„Dla mnie bez wątpienia jest to również tekst o samotności. Ale jest to przede wszystkim manifestacja oglądu rzeczywistości, w której żyjemy. Dlaczego Koltes pierwszy swój poważny tekst napisał w formie monologu? Dlatego, że jak mówi Ferry, przepełniony był w owym czasie wielkim smutkiem. Ten smutek w tej opowieści jest bardzo eksponowany. Bo ta historia jest nie tylko o samotności, ale i o smut ku. O smutku egzystencji. O obcości. Moje wewnętrzne poczucie obcości jest większe niż parę lat temu i pewnie dlatego, z potrzeby chwili właśnie teraz sięgnąłem po Noc tuż przed lasami.”

Radosław Krzyżowski (1972)

Źródło: „Dziennik Polski”, 13 lutego 2010 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/18946

O smutku , O rzeczywostości , O samotności , O czasie

„Nieszczęściem Polski jest to, że jej historia jest zakłamana jak nigdzie na świecie.”

Jerzy Giedroyc (1906–2000) polski publicysta, działacz emigracyjny, wydawca

Źródło: Jerzy Giedroyc, Autobiografia na cztery ręce, Warszawa 2006, s. 216.

O nieszczęściu

„Jako dramaturg jestem trochę takim obserwatorem analitycznym, proponuję pewne rozwiązania lub kierunki, ale czasem (…) nie mogę wyrzucić jakiegoś tekstu, bądź czegoś dodać, bo mamy gotową partyturę i to jest nie do ruszenia. (…) Natomiast w teatrze dramaturg może powiedzieć, że brakuje jakiejś sceny i ją wymyślić lub wrzucić Balzaca, dysponuje innymi narzędziami. To specyficzny zawód.
Przyjmując ofertę pracy w roli dramaturga, nigdy nie myślę, że to zajęcie wyżej cenione bądź bardziej potrzebne teatrowi współczesnemu. To absurdalne myślenie. Po prostu, podchodzę do tego jak do kolejnego zadania teatralnego. Opowiadamy jakąś historię, przez teatr lub operę, i muszę uruchomić wszystko, co wiem i potrafię, swoje doświadczenia z pisania dramatów również. Bo kiedy jestem dramatopisarzem i czytam Gogola, to czytam go inaczej niż krytyk literacki. Być może jako pisarz zauważam inne rzeczy, włączam intuicję. Istotne natomiast, że zawsze patrzę na tekst jak kolega po piórze. Dlatego wartościowanie tych dwóch profesji, dramatopisarza i dramaturga, nigdy nie przyszłoby mi do głowy. Pytanie, czy urobek danego roku wszystkich dramatopisarzy jest oceniany przez krytyków jako rok urodzaju czy jako rok klęski.”

Małgorzata Sikorska-Miszczuk (1964)

Źródło: Agata Dąbek, Wszystko, co wiem i potrafię http://www.dwutygodnik.com/artykul/4675-wszystko-co-wiem-i-potrafie.html, Dwutygodnik.com nr 113/2013.

O myślach , O czasie , O czytaniu , O myśleniu

„Są to najprawdziwsi dworzanie i przyjaciele króla jegomości.”

Stańczyk (1480–1560) błazen nadworny Jana Olbrachta, Aleksandra Jagiellończyka, Zygmunta Starego i Zygmunta II Augusta

kiedy królowi Zygmuntowi Staremu w czasie choroby przystawiano pijawki.
Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard (oprac.), Wiek XVI-XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 8301124385, s. 119.

O chorobach , O nauczycielach , O czasie , O wieku

„Jak śmieszna jest cała idea samobójstwa.
Nie ma żadnej drogi wyjścia. Jesteśmy całkowicie zanurzeni w rzeczywistości, w historii, w naszej własnej biologii. Możliwość wyobrażenia sobie swojej własnej śmierci polega na nieporozumieniu językowym.”

Lars Gustafsson (1936–2016)

Śmierć pszczelarza
Źródło: s. 137–138.

O śmierci , O rzeczywostości , O samobójstwie

„Historię pojęć piszą zwycięzcy. Jeden zabity człowiek to akt terrorystyczny, tysiąc zabitych ludzi to militarna interwencja.”

Ulrike Meinhof (1934–1976) terrorystka niemiecka

wygłoszone podczas procesu
Źródło: krytykapolityczna.pl, 7 marca 2009 http://www.krytykapolityczna.pl/Teksty-poza-KP/Sierakowski-Terror-w-Republice-Swiecidelek/menu-id-129.html

O ludziach

„Śmiano się z encyklopedystów podważających władzę królewską, kpiono z luddystów niszczących maszyny, czartystów mówiących o prawach człowieka, utopijnych socjalistów. (…) Z historii wiemy, iż wiele z utopijnych teorii zaistniało w praktyce, przynosząc trwałe zmiany panującego wcześniej „jedynego porządku społecznego.””

Wojciech Giełżyński (1930–2015) polski dziennikarz i reportażysta

o antyglobalistach
Źródło: „Obywatel” nr 2/2002 http://www.obywatel.org.pl/index.php?module=pagemaster&func=viewpub&tid=3&pid=104

„Żaden uczciwy polityk nie może pojawić się na tych igrzyskach. Szczególnie interesująca jest rola Thomasa Bacha. On jest Niemcem i jako Niemiec powinien się czegoś z historii nauczyć, zamiast tego przymila się do Putina.”

Garri Kasparow (1963) szachista rosyjski ormiańskiego pochodzenia

Źródło: Ostry atak Kasparowa na Putina i igrzyska w Soczi , eurosport.pl, 7 luty 2014 http://eurosport.onet.pl/soczi-2014/ostry-atak-kasparowa-na-putina-i-igrzyska-w-soczi/9mc9g

„Jeszcze raz się okazało, że rzeczywistość matematyczna jest bogatsza niż możliwości naszej wyobraźni.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Początek jest wszędzie. Nowa hipoteza pochodzenia Wszechświata (2002)
Źródło: s. 45, Rozdział 2: Czas i historia

O rzeczywostości , O czasie

„Nauka historii literatury nie jest możliwa na żadnym poziomie. To ułuda, głupstwo, pozór. Podobnie z ułudą, że chronologia nas uratuje. Jak możliwe jest zrozumienie jakichkolwiek procesów, gdy tysiąc lat średniowiecza sprowadza się do sloganów o ascezie świętego Aleksego lub do rycerskości Rolanda. Albo temat: „Człowiek XIX wieku”. Który? Z początku wieku, z końca, żonaty, stary, młody, kobieta, dziecko, robotnik, fabrykant? Jakiego rzędu uogólnień się tu dokonuje? Nasza szkoła nastawiona jest na repetycję gotowych mądrości. To jest zakorzenione w koncepcji oświeceniowej, pozytywistycznej i komunistycznej. Po 1989 r. nauczyciele byli zmęczeni szkołą, mieli w sobie chęć, energię i pasję do zmian. Ale to zostało zmarnowane.”

Zofia Agnieszka Kłakówna (1950) polska polonistka, nauczycielka, autorka podręczników

Źródło: Punkty za pochodzenie. Do szkoły, polityka. pl, 2 czerwca 2011 http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/artykuly/1516350,1,ucz-sie-pod-klucz-czego-uczyc-na-polskim.read

O kobietach , O dzieciach , O szkole , O literaturze

„Rzeźnik nie żyje!”

Ibrahim I (1615–1648) sułtan z dynastii Osmanów

radość z powodu śmierci brata Murada IV, który zmarł przed zaplanowaną przez siebie egzekucją.
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 116.

O śmierci , O książkach , O świecie

„W każdym kraju (…), który dostawał się pod supremację Kościoła katolickiego, historia się powtarzała: straszliwe upadlanie, tortury, rzezie, banicja.”

Abba Eban (1915–2002) izraelski polityk i dyplomata

Źródło: Mój naród – historia Żydów (ang. My People – The Story of the Jews; 1968), wyd. Behrman House Nowy Jork, wyd. Random House, Toronto

„Nie obrażajcie się panowie, że my Wam tylko ofiarujemy miejsca w rządzie, takie, jakie sami uznamy za możliwe. Myśmy bowiem gospodarze (…) Władzy raz zdobytej nie oddamy nigdy. (…) Zniszczymy wszystkich bandytów reakcyjnych bez skrupułów. Możecie jeszcze krzyczeć, że leje się krew narodu polskiego, że NKWD rządzi Polską, lecz to nie zawróci nas z drogi.”

Władysław Gomułka (1905–1982) polski polityk komunistyczny, I sekretarz KC PZPR

przemówienie w czasie moskiewskich rozmów mających na celu utworzenie TRJN.
Źródło: Antoni Dudek, Zdzisław Zblewski, Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu

O czasie

„(…) zespół tendencji i kierunków badawczych związanych z prądem umysłowym, postawą intelektualną i etyczną zwaną posthumanizmem. Buduje ona wiedzę, która krytykuje i (lub) odrzuca centralną pozycje człowieka w świecie, stąd charakterystyczne są dla niej wszelkie podejścia nie – czy anty-antropocentryczne. Można zatem określić posthumanistykę jako humanistykę nie-antropocentryczną.”

Ewa Domańska (1963)

definicja posthumanistyki.
Źródło: Historia egzystencjalna. Krytyczne studium narratywizmu i humanistyki zaangażowanej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012, s. 13.

„Żadne akcje wybielania nic tu Wojciechowi Jaruzelskiemu nie pomogą. W historiografii XX wieku będzie wymieniany obok Wandy Wasilewskiej czy Bolesława Bieruta, a sięgając do wcześniejszych epok obok innych zdrajców takich jak targowiczanie. Trafi na śmietnik naszej historii i to gdzieś blisko jego dna.”

Zbigniew Girzyński (1973) doktor nauk humanistycznych, polityk

odpowiedź na pytanie jak zostanie zapamiętany Wojciech Jaruzelski.
Źródło: onet.pl http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/trafi-na-smietnik-naszej-historii-i-to-gdzies-blis,2,4803945,wiadomosc.html, 26 lipca 2011

O wieku

„Nie neguję krzywdy pokolenia AK. Sądzę jednak, że z chwilą, gdy poczucie krzywdy staje się patetycznym mitem Polski cierpiętniczo-mesjanistycznej – musi utrudniać rozumienie naszej historii najnowszej”

Lesław Maleszka (1952) dziennikarz polski

Źródło: Lesław Maleszka odpowiada, 19 czerwca 2001, Gazeta.pl

„W życiu zdarzają się niesłychane przypadki i sam pamiętam, jak mi opowiadano, że pewien rolnik, rzucając grabiami w nisko lecący samolot niemiecki, zestrzelił sztukasa dlatego, że po prostu ugodził grabiami w oko lotnika i samolot spadł. To się może wydać czymś nieprawdopodobnym, ale taka historia mogła się zdarzyć właśnie tylko w Polsce. W czasie wojny działy się rzeczy najbardziej dziwne, a my – jako Polacy – jesteśmy najbardziej upoważnieni do tego, ażeby o tym temacie najwięcej powiedzieć.”

Tadeusz Konwicki (1926–2015) polski prozaik, scenarzysta, reżyser

fragment wypowiedzi z kolaudacji filmu Głowy pełne gwiazd (1974).
Źródło: Mieczysław Wojtczak, Kronika nie tylko filmowa, Warszawa 2004.

O wojnie , O czasie

„Meduzy to osobisty film. Zresztą całą moją twórczość można określić w ten sposób. Kiedy gram albo piszę, nie potrafię i nie chcę uciec od własnych wspomnień i przeżyć. Tylko o tym umiem opowiadać. (…) Moje życie stanowi kanwę, podstawę do konstruowania fikcyjnych historii, z których wszystkie posiadają motywy dobrze mi znane z autopsji.”

Shira Geffen (1971)

Źródło: Błażej Hrapkowicz, Reżyseria to męski zawód. Laureatka Cannes w Stopklatce, Stopklatka.pl, 25 kwietnia 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=45286

O życiu

„Zacząłem doceniać Benedykta XVI w jego roli najwyższego arcykapłana, choć od teologów oddziela mnie niemal przepaść. Jego mowa z Ratyzbony, godna podziwu, nawet jeśli nie jest nieskazitelna z punktu widzenia historii idei katolickich i świeckich (weźmy pod uwagę choćby ten kryptocytat z Kanta!), ma wielkie znaczenie strategiczne. Oczywiście, przywołana przez papieża harmonia między rozumem i wiarą nigdy nie istniała. Jednakże ta harmonijna fikcja jest czymś znaczącym: pokazuje bowiem, że teologia katolicka chce odnaleźć Oświecenie, by lepiej stawić czoła wyzwaniu, jakie niesie ze sobą islam.”

Peter Sloterdijk (1947)

Źródło: wywiad dla „Philosophie magazine”, krytykapolityczna.pl, 10 września 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/11wrzesniaKrysztalowyPalacpozostalnietkniety/menuid-1.html

O wierze

„Historia się powtarza, ale za każdym razem trzeba za nią płacić drożej.”

Halldór Kiljan Laxness (1902–1998) pisarz islandzki, noblista

„(…) gdy Niemcy dowiedzieli się, że jakiś ich rodak występuje tutaj w serialu, mocno się dziwili, że w Polsce w ogóle są seriale! Najwyraźniej myśleli, że w telewizji są wiadomości – od 8.00 do 8.15–po czym na ekranie widać biały śnieg… Kiedyś krążyły też dowcipy o reklamie w biurze podróży: „Przyjedź do Polski, twój samochód już tam na ciebie czeka!”. I, niestety, taki obraz Polski w Niemczech przeważa. Po prostu wielka ignorancja. Chociaż ja, przed wyjazdem, raczej nie miałem uprzedzeń. Pewnie dlatego, że wcześniej, we Włoszech, spotkałem na campingu koło Florencji grupę studentów historii sztuki z Krakowa. I zobaczyłem, że Polacy mogą mówić po angielsku – o wiele lepiej, niż ja – a dziewczyny mają piękniejsze od Włoszek! Poza tym ja bardzo lubię kraje, które są mało znane. Tam ciągle jeszcze kryje się jakaś tajemnica.”

Steffen Möller (1969) niemiecki artysta kabaretowy

Źródło: Steffen Möller – M jak Möller http://www.m-jak-milosc.pl/Wywiady/815/Steffen-Moller-M-jak-Moller.html

O tajemnicy , O samochodach , O dziewczynach , O myślach

„My Polacy jako nacja byliśmy uznani za najaktywniejszą nacje w tym sporcie, ale z perspektywy lat mam wątpliwość czy rzeczywiście rozegraliśmy tę partię profesjonalnie, czy pewna granica wariactwa czy wyścigów czy konkurencji nie została przekroczona. Bo rachunek nam historia wystawiła bardzo wysoki i ta polska potęga himalajska się po prostu wzięła i zabiła w tych górach. Tak to trzeba nazwać.”

Artur Hajzer (1962–2013) polski alpinista i himalaista

Źródło: Himalaiści film dokumentalny cz.2 Wyprawy 1980-1989 http://www.youtube.com/watch?v=-YovTCWDpcg

O sporcie

„Przede wszystkim interesuje mnie opowiadanie historii, takich jakie sam bym chciał przeczytać.”

Eustachy Rylski (1944) polski prozaik, dramaturg, scenarzysta

„(…) zbyt namiętne serce niedobrze widzi bieg rzeczy (…).”

Stendhal (1783–1842)

Źródło: Jerzy Adamski, Historia literatury francuskiej. Zarys, Wrocław 1989, s. 140.

O literaturze , Serce

„Minione lata były najtrudniejszymi i najbardziej skomplikowanymi latami w pięćdziesięcioletniej historii Komunistycznej Partii Czechosłowacji. Nasza partia i społeczeństwo przeżyły głęboki kryzys, który dotknął wszystkie dziedziny życia. Kryzys ten wywołał rozkład w partii, w organizacjach społecznych, organach państwowych i gospodarczych, wywołał chaos w gospodarce, podważył wiarę mas pracujących w dzień jutrzejszy (…). Były to lata ciężkich doświadczeń dla naszej partii i społeczeństwa socjalistycznego. Dzisiaj z całą odpowiedzialnością można stwierdzić, że odparta została ofensywa sił kontrrewolucji, że ustrój socjalistyczny został obroniony.”

Gustáv Husák (1913–1991) komunistyczny przywódca Czechosłowacji

słowa rozpoczynające referat na XIV Zjeździe Komunistycznej Partii Czechosłowacji odbytym w maju 1971.
Źródło: Kazimierz Kozub, Politycy z pierwszych stron gazet, op. cit., s. 184.

O wierze

„Pracowaliśmy sześć lat nad tym filmem, ponieważ Diuna to bestseller. Tylko w samej Ameryce sprzedano 15 milionów egzemplarzy tej powieści. A poza tym jest to wspaniała historia.”

Dino De Laurentiis (1919–2010) włoski producent filmowy

„Bardzo podoba mi się historia opisana przez Ryszarda Kapuścińskiego, więc zamierzam zrobić film o wojnie między Salwadorem a Hondurasem. Szczególnie podoba mi się punkt widzenia, z którego polski dziennikarz całą tę historię opisuje. Na razie jeszcze nie wiem, kiedy się za to zabiorę, z pewnością muszę skończyć projekty, którymi zajmuję się w tej chwili.”

Philippe Falardeau (1968)

o Wojnie futbolowej Ryszarda Kapuścińskiego.
Źródło: „Wojna futbolowa” Kapuścińskiego trafi na ekrany, culture.pl, 31 stycznia 2013 http://www.culture.pl/kalendarz-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/L6vx/content/wojna-futbolowa-kapuscinskiego-trafi-na-ekrany

O wojnie

„Na ławie oskarżonych winni zasiąść Jarosław Kaczyński, Zbigniew Ziobro i szef CBA Mariusz Kamiński. Oni to bowiem (…) są sprawcami największej afery bezprawnej prowokacji politycznej w historii Rzeczypospolitej (…) taśmy Beger ośmieszyły i skompromitowały PiS i premiera (…) pan Kaczyński po taśmach pani Beger podjął zdecydowaną decyzję, że Leppera trzeba wykończyć. (…) Temu miało służyć podżeganie do łapówkarstwa, czyli afera gruntowa. Miała ona za cel zrobić z Leppera łapówkarza i aferzystę, pozbawić wszystkich funkcji państwowych, publicznych, społecznych i politycznych, uczynić go zwykłym kryminalistą. Miała to być straszliwa zemsta za kompromitację udowodnienia korupcji ministrom PiS-owskim, bohaterom taśm Renaty Beger (…). Pan Ziobro kłamie, gdy informuje sejmową komisję sprawiedliwości, że CBA, podejmując prowokację policyjną, nie zakładało, że wicepremier Lepper przystąpi do tej afery i podejmie przestępczą decyzję.”

Andrzej Lepper (1954–2011) polski polityk

Źródło: Stenogram z przesłuchania Andrzeja Leppera przez komisję śledczą ds. nacisków http://orka2.sejm.gov.pl/KomSled6.nsf/0/BE0C96FEBB781823C12576510042CF3D/$file/0266906.pdf

O sprawiedliwości , O zemście , O decyzjach

„Potrzebujemy triady: państwo prawne, demokracja, poszanowanie praw człowieka, bo bolesna historia nauczyła nas, że bez jednego z tych elementów dwa pozostałe nie mogą dobrze działać.”

Frans Timmermans (1961) Holenderski polityk

Źródło: Tomasz Bielecki, Czy rząd PiS posłucha UE i Komisji Weneckiej? http://wyborcza.pl/1,75478,19508252,czy-rzad-pis-poslucha-ue-i-komisji-weneckiej.html, wyborcza.pl, 21 stycznia 2016.

O demokracji

„Jest to dokument czasu, historia złapana na gorąco od strony najprostszych ludzkich reakcji. (…) Nie chciałem robić fresku historycznego, opowiadanego w sposób epicki (…). Chodziło mi o uzyskanie maksymalnej prywatności, o skondensowanie historii w małej pigułce. Przez ograniczenie miejsca akcji do jednego wnętrza chciałem też odtworzyć znamienne dla tego czasu poczucie klaustrofobii, dosłowne i metaforyczne, bo dotyczące wielu momentów naszej historii.”

Leszek Wosiewicz (1947)

o filmie Wigilia.
Źródło: rozmowa Manany Chyb, 13. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku-Gdyni, „Gazeta Festiwalowa”, 13 września 1988

O czasie

„Fakt jest zawsze głupi. Resztę bierze diabeł i statystyka.”

Friedrich Nietzsche (1844–1900) filozof niemiecki

Źródło: rozprawa Pożyteczność i szkodliwość historii dla życia w Niewczesne rozważania, 1873–1874

„Na całym obszarze, gdzie byliśmy panami sytuacji, niszczyliśmy stary, burżuazyjny aparat państwowy (…). Tworzyliśmy nowe, ludowe organy władzy i jej organy bezpieczeństwa. Kiedy kraj został całkowicie wyzwolony, postąpiliśmy w ten sam sposób na całym terytorium Jugosławii.”

Josip Broz Tito (1892–1980) komunistyczny polityki jugosłowiański

Źródło: Izbrannyje stati i rieczi, Belgrad, s. 189, cyt. za: Historia drugiej wojny światowej 1939–1945, t. 9, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, tłum. Marian Laprus, Antoni Pacześniak, s. 491.

O wojnie

„Kapitalizm mógł przetrwać jedynie za cenę kontrolowanego wtłaczania ciał w aparat wytwórczy i dostosowania zjawisk populacyjnych do procesów ekonomicznych.”

Michel Foucault Historia seksualności

Źródło: Historia seksualności, t. 1 Wola wiedzy, tłum.B. Banasiak, K. Matuszewski, Czytelnik, Warszawa 2000.

O wiedzę , O woli

„W całej naszej historii jest tylko jedno wydarzenie o podobnej dramaturgii. 21 kwietnia 1773 roku na Zamku Królewskim w Warszawie poseł nowogródzki Tadeusz Rejtan rzucił się na ziemię, by własnym ciałem zagrodzić innym posłom wejście na salę obrad, gdy chcieli zatwierdzić I rozbiór Polski. Gest Rejtana przeszedł do podręczników historii. Pamięć o pułkowniku Bociańskim na razie jest tylko w naszych sercach, ale ma w nich trwale miejsce.”

Ludwik Bociański (1892–1970) polski wojskowy i działacz polityczny

wicewojewoda wielkopolski Przemysław Pycia, komentując podjęcie przez Ludwika Bociańskiego próby samobójczej wobec fiaska powstrzymania Naczelnego Wodza Edwarda Rydza-Śmigłego przed opuszczeniem kraju.
Źródło: Pułkownik Bociański powrócił do Ziemi Ojczystej http://www.poznan.uw.gov.pl/c/portal/layout?p_p_action=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_l_id=PUB.1.65&p_p_id=Portlet_Content_Details_WAR_wuwportlet_INSTANCE_GJDx&_Portlet_Content_Details_WAR_wuwportlet_INSTANCE_GJDx_contentOid=ZW93dn4xZGRmNmJlNy0yMjQzLTFmMmYtODcxNC02NGFkMzBlZmM1N2F%2BcGx%2BMS4x, strona Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, 7 lutego 2009

Serce

„U mnie w rodzinie świadomość historyczna zawsze była i będzie istotna. Nauczyłem się nie odpuszczać. Dziadkowie, rodzice – wszyscy opowiedzieli mi po części tej historii, resztę pochłonąłem sam. Teraz czas na mnie – przekażę to dalej. Takich rzeczy nie można odpuszczać, zapominać. Takie rzeczy mogą wrócić, jeśli się o nich zapomni, odpuści.”

Miuosh (1986)

o wydarzeniach z 1981 roku i napisanym utworze pt. DACH.02.
Źródło: Raper Miuosh: Historię Wujka trzeba przekazać dalej. Teraz czas na mnie, dziennikzachodni.pl, 9 grudnia 2016 http://www.dziennikzachodni.pl/wiadomosci/katowice/a/raper-miuosh-historie-wujka-trzeba-przekazac-dalej-teraz-czas-na-mnie,11551666/

O rodzinie , O rodzicach , O czasie , O zapominaniu

„Jedno jest pewne, jeżeli my sami nie wypełnimy tej „białej plamy”, nikt – obawiam się – tego już nie zrobi. Historia powojenna Polski „obejdzie się” bez harcerstwa jako komponentu życia, lub będzie ono traktowane na zupełnym marginesie jako „dodatek”, coś co można zauważyć lub bez szkody pominąć.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

„Pisma Platona łączą w sobie, jak powiedzieliśmy, wielki artyzm z treścią filozoficzną. W tym stopniu jest to zjawisko zupełnie wyjątkowe w dziejach literatury. Opis śmierci Sokratesa w Fedonie jest prawdopodobnie obok opisu śmierci Chrystusa w Ewangelii św. Jana najbardziej dramatycznym rozdziałem w historii, jaki kiedykolwiek napisano, a Uczta stanowi dzieło godne postawienia obok Hamleta i Fausta, przy czym przewyższa oba te utwory epokową pod względem znaczenia treścią. Może nie będzie przesadą twierdzenie, ze nie jest błędem dopatrywać się w Uczcie największego dzieła literatury europejskiej.”

Józef Maria Bocheński (1902–1995) polski duchowny katolicki, dominikanin, filozof

Zarys historii filozofii
Źródło: s. 50

O śmierci , O błędach , O literaturze , Chrystus

„Monumentalizacja to po prostu zatrzymanie akcji w ruchu i ukazanie sylwet bohaterów w pomnikowej nieruchomości, w wyolbrzymieniu przez grę świateł, przez pustą przestrzeń jako tło. Jest to chwila, w której głos historii jakgdyby odzywał się na scenie.
Metafora, uogólnienie, monumentalizacja, to puenty podsumowujące dotychczasowe emocje widza w jego drodze do wielkiego uczucia. Ale poezję akcji w jej emocjonalnym oddziaływaniu winny również wzmacniać elementy ilustracji muzycznej, gra świateł i barw, sugestywny rytm, architektura syntetyczna i pełna przestrzeni, pomocna aktorskiemu ruchowi. Każdy z tych czynników w teatrze naszych marzeń winien być realizowany nie naturalistycznie, (…) ale tak, aby wzmacniał akcję w jej emocjonalnym oddziaływaniu.”

Jerzy Grotowski (1933–1999) polski reżyser, teoretyk teatru, pedagog

Źródło: Marzenie o teatrze http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=7023, „Dziennik Polski” nr 46, 23 lutego 1955, s. 2–3.

O emocjach , O grach , O świetle

„Miłosierdzie nie rządzi w historii, i pomimo wszystko słusznym jest, że nie rządzi. Człowiek człowiekowi winien jest tylko sprawiedliwość. Naród, który chce na sympatię liczyć, na litość, jest skazanym przez nieszczęście narodem. Siłą tylko jest człowieczeństwo, tylko wolność życia, tylko energia, hart w miłości niezależnego, godnego człowieka istnienia.”

Stanisław Brzozowski (1878–1911) polski pisarz i filozof

Źródło: Ludzkość i naród, „Świt” nr 26, 25 sierpnia 1907. http://lewicowo.pl/ludzkosc-i-narod/

O nieszczęściu , O sprawiedliwości , O wolności , O sile

„Wolność nasza jest potrzebna do systematu trwałej spokojności Europy.”

Stanisław Szczęsny Potocki (1753–1805)

w 1790 r.
Źródło: Andrzej Szwarc, Stanisław Szczęsny Potocki [w:] Andrzej Szwarc, Marek Urbański, Paweł Wieczorkiewicz, 100 postaci, które tworzyły historię Polski, wyd. Świat Książki, Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, Warszawa 2000, ISBN 837311288X, s. 198.

O książkach , O świecie , O wolności

„Jeśli przeszłość była absurdalną stratą, to przyszłość obchodzi mnie jeszcze mniej (…). Zbyt wiele wiem, aby kochać, i za wiele, aby nienawidzić. Jestem zmęczony tym, że jestem człowiekiem.”

Oswald Spengler (1880–1936) niemiecki filozof kultury i historii

Źródło: Jerzy Adamski, Historia literatury francuskiej. Zarys, Wrocław 1989, s. 150.

O literaturze , O przeszłości , O przyszłości , Kochać się

„Jeżeli [Alvaro] Cunhal nie przebierze się w szaty demokracji, jeśli jego komuniści nadal będą monopolizowali gazety, związki zawodowe i miejsca pracy, jeżeli utrwali się sytuacja, w której nie bierze się pod uwagę wyborów powszechnych, jeśli wojsko wszystko to zaakceptuje… Wtedy to koniec. Wpadniemy w pułapkę dyktatury. To jasne. Pewne.”

Mário Soares (1924–2017) polityk portugalski

w pierwszym wywiadzie udzielonym Orianie Fallaci we maju 1975 w Lizbonie.
Źródło: Oriana Fallaci, Wywiad z historią, wyd. Sfery, Warszawa 2012, ISBN 9788377990391, s. 538.

O demokracji

„Wraca do mnie wspomnienie, gdy kanałami przedostałem się powtórnie do getta, by wyprowadzić oddziały ŻOB-owców i nikogo nie znalazłem. Wyobraziłem sobie, że jestem ostatnim Żydem w getcie. Jednak kilka godzin później stał się cud, otoczyła mnie grupa kolegów z walki. Dzisiaj cud się nie wydarzy. Jestem jednym z trojga żyjących powstańców. Nie ma już pośród nas naszego strażnika pamięci Marka Edelmana, który przez ponad 60 lat stał co roku na tym miejscu. Ludzie odchodzą. Taka jest kolej rzeczy, ale ważne, żeby pozostała pamięć.”

Symcha Ratajzer-Rotem (1924–2018) polski działacz ruchu oporu

fragment przemówienia wygłoszonego podczas uroczystości 70. rocznicy powstania w warszawskim getcie.
Źródło: Żydowski powstaniec Symcha Ratajzer-Rotem „Kazik” odznaczony przez prezydenta, newsweek.pl, 19 kwietnia 2013 http://historia.newsweek.pl/zydowski-powstaniec-symcha-ratajzer-rotem--kazik--odznaczony-przez-prezydenta,103616,1,1.html

O ludziach , O wspomnieniach , O walce

„Łódź ma wszelkie cechy prowincji – twierdzi. – Leży na końcu świata, choć to przecież środek Polski, środek Europy. Z jednej strony uderza bogactwo historii i kultury, z drugiej – zwraca uwagę pogarda, z jaką do tego miasta odnoszą się inni. Niedawno Hanna Krall powiedziała mi, że być z Łodzi, to otrzymać posag. Kto wie, czy w przyszłości raz jeszcze nie poświęcę książki tej naszej Ziemi Obiecanej.”

Wojciech Górecki (1970)

Źródło: culture. pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_gorecki_wojciech

O książkach , O przyszłości , O bogactwie

„Ze wszystkich stron ciało jęczy
Pod ciężarem nie kończącej się rozkoszy.
Jak tu się odnaleźć?”

Mamadou Diouf (1963) wokalista senegalski działający w Polsce

Źródło: Dylemat; cyt. za Po lekturze pewnej historii (1), afryka.org, 30 października 2010 http://afryka.org/afryka/po-lekturze-pewnej-historii--1-,news/

„Nie odskoczył, nie nosił się, wiedział, gdzie jego miejsce i jak je kochać. A uwierz, że miał naprawdę ciężko. Naprawdę. A mimo to nigdy nie widziałem go smutnego. Najważniejsze dla niego było to, że jest tu i gra dla tych tutaj. Chciałbym mieć tyle odwagi i siły, co on. To niesamowite. Potrafił obrazić się na Kazimierza Kutza, bo wmontował do „Śmierci…” za mało ballady, którą w jednej ze scen Janek gra na harmonijce. A mówił, że to dla niego strasznie ważne było, bo jak robił na grubie, to codziennie grał ją chopom na końcu szychty. Obraził się i wyszedł z „Kosmosu” podczas premiery. Wałęsa, pół rządu, Kutz, wielka impreza, ogólnopolska premiera, temat wręcz polityczny, gorący, ciężki – a Janek się wkur… i wychodzi, bo takie zagranie to według niego brak szacunku dla niego i górników. Trzeba coś dodawać?”

Miuosh (1986)

o Janie Skrzeku.

O śmierci , O grach , O sile , O czasie

„Zawsze jestem zainteresowana opowiadaniem historii.”

Elizabeth LeCompte (1944)

Źródło: Aneta Mancewicz, Powrót do obrazów, „Didaskalia”, 20 kwietnia 2011 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/28419

O czytaniu

„Co dobrego wynika z pańskich przemówień? Przybywam do Sarajewa i zostaję obrzucony bombami. To oburzające!”

Franciszek Ferdynand Habsburg (1863–1914)

wypowiedziane w Sarajewie w 1914.
Źródło: Stephen Weir, Najgorsze decyzje w historii świata. Okoliczności, sprawcy, konsekwencje, tłum. Dorota Gabon, Wydawnictwo Publicat, Poznań 2008, ISBN 9788324515813, s. 109.

O decyzjach

„Jeszcze troszeczkę jestem oszołomiony, ale dotarło do mnie, że to prawda, a nie sen jakiś złoty i że dostaliśmy to, o czym marzyły miliony Polaków, Ukraińców – najważniejszą imprezę sportową w historii Polski.”

Michał Listkiewicz (1953) polski sędzia piłkarski, prezes PZPN

Źródło: RMF 24 http://www.rmf24.pl/opinie/wywiady/news-listkiewicz-jeszcze-jestem-oszolomiony,nId,187412

O prawdzie , O snach

„Nigdy nie byłabym w stanie pocałować Hitlera; miał żółte zęby, a jego oddech cuchnął!”

Christa Schroeder (1908–1984)

Źródło: Leigh Eduardo, Kochanki. O uwodzeniu, władzy i ambicji. Historie prawdziwe, tłum. Dariusz Wójtowicz, wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2005, ISBN 978-83-7469-590-9, s. 269.

O kochankach

„Czytałam w sieci wiele różnych bzdur na swój temat, ale nie miało to na mnie wpływu. Trzeba znać swoją wartość, możliwości i głęboko w nie wierzyć. Najlepszą bronią w tym przypadku jest śmiech. Sporo się już w życiu uśmiałam czytając różne absurdalne historie czy komentarze. Niestety, badania wykazują, że jesteśmy narodem zawistnym i złośliwym. We Włoszech sytuacja wygląda trochę inaczej, ale tutaj siatkówka nie jest tak popularna jak w Polsce.”

Katarzyna Skowrońska-Dolata (1983) siatkarka polska

Źródło: Śmiech najlepszą bronią http://www.skowronska.pl/index.php?action=fullnews&showcomments=1&idn=2388

O śmiechu , O czytaniu

„To mój balet, nie oddam go.”

Matylda Krzesińska (1872–1971)

gdy miała ją zastąpić Włoszka w przedstawieniu Daremna przezorność
Źródło: Violetta Wiernicka, Baletnica Imperium, „Newsweek Historia”, 9/2014, s. 79.

„Trzeba zdobyć się na wysiłek zrozumienia związku powstania z tą najgłębszą warstwą historii, która jest najmniej widoczna, a ostatecznie decyduje o wewnętrznej treści życia narodów. Mówiąc obrazowo: jeśli mamy przed sobą jezioro tak głębokie jak Morskie Oko, nie wystarczy opisać drgania jego powierzchni i kierunku rozchodzenia się fal, trzeba pochylić się niżej, zejść niżej i zobaczyć, co kryje się tam, gdzie – choć pozornie nic się nie dzieje – zachodzą procesy decydujące. Gdzie biją źródła i osadza się muł, gdzie decydują się losy jeziora.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

Refleksje o Polsce i Podziemiu 1939–1945
Źródło: s. 107

O losie , O zrozumieniu , O wysiłku

„Rządowe błogosławieństwo dla skrajnego nacjonalizmu źle wróży dalszemu rozwojowi wypadków. Światowy Kongres Ujgurów, którym kieruję, jak Dalajlama i Tybetańczycy opowiada się za pokojową walką o samostanowienie oraz poszanowanie praw człowieka i demokrację. Hanowie i Ujgurzy muszą rozpocząć dialog oparty na zaufaniu, wzajemnym szacunku i równości. Obecna polityka chińskiego rządu czyni to jednak niemożliwym.”

Rabije Kadir (1947)

Źródło: Prawdziwa historia ujgurskich protestów, hfhrpol.waw.pl, 7 stycznia 2009 http://www.hfhrpol.waw.pl/Tybet/raport.php?raport_id=961

O demokracji , O zaufaniu , O walce

„W naszej historii mieliśmy sporo trzeźwych marzycieli, ale znacznie więcej nietrzeźwej reszty.”

Stefan Pacek (1938)

„Będzie musiała odejść.”

Fred West (1941–1995)

o jednej ze swych ofiar - Shirley Robinson - która była współlokatorką i towarzyszką seksu zbiorowego z Rose i Fredem Westami
Źródło: Shelley Klein, Największe zbrodniarki w historii, wyd. Muza SA, Warszawa, 2006, ISBN 83-7319-854-7, tłum. Barbara Gutowska-Nowak, s. 140

O seksie , O odejściu

„Historyk, który mówi krytycznie o tak zwanej spiskowej teorii dziejów, jest historykiem niepoważnym, hołdującym historii dla idiotów lub prostaczków, którzy wierzą w to, co widzą w telewizji i czytają w gazetach. Jest bowiem historia prawdziwa i historia medialna, fasadowa. Ta prawdziwa w dużej mierze toczy się za kulisami. A za nimi działają przede wszystkim tajne służby.”

Paweł Wieczorkiewicz (1948–2009) historyk polski

Źródło: Piotr Zychowicz, Napiszmy historię Polski od nowa http://niepoprawni.pl/blog/164/rewelacyjny-wywiad-z-sp-prof-pawlem-wieczorkiewiczem-dlaczego-rzeczpospolita-czekala-2-lata, niepoprawni.pl, 27 marca 2009

O czytaniu

„Gdyby nie historyja, byłyby u biesa Owe wszystkie dwanaście czynów Herkulesa Przepadłyby na wieki Hektorowe dzieła, Gdyby ich Homerowa łaska nie głosieła.”

Zbigniew Morsztyn (1628–1689) polski poeta, tłumacz i żołnierz

Źródło: Historia sarmacka

O wieku

„(…) kiedy rozwiąże się jeden problem, od razu pojawia się następny. To typowe dla człowieka. Człowiek nie godzi się nigdy na status quo, nigdy nie potrafi powiedzieć "nie mam już problemów". I biada nam, gdyby tak uznał. Wszystko ugrzęzłoby w bezruchu, zdegenerowałby się, zabrakłoby mechanizmu, który czyni życie znośnym. To znaczy nieustannego poszukiwania czegoś lepszego. Droga przyjaciółko, życie należy postrzegać z pesymizmem inteligencji, krytycyzmem wątpienia, ale także z optymizmem woli. Za sprawą woli nic nie jest konieczne, nieuniknione, nic nie jest niezmienne. Powiedziałem pani na początku: ja wierzę w człowieka. Człowieka, który jest twórcą własnego losu.”

Pietro Nenni (1891–1980)

z wywiadu udzielonego Orianie Fallaci w kwietniu 1971 w Rzymie

O życiu , O losie , O poszukiwaniu , O inteligencji

„(…) Polacy bardzo specyficznie widzą siebie na tle historii świata. Uważamy się za naród pokrzywdzony przez wszystkich innych. Jednak to, że sami też mamy coś na sumieniu już nam łatwo przez gardło nie przechodzi. Podobnie fakt, że w niektórych przypadkach sami byliśmy winni swoim nieszczęściom. Generalnie dojście do prawdy historycznej jest bardzo trudne, ponieważ tak naprawdę nie ma tylko jednej prawdy. Zawsze możliwa jest jakaś interpretacja konkretnego wydarzenia czy okresu. Natomiast zadaniem reżysera jest własne zinterpretowanie historii i przedstawienie takowej na ekranie. Mało tego uważam, że ma on do tego pełne prawo.”

Ryszard Bugajski (1943–2019) polski reżyser, scenarzysta, pisarz

Źródło: Twórcy nie powinni mieszać się w politykę, stopklatka.pl http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=54099

O nieszczęściu

„Mamy zamiar odebrać ziemię i nie zamierzamy za nią płacić. Taką przyjęliśmy zasadę. Tej ziemi nigdy nie przekazaliśmy kolonialistom, nie może więc być mowy o jej odkupywaniu. Jednakże, jeżeli Wielka Brytania chce kompensaty, powinna nam dać pieniądze, a my je przekażemy dzieciom kolonizatorów.”

Robert Mugabe (1924–2019) polityk Zimbabwe

Źródło: „Guardian”, 5 października 1999, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, tłum. Jolanta Sawicka, wyd. Muza, Warszawa 2008, ISBN 9788374953238, s. 207.

O pieniądzach , O dzieciach

„Każdy ekonomista wie doskonale, że kapitalizm to system twardy i bezwzględny. Jedną z jego podstawowych cech jest to, że zawsze jest nastawiony na ekspansję. A po 1989 r. to Polska stała się terenem takiej ekspansji. Wiem, o czym mówię, bo akurat na przełomie lat 80. i 90. pracowałem w Burundi. Widziałem tam bardzo podobne procesy i patologie. Pamiętam historię pewnej burundyjskiej fabryki kawy, która miała zostać sprywatyzowana. Oczywiście natychmiast pojawili się komercyjni zachodni doradcy, którzy mieli obiektywnie wycenić wartość fabryki. Jak zobaczyłem wyniki ich analiz, złapałem się za głowę i zaproponowałem prezydentowi Burundi, że powołamy tajną komisję ekspertów ONZ, którzy sprawdzą tę wycenę. I faktycznie. Moim ludziom wyszło, że fabryka jest warta 5 razy tyle. Nabywcy natychmiast podnieśli swoją ofertę trzy i pół razy. I nadal im się to świetnie opłacało. W Polsce niestety było bardzo podobnie.”

Witold Kieżun (1922) polski ekonomista

Źródło: Rafał Woś, Polska Afryką Europy, „Dziennik Gazeta Prawna”, 8–11 listopada 2013, nr 217 (3607), s. A3

„A zatem okazuje się, że sprowadzanie niewolników już teraz jest tak kosztowne i niekorzystne, że tańszą siłą roboczą staje się ludność krajowa. Pytam więc, jeśli ten, kto sprowadza niewolników, nie będzie mógł tego robić inaczej, jak tylko drogą przemytu i jeśli do wszystkich jego dzisiejszych utrapień dołożymy jeszcze koszty i niebezpieczeństwa związane z przemytem, dbając o to, by prawo było w tym przypadku skrupulatnie przestrzegane, czy w tej sytuacji należy się obawiać, że tą drogą zaczną napływać do naszego kraju liczne zastępy nowych niewolników?”

William Pitt Młodszy (1759–1806) brytyjski polityk, premier Królestwa Wielkiej Brytanii

mowa w Izbie Gmin, 2 kwietnia 1792.
Źródło: Za zniesieniem handlu niewolnikami, przeł. Katarzyna Witakowska, w: Wielkie mowy historii, t. 1, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

O sile

„Jeśli połączymy naszą solidarność i będziemy działać jako części jednej całości, nie będzie takiego miejsca, do którego nie moglibyśmy dosięgnąć i takiego zadania, którego nie moglibyśmy dokonać; to znaczy, że tylko przez nasze zdecydowanie osiągniemy szczyt szczęścia.”

Damdin Suche Bator (1893–1923)

Cytaty przypisywane
Źródło: Baabar, Historia Mongolii, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2005, s. 460.

„To było powstanie Żydów polskich. Urodziliśmy się w Polsce i byliśmy polskimi obywatelami.”

Symcha Ratajzer-Rotem (1924–2018) polski działacz ruchu oporu

fragment przemówienia wygłoszonego podczas uroczystości 70. rocznicy powstania w warszawskim getcie.
Źródło: Żydowski powstaniec Symcha Ratajzer-Rotem „Kazik” odznaczony przez prezydenta, newsweek.pl, 19 kwietnia 2013 http://historia.newsweek.pl/zydowski-powstaniec-symcha-ratajzer-rotem--kazik--odznaczony-przez-prezydenta,103616,1,1.html

„Czy ktoś się łudził, że człowiek, który ciągle ostatnio oszukiwał, spłaci długi? Ireneusz Król to na pewno jedna z najbardziej mętnych i czarnych postaci w historii Polonii.”

Michał Listkiewicz (1953) polski sędzia piłkarski, prezes PZPN

o właścicielu Polonii Warszawa, Ireneuszu Królu, który ogłosił, iż nie będzie płacił długów klubu, w konsekwencji czego Polonia nie otrzymała licencji na grę w Ekstraklasie.
Źródło: gazeta.pl http://www.warszawa.sport.pl/sport-warszawa/1,124558,13997717,Michal_Listkiewicz__Krol_to_jedna_z_najbardziej_metnych.html, 28 maja 2013

O sporcie , O oszukiwaniu

„Paweł VI robił wszystko, co mógł, aby oddalić katolicką Mszę od tradycji Soboru Trydenckiego na rzecz protestanckiej Wieczerzy Pańskiej (…) Innymi słowy widzimy u Pawła VI ekumeniczną intencję wyrzucenia wszystkiego lub przynajmniej skorygowania wszystkiego, co jest zbyt katolickie, ze Mszy oraz zbliżenia Mszy – powtórzę to raz jeszcze – tak silnie jak to możliwe do liturgii kalwińskiej.”

Jean Guitton (1901–1999)

Źródło: Paweł Milcarek, Historia Mszy. Przewodnik po dziejach liturgii rzymskiej, Kraków 2009, s. 237.

„Spodziewam się tego, czego można się spodziewać po reżyserze. Pierwszym filmem Wajdy był „Popiół i Diament”. Ten obraz kończy się sceną, której bohaterem jest sekretarz Szczuka, a Maciek żołnierz podziemia niepodległościowego ginie symbolicznie na śmietniku. Tak Wajda zaczął karierę i tak kończy.”

Andrzej Gwiazda (1935) polski działacz związkowy

Źródło: Gwiazda: Film Wajdy o Wałęsie to najbardziej spektakularna próba fałszowania historii, wpolityce. pl, 3 lipca 2012 http://wpolityce.pl/wydarzenia/31641-nasz-wywiad-gwiazda-film-wajdy-o-walesie-to-najbardziej-spektakularna-proba-falszowania-historii

O gwiazdach , Obraz

„Nasza ojczyzna doznawała w swej historii wielu razów z powodu zdrady.”

Wilku (1977)

Źródło: Wilku WDZ odpowiada na pytania fanów (hempgru.pl, 7 września 2012) http://www.hempgru.pl/wilku-wdz-odpowiada-na-pytania-fanow/

O zdradzie , O ojczyźnie

„(…) zawsze radzę młodym autorom, aby kończyli swoje historie. Jednym z błędów, który popełniałem jako nastolatek, była niezliczona ilość niedokończonych opowieści – ciągle przychodziły mi do głowy nowe pomysły i zbyt szybko niezadowolony traciłem zadowolenie z tego, co już zdążyłem napisać. Ale najważniejszym warunkiem jest samodyscyplina – umiejętność pracy również wtedy, kiedy mamy gorszy dzień. Kto nie potrafi zmusić się do pisania bez względu na okoliczności, nigdy nie będzie profesjonalnym autorem.”

Kai Meyer (1969) niemiecki pisarz, dziennikarz i scenarzysta

Źródło: Kai Meyer opowiada o niezwykłym Sankt Petersburgu, bromba.pl http://www.bromba.pl/rozmowa/rozmowaKM.html

„Historia literatury według Kabaretu Moralnego Niepokoju”

Anna Gornostaj (1960) polska aktorka

O literaturze

„Wiedziałam, że w Rodzinach Katyńskich są podziały, ale że aż takie, nie przyszło mi do głowy. (…) Źródła tych podziałów są różnorakie: osobowościowe, ambicjonalne, wynikające z różnego podejścia do sprawy upamiętniania zbrodni, polityczne. Mają też źródło w historii uratowanych z Katynia. Jest też podział na dzieci wojskowych („lepszych”) i policjantów”

Barbara Stanisławczyk (1962)

„gorszych”
Źródło: Epopeja polskiego losu, Rp.pl, 5 listopada 2011 http://www.rp.pl/artykul/747137-Epopeja-polskiego-losu.html

O losie , O dzieciach

„Wszystkie poprzednie zwycięstwa – to już historia. Sportowiec nie może żyć przeszłością.”

Łukasz Kadziewicz (1980) siatkarz polski

Źródło: volleylife.pl http://www.volleylife.pl/liga-swiatowa-2010/grupa-a/1783-kadziewicz-zawodnik-nie-moze-zyc-przeszloscia.html

O przeszłości

„Rozmyślałem, jakie to dziwne, że ludzie rzadko zapatrują się optymistycznie na przyszłość i na nieuchronny bieg historii, a zamiast tego pokładają całą wiarę w drugim człowieku, równie zagubionym i niepewnym. Nic tak nie dodaje odwagi jak świadomość, że ktoś Cię kocha i nie jesteś sam.”

Graham Masterton książka Wyklęty

Wyklęty (1983)

O ludziach , O wierze , O przyszłości , Kochać się

„Złudzenie Marksa, potem złudzenie setek, nawet milionów, nie zmienia sytuacji, że komunizm ani jako nauka, ani jako praktyka, ani jako historia nie sprawdził się, gdyż będąc utopią sprawdzić się nie mógł. Natomiast jako religia poruszał miliony. Wcielał się w demiurga historii, walcząc z kapitalizmem, układami świata państw rozwiniętych, a nawet z Bogiem, któremu chciał ukraść ludzką nadzieję. Nadzieja jednak też sprawdzić się nie może, gdyż jest sprzeczna z uniwersalnymi prawami bytu. Dlatego Chrystus dał się ukrzyżować, podczas gdy Lenin, Mao Tsedung, Pol Pot krzyżowali ludzi, którzy nie chcieli w nich uwierzyć.”

Włodzimierz Sokorski (1908–1999) polski działacz komunistyczny, pisarz, dziennikarz, generał

Źródło: Romans z komuną, Wydawnictwo Res Polona, Łódź 1991, s. 17.

O Bogu , O ludziach , O religii , O nadziei

„Rozmawiając z tymi, którzy stają bezradni, bo nie dysponują żadnymi dowodami niewinności, mimo woli kojarzę sobie rok 1968, kiedy to grono aparatczyków z PZPR rezerwowało dla siebie kompetencje do rozstrzygania, kto jest prawdziwym Polakiem. Ci, których władza uznała za Żydów, nie byli w stanie wykazać swej polskości. Jaką merytoryczną polemikę można było zresztą podjąć z Władysławem Gomułką, gdy w swym osławionym wystąpieniu informował, że Janusz Szpotański to „człowiek o moralności alfonsa” natomiast wobec Pawła Jasienicy formułował zarzut współpracy ze służbami specjalnymi? Kiedy zniknie z polskiej kultury ten styl Pierwszych Sekretarzy? Syndrom Jasienicy ma swe liczne odpowiedniki w pomówieniach obecnej epoki. Wystarczy przypomnieć choćby listę Macierewicza, gdzie logiką (if any) podejrzeń objęto ludzi tak zasłużonych jak prof. Wiesław Chrzanowski, więziony w stalinowskich czasach. Patrząc na podobną praktykę bezpodstawnych oskarżeń uzasadnionych jedynie esbeckim raportem, trzeba konsekwentnie stawiać pytanie: jak często musimy powtarzać praktyki, w których dominuje zawadiacki styl budowniczych Nowej Huty?”

Józef Życiński (1948–2011) polski duchowny katolicki, arcybiskup lubelski

Źródło: Prawda historii a humanizm Ewangelii, „Tygodnik Powszechny”, 15 stycznia 2007, za: „Gazeta Wyborcza” http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,53600,3848228.html

O ludziach , O prawdzie , O współpracy , Pytanie

„Trzeba byłoby wiedzieć z jaką wrażliwością poznaniacy i Wielkopolanie odnoszą się do własnej historii i jak wiele są skłonni zdziałać, aby szereg niezwykłych, a zapomnianych zdarzeń stało się przedmiotem narodowych debat i wybitnych dzieł artystycznych w różnych kategoriach sztuki. Dlatego nie wolno na Hiszpankę, którą przed kilkoma dniami obejrzałem w zupełnie pustym kinie Pałacowym w poznańskim Zamku, sprowadzać wycieczek szkolnych (co już się zapowiada) dla zagłuszenia klęski tego obrazu i wstydu jego realizatorów.”

Sławomir Pietras (1943)

o filmie Hiszpanka.
Wejście dla artystów (rubryka felietonowa w tygodniku „Angora”)
Źródło: Wielkopolska Hiszpanka, „Angora” nr 8 (1288), 22 lutego 2015, s. 9.

Obraz

„Ale to już [jest] inna historia.”

Rudyard Kipling (1865–1936) angielski pisarz, poeta i prozaik

But that is another story. (ang.)
zapożyczone od Terencjusza.
Źródło: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1989, s. 81.

„Negowanie roli człowieka w historii to zapominanie ogromnej części marksizmu. Jednostki, w takiej mierze, w jakiej są zdolne zrozumieć moment historyczny, mają ogromne znaczenie. Kto odważy się twierdzić, że na rewolucję rosyjską nie wywarła wpływu osobowość Lenina albo że sprawy nie potoczyłyby się inaczej, gdyby nie Stalin? Nawet Franco i jego cechy odegrały w Hiszpanii olbrzymią rolę. Gdyby nie jego upór, brak człowieczeństwa, pogarda dla ludzkiego życia i dla opinii innych, gdyby nie jego nieludzkie opanowanie, Hiszpania nie żyłaby tak długo w ciemnościach.”

Santiago Carrillo (1915–2012)

z wywiadu udzielonego Orianie Fallaci w październiku 1975 w Paryżu
Źródło: Oriana Fallaci, Wywiad z historią, wyd. Sfery, Warszawa 2012, ISBN 978-83-7799-039-1, tłum. Agnieszka Czepnik, Anna Osmólska-Mętrak, Joanna Ugniewska, s. 613-614.

O osobowości , O zapominaniu

„Każdy, kto zdecyduje się, aby się wykształcić, określi swoją przyszłość.”

Damdin Suche Bator (1893–1923)

Cytaty przypisywane
Źródło: Baabar, Historia Mongolii, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2005, s. 460.

O przyszłości

„W kwietniu 1940 roku ponad 21 tysięcy polskich jeńców z obozów i więzień NKWD zostało zamordowanych. Tej zbrodni ludobójstwa dokonano z woli Stalina, na rozkaz najwyższych władz Związku Sowieckiego. Sojusz III Rzeszy i ZSRR, pakt Ribbentrop-Mołotow i agresja na Polskę 17 września 1939 roku znalazły swoją wstrząsającą kulminację w zbrodni katyńskiej.
Nie tylko w lasach Katynia, także w Twerze, Charkowie i w innych, znanych i jeszcze nieznanych miejscach straceń wymordowano obywateli II Rzeczypospolitej, ludzi tworzących podstawę naszej państwowości, nieugiętych w służbie ojczyzny. W tym samym czasie rodziny pomordowanych i tysiące mieszkańców przedwojennych Kresów były zsyłane w głąb Związku Sowieckiego, gdzie ich niewypowiedziane cierpienia znaczyły drogę polskiej Golgoty Wschodu.
Najbardziej tragiczną stacją tej drogi był Katyń. Polskich oficerów, duchownych, urzędników, policjantów, funkcjonariuszy straży granicznej i służby więziennej zgładzono bez procesów i wyroków. Byli ofiarami niewypowiedzianej wojny. Zostali zamordowani z pogwałceniem praw i konwencji cywilizowanego świata. Zdeptano ich godność jako żołnierzy, Polaków i ludzi. Doły śmierci na zawsze miały ukryć ciała pomordowanych i prawdę o zbrodni. Świat miał się nigdy nie dowiedzieć. Rodzinom ofiar odebrano prawo do publicznej żałoby, do opłakania i godnego upamiętnienia najbliższych. Ziemia przykryła ślady zbrodni, a kłamstwo miało wymazać ją z ludzkiej pamięci.
Ukrywanie prawdy o Katyniu – efekt decyzji tych, którzy do zbrodni doprowadzili – stało się jednym z fundamentów polityki komunistów w powojennej Polsce: założycielskim kłamstwem PRL. Był to czas, kiedy za pamięć i prawdę o Katyniu płaciło się wysoką cenę. Jednak bliscy pomordowanych i inni, odważni ludzie trwali wiernie przy tej pamięci, bronili jej i przekazywali kolejnym pokoleniom Polaków. Przenieśli ją przez czas komunistycznych rządów i powierzyli rodakom, wolnej, niepodległej Polsce. Dlatego im wszystkim, a zwłaszcza Rodzinom Katyńskim, jesteśmy winni szacunek i wdzięczność.
W imieniu Rzeczypospolitej składam najgłębsze podziękowanie za to, że broniąc pamięci o swoich bliskich, ocaliliście Państwo jakże ważny wymiar naszej polskiej świadomości i tożsamości.
Katyń stał się bolesną raną polskiej historii, ale także na długie dziesięciolecia zatruł relacje między Polakami i Rosjanami. Sprawmy, by katyńska rana mogła się wreszcie w pełni zagoić i zabliźnić. Jesteśmy już na tej drodze. My, Polacy, doceniamy działania Rosjan z ostatnich lat. Tą drogą, która zbliża nasze narody, powinniśmy iść dalej, nie zatrzymując się na niej ani nie cofając.
Wszystkie okoliczności zbrodni katyńskiej muszą zostać do końca zbadane i wyjaśnione. Ważne jest, by została potwierdzona prawnie niewinność ofiar, by ujawnione zostały wszystkie dokumenty dotyczące tej zbrodni. Aby kłamstwo katyńskie zniknęło na zawsze z przestrzeni publicznej. Domagamy się tych działań przede wszystkim ze względu na pamięć ofiar i szacunek dla cierpienia ich rodzin. Ale domagamy się ich także w imię wspólnych wartości, które muszą tworzyć fundament zaufania i partnerstwa pomiędzy sąsiednimi narodami w całej Europie.
Oddajmy wspólnie hołd pomordowanym i pomódlmy się nad ich głowami. Chwała bohaterom! Cześć Ich pamięci!”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

ostatnie, niewygłoszone, katyńskie przemówienie.
Przemówienia rocznicowe

O śmierci , O wojnie , O ludziach , O kłamstwie

„I byt przy bycie zniknęły razem za horyzontem zdarzeń. Bo, przenikając przez półprzepuszczalną błonę, rychło się przedostały na drugą stronę. Powrót z takiej wycieczki uniemożliwiała im całkowicie prędkość ucieczki – zawsze zbyt mała, by jakakolwiek treść się stamtąd wydostała. Gdyż nawet światło z tego obszaru nie może się wydobyć mimo swego żaru. Ale ponieważ moment przejścia przez horyzont zdarzeń nie był nigdy odczuwalny, wszystko rozegrało się niczym w sferze marzeń. Wybór jednak – na podobieństwo czynu – stał się w pełni realny, mimo iż, z drugiej strony, prowadził wyłącznie w czas urojony i w czasie rzeczywistym był wyłącznie wspomnieniem mglistym. Jego historia cała nieodwołalnie w osobliwości się sfinalizowała. Na trwałe bowiem zagościł, w tym punkcie czasoprzestrzeni, w którym krzywizna jest nieskończona. I nic już tego nie mogło zmienić. Żadnych nie mogło wyzwolić dokonań. Lecz w czasie urojonym, z powodu implikacji, wciąż był powodem kontynuacji. Wpadł zatem w wir informacji, tkwiących za półprzepuszczalną błoną, która dla nich była ochroną. Ze względu na to, iż nie pozwalała, by jakakolwiek wieść się przedostała do tego świata, w którym mogłaby ją spotkać dezaprobata. Informacje pozostawały więc wciąż za ową błoną i tworzyły tam substancję złożoną, która wszechświaty niemowlęce generowała. A choć każdy z nich jawił się jako cząstka mała, zawierał tyle treści, ile mogłoby się w ogromie jedynie zmieścić. Każdy z nich też treścią emanował. Natomiast treści przybierać zaczęły kształt opowieści.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Second life
Źródło: s. 33

O świetle , O czasie , O prędkości

„Czyny ukryte są najczcigodniejsze. Kiedy spotykam je w historii, podobają mi się bardzo. Nie były one tak zupełnie ukryte. Doszły do wiadomości. Ta odrobina, przez którą wyszły na jaw, to ich cała zasługa. To bowiem jest w nich najpiękniejsze, iż nie udało się ich ukryć.”

Comte de Lautréamont książka Pieśni Maldorora

Pieśni Maldorora

„Lekarze SS wzięli udział we wszystkich etapach procesu uśmiercania, od selekcji (…) po mordowanie wybranych więźniów. Symbolem ich udziału w zbrodni jest fakt, że cyklon B był przewożony do obozu fałszywym ambulansem ze znakami czerwonego krzyża. Całkowicie podporządkowując się zbrodniczym rozkazom, lekarze SS wzięli czynny udział w masowym morderstwie bezbronnych ludzi na skalę nieznaną dotychczas w historii. Kończąc studia medyczne, składali przysięgę Hipokratesa, która wymaga od lekarzy, by zawsze starali się leczyć i ratować chorych.”

Laurence Rees (1957) pisarz i historyk angielski

Źródło: Auschwitz – naziści i ostateczne rozwiązanie, cyt. za: Aleksander B. Skotnicki, Zbrodnicze eksperymenty lekarskie, „Alma Mater” nr specjalny 118, 2009, s. 120.

O ludziach , O studiach

„Cała magia kolażu polega na tym, że papier ma swoją historię. Za nią kryją się ludzie, dzieła a to ma dla mnie ogromne znaczenie. To są przedmioty, które podróżowały, ludzie trzymali je na kominku, w szafce. Różne elementy razem połączone tworzą nową historię. Czasami dwa różne elementy dzieli nawet 50 lat, a połączone razem tworzą harmonię.”

Jan Dziaczkowski (1983–2011)

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_dziaczkowski_jan

O ludziach , O podróżowaniu

„Interesuje mnie tylko i wyłącznie złoto.”

Hubert Wagner (1941–2002) siatkarz polski, trener

Źródło: Najlepszy trener w historii polskiej siatkówki http://siatkowka24.com/retro-siatkowka/item/2482-retro-siatk%C3%B3wka-najlepszy-trener-w-historii-polskiej-siatk%C3%B3wki-hubert-wagner?tmpl=component&print=1

„W rzeczy samej historia to niewiele więcej niż spis zbrodni, szaleństw i nieszczęść ludzkości.”

Edward Gibbon (1737–1794) historyk angielski

O nieszczęściu , O szaleństwie

„Dzisiejsza społeczna elita znajduje swe korzenie bardziej w dawnym komunistycznym albo koncesjonowanym przez PRL biznesie aniżeli w starym ziemiaństwie lub burżuazji. Także polscy inteligenci w większości mają w swej historii rodzinnej gwałtowny awans społeczny zazwyczaj w pierwszych latach PRL. (…) Dlatego nasza współczesna wspólnota nie upomni się na tym polu ani o własność ani o sprawiedliwość.”

Jan Rokita (1959) polski polityk

o chęci przejęcia przez spadkobierców Branickich pałacu w Wilanowie.
Źródło: „Dziennik”, cyt. za: „Polityka”, 16 maja 2009

O sprawiedliwości

„Kaczyński ma ten sam lęk co Hitler, który był bity do nieprzytomności przez ojca czy też Stalin. Jarosław Kaczyński ma w sobie lęk słabego człowiek, który nie jest w stanie sprostać rzeczywistości. On się sam wpisuje w republikę III Rzeszy i obrazki, które znamy z najgorszych stron historii. Takie same pochodnie, nienawiść, siłę, widzieliśmy w Weimarze, kiedy podpalano książki i podpalano cywilizacje. Kaczyński wybiera tę samą retorykę, którą wybierali ci, którzy tworzyli tamten system i skończy tak samo jak oni.”

Janusz Palikot (1964) polski polityk

Źródło: rozmowa z Jackiem Nizinkiewiczem dla Onetu http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/kaczynski-ma-ten-sam-lek-co-hitler-czy-stalin,1,3661656,wiadomosc.html, 14 września 2010

O nienawiści , O książkach , O rzeczywostości , O sile

„(…) opowiada bardzo konkretną, zwartą pod względem dramaturgicznym historię. Każdy sezon to jakby jeden rozdział z życia bohaterów, który tworzy zamkniętą całość. I ma początek, środek i koniec. Podczas oglądania Mad Men ma się poczucie spełnienia, satysfakcji, że oto w finale sezonu wszystkie wątki zostały podopinane, a mimo to cały czas czeka się na dalszy ciąg.”

Jon Hamm (1971) amerykański aktor

o serialu Mad Men.
Źródło: Yola Czaderska-Hayek, Specjalnie dla nas: Jon Hamm o „Mad Men” i Lemie, stopklatka.pl, 20 września 2012 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=90867

O czasie , O czekaniu

„Jak Darwin odkrył prawo rozwoju świata organicznego, tak Marks odkrył prawo rozwoju historii ludzkości.”

Fryderyk Engels (1820–1895) niemiecki filozof i rewolucjonista

Źródło: Jostein Gaarder, Świat Zofii. Cudowna podróż w głąb historii filozofii, Warszawa 1995, tłum. Iwona Zimnicka, s. 436.

O świecie

„Diabeł nie mógł wykończyć Kościoła za pomocą ludzi, chce to zrobić za pomocą „zwierząt.””

Paweł Zyzak (1984) historyk polski

w piśmie śląskiego PiS na temat homoseksualistów.
Źródło: Wojciech Cieśla, Historia oralna Pawła Zyzaka. Sylwetka autora książki o Wałęsie, dziennik.pl http://www.dziennik.pl/magazyn-dziennika/article354545/Historia_oralna_Pawla_Zyzaka.html

O ludziach , O książkach , O pomocy , O zwierzętach

„Historia uczy po paskarskich cenach.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

„Jan był tyranem, podłym władcą, który nie zachowywał się jak król. Był chciwy i zabierał swym ludziom tyle pieniędzy, ile tylko się dało. Piekło to zbyt gościnne miejsce jak dla tak okropnego człowieka jak on.”

Mateusz Paryżanin (1200–1259)

o Janie bez Ziemi, cyt. za: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 80.

O książkach , O świecie , O piekle

„Żony swe kochajcie, lecz nie dajcie im nad sobą władzy.”

Włodzimierz I Wielki (958–1015) wielki książę kijowski, święty prawosławny i katolicki

Źródło: Melania Sobańska-Bodnaruk, Stanisław Bogusław Lenard (oprac.), Wiek V-XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, s. 110.

O nauczycielach , O wieku , Kochać się

„Rocznie mogę zarobić na każdym czarnym 257 dolarów, wydając na jego utrzymanie zaledwie 12–13 dolarów.”

James Madison (1751–1836) prezydent USA

Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 65.

„Nie istnieje już to społeczeństwo, które było przedmiotem zainteresowania socjologii i nauk społecznych. Społeczeństwo nie jest już strukturą determinującą zdolność jednostki do bycia twórcą własnej historii, czyli podmiotem zdolnym do działania w pojedynkę i w grupie.”

Alain Touraine (1925) socjolog francuski

Źródło: Edwin Bendyk, Stan świata na dziś – rozmowa z prof. Touraine’em Jesteśmy w punkcie zero, polityka.pl, 23 września 2011 http://www.polityka.pl/swiat/rozmowy/1519398,1,stan-swiata-na-dzis---rozmowa-z-prof-touraineem.read

O nauce

„My nie stoimy ponad historią, my podlegamy jej prawom. Rewolucja jest nieuchronnym następstwem ogólnego kryzysu systemu; jej organizacyjne i programowe przygotowanie zmniejsza jej społeczne koszty. Jeśli coś jest tu zbrodnią przeciw pokojowi wewnątrz kraju, to polityka panującej biurokracji, która najpierw stara się zdezorganizować i pozbawić świadomości politycznej masy, a potem próbuje złamać rewolucyjny ruch mas środkami zbrojnej przemocy.”

Karol Modzelewski (1937–2019) polski historyk i polityk

Źródło: List otwarty do partii (razem z Jackiem Kuroniem, 1964)

O pokoju

„Poglądy zwolenników bitwy o Warszawę, czy to w Londynie czy to w Warszawie, można podsumować następująco: politycznym celem powstania miało być opanowanie stolicy w walce przeciw Niemcom i wystąpienie wobec wkraczających wojsk sowieckich oraz władz „Polski lubelskiej” w charakterze prawowitego gospodarza.”

Stanisław Salmonowicz (1931) polski historyk

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 37.

O charakterze , O walce

Cytaty o historii strona 25

Cytaty o historii
strona 25