Cytaty na temat teologia (67 cytatów)

„Religia przyszłości będzie religią kosmiczną. Powinna ona przekraczać koncepcję Boga osobowego oraz unikać dogmatów i teologii. Zawierając w sobie zarówno to, co naturalne, jak i to, co duchowe, powinna oprzeć się na poczuciu religijności wyrastającym z doświadczania wszelkich rzeczy naturalnych i duchowych jako pełnej znaczenia jedności. Buddyzm odpowiada takiemu opisowi.(…) Jeżeli istnieje w ogóle religia, która może sprostać wymaganiom współczesnej nauki, to jest nią buddyzm.”

Albert Einstein (1879–1955) fizyk niemiecki, noblista

O Bogu , O religii , O nauce , O przyszłości

„Uczennice… pochodziły z różnych stron świata: z Włoch, Indonezji, Ameryki Południowej, Grecji, Hiszpanii… Tak jak ja były tu, aby nauczyć się języków. Tak jak ja były tu, aby zostać obytymi towarzysko damami i perfekcyjnymi żonami. Uczono nas także tańca, gotowania i dobrych manier. Wspólnie wybierałyśmy się na narty do Gstaad, gdzie dla pensji wynajmowano każdej zimy jeden wiejski domek. Miałyśmy zajęcia z malarstwa, sztuki i literatury. Porównywałyśmy obyczaje panujące w naszych krajach, dyskutowałyśmy o polityce lub teologii – robiąc to, kręciłyśmy sobie włosy z lokówkami. Przywykałyśmy do życia, jakie wyznaczali nam rodzice.”

Sorajja Esfandijari Bachtijari (1932–2001) księżniczka Iranu

o swej nauce w szkole Printaniere w Zurychu – surowej pensji dla dziewcząt.
Źródło: Ulrike Grunewald, Słynne rywalki, czyli gra o miłość, pieniądze i władzę, op. cit., s. 109–110.

O miłości , O pieniądzach , O grach , O literaturze

„Przyglądając się dzisiejszemu Kościołowi (kler-liturgia-teologia) tradycyjny katolik najpierw się oburza, potem trwoży, a w końcu wybucha śmiechem.”

Nicolás Gómez Dávila (1913–1994)

O śmiechu

„To jest elementarne pytanie, które dawniej omawiane było w szkole średniej bądź podstawowej, a dzisiaj ludzie z tytułami nie wiedzą, jak sobie z nim poradzić. Nieporozumienia wynikają z niewiedzy dotyczącej doktryny o stworzeniu świata. Ludzie wyobrażają sobie, że – tak jak się uczy przed Pierwszą Komunią – Pan Bóg stworzył kwiatki, motylki, a więc świat w gotowej postaci. Tymczasem tradycyjna teologia chrześcijańska mówi całkiem co innego. Stworzenie nie jest aktem jednorazowym, ale nieustanną relacją pomiędzy światem i Bogiem. Polega ona na tym, że świat jest w swoim istnieniu zależny od Boga”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Źródło: Dlaczego Biblia jest ważna? http://www.katolik.pl/dlaczego-biblia-jest-wazna-,23158,416,cz.html?s=2, katolik.pl, 21 listopada 2014.

O Bogu , O ludziach , O świecie , O relacjach

„Ten, kto szuka porządku, niech unika psychologii. Niechże się zdecyduje raczej na fizjologię czy teologię, będzie miał przynajmniej solidne oparcie – albo w materii albo w duchu; nie pośliźnie się na psychice. Psychika to bardzo niepewny obiekt badań.”

Olga Tokarczuk książka Bieguni

Bieguni
Źródło: Olga Tokarczuk, Bieguni, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, s. 16.

„Z jednej strony jest to przygoda, ponieważ kraje i kontynenty są tak różnorodne… Pod tym względem można mówić o pewnej przygodzie, bo człowiek wchodzi w dany kraj, daną kulturę, poznaje ją, spotyka się z ludźmi, z pewną problematyką, z historią danego kraju i jego mieszkańców. Z drugiej strony mamy konkretną pracę do wykonania i jest to służba. Ojciec Święty chce mieć swojego przedstawiciela w danym kraju, który będzie uosabiał jego troskę o tenże Kościół. Musi mieć kogoś – pewną grupę osób – nuncjusza, jego współpracowników – którzy będą skracać odległość fizyczną, jaka dzieli Kościół w Paragwaju, Turcji, czy w Stanach Zjednoczonych, od Ojca Świętego, od Kurii Rzymskiej. Taka jest najprostsza teologia posługi nuncjusza i dyplomatów Stolicy Świętej.”

Marek Solczyński (1961)

Źródło: wywiad dla Radia Watykańskiego http://www.srm.gniezno.opoka.org.pl/pl/varia/2012/styczen/radio_watykanskie_abp_marek_solczynski_o_posludze_nuncjusza_w_gruzji.html, za: srm.gniezno.opoka.org.pl

O historii , O odległości

„Świętość to miłość doskonała. To nie zawieszenie głowy w lewo, czy prawo – ale przejęcie się tajemnicą, że nikt nie ma większej miłości nad tą, która realizuje się w oddaniu życia za innych. Jan Paweł II swoje życie oddawał dla innych. Jego życie, zamach i cierpienie doprowadziły do tego, że stał się dla nas bardziej ludzki i bliski. W jego teologii, która koncentruje się wokół powiedzenia: „najkrótsza droga do Boga to właśnie człowiek”, jest wszystko zapisane.”

Alfons Nossol (1932) polski duchowny katolicki

Źródło: Łukasz Żygadło, Abp Nossol: „Mówi się, że to był przypadek – tak. Ale przypadki są logiką Boga. Można tylko wyliczać, ile dwa ostatnie papiestwa dały Europie i światu” http://wpolityce.pl/wydarzenia/63956-abp-nossol-mowi-sie-ze-to-byl-przypadek-tak-ale-przypadki-sa-logika-boga-mozna-tylko-wyliczac-ile-dwa-ostatnie-papiestwa-daly-europie-i-swiatu-nasz-wywiad, wpolityce.pl, 4 października 2013

O miłości , O życiu , O Bogu , O tajemnicy

„Znam podstawowe różnice między chrześcijaństwem a islamem i wiem o niebezpiecznych punktach w głównym nurcie islamskiej teologii, to znaczy o nieumiejętności odczytywania i komentowania w sposób krytyczny i w kontekście czasu powstania podstawowych dokumentów religijnych (Koran) – a to naprawdę otwiera drzwi fundamentalistom. Ale nie każdy fundamentalista jest fanatykiem i nie każdy fanatyk jest terrorystą. Wielu spośród terrorystów z Al-Kaidy inspiruje się raczej amerykańskimi filmami akcji niż Koranem.”

Tomáš Halík (1948)

Źródło: Imigranci i my. Dekalog ks. Halika http://wyborcza.pl/magazyn/1,149284,19182098,imigranci-i-my-dekalog-ks-halika.html, przeł. Tomasz Dostatni OP, wyborcza.pl, 14 listopada 2015.

O czasie

„Miłość płciowa jest w teologii grzechem, w prawie niedozwolonym porozumieniem, w medycynie mechaniczną czynnością, filozofia w ogóle czymś takim się nie zajmuje.”

Karl Kraus (1874–1936)

O miłości

„W dużej mierze dzięki wpływowi marksizmu teologiczna myśl, szukając swych własnych źródeł, zaczęła interesować się tym, jakie znaczenie ma kształtowanie tego świata i działanie człowieka w historii. (…) W ten sposób rozumiana teologia spełnia niezbędną i trwałą rolę w uwalnianiu od wszelkiego rodzaju religijnej alienacji, która jest często pogłębiona przez samą instytucję kościelną, kiedy ta utrudnia właściwe spojrzenie na Słowo Boże.”

Gustavo Gutiérrez (1928) peruwiański teolog

Źródło: Teologia wyzwolenia. Historia, polityka i zbawienie, przeł. Jan Szewczyk, wyd. PAX, Warszawa 1976, s. 19.

O Bogu , O historii , O myślach , O myśleniu

„Teologia wyzwolenia dąży do tego, by Boże uczynki na rzecz wyzwolenia człowieka były widoczne w religijnej i społecznej praktyce Kościoła. Nie będzie jednak autentyczną teologią, jeśli pomyli przesłanie chrześcijańskie z marksistowską analizą społeczną.”

Gerhard Ludwig Müller (1947)

Źródło: Maciej Stasiński, Pan Bóg ma serce po lewej stronie, „Gazeta Wyborcza”, 16–17 sierpnia 2014.

O Bogu

„Istnieje we współczesnej kulturze religijnej pewien nurt myślenia szerokiego i otwartego, który nazwano pluralistyczną teologią religii (…). Teologia ta głosi kontrowersyjną tezę o równoważności wszystkich religii w dziejach ludzkości (…) Inne religie mają również pośredników Bożych. (…) Sama prawda, jakkolwiek jedna, przejawia się w różnych postaciach, ale żadnej z nich nie wolno absolutyzować. (…) [ten] problem [jest] godny głębokiej refleksji.”

Wacław Hryniewicz (1936) polski teolog katolicki, duchowny

Źródło: Dramat nadziei zbawienia, Warszawa 1996, s. 206, 207.

O prawdzie , O religii , O myślach , O problemach

„Teologia umie myśleć tylko w obrębie systemu. To czyni ją tak nudną.”

Willigis Jäger (1925) filozof niemiecki, benedyktyn i mistrz zen

O myślach , O myśleniu

„Można śmiało stwierdzić, że wszelka popularna teologia gustuje niejako w absurdzie i w sprzecznościach. Gdyby teologia nie przekraczała granic rozumu i zdrowego rozsądku, jej doktryny wydawałyby się nazbyt łatwe i powszechne. Z konieczności wzbudzać trzeba zdumienie, otaczać się tajemnicą, zabiegać o niejasność i mrok i dostarczyć podstawy zasłudze tych wiernych wyznawców, którzy szukają sposobności, aby poskromić buntowniczy swój rozum przy pomocy wiary w najbardziej niezrozumiałe sofizmaty.”

David Hume (1711–1776) brytyjski filozof, pisarz i historyk

Naturalna historia religii (1757)

O tajemnicy , O wierze , O pomocy

„Jan Paweł II nigdy nie rozumiał teologii wyzwolenia, bo polskie korzenie uniemożliwiały mu dostrzeżenie tego, że w Ameryce Łacińskiej wrogiem nie był ani komunizm, ani nazizm, lecz elity pozbawione wrażliwości społecznej.”

Leonardo Boff (1938)

Źródło: Tomasz Bielecki, Teologia wyzwolenia przeciw krzywdzie, „Gazeta Wyborcza”, 15 marca 2013.

„W metafizyce średniowiecznej, w teologii, a także w potocznym światopoglądzie ugruntowało się przekonanie o znakowej naturze stworzenia. Każda rzecz widzialna (visibilium) okazywała się znakiem (symbolem) niewidzialnej (invisibilium); świat jako całość stawał się swoistym śladem (vestigium) Boga.”

Teresa Michałowska (1932)

Średniowiecze
Źródło: s. 23

O Bogu , O świecie , O naturze

„Benedykt XVI przejdzie do historii jako papież liturgicznego remanentu, a może wręcz rewolucji. Nie jest to droga Jana Pawła II. (…) Determinacja Benedykta XVI, by uwolnić liturgię trydencką, doprowadziła go do nieznanej wcześniej formy papieskiej ingerencji w historię liturgii. A jest to również ingerencja, która dokonała się bez odwołania do zasady kolegialności biskupów, tj. do zasady ich wspólnego, na czele z biskupem Rzymu, kierowania Kościołem. Trudno zharmonizować to z poglądem kard. Ratzingera, że podstawą i źródłem teologii kolegialności biskupów jest eklezjologia eucharystyczna, tj. że kolegialność wyrasta z liturgii. Problem w tym, że wielu biskupów krytycznie odnosiło się i odnosi do powrotu Mszy trydenckiej.”

Józef Majewski (1960) polski teolog i medioznawca

o decyzji Benedykta XVI przywracającej mszę trydencką.
Źródło: Piotrowa łódź zmienia kierunek, „Tygodnik Powszechny”, 15 kwietnia 2008

O historii , O problemach , O decyzjach

„Z listu Benedykta XVI zdaje się wynikać, że w Kościele utworzyły się dwa obozy: tych, którzy zaakceptowali papieski krok, i tych, którzy go zaatakowali z „otwartą wrogością”. Problem w tym, że duża część tych, którzy do papieskiego aktu łaski odnieśli się bardziej lub mniej krytycznie, nie mieści się w tej drugiej kategorii. Byli wśród nich biskupi Niemiec i Szwajcarii, wydziały teologiczne w Niemczech (Eichstätt, Bamberg, Bochum, Fryburg, Münster, Tybinga, Würzburg), znani i cenieni teologowie, jak Josef Imbach, Peter Hünermann, Heinz-Günther Schöttler, Burkard Porzelt, Sabine Demel; jak też władze Europejskiego Stowarzyszenia Teologii Katolickiej (ponad 1,1 tys.), których przedstawicieli doprawdy trudno zaliczyć do teologicznych radykałów czy progresistów. Petycję do Papieża, która wyraża obawy o losy Soboru Watykańskiego II, podpisało ponad 26 tys. duchownych i świeckich z różnych części świata, a ich liczba wciąż rośnie. W wypowiedziach ich wszystkich znajdziemy krytykę, ale nie wrogość”.”

Józef Majewski (1960) polski teolog i medioznawca

komentarz do listu papieża Benedykta XVI wyjaśniającego decyzję o zniesieniu ekskomuniki z biskupów FSSPX.

O wrogości , O losie , O problemach , O decyzjach

„Teodycea i etyka zajmują się tymi samymi zagadnieniami, co i teologia, traktując je jednak jedynie w płaszczyźnie poznania przyrodzonego.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Źródło: Feliks Koneczny, Rozwój moralności, Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski, Komorów 1997, s. 5.

„To, co się zdarzyło 11 września, było wynikiem tego, że grupka ludzi źle zinterpretowała pewną teologię i w efekcie stało się dużo złego.”

Sinéad O'Connor (1966) irlandzka piosenkarka i autorka piosenek

Źródło: „Tom Kultury” nr 12, 2007

O ludziach

„Byliśmy postępowi. Chcieliśmy odnowić teologię od podstaw, a tym samym na nowo ukształtować i ożywić Kościół. Wszyscy – wtedy było to w modzie – żywiliśmy pewną pogardę dla XIX stulecia, chodzi o neogotyk i kiczowate posągi świętych, a dalej także o ciasną i nieco kiczowatą pobożność i nadmierną sentymentalność. Chciano to przezwyciężyć przez nową fazę pobożności wykształcającą się z liturgii, jej trzeźwości i wielkości, sięgnięcie do początków – co właśnie stanowiło istotę jej odnowy i postępu.”

Benedykt XVI (1927) papież

Źródło: Ostatnie rozmowy, op. cit., s. 100.

„…albowiem wszelkie ciało udzielne w narodzie będzie działało przeciw poczynaniom rządu, przy którym będą istniały utajone rewolty, konspiracje, w które niestety obfituje historia; nie można spodziewać się, że zmienią postępowanie, gdyż w ich interesie leży istotnie fascynowanie oczu ludu kłamstwem, strachem przed piekłem, dziwacznymi dogmatami i abstrakcyjnymi czy też niezrozumiałymi ideami teologii.”

Tadeusz Kościuszko (1746–1817) polski i amerykański generał

list do Adama Czartoryskiego (1814) o potrzebie rozdziału Kościoła od państwa.
Źródło: „Kwartalnik Historyczny”, R. LXXII, nr 4, 1965.

O ludziach , O kłamstwie , O strachu , O historii

„Jeżeli przejęci tymi zasadami przebiegniemy biblioteki, jakiegoż musimy dokonać spustoszenia! Biorąc do ręki jakiś tom, traktujący np. o teologii albo szkolnej metafizyce, zapytujemy: Czy zawiera jakieś rozumowanie abstrakcyjne dotyczące wielkości lub liczby? Nie. Czy zawiera jakieś oparte na doświadczeniu rozumowanie dotyczące faktów i istnienia? Nie. A więc w ogień z nim, albowiem nie może zawierać nic prócz sofisterii i złudzeń!”

David Hume (1711–1776) brytyjski filozof, pisarz i historyk

Badania dotyczące rozumu ludzkiego (1748)

„Rosyjski filozof religijny Mikołaj Bierdiajew pisał przed laty, iż problem zbawienia, wiecznej zatraty i wiecznego piekła jest „najbardziej dręczącym spośród problemów, które mogą powstać w ludzkiej świadomości”. Wszelkie próby konstruowania „ontologii piekła”, dokonywane w ramach tradycyjnej nauki, to – jego zdaniem – nic innego jak „dogmatyzowanie dawnych sadystycznych instynktów człowieka”. Nie ma wieczności negatywnej i złej. Wieczność może być tylko boska. Element sadyzmu zajmuje, zdaniem Bierdiajewa, dużo miejsca w dziejach religii. Chrześcijaństwo nie jest w tym względzie wyjątkiem (wystarczy sięgnąć do pism św. Augustyna, Lutra czy Kalwina). Ortodoksyjna teologia zbyt łatwo godziła się z sadystycznymi uczuciami. Trudno pojąć, dlaczego okrucieństwo w myśleniu o losach innych może stać się oznaką ortodoksyjności. Gdzie szukać głównego źródła tego aż nazbyt ludzkiego nastawienia? Być może w języku samych Ewangelii, z którego przebija ludzka ograniczoność i skłonność do okrucieństwa. Boskie światło z trudem przebija się przez ciemności ludzkich instynktów. Słusznie pisał Bierdiajew: „Eschatologiczny element okrucieństwa pochodzi nie od samego Jezusa Chrystusa. Został on przypisany Jezusowi Chrystusowi przez tych, których naturze to odpowiadało. (…). Wyznaję religię ducha i mocno przy tym obstaję. W historycznym objawieniu duch został zaciemniony przez ludzką ograniczoność; na objawienie nakłada się pieczęć socjomorfizmu”.”

Wacław Hryniewicz (1936) polski teolog katolicki, duchowny

Źródło: Trzecia droga nadziei, „Tygodnik Powszechny”, 25.01.2004 r.

O losie , O religii , O emocjach , O myślach

„Póki uczeni nie zrozumieją, że rzeczywistością z jaką mają do czynienia, jest działanie ich instrumentów, nieustannie zmienianych i stawianych w coraz to nowe warunki, że mają do czynienia z próbami tworzenia coraz to nowych, a utrwalających się w pozaludzkim forum mechanicznego, technicznego działania, póki będą łudzić się, że mają oni określać coś istniejącego poza człowiekiem, nauka będzie czyniła postępy jedynie buntując się przeciwko własnym, stwardniałym rezultatom; pozostawać będzie sama dla siebie tajemnicą i stawać się będzie źródłem dla tej najsmutniejszej, bo pozbawionej treści, najkomiczniejszej ze wszystkich teologii, która nazywa się teorią poznania i służy do rozwiązywania zagadnienia, jak człowiek poznaje, znajduje w świecie niezależnym od niego fakty, które są tylko prawidłami działania jego instrumentów.”

Stanisław Brzozowski (1878–1911) polski pisarz i filozof

Idee. Wstęp do filozofii dojrzałości dziejowej (1910)

O tajemnicy , O rzeczywostości , O nauce

„Św. Teresa (z Avili) mogłaby posiadać układ nerwowy najspokojniejszej krowy i nie uratowałaby przez to swojej teologii, jeśli przyłożenie do tej teologii innych sprawdzianów wypadłoby dla niej niepomyślnie.”

William James (1842–1910) filozof i psycholog amerykański

Doświadczenia religijne

„Papież z kraju, gdzie żenią się homoseksualiści to historyczny moment. (…) Co Bergoglio może zmienić? Nie można oczekiwać, że nagle poprze nasze małżeństwa czy adoptowanie dzieci. Ale mam nadzieje, że przynajmniej zaakceptuje homoseksualizm. W krajach afrykańskich wciąż są kardynałowie, którzy popierają karę śmierci dla homoseksualistów. I tu Bergoglio jest w stanie zadziałać. To byłoby minimum. W Argentynie część księży, głównie związanych z teologią wyzwolenia, nas wspiera. Bergoglio tego nie robił, ale należał do najbardziej postępowych i był za pewnymi udogodnieniami. Podobno zamiast małżeństw dla gejów proponował związki partnerskie. Dlatego wielu hierarchom jego wybór się nie spodobał. Ja liczę na jego przychylność.”

Esteban Paulón (1978)

Źródło: Mirosław Wlekły, Halo, tu mówi papież, „Gazeta Wyborcza”, 25–26 maja 2013.

O śmierci , O małżeństwie , O dzieciach , O karze

„Związki teologii z komunizmem? – Nie, komunizm wyparował z głów zarówno biedoty, jak i teoretyków. Tutejsza lewica, także ta, która nazywa się komunistyczną, nie akceptuje totalitaryzmu. A komunizm był totalitaryzmem.”

Paulo Evaristo Arns (1921–2016) brazylijski duchowny katolicki, kardynał

Źródło: Artur Domosławski, Gorączka latynoamerykańska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, str. 96.

O książkach , O świecie

„Moja mama, mając sześćdziesiąt pięć lat, poszła na studia. Skończyła teologię. Z wyróżnieniem.”

Ilona Kuśmierska (1948) aktorka polska

Źródło: „Kurier Lubelski”, 28 grudnia 2005 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/postawilamna.htm

O studiach

„Nieważne są teorie, roztrząsania, ważna jest istota wiary, której nie da się ująć w jakieś naukowe normy. Teologię można by nazwać ludzką nauką o Bogu, ale niekoniecznie trzeba się w nią zagłębiać, by wierzyć.”

Jan Twardowski (1915–2006) poeta polski, duchowny katolicki

O Bogu , O wierze , O nauce

„Historia oskarżenia o gwałt na nieletniej nie mieści się w ramach tabloidalnej opowieści o rozpustniku i niewinnej dzieweczce. Przypominałem, że dziewczynka była w rękach matki stręczycielki. A zarazem nie podpisałem listu filmowców w obronie Polańskiego, bo potępiam jego czyn. Padłem ofiarą języka, jakim o tym mówiono, wykluczającego wszelkie subtelności. Kiedy przyznano mi w Opolu doktorat honoris causa na wydziale teologii, odbyła się manifestacja uliczna przeciwko mnie. Chciano udowodnić na moim przykładzie, że katolik to świnia, w dodatku hipokrytyczna, bo jak może być inaczej?”

Krzysztof Zanussi (1939) polski reżyser i scenarzysta filmowy

Źródło: rozmowa Tadeusza Sobolewskiego, wyborcza.pl, 19 grudnia 2011 http://wyborcza.pl/1,75475,10838249,Zanussi__Z_nikim_mi_nie_po_drodze.html

O historii , O matce

„Widzimy rozprzestrzenione wszędzie idee, sprzeczne z prawdą, którą objawił Bóg i której Kościół zawsze nauczał. W dogmatyce i teologii moralnej pojawiły się prawdziwe herezje, wywołując wątpliwości, zamieszanie, bunt. Nawet liturgia doznała szkody. Chrześcijanie zostali zanurzeni w intelektualnym i moralnym iluminizmie, w chrześcijaństwie socjologicznym, bez jasnego dogmatu czy obiektywnej moralności.”

Jan Paweł II (1920–2005) papież, święty Kościoła katolickiego

13
Źródło: Marcel Lefebvre, List do zagubionych katolików, Te Deum, Warszawa 2006, s. 10.

O Bogu

„Myślę, że brano pod uwagę pewną symetrię, która istnieje w mojej działalności, a którą mógłbym streścić mniej więcej tak: są trzy aspekty, trzy poziomy mojej działalności – naukowo-badawcza, dydaktyczna i popularyzatorska. Te trzy aspekty zawsze zajmowały wiele miejsca w moim życiu, bo starałem się z jednej strony uprawiać teologię akademicką, naukową, uniwersytecką, z drugiej również mieć dorobek dydaktyczny, zarówno w postaci magistrów, jak też piętnastu osób, które pod moim kierunkiem uzyskały stopień doktora. I wreszcie zostaje działalność popularyzatorska. Sądzę, że to wszystko złożyło się na to, że gdy już przyszła wiadomość o przyznaniu tej nagrody, to przyjąłem ją z wielką radością i z satysfakcją. Traktuję ją jako wielkie zobowiązanie, by tę działalność jeszcze bardziej, w miarę możliwości, zintensyfikować.”

Waldemar Chrostowski (1951)

Źródło: Watykan: ks. prof. Waldemar Chrostowski otrzymał nagrodę Fundacji im. J. Ratzingera-Benedykta XVI http://www.niedziela.pl/artykul/12645/Watykan-ks-prof-Waldemar-Chrostowski, niedziela.pl, 22 listopada 2014

O myślach , O myśleniu , Radość

„(…) jedność Kościoła nie oznacza poddania stolicy rzymskiej. Potrydencka teologia głosiła, że Kościół rzymski jest jedyną „matką i nauczycielką” (mater et magistra). Pogląd ten jest niezgodny z podstawową intuicją eklezjologii Kościołów siostrzanych.”

Wacław Hryniewicz (1936) polski teolog katolicki, duchowny

Źródło: Przeszłość zostawić Bogu. Unia i unityzm w perspektywie ekumenicznej, Opole 1995, s. 45.

O Bogu , O matce , O przeszłości

„Gdy pomyślimy o pluralizmie u Rahnera, o zaprzeczaniu nieśmiertelności duszy, o negowaniu różnic między ciałem a duszą u Schillebeckxa, o odrzuceniu Boga transcendentnego u Marletha, o twierdzeniu Gregory Bauma, iż Bóg objawia się jako duch czasów, o negowaniu nieomylności Kościoła w kwestiach wiary i moralności u Künga oraz o wielu innych tezach - wówczas objawi się nam w przerażającej wyrazistości postępujące spustoszenie winnicy. Przerażające jest ono dlatego, że wszyscy ci teologowie nie niepokojeni nadal nauczają, wykładają, deklarują się jako katolicy, a także dlatego, że nie są ani usuwani ze stanowisk, ani suspendowani, ani oficjalnie potępiani. Jakżeż to nieodpowiedzialne postępowanie w dziedzinie teologii nie ma podminować Kościoła, a stopniowo - go zniszczyć?”

Dietrich von Hildebrand (1889–1977)

Spustoszona winnica
Źródło: s. 24

O Bogu , O wierze , O duszy

„Tortury w piekle nie pomogłyby nikomu, gdyż kara ta rzekomo jest wieczna, a według teologii rzymsko-katolickiej stan ludzi męczonych w piekle nie może już ulec poprawie. Gdyby to było prawdą Bóg byłby gorszy niż Neron i Hitler, którzy męczyli ludzi z jakiegoś (urojonego czy nie) powodu i "tylko" przez relatywnie krótki okres czasu. Bóg zaś rzekomo ma to czynić przez całą wieczność, choć wie, że cierpienie to nie przyniesie żadnej odmiany, ani poprawy ich stanu!”

Alfred Palla (1960)

Biblijna prawda o piekle
Źródło: Biblijna prawda o piekle http://eliasz.dekalog.pl/goscie/palla/pieklo.htm eliasz.pl

O Bogu , O ludziach , O prawdzie , O karze

„To banał (i to jak większość banałów niezgodny z prawdą), że nauka odpowiada na pytania jak, tylko teologia zaś dysponuje narzędziami umożliwiającymi odpowiedź na pytania dlaczego. Cóż to niby jest „pytanie dlaczego”? Nie każde pytanie rozpoczynające się od „dlaczego” w ogóle jest sensownym, uprawnionym pytaniem. Dlaczego jednorożce są puste w środku? Na niektóre pytania po prostu nie warto odpowiadać. Jaki jest kolor abstrakcji? Jak pachnie nadzieja? Fakt, że jakieś pytanie można sformułować w pełni zgodnie z gramatycznymi regułami języka, nie oznacza, że ma ono jakikolwiek sens, ani że warto się nim poważnie zajmować. Więcej – nawet jeśli pytanie jest poważne i nauka nie potrafi na nie odpowiedzieć, to wcale nie oznacza, że odpowiedź zna religia.”

Richard Dawkins (1941) angielski biolog

Cytaty z książek, Bóg urojony (2006)

O religii , O nadziei , O kolorach , O nauce

„Przed wyborami, tuż po ustaniu żałoby narodowej, trudno było krzyż usuwać, ponieważ groziłoby to przegraniem wyborów. A kandydaci na urzędy od dawna umieją stroić się w liturgiczne komże. Przypominam sobie, jak to w 1989 r. na odpuście w Studzienicznej dwaj kandydaci na senatorów – Andrzej Wajda i Bronisław Geremek, czytali podczas Mszy Świętej lekcje na oczach tłumów katolików, politycznie, niestety, niedojrzałych. Demonstrujący swój katolicyzm Bronisław Komorowski powinien wspomnieć człowieka o tych samych imieniu i nazwisku z Wolnego Miasta Gdańska – błogosławionego ks. Bronisława Komorowskiego, który 22 marca 1940 r. został rozstrzelany w obozie niemieckim w Stutthofie m. in. za kult Chrystusa ukrzyżowanego. Ale prezydent elekt zachował się zupełnie odwrotnie – tuż po wyborach zażądał usunięcia krzyża. I poparli go w tym od razu członkowie rządu i PO oraz inne elementy antykatolickie i antypolskie, a także niektórzy znani katolicy nieposiadający wiedzy religijnej, a chcący wyrokować w sprawach teologii. Otworzyło to puszkę Pandory i uwolniło nienawiść do Kościoła, krzyża i tradycyjnie rozumianej Ojczyzny.”

Czesław Bartnik (1929) polski teolog, duchowny katolicki, poeta

Źródło: Antykrzyżowcy, naszdziennik.pl, 31 lipca 2010 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20100731&id=my31.txt

O nienawiści , O zachowaniu , O wiedzę , O czytaniu

„Byłem przez bardzo długi czas produktem mojego śląsko-katolickiego środowiska. Z czasem jednak zrozumiałem lepiej znaczenie katolickiej teologii. Jedynym jej zadaniem jest legitymizowanie strategii hierarchii kościelnej.”

Hubertus Mynarek (1929)

Wypowiedzi w wywiadach
Źródło: Kościół to perwersja, eioba.pl http://www.eioba.pl/a/2e05/kosciol-to-perwersja

O czasie

„W teologii katolickiej uważa się, że są dwa źródła objawienia: Pismo Święte i Tradycja, oraz że jest wiele prawd zawartych w Tradycji, których nie ma w Piśmie Świętym, np. to, które księgi należy uważać za Pismo Święte.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wywiad Język Pana Boga

„[Teolodzy wyzwolenia] z pewnością nadawali teologii wymiar i konsekwencje polityczne, ale wielu z nich było ludźmi głęboko wierzącymi, bardzo wartościowymi.”

Franciszek (papież) (1936) papież

Źródło: rozmowa Eugenio Scalfariego, Dwór to trąd papiestwa, „La Repubblica”, tłum. „Forum”, 11 października 2013.

„Powstała sytuacja kuriozalna: teologię wyzwolenia oskarża się o to, że jest zideologizowana, a w tym samym czasie nie szczędzi się jej krytyk czysto ideologicznych, które pozbawione są spójnych fundamentów doktrynalnych.”

Frei Betto (1944)

Źródło: Artur Domosławski, Chrystus bez karabinu. O pontyfikacie Jana Pawła II, wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, ISBN 837337552X, s. 109.

O czasie

„Teologia jest ideologią w służbie władzy hierarchicznej, która samą siebie ustanowiła nieomylną prawdą. Tej „prawdy” potrzebuje Kościół, aby ludzi straszyć piekłem, grzechem, karą za nieposłuszeństwo, wyrzutami sumienia, spowiedzią itp. Kościół hierarchiczny chce jedynie panować i odnosić korzyści, a religia jest dla niego jedynie fasadą, za którą ukrywa swoje właściwe zamiary.”

Hubertus Mynarek (1929)

Wypowiedzi w wywiadach
Źródło: Kościół to perwersja, eioba.pl http://www.eioba.pl/a/2e05/kosciol-to-perwersja

O ludziach , O religii , O karze , O piekle

„Studiowałam u malarza, mistyka i znawcy teologii prawosławnej, profesora Jerzego Nowosielskiego. Profesor często powtarzał, że aby namalować dobrze jakiś przedmiot, trzeba się stać tym przedmiotem, utożsamić się z nim. Za jego słowami stała długa tradycja malarstwa ikon, tradycja w której przedmiot nie jest reprezentowany lecz jest obecny poprzez malarstwo. W ten sposób malowanie stało się dla mnie doświadczeniem żywego, intensywnego kontaktu z rzeczywistością, sposobem komunikowania się. Doświadczenie to, przeniesione w sferę relacji międzyludzkich stało się bodźcem do tworzenia sytuacji i wydarzeń, w której najistotniejszy jest intensywny, pozawerbalny kontakt człowieka z człowiekiem.”

Joanna Rajkowska (1968) polska artystka współczesna działająca w przestrzeni publicznej

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/baza-sztuki-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/joanna-rajkowska

O rzeczywostości , O relacjach , O malarstwie

„Oni [sympatycy teologii wyzwolenia] po prostu żyli z ubogimi na co dzień. Zdarza się, że każdą pracę z ubogimi ktoś kojarzy z marksizmem czy z terroryzmem, takich domorosłych interpretatorów jest wielu, także w Polsce. Oni nigdy nie mieli do czynienia z doświadczeniem Comunita di base, z tym że się razem czyta Pismo i w jego świetle próbuje się żyć razem z ludźmi, którym się to Pismo czyta. Tego nikt tutaj nie próbował, a ludzie, którzy tu się próbowali z tym przebić, nie byli słuchani. To było niepoprawne politycznie, a też strategicznie polskim biskupom było nie na rękę.”

Stanisław Obirek (1956) teolog polski, były jezuita

Źródło: rozmowa Cezarego Michalskiego, Obirek: Teologia Wyzwolenia znów jest w Kościele „legalna”, krytykapolityczna.pl, 3 kwietnia 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20130403/obirek-teologia-wyzwolenia-znow-jest-w-kosciele-legalna

O ludziach , O czytaniu

„Przygotowujący się do kapłaństwa – notabene uczyłem takich blisko 50 lat – studiują 6 lat, w tym nie tylko teologię, ale także filozofię, psychologię, socjologię, pedagogikę i literaturę. Wszyscy kończą magisteriami na wydziałach uniwersyteckich. Wielu z nich robi jeszcze doktoraty. Liberał powinien wiedzieć, że neoprezbiter ma wykształcenie dużo bardziej gruntowne, głębokie i szersze niż początkujący dziennikarze. Poza tym krytykowani przez liberałów proboszczowie są dużo mądrzejsi niemal od wszystkich polityków i demagogów medialnych. Przede wszystkim są sto razy bardziej uczciwi i patriotyczni. Co więcej, i przeciętny robotnik czy chłop polski przewyższa wyraźnie większość liberalnych inteligentów. Skrajni liberałowie bowiem wyglądają na szalonych.”

Czesław Bartnik (1929) polski teolog, duchowny katolicki, poeta

Źródło: Kościół polski w oczach liberała, naszdziennik.pl, 26 czerwca 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20080626&typ=my&id=my11.txt

O wykształceniz , O literaturze

„Teologia powoduje w religii mniej więcej to samo, co trucizna w środkach spożywczych.”

Napoleon Bonaparte (1769–1821) cesarz Francuzów

O religii

„W większości religii nawet Bóg ukazywany jest jako istota o cechach męskich, a teologia odznacza się skrajną maskulinizacją.”

Elizabeth Cady Stanton (1815–1902)

cytat przytoczony z Biblii kobiet wydanej w 1895.
Źródło: Roman Tokarczyk, Współczesne doktryny polityczne, Zakamycze 2005, s. 537.

O kobietach , O Bogu , O religii

„Teologia Gustavo Gutiérreza jest prawomyślna i uczy nas poprawnego postępowania jako chrześcijan, bo wyrasta z autentycznej wiary.”

Gerhard Ludwig Müller (1947)

Źródło: Maciej Stasiński, Pan Bóg ma serce po lewej stronie, „Gazeta Wyborcza”, 16–17 sierpnia 2014.

O Bogu , O wierze

„Potrzebujemy papieża, który nie żyje duchowo w średniowieczu, który nie reprezentuje średniowiecznej teologii, liturgii czy konstytucji Kościoła. Który jest otwarty po pierwsze na reformy, a po drugie na współczesność, (…) który nie tylko opowiada się w kazaniach za wolnością Kościoła na świecie, ale też faktycznie słowem i czynem wspiera wolność i prawa człowieka wewnątrz Kościoła.”

Hans Küng (1928) szwajcarski teolog katolicki

Źródło: rozmowa Petera Wensierskiego, Papież cień, „Der Spiegel”, tłum. „Forum”, 25 lutego 2013.

O wolności

„Teologowie na temat Trójcy napisali tomy i czytając niektóre z nich, denerwowało mnie to, że tam już nie było żadnej tajemnicy. Wszystkie relacje między Ojcem, Synem i Duchem zostały wyjaśnione, funkcje Trzech Osób rozdzielone itd. Wydaje mi się, że Pan Bóg dobrze się bawi (bo ma poczucie humoru), gdy czyta podręczniki teologii. W religii muszą być tajemnice; są one jej koniecznym elementem.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wywiad Dowód na istnienie Boga

O Bogu , O tajemnicy , O religii , O relacjach

„Demokracja jest antropoteistyczną religią. Jej zasadą jest opcja o charakterze religijnym; akt, w którym człowiek uznaje człowieka za Boga. Jej doktryną jest teologia boskiego człowieka, jej polityką urzeczywistnienie tej zasady w działaniu, w instytucjach, w dziełach (…). Boskość, jaką demokracja nadaje człowiekowi nie jest ani figurą retoryczną, ani poetyckim obrazem, ani wreszcie niewinną hiperbolą, lecz ścisłą definicją teologiczną.”

Nicolás Gómez Dávila (1913–1994)

Demokracja

O miłości , O Bogu , O religii , O demokracji

„Miłość płciowa jest w teologii grzechem, w prawie niedozwolonym porozumieniem, w medycynie mechaniczną czynnością, a filozofia w ogóle czymś takim się nie zajmuje.”

Tadeusz Fangrat (1912–1993) poeta polski, satyryk, tłumacz literatury węgierskiej

O miłości

„Marks nigdy nie był ani ojcem, ani ojcem chrzestnym teologii wyzwolenia.”

Leonardo Boff (1938)

Źródło: Artur Domosławski, Chrystus…, op. cit., s. 115.

„Niski jest też poziom wiedzy religijnej u ludzi, którzy uważają się za wierzących. Często pozostaje jakby zamrożony na etapie przygotowania do Pierwszej Komunii Świętej, jeszcze w dodatku zniekształcony zapomnieniem. Stąd się bierze takie uproszczone przekonanie, że w Biblii jest wszystko. Jeśli popatrzymy na historię teologii, tak absolutnie nie było. Weźmy starożytność chrześcijańską: były wówczas sławne szkoły biblijne, największa w Aleksandrii, druga w Antiochii i tam obowiązywało tłumaczenie Pisma Świętego alegoryczne, nie dosłowne. Wystarczy przeczytać ówczesne komentarze, choćby pięć pięknych komentarzy św. Augustyna do Księgi Rodzaju. Tam jest zawarta ważna zasada, którą Kościół kierował się potem przez wieki. Augustyn pisze, że jeśli napotykamy w Piśmie Świętym jakieś stwierdzenia, które wydają się sprzeczne z dobrze ustaloną prawdą świecką – nie było wtedy nauki w dzisiejszym pojęciu, ale „dobrze ustalone prawdy””

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

to mamy obowiązek przyjąć tę prawdę za autentyczną i uznać, że dotychczas źle rozumieliśmy tekst biblijny.
Wywiad Cząstka Pana Boga

O ludziach , O historii , O wiedzę , O nauce

„(…) autentyczna nauka teologiczna, a z tejże przyczyny także wasze nauczanie w dziedzinie teologii, mogą istnieć i przynosić owoce jedynie wtedy, gdy poszukają inspiracji i źródła w Słowie Bożym zawartym w Piśmie Świętym, w świętej Tradycji Kościoła, którą przez wieki historii interpretował Urząd Nauczycielski Kościoła. (…) Jest rzeczą słuszną, by teolog był wolny, ale tą wolnością, która jest otwarta na prawdę i światłość płynące z wiary i wierność Kościołowi.”

Jan Paweł II (1920–2005) papież, święty Kościoła katolickiego

13
Źródło: Dzieła zebrane, t. XII, Kraków 2009, s. 61, 62.

O wierze , O historii , O wolności , O nauce

„(…) niektóre feministyczne teolożki (…) próbują dochodzić rekompensaty wielowiekowej niesprawiedliwości, oznajmiając, że Stwórczynią była Ona, ale w sumie, czy naprawdę jest jakaś różnica między nieistniejącym mężczyzną a nieistniejącą kobietą? Choć z drugiej strony nie wykluczam, że w tej egzotycznej krzyżówce feminizmu i teologii płeć może być rzeczywiście atrybutem istotniejszym niż istnienie.”

Richard Dawkins (1941) angielski biolog

Cytaty z książek, Bóg urojony (2006)

O kobietach

„Zacząłem doceniać Benedykta XVI w jego roli najwyższego arcykapłana, choć od teologów oddziela mnie niemal przepaść. Jego mowa z Ratyzbony, godna podziwu, nawet jeśli nie jest nieskazitelna z punktu widzenia historii idei katolickich i świeckich (weźmy pod uwagę choćby ten kryptocytat z Kanta!), ma wielkie znaczenie strategiczne. Oczywiście, przywołana przez papieża harmonia między rozumem i wiarą nigdy nie istniała. Jednakże ta harmonijna fikcja jest czymś znaczącym: pokazuje bowiem, że teologia katolicka chce odnaleźć Oświecenie, by lepiej stawić czoła wyzwaniu, jakie niesie ze sobą islam.”

Peter Sloterdijk (1947)

Źródło: wywiad dla „Philosophie magazine”, krytykapolityczna.pl, 10 września 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/11wrzesniaKrysztalowyPalacpozostalnietkniety/menuid-1.html

O wierze , O historii

„Profil referatów wygłaszanych w ramach seminariów w Castel Gandolfo obejmował z jednej strony fizykę i matematykę, a z drugiej filozofię i teologię. Moje referaty mieściły się właśnie w tej formule. Ojciec Święty raczej nie podejmował dyskusji, ale bardzo uważnie słuchał. Podczas jednego z takich seminariów wręczyłem Papieżowi w przerwie między referatami swoją książkę i opowiedziałem mu, co ona zawiera.”

Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz (1944) polski fizyk i polityk

Źródło: Przekraczamy granice fizyki, naszdziennik.pl, 15 marca 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20080315&id=my21.txt

O matematyce

„Ach, teologia to jest koronkowa robota. Te podziały, spory czy to jest dogmat, czy półdogmat, a może ćwierćdogmat… Służy wiedzy o Bogu, rozwija ją, ale i tak nie dowiemy się przecież wszystkiego, Tajemnica pozostanie Tajemnicą.”

Jan Twardowski (1915–2006) poeta polski, duchowny katolicki

O Bogu , O tajemnicy , O wiedzę

„To nie miecz Ibn Siny-Awicenny (980–1037) sprawił, że Tomasz z Akwinu (1224–1274) obrał go za swego mistrza w dziedzinie teologii i filozofii – do analizy i uwspółcześnienia ducha chrześcijaństwa zmobilizowała Tomasza siła islamskiego ducha Ibn Siny.”

Mustafa Cerić (1952)

Źródło: Islam w Europie czy islam europejski, laboratorium.wiez.pl, 24 sierpnia 2011 http://laboratorium.wiez.pl/teksty.php?islam_w_europie_czy_islam_europejski

O sile

„Od pierwszego Adama, który ujrzał noc,
I dzień, i kształt swojej dłoni,
Ludzie snuli opowieści i utrwalali
W kamieniu, w metalu czy na pergaminie
To wszystko, co zawiera ziemia czy co tworzy sen.
Oto ich dzieło: Biblioteka.
Powiadają, że liczba jej woluminów
Przekracza liczbę ciał niebieskich
Czy ziaren piasku na pustyni. Człowiek,
Co chce ją wyczerpać,
Traci rozum i zuchwałe oczy.
Zawarta jest tu rozległa pamięć wieków
Minionych, miecze i bohaterowie,
Lakoniczne symbole algebry,
Wiedza, co sonduje planety
Rządzące przeznaczeniem,
Moce ziół i talizmanów ze słoniowej kości,
Wiersz, w którym trwa pieszczota,
Nauka, co rozszyfrowuje samotny
Labirynt Boga - teologia,
Alchemia, która w błocie szuka złota,
I formy wyobrażeń bałwochwalcy.
Niewierni twierdzą, że gdyby spłonęła,
Spłonęłaby historia. Lecz się mylą.
Te nieskończone księgi zostały spłodzone
Przez ludzką bezsenność. Jeśliby z nich wszystkich
Nie ocalała ani jedna, bezsenność
Spłodzi na nowo każdy wers i każdą kartę,
Wszystkie prace i każdą miłość Heraklesa,
Każdą lekcję każdego manuskryptu.
Teraz, w pierwszym stuleciu Hidżry,
Ja, ów Omar, co ujarzmił Persów
I narzuca Islam kuli ziemskiej,
Rozkazuję żołnierzom, by zniszczyli ogniem
Rozległą Bibliotekę,
Co nie zginie. Niech będzie pochwalony
Bóg, który nie śpi, i Muhammad, Prorok.”

Jorge Luis Borges (1899–1986) argentyński pisarz, poeta i eseista

O nocy , O wiedzę , O snach , O miłości

„Rząd plasterek po plasterku, chce zrobić z Polski państwo wyznaniowe. To, że w tej chwili nie mamy finansowania metody in vitro, ale mamy finansowanie na promocję kalendarzyka małżeńskiego, to jest kolejny przykład, gdzie ideologia wchodzi do życia wszystkich rodzin. Zamiast decydować medycyna, decyduje czyjś światopogląd. Nie powinniśmy się godzić na wprowadzanie krok po kroku państwa wyznaniowego. Tylnymi drzwiami PiS próbuje nam wprowadzać teologię do każdego zakątka naszego życia. Powinniśmy temu powiedzieć stanowcze nie.”

Katarzyna Lubnauer (1969) polska nauczycielka, matematyczka i polityk, była przewodnicząca partii Nowoczesna

Źródło: Katarzyna Lubnauer: rząd chce zrobić z Polski państwo wyznaniowe http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/katarzyna-lubnauer-rzad-chce-zrobic-z-polski-panstwo-wyznaniowe/q69bzxv, onet.pl, 6 kwietnia 2017

„Przeszedłem kilkugodzinną rozmowę kwalifikacyjną z całym kierownictwem zboru. Dokładnie wypytywali o powody i motywacje. A mnie i tak było łatwiej, bo przychodziłem od baptystów i o teologii protestanckiej wiedziałem sporo.”

Tomasz Piątek (1974) polski pisarz i dziennikarz

Źródło: Joanna Podgórska Coraz więcej katolików przechodzi na protestantyzm. Skąd ten trend? https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1682970,1,coraz-wiecej-katolikow-przechodzi-na-protestantyzm-skad-ten-trend.read, polityka.pl, 15 listopada 2016.

O motywacji

„Znana jest opiekuńcza rola wobec Żydów abp. Romualda Jałbrzykowskiego, ówczesnego metropolity w Wilnie, oraz ks. dr. Ignacego Świrskiego, prof. teologii moralnej Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, obecnie biskupa ordynariusza siedleckiego, za których wolą i wiedzą wielu uciekinierów z gett ukrywało się na terenie instytucji kościelnych i domów zakonnych (…). Na terenie Warszawy szczególnie dobroczynną rolę spełniali bp Karol Niemira, ks. Władysław Korniłowicz i ks. Jan Zieja (…).”

Władysław Bartoszewski (1922–2015) polski polityk, działacz społeczny, historyk

o kapłanach pomagających Żydom podczas niemieckiej okupacji w Polsce w czasie II wojny światowej.
Źródło: Zafałszowywanie zachowań hierarchów katolickich https://www.niedziela.pl/artykul/94129/nd/Zafalszowywanie-zachowan-hierarchow, niedziela.pl

„Chrześcijańska teologia jest babką bolszewizmu.”

Oswald Spengler (1880–1936) niemiecki filozof kultury i historii

Źródło: Lata Decyzji, tłum. Bogdan Baran, Aletheia 2015.

„Związki teologii z komunizmem?”

Paulo Evaristo Arns (1921–2016) brazylijski duchowny katolicki, kardynał

Nie, komunizm wyparował z głów zarówno biedoty, jak i teoretyków. Tutejsza lewica, także ta, która nazywa się komunistyczną, nie akceptuje totalitaryzmu. A komunizm był totalitaryzmem.
Źródło: Artur Domosławski, Gorączka latynoamerykańska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, s. 96.