Cytaty o demokracji (862 cytatów, strona 4)

„Po pierwszej wojnie lewica obawiała się, że mieszczaństwo w sojuszu z resztkami posiadaczy ziemskich wprowadzi faszyzm – ze strachu przed ludem domagającym się socjalizmu. W pierwszej połowie XX wieku konflikt między interesami warstw wyższych a większością obywateli, między rynkiem a demokracją był obecny niemal we wszystkich krajach. Dopiero po II wojnie światowej w Europie Zachodniej udało się znaleźć kompromis między demokracją a kapitalizmem. To była bardzo krucha równowaga.(…) Warunkiem akceptacji systemu kapitalistycznego przez masy robotnicze były po 1945 roku gwarancje stabilnego zatrudnienia, godziwy standard życia, zapewnienie szans awansu, edukacja, bezpieczeństwo socjalne. Państwo socjalne na taką skalę było w Europie czymś zupełnie nowym. Pozwoliło na kilka dekad osłabić napięcie między rynkiem a demokracją.”

Wolfgang Streeck (1946)

Źródło: rozmowa Piotra Burasa, Ulica zmieni świat, „Gazeta Wyborcza”, 5–6 maja 2012.

O wojnie , O ludziach , O świecie , O strachu

„I druga rzecz – to kwestia wykluczonych, tych, którzy nie znajdują miejsca dla siebie w systemie politycznym. To są ludzie bezrobotni, bezdomni, zagubieni. To ludzie, którzy nie korzystają z żadnych możliwości procesu demokratycznego, a więc wyborów, samorządów – to jest zawsze niebezpieczne dla demokracji. Nie ma demokracji bez demokratów. Jeżeli ludziom demokracja przestaje być potrzebna, to staje się ona zagrożona.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: rozmowa z pismem „Dialog”, za: Co powiedział Michnik w Berlinie, „Gazeta Wyborcza”, 12 marca 2002 (rozmowa ta ukazała się wpierw w „Dialogu” w styczniu 2002).

O ludziach

„W demokracji nikt nie ma racji.”

Andrzej Urbański (1954–2016) polski polityk, dziennikarz

na posiedzeniu sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu, 5 listopada 2007.

„Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, iż po 1989 r. w Polsce niemal nieustannie prowadzone były działania przeciwko szeroko rozumianym środowiskom niepodległościowym. To nie jest tak, że przed laty mieliśmy do czynienia z tzw. inwigilacją prawicy, później nie działo się nic i teraz – w ciągu ostatnich lat – prowadzone były działania m. in. wobec Strefy Wolnego Słowa. Przypominam, że w drugiej połowie lat 90. też dochodziło do zdarzeń świadczących o próbie wyeliminowania części konkurencji politycznej. Włamywano się do naszych biur, przebito opony w moim samochodzie. Potwierdzeniem nieprzypadkowości tego drugiego działania jest opinia ekspertów, która trafiła do prokuratury. Organy ścigania, działając na polityczne zamówienie, przygotowywały niedorzeczne akty oskarżenia oparte na kompletnie wymyślonych sytuacjach. Celem było gnębienie i zniszczenie. To nie ulega wątpliwości. Z tego punktu widzenia proceder, który ujawnili koordynator do spraw służb specjalnych i „Gazeta Polska Codziennie”, są kontynuacją niechlubnej i niszczącej demokrację postkomunistycznej tradycji, z którą trzeba w końcu raz na zawsze zerwać.”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

Źródło: Jarosław Kaczyński: nie cofniemy się ani o krok, niezalezna.pl, 24 maja 2016 http://niezalezna.pl/80867-jaroslaw-kaczynski-nie-cofniemy-sie-ani-o-krok

O zerwaniu , O lecie

„Jestem konserwatystą, ale też demokratą. A demokracja nie może być zdrowa, gdy nie ma realnej, programowej alternatywy dla ludzi sprawujących władzę. Od 20 lat mamy hegemonię prawicowo-konserwatywnych idei. One na różne sposoby zawiodły. Powinien nastąpić centrolewicowy zwrot. Kto ma go dokonać? (…) W gospodarce i polityce międzynarodowej konserwatywne pomysły zawiodły. Pomyliliśmy się przyjmując ultrarynkową wizję gospodarki, a wcielając ją w życie wpędziliśmy świat w poważne kłopoty.”

Francis Fukuyama (1952)

Źródło: rozmowa Jacka Żakowskiego, Koniec pewnej historii, polityka.pl, 18 października 2010 http://www.polityka.pl/kraj/rozmowyzakowskiego/1509374,2,z-francisem-fukuyama-amerykanskim-ekonomista-i-politologiem.read

O życiu , O ludziach , O świecie , O historii

„Zderzenie, świadkami którego jesteśmy nie jest kolizją między religiami, czy zderzeniem cywilizacji. Jest to starcie dwóch przeciwieństw, dwóch er. To starcie między mentalnością reprezentującą średniowiecze, a mentalnością należącą do 21 wieku. To konflikt miedzy cywilizacją a zacofaniem, miedzy cywilizowanymi a prymitywnymi, między racjonalizmem a barbarzyństwem. To zderzenie wolności z ciemiężeniem, demokracji i dyktatury. To zderzenie, w którym po jednej stronie mamy prawa człowieka, a po drugiej – pogwałcenie tych praw. To zderzenie pomiędzy tymi, którzy traktują kobiety jak zwierzynę, a tymi, którzy traktują je jak istoty ludzkie. To, co widzimy dziś nie jest zderzeniem cywilizacji. Cywilizacje nie zderzają się, lecz konkurują ze sobą.”

Wafa Sultan (1958) psychiatra amerykański, komentator polityczny

Źródło: arabia.pl http://www.arabia.alleluja.pl/tekst.php?numer=28324

O kobietach , O religii , O wolności , O wieku

„W swoich karykaturach mówię o współczesnych ideałach: wolności, demokracji, miłości i pokoju. Zestawiam je ze współczesnym złem: niesprawiedliwością, represjami, dyktaturami, terroryzmem i korupcją.”

Ali Farzat (1951)

Źródło: Ali Farzat, europarl.europa.eu http://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/content/20111014FCS29297/6/html/Ali-Farzat

O pokoju , O wolności

„Nie możemy się biernie przyglądać. Niszczą nam kraj. Musimy przeciwdziałać. Musimy wspólnym wysiłkiem bronić niezawisłości sędziów i niezależności sądów. Musimy ich wesprzeć, bo oni z uwagi na powagę swojego urzędu nie mogą się bronić. Przyjdzie jeszcze czas, że wróci demokracja i rządy prawa.”

Fryderyk Zoll (1970) polski prawnik

Źródło: Demonstracje KOD przeciwko reformie KRS – w Krakowie, Kielcach, Oświęcimiu http://wiadomosci.onet.pl/kraj/demonstracje-kod-przeciwko-reformie-krs-w-krakowie-kielcach-oswiecimiu/4bxw75h, onet.pl, 5 lutego 2017.

O wysiłku , O czasie

„Europejska demokracja też była ruchem społecznym wtedy, kiedy walczyła o ośmiogodzinny dzień pracy, o powszechną edukację, lecznictwo, mieszkalnictwo…”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: Nadzieja i rozczarowanie. Pisma polityczne 1989–2004, Warszawa 2010.

O nadziei , O rozczarowaniu

„Klasyczni filozofowie XVIII wieku pytali: jeśli człowiek nie jest niczym więcej ani niczym mniej niż tylko częścią przyrody, jakie są prawa rządzące jego postępowaniem? Jeśli można odkryć środkami empirycznymi, dlaczego ciała spadają, planety krążą po orbitach, rosną drzewa, lód zmienia się w wodę, a woda w parę, równie możliwe musi być poznanie, warunków sprawiających, że ludzie jedzą, piją, śpią, kochają, nienawidzą, walczą ze sobą, tworzą rodziny, plemiona, narody, a wreszcie i monarchie, oligarchie, demokracje. Dopóki nie odkryje tego jakiś Newton czy Galileusz, nie może powstać żadna prawdziwa nauka o społeczeństwie.”

Isaiah Berlin (1909–1997) brytyjski filozof i historyk idei pochodzenia rosyjskiego

Źródło: Karol Marks. Jego życie i środowisko

O życiu , O ludziach , O piciu , O nauce

„Demokracja jest to sprawowanie rządów poprzez dyskusje, które efektywne jest tylko wtedy, kiedy dyskusje udaje się uciszyć.”

Clement Attlee (1883–1967) brytyjski polityk

„Bezdyskusyjnie najgorszą formą rządu jest demokracja. Wystarczy przypomnieć, że pierwsze demokratyczne wybory ery chrześcijańskiej zostały wygrane przez Barabasza.”

Ignacio Braulio Anzoátegui (1905–1978)

Źródło: Jacek Bartyzel, Ignacio Braulio ANZOATEGUI, legitymizm.org http://www.legitymizm.org/spw-ignacio-braulio-anzoategui

„Waląc na socjalistów i w demokrację, komuniści utorowali drogę faszyzmowi. Faszyzm to reakcja nowego typu, okrutniejsza niż dawny carat. Faszyzm – jak stwierdził Giuseppe Prezzolini, historyk faszyzmu włoskiego – zwyciężył we Włoszech z chwilą, gdy komuniści rozbili tam proletariat na trzy partie, zwalczające się wzajemnie. Faszyzm zwyciężył w Niemczech, bo w słabą demokrację weimarską z jednej strony bili taranem hitlerowcy, z drugiej komuniści. Podstawą ekonomiczną faszyzmu był kapitalizm monopolistyczny, podstawą społeczną faszyzmu były zbałamucone klasy pośrednie. Obalenie faszyzmu stało się naczelnym zadaniem epoki z punktu widzenia socjalizmu demokratycznego.”

Adam Ciołkosz (1902–1978) polski działacz socjalistyczny, instruktor harcerski

Źródło: Socjalizm a komunizm, 1954 http://lewicowo.pl/socjalizm-a-komunizm/.

„Daleki dodom
Europa ma w dupie Freedom
Więc demokrację dzidą
Robi Sam”

Lech Janerka (1953) polski muzyk rockowy, basista

Plagiaty (2005)
Źródło: utwór Wiosna na pustyni

O wiośnie

„Papież chyba nie pamięta i teraz wydaje mu się, że prawa człowieka zrodziły się z tradycji katolickiej. Otóż było dokładnie odwrotnie. Prawa człowieka powstały i upowszechniły się wbrew papieżom i katolicyzmowi. Można powiedzieć, że takie wartości współczesnej demokracji, jak wolność, równość i prawa człowieka, zostały przyswojone wbrew papieżom i tradycji katolickiej.”

Fernando Savater (1947)

Źródło: Ludzie wolni są samotni, wywiad, „Gazeta Wyborcza”, 21–22 lutego 1998.

O ludziach , O wolności

„Roszczenia do Prus Wschodnich znalazły zaciętych orędowników szczególnie w Narodowej Demokracji i jej wodzu Romanie Dmowskim. Ten ostatni uzyskał niewątpliwie wiele podczas wojny u mocarstw Ententy dla Polski dzięki swym pismom, nie przeprowadził jednak swych postulatów wschodniopruskich.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: w czasopiśmie „Nation und Staat” (B. 6. 1932/3.s. 683) znajduje się omówienie książki Axela Schmidta Ostpreussen – deutsch in Vergangenheit, Gegenwart u. Zukunft, 1933

O wojnie , O książkach

„Demokracji nie można wprowadzić czołgami. Nie nastanie w ciągu jednej nocy. Nie jest prezentem przyniesionym na złotej tacy. To ciągła walka ludzi o to, żeby zostały zrealizowane zasady władzy pochodzącej z wyboru.”

Szirin Ebadi (1947) irańska działaczka na rzecz praw człowieka, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla

Źródło: Miłada Jędrysik, Feministka z Koranem, „Gazeta Wyborcza”, 13 marca 2004.

O ludziach , O walce

„Gdyby „demokracja” mogła być czymś innym, niż sposobem oszukiwania ludu, burżuazja zagrożona w swych interesach przygotowała by sie do użycia całej siły i całego wpływu, jaki jej daje posiadanie bogactw, żeby zmusić rząd do pełnienia jedynie obowiązków sługi i żandarma.”

Errico Malatesta (1853–1932) włoski myśliciel polityczny, anarchista

Demokracja

O ludziach , O sile , O oszukiwaniu , O bogactwie

„Społeczeństwo ma prawo stawiać rządowi duże wymagania, byle były one realne. Ma prawo wymagać wysokiej uczciwości, fachowej kompetencji, całkowitego oddania się sprawie publicznej. Ale i rząd musi wymagać od społeczeństwa zachowania pewnych kardynalnych warunków zdrowia życia zbiorowego, właściwych demokracjom spółczesnym. Warunki te: to kierowanie się poczuciem prawdy i interesu publicznego w stosunkach między rządem i społeczeństwem. W naszej opinji publicznej interesy partykularne i partyjne odgrywają znacznie większą rolę od interesu ogólnego, a poczucie prawdy jest podporządkowane często wpływom grup, działających w imię tych interesów partykularnych i partyjnych. W imię dogodzenia tym lub innym czynnikom wpływowym, często prawda zostaje zlekceważona i pominięta, a interes publiczny zaniedbany.”

Władysław Grabski (1874–1938) premier II Rzeczypospolitej, rektor SGGW

Dwa lata pracy u podstaw państwowości naszej (1924–1925)

O prawdzie , O zachowaniu

„Państwo prawa jest jak chleb powszedni, jak woda do picia i powietrze do oddychania, a najlepsze w demokracji jest to, że tylko ona nadaje się do zabezpieczenia państwa prawa.”

Gustav Radbruch (1878–1949) niemiecki filozof prawa

O piciu , O wodzie

„Obawiam się, że przepaść pomiędzy rzeczywistymi odczuciami społeczeństwa i niemożliwością ich wyrażenia za pomocą polityki może stać się czymś bardzo groźnym. Zwłaszcza jeśli z góry uznamy, że nie ma na to żadnej rady. Na tym polega mój problem z dzisiejszą demokracją, a nie na totalitarnym marzeniu, o które podejrzewają mnie strażnicy prawomyślności.”

Slavoj Žižek (1949) słoweński socjolog, filozof, psychoanalityk i krytyk kulturalny

Źródło: Wywiad w Newsweeku, 5 stycznia 2010 http://www.newsweek.pl/magazyn/artykuly/Europa/zizek-dla-newsweeka--dlaczego-kapitalizm-zawsze-zwycieza,51206,6

O marzeniach , O problemach , O pomocy

„Oczywiście, zwykli ludzie nie chcą wojny, (…) ale w końcu to przywódcy kraju określają politykę i zawsze łatwo jest pociągnąć za sobą ludzi, niezależnie, czy jest to demokracja, faszystowska dyktatura, parlament czy dyktatura komunistyczna. (…) Mając głos czy go nie mając, ludzie zawsze mogą być podporządkowani przywódcom. To łatwe. Jedyne, co trzeba zrobić, to powtarzać ludziom w kółko, że są atakowani, oraz potępić pacyfistów za brak patriotyzmu i narażanie kraju na niebezpieczeństwo. To działa w każdym kraju.”

Hermann Göring (1893–1946) niemiecki wojskowy i polityk nazistowski

Natürlich, das einfache Volk will keinen Krieg (…) Aber schließlich sind es die Führer eines Landes, die die Politik bestimmen, und es ist immer leicht, das Volk zum Mitmachen zu bringen, ob es sich nun um eine Demokratie, eine faschistische Diktatur, um ein Parlament oder eine kommunistische Diktatur handelt. (…) das Volk kann mit oder ohne Stimmrecht immer dazu gebracht werden, den Befehlen der Führer zu folgen. Das ist ganz einfach. Man braucht nichts zu tun, als dem Volk zu sagen, es würde angegriffen, und den Pazifisten ihren Mangel an Patriotismus vorzuwerfen und zu behaupten, sie brächten das Land in Gefahr. Diese Methode funktioniert in jedem Land. (niem.)
słowa wypowiedziane podczas procesu norymberskiego, 18 kwietnia 1946.

O wojnie , O ludziach

„Antyislamizm mieszkańców wschodu kontynentu można postrzegać jako próbę pokazania, że są „prawdziwymi” Europejczykami, którym należy się to, co mają już ich zachodni sąsiedzi – narodową dumę, dobrą pracę i osłony socjalne.”

David Ost (1955)

Źródło: Świt autorytarnych demokracji, New School of Social Research in New York, publicseminar.org, tłum. „Forum”, 14-27 października 2016.

„Moskwa Surkowa rano jest oligarchią, po południu demokracją, na kolację serwuję monarchię, a do łóżka kładzie się z totalitaryzmem.”

Peter Pomerantsev (1977)

Jądro dziwności
Źródło: s. 91.

„Grabarze demokracji w Polsce byli grabarzami wolności i niepodległości. Bojownicy demokracji byli i są bojownikami o wolność i demokrację. Grabarze demokracji w Europie byli grabarzami niepodległości państwowej Polski. Bojownicy demokracji europejskiej byli sprzymierzeńcami i towarzyszami broni niepodległościowców polskich.”

Alfred Lampe (1900–1943)

Myśli o nowej Polsce (1948)

O wolności

„Komuniści przeszli z peerelu do wolnej Polski w zwartych strukturach, nawet nie pytani przez nikogo o swe bandyckie sprawy. Przenieśli tu polityczne mordy (Falzmann, Pańko i inne ofiary FOZZ, ofiary „mafii paliwowej” etc.), mafijne interesy, sprowadzili polską demokrację do poziomu latynoskiego, a polski wolny rynek do poziomu sycylijskiego.”

Rafał A. Ziemkiewicz (1964) polski pisarz

Źródło: Sto lat za murzynami - blog Rafał Ziemkiewicz, salon24.pl, 20 kwietnia 2007 https://www.salon24.pl/u/rafalziemkiewicz/570,sto-lat-za-murzynami

„W Europie wszystkie partie cechuje autokratyczna i oligarchiczna struktura, brak wewnętrznej demokracji i wolności, skłonność do totalizmu, pretensja do nieomylności.”

Hannah Arendt (1906–1975) amerykańska teoretyk polityki, filozof i publicystka

O rewolucji

O wolności

„Nie interesuje mnie prowokacja polityczna ani szukanie zwady z Kościołem, tylko rzeczywista demokracja.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

„To inteligenckie fumy: ta opowieść Szostkiewicza, że co prawda Kościół katolicki popełnia różne błędy, ale jest ostoją polskiej cywilizacji. Otóż nie jest. Kościół psuje polską demokrację. Skręcił w stronę głębokiej narodowej prawicy i wyalienował się od procesów historycznych i nastrojów społecznych.”

Adam Szostkiewicz (1952)

Autorka: Agnieszka Graff, Graff: Kościół psuje polską demokrację. Dość szantażu PO, gazeta.pl, 22 września 2011 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80269,10334046,Graff__Kosciol_psuje_polska_demokracje__Dosc_szantazu.html

O prawdzie

„Formalnemu głosowaniu raz na cztery lub pięć lat przeciwstawiamy stały udział klasy robotniczej, zorganizowanej w system rad, partie polityczne i związki zawodowe, w podejmowaniu, korygowaniu i kontroli wykonania decyzji gospodarczych i politycznych wszystkich szczebli. W społeczeństwie kapitalistycznym nad parlamentem stoi burżuazja, dysponująca wartością dodatkową; w systemie biurokratycznym nad fikcją parlamentu panuje niepodzielnie centralna polityczna biurokracja. W systemie demokracji robotniczej, jeśli reprezentacja ogółu będzie miała formę parlamentu, będzie nad nim stała zorganizowana w rady klasa robotnicza, dysponująca materialną podstawą bytu społeczeństwa – produktem swej pracy.”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: List otwarty do partii (razem z Karolem Modzelewskim, 1964), w: Dojrzewanie. Pisma polityczne 1964–1968, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2009.

O decyzjach

„I w jaki sposób – wiem, że demokracja nie jest u was bardzo popularna – w jaki sposób Europejczycy mogą pana odwołać? Czy to ma być europejska demokracja?”

Nigel Farage (1964)

do przewodniczącego Rady Europejskiej Hermana Van Rompuya podczas debaty w Parlamencie Europejskim.

„Po roku czy półtora pobytu w polityce mam poczucie, że tam w gruncie rzeczy nikogo nic nie interesuje poza technologią władzy. To znaczy tam nie ma żadnej poważnej rozmowy o sprawach publicznych. Jestem w parlamencie przez półtora roku i nie widziałem w swoim otoczeniu politycznym ani jednej dyskusji ideowej, prawdziwie światopoglądowej. Byłem raz świadkiem dyskusji w sprawie Leppera. Ktoś mówi: „On jest świetnym ministrem rolnictwa”, a na to ktoś inny odpowiada: „Zaraz, zaraz, ale my nie dyskutujemy o tym, czy on dobrze ściąga podatki, tylko czy jego wizja wsi stwarza szansę na to, by wieś się zmodernizowała”. Na to pada odpowiedź: „A kogo to obchodzi, my musimy zdobyć jutro wyborców.””

Paweł Śpiewak (1951) polski socjolog i historyk idei

Takie spłycenie polityki w naszej wersji liberalnej demokracji jest absolutnie destrukcyjne.
Źródło: krytykapolityczna.pl, 14 stycznia 2007 http://www.krytykapolityczna.pl/content/view/1465/129/

„Demokracja nie może się sprawdzić. Wszędzie są matematycy, wieśniacy i zwierzęta – tak więc demokracja, teoria oparta na założeniu, że matematycy i wieśniacy są równi, nigdy się nie sprawdza. Mądrości nie można sumować – jej maksimum mierzy się mądrością najbystrzejszego członka danej grupy.”

Robert A. Heinlein (1907–1988) pisarz amerykański, klasyk amerykańskiej fantastyki naukowej

Źródło: Szlak Chwały, Postać: Rufo

O mądrości , O zwierzętach

„Wszystkie demokracje muszą demonstrować bezwarunkowe przywiązanie do wolności słowa, wolności mediów i wolności wyśmiewania.”

Gérard Biard (1959)

Źródło: Dominika Pszczółkowska, Człowiek od karykatur Mahometa: Bluźnierstwo nikogo nie zabiło, wyborcza.pl, 29 września 2012 http://wyborcza.pl/1,75477,12574352,Czlowiek_od_karykatur_Mahometa__Bluznierstwo_nikogo.html

O wolności

„Europę paraliżuje narodowa iluzja, którą karmi się jej intelektualne elity. Ich przedstawiciele załamują ręce nad bezduszną europejską biurokracją albo upadkiem demokracji, przyjmując zarazem całkowicie nierealistyczne założenie, że powrót do narodowej idylli wciąż jest możliwy. Wiara w państwo narodowe pozostaje ślepa na bieg historii; pada ofiarą upartej i niepokojącej naiwności, która postrzega jako wieczne lub naturalne to, co dwa czy trzy stulecia temu uznawano za absurdalne.”

Ulrich Beck (1944–2015) niemiecki socjolog

Źródło: Przed nami Wielkie Może, „Forum”, 20 kwietnia 2008, przedruk z: „Guardian News and Media”, 13 kwietnia 2009.

O wierze , O historii

„Towarzysz wilk wie kogo pożerać. Pożera i nikogo nie słucha. I jak wszystko na to wskazuje, nie zamierza słuchać. Tylko gdzie podział się cały patos o konieczności walki o prawa człowieka i demokrację, gdy chodzi o własne interesy.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

orędzie o stanie państwa, o Stanach Zjednoczonych, 16 maja 2006.
Polityka i gospodarka

O wilkach , O walce

„Uważam, że „pokolenia Magdy M.” w dzisiejszej Polsce nie ma, tak jak nie było „pokolenia Kasi i Tomka”. Jestem jak najdalsza od stwierdzenia, że obrazujemy jakieś pokolenie w serialach. Świat zbudowany w „Magdzie M.” jest bajką mającą dać oddech. Rzeczywistość jest bardzo odległa od tego świata, w którym Magda ma przyjemność żyć. Myślę, że jesteśmy pokoleniem, które w sposób dojmujący musi mierzyć się z rzeczywistością młodego kapitalizmu i wczesnej demokracji rynkowej. Wielu moich rówieśników nie ma pracy, musi wyjeżdżać za granicę. Inni muszą walczyć o zaistnienie i w odpowiednim momencie wykorzystać swoją szansę.”

Joanna Brodzik (1973) polska aktorka

O przyjemności , O świecie , O myślach , O rzeczywostości

„Demokracja polega na tym, że idzie pan do wyborów. Wybiera pan albo PO, albo PiS, albo SLD, albo PSL.”

Piotr Kraśko (1971) polski dziennikarz

w rozmowie z Robertem Winnickim.
Źródło: Dziś wieczorem, TVP Info, 16 kwietnia 2014

„Nie dążymy do narzucania innym demokracji. Chcemy tylko pomóc w stworzeniu warunków, w ramach których ludzie mogą zabiegać o zapewnienie sobie większej wolności.”

Condoleezza Rice (1954) amerykańska działaczka polityczna

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 25 października 2002

O ludziach , O wolności

„I w demokracji więcej deklamacji niż racji.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

„Konsolidacja i legitymizacja nietrwałych demokracji będzie zależeć od ich zdolności zapewnienia silniejszego zabezpieczenia społecznego.”

Francis Fukuyama (1952)

Źródło: Nie stać nas na kapitalizm, „Foreign Affairs”, tłum. „Forum”, 26 kwietnia 2011.

„Demokracja w codziennym użyciu tego słowa przestała być systemem ustrojowym organizującym społeczeństwo, a stała się bytem symbolicznym. Bytem, który jest bezwzględnie dobry, któremu należy składać werbalne hołdy, ale którego nie należy traktować zbyt poważnie. Stworzenie formalnych przesłanek demokracji zwalnia nas z obowiązku dbałości o cele, którym demokracja ma służyć.”

Zbigniew Romaszewski (1940–2014) polski polityk, działacz praw człowieka

Źródło: rp.pl http://www.rp.pl/artykul/9157,520768_Romaszewski__Demokracja_odwetu.html, 11 sierpnia 2010

„Gdy europejscy finansiści stawili opór przeciwko wprowadzeniu sankcji dla Rosji, wyglądało to jak parodia marksowskiego zawołania: oligarchowie wszystkich krajów, łączcie się. To tylko smutne potwierdzenie tezy, którą kilka lat temu w książce Superclass postawił David Rothkopf – nierówności społeczne zaczynają zagrażać demokracji. Problemem nie jest tylko bieda najbiedniejszych, ale także bogactwo najbogatszych.”

Wojciech Orliński (1969) polski dzienikarz

Źródło: Jak najbogatsi ukradli nam świat, wyborcza.pl, 2 maja 2014 http://wyborcza.pl/magazyn/1,138061,15891849,Jak_najbogatsi_ukradli_nam_swiat.html

O świecie , O bogactwie

„Jeśli Oburzonym uda się zarazić demokracją bezpośrednią obywateli świata – a wszystko wskazuje na to, że tak – prawdopodobny scenariusz dla systemu zbiorowego podejmowania decyzji i zarządzania grupowym dobrem wiązał się będzie z wypracowaniem oddolnych praktyk politycznych. Demokracja przedstawicielska utraci swą nośność na rzecz nowej polityki o wyższym stopniu obywatelskiego uczestnictwa, zorientowanej na bardziej skuteczne upodmiotowienie jednostek i grup poprzez system bezpośrednich lub zapośredniczonych w medium cyfrowym zgromadzeń ludowych i kolektywów obywatelskich, które wiedzę o podjętych decyzjach przekażą urzędnikom, służącym jako wykonawcy woli ludu.”

Igor Stokfiszewski (1979) polski krytyk literacki

Źródło: Marsz oburzonych idzie dalej, krytykapolityczna.pl, 16 października 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/StokfiszewskiMarszOburzonychidziedalej/menuid-1.html

O ludziach , O decyzjach

„François Duvalier umiał zapewnić sobie władzę, wykorzystując łatwowierność i przesądność haitańskiego chłopstwa. Jest on zjawiskiem społecznym sprzed okresu Oświecenia: tyranem, który, aby uzasadnić legalność swojej władzy, nie odwołuje się do rozumu czy zasad demokracji, lecz do mistycyzmu i sił nadprzyrodzonych. Przyjechawszy do Haiti, można się poczuć jak w średniowiecznej Europie.”

François Duvalier (1907–1971) polityk haitański

Źródło: David Hawkes, esej pt. Tyranny and Enlightenment in Haiti and Britain, 1997, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi…, op. cit., s. 109

„Nie wolno nam pozwolić, aby prezydent stał się dyktatorem. Dyktatorem chcącym służyć swojemu narodowi trzeba się urodzić. Nie wystarczy mówić na każdym kroku o demokracji i służeniu, trzeba w czyn wprowadzać te słowa, a tego ze strony Wałęsy nie widać. Dosyć mamy demagogii, Polacy oczekują od nas działania, oczekują faktów, zmiany sytuacji. Społeczeństwo ma dosyć kłótni na górze, działania w celu skłócenia elit politycznych. Polska potrzebuje silnego rządu na czele z silnym premierem.”

Kazimierz Świtoń (1931–2014) polski działacz polityczny

Źródło: Wystąpienie w Sejmie, 18 grudnia 1991 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/3ae07a0f6c0d65e3c125750500454d96?OpenDocument

„Wielkie mocarstwa w swojej arogancji dokonują podziału świata na nauczycieli i uczniów. (…) Zachód stosuje politykę dyktatu wobec mniejszych państw i pogłębia podziały na świecie przez tworzenie klubów wybrańców. Taki stan rzeczy nie sprzyja umacnianiu demokracji na świecie.”

Alaksandr Łukaszenka (1954) białoruski polityk, prezydent

na szczycie milenijnym ONZ w Nowym Jorku.
Źródło: „Wprost”, 17 czerwca 2001

O nauczycielach

„Jesteśmy rządem republikańskim, prawdziwa wolność nigdy nie występuje w despotyzmie lub w skrajnej demokracji.”

Alexander Hamilton (1757–1804) polityk amerykański

We are now forming a republican government. Real liberty is neither found in despotism nor the extremes of democracy, but in moderate governments.
26 czerwca 1787.
Źródło: Jonathan Elliot, James Madison, United States. Constitutional Convention, The debates in the several state conventions on the adoption of the Federal Constitution http://books.google.pl/books?id=4jgOAAAAIAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false, 1836, s. 450.

O wolności

„To Chińczycy zmienili się w ciągu tych ostatnich dwunastu lat. Dwanaście lat temu, kiedy otrzymałem nagrodę, wielu uwierzyło w demokrację, ale nadal pokładali nadzieję w Komunistycznej Partii Chin. Teraz większość ludzi nie wierzy już w reformy przeprowadzane przez komunistyczne władze. Oznacza to, że chińskie społeczeństwo jest w wielkim niebezpieczeństwie.”

Wei Jingsheng (1950)

Źródło: Parlament Europejski http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?language=PL&type=IM-PRESS&reference=20090106FCS45491#title2

O ludziach

„Nienawidzę demokracji, ponieważ kocham wolność.”

Johann Jakob Bachofen (1815–1887)

O wolności , Kochać się

„Demokracje, gdziekolwiek się pojawiły, były spektaklami zawirowań i sporów, gdziekolwiek były odkrywano ich sprzeczność z osobistym bezpieczeństwem lub prawem własności. A im dłużej trwały, tym gwałtowniej się rozpadały.”

James Madison Federalista

Źródło: Federalist Papers, art. 10

„Dla pana demokracją są tylko geje z gołą pupą biegający po ulicy.”

Adam Hofman (1980) polski działacz polityczny

o wypowiedzi Roberta Biedronia nt. marszu z 29 września 2012.
Źródło: wp.pl http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,Hofman-do-Biedronia-pana-demokracja-to-geje-biegajacy-po-ulicy-z-gola-pupa,wid,14969315,wiadomosc.html, 30 września 2012

„Osoba mająca być alternatywą personalną dla obecnego premiera nie miała możliwości zaprezentowania programu publicznie w Sejmie. Reguły demokracji zostały w ten sposób złamane. Ale trudno. My będziemy dalej działali w życiu publicznym. Będziemy działali na rzecz zmiany polskiej demokracji, która jest niedojrzała.”

Piotr Gliński (1954) polski socjolog, wykładowca akademicki, ekolog i polityk

o przegranym głosowaniu nad wnioskiem o wotum nieufności.
Źródło: wyborcza.pl http://wyborcza.pl/1,75248,13526382,Glinski_po_przegranym_glosowaniu___Polska_demokracja.html, 8 marca 2013.

„Czy ktokolwiek z nas, kto przeżywa rewolucję, mógł sobie wyobrazić te konkretne formy, w jakich się dokonuje? (…) marząc o niej, wyobrażaliśmy sobie, że głównym jej pobojowiskiem będą ulice naszych miast usiane barykadami, na których uzbrojone drużyny robotnicze rozwiną czerwone sztandary wolności.”

Rodoljub Čolaković (1900–1983)

Źródło: Notatki z wojny wyzwoleńczej, 29 listopada 1943, 1959 (maszynopis powielany w zbiorach Biblioteki Sejmowej), s. 2, cyt. za: Maciej Koźmiński, Piotr Luppóczy, Jerzy Robert Nowak, Węgry w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 180.

O wojnie , O książkach , O wiedzę , O wolności

„Demokracja to jest najlepszy ustrój państwowy. W nim każdy obywatel może postępować tak, jak życzy sobie jego żona.”

Antoni Uniechowski (1903–1976) rysownik polski

„Demokracja żyje z kompromisu. Kto nie umie zawierać kompromisów, jest bezużyteczny dla demokracji.”

Helmut Schmidt (1918–2015) niemiecki działacz polityczny, kanclerz Niemiec

Die Demokratie lebt vom Kompromiss. Wer keine Kompromisse machen kann, ist für die Demokratie nicht zu gebrauchen. (niem.)
Źródło: Helmut Schmidt http://www.bundeskanzlerin.de/nn_700276/Content/DE/StatischeSeiten/BK/zitate-helmut-schmidt.html na stronie Die Bundeskanzlerin.

„W naszym pojęciu istotą demokracji jest to, że każdy może znaleźć posłuch i że uwzględnia się też głos mniejszości. Jesteśmy za większym współudziałem obywateli.”

Grégory Engels (1976)

Źródło: Partia Piratów planuje abordaż Europy, dw.de, 19 kwietnia 2012 http://www.dw.de/dw/article/0,,15890351,00.html

„Większość Amerykanów ma nikłe pojęcie o świecie zewnętrznym, większość nie wie prawdopodobnie, gdzie leży Polska. Weźmy za przykład protokół z Kioto. To naprawdę poważna sprawa. Amerykańska opinia publiczna zdecydowanie go popiera. Tak zdecydowanie, że większość wyborców Busha była przekonana, że on także. Bo mało komu przychodzi do głowy, że można być przeciw. Wszystko to jest możliwe dzięki takiemu, a nie innemu systemowi wyborczemu w Ameryce. System ten sprzedaje kandydatów opinii publicznej poprzez telewizję. A telewizora nie włącza się po to, żeby coś się z niego dowiedzieć. Włącza się go, żeby sobie popatrzeć. Tak jak reklama, np. aut, podważa rynek, zacierając prawdę o produkcie, tak reklama kandydatów podważa demokrację. Ale okazuje się, że społeczeństwu przestaje się to podobać. Popularność polityków jest rekordowo niska…”

Noam Chomsky (1928) filozof, logik, językoznawca amerykański

Źródło: Piotr Gillert, Ameryka w bagnie, „Rzeczpospolita”, 1 grudnia 2007 http://www.rp.pl/artykul/73447.html

„Pamiętasz, jak lubiłem Platona. Dziś wiem, że kłamał. Bo w rzeczach ziemskich nie odbija się ideał, ale leży ciężka, krwawa praca człowieka. To myśmy budowali piramidy, rwali marmur na świątynie i kamienie na drogi imperialne, to myśmy wiosłowali na galerach i ciągnęli sochy, a oni pisali dialogi i dramaty, usprawiedliwiali ojczyznami swoje intrygi, walczyli o granice i demokracje. Myśmy byli brudni i umierali naprawdę. Oni byli estetyczni i dyskutowali na niby.”

Tadeusz Borowski (1922–1951) polski poeta, prozaik i publicysta

U nas w Auschwitzu…

O ojczyźnie

„Syriza zrobi niezbędne reformy. Potrzebuje ich zarówno sektor publiczny, jak i prywatny. Zdobyliśmy takie poparcie dlatego, że nikt nie wierzy już w rządy Nowej Demokracji i PASOK-u. Przez lata nie zrobili nic dla tego kraju, więc dlaczego teraz miałoby się to zmienić?”

Rena Dourou (1974)

Źródło: Łukasz Pałka, „To Angela Merkel niszczy strefę euro”. Posłanka greckiej Syrizy rozmawia z Money.pl, money.pl, 17 czerwca 2012 http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/to;angela;merkel;niszczy;strefe;euro;poslanka;greckiej;syrizy;rozmawia;z;money;pl,150,0,1106838.html

„Demokracja nigdy długo nie trwała. Wkrótce zniszczyła, wykończyła i zamordowała samą siebie.”

Samuel Adams (1722–1803) amerykański polityk, pisarz, politolog i browarnik

Democracy never lasts long. It soon wastes, exhausts and murders itself! (ang.)

„Jakkolwiek to mierzi dzisiejszych nacjonalistów faszystowskiej marki, wielbiących średniowiecze i pomstujących na „demokrację”, fakt dziejowy jest niezbity, grzech pierworodny niezatarty: Ojczyzna narodziła się w zwycięskiej wojnie w obronie zdobyczy rewolucji, która była zarazem wojną przeciw arystokracji i szlachcie, przeciw dawnej klasie panującej. Nobliwi emigranci, o ile nie położyli głów pod nóż gilotyny, znaleźli się w Koblencji – w obozie francuskiej Targowicy. Naród, miłość ojczyzny, patriotyzm – są to na równi z ideą demokracji, zwierzchnictwa ludu, przedstawicielstwa ludowego wytwory ideologiczne rewolucji burżuazyjno-demokratycznej, pociski wybuchowe myśli rewolucyjnej, zrodzone w ogniu walki klasowej.”

Julian Brun (1886–1942) polski dziennikarz i działacz komunistyczny

Źródło: Przyczynek do kwestii narodowej http://www.nowakrytyka.pl/spip.php?article494&var_mode=calcul

O miłości , O wojnie , O ludziach , O myślach

„Mamy coraz więcej krytycznie myślących osób i coraz więcej z nas rozumie to, jak bardzo uwikłani jesteśmy w serwowany nam od lat język propagandy. Wiedzą, że „konkurencyjność” i „wolny” rynek nie prowadzą do większej wolności, bo tworzą hierarchiczne układy gospodarcze i w efekcie światem rządzi kilka firm, instytucji finansowych i tych, którzy są najbliżej wielkich pieniędzy – a nie ludzie – nie demokracja. Konkurować to mogą ze sobą cztery fryzjerki albo dwóch piekarzy w mieście, ale nie lokalne inicjatywy gospodarcze z wielkimi instytucjami finansowymi.”

Anna Grodzka (1954) polski polityk

Źródło: rozmowa Jakuba Dymka, Grodzka: Społeczeństwo, głupcze! http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/rozmowa-dnia/20140710/grodzka-spoleczenstwo-glupcze, krytykapolityczna.pl, 10 lipca 2014.

O ludziach , O świecie , O wolności

„Demokracja, republika: co znaczą te słowa? Co zmieniły one w świecie? Może ludzie stali się uczciwsi, bardziej lojalni, lepsi? Może naród jest szczęśliwszy? Wszystko jest jak przedtem, jak zawsze. Złudzenia, złudzenia. Trzeba też się zastanowić, jakie są interesy narodu, zanim zacznie się obalać porządek za pomocą słów. Czasami demokracja jest konieczna i My sądzimy, że niektóre narody afrykańskie mogą je wprowadzić. Ale czasami przynosi szkody, jest błędem.”

Haile Selassie I (1892–1975) cesarz Etiopii

z wywiadu z Orianą Fallaci w czerwcu 1972.
Źródło: Oriana Fallaci, Wywiad z historią, op. cit., s. 416.

O ludziach , O błędach , O historii , O pomocy

„Teraz musimy ustalić, jak współpracować, żeby osiągać ważne cele. Jednym z takich celów jest wprowadzenie demokracji w Niemczech.”

George W. Bush (1946) 43. prezydent USA

Waszyngton, 5 maja 2006.
O wojnie i terroryzmie
Źródło: gazeta.pl

„Nie ma socjalizmu bez demokracji. Podobnie jak nie ma demokracji bez socjalizmu.”

Róża Luksemburg (1871–1919) niemiecka polityk

„Zamiast być championami na rzecz wolności i demokracji, toczymy nieuzasadnione i głęboko niesprawiedliwe wojny, czyniące znacznie więcej złego.”

Jimmy Carter (1924) polityk amerykański, 39. prezydent Stanów Zjednoczonych (1977–1981)

O wojnie , O wolności

„Taka już jest logika demokracji, że działa się w granicach układu, jaki wykreował wynik wyborczy. Można więc tłumaczyć konieczność wypełnienia luki po PO głosami Leppera i Giertycha, ale trzeba też sobie zdawać sprawę, że wejście pewnych osób do rządu ograniczyło wiarygodność haseł IV RP. Jako człowiek, który zna prawa polityki, wiem, że plany powinno przedstawiać się maksymalnie szeroko, ale też trzeba znać swoje ograniczenia, znać swoje siły i wiedzieć, że czasami nie da się zrealizować wszystkiego.”

Wiesław Chrzanowski (1923–2012) polityk polski

Źródło: Wiesław Chrzanowski: Nie mam powodu bać się IV RP, dziennik.pl, 12 października 2007 http://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/185229,wieslaw-chrzanowski-nie-mam-powodu-bac-sie-iv-rp.html

O sile

„Gdy po lutym [1948 r. ] Gottwald oświadczył, że reakcja została politycznie rozgromiona, to stwierdził w ten sposób określony fakt historyczny. Wówczas, w warunkach istnienia tylko jednej partii, komunistycznej, i przy takim poparciu ludu pracującego, w Czechosłowacji rzeczywiście nie było sił wewnętrznych, które byłyby w stanie cofnąć rozwój. I później, kiedy stwierdzono, że socjalizm zwycięży, że większość ludzi w swej świadomości uważa go za słuszny system polityczny, to stwierdzenie takie również opierało się na określonych faktach i na doświadczeniu. Lecz żaden system społeczny nie dysponuje na wieki odpornością wobec błędów, pomyłek, nieprawidłowości i procesów żywiołowych. Każdy dobry początek, a na określonym etapie również każda wygrana sprawa może spowodować bardzo niebezpieczną sytuację w przypadku, jeśli prowadzona jest niewłaściwa polityka, jeśli powstają warunki sprzyjające działaniu wrogich sił.”

Gustáv Husák (1913–1991) komunistyczny przywódca Czechosłowacji

Źródło: wywiad z Gustavem Husákiem, „Rude pravo”, 5 stycznia 1970, cyt. za: Henryk Zdanowski, Czechosłowacja w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 170.

O ludziach , O książkach , O wiedzę , O wieku

„Nie sposób już nazywać państwa polskiego demokracją konstytucyjną. Wszak to właśnie sąd konstytucyjny jest jej podstawowym gwarantem. To on powinien dbać, by decyzje większości nie naruszały kilku zasad ustrojowych i praw człowieka uznanych za fundamentalne dla krajów, które chcą uchodzić za cywilizowane. Wprawdzie Konstytucja RP wciąż jeszcze na szczęście obowiązuje, lecz bez swojego strażnika staje się praktycznie bezbronna. Znamienne przy tym, że idea demokracji konstytucyjnej – a więc demokracji (czy woli suwerena) ograniczonej jednak obowiązkiem poszanowaniem praw mniejszości, wolności obywatelskich itd. – powstała w reakcji na tendencje autorytarne pierwszej połowy XX wieku (z niemieckim narodowym-socjalizmem na czele), których skutkiem była tragedia II wojny.”

Krzysztof Burnetko (1965) dziennikarz polski

Źródło: PiS, rękami Dudy, zlikwidował właśnie w Polsce demokrację konstytucyjną. W bezpardonowym stylu http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1688106,1,pis-rekami-dudy-zlikwidowal-wlasnie-w-polsce-demokracje-konstytucyjna-w-bezpardonowym-stylu.read, polityka. pl, 21 grudnia 2016.

O wojnie , O szczęściu , O decyzjach , O wolności

„Panie Turowicz, powiedział Pan, że trzeba koniecznie bronić rządu Mazowieckiego. Mogę powiedzieć, ten rząd jest chroniony wszystkimi słowami, ale nie czynami. To nie jest Polska, którą chciałem zbudować. Polska, panie Turowicz, czeka, aby Pan powiedział co Pan ma przeciwko Wałęsie i demokracji.”

Lech Wałęsa (1943) polski polityk i działacz związkowy, przywódca Solidarności, laureat Pokojowej Nagrody Nobla, były prezydent Pol…

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 4 lipca 2008, s. 16.

O czekaniu

„Możliwość bycia anonimowym to podstawowa kwestia demokracji. Szczególnie w internecie.”

Sebastian Nerz (1983) niemiecki polityk

Źródło: Użytkownik w społeczności jest towarem, money.pl, 22 stycznia 2012 http://www.money.pl/gospodarka/sekcja/artykul/uzytkownik;w;spolecznosci;jest;towarem,112,0,1011824.html

„Demokracja to kontrola ludu nad samym sobą.”

Muammar al-Kaddafi książka Zielona książka

Zielona książka (1975)
Źródło: s. 30

O ludziach

„Ukaranie przez Trybunał Sprawiedliwości w Strasburgu państwa polskiego za nie zabicie dziecka świadczy o głębokim kryzysie moralnym, w jakim znalazła się Unia Europejska, a uznanie odmowy zabicia dziecka za nielegalne może być pierwszym krokiem uznania aborcji za prawo człowieka. Chciałabym przypomnieć słowa papieża Polaka Jana Pawła II, który ostrzegał, że demokracja bez wartości wcześniej czy później przekształca się w jawny albo zakamuflowany totalitaryzm.”

Urszula Krupa (1949) polska lekarka, działaczka społeczno-polityczna i dziennikarka

Źródło: Wystąpienie w Parlamencie Europejskim, 23 kwietnia 2007 http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+CRE+20070423+ITEM-015+DOC+XML+V0//PL&language=PL&query=INTERV&detail=1-038

O dzieciach , O sprawiedliwości

„Setki tysięcy młodych Polaków codziennie zabijają. Co prawda myszką komputerową, ale to nic nie szkodzi. My im na to pozwalamy. Ja wiem, że mamy demokrację: „Niech żyje wolność i swoboda, i dziewczyna młoda”, ale są granice. Czy trzeba daniny krwi, żebyśmy się nad tym problemem pochylili? A spójrzcie na naturę, jak zwierzęta troszczą się o swoje młode… No, niektóre nawet zjadają swoje młode, ale to inna sprawa, większość chroni. Takie pingwiny. Noszą jajo całymi tygodniami, chudną, nie jedzą, ale noszą. Mamy być gorsi od zwierząt?”

Tadeusz Cymański (1955) polski ekonomista i polityk

o grach komputerowych.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”

O prawdzie , O grach , O naturze , O wolności

„Dlaczego mniejszość ma się poddawać woli większości?”

Henry David Thoreau (1817–1862) amerykański pisarz, poeta i filozof

o demokracji.

„Polacy wyjątkowo wręcz chcieliby być lubiani, a przede wszystkim doceniani od bieguna po biegun i w każdym punkcie równika. Jesteśmy wszakże przedmurzem, pierwsi stawiliśmy czoło, urodziliśmy papieża, zwyciężyliśmy komunizm i wynaleźli lampę naftową. Poza tym Polakami byli m. in. Apollinaire, Batory, Chopin, Conrad, Kopernik, Matka Boska czy Wit Stwosz. Obiektywnie więc od świata nam się należy, a jak nie, to antypolonizm. Ze swej strony, bliżej niż za oceanem, lubimy mało kogo. Niemcy to bezduszni pedanci i rozwrzeszczani w stadach piwosze, myślący wiecznie o Drang nach Osten i podporządkowaniu szlachetnych Słowian. Rosjanie – zapite prymitywy z niewolniczymi duszami niezdolnymi do demokracji, dybiące na nas od wschodu. Żydzi – brudni oszuści marzący o władzy nad globem, a na razie panoszący się w rządach, bankach i przemyśle rozrywkowym, nienawidzący też wszystkiego co czyste i chrześcijańskie. To oczywiście tylko śmieszne takie stereotypy, których zainteresowani powinni nie brać pod uwagę i wielbić nas pomimo. Z kolei niemieckie marzenia o wykupywaniu polskiej ziemi, spiski żydowskie i azjatyckie okrucieństwo Rosjan to przecież bezstronne stwierdzenie faktów, które jako takie nie mogą nikomu ubliżać”

Ludwik Stomma (1950) polski antropolog kultury i etnolog

Źródło: Radość we czworo, „Polityka”, nr 50 (2380), 14 grudnia 2002.

O marzeniach , O duszy , O matce , Myślący

„Jak mówi Michnik – i to nas przekonuje – nasza wolność musi poprzedzić demokrację, bo możliwy jest niedemokratyczny kraj, w którym są demokraci, ale nigdy na odwrót.”

Bei Ling (1959)

Źródło: wyborcza.pl, 22 września 2010 http://wyborcza.pl/1,75475,8407444,Dlaczego_Chinczycy_sluchaja_Michnika_.html?as=1&startsz=x

O wolności

„Rząd demokracji polega właśnie na tym uwarunkowaniu swobody danej grupy przez stanie się większością tj. przez zatamowanie swobodnego rozwoju innych grup ludzkich, przez upaństwowienie i upowszechnienie tego, co nie potrzebuje i nie powinno być ani powszechne, ani przymusowe.”

Edward Abramowski (1868–1918) polski filozof i działacz polityczny

Źródło: Polityka socjalizmu bezpaństwowego w: Edward Abramowski, Pisma, tom II http://dir.icm.edu.pl/pl/Pisma/Tom_2/368, Warszawa 1924.

„Jakich byśmy bowiem przedstawicieli nie wybrali, zawsze będą oni głupsi niż Naród en masse, podobnie jak stu wybitnych naukowców zawsze będzie miało wiedzę mniejszą niż Wikipedia jako dzieło zbiorowe dziesiątek tysięcy autorów.”

Marek Minakowski (1972) polski historyk

Źródło: Koniec demokracji przedstawicielskiej. Przejmujemy państwo., minakowski.tek24.pl, 1 lutego 2012 http://minakowski.pl/koniec-demokracji-przedstawicielskiej-przejmujemy-panstwo

„Nadszedł czas, by Naród wywalił z pracy wszystkich swoich przedstawicieli, podobnie jak ludność zorganizowana przez Wikipedię doprowadziła do zwolnienia z pracy mnóstwa redaktorów wydawnictw encyklopedycznych.”

Marek Minakowski (1972) polski historyk

Źródło: Koniec demokracji przedstawicielskiej. Przejmujemy państwo., minakowski.tek24.pl, 1 lutego 2012 http://minakowski.pl/koniec-demokracji-przedstawicielskiej-przejmujemy-panstwo

O czasie

„Ja uważam, ze Platforma i rząd przyszły naprawdę powinni wyciągnąć wnioski nie z tych wyborów tylko poprzednich, że tak bardzo chwyciło hasło przeciwstawienia Polski solidarnej i liberalnej. To powinno jednak zastanawiać. To hasło padło na pewien grunt społeczny. Jakie z tego wyciągać wnioski? Wnioski należałoby wyciągać w kierunku czegoś, co bym nazwał spójnością społeczną, troszczenie się o spójność. Że pewne rozziewy zbyt dalekie kończą się źle. To z resztą także i w sferze ideowej jest ważne, dlatego, że musi być jakieś minimum wspólne w świadomości Polaków i partia rządząca w tej chwili, kiedy demokracja zwyciężyła powinna to minimum zdobyć.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

komentarz na temat wyników wyborów parlamentarnych w 2007.
Źródło: wywiad dla Poranka Radia Tok FM, 22 października 2007, polityka.pl http://www.polityka.pl/polityka/index.jsp?place=Lead101&news_cat_id=448&news_id=233206&layout=18&page=text

„Wraz ze wzrostem różnorodności amerykańskiego społeczeństwa, niebezpieczeństwo podziałów jest wyższe niż kiedykolwiek. A nie jesteśmy już chrześcijańskim narodem, przynajmniej nie tylko. Jesteśmy też narodem żydowskim, islamskim, buddyjskim, hinduistycznym i narodem niewierzących. I nawet, gdybyśmy byli tylko chrześcijanami i wykluczyli wszystkich innowierców ze społeczeństwa, to czyjego chrześcijaństwa uczylibyśmy w szkołach? Jamesa Dobsona czy Ala Sharptona? Które fragmenty Biblii kształtowałyby naszą politykę? Księga kapłańska, która pochwala niewolnictwo i uważa jedzenie skorupiaków za nieczyste? Czy może Księga Powtórzonego Prawa, która nakazuje ukamienować wątpiące dziecko? A może Kazanie na Górze, fragment tak radykalny, że chyba nawet nasz Departament Obrony nie przetrwałby jego stosowania. Więc zanim damy się porwać, poczytajmy Biblię. Wiara nie czyta Biblii… Co prowadzi mnie do następnej kwestii. Demokracja wymaga, by ludzie religijni budowali postulaty w oparciu o wartości uniwersalne, a nie konkretnej religii. Mam na myśli to, że ich propozycje powinny być przedmiotem dyskusji i walki na argumenty. Mogę być niechętny aborcji z powodów religijnych. Ale jeśli chce jej zakazać, nie mogę odwoływać się wyłącznie do nauk Kościoła. Muszę wykazać, że narusza ona wartości ludzi o różnych poglądach, w tym niewierzących. Może to być trudne dla wierzących w nieomylność Biblii w tym dla wielu ewangelików, jednak w pluralistycznym społeczeństwie nie mamy wyboru. Polityka zależy od umiejętności działania na wspólnym polu. Wymaga kompromisu, szukania tego, co możliwe. Oczywiście, w pewnym stopniu religia nie pozwala na kompromis. Jest sztuką niemożliwego. Jeśli Bóg nakazuje, to spodziewa się wykonywania nakazów, niezależnie od konsekwencji. Opieranie życia na takich fundamentach może być szlachetne, jednak w polityce byłoby to niebezpieczne. Pozwólcie, że zobrazuję. Wszyscy znamy historię Abrahama i Izaaka. Abraham miał ofiarować Bogu swego jedynego syna. Zabiera go na szczyt góry i związuje. Ostrzy nóż, gotowy do wykonania Bożego rozkazu. Wiemy, jak to się skończyło. Bóg zsyła anioła, żeby powstrzymał Abrahama. Abraham zdał test lojalności. Jednak z pewnością każdy z nas wychodząc z kościoła i widząc Abrahama z nożem w ręku, bez wahania zadzwoniłby na policję i oczekiwał, że państwo pozbawi Abrahama praw rodzicielskich. Zrobilibyśmy to, bo nie słyszymy tego, co słyszy Abraham. I nie widzimy tego, co on. Jakkolwiek prawdziwe jest jego widzenie. Dlatego powinniśmy działać stosownie do rzeczy, które wszyscy widzimy – wspólnych praw i zdrowego rozsądku.”

Barack Obama (1961) Amerykański polityk, 44. prezydent USA

1 marca 2008.

O Bogu , O dzieciach , O ludziach , O wierze

„Przemoc niszczy fundamenty izraelskiej demokracji. Trzeba ją odrzucić i potępić, trzeba ją powstrzymać. To nie jest droga, którą kroczy państwo Izrael. Naszą drogą jest demokracja. Mogą być różnice poglądów, ale sposobem na ich rozstrzyganie są demokratyczne wybory, tak jak to było w roku 1992, gdy otrzymaliśmy mandat do zrobienia tego, co robimy i co będziemy robić dalej.”

Icchak Rabin (1922–1995)

podczas przemówienia do 100 000 zwolenników pokoju na wiecu placu Królów Izraela w Tel Awiwie w dniu 4 listopada 1995.
Źródło: Tom Smith, Proces Yigala Amira w: 100 najsłynniejszych procesów pod redakcją Edwarda W. Knappmana, tłum. Jarosław Mikos, wyd. Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 8372270570, s. 474.

O książkach , O świecie , O pokoju

„Zagrożeniem demokracji, z którym trzeba się pogodzić, są nic niewiedzący wyborcy, ale nie powinni jej zagrażać nic niewiedzący kandydaci.”

Maureen Dowd (1952)

Źródło: Tomasz Zalewski, Przerażająca ignorancja Amerykanów Mądrzy inaczej, polityka.pl, 2 grudnia 2011 http://www.polityka.pl/swiat/obyczaje/1521508,1,przerazajaca-ignorancja-amerykanow.read

„Kiedy zaczęła się arabska wiosna, napisałem artykuł dla łotewskiej prasy. Sens był taki: „ok., to dobrze, że jest demokracja. Ale co się stanie, po tym, jak ludzie będą wybierać demokratycznie?”. Kiedy dowiedziałem się, że zaczynają powstawać radykalnie islamskie grupy, napisałem kolejny artykuł. Że nie mamy już „arabskiej wiosny”, tylko „arabską jesień”. Będzie zatem gorzej. A co mamy w Syrii: tysiące zabitych, inwalidów, miliony uchodźców. To już nie jest walka o demokrację, a o coś innego. 40% mieszkańców Libanu to uchodźcy z Syrii. Mamy katastrofę służby zdrowia. Katastrofę systemu edukacji i bezpieczeństwa. Kiedy połowę ludności stanowią uchodźcy, rząd musi zapewnić lekarstwa, oświatę, bezpieczeństwo. Ekonomia Libanu się zapada. Mamy parędziesiąt procent bezrobotnych, bo Syryjczycy pracują za najniższe stawki. Jedni popierają opozycję, drudzy reżim w Damaszku. Mamy nawet grupy terrorystyczne. Tak więc dla Libanu nastał czas straszny, nawet gorszy niż wcześniejsza wojna domowa. Bo wtedy wiedziałeś, o co chodzi. Gdzie jest wróg. A teraz terrorystą może być twój sąsiad.”

Hosams Abu Meri (1974)

o współczesnej sytuacji krajów arabskich.

O wojnie , O ludziach , O smutku , O wiośnie

„PPS, znalazłszy się u steru władzy, wprowadzała do Polski formy demokracji zachodnioeuropejskiej, albowiem zdawała sobie sprawę, że jest to dla proletariatu droga dużo pewniejsza, chociaż najeżona trudnościami, zwłaszcza w państwie wyłaniającym się z przeszło stuletniej obcej niewoli.”

Lidia Ciołkosz (1902–2002) polska działaczka socjalistyczna, publicystka

Źródło: Pierwszy rząd odrodzonej Polski Niepodległej. 7 listopada 1918 r., Londyn 1948 http://lewicowo.pl/varia/viewpub/tid/2/pid/88%20

„Obrzydliwe zakłamanie reżimu, który sądzi Kasznicę i jego kolegów, gdy innych wodzów tegoż ruchu faszystowskiego w Polsce przedwojennej za to, że zgodzili się służyć reżimowi, obdarza – jak B. Piaseckiego – prawem działalności politycznej przy swym boku, krępuje moje pióro: nie chciałbym w żadnym razie utożsamić się z cynicznymi oskarżycielami Kasznicy. Ale wobec perfidnego zużytkowywania zeznań oskarżonych w kierunku tworzenia kłamliwej wersji o jedności podziemia polskiego z NSZ, konieczne jest jak najbardziej stanowcze zaprzeczenie temu kłamstwu. NSZ tak samo, jak komuniści, i z podobnych powodów, zostali postawieni poza nawias Polski Podziemnej. Polska Podziemna przyjęła zasady demokracji i postępu społecznego i położyła je jako fundament niepodległości. NSZ wyznawał ideologię faszystowską, wrogą demokracji i postępowi społecznemu, komunizm niósł uzależnienie Polski od Rosji i metody polityczne tak bliźniaczo podobne do faszystowskich, że również nie mógł się znaleźć w organizacji, która kierowała walką narodu polskiego w czasie tej wojny.”

Zygmunt Zaremba (1895–1967) polityk polski

chodzi o Stanisława Kasznicę, komendanta głównego NSZ skazanego na karę śmierci przez stalinowski sąd w 1948 r.
Źródło: Polska nie będzie się wstydzić swojego Podziemia, „Światło”, zeszyt 3-4, kwiecień 1948 http://lewicowo.pl/polska-nie-bedzie-sie-wstydzic-swojego-podziemia/

O śmierci , O wojnie , O kłamstwie , O karze

„Zazdrość jest podstawą demokracji.”

Bertrand Russell (1872–1970) angielski logik, matematyk, filozof, myśliciel, działacz społeczny i eseista, noblista w dziedzinie literat…

O zazdrości

„Według przyjętych kryteriów demokracji, media publiczne powinny dawać ten sam czas antenowy różnym światopoglądom i partiom, w tym także pozaparlamentarnym. Jaka jest rzeczywistość – wszyscy wiemy.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

O rzeczywostości , O czasie

„W Meksyku nie ma opozycji, która w sposób oczywisty stymuluje rozwój demokracji, a to dlatego, że mam zbyt wielu przyjaciół, a moi wrogowie nie mają odwagi występować przeciwko przygniatającej większości. Kraj mi zaufał, ale z radością powitam partię opozycyjną, o ile będzie ona służyć postępowi i wolności, do której naród już dojrzał.”

Porfirio Díaz (1830–1915) polityk meksykański

Źródło: wywiad dla Pearson’s Magazine z marca 1908; cyt. za Historia Meksyku, Ossolineum, Wrocław 1986, s. 346–347

O zaufaniu , O historii , O wolności , Radość

„Demokracja ludowa w Polsce przejawia się wyłącznie w tym, że dzisiaj piję wódkę z dyrektorem gabinetu ministra, a jutro z robotnikiem, lub chłopem na miedzy.”

Leszek Grot (1933–2005) Oficer Wojska Polskiego

O piciu

„Żaden rząd utworzony przez demokrację lub liczną arystokrację nie wzniósł się nigdy, i nawet wznieść nie mógł ponad mierność.”

John Stuart Mill (1806–1873) angielski filozof, politolog i ekonomista

Utylitaryzm. O wolności

„Wynika z tego paradoks najtrudniejszy do zrozumienia – największe przejawy przemocy są całkowicie bezkarne, a nawet pochwalane. Nazywa się je tutaj wojną, interwencją zbrojną, walką o pokój, konfliktem militarnym, szerzeniem demokracji a nawet pokojową interwencją.”

Maciej Bennewicz (1961)

Życie na Ziemi. Poradnik dla kosmitów (2013)

O wojnie , O pokoju , O zrozumieniu , O walce

„Każdy Węgier – chłop, robotnik, czy żołnierz – który swym działaniem nas odciąża, wzmacnia rezerwy Fuehrera (…). Każdy Węgier, który dla nas krwawi, zmniejsza naszą daninę krwi.”

Edmund Veesenmayer (1904–1977) niemiecki zbrodniarz hitlerowski

Źródło: György Ránki, Emlekiratorok es valosag Magyarorszag masodikvilaghaborus szereperol, „Kossuth Konyvkiado”, Budapeszt 1964, s. 247–248, cyt. za: Maciej Koźmiński, Piotr Luppóczy, Jerzy Robert Nowak, Węgry w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 402.

O książkach , O wiedzę

„Demokrację trzeba – tak jak wolność – umiejscawiać w czasie i przestrzeni.”

Lech Wałęsa (1943) polski polityk i działacz związkowy, przywódca Solidarności, laureat Pokojowej Nagrody Nobla, były prezydent Pol…

Źródło: „Kaddafi nie żyje” Powstańcy schwytali dyktatora. [relacja minuta po minucie http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114881,10505145,Powstancy_dopadli_dyktatora__Kaddafi_schwytany__RELACJA.html, gazeta.pl, 20 października 2011]

O wolności , O relacjach , O czasie