Cytaty o wojnie (1707 cytatów, strona 17)

„Ludzie dotychczas nie rozumieją, że rzeczą istotną i decydującą w stosunkach międzynarodowych, jest nie propagandowy wysiłek narodowy podczas wojny, lecz siła realna, którą naród dysponuje w chwili finiszu wojny. Toteż z wojny ostatniej obronną ręką wyszły takie państwa jak Turcja, Szwecja, Hiszpania, które potrafiły ocalić swą neutralność, nie zmarnować swych sił przed czasem, nawet za cenę konszachtów z wrogiem.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Data: 5 X 1947 r.
Lwów i Wilno

O ludziach , O czasie , O wysiłku , O sile

„Powstanie Warszawy było cudem bohaterstwa, wykazało, że Polacy mają armię podziemną o wiele liczniejszą i lepszą niż inne narody, które są lub były w podobnej do nas sytuacji, ale powstanie warszawskie było działaniem o charakterze bohaterskiej samolikwidacji. Wszystkie państwa i wszystkie narody rezerwują swe siły na finisz wojny, my, Polacy, zmarnowawszy swe 33 dywizje w pierwszych dwóch tygodniach wojny, marnujemy teraz resztki naszych samodzielnych sił zbrojnych. Powstanie Warszawy nie przyniosło nam realnie nic, a jego znaczenie propagandowe, jakkolwiek duże, nie wyrówna nam strat materialnych, do tego stopnia są one olbrzymie. Zrujnowaliśmy piękną naszą stolicę, straciliśmy mnóstwo zabitych, oddaliśmy 30 tysięcy jeńców, wtrąciliśmy olbrzymią ilość ludności w straszliwą nędzę. Odpowiedzialna za powstanie Warszawy jest generalnie cała emigracja polska, która pobiera swój Schweigegeld i pozwala rządowi p. Mikołajczyka systematycznie dezorientować kraj co do rzeczywistej naszej sytuacji politycznej. Ale poza tym trzeba stwierdzić, kto personalnie i szczegółowo w naszych londyńskich władzach wojskowych i cywilnych jest odpowiedzialny za dopuszczenie do wybuchu tego powstania. Istnieje przecież komisja przy naszym rządzie dla konstatowania zbrodni rządów Składkowskiego i poprzednich, tzw. sanacyjnych. Należy rozszerzyć pełnomocnictwa tej komisji na sprawę powstania Warszawy. Żołnierzowi Warszawy należy się cześć, tym, którzy do powstania z Londynu dopuścili, należy się kara.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Lady Makbet myje ręce

O charakterze , O sile , O stracie , O karze

„Przekładałem wówczas każdemu, kto tylko chciał mnie słuchać, że Stalin uderzy na nas z tyłu. Ale nasze społeczeństwo było tak odważne, tak entuzjastyczne, tak chciało bronić granic Polski w walce z nienawistnym wrogiem niemieckim, że nie chciało sobie komplikować zagadnienia przewidywaniem rosyjskiego na nas najazdu. Pamiętam, jak na dwa tygodnie przed wybuchem wojny siedziałem z moją córeczką na zamkowych wałach nieświeskich. Obok mnie siedział marszałek Jodko-Narkiewicz, staruszek, patriarcha staroszlacheckich tradycji. Patrzył on w stronę granicy bolszewickiej, odległej zaledwie o osiem kilometrów, i twierdził, że stamtąd przyjdzie dla nas pomoc. Staruszek myślał tylko o Gdyni i Gdańsku.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Historia Polski od 18 listopada 1918 do 17 września 1939

O myślach , O myśleniu , O pomocy , O walce

„Powstanie warszawskie było najbardziej bohaterskim epizodem tej wojny. Zdarzało się w historii, że lud wielkiego miasta wyrywał broń z rąk okupanta i wzniecał rozruch, trwający trzy dni, czy tydzień. Ale tutaj z podziemi wyszło wojsko, chwyciło niemieckich żołnierzy za ręce i potem przez 63 dni toczyło wspaniałą wojnę, zdobywając oręż na nieprzyjacielu. Niemcy musieli skierować przeciwko powstaniu, poza wojskami pomocniczymi, aż pięć swoich dywizji. Walka pięciu dywizji ze spiskiem konspiracyjnym, przez przeszło dwa miesiące, była dotychczas nieznana historii wojen.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Historia Polski od 18 listopada 1918 do 17 września 1939

O ludziach , O walce , O historii

„Rozwadowski skarżył się, że nie może zrozumieć Naczelnego Wodza. Wyraził obawę, że ofensywa Piłsudskiego może być spóźniona, gdyż ciężar walki przenosi się na północ od Warszawy. Akcja Piłsudskiego znad Wieprza może być bardzo efektowna, ale dla wojny ma jego zdaniem znaczenie drugorzędne.”

Wincenty Witos (1874–1945) polski działacz ruchu ludowego, premier II Rzeczypospolitej

o Tadeuszu Rozwadowskim, który uważał plan uderzenia w bitwie warszawskiej znad Wieprza za ryzykowny ze względu na zbyt dużą odległość od Warszawy.
Źródło: Bohdan Urbankowski, Ukraść Piłsudskiemu zwycięstwo nad Wisłą https://niezalezna.pl/46513-ukrasc-pilsudskiemu-zwyciestwo-nad-wisla, niezalezna.pl, 28 września 2013.

O walce

„Od pięciu tygodni toczymy walkę o Warszawę (…) Jest to najcięższa walka jaką prowadziliśmy od początku wojny. Porównywalna jest tylko z walkami w Stalingradzie. Tak jest ciężka.”

Heinrich Himmler (1900–1945) niemiecki przywódca, nazista

o powstaniu warszawskim.
Źródło: Powstanie warszawskie. Jak szybko zmieniała się sytuacja militarna zamykając wczorajsze i otwierając nowe polityczne opcje? https://wpolityce.pl/historia/351173-powstanie-warszawskie-jak-szybko-zmieniala-sie-sytuacja-militarna-zamykajac-wczorajsze-i-otwierajac-nowe-polityczne-opcje?3, wpolityce.pl, 31 lipca 2017

O walce

„Królowanie u nas nie czym innym jest, ino męczeństwem. Na potwarze, nienawiści, rokosze, na pracę i czuwanie dniem i nocą musi być zbrojnym. Rycerzem być u nas nieochybnie być potrzeba, bo wojny stoją dokoła, ale zarazem statystą i politykiem, a nade wszystko mężem wielkiego sumienia i ofiarności bez granic.”

Józef Ignacy Kraszewski książka Za Sasów

Stanisław Leszczyński o roli monarchy w Polsce
Za Sasów

„Powstanie Warszawskie – jak to dobrze określili francuscy historycy – było pierwszą gorącą bitwą zimnej wojny. Powiedziałem kiedyś w Paryżu, że zniszczenie Warszawy jest ostatnim przykładem bliskiego sojuszu Stalina i Hitlera. Niemiecki historyk dziękował mi, że mu to uświadomiłem. Bardzo wybitny francuski historyk powiedział, że Powstanie Warszawskie wyznaczyło przyszłą drogę Europy, bo dzięki niemu zrozumiała, że odrzucić należy nie tylko Hitlera, ale Stalina i komunizm, a przecież Stalin już miał prawie całą Europę w ręku.”

Jerzy Kłoczowski (1924–2017) historyk i polityk polski

Źródło: Powstanie Warszawskie to jedność, obywatelskość i duch służby https://ekai.pl/powstanie-warszawskie-to-jednosc-obywatelskosc-i-duch-sluzby/, ekai.pl, 1 sierpnia 2017.

„W zasadzie żadne jednostki innych krajów sojuszniczych na froncie wschodnim nie mogły liczebnością równać się z Armią Polską, która pod koniec wojny sięgała prawie 300 tys. żołnierzy. Oczywiście w polu było znacznie mniej żołnierzy, ale jest to liczba znacząca, nawet jak na front wschodni.”

Tadeusz Rutkowski (1965) historyk polski

Źródło: Dr hab. T. Rutkowski: Wkład Polaków w zwycięstwo nad Niemcami w czasie II wojny był największy w pierwszej fazie starć http://dzieje.pl/aktualnosci/dr-hab-t-rutkowski-wklad-polakow-w-zwyciestwo-nad-niemcami-w-czasie-ii-wojny-byl, dzieje.pl, 8 maja 2018.

„Jeśli mówić o militarnym wkładzie Polaków w zwycięstwo nad Niemcami, to niewątpliwie był on największy w pierwszej fazie wojny, mam tu na myśli kampanię wrześniową, która wyczerpała armię niemiecką, dając aliantom czas na ofensywę (która jednak nie nastąpiła), a następnie Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, powstające podziemie czy rolę, jaką odegrał polski wywiad. To był istotny wkład, mający znaczenie dla obrony Francji, a zwłaszcza Wielkiej Brytanii.”

Tadeusz Rutkowski (1965) historyk polski

Źródło: Dr hab. T. Rutkowski: Wkład Polaków w zwycięstwo nad Niemcami w czasie II wojny był największy w pierwszej fazie starć http://dzieje.pl/aktualnosci/dr-hab-t-rutkowski-wklad-polakow-w-zwyciestwo-nad-niemcami-w-czasie-ii-wojny-byl, dzieje.pl, 8 maja 2018.

O myślach , O czasie , O myśleniu , O sile

„Nie mogę powiedzieć, żebym był do końca szczęśliwym i zadowolonym z życia optymistą. Zawsze znajdą się jakieś sprawy, jak chociażby tocząca się gdzieś na świecie wojna, czy bardziej prozaicznie, osobiste życiowe problemy, które mogą cię poważnie przygnębić. Nigdy nie jest w więc 100 % doskonale. Mój pierwszy singiel opowiada o tym, żeby nauczyć się brać życie takim jakie jest i nie dać się ściągnąć w dół codziennym problemom. Dzisiaj jest tak, jutro może być zupełnie inaczej, o wiele lepiej. Jeśli pozwolimy tym wszystkim trudnościom ciągle nas przygnębiać, to nigdy nie będziemy szczęśliwi.”

Seth Binzer (1974)

Źródło: Weekend z Shiftym https://www.eska.pl/hotplota/news/weekend-z-shiftym-aa-SW3k-BmQU-FDD7.html, eska.pl, 26 lipca 2007

O życiu

„Gdzie byłeś, Izraelu, w czasie II wojny światowej? Ciebie nie było. To my, Polacy, ratowaliśmy twoje dzieci, a gdzie ty byłeś? (…) Kto finansował Führera? W czyich rękach był przemysł farmaceutyczny i chemiczny, który uśmiercał braci i siostry Żydów w obozach niemieckich? W czyich rękach był ten przemysł? Kto paktował gospodarczo aż po wybuchu II wojny światowej, kiedy dymy z krematoriów już zagazowały i spaliły tysiące Żydów? Kto kooperował gospodarczo z III Rzeszą Niemiecką? Proszę nam powiedzieć nie tylko z nazwiska i imienia, ale my chcemy znać jego narodowość? Może to byli Amerykanie, a może Anglicy, tak, ci też się znajdą, a jak dojdziemy do ciekawego narodu, który się ciekawie nazywa? (…) A kto był właścicielem banków udzielających gigantycznych kredytów na budowę krematoriów w Auschwitz-Birkenau? Kto wyposażył Führera w kredyty finansowe? My chcemy znać nie tylko znać nazwę banku, ale chcemy poznać narodowość ich właścicieli. Więc, jak widzicie, mamy piękne, ciekawe pytania pod adresem naszego bratniego państwa i narodu Izraela. Miejcie cierpliwość, debata wygląda na szalenie ciekawą.”

Tadeusz Guz (1959) ksiądz katolicki, filozof, teolog

Źródło: Kto finansował Hitlera. Gdzie byłeś Izraelu https://www.youtube.com/watch?v=gqIHEbNZFDM&t=28s, 9 listopada 2018.

O siostrze , O dzieciach , O czasie , Pytanie

„Hiszpania kręci się w błędnym kole od czasów królów katolickich: wojny, dyktatury, królowie płodzący idiotów z kuzynkami, ciotkami i siostrami przyrodnimi. Do tego Kościół, jak wieczne zakotwiczenie w przeszłości, wojskowi i kolejne wojny, więcej księży i więcej ciemnoty…”

Jordi Sierra i Fabra (1947) hiszpański pisarz

Źródło: Dwa dni w maju, tłum. Rozalya Sasor, Wydawnictwo Albatros, Warszawa 2018, s. 15.

O przeszłości

„No i zawsze po drodze było Niemcom i Żydom, oni zawsze w którychś momentach się porozumiewali i mimo, że tragedia ogromna podczas II wojny światowej, tylu Żydów było ofiarami tej wojny, a mimo woli współpracują i to dobrze z Niemcami i myślę, że wspólny biznes, wspólny interes jest po drodze Niemcom i Żydom. I wiadomo, że Unia Europejska jest sterowana przez loże masońskie (…), a interesy są takie, żeby umacniać jeden naród i drugi, czyli ogólnoświatowy naród żydowski i europejski niemiecki.”

Zygmunt Wrzodak (1959) polityk polski

wypowiedź telefoniczna na antenie Radia Maryja 15 kwietnia 2002.
Źródło: http://radiomaryja.pl.eu.org/nagrania/20020415-wrzodak/20020415-wrzodak.html

O myślach , O myśleniu , O biznesie

„Jednym z celów tych działań było uniemożliwienie zbudowania Wojsk Obrony Terytorialnej. Chodzi więc o zablokowanie odbudowy polskiego wojska, a nie o wolność słowa. (…) To nie jest krytyka, to dezinformacja, część wojny hybrydowej przeciw Polsce.”

Antoni Macierewicz (1948) polityk polski, historyk

o książce Tomasza Piątka.
Źródło: „Mam nadzieję, że nie będzie klinczu ws. nominacji. Nie możemy dopuścić do paraliżu wojska!” https://wpolityce.pl/polityka/361440-top-12-cytatow-z-wywiadu-ministra-macierewicza-dla-sieci-mam-nadzieje-ze-nie-bedzie-klinczu-ws-nominacji-nie-mozemy-dopuscic-do-paralizu-wojska, wpolityce.pl, 9 października 2017.

O wolności

„Tworzy się obóz koncentracyjny w Polsce po ośmiu latach rządów, najsilniejszych, jakie dotąd były. Po co nagle takie wyjątkowe środki, które się stosuje zazwyczaj w czasach wojny czy rewolucji?”

Tadeusz Bielecki (1901–1982) polski polityk i działacz emigracyjny

o Miejscu Odosobnienia w Berezie Kartuskiej
Źródło: Mikołaj Kwiatkowski Dręczenie kartuskie. Historia z II Rzeczypospolitej http://wyborcza.pl/alehistoria/1,121681,20147019,dreczenie-kartuskie-historia-z-ii-rzeczypospolitej.html, wyborcza.pl, 30 maja 2016.

„Co wy się burzycie, przecież w końcu robotnik szynki nie je, tak że was to nie dotyczy. Ja wam powiem, że ja jako robotnik miałem przed wojną 2 koszule, a wy na pewno macie teraz po 5–6 koszul co najmniej, więc jest postęp, czy nie ma postępu?”

Władysław Gomułka (1905–1982) polski polityk komunistyczny, I sekretarz KC PZPR

przemówienie do robotników na Żeraniu w 1967 po podwyżce cen mięsa.
Źródło: Andrzej Głowacki, Kryzys polityczny 1970 roku

„Ja wiem, co to jest wojna, lecz muszę powiedzieć, że wojna nie rozwiązuje problemów, ale je mnoży.”

Jan Paweł II (1920–2005) papież, święty Kościoła katolickiego

13
Źródło: Z heroizmem świętego niósł światu wiarę http://niedziela.pl/artykul/111953/nd/Z-heroizmem-swietego-niosl-swiatu-wiare, niedziela.pl, 6 maja 2014

„Dziś IPN zajmuje się zakłamywaniem polskiej historii. Wybiela zbrodnie prawicowego podziemia. Wspiera taką zmianę nazw ulic, która zaprzecza temu, że również ludzie lewicy byli ofiarami wojny. Szarek neguje ustalenia prokuratury o zbrodni w Jedwabnem i udziale w niej polskich sąsiadów.”

Wojciech Czuchnowski (1964) Polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Jak upadał IPN. Dziś zajmuje się zakłamywaniem polskiej historii http://wyborcza.pl/7,75968,22430954,jak-upadal-ipn-dzis-zajmuje-sie-zaklamywaniem-polskiej-historii.html, wyborcza.pl, 27 września 2017.

O ludziach , O historii

„W wyniku pierwszej wojny światowej, obalenia caratu przez rewolucję powstało państwo polskie, przez sto dwadzieścia z górą lat pozbawione samoistnego bytu. I od razu obnażyło swe klasowe oblicze. Było państwem kapitalistycznym, zależnym w dodatku od obcych kapitałów, z wszystkimi wypływającymi stąd następstwami. (…) I dlatego mając trzynaście, czternaście lat, chodziłam na robotnicze zgromadzenia i demonstracje i od pierwszego roku uniwersytetu byłam członkiem młodzieżowej organizacji socjalistycznej.”

Wanda Wasilewska (1905–1964) polska i radziecka pisarka i działaczka komunistyczna

Źródło: Podróż po życiu i książkach, cyt. za: Agata Mrozik, „Komuniści (nie) mają ojczyzny…” Wanda Wasilewska jako polska (anty) bohaterka narodowa, „Studia Litteraria Historica” 2013, nr 2

„Te masy niedożywionych, półnagich, psychicznie, moralnie i fizycznie opuszczonych dzieci, są prawdziwymi ofiarami wojny.”

Herbert Hoover (1874–1964) amerykański polityk, prezydent USA

o głodujących dzieciach, sierotach polskich po I wojnie światowej i wojnie polsko-bolszewickiej.
Źródło: Grażyna Kuźnik, Zrobił dla mieszkańców Śląska i Zagłębia bardzo dużo, ale niewiele osób o tym pamięta http://wisla.naszemiasto.pl/archiwum/zrobil-dla-mieszkancow-slaska-i-zaglebia-bardzo-duzo-ale,1071572,art,t,id,tm.html, naszemiasto.pl, 26 listopada 2005.

O dzieciach

„Po powrocie do Teheranu musiałem się zająć najgorliwiej szpitalami i obozami dla ludności cywilnej. Największym nieszczęściem był często beznadziejny stan zdrowia przybywających. Nieraz już po przybyciu do Teheranu ludzie umierali wskutek wycieńczenia i długotrwałego głodu podczas dwuletniego pobytu w Rosji sowieckiej. W ciągu kilku tygodni las, przeszło tysiąca krzyży, pokrył cmentarz polski w Teheranie. Zmarł także mój adiutant i serdeczny przyjaciel sprzed wojny porucznik Zygmunt Kostakiewicz, któremu cudem udało się wydostać z łagrów sowieckich.”

Władysław Anders (1892–1970) polski generał

o pomocy dla żołnierzy Armii Polskiej i cywilów po ewakuacji z ZSRR.
Źródło: Generał Władysław Anders, 1892–1970 http://ww2.senat.pl/k6/agenda/anders/biogram.pdf, senat.pl

O głodzie , O nieszczęściu , O ludziach

„Fakt pominięcia zbrodni katyńskiej w wyroku norymberskim posiada znaczenie niezmiernie doniosłe i musi sprowadzić daleko idące konsekwencje. Oznacza on bowiem, że sprawa postawienia przed sądem i ukarania sprawców tego mordu pozostaje otwarta. Oznacza, że zasady sprawiedliwości międzynarodowej, które ustalono po raz pierwszy w dziejach ludzkości w następstwie ostatniej wojny, a które znalazły wyraz w procesie norymberskim, nie zostały jeszcze urzeczywistnione w całej pełni i wymagają ponownego rozpatrzenia tej nieosądzonej winy.”

Władysław Anders (1892–1970) polski generał

o zbrodni katyńskiej i procesach norymberskich.
Źródło: Generał Władysław Anders, 1892–1970 http://ww2.senat.pl/k6/agenda/anders/biogram.pdf, senat.pl

O sprawiedliwości

„Sowiecka taktyka walki, a nade wszystko olbrzymie straty poniesione w walkach o stolicę III Rzeszy, stanowią od lat przedmiot krytyki historyków wojskowości. Niektórzy kwestionują także zasadność uderzenia na miasto, argumentując, że wojna przeciwko Niemcom była już de facto wygrana, a upadek Berlina stanowił kwestię czasu.”

Zbigniew Wawer (1956) polski historyk

o operacji berlińskiej.
Źródło: Prof. Wawer: Sowiecka taktyka walk o Berlin to przedmiot krytyki historyków http://dzieje.pl/aktualnosci/prof-wawer-sowiecka-taktyka-walk-o-berlin-przedmiot-krytyki-historykow, dzieje.pl, 8 maja 2015.

O walce , O stracie , O czasie

„Materialne długi mamy wobec wszystkich, którzy potracili majątki na ziemiach polskich w czasie wojny i nie będziemy rozróżniać ani według wyznania, ani według rasy. Potracili je właściciele mieszkań, domów, bogaci chłopi i stracili także Żydzi. Państwo polskie prowadzi przygotowania do ustawowego rozwiązania w jakiejś formie tej sprawy.”

Władysław Bartoszewski (1922–2015) polski polityk, działacz społeczny, historyk

Źródło: Bartoszewski: Polski nie stać, by zwracać cały majątek http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/124695,bartoszewski-polski-nie-stac-by-zwracac-caly-majatek.html, dziennik.pl, 11 kwietnia 2008

O czasie

„Z powodu niebezpieczeństwa zagrażającego stolicy rząd zmuszony jest opuścić Warszawę z niezłomnym postanowieniem powrotu do niej po wygranej wojnie.”

Felicjan Sławoj Składkowski (1885–1962) polski generał i premier

oświadczenie premiera z 5 września 1939.
Źródło: Magdalena Stopa, Julian Kulski – prezydent okupowanej walczącej Warszawy, Editions Spotkania, Warszawa 2017, s. 68.

„Żyd, żeby ocaleć, musiał mieć pieniądze. Nie było w tym nic złego, dopóki ktoś brał pieniądze i oferował w zamian bezpieczeństwo. (…) Na ukrywanie Żydów nie było przyzwolenia w społeczeństwie, ludzie się tego po wojnie wstydzili. Poza tym bali się Niemców, więc wydawali im ukrywających się Żydów, zwłaszcza że mogli zostać objęci amnestią lub otrzymać nawet jakąś gratyfikację (ukrywanie karane było śmiercią). Wielu więcej mogłoby ocaleć, gdyby ukrywanie nie było tak niebezpieczne.”

Jan Grabowski (1962) polski historyk, zajmujący się Holocaustem i profesor

Źródło: tvn24.pl, 11 stycznia 2011 http://www.tvn24.pl/-1,1689146,0,1,szerokie-rzesze-polakow-rabowaly-zydow,wiadomosc.html

O ludziach , O śmierci , O pieniądzach

„Zagłada Zamojszczyzny to jedna z największych zbrodni niemieckich dokonanych na Polakach podczas okupacji naszego kraju w okresie II wojny światowej. Najbardziej dramatycznym aspektem niemieckiej akcji wysiedleńczej była eksterminacja dzieci, które odebrane rodzicom i opiekunom były w nieludzkich warunkach wywożone do obozów zagłady, gdzie od razu je zabijano, najczęściej zastrzykiem z fenolu prosto w serce. W najlepszym przypadku niektóre z nich wysyłano do pracy przymusowej w fabrykach Rzeszy, najmłodsze zaś były przymusowo germanizowane w niemieckich rodzinach.”

Jarosław Szarek (1963)

o Dzieciach Zamojszczyzny, uroczystość odsłonięcia tablicy poświęconej Dzieciom Zamojszczyzny na Pawiaku, Warszawa, 20 września 2018.
Źródło: Tablicę poświęconą pamięci dzieci Zamojszczyzny odsłonięto na Pawiaku https://dzieje.pl/aktualnosci/tablice-poswiecona-pamieci-dzieci-zamojszczyzny-odslonieto-na-pawiaku, dzieje.pl, 20 września 2018.

O rodzicach , O dzieciach , Serce

„Ja do niewoli nie pójdę. Wojna jeszcze nie skończona. Będę walczyć dalej. Może we Francji, może gdzie indziej, ale broni nie złożę.”

Stefan Rowecki (1895–1944) generał polski

na odprawie przed kapitulacją pierwszej bitwy pod Tomaszowem Lubelskim podczas kampanii wrześniowej 1939.
Źródło: Praca zbiorowa, redakcja Tadeusz Guz, Wojciech Lis, Ryszard Sobczuk, Bitwy pod Tomaszowem Lubelskim w 1939 roku, wydawnictwo Werset, Lublin 2010. ISBN 9788360133675. s. 93.

„O ojcu wiem jeszcze mniej. W czasie wojny domowej znajdował się w Odessie, był bezprizornym, czyli bezdomnym. Dlaczego się znalazł w Polsce, jak tu przyjechał, tego nie wiem. Ojciec nie miał wykształcenia technicznego, ale był tak zwaną złotą rączką. Potrafił wszystko wymyśleć, zrobić, naprawić. Używał na przykład własnoręcznie robionych zapalniczek. Wymyślił, dziś popularne, zamykanie butelek na kapsel, ale nie miał możliwości, żeby to opracować i opatentować. Nazywał się Wilker. Dopiero władza ludowa kazała mu zmienić nazwisko, choć myśmy z tym Wilkerem absolutnie swobodnie przeżyli całą okupację w Polsce. To nazwisko ma niemieckie brzmienie, jak wiele w Polsce. W papierach nigdzie nie było napisane, kto jest Żydem. Jeśli ktoś nazywał się na przykład Samuel Weisberg, syn Aarona i Sary, to było wiadomo. Ale mój ojciec w dokumentach miał Jerzy Wilker, matka Zofia. (…) Ojciec, który się zgłosił do wojska, dostał przydział do milicji. A mnie powiedziano, że od teraz nazywam się Skalski. Nie wiem, dlaczego akurat tak.”

Ernest Skalski (1935)

Źródło: Naszkowska Krystyna: My, dzieci komunistów, rozmowa z Ernestem Skalskim, Czerwone i Czarne, Warszawa 2019.

O matce , O czasie , O wykształceniz

„Przecież całą akcję wołyńską przeprowadzano wtedy, gdy Bandera był już uwięziony przez Niemców. Myślę nawet, być może wiele osób się tu obruszy, że gdyby Bandera mógł podejmować wtedy decyzje, to prawdopodobnie do zbrodni na Wołyniu by nie doszło. Po prostu był politykiem myślącym, miał wielki zmysł polityczny i zdawał sobie sprawę z tego, że po Stalingradzie i klęsce Niemców wynik wojny jest już w zasadzie przesądzony, a akt ludobójstwa wobec ludności polskiej mógł służyć tylko jednej stronie – stronie sowieckiej.”

Jan Olszewski (1930–2019) polski polityk prawicowy, premier III Rzeczypospolitej

Źródło: Jan Olszewski krytykuje ustawę o IPN. „Coś pomiędzy obsesją a dywersją” http://www.newsweek.pl/polska/polityka/ustawa-o-ipn-jan-olszewski-krytykuje-pis,artykuly,423853,1.html, newsweek.pl, 26 lutego 2018

O decyzjach , O myślach , O myśleniu

„Uruchomienie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa było największym sukcesem w ideologicznej zimnej wojnie Zachodu ze Wschodem.”

Richard Nixon (1913–1994) prezydent USA

Źródło: Radio Wolna Europa - największy sukces w ideologicznej zimnej wojnie https://www.polskieradio.pl/8/529/Artykul/597061,Radio-Wolna-Europa-najwiekszy-sukces-w-ideologicznej-zimnej-wojnie, polskieradio.pl, 4 maja 2012.

O sukcesie

„Była szalenie despotyczna, narzucająca własną wizję, i też romantyczna, kochliwa. A po wojnie była osobą niespełnioną, stąd różne potrzeby ulepszania życiorysu lub poddawania się tym, którzy dodają.”

Teresa Torańska (1944–2013) dziennikarka i pisarka polska

o Irenie Sendlerowej
Źródło: Anna Bikont, Sendlerowa. W ukryciu, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2017, s. 425.

„My odbudowujemy dom, Polskę, w którym mieszka 38 milionów ludzi. A więc nie możemy odgrzybić, odszczurzyć, zastosować środków chemicznych, żeby raz-dwa wyremontować, tylko musimy jeszcze dbać o zdrowie obywateli, więc trudno to się robi. Często możemy założyć, proszę państwa, że to, co pozostało po komunizmie i po tych paru pokoleniach jeszcze z II wojny światowej, no to musimy kilka, wiele pokoleń poświęcić na to, a tutaj nie mamy czasu.”

Marek Kuchciński (1955) polski polityk

Źródło: Kuchciński na spotkaniu z wyborcami o "odszczurzaniu" i Polsce https://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/kuchcinski-o-odszczurzaniu-i-polsce-na-spotkaniu-z-wyborcami,830787.html, tvn24.pl, 19 kwietnia 2018

O ludziach , O zdrowiu , O czasie , O domu

„Kiedy my, Polacy, mówimy o II wojnie światowej i latach powojennych, jesteśmy szczególnie dumni z cichociemnych: żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych, sił specjalnych, o których nikt głośno nie mówił. To byli prawdziwi bohaterowie, po prostu patrioci. I takim patriotą był Henryk Sławik, przez dziesiątki lat skazany na zapomnienie, nie był wspominany nawet na rodzimym Górnym Śląsku, o którego wolność walczył.”

Marek Kuchciński (1955) polski polityk

Źródło: 74. rocznica śmierci Henryka Sławika http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/komunikat.xsp?documentId=F38737F2AFEF67AEC12582F2004566BF, sejm.gov.pl, 23 sierpnia 2018.

O wolności

„Jawną misją IPN jest wybielanie w oczach opinii publicznej w Polsce i za granicą postaw Polaków wobec Żydów w czasie wojny, które – zdaniem historyków-urzędników z IPN oraz rządu PiS – są przedstawiane w złym świetle przez naukowców m. in. z Centrum Badań nad Zagładą czy prof. Jana Grabowskiego z Ottawy.”

Adam Leszczyński (1975) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Adam Leszczyński, Rząd RP i AK patrzyły na Zagładę z obojętnością. Książka historyka zmuszonego do odejścia z IPN https://oko.press/rzad-rp-i-ak-patrzyly-na-zaglade-z-obojetnoscia-ksiazka-historyka-zmuszonego-do-odejscia-z-ipn/, oko.press, 20 lutego 2019.

O czasie

„W każdej nacji, w każdym Narodzie, (…) znajdą się bandyci, zwyrodnialcy i dewianci, którzy okres wojny wykorzystają albo po to, by spełniać swe dewiacje, albo po to by się bogacić, albo z innych, obcych mi względów. Czy to wśród Polaków, czy to wśród Żydów. Jest wiele do wyjaśnienia. Po obu stronach. I wszystkich bandytów - bez względu na nację - należy ścigać i surowo karać. Ale generalizowanie i stawianie Polaków na równi z niemieckimi nazistami również jest zbrodnią. I mówię to ja, Paweł Kukiz, który wybaczył mimo iż Żyd-komunista zamordował mu Dziadka a Ojca wysłał na Syberię. Który uwielbia Singera, kocha twórczość Etgara Kereta a wiersze Brzechwy przypominają mi Tatę, bo zawsze czytał mi je do snu.”

Paweł Kukiz (1963) polski muzyk rockowy, polityk i aktor

Źródło: Paweł Kukiz: Wytłumaczę dlaczego niemieckie obozy działały w Polsce http://www.rp.pl/Kukiz15/180139998-Pawel-Kukiz-Wytlumacze-dlaczego-niemieckie-obozy-dzialaly-w-Polsce.html, rp.pl, 30 stycznia 2018

Kochać się , O czytaniu

„Atakują naród, który niósł im pomoc w czasie wojny; który przez setki lat gościł ich na swojej ziemi. Jednym z powodów tego międzynarodowego, żydowskiego kłamstwa, są pieniądze. Setki milionów dolarów, które środowiska żydowskie chcą uzyskać od polskich. Chcą zagrabienia polskiego mienia. Środowiska żydowskie chcą okraść Polskę i Polaków.”

Robert Winnicki (1985) Polski polityk, działacz społeczny, poseł na Sejm RP VIII i IX kadencji

O pomocy , O kłamstwie , O czasie , O pieniądzach

„Reakcja Izraela i amerykańskiej opinii publicznej była bardzo ostra i krzywdząca. Sugerowała, że nowa ustawa ma zamknąć usta osobom, które przeżyły Holocaust i wprowadzała tezę, że to ustawa, która zabrania stwierdzenia jakiegokolwiek przypadku zachowania złego Polaka wobec Żydów w trakcie wojny. Odkryliśmy to, że izraelska opinia publiczna może być łatwo zmobilizowania w nieprzychylnej dla Polski interpretacji tej ustawy, oraz to, jak bardzo polityka amerykańska jest wyczulona na kwestie Holocaustu i jak bardzo przekłada się to na kwestie naszych stosunków, a zarazem naszego bezpieczeństwa.”

Piotr Semka (1965) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Ustawa o IPN znowelizowana. Komentarze publicystów https://www.polskieradio.pl/130/5925/Artykul/2161364,Nowelizacja-ustawy-o-IPN-Komentarze-publicystow,, polskieradio.pl, 27 czerwca 2018

O ustawie , O zachowaniu

„Koty siedziały nieopodal, obserwując zaciekawionym wzrokiem gorączkowe porządki, jakby za chwilę miały zapytać kobiety, jaki sens ma szorowanie progów i polerowanie kołatek w trakcie wojny, kiedy do załatwienia jest tyle ważnych spraw.”

Ester Kreitman (1891–1954) pisarka żydowska, tworząca w języku jidysz

Rodowód
Źródło: opowiadanie Blitz, s. 168.

Sens , O kobietach

„W czasie wojny wszyscy Polacy pomagali Żydom. Jedni pomagali im przeżyć, a inni umrzeć.”

Jerzy Urban (1933) polski dziennikarz

Źródło: tygodnik „Nie”; cyt. za: „Przegląd” nr 47 (933), 20–26 listopada 2017, s. 3.

O czasie

„Widać za to, że w PiS-ie trwa wojna o wpływy. Zgodnie z ostatnimi poprawkami to właśnie pan minister Ziobro, a nie prezydent Duda będzie odgrywał największą rolę w decydowaniu o tym, kto przejdzie w stan spoczynku po osiągnięciu określonego wieku. Wprawdzie i tak na koniec dnia w razie sporu zadecyduje o tym poseł Kaczyński, ale to już nie ma nic wspólnego naprawdę z niezależnym wymiarem sprawiedliwości ani z jakimkolwiek kompromisem z Unią Europejską. Kuriozalne natomiast jest to, że prezydent i minister będą w ramach tej procedury oceniali orzeczenia lekarza orzecznika ZUS. Kiedyś był wielki językoznawca, teraz PiS funduje nam wielkiego lekarza, który będzie mógł podważać opinie medyczne. No i zrobi to doktor, owszem, ale doktor prawa albo magister.”

Kamila Gasiuk-Pihowicz (1983) Polska polityk, prawnik, posłanka na Sejm

w trakcie debaty nad sprawozdaniem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku o Sądzie Najwyższym.
Źródło: sejm.gov.pl http://sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=61&dzien=2&wyp=127&type=A&symbol=WYPOWIEDZ_POSLA&id=092, 12 kwietnia 2018 r.

O wieku , O sprawiedliwości

„Wojny na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej zostały rozpętane przez Stany Zjednoczone i kraje Europy Zachodniej. Niech przywódcy państw zachodnich uporają się z tym problemem.”

Adam Andruszkiewicz (1990) polski polityk

Źródło: Adam Andruszkiewicz - wywiad z liderem listy Kukiz'15 https://ibielsk.pl/artykul/adam-andruszkiewicz--wywiad-z-liderem-listy-kukiz15/29097, ibielsk.pl, 22 października 2015.

„Była szalenie despotyczna, narzucająca własną wizję, i też romantyczna, kochliwa. A po wojnie była osobą niespełnioną, stąd różne potrzeby ulepszania życiorysu lub poddawania się tym, którzy dodają.”

Irena Sendlerowa (1910–2008) polska działaczka społeczna, uczestniczka akcji pomocy Żydom w czasie II wojny światowej

Autorka: Teresa Torańska
O Irenie Sendlerowej
Źródło: Anna Bikont, Sendlerowa. W ukryciu, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2017, s. 425.

„Gdybyśmy się odwoływali do jakichś wartości, to konflikt mógłby zostać przedmiotem debaty. Dziś jest on raczej przedmiotem bezpośredniego starcia, czyli wojny plemiennej. To jest wielkie sprymityzowanie naszych relacji, to musi w końcu doprowadzić do nieszczęścia. Społeczeństwo podzielone się rozsypie. W debacie publicznej trzeba starać się opanować zwierzęce instynkty. Nawet, jeśli moi przeciwnicy mają inne poglądy ode mnie, to przypisywanie im nędzy moralnej jest po prostu głupie.”

Krzysztof Zanussi (1939) polski reżyser i scenarzysta filmowy

Źródło: Krzysztof Zanussi: W kwestii kultury obecny rząd mnie zawiódł. Przez 1,5 roku nie zmieniło się zupełnie nic http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/rezyser-krzysztof-zanussi-w-kwestii-kultury-obecny-rzad-mnie-zawiod-wywiad/jp7yqfz, onet.pl, 26 marca 2017

O relacjach

„Było wiele przypadków współuczestnictwa Polaków w pogromach. Potem się to tuszowało i uważa się, że jesteśmy czyściutcy jak baranek. Nie jesteśmy. Sami ustawodawcy powinni wyczuć, że to jest materia tak delikatna, że trzeba się długo zastanowić, czy to w ogóle robić. A jeśli tak, to powinni odbyć szerokie konsultacje z ludźmi, którzy włożyli wysiłek w relacje polsko-izraelskie i rozmawiać z rządem Izraela. Nie będę dyktował ani Senatowi ani panu prezydentowi rozwiązań. Powiem tyle, że głos pani ambasador, który mówi, że to zamyka usta ludziom, którzy zostali wskazani Niemcom przez Polaka, a tacy ludzie jeszcze żyją, jest ważny. Ja widzę konieczność uznania prawdy. Prawdy jaką było Auschwitz, Holokaust, wojna.”

Tadeusz Pieronek (1934–2018) polski duchowny katolicki, biskup

o nowelizacji ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu ze stycznia 2018.
Źródło: Bp Pieronek o nowelizacji ws. IPN. „Było wiele przypadków współuczestnictwa Polaków w pogromach. Potem się to tuszowało” https://dorzeczy.pl/kraj/54695/Bp-Pieronek-o-nowelizacji-ws-IPN-Bylo-wiele-przypadkow-wspoluczestnictwa-Polakow-w-pogromach-Potem-sie-to-tuszowalo.html, dorzeczy.pl, 30 stycznia 2018

O wysiłku , O relacjach , O ludziach

„Tragedia smoleńska została nazwana przez premiera Tuska, tego samego dnia, największą tragedią Polski, Polaków po II wojnie światowej. Tak ją również odczułem i odczuwam do tej pory. A ponieważ długi czas razem z innymi Polakami byłem oszukiwany, wmawiano mi jakieś rzeczy nieprawdopodobne, wydawało mi się, że mam do czynienia z manipulacją, więc postanowiłem, że zrobię o tym film.”

Antoni Krauze (1940–2018) polski reżyser i scenarzysta filmowy

o powstaniu filmu Smoleńsk.
Źródło: Antoni Krauze: Szukałem szczęśliwego zakończenia "Smoleńska" http://www.rp.pl/Gdynia-2016-/160929814-Antoni-Krauze-Szukalem-szczesliwego-zakonczenia-Smolenska.html, rp.pl, 22 września 2016.

O czasie

„Tragedia smoleńska stała się najważniejszym wydarzeniem w III RP, najtragiczniejszą chwilą w polskiej historii od czasu II wojny światowej. Stała się wydarzeniem, które wpływa na los dzisiejszej Polski i życie Polaków w sposób niebywale silny; które nas podzieliło bardzo głęboko. Dlatego próba zmierzenia się z tym tematem jest nie tylko wielkim wyzwaniem, ale i obywatelskim obowiązkiem twórcy.”

Antoni Krauze (1940–2018) polski reżyser i scenarzysta filmowy

Źródło: Nie żyje Antoni Krauze. Był wybitnym reżyserem i scenarzystą. Twórcą filmu "Smoleńsk" https://wpolityce.pl/spoleczenstwo/381559-nie-zyje-antoni-krauze-byl-wybitnym-rezyserem-i-scenarzysta-tworca-filmu-smolensk, wpolityce.pl

O losie , O czasie , O życiu , O historii

„Rzecz w tym, że o ile promotorami wojny z Platformą (czasem, przyznajmy, bardzo brutalnej) byli sami politycy, na czele z Jarosławem Kaczyńskim, którzy walili nieraz na oślep w imię swoich racji, o tyle przeciw nim zorganizowano coś, co nazwałbym przemysłem pogardy i odzierania z godności, mobilizując do tego didżejów, autorów pozornie niepolitycznych programów telewizyjnych, aktorów i piosenkarzy.”

Piotr Zaremba (1963) dziennikarz polski

Źródło: „Rzeczpospolita”, 5 maja 2010, Przemysł pogardy http://www.rp.pl/artykul/471389_Zaremba__Przemysl_pogardy.html

O czasie

„Przybył tu po raz pierwszy jako student z grupą młodzieży akademickiej podczas okupacji. Przyjął ich o. Polikarp Sawicki, opiekujący się tajnymi pielgrzymkami. Potem, po wojnie, przyjeżdżał rowerem jako młody ksiądz z młodzieżą.”

Jerzy Tomziński (1918) polski duchowny rzymskokatolicki, paulin

Pielgrzymki Karola Wojtyły, późniejszego papieża i świętego na Jasną Górę.
Źródło: Fenomenalna gawęda Ojca Jerzego http://niedziela.pl/artykul/128436/nd/Fenomenalna-gaweda-Ojca-Jerzego, Tygodnik katolicki „Niedziela” nr 52/2016, niedziela.pl.

O młodzieży

„Nie można być za młodym na uświadomienie sobie absurdu wojny religijnej, to powinno być ćwiczone i wdrażane od niemolęctwa, co mówię, od niemowlęctwa! Arkana sporu lutrów z katolikami winny być wpajane prenatalnie, człowiek winien jak najwcześniej wiedzieć, na jak tragikomiczny świat przychodzi!”

Jerzy Pilch (1952) polski pisarz, publicysta, scenarzysta

Wiele demonów
Źródło: s. 71.

O świecie

„Stalin był sowieckim dyktatorem, który podczas II wojny światowej pokonał hitlerowskie Niemcy, poszerzył zasięg rosyjskiego imperium na niespotykaną dotąd skalę, doprowadził do uprzemysłowienia ZSRR oraz uczynił zeń supermocarstwo nuklearne. W okresie trwających 30 lat rządów terroru Stalina ponad 25 mln niewinnych obywateli jego własnego kraju poniosło śmierć, zaś 18 mln zostało zesłanych do obozów pracy przymusowej.”

Simon Sebag Montefiore (1965)

o Józefie Stalinie.
Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa (2008)
Źródło: s. 204

O śmierci

„Kiedy tylko w Polsce dzieje się coś niegodnego, to na czas tych wydarzeń polskość ulega magicznemu zniknięciu. A kiedy dzieje się coś heroicznego, to polskość w równie magiczny sposób się pojawia. Puff! I w ten sposób, biorąc pierwszy z brzegu przykład: w relacji Perechodnika polscy mieszkańcy Otwocka rabują pożydowskie mienie i cóż tu się dzieje, puff!, po prostu nie mają nic z polskością wspólnego i nikt się w Polsce za ich i im podobnych uczynki nie musi w żaden sposób poczuwać do odpowiedzialności. Dlaczego? A dlatego, że rabując pożydowskie mienie zachowywali się niegodnie, a przecież Polacy w czasie wojny zachowywali się godnie, z wyjątkiem jakichś marginalnych niejasnej proweniencji szmalcowników, więc jeśli już, to ci mieszkańcy Otwocka byli szmalcownikami, nie Polakami. Proste? Proste. Gdyby zaś w tym czasie nosili ukrywającym się Żydom jedzenie, to znowu, puff!, w ich czynach Polska jaśniałaby w całym swoim tajemnym i wspaniałym blasku.”

Szczepan Twardoch (1979) polski pisarz fantasy

Źródło: „Puff. Polskość ulega magicznemu zniknięciu”. Szczepan Twardoch drwi ze słów premiera https://wiadomosci.wp.pl/puff-polskosc-ulega-magicznemu-zniknieciu-szczepan-twardoch-drwi-ze-slow-premiera-6221059195385985a, wp.pl, 16 lutego 2018.

O relacjach , O czasie , O jedzeniu

„Tablica ta upamiętnia pracę Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego – matematyków polskiego wywiadu, którzy pierwsi złamali kod Enigmy. Ich praca ogromnie pomogła kryptologom w Bletchley Park i przyczyniła się do zwycięstwa aliantów w II wojnie światowej.”

Henryk Zygalski (1908–1978) polski matematyk i kryptolog

tekst tablicy w języku angielskim i polskim w Muzeum Kryptologicznym w Bletchley Park pod Londynem, 2002.
Źródło: Sukcesy polskich kryptologów docenione! http://www.matematyka.wroc.pl/doniesienia/sukcesy-polskich-kryptologów-po-latach-docenione!, matematyka.wroc.pl

„Polscy matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski z krajowego Biura Szyfrów złamali kody maszyny szyfrującej Enigma. Pracując razem z inżynierami fabryki AVA w Warszawie zbudowali bombę – pierwszą maszynę deszyfrująca kody Enigmy. Ich osiągnięcia były podstawą do dalszych prac Brytyjczyków nad deszyfracją, które w okresie późniejszym z pomocą Amerykanów, przyczyniły się do zakończenia II-giej wojny światowej. To prestiżowe wyróżnienie ostatecznie niweczy kolportowaną przez blisko 70 lat fałszywą informację przypisującą zasługi związane ze złamaniem kodów Enigmy tylko Brytyjczykom i Amerykanom.”

Henryk Zygalski (1908–1978) polski matematyk i kryptolog

komunikat przygotowany przez organizację IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) z USA, odznaczenie „Milestone” (Kamień milowy)
Źródło: Polacy, którzy złamali kod Enigmy, docenieni prestiżową nagrodą. Szkoda, że po tylu latach… http://www.pcworld.pl/news/Polacy-ktorzy-zlamali-kod-Enigmy-docenieni-prestizowa-nagroda-Szkoda-ze-po-tylu-latach,398032.html, pcworld.pl

O pomocy

„Obowiązkiem wszystkich współczesnych jest przypominać o tych postawach, które w czasie II wojny światowej prezentowały tysiące Polaków ratując Żydów z narażeniem własnego życia.”

Tomasz Poręba (1973) Polski polityk

Źródło: W Brukseli o bohaterstwie Ulmów. Poręba: Cały czas musimy odkłamywać niesprawiedliwy obraz Polaków https://wpolityce.pl/swiat/346163-w-brukseli-o-bohaterstwie-ulmow-poreba-caly-czas-musimy-odklamywac-niesprawiedliwy-obraz-polakow, wpolityce.pl, 27 czerwca 2017.

O czasie

„Jestem bardzo dumny z tego, że mogłem dzisiaj otworzyć wystawę poświęconą rodzinie Ulmów z Podkarpacia, którzy w czasie II wojny światowej pokazali swój wielki heroizm i odwagę, ratując swoich żydowskich sąsiadów. Ponieśli za to najwyższą cenę – cenę swojego życia ginąc z rąk niemieckich oprawców.”

Tomasz Poręba (1973) Polski polityk

o wystawie w Parlamencie Europejskim w Brukseli o rodzinie Ulmów, polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, zamordowanych za pomoc okazaną Żydom.
Źródło: W Brukseli o bohaterstwie Ulmów. Poręba: Cały czas musimy odkłamywać niesprawiedliwy obraz Polaków https://wpolityce.pl/swiat/346163-w-brukseli-o-bohaterstwie-ulmow-poreba-caly-czas-musimy-odklamywac-niesprawiedliwy-obraz-polakow, wpolityce.pl, 27 czerwca 2017.

O czasie , O rodzinie

„Bardzo cenną inicjatywą jest powstanie muzeum w Markowej, gdzie każdy może zobaczyć jak Polacy pod groźbą utraty życia okazywali pomoc swoim żydowskim braciom. (…) Liczę na to, że tego typu inicjatywy pozwolą lepiej zrozumieć Europejczykom rolę Polski i Polaków w czasie II wojny światowej i relacje polsko-żydowskie. To przecież właśnie Polacy zostali najliczniej uhonorowani przez Instytut Yad Vashem, o czym tak często w Europie i na świecie nie chce się pamiętać.”

Tomasz Poręba (1973) Polski polityk

Źródło: W Brukseli o bohaterstwie Ulmów. Poręba: Cały czas musimy odkłamywać niesprawiedliwy obraz Polaków https://wpolityce.pl/swiat/346163-w-brukseli-o-bohaterstwie-ulmow-poreba-caly-czas-musimy-odklamywac-niesprawiedliwy-obraz-polakow, wpolityce.pl, 27 czerwca 2017.

O relacjach , O pomocy , O czasie

„Chciałbym raz usłyszeć uzasadnienie prawne Berezy. Art. 97 i 98 Konstytucji są z nią sprzeczne. Kodeks Karny obozów izolowanych nie przewiduje. Koncepcja obozów koncentracyjnych powstała w dobie wojny światowej, rząd sowiecki zastosował ją w okresie wojny domowej, faszyzm rozwinął ją w tempie błyskawicznym i uczynił z niej instytucję stałą, stałe narzędzie rządzenia. Panowie ulegliście czarowi naśladownictwa.”

Mieczysław Niedziałkowski (1893–1940) polityk polski

Źródło: fragment wystąpienia w Sejmie RP posła Niedziałkowskiego (PPS) w sprawie utworzenia i funkcjonowania obozu odosobnienia w Berezie Kartuskiej (1935), [w:] Wojciech Śleszyński (Białystok), Aspekty prawne utworzenia obozu odosobnienia w Berezie Kartuskiej i reakcje środowisk politycznych. Wybór materiałów i dokumentów, s. 273-274. http://pdf.kamunikat.org/2190-16.pdf

„Kwestia strat dotyczy nie tylko strat ludzkich i materialnych, ale także wyliczenia potencjału, w tym demograficznego i gospodarczego, który utraciliśmy. Nasi naukowcy także to liczą. Chcemy wiedzieć, ilu mieszkańców liczyłaby dziś Polska gdyby nie II wojna światowa, i gdzie dziś bylibyśmy gospodarczo.”

Arkadiusz Mularczyk (1971) polski adwokat i polityk

o reparacjach wojennych dla Polski za straty spowodowane przez Niemcy hitlerowskie w czasie II wojny światowej.
Źródło: Arkadiusz Mularczyk: Polacy czekają na otwarcie ścieżki sądowej w sprawie reparacji od Niemiec. "Sprawa budzi ogromne nadzieje" https://wpolityce.pl/polityka/397655-tylko-u-nas-arkadiusz-mularczyk-polacy-czekaja-na-otwarcie-sciezki-sadowej-w-sprawie-reparacji-od-niemiec-sprawa-budzi-ogromne-nadzieje, wpolityce.pl, 7 czerwca 2018.

O stracie

„Do ostatniej chwili nie wierzyłam w możliwość wybuchu wojny, wydało mi się to nieprawdopodobne i dalekie. Byłam na tyle naiwna, że chciałam wojny jako pewnej odmiany, po części z lenistwa i z ciekawości, jakże szybko zmieniłam zdanie. (…) Zaczęło się na pozór niewinnie, trochę strzałów, warkot samolotu i nic, ale od zachodu szła ku nam nawała niemiecka bezwzględna i nieubłagana - jak sama śmierć. Na wsi nie czuć było podniecenia, wszyscy myśleli, że to tylko próbne naloty, dopiero w mieście zetknęliśmy się oko w oko z groźną rzeczywistością. Słowo wojna usłyszałam po raz pierwszy z ust spikera czytającego tekst orędzia prezydenta Mościckiego. W domu wciągnęłam się od razu w atmosferę wojenną, trzeba było na gwałt zaklejać okna paskami i uszczelniać, szyć tampony, przygotowywać roztwór sody oczyszczonej. Wszystko to potem okazało się nonsensowne i bezcelowe.”

Anna Maria Hinel (1924–1943)

Źródło: Muzeum Auschwitz otrzymało pamiętnik więźniarki Anny Hinel (fragmenty) http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/786257,muzeum-auschwitz-otrzymalo-pamietnik-wiezniarki-anny-hinel-fragmenty,2,id,t,sa.html, dziennikzachodni.pl, 19 marca 2013

O myślach , O myśleniu , O rzeczywostości , O śmierci

„Zawsze mówiłam i mówię, że nie można było przeżyć obozu, Pawiaka bez pomocy i bez przyjaźni, która pozwalała przetrwać najgorsze sprawy, najcięższe przeżycia i która dawała moc (…) Wyniosłam z moich przeżyć z okresu wojny świadomość, że człowiek jest bardzo mocny, że musi mieć oparcie w innych ludziach. (…) Słowa patriotyzm i Ojczyzna (…) myśmy tych słów nie nadużywały. Ojczyzna tak, częściej, ale słowo patriotyzm… ono było w naszym otoczeniu, ono było w nas, w sposobie życia innych, w stosunkach między ludźmi…”

Danuta Brzosko-Mędryk (1921–2015)

o przeżyciach obozowych, przyjaźni i patriotyzmie.
Źródło: Przyjaźń, która dawała moc. Pamięci Danuty Brzosko-Mędryk (1921-2015) http://www.ravensbruck.pl/pl/ciekawostki/danuta-brzosko-medryk, ravensbruck.pl

O pomocy , O ojczyźnie , O przyjaźni

„Jestem Polakiem – więc mam obowiązki polskie – tak mnie uczono w domu rodzinnym, w szkole, w harcerstwie, na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, w Młodzieży Wszechpolskiej przed wojną. Wpajanie tej prawdy patriotyczno-narodowej zaowocowało zaangażowaniem się w życie konspiracyjne, kiedy sprawy Polski były ważniejsze niż własne życie. Inną formą tego zobowiązania kierowaliśmy się za granicą – kiedy opuszczałam ojczyznę, wiedziałam, że wobec niej mam obowiązek godnie ją reprezentować.”

Maria Mirecka-Loryś (1916) Polska kombatantka, w czasie II wojny światowej działaczka partyzancka i antykomunistyczna, po wojnie działaczka…

Źródło: Przede wszystkim Polska. Zapiski amerykańskie z lat 1952-2010, opr. K. Kaczmarski i R. Sierchuła, Rzeszów 2016, s. 10.

O ojczyźnie , O młodzieży , O życiu , O domu

„Rumfoord miał z Dreznem kłopot. Jego jednotomowa historia Amerykański Sił Powietrznych w drugiej wojnie światowej miała być popularnym skrótem dwudziestosiedmiotomowej Oficjalnej historii Sił Powietrzbych w drugiej wojnie światowej.”

Kurt Vonnegut książka Rzeźnia numer pięć

Rzecz polegała na tym, że w tych dwudziestu siedmiu tomach nie było prawie nic na temat nalotu na Drezno, chociaż zakończył się on takim oszałamiającym sukcesem.
Rzeźnia numer pięć

O historii

„Gdy przyszłe roczniki Wyższej Szkoły Wojennej Polski dla studiów taktycznych wyjeżdżać będą na pole bitwy nad Bzurą niech nie przeoczą, że formy działań wojennych ulegają zmianom i zależą od techniki uzbrojenia, ale że prawa wojny pozostają niezmienne. Spośród wielu tych praw najbardziej zasadnicza jest tak prosta, a tak trudna do zrealizowania prawda, że nie ma zwycięstwa bez bitwy. A przechodząc koło grobów poległych nad Bzurą żołnierzy polskich, niech ci, którzy kształcą się na przyszłych dowódców, wspomną, że leżą tu żołnierze, którzy starali się wykonać niewykonalny wówczas obowiązek obrony Polski.”

Tadeusz Kutrzeba (1886–1947) generał polski

o bitwie nad Bzurą.
Źródło: Bitwa nad Bzurą – największa batalia kampanii wrześniowej http://nowahistoria.interia.pl/polska-walczaca/news-bitwa-nad-bzura-najwieksza-batalia-kampanii-wrzesniowej,nId,1497184, interia.pl, 9 września 2014.

O prawdzie

„Śmierć latała ze mną podczas wojny przycupnięta na siedzeniu mojego spitfire’a, towarzyszyła mi też, gdy rozwścieczone fale były w zmowie z wiatrem i czyhały na chwilę słabości kruchej żaglówki. Śmiertelne zagrożenie przynosiły mi polowania na dzikie zwierzęta i wizyty wśród wrogich i pierwotnych plemion indiańskich. Śmierć kryła się w kulach rabusiów, w zatrutych strzałach, w pełnych jadu zębach węży. W dziewiczej selwie, na drogach i bezdrożach, w wodzie i w górach miałem szansę walczyć ze śmiercią. Na kulę mogłem odpowiedzieć kulą, a furię Przyrody mogłem pokonać mięśniami, zręcznością i pomysłowością. Tutaj, w selwie żelaza i betonu, czułem się bezradny, nie znałem dostatecznie świata kłamstw.”

Tony Halik (1921–1998) polski podróżnik

Źródło: Moja wielka przygoda (1988)

O śmierci , O zwierzętach

„W przypadku wojny spierdalałbym gdzie pieprz rośnie. Oczywiście z bliskimi, z rodziną, ale kategorie takie jak patriotyzm czy obrona miast i granic miałbym gdzieś. Oczywiście, przyparty do muru, w samoobronie - jak w wypadku powstania warszawskiego, które do dziś porusza mnie i napawa wielkim przygnębieniem - walczyłbym. Ale uważam, że nie warto oddawać życia za Polskę.”

Tymon Tymański (1968) polski kompozytor, instrumentalista, poeta, prozaik

Źródło: AD HD. Autobiografia. Z Tymonem Tymańskim rozmawia Rafał Księżyk, Kraków 2013, s. 38.

O rodzinie

„Roger Ebert porównujący ten epik do Star Wars jest równie groteskowy, co Paweł Felis sugerujący, że nasze dzieci będą cytować teksty z Wojny polsko-ruskiej Żuławskiego tak, jak my cytujemy Rejs. Seans 3D w okularach trójwymiarowych przez pół godziny robi wrażenie w aspekcie technologicznym. Później zostają dwie godziny niemiłosiernie nudnej bajki, gdzie każdy zwrot akcji można przewidzieć ze sporym wyprzedzeniem. Nigdy nie pasjonowałem się grami komputerowymi, a do kina chodzę po to, żeby trafić na kreatywne wykorzystanie filmowych środków wyrazu. Także sorry.”

Borys Dejnarowicz (1983) polski muzyk i krytyk muzyczny

o filmie Avatar
Źródło: Notatki filmowe http://www.substanceonly.net/notatki, substanceonly.net

O grach , O wrażeniach , O dzieciach

„Adolf Rudnicki, autor Czystego nurtu, był dla mojego pokolenia jednym z najważniejszych pisarzy polskich. Zwłaszcza w opowiadaniach pisanych tuż po wojnie opisał prawie wszystko to, co dziś na nowo odkrywają literaccy specjaliści od Holocaustu. Zaś w latach 80. miał triumfalny come back, gdy w kilku eseistyczno-wspomnieniowych książkach dokonał bardzo przenikliwego rozliczenia postaw intelektualistów swego pokolenia (w tym własnej) wobec komunizmu. Za życia nie narzekał też na brak uznania, ba – w latach 50. i 60. XX wieku był (jak na ówczesne standardy) kimś w rodzaju warszawskiego, literackiego celebryty.”

Piotr Bratkowski (1955) polski poeta, krytyk literacki i publicysta

Źródło: Mała dziewczynka, wielki pisarz i starzejący się dziennikarz patrzą na getto http://www.newsweek.pl/kultura/adolf-rudnicki-wielki-pisarz-patrzy-na-getto,artykuly,355602,1.html, newsweek.pl, 22 stycznia 2015.

O książkach , O wieku

„Obywatele! Gdy armia nasza z bezprzykładnym męstwem zmaga się z przemocą wroga od pierwszego dnia wojny, aż po dzień dzisiejszy, wytrzymując napór ogromnej przewagi całości bez mała niemieckich sił zbrojnych, nasz sąsiad wschodni najechał nasze ziemie, gwałcąc obowiązujące umowy i odwieczne zasady moralności. Stanęliśmy tedy nie po raz pierwszy w naszych dziejach w obliczu nawałnicy, zalewającej nasz kraj z zachodu i wschodu. (…) Na każdego z was spada dzisiaj obowiązek czuwania nad honorem Naszego Narodu w najcięższych warunkach.”

Ignacy Mościcki (1867–1946) prezydent II Rzeczypospolitej

orędzie do obywateli wydane w Kosowie Huculskim po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939.
Źródło: Kalendarium. 17 września 1939 https://1wrzesnia39.pl/39p/kalendarium-1/8885,17-wrzesnia-1939-niedziela.html, 1wrzesnia39.pl

„Stajemy naprzeciwko wymierzonemu w nas zewnętrznemu atakowi, który jest bardziej niebezpieczny niż którekolwiek poprzednie wojny… Zmagamy się z ekstermistami, którzy znają tylko język zabijania i zbrodni.”

Baszszar al-Asad (1965)

Tak jak cytuje Holly Yan i inni Al-Assad touts plan for resolution, says enemies of Syria 'will go to hell' http://edition.cnn.com/2013/01/06/world/meast/syria-civil-war/?hpt=hp_t1, CNN (17 stycznia 2013)

O języku słowackim

„Należy wspierać wszystko, co może osłabić Rosję, a więc i dążenia niepodległościowe ludów podbitych. Wydaje się, że dzisiaj teza niepodległości Ukrainy i Białorusi ma lepsze podłoże w świadomości narodów ukraińskiego i białoruskiego, niż to miało miejsce w okresie po I wojnie światowej.”

Julian Kulski (1892–1976)

wypowiedź z 1969.
Źródło: Magdalena Stopa, Julian Kulski – prezydent okupowanej walczącej Warszawy, Editions Spotkania, Warszawa 2017, s. 13.

O ludziach

„Canaris zdawał sobie sprawę z sytuacji, ale z fatalizmem niemal orientalnym nie czynił nic, aby się temu wszystkiemu przeciwstawić. Wierzył w przeznaczenie i zezwalał na to, aby jego samego i jego organizację unosił prąd. Pełen złudnych nadziei zaniedbywał swoje obowiązki i nieustannie podróżował z jednego kraju do drugiego, z jednego sektora frontu na inny. Od czasu do czasu podejmował rzeczywiste wysiłki zmierzające do zawiązania konspiracji antyhitlerowskiej, ale w decydujących momentach się wycofywał. Gnębił go niepokój o losy wojny i własne pokrzyżowane plany i nadzieje.”

Walter Schellenberg (1910–1952) funkcjonariusz SS, szef niemieckiego wywiadu

Wspomnienia (1987)
Źródło: s. 228.

O losie , O czasie , O wysiłku , O podróżowaniu

„Komuniści po wojnie prawie całkowicie spełnili wyśniony od dawna sen endeków, odcięli wschód i przesuwając nas na zachód uczynili ten kraj niemal monoetnicznym i monoreligijnym. Korzenie naszej kultury, a zatem i kuchni, tkwią jednak w I Rzeczypospolitej, która była krajem wielokulturowym, wieloreligijnym, wieloetnicznym, krajem, który do czasu Konstytucji 3 maja był unią dwupaństwową. A na dodatek, kiedy rodziła się nowoczesna kuchnia, czyli w XIX wieku, ten kraj był pod zaborami.”

Robert Makłowicz (1963) dziennikarz polski

Źródło: Robert Makłowicz: Czy to nie byli Polacy? Dostałbym w ryj, gdybym się ich spytał https://kultura.onet.pl/wywiady-i-artykuly/robert-maklowicz-czy-to-nie-byli-polacy-dostalbym-w-ryj-gdybym-sie-ich-spytal/cx87jhf, onet.pl, 3 lutego 2018

O czasie , O snach , O wieku

„Mówiłem wyłącznie po niemiecku. Gdy skończyła się wojna, zmieniono nam nazwisko ze Schmidt na Szmidt. Brat Eberhardt został Edwardem, siostra Ingrid – Iwoną. Trzeba było się uczyć polskiego, łatwo nie było.”

Józef Szmidt (1935) polski lekkoatleta, dwukrotny mistrz olimpijski

Źródło: Piotr Płatek, Święty spokój Józefa Szmidta, „Gazeta Wyborcza”, 21 kwietnia 2008, s. 12.

O siostrze

„Widocznie potrzebna, skoro przychodzą. Może chcą na dwie godziny uciec od wojny? Tam się teatr traktuje inaczej niż teraz w Polsce. Cały czas jest dialog między sceną a publicznością. Rodzaj psychodramy. Sceny przerywane są oklaskami, ludzie nie boją się śmiać z przerażających kwestii Policjanta. Sztukę wystawił charkowski Teatr Narodowy i grają aktorzy klasy Łomnickiego i Holoubka. Polski reżyser Andrzej Szczytko dyrygował jak trzeba. Ja się ogólnie słabo wzruszam, ale mam do tego przedstawienia i do tych aktorów stosunek liryczny. Jak oglądałem Antygonę… w ich wykonaniu, zapominałem, że to ja napisałem. Tak czy inaczej, wojna, a 900 miejsc sprzedanych. Mówiono mi, że bilety kupują w Charkowie ludzie, którzy niekoniecznie mają na chleb.”

Andrzej Szczytko (1955)

Janusz Głowacki w odpowiedzi na pytanie „Po co Charkowowi Antygona w Nowym Jorku? Mało mają własnych nieszczęść?”, o premierze w Narodowym Teatrze Dramatycznym im. Tarasa Szewczenki w Charkowie.
O Andrzeju Szczytce
Źródło: Janusz Głowacki. Świat pęka http://wyborcza.pl/magazyn/1,145245,17919406,Janusz_Glowacki__Swiat_peka.html?disableRedirects=true, wywiad w „Gazecie Wyborczej – Magazynie Świątecznym”, 16 maja 2015.

O zapominaniu , O ludziach , O czasie

„Kocham Polskę tak jak ktoś, kto ją utracił i długo tęsknił. Kocham Polskę tak jak kocha się dziecko czy rodziców. Po prostu kocham. Powiedzieć, że kocham, bo znam, bo to jest moje, swojskie i znane, to za mało. Dotąd myślałam, że kocham Gdańsk, morze, park w Szczecinie, ale ostatnio jechałam przez Gniezno i czułam takie wzruszenie, że trudno mi to opisać. Jak ktoś mówi, że kocha Polskę to natychmiast podejrzewany jest o jakieś nacjonalistyczne skrzywienia, a ja jestem zdeklarowaną liberałką. W Polsce trzeba wciąż uważać co się mówi. (…) Kiedy mówię, że lubię jakiś stary kościółek zaraz słyszę, że chyba zdewociałam. Kiedy oburzam się słysząc, że Polska jest w ruinie, mówi mi się, że nie tylko w ruinie, ale nie odzyskała wolności, że jest pod zaborami. Jakimi zaborami? Zwyczajne proste zdania bez podtekstu zaraz się upolitycznia, nawet u cioci na imieninach. Bo Polska to dwa obozy, które poza wspólnym językiem nie mają nic wspólnego, dzieli je historia, religia, media, permanentna wojna domowa o wszystko i o nic.”

Magdalena Parys (1971) polska poetka, pisarka i tłumaczka mieszkająca w Berlinie

Źródło: rozmowa Beaty Kęczkowskiej Magdalena Parys: Aż się we mnie trzęsie. „Wysokie Obcasy extra”, październik 2015

O morzu , O myślach , O myśleniu , O języku słowackim

„Cała historia Niemiec jest po części zbiorową amnezją i równoczesnym przypominaniem tego co było. Dotyczy to zarówno II wojny światowej jak i długiego okresu kolaborowania ze Stasi.”

Magdalena Parys (1971) polska poetka, pisarka i tłumaczka mieszkająca w Berlinie

Źródło: rozmowa Patrycji Janowskiej Magdalena Parys: Magik z Berlina. „Lampa”, nr.3/4 2014

O historii

„Nie był on nigdy, w żadnym okresie mego życia, bohaterem mojego romansu ani ideałem kształtującym moje poglądy czy zamierzenia. Nie stał się nim również w czasie drugiej wojny, kiedy stał u szczytu swego powodzenia, był premierem rządu, naczelnym wodzem i centralną postacią owych czasów, do której garnęli się zarówno jego wielbiciele, jak przeciwnicy.”

Klaudiusz Hrabyk (1902–1989)

opinia o gen. Władysławie Sikorskim.
Źródło: Wspomnienia, cz. II http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Rocznik_Historii_Czasopismiennictwa_Polskiego/Rocznik_Historii_Czasopismiennictwa_Polskiego-r1970-t9-n3/Rocznik_Historii_Czasopismiennictwa_Polskiego-r1970-t9-n3-s417-441/Rocznik_Historii_Czasopismiennictwa_Polskiego-r1970-t9-n3-s417-441.pdf, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”, 9, 1970, 3, s. 441.

O czasie

„Ogromnie cenię Chile i Chilijczyków, zaniepokoiłem się więc, kiedy mój przyjaciel Salvador Allende został prezydentem i wpuścił do swego kraju hordy zbrojnych radykałów z całego świata. Wynikła z tego największa na świecie inflacja, powszechna przemoc i groźba wojny domowej. Poczułem ulgę, kiedy władzę przejął, zgodnie z wolą Parlamentu, generał Pinochet, a jeszcze bardziej ucieszyło mnie, że zdołał ożywić gospodarkę i postawił ją na pierwszym miejscu w Ameryce Łacińskiej. Uniemożliwiając przekształcenie Chile w komunistycznego satelitę, generał ściągnął na siebie wściekłą nienawiść Związku Sowieckiego, którego propaganda z powodzeniem przedstawiała go w lewicujących salonach na całym świecie jako demona. Był to ostatni triumf sowieckich agentów, zanim KGB sam skończył na śmietniku historii, natomiast w moich oczach Pinochet pozostał bohaterem, bo wiem, jak wygląda prawda.”

Paul Johnson (1928) dziennikarz i historyk angielski

Bohaterowie (2007)
Źródło: Bohaterowie, wyd. Świat Książki, Warszawa 2009, tłum. Anna i Jacek Maziarscy, s. 315-316.

O nienawiści , O prawdzie , O pewności siebie , O historii

„Od momentu powstania Brygada nie cieszyła się najlepszą opinią wśród pozostałych organizacji konspiracyjnych, a oceny ferowane wówczas miały zaważyć na jej losach także i w okresie powojennym, m. in. w czasie formowania kompanii wartowniczych. Najostrzej – zarówno w czasie wojny, jak i po jej zakończeniu – potępiali ją publicyści komunistyczni, co jest zrozumiałe, gdyż dla Brygady komuniści – obok oddziałów radzieckich – byli od początku przeciwnikiem numer jeden.”

Czesław Brzoza (1947) polski historyk

Źródło: Od Miechowa do Coburga: Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych w marszu na zachód http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Pamiec_i_Sprawiedliwosc/Pamiec_i_Sprawiedliwosc-r2004-t3-n1_(5)/Pamiec_i_Sprawiedliwosc-r2004-t3-n1_(5)-s221-274/Pamiec_i_Sprawiedliwosc-r2004-t3-n1_(5)-s221-274.pdf, „Pamięć i Sprawiedliwość”, 3, 2004, nr 1 (5), s. 224.

O losie , O czasie

„Amerykańskie władze zmuszają Polskę, żeby wypłaciła odszkodowania za holokaust. Ale Stany Zjednoczone nadal przetrzymują majątki ofiar holokaustu zdeponowane w amerykańskich bankach podczas II wojny światowej.”

Norman Finkelstein (1953) amerykański politolog, nauczyciel akademicki i pisarz

Źródło: Przedsiębiorstwo holokaust, Volumen, Warszawa 2001, ISBN 83-7233-106-5, s. 201.

„Jaki to dziwny kalejdoskop możliwości i rzeczywistości. Jestem w San Sebastian, w Hiszpanii, w kraju nie będącym teatrem wojny. Przy odrobinie wysiłku mogę się znaleźć bezpiecznie na terenie bliskiej placówki alianckiej. Tymczasem to, co będę robił w najbliższej przyszłości, to powrót przez Pireneje w charakterze zwierzyny łownej. Potem parę godzin podróży pociągiem, obiad itp. jako dobry, spokojny obywatel wracający z wyprawy handlowej. Dalsze kilkadziesiąt godzin jako nietykalny generał, przed którym wszyscy stają na baczność i któremu każdy Niemiec chce się przysłużyć. Potem Warszawa – i znowu jako kandydat na zaszczute zwierzę, któremu pierwszy lepszy Niemiec może bezkarnie strzelić w łeb.”

Kazimierz Leski (1912–2000) inżynier polski, żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego

Źródło: Życie niewłaściwie urozmaicone. Wspomnienia oficera wywiadu i kontrwywiadu AK, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989, s. 233.

O charakterze , O rzeczywostości , O wysiłku , O przyszłości

„Tablica ta upamiętnia pracę Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego – matematyków polskiego wywiadu, którzy pierwsi złamali kod Enigmy. Ich praca ogromnie pomogła kryptologom w Bletchley Park i przyczyniła się do zwycięstwa aliantów w II wojnie światowej.”

Jerzy Różycki (1909–1942) polski matematyk

tekst tablicy w języku angielskim i polskim w Muzeum Kryptologicznym w Bletchley Park pod Londynem, 2002.
Źródło: Sukcesy polskich kryptologów docenione! http://www.matematyka.wroc.pl/doniesienia/sukcesy-polskich-kryptologów-po-latach-docenione!, matematyka.wroc.pl

„Polscy matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski z krajowego Biura Szyfrów złamali kody maszyny szyfrującej Enigma. Pracując razem z inżynierami fabryki AVA w Warszawie zbudowali bombę – pierwszą maszynę deszyfrująca kody Enigmy. Ich osiągnięcia były podstawą do dalszych prac Brytyjczyków nad deszyfracją, które w okresie późniejszym z pomocą Amerykanów, przyczyniły się do zakończenia II wojny światowej. To prestiżowe wyróżnienie ostatecznie niweczy kolportowaną przez blisko 70 lat fałszywą informację przypisującą zasługi związane ze złamaniem kodów Enigmy tylko Brytyjczykom i Amerykanom.”

Jerzy Różycki (1909–1942) polski matematyk

komunikat przygotowany przez organizację IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) z USA, odznaczenie „Milestone”.
Źródło: Polacy, którzy złamali kod Enigmy, docenieni prestiżową nagrodą. Szkoda, że po tylu latach… http://www.pcworld.pl/news/Polacy-ktorzy-zlamali-kod-Enigmy-docenieni-prestizowa-nagroda-Szkoda-ze-po-tylu-latach,398032.html, pcworld.pl

O pomocy

„Zająwszy Miasteczko, Kozacy wyrżnęli kogo mieli wyrżnąć, w cerkwi pomodlili się i podziękowali Panu Bogu za jeszcze jedno zwycięstwo, rozbili i splądrowali kramy i oberże, powiesili na wieży kościelnej starego katolickiego kapłana, wypili tyle gorzałki, ile któremu nakazywało pragnienie, po czym dopiero zaczęli się bawić. W Miasteczku kobiet było dużo, kobiet i dziewcząt, mężczyźni w większości wyginęli męską śmiercią, z bronią w ręku, podczas zaciętej, ale nieudanej obrony, starcy i chorzy dobrowolnie poszli w niewolę, licząc na miłosierdzie chrześcijańskie zwycięzców, ale wojna wojną, żadnego miłosierdzia nie było, krew lała się strumieniami, polska krew i żydowska.”

Kalman Segal książka Śmierć archiwariusza

Źródło: Śmierć archiwariusza, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1967, s. 22.

O śmierci , O kobietach , O mężczyznach , O Bogu

„Nie chcąc wydusić słowa o tym, że w ogóle trwa nasilająca się wojna klasowa, elity brną bez końca w teorie spiskowe o rosyjskim mataczeniu, o nagłym wybuchu spontanicznej mizoginii, o fali imigrantów, buncie maszyn i tak dalej. Chociaż te wszystkie obawy są wyraźnie skorelowane z nastrojami bojowej zaściankowości, które napędzają Trumpa i Brexit, ale schodzą na plan dalszy wobec głębokiej przyczyny: wojny klasowej przeciwko biednym.”

Janis Warufakis (1961)

Źródło: Warufakis: Jak nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o wojnę klas http://krytykapolityczna.pl/swiat/warufakis-klasy-spoleczne-konflikt-elity/, przeł. Maciej Domagała, krytykapolityczna.pl, 13 grudnia 2017.

„Weszło w obyczaj, z duchem z zbrojnego powstania niezgodny, urzędowanie. Ledwo nie kto w Boga wierzył, chciał urzędować w Warszawie – urzędować koniecznie i świetnie. To trwało aż do ostatka. Familiami, prowincjami, grupami rzucano się tedy do urzędów, jakby naród dlatego tylko powstał, ażeby pewnym osobom i zbiorom osób w nagrodę dawnych zasług, nabytych reputacyj, przecierpianych pod moskiewskim uciskiem prześladowań do tego niewczesnego popisu otworzyć pole. Ten siedział lat parę w więzieniu – a więc zrobić go ministrem! Ów pod przeszłym rządem otrzymał niezasłużoną dymisję z rządu, z sejmu lub z rady obywatelskiej – a więc zrobić go przynajmniej zastępcą ministra! Innego wielki książę skrzywdził osobiście – a więc zrobić go zastępcą radcy stanu! Bez względu na szczególność fachu, na specjalność zatrudnienia, szlachta wprost od pługa chwytała podczas wojny posady główne (…).”

Maurycy Mochnacki książka Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831

o rządach powstańczej dyktatury generała Józefa Chłopickiego.
Źródło: Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831, Berlin-Poznań 1863, s. 12–13.

O Bogu

„To smutne, że chrześcijanie co i rusz twierdzą, jakoby wojna prowadzona przez Niemcy nie była aż tak dalece niesprawiedliwa, ponieważ ma na celu wytępienie bolszewizmu. Tak, to prawda, że większość naszych żołnierzy przebywa obecnie w najgorszym bolszewickim kraju, chcąc unieszkodliwić i rozbroić wszystkich stawiających opór. Mam jednak pytanie. Kogo tam zwalczają? Bolszewizm czy naród rosyjski? (…) Nawet pobieżna analiza historii nasuwa konstatację: jeśli władca napada zbrojnie na inny kraj, to zazwyczaj nie po to, aby zmieniać ten kraj na lepsze, lub coś mu ofiarować. Zazwyczaj najeźdźca pragnie czegoś dla siebie i bierze to. Pojawia się więc pytanie, przeciw komu prowadzona jest ta walka? Jeśli przeciw bolszewizmowi, wówczas dziwić musi fakt, dlaczego tak dużo mówi się o innych sprawach, jak złoża rud, ropy naftowej czy urodzajnej ziemi?”

Franciszek Jägerstätter (1907–1943) Austriacki żołnierz Wehrmachtu uznany przez Kościół katolicki za męczennika i błogosławionego

o ataku Niemiec na ZSRR
Źródło: Erna Putz, Boży dezerter. Franz Jagerstatter 1907–1943, Warszawa 2008, s 226-227

O prawdzie , O walce , Pytanie , O pewności siebie

„Nie da się wygrać wojny bez elementu improwizacji, tak samo jak prawdziwa sztuka nie może powstać bez ziarna irracjonalności, które inaczej nazywamy talentem autora. ** Źródło: s. 128.”

Henning Mankell (1948–2015) szwedzki pisarz

Głębia (2017)

O sztuce

„Ten zadziwiający książę był jednocześnie niecierpliwy i uparty, gwałtowny i przebiegły, odważny na wojnie i uległy wobec pochwał. Do działania popychały go przeciwstawne ambicje. Zawsze angażował się w gigantyczne przedsięwzięcia, i zawsze ponosił klęskę z powodu błędnej oceny rzeczywistości. Jego żywiołem była wojna, natomiast źle się sprawdzał w zarządzaniu w czasie pokoju. (…) Ten możny pan o duszy megalomana miał temperament prawdziwego awanturnika, gust parweniusza i ambicje założyciela dynastii. Nie było w Europie pustego tronu, po który nie próbowałby sięgnąć. Zawsze jednak na próżno.”

Maurice Druon Królowie przeklęci

o Karolu Walezjuszu, bracie króla Filipa IV Pięknego.
Królowie przeklęci
Źródło: Zamordowana królowa, tom II, s. 344.

O rzeczywostości , O czasie , O pokoju , O duszy

„Widocznie potrzebna, skoro przychodzą. Może chcą na dwie godziny uciec od wojny? Tam się teatr traktuje inaczej niż teraz w Polsce. Cały czas jest dialog między sceną a publicznością. Rodzaj psychodramy. Sceny przerywane są oklaskami, ludzie nie boją się śmiać z przerażających kwestii Policjanta. Sztukę wystawił charkowski Teatr Narodowy i grają aktorzy klasy Łomnickiego i Holoubka. Polski reżyser Andrzej Szczytko dyrygował jak trzeba. Ja się ogólnie słabo wzruszam, ale mam do tego przedstawienia i do tych aktorów stosunek liryczny. Jak oglądałem Antygonę… w ich wykonaniu, zapominałem, że to ja napisałem. Tak czy inaczej, wojna, a 900 miejsc sprzedanych. Mówiono mi, że bilety kupują w Charkowie ludzie, którzy niekoniecznie mają na chleb.”

Janusz Głowacki (1938–2017) polski pisarz

w odpowiedzi na pytanie „Po co Charkowowi Antygona w Nowym Jorku? Mało mają własnych nieszczęść?”, o premierze w Narodowym Teatrze Dramatycznym im. Tarasa Szewczenki w Charkowie.
Źródło: Janusz Głowacki. Świat pęka http://wyborcza.pl/magazyn/1,145245,17919406,Janusz_Glowacki__Swiat_peka.html?disableRedirects=true, wywiad w „Gazecie Wyborczej – Magazynie Świątecznym”, 16 maja 2015.

O zapominaniu , O ludziach , O czasie

„W tamtym okresie Karol zaczął samego siebie pytać, dlaczego to wszystko zostało mu oszczędzone, dlaczego tylu bliskich mu ludzi straciło życie, a on nie. Początkowo pomyślał, iż życie zawdzięcza przeznaczeniu, szczęściu, a może po prostu przypadkowi. Później jednak przypomniał sobie, że w Bożych planach nic nie jest przypadkowe. W każdym razie zło, jakie przyniosła ze sobą wojna, oraz ogrom tragedii i cierpienia wielu milionów ludzi, naznaczały na zawsze życie Karola i wpłynęły na jego wybór.”

Gian Franco Svidercoschi (1936)

Historia Karola Wojtyły
Źródło: s. 132

O życiu , O cierpieniu , O ludziach , O złu