Cytaty na temat dyktatura (151 cytatów)

„Te wydarzenia to doskonały materiał do napisania książki o dyktaturze w demokratycznym kraju. Ten, co pisze te oszczerstwa, to chyba był uczniem Fidela Castro.”

Piotr Morta (1959)

Źródło: Ilustrowany Tygodnik Powiatowy, 14 czerwca 2015 http://www.powiatowy.pl/2015/06/jak-odpowiadaja-i-nieodpowiadaja-zwiazkowcy/

O książkach

„W demokracji wolno głupcom głosować, w dyktaturze wolno głupcom rządzić.”

Bertrand Russell (1872–1970) angielski logik, matematyk, filozof, myśliciel, działacz społeczny i eseista, noblista w dziedzinie literat…

O demokracji

„Bez względu na obecną tendencję wiodącą ku silnym władcom, totalitarnym państwom, lewicowym dyktaturom, moje przekonania pozostały niezachwiane. Wierzę w jednostkę i w zdolność wolnych jednostek do wspólnego wysiłku. Pod tym względem moje życie i moja praca były sukcesem.”

Emma Goldman (1868–1940) amerykańska myślicielka anarchistyczna pochodzenia litewskiego

Źródło: Was My Life Worth Living, cyt. za: Anarchistka w drodze do wolności, praca zbiorowa, „Przekrój” nr 37, 10 września 2012.

O życiu , O wysiłku , O wolności , O sukcesie

„Precz z przeciętnością. Wybijanie osobowości zasadą mennicy – przez tłoczenie bilonu. Nie wolno się bać. Nie wolno cię nabierać kwartą z kilkoma innymi jeszcze. Ty osobiście musisz się w kwarcie nie mieścić. Jest zapotrzebowanie na świecie nie tyle na dyktatury, ile na ludzi o własnym i wyraźnym zarysie psychiki i twarzy.”

Włodzimierz Sedlak (1911–1993) polski duchowny katolicki, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Człowiek i Góry świętokrzyskie

O ludziach , O osobowości

„Dyktatura z konieczności musi rodzić spiski, knowania i zdrady. Człowiekiem, dopuszczającym się najcięższej zdrady wobec własnej Ojczyzny – jest ten, kto odbiera własnemu narodowi wolność i swobodę.”

Zygmunt Żuławski (1880–1949)

Źródło: Refleksje, wyd. Komisji Centralnej Związków Zawodowych, Warszawa 1939 http://lewicowo.pl/zdrajcy/.

O zdradzie , O wolności , O ojczyźnie

„Potrzeba nam dyktatury miłości.”

Antoni Regulski

„Emigracja ma sens tylko wtedy, gdy potrafi wypracowywać, a przynajmniej wspierać wszelkie inicjatywy służące oporowi przeciwko dyktaturze monopartii.”

Jerzy Giedroyc (1906–2000) polski publicysta, działacz emigracyjny, wydawca

Źródło: Magdalena Grochowska, Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu, Warszawa 2009.

Sens

„Zwycięstwa w biegach zawdzięczałem po prostu długim nogom i zawsze bezgranicznemu w trakcie biegu lękowi przed porażką. Nigdy nie odczuwałem ochoty uprawiania jakiegokolwiek sportu, ba, zawsze go nienawidziłem i jeszcze dzisiaj nienawidzę. We wszystkich epokach wszystkie rządy zawsze przypisywały sportowi największe znaczenie, i słusznie, bawi on bowiem, ogłupia i odurza masy, a dyktatury wiedzą najlepiej, dlaczego zawsze i w każdym wypadku opowiadają się za sportem. Kto jest za sportem, ma masy po swojej stronie, kto jest za kulturą, ma je przeciw sobie, mawiał mój dziadek, dlatego zawsze wszystkie rządy są za sportem i przeciw kulturze.”

Thomas Bernhard (1931–1989) austriacki pisarz i dramaturg

Autobiografia

O sporcie

„Liczba krajów na świecie, opierających się siłom dyktatury, wzrasta.”

Alaksandr Łukaszenka (1954) białoruski polityk, prezydent

do Hugona Cháveza w trakcje spotkania w Mińsku.
Źródło: lewica.pl, 26 lipca 2006

O sile

„Pacyfiści to są ludzie wzięci z księżyca, którzy nie rozumieją, że jakby nie było silnego ruchu oporu przeciwko dyktaturze, faszyzmowi, komunizmowi, to pacyfizm by nie istniał. Co to znaczy pacyfizm? Nie słyszałem, by pacyfiści ostro protestowali, że w ciemnych krajach arabskich kamieniują kobiety, które poszły z kochankiem do łóżka. Najwyżej cienko zamiauczą, ale nic poza tym. Krzyczą na demokrację, a jakoś nie krzyczą na rzeczywiste, twarde dyktatury. To pacyfiści. Dlatego ich działania są w istocie pogardą dla człowieka.”

Marek Edelman (1922–2009) przywódca powstania w getcie warszawskim, lekarz, działacz polityczny

Źródło: s. 134.

O kobietach , O ludziach , O demokracji , O kochankach

„Różnica między Demokracją a Dyktaturą jest taka, że w Demokracji najpierw się głosuje, a potem dostaje rozkazy; w Dyktaturze nie marnuje się czasu na głosowanie.”

Charles Bukowski (1920–1994) amerykański poeta i powieściopisarz

Tom Najpiękniejsza dziewczyna w mieście (1967), Polityka, czyli rypanie kota w tyłek

O demokracji , O czasie

„Rządy Pinocheta były jednym z najtrudniejszych okresów w historii Chile, nasze myśli są dziś z ofiarami jego dyktatury oraz ich rodzinami.”

Augusto Pinochet (1915–2006) wojskowy dyktator Chile

Źródło: oświadczenie rzecznika Białego Domu, USA

O domu , O historii , O myślach , O myśleniu

„Ja bym powiedziała tak, do wczoraj myślałam, że mamy rząd autorytarny, od wczoraj myślę, że dyktaturę.”

Hanna Gronkiewicz-Waltz (1952) polska ekonomistka, prezes NBP

o sytuacji po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z 9 marca br. o niezgodności z konstytucją ustawy o TK.
Źródło: radziozet.pl http://www.radiozet.pl/Radio/Programy/Gosc-Radia-ZET/Artykuly/Hanna-Gronkiewicz-Waltz-u-Moniki-Olejnik-00019867 z 10 marca 2016 r.

O myślach , O myśleniu

„Co się tam dzieje (…) co ten Cankow, mówcie mi o tym, czego on chce? Aha, rządy silnej ręki, dyktatura jednego stronnictwa. To ciekawe, jak to się zmienia wszystko; demokraci, mówicie, i rządy silnej ręki. Wieszają, mówicie, mordują, to ciekawe, może tak i trzeba?”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

o Aleksandrze Cankowie, dyktatorze Bułgarii.
Źródło: Władysław Baranowski, Rozmowy z Piłsudskim…, s. 191.

„Dyktatura Hitlera była pod jednym, fundamentalnym względem różna od reżimów wszystkich jego poprzedników. Była to pierwsza dyktatura w czasach dynamicznego rozwoju techniki, dyktatura, która, aby zdominować kraj, wykorzystywała w pełni wszelkie środki techniczne. Dzięki urządzeniom takim jak radio czy głośnik osiemdziesiąt milionów ludzi zostało pozbawionych zdolności niezależnego myślenia, a co za tym idzie, było możliwe ich podporządkować woli jednego człowieka.”

Albert Speer (1905–1981) jeden z przywódców hitlerowskich Niemiec

Źródło: Gitta Sereny, Albert Speer: His Battle with Truth, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, tłum. Jolanta Sawicka, wyd. Muza, Warszawa 2008, ISBN 9788374953238, s. 67.

O ludziach , O historii , O myślach , O myśleniu

„Czy natura ludzka ulega zmianie, czy staje się inna w tyglu totalitarnej przemocy? Czy człowiek wyzbywa się właściwego sobie pragnienia wolności? Odpowiedź na to pytanie zdecyduje o losie człowieka i o losie państwa totalitarnego. Zmiana bowiem natury ludzkiej zapowiada powszechny i ostateczny triumf dyktatury państwa, niezmienność zaś ludzkiego dążenia do wolności jest wyrokiem na państwo totalitarne.”

Wasilij Grossman (1905–1964) pisarz radziecki

Życie i los (1959)

O losie , O naturze , O wolności , O zmianach

„Dewastujące kulturę polityczną cechy niosła zwłaszcza endecka prawica, która głosiła radykalny antysemityzm i budowała wizję monopartyjnej dyktatury nacjonalistycznej, a w działalności bieżącej coraz chętniej uciekała się do przemocy, zwłaszcza wobec Żydów.”

Andrzej Friszke (1956) polski historyk

Źródło: Wstęp w: Adam Ciołkosz. Portret polskiego socjalisty, wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2011 http://issuu.com/krytykapolityczna/docs/cio_kosz_fragment

„Dyktatury także się starzeją i umierają. Totalitaryzm to ślepy zaułek. Chińska Partia Komunistyczna była w stanie przetrwać do dzisiaj korygując system, ale poprawki nie są w stanie dłużej uchronić jej od rosnącego niezadowolenia ludzi, groźnej dewastacji środowiska, endemicznej korupcji i spowalniającej gospodarki.”

Tendor (1979)

Źródło: Pięć powodów aby z nadzieją patrzeć na Tybet , ratujtybet.blogspot.com, 28 października 2012 http://ratujtybet.blogspot.com/2012/10/piec-powodow-aby-z-nadzieja-patrzec-na.html

O ludziach , O nadziei , O piekle

„Jak to się stało, że tak bardzo martwili nas nieliczni więźniowie polityczni na Kubie, a tak mało dużo liczniejsi w Egipcie i Tunezji? Dlaczego tak aktywnie martwiliśmy się ograniczeniem wolności słowa w Caracas, Moskwie, Pekinie, a tak mało w Kairze i Tunisie? Z jakiego powodu tak bardzo przeżywaliśmy głodówki przeciwników dyktatury Castro i Łukaszenki, a tak mało tortury, którym swoich przeciwników poddawali ludzie Alego i Mubaraka? Dziwna dysproporcja. Bo nie możemy zasłaniać się niewiedzą. (…) Jakoś nie podsuwało nam to pomysłu organizowania protestów przed ambasadami Egiptu ani dyplomatycznego bojkotu Mubaraka. Choć Łukaszenka to przy nim czystej wody liberał i szczery demokrata. Podobnie jak Chavez. I Castro.”

Jacek Żakowski (1957) dziennikarz polski

Źródło: wyborcza.pl, 31 stycznia 2011 http://wyborcza.pl/1,75968,9027828,Dziwni_ulubiency_Zachodu.html#ixzz1Ce7QM24k

O ludziach , O wolności

„W świecie dziecinnych umysłów dyktatury są przecie jedyną formą społeczną.”

Emil Zegadłowicz książka Zmory

Zmory
Źródło: Zmory http://www.polona.pl/dlibra/docmetadata?id=35377, wyd. F. Hoesick, Warszawa 1936, s. 124.

„Z upadkiem reżimu demokratycznego [Jacobo] Arbenza [Guzmana] zostały zaprzepaszczone wszystkie osiągnięte zdobycze społeczne i rewolucyjne, a wprowadzona została w moim kraju otwarta dyktatura faszystowska przeciw narodowi i jego prawom.”

Rodrigo Asturias (1939–2005)

Źródło: „Siempre”, Meksyk, 29 kwietnia 1964, cyt. za: Jan Drohojowski, Ameryka Łacińska z bliska, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1968, s. 245.

„W czasie wojskowej dyktatury tortury były fizyczne i psychiczne, sądzę, że bardziej wyrafinowane niż w Niemczech czy Rosji. Metody przyszły z Ameryki Północnej, gdzie „nasi” ludzie byli instruowani, szkoleni, jak torturować psychicznie, jak nie zostawiać śladów na ciele. Ja swoją wiedzę opieram na doświadczeniu.(…) Jeszcze bardziej przerażające jest to, że Brazylia pomagała w torturowaniu innym krajom: Argentynie, Urugwajowi, Paragwajowi, Boliwii, Chile. W geście solidarności z więźniami politycznymi pojechałem do Paragwaju, potem do Chile. W Chile pod rządami Pinocheta spędziłem dziesięć dni z kardynałem Raulem Silvą Henriquezem, który opowiadał mi i pokazywał, co się tam działo. W Chile były najgorsze tortury na świecie, o jakich mi wiadomo.”

Paulo Evaristo Arns (1921–2016) brazylijski duchowny katolicki, kardynał

Źródło: Artur Domosławski, Gorączka latynoamerykańska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, s. 96.

O ludziach , O książkach , O świecie , O czasie

„Część polityków (…) twierdzi z przedziwnym uporem, że wystarczy znaleźć pieniądze lub dodrukować pieniądze, rzucić je ludziom i że dalej jakoś to będzie. Coraz więcej ludzi, którym żyje się ciężko, widząc ten przedziwny kontredans polityczny tutaj, u nas, w naszym parlamencie (…) jest skłonnych uwierzyć w mit oświeconej dyktatury, coraz częściej wyrażają oni przekonanie, że ktoś wreszcie powinien chwycić to wszystko za mordę i zrobić porządek, i wierzą, że potem, właśnie potem jakoś to będzie.”

Donald Tusk (1957) polski polityk

27 maja 1993, z wystąpienia w sejmie w obronie rządu Hanny Suchockiej, odwołanego następnego dnia.
Źródło: sejm.gov.pl http://ks.sejm.gov.pl:8009/kad1/045/10451012.htm

O pieniądzach , O ludziach

„W dyktaturze każdy boi się każdego, a jeden boi się najbardziej.”

Pier Paolo Pasolini (1922–1975) włoski pisarz, poeta i reżyser filmowy

„Wszystko staje w poprzek drogi: wielowiekowe zacofanie, prymitywna gospodarka, analfabetyzm, fanatyzm religijny, zaślepienie plemienne, chroniczne zagłodzenie, przeszłość kolonialna z jej polityką upodlenia i otępienia podbitych, szantaż imperialistów, zachłanność skorumpowanych, bezrobocie, ujemne bilanse. Na takiej drodze postęp jest trudny. Polityk zaczyna się szamotać, szuka wyjścia w dyktaturze. Dyktatura rodzi opozycję. Opozycja organizuje zamach. I cykl zaczyna się od nowa.”

Ryszard Kapuściński książka Wojna futbolowa

Wojna futbolowa
Źródło: Algieria zakrywa twarz, 8

O przeszłości

„Socjaliści odrzucają wszelką dyktaturę, także dyktaturę proletariatu, która w praktyce przybiera postać dyktatury partii komunistycznej, w dalszym etapie – dyktatury Komitetu Centralnego tej partii, a nawet Pierwszego Sekretarza tej partii, jak to było w okresie rządów Stalina w Związku Sowieckim. Socjaliści odrzucają również ustrój „radziecki”, z którego pozostała tylko nazwa, osłaniająca rządy biurokracji i „aparatczyków” sprawującej władzę monopartii. Socjaliści stoją na stanowisku demokracji politycznej, z równymi prawami dla wszystkich stronnictw politycznych i dla wszystkich obywateli, także dla przeciwników socjalizmu.”

Adam Ciołkosz (1902–1978) polski działacz socjalistyczny, instruktor harcerski

Źródło: Socjalizm – ale jaki?, „Orzeł Biały”, Nr 140, kwiecień 1976 http://lewicowo.pl/socjalizm-%E2%80%93-ale-jaki/.

O demokracji

„Bez takiego środka jak dyktatura nie można się obejść. O dyktaturze należy nie tylko mówić, lecz w razie konieczności trzeba ją też stosować. Rzecz jasna, stosować uczciwie i z rozwagą, jak najmniej ludzi aresztować. Ale jeśli jacyś ludzie chcą doprowadzić do krwawych incydentów – jakież inne możemy mieć wyjście?”

Deng Xiaoping (1904–1997)

Źródło: Należy zajmować wyraźne stanowisko w walce z burżuazyjną liberalizacją [w:] Chińska droga do socjalizmu. Wybór prac z lat 1956–1987, Warszawa 1988.

O ludziach , O walce

„A dyktatura do ostatnich swoich chwil wyglądała jak monolit. Dyktatura nigdy nie upada stopniowo i po trochu, tylko zawsze momentalnie i całkowicie. Do końca wydaje się silna i dlatego nie można przewidzieć tego dnia, w którym przestanie istnieć.”

Ryszard Kapuściński książka Chrystus z karabinem na ramieniu

Chrystus z karabinem na ramieniu
Źródło: rozdział 7. Pierwszy strzał za Mozambik

„W praktyce nie ma dziś innego nacjonalizmu, jak tylko kierowany przez Niemcy – faszystowski: antyrobotniczy – bo odbiera klasie robotniczej wszystkie narzędzia jej społecznego wyzwolenia, antydemokratyczny – bo dąży do ustanowienia partyjnej dyktatury, i antypokojowy – bo musi nieuchronnie doprowadzić do wojny z „bolszewizmem.””

Kazimierz Zakrzewski (1900–1941)

Źródło: Czy „narodowcy” są faszystami?, „Front Robotniczy”, nr 51, 20 października 1936. http://lewicowo.pl/czy-%E2%80%9Enarodowcy%E2%80%9D-sa-faszystami/

O wojnie

„Afryka po wycofaniu się białych kolonizatorów zniszczyła sama siebie. Zniszczyli zasoby, drogi, mosty, szkoły; mordują się milionami, prześladują narodowo, religijnie i rasowo. Potworne zbydlęcenie człowieka. I regres cywilizacyjny. Od roku 1950 w Afryce doszło do 21 wojen, liczba ofiar to prawie 20 milionów. Rasistowska rzeź w Rwandzie – ponad 2 miliony ofiar w ciągu zaledwie kilku dni z powodu oskarżenia o czary!! Afrykanie sami dla siebie są największym zagrożeniem. Uważam, że doskonałym sposobem naprawy tego zła byłoby przywrócenie dyktatury białego człowieka na czas jakiś. (…) Biały człowiek ucywilizował Afrykę. Czarny człowiek zniszczył to dobro.”

Wojciech Cejrowski (1964) polski dziennikarz i podróżnik

Źródło: „Rzeczpospolita”

O czasie

„Chciałam na forum Parlamentu Europejskiego zaapelować o poparcie inicjatywy środowisk patriotycznych w Polsce na rzecz uznania 25 maja – dzień rozstrzelania rotmistrza Pileckiego – europejskim dniem bohaterów zmagań z totalitaryzmem. Brytyjski historyk prof. Michael Foot zaliczył Pileckiego do sześciu najodważniejszych ludzi ruchu oporu II wojny światowej (…) Rotmistrz Pilecki poświęcił swoje życie walce ze zbrodniczymi dyktaturami XX wieku.”

Urszula Krupa (1949) polska lekarka, działaczka społeczno-polityczna i dziennikarka

Źródło: Wystąpienie w Parlamencie Europejskim, 3 grudnia 2008 http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+CRE+20081203+ITEM-018+DOC+XML+V0//PL&language=PL&query=INTERV&detail=3-210

O życiu , O wojnie , O ludziach , O wieku

„Rozmawiałem ze Stalinem w czasie swego ostatniego pobytu w Moskwie. Tow. Stalin powiedział wtedy, że jak wynika z doświadczeń i jak uczą klasycy marksizmu-leninizmu, nie istnieje jedna tylko droga, wiodąca przez Sowiety i dyktaturę proletariatu, lecz w określonych układach może istnieć także inna droga (…) i to właśnie teraz – po klęsce Niemiec hitlerowskich, po drugiej wojnie światowej, która z jednej strony kosztowała tyle ofiar, a z drugiej strony zdemaskowała w tak wielu krajach klasę rządzącą – wzrosła świadomość szerokich mas ludowych. Przy takich historycznych okazjach objawia się wiele możliwości i dróg dla ruchu socjalistycznego. Dla przykładu przytoczył [Stalin] Jugosławię, Bułgarię, Polskę, a zwłaszcza nasz kraj, że tu właśnie możliwa jest szczególna droga do socjalizmu, która niekoniecznie musi prowadzić przez system radziecki i dyktaturę proletariatu, a może wieść innymi drogami (…).”

Klement Gottwald (1896–1953) prezydent Czechosłowacji

przytaczając na posiedzeniu KC KPCz rozmowę z Józefem Stalinem z 1945 (opublikowano ją dopiero w 1964).
Źródło: Jaroslav Opat, O novou demokracii 1945–1948, Praga 1966, s. 226–227., cyt. za: Henryk Zdanowski, Czechosłowacja w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, op. cit., s. 156–157.

O wojnie , O demokracji , O czasie

„Kimkolwiek on jest – lesbijką czy gejem, ten który ostatnio krzyczał o dyktaturze… Kiedy to usłyszałem, to pomyślałem: „Lepiej być dyktatorem niż gejem”, ale Bóg z nim.”

Alaksandr Łukaszenka (1954) białoruski polityk, prezydent

o Guido Westerwelle
Źródło: tvn24.pl,6 marca 2012 http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/lepiej-byc-dyktatorem-niz-gejem-niemcy-ripostuja,202803.html

O Bogu

„Moje wpływy w Węgierskiej Republice Rad są takie, że dyktatura proletariatu została pewnie umocniona, ponieważ mam całowite poparcie ludu.”

Béla Kun (1886–1938) węgierski komunista

raportując radzieckiemu przywódcy Włodzimierzowi Leninowi
Źródło: Na szubienicę trafił przez fałszywe oskarżenie, „Świat na dłoni Extra”, nr 2/2016, s. 10.

O ludziach , O świecie

„My w Polsce, tak jak wy tutaj w Libii, jesteśmy rewolucjonistami. W Polsce zrzuciliśmy łańcuchy dyktatury 22 lata temu. Jeśli my mogliśmy to zrobić z Solidarnością 22 lata temu, możecie to zrobić również i wy.”

Radosław Sikorski (1963) polski polityk, dziennikarz

na spotkaniu z przedstawicielami Narodowej Rady Libijskiej.
Źródło: wyborcza.pl http://wyborcza.pl/1,75248,9582067,Sikorski_do_Libijczyjkow__my_tez_jestesmy_rewolucjonistami.html, 12 maja 2011

„Lech Kaczyński naznaczył polską historię całą swoją biografią. Historycy sporządzą bilans Jego dokonań. Dziś nie jest moment na żadne wyważone oceny. Dziś jest czas na żal i dobrą pamięć.Lech Kaczyński służył polskiej niepodległości od marca 1968 r. Często powtarzał, że wtedy wybrał drogę sprzeciwu wobec dyktatury. I tę Jego decyzje będę zawsze wspominał z wielkim szacunkiem i sentymentem. Różniliśmy się, także w ostatnich latach, w ocenach zdarzeń politycznych. Wszelako zawsze myślałem o Lechu Kaczyńskim z szacunkiem dla Jego patriotyzmu. I te myśli towarzyszą mi od chwili, gdy usłyszałem straszną wiadomość o katastrofie lotniczej.Lech Kaczyński był człowiekiem prawym, życzliwym, rozumnym. I był człowiekiem szalenie sympatycznym czego nierzadko doświadczyłem. Takim będę Go pamiętał.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 12 kwietnia 2010

O historii , O myślach , O decyzjach , O czasie

„Nie można zaprzeczyć że faszyzm, i podobne mu ruchy, mające na celu wprowadzenie dyktatury, pełne są najlepszych intencji i ich interwencja uratowała, na razie, cywilizację europejską. Zasługa jaka położył tu faszyzm, będzie wiecznie żyła w historii.”

Ludwig von Mises (1881–1973) ekonomista austriacki

Źródło: Liberalizm w tradycji klasycznej

O historii

„Unia Europejska musi zademonstrować, że są instrumenty na dyktatury i autorytarne reżimy, bo tylko przymusem można zmusić władzę do kroków w kierunku demokracji. Jakie to instrumenty? To bardzo proste. Białoruś otrzymuje podarunki w postaci kredytów nie tyle unijnych co z Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Ale ta współpraca z instytucjami międzynarodowymi musi odbywać się na podstawie praw człowieka. To zasadnicza rzecz.”

Alaksandr Milinkiewicz (1947) polityk białoruski

Źródło: Milinkiewicz o sytuacji na Białorusi: To barbarzyństwo, PAP, gazeta.pl, 23 lutego 2010 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80708,7592872,Borys_i_Milinkiewicz_przeciw_sankcjom_wobec_Bialorusi.html

O demokracji , O współpracy

„Otoczeniem współczesnej polityki są media, sondażownie, agencje PR, agencje reklamy, czyli wszystko to, co jednocześnie przynależy do sfery biznesu. W Polsce traktowanie wyborców jak konsumentów, a polityków jak produktów zostało stosunkowo łatwo zaakceptowane z powodu utożsamienia po 1989 r. wolnego rynku z demokracją, po tym jak komunistyczna dyktatura wykluczała je na równi. Tymczasem logika demokracji i logika wolnego rynku stoją ze sobą w sprzeczności, podobnie jak cenzus majątkowy i zasada równego głosu. Tam, gdzie pieniądz rozstrzyga o sile politycznej, kiedyś mówiliśmy, że istnieje plutokracja, a nie demokracja.”

Sławomir Sierakowski (1979) socjolog i publicysta polski

Źródło: Lewica pewna siebie, krytykapolityczna.pl, 12 sierpnia 2010 http://www.krytykapolityczna.pl/KrytykaPolitycznawmediach/SierakowskiLewicapewnasiebie/menuid-47.html

O pieniądzach , O demokracji , O biznesie , O sile

„KOR to było to samo co Bund w czasach mojej młodości. Dla mnie to była ciągłość, te same wartości: braterstwo, sprawiedliwość społeczna, nienawiść do dyktatury. Ideały Bundu przejął KOR i następnie przekazał je „Solidarności.””

Marek Edelman (1922–2009) przywódca powstania w getcie warszawskim, lekarz, działacz polityczny

Źródło: uml.lodz.pl, 30 marca 2007 http://bip.uml.lodz.pl/index.php?str=1530

O nienawiści , O sprawiedliwości

„Przyszedłem wyrazić moją solidarność z Białorusią. Białoruś musi się rozwijać, a nie ma rozwoju bez demokracji. Rozwój robią wolni ludzie. My wiemy co to znaczy dyktatura i wiemy, co znaczy wolność. Tym bardziej nie możemy o Białorusinach zapominać.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

Inna wersja: Przyszedłem po to, aby razem z Wami wyrazić solidarność z wolną Białorusią! (…) Nie zapomnimy o naszych braciach na Białorusi. Wiemy, co znaczy dyktatura, wiemy, co znaczy wolność. Dlatego opozycja demokratyczna, siły demokratyczne powinny przekonać naród i walczyć. Wolność musi wcześniej czy później zwyciężyć.
wypowiedź ze sceny w trakcie koncertu „Solidarni z Białorusią”, 22 kwietnia 2012.
Źródło: gazeta.pl, 22 kwietnia 2012 http://warszawa.gazeta.pl/warszawa/1,34862,11592754,Echo_wolnej_Bialorusi_w_Warszawie_po_raz_szosty.html,, polskieradio.pl, 22 kwietnia 2012 http://www.polskieradio.pl/75/921/Artykul/590622,Tadeusz-Mazowiecki-nie-zapomnimy-o-braciach-na-Bialorusi-,

O ludziach , O demokracji , O wolności , O zapominaniu

„[W 1965 r. ] staliśmy się do pewnego stopnia komunistami. Rządy USA udzielały poparcia krwawym dyktaturom Batisty, Somozów, Mobutu, Suharto, Pahlawiego… Miliony zabitych, miliardowe fortuny dyktatorów, grabież bogactw narodowych w przymierzu z ponadnarodowymi koncernami. (…) Radykalizowała się grupa studentów brazylijskich. Wybór walki zbrojnej był oczywisty – po Wietnamie, rewolucji kubańskiej.”

Ladislau Dowbor (1941)

Źródło: rozmowa Alicji i Piotra Pacewiczów, Szalony świat wymyka się z rąk, „Gazeta Wyborcza”, 11–12 sierpnia 2012.

O świecie , O walce , O bogactwie

„W przypadku tzw. demokracji Północy nie powinno być nigdy mowy o akceptacji dyktatury, represji i tortur w imię bezpieczeństwa, interesów gospodarczych czy geostrategicznych.”

Tariq Ramadan (1962)

Źródło: krytykapolityczna.pl, 15 lutego 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/BaumanEgipskarewolucjaoludzkimtsunamiiotymcopotem/menuid-1.html

O demokracji

„Jacyśmy byli naiwni, myśleliśmy, że tymi kilkoma karabinami coś możemy zmienić. (…) Represje dyktatury i zbrojne akcje partyzantów tworzyły samonapędzający się mechanizm. Tortury uzasadniały opór młodych rewolucjonistów, istnienie zbrojnej partyzantki dawało wojskowym propagandowy oręż i pretekst do podtrzymania dyktatury, represji, tortur.”

Ladislau Dowbor (1941)

Źródło: Artur Domosławski, Gorączka latynoamerykańska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, s. 83.

O książkach , O świecie , O myślach , O myśleniu

„Pewien nieżyjący już wybitny polski historyk powiedział, że obaj nasi wielcy brzydko się starzeli – Piłsudski brzydko czynił, a Dmowski brzydko pisał. Gdyby zważyć, co jest gorsze: dyktatura czy brzydkie pisanie, to odpowiedź jest oczywista. Ale po 80 latach nie ma już na świecie osób, które cierpiały pod twardą ręką marszałka, nie ma nawet ich dzieci. Za to są pisma Dmowskiego, one nadal żyją. Oprócz wielu wybitnych, znaczących dzieł są też takie, których być może dzisiaj by się wstydził.”

Krzysztof Kawalec (1954) polski historyk

Źródło: Krzysztof Różycki, Bohater ze skazą (wywiad z Krzysztofem Kawalcem), „Angora” nr 20 (1300), 17 maja 2015, s. 17.

O dzieciach , O cierpieniu

„Poddaliście się dyktaturze skuteczniejszej niż Związek Radziecki.”

Bruno Gollnisch (1950) polityk francuski

do nowo przyjętych do Unii Europejskiej Bułgarii i Rumunii.
Źródło: „Forum”, 5 marca 2007

„Życie jednak nakazuje zachowanie dyktatury proletariatu jako jedynej praktycznej drogi wyrwania się kraju z potwornej nędzy i zacofania, ochrony granic i tysiąca innych rzeczy, których ustrój liberalny nie potrafi zapewnić.(…) Na całym świecie partie polityczne prowadzą działalność polityczną dla osiągnięcia swoich celów. Nie wiem dlaczego miałoby się odmawiać tego prawa PZPR?”

Aleksander Małachowski (1924–2004) polski polityk i publicysta

Źródło: „Przegląd Kulturalny”, nr 28 z 1957

O życiu , O zachowaniu

„Demokracjom jeszcze trudniej uwolnić się od hipokryzji niż dyktaturom od cynizmu.”

Georges Bernanos (1888–1948)

O demokracji

„Demokracja to rząd większości prostaków; komunizm to rząd małej grupy prostaków; a dyktatura to rząd jednego prostaka. W tradycyjnym i jednomyślnym społeczeństwie rządzi dziedziczna arystokracja, której funkcją jest utrzymanie istniejącego porządku, opartego na wiecznych wartościach, a nie narzucanie poglądów czy woli (w najbardziej dosłownym znaczeniu tego słowa, woli tyrańskiej) jakiejkolwiek partii czy grupy nacisku.”

Ananda Coomaraswamy (1877–1947) kulturoznawca angielski

O demokracji

„Demokracja prowadzi do dyktatury.”

Platon (-427–-347 p. n. e.) grecki filozof

O demokracji

„Opodatkować na swoją rzecz całe społeczeństwa to najlepszy biznes pod słońcem. Stały i pewny dopływ gotówki ze składek emerytalnych na dziesięciolecia, bo państwo jest najsolidniejszym płatnikiem. Nie trzeba ganiać za klientami, zachęcać ich i przekonywać do swoich produktów, bo jest przymus. Ten mechanizm wymyślono w Chile w 1981 roku. Środek dyktatury Pinocheta.”

Leokadia Oręziak (1954)

o Otwartych Funduszach Emerytalnych.
Źródło: Grzegorz Sroczyński, Myślisz, że sam sobie poradzisz?, wyborcza.pl, 2 sierpnia 2013 http://wyborcza.pl/magazyn/1,133673,14380111,Myslisz__ze_sam_sobie_poradzisz_.html

O myślach , O biznesie , O myśleniu

„Pierwotna różnica między partiami socjalistycznymi i socjalno-demokratycznymi a partiami komunistycznymi polegała na programowym przyjęciu przez partie komunistyczne drogi rewolucyjnej do ustroju socjalistycznego jako drogi wyłącznej; od czasu XX zjazdu Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego w roku 1956 komuniści uznają, że wszelka zmiana ustroju społeczno-gospodarczego jest rewolucją, bez względu na to, na jakiej drodze została dokonana. Pozostała jednak różnica, dotycząca ustroju politycznego w okresie przechodzenia od ustroju kapitalistycznego do socjalizmu i komunizmu: wedle komunistów, okres ten wymaga dyktatury proletariatu „w tej czy innej postaci” i ustroju radzieckiego (sowieckiego) „w tej czy innej postaci.””

Adam Ciołkosz (1902–1978) polski działacz socjalistyczny, instruktor harcerski

Źródło: Socjalizm – ale jaki?, „Orzeł Biały”, Nr 140, kwiecień 1976 http://lewicowo.pl/socjalizm-%E2%80%93-ale-jaki/.

O zmianach , O czasie

„Dokonało się coś dziwnego: znikła partia, znikła dyktatura systemu komunistycznego, a Kościół, w postawach niektórych krewkich księży, zaczął uzurpować sobie podobne prawa. Np. forsować legislację wprowadzającą religię do szkoły, postulat likwidacji ustawy aborcyjnej itd.”

Stanisław Obirek (1956) teolog polski, były jezuita

Źródło: tygodnik „Przegląd”, Polski ksiądz musi się zmienić, 2002.

O religii

„Meksyk krok za krokiem wychodził z nędzy, dyktatura przeszła w fazę demokratyzacji, rozkręcał się przemysł… Tymczasem ta idiotyczna wojna z narkotykami, wypowiedziana przez Nixona, ale osiągająca apogeum w ostatnich latach, dosłownie niszczy to państwo. Zamiast czterech karteli narkotykowych, które ustalały zasady działania i dogadywały się ze sobą, wojna zrodziła dziewięć karteli, które toczą ze sobą walkę. A kto cierpi na skutek tych walk? Jak zawsze, zwykli ludzie.”

Oliver Stone (1946) amerykański reżyser filmowy

Źródło: rozmowa Mariny Oczakowskiej, Bicz na dilerów, „Ogoniok”, tłum. „Forum”, 24 września 2012

O wojnie , O ludziach , O cierpieniu , O walce

„W atmosferze dyktatury myślenia nawet dozwolone myśli rodzą się z onieśmieloną miną.”

Georg Christoph Lichtenberg (1742–1799) pisarz niemiecki, aforysta

O myślach , O myśleniu

„Zderzenie, świadkami którego jesteśmy nie jest kolizją między religiami, czy zderzeniem cywilizacji. Jest to starcie dwóch przeciwieństw, dwóch er. To starcie między mentalnością reprezentującą średniowiecze, a mentalnością należącą do 21 wieku. To konflikt miedzy cywilizacją a zacofaniem, miedzy cywilizowanymi a prymitywnymi, między racjonalizmem a barbarzyństwem. To zderzenie wolności z ciemiężeniem, demokracji i dyktatury. To zderzenie, w którym po jednej stronie mamy prawa człowieka, a po drugiej – pogwałcenie tych praw. To zderzenie pomiędzy tymi, którzy traktują kobiety jak zwierzynę, a tymi, którzy traktują je jak istoty ludzkie. To, co widzimy dziś nie jest zderzeniem cywilizacji. Cywilizacje nie zderzają się, lecz konkurują ze sobą.”

Wafa Sultan (1958) psychiatra amerykański, komentator polityczny

Źródło: arabia.pl http://www.arabia.alleluja.pl/tekst.php?numer=28324

O kobietach , O religii , O demokracji , O wolności

„W swoich karykaturach mówię o współczesnych ideałach: wolności, demokracji, miłości i pokoju. Zestawiam je ze współczesnym złem: niesprawiedliwością, represjami, dyktaturami, terroryzmem i korupcją.”

Ali Farzat (1951)

Źródło: Ali Farzat, europarl.europa.eu http://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/content/20111014FCS29297/6/html/Ali-Farzat

O pokoju , O demokracji , O wolności

„Chcemy zmiany reżimu. Prezydent Mubarak powinien odejść. Powinniśmy tworzyć państwo demokratyczne, mianować nowy rząd i rozpisać wolne demokratyczne wybory. Cały świat powinien sobie uświadomić, że Egipcjanie nie wrócą do domów jeśli nie zostaną spełnione ich żądania. Mówimy o upadku faraonistycznej dyktatury.”

Muhammad el-Baradei (1942)

Źródło: wyborcza.pl, 29 stycznia 2011 http://wyborcza.pl/1,75248,9023000,Egipt__Upadek_faraonistycznej_dyktatury___Podsumowanie_.html#ixzz1CWlIpe1m

O świecie , O odejściu

„Opowiedzenie się za polskością nazywano szowinizmem, nietolerancją, faszyzmem i dyktaturą. Powróciło pojęcie „lewica laicka”, która włączając kadry NKWD, KPP, PZPR, miała stanowić elitę elit. Twórca tego pojęcia przypisał lewicy laickiej zasługę budowy polskiego ruchu niepodległościowego i antytotalitarnego oporu. W ten sposób w miejsce polskiej inteligencji wejść miały zespoły ukształtowane w systemie komunistycznym: synowie i wnukowie tych, którzy przybyli wraz z armią sowiecką, tych, którzy poszli na współpracę, tych, którzy budowali komunizm stanu wojennego. Taka była geneza okrągłego stołu.”

Antoni Macierewicz (1948) polityk polski, historyk

Źródło: Najdłuższa walka nowoczesnej Europy, „Gazeta Polska”, 6 czerwca 2012

O inteligencji , O walce , O współpracy

„Oczywiście, zwykli ludzie nie chcą wojny, (…) ale w końcu to przywódcy kraju określają politykę i zawsze łatwo jest pociągnąć za sobą ludzi, niezależnie, czy jest to demokracja, faszystowska dyktatura, parlament czy dyktatura komunistyczna. (…) Mając głos czy go nie mając, ludzie zawsze mogą być podporządkowani przywódcom. To łatwe. Jedyne, co trzeba zrobić, to powtarzać ludziom w kółko, że są atakowani, oraz potępić pacyfistów za brak patriotyzmu i narażanie kraju na niebezpieczeństwo. To działa w każdym kraju.”

Hermann Göring (1893–1946) niemiecki wojskowy i polityk nazistowski

Natürlich, das einfache Volk will keinen Krieg (…) Aber schließlich sind es die Führer eines Landes, die die Politik bestimmen, und es ist immer leicht, das Volk zum Mitmachen zu bringen, ob es sich nun um eine Demokratie, eine faschistische Diktatur, um ein Parlament oder eine kommunistische Diktatur handelt. (…) das Volk kann mit oder ohne Stimmrecht immer dazu gebracht werden, den Befehlen der Führer zu folgen. Das ist ganz einfach. Man braucht nichts zu tun, als dem Volk zu sagen, es würde angegriffen, und den Pazifisten ihren Mangel an Patriotismus vorzuwerfen und zu behaupten, sie brächten das Land in Gefahr. Diese Methode funktioniert in jedem Land. (niem.)
słowa wypowiedziane podczas procesu norymberskiego, 18 kwietnia 1946.

O wojnie , O ludziach , O demokracji

„Pamiętamy ciągle o walce klasowej! Nigdy nie zapominajmy o dyktaturze proletariatu! Pamiętajmy zawsze o priorytecie polityki!”

Ye Qun (1920–1971)

na wiecu w Pekinie, 27 marca 1968.
Źródło: Przemówienia członków KC KPCh dotyczące Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej, str. 23 http://maopd.files.wordpress.com/2012/03/przemowienia-czlonkow-kc-kpch-dotyczace-wielkiej-proletariackiej-rewolucji-kulturalnej-1968.pdf

O walce , O zapominaniu

„Jeśli nadal jestem reżyserem, to tylko dlatego, że plan zdjęciowy pozostaje ostatnim cywilizowanym miejscem, gdzie reżyser filmowy może całkowicie legalnie uprawiać dyktaturę.”

Miloš Forman (1932–2018) czeski reżyser filmowy

Źródło: wywiad Igora Guśkowa, „Wriemia Nowostiej”, tłum. „Forum”, 22 listopada 2010.

„Kierowany przez Hitlera gabinet mógłby się niechybnie przekształcić w dyktaturę partii ze wszystkimi tego konsekwencjami, mogącymi spowodować wyjątkowe zaostrzenie sprzeczności w narodzie niemieckim.”

Paul von Hindenburg (1847–1934) prezydent Niemiec

24 listopada 1932.
Źródło: Eberhard Jäckel, Panowanie Hitlera, op. cit., s. 31–32.

„(…) imperium amerykańskie robi wszystko, co w jego mocy, by utrwalić system dominacji. Nie możemy na to pozwolić. Nie możemy pozwolić na ugruntowanie się dyktatury światowej.”

Hugo Chávez (1954–2013) polityk wenezuelski

na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ, 20 września 2006.
Źródło: Chávez: Wczoraj przybył tu diabeł. Hegemonia albo przetrwanie, lewica.pl, 30 września 2006 http://www.lewica.pl/?id=11785

„Argentyński episkopat nie rozliczył się wciąż z czasami dyktatury. Nie prześwietlił postaw niektórych biskupów i kapelanów wojskowych z tamtych czasów. A dochodzenia sądowe dowodzą, że także oni współdziałali przy porwaniach dzieci. W różnym stopniu. Niektórzy bezpośrednio.(…) Współpraca innych była mniej bezpośrednia. Jeszcze inni po prostu milczeli zamiast przeciwstawiać się dyktaturze. Ale cała hierarchia w mniejszym lub większym stopniu musiała wiedzieć, co się w Argentynie dzieje.”

Marcelo Ciaramella (1958)

Źródło: rozmowa Mirosława Wlekłego, Frakcja biednych księży, „Gazeta Wyborcza”, 25–26 maja 2013.

O dzieciach , O współpracy

„Na giełdzie jest jakieś pięćset osób, które nieźle żyje z handlu towarami wyprodukowanymi przez innych. W Unión Industrial jest kilkunastu dżentelmenów, którzy nigdy nie byli prawdziwymi przemysłowcami. A wśród farmerów znajdują się z kolei dżentelmeni, którzy jak wszystkim wiadomo, spiskowali w celu wprowadzenia dyktatury w tym państwie. (…) To normalne zachowanie dla tych dżentelmenów, którzy zawsze sprzedawali nasz kraj. Oto są ci wielcy kapitaliści, których biznes polega na sprzedawaniu nas: prawnicy, którzy pracują dla zagranicznych firm (…) garstka ludzi współpracujących w zwalczaniu takich jak ja, co bronią własnego kraju. Kupili sobie nawet przychylność prasy. (…) To honor być atakowanym przez takich bandytów i zdrajców.”

Juan Perón (1895–1974) polityk argentyński, wojskowy

słowa z sierpnia 1945.
Źródło: Daniel Chirot, Tyrani XX wieku, op. cit., s. 270.

O ludziach , O zachowaniu , O biznesie , O wieku

„Dyktatura proletariatu jest w Rosji bolszewickiej od początku rządem gwałtu i przemocy mniejszości nad większością. Mniejszość rządząca nie wynosi nawet pół procenta ludności i utrzymuje się przy władzy przez tak okrutną i krwawą przemoc, że żadne inne cywilizowane społeczeństwo podobnie dzikiej tyranii nie zniosłoby.”

Ignacy Daszyński (1886–1936) polski polityk

Źródło: Czy socjaliści mogą uznać „dyktaturę proletariatu”?, „Robotnik” nr 279, 11 listopada 1927 http://lewicowo.pl/czy-socjalisci-moga-uznac-%E2%80%9Edyktature-proletariatu%E2%80%9D/

„Tylko obalenie totalitarnej władzy dyktatury PZPR i uwolnienie Polski spod radzieckiej dominacji wytworzy warunki, w których katastrofa ekonomiczna będzie mogła być odwrócona, a gospodarka polska zacznie pracować na rzecz społeczeństwa – nie dla jego uciemiężenia.”

Leszek Moczulski (1930) polski polityk

o walce strajkowej w Polsce w 1980.
Źródło: Polonus http://www.polonus.mojeforum.net/temat-vt306.html?postdays=0&postorder=asc&start=0

O walce

„W skład betonu wchodzi dyktatura.”

Antoni Regulski

„Widmo krąży po Europie, także po innych kontynentach: widmo końca systemu totalitarnego widmo kresu koszarowego komunizmu. Tak, to już chyba koniec. Nic już chyba nie wskrzesi tego systemu, który obiecywał świetlaną przyszłość, a przyniósł terror i nędzę, kłamstwo i deprawację, wynarodawianie i gwałt na ludzkich sumieniach. Rozglądamy się wokół, nieufnie i niepewnie. Czy to możliwe? Czy nie bierzemy własnych życzeń za rzeczywistość? Czy nie jest to kolejny podstęp rządzącej ekipy? Czy raz jeszcze, jak tylekroć dotąd, nie zostaniemy okłamani? Zastanówmy się przeto: w polityce liczą się fakty. Najbardziej doniosłym faktem tej wiosny były obrady „okrągłego stołu” i powrót „Solidarności” na legalną scenę. (…) „Okrągły stół” był aktem zgody na przeobrażenie polityki policyjnego monologu w polityczny dialog; (…) Co o tym zdecydowało? Po pierwsze: ekonomiczna plajta polityki stanu wojennego. (…) Po drugie: kontekst międzynarodowy. Stojąc wobec analogicznych zagrożeń, radzieckie kierownictwo partyjno – państwowe wybrało drogę „głasnosti”, wielkiego politycznego otwarcia, zaś szeroka kampania demaskująca stalinizm stała się rodzajem presji. (…) Odpowiadamy: system totalitarny jest naszym wrogiem. Nie chcemy go udoskonalać ani poprawiać. Chcemy zastąpić go ładem parlamentarnej demokracji. Ale odrzucamy drogę rewolucji i przemocy, świadomi, jak łatwo zastąpić jedną dyktaturę dyktaturą odmienną.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

pierwszy artykuł Michnika w „Gazecie Wyborczej”.
Źródło: Widmo krąży po Europie, „Gazeta Wyborcza” nr 2, 9 maja 1989, s. 3.

O kłamstwie , O demokracji , O wiośnie , O rzeczywostości

„Nieszczęściem Gomułki było to, że nie znał teorii marksistowskiej. Mówił o „polskiej drodze do socjalizmu”, tylko co to była za droga: bez dyktatury proletariatu, bez rewolucji, bez kolektywizacji. Przecież to kompromitacja!”

Kazimierz Mijal (1910–2010) polski działacz komunistyczny

Źródło: Ostatni towarzysz – wywiad z Kazimierzem Mijalem, trzeciswiat.wordpress.com http://web.archive.org/20110513080143/trzeciswiat.wordpress.com/2010/09/15/ostatni-towarzysz-wywiad-z-kazimierzem-mijalem/

O nieszczęściu

„Nie mieliśmy siły politycznej, żeby obalić reżim Pinocheta. Pokonaliśmy dyktaturę na jej polu, w plebiscycie ustanowionym w pinochetowskiej konstytucji. Zmiana dokonała się pokojowo, bez rozlewu krwi, co związało nam ręce. Może popełniliśmy błąd w kalkulacji? Nie wiem. Tak naprawdę, nie mieliśmy chyba wyboru.”

Patricio Aylwin (1918–2016) chilijski polityk, prezydent Chile (1990–1994)

Źródło: Artur Domosławski, Gorączka latynoamerykańska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, s. 176.

O książkach , O świecie , O błędach , O sile

„Kocham Google i ludzi, którzy tam pracują. Sergey Brin i Larry Page są fantastyczni. Ale boje się, że władzę przejmie następne pokolenie. Łagodna dyktatura to wciąż dyktatura. W końcu przyjdzie chwila, gdy ludzie się zorientują, że Google wie wszystko o wszystkich i na każdego ma haka. Z serwerów wyszukiwarki można dowiedzieć się w czasie rzeczywistym, jakie pytania są w tej chwili zadawane. Google może czytać w naszych umysłach.”

Jacob Appelbaum (1983)

Źródło: Nathaniel Rich, Przeciekł i uciekł, „Rolling Stone”, tłum. „Forum”, 20 grudnia 2010

O ludziach , O czasie , O czytaniu , Kochać się

„Kiedyś myślałem, że nie dożyję do upadku systemu radzieckiego. Ale mimo to wierzyłem, że zmiany muszą nastąpić. Musimy być ostrożni, musimy przewidywać konsekwencje, postępować racjonalnie i patrzeć w przyszłość, ostrożnie posuwać się naprzód. Jaki będzie nasz plan na czas kryzysu? Jaki będzie plan po upadku dyktatury? Jestem optymistą, bo jesteście tacy odważni. Macie odwagę przyznawać się do pesymizmu, co mnie napełnia optymizmem.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

rozmawiając w Pekinie z chińskimi dysydentami.
Źródło: wyborcza.pl, 13 lipca 2010 http://wyborcza.pl/1,75402,8132170,Michnik_w_Pekinie__Jak_obalic_dyktature_bez_zniszczenia.html?as=2&startsz=x

O myślach , O optymiźmie , O czasie , O przyszłości

„Dyktatura nie znosi nieprawomyślnych odchyleń także w ramach swojej doktryny. Hitler zamordował Roehma i Gregora Strassera, którzy doktrynalnie niczym się od niego nie różnili, a wśród niezliczonych ofiar Stalina najwięcej było przecie nie wrogów komunizmu, ale właśnie komunistów. Toteż złudne byłoby przywiązywanie do rewizjonizmu przesadnych nadziei, a zwłaszcza rachuby na to, że zdoła doprowadzić do istotnych zmian ustrojowych. Wielki wysiłek zbrojny narodu węgierskiego i masowe ruchy w Polsce w październiku 1956, wskazują, że nawet znaczne wstrząśnienia rewolucyjne pozostają bezowocne, gdy nie dosięgają rzeczywistego ośrodka władzy, który dla całego imperium sowieckiego jest jeden i mieści się nie w Budapeszcie i w Warszawie, ale w Moskwie.”

Adam Pragier (1886–1976) polski ekonomista, polityk, minister

Źródło: Puszka Pandory, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1968, cyt. za: Rachuby na rewizjonizm, lewicowo.pl http://lewicowo.pl/rachuby-na-rewizjonizm/

O wysiłku

„Nie będzie w Polsce dyktatury i tylko ktoś bardzo głupi może wierzyć w tego rodzaju zagrożenie.”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

Źródło: Przemówienie w Sejmie 17 lutego 2006, Gazeta.pl http://serwisy.gazeta.pl/kraj/1,69906,3169952.html.

„Kiedykolwiek spotykamy sprawny rząd, jest to dyktatura.”

Harry S. Truman (1884–1972) prezydent USA

„Dla mnie relatywizmem moralnym jest kompletne zapominanie o tym, czym był dla Polski Okrągły Stół. To jest dla mnie niemoralne. (…) Jeżeli 1989 r. to był spisek, to najszlachetniejszy spisek w moim życiu. Przecież Okrągły Stół pozwolił Polsce wyjść z dyktatury – bez ofiar, szubienic, plutonów egzekucyjnych. Gdy po śmierci pójdę na Sąd Ostateczny, św. Piotr spyta mnie: – Co dobrego, synu, zrobiłeś? A ja odpowiem: – Mojego synka Antosia i Okrągły Stół.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

o zarzutach polityków prawicowych, wg których Okrągły Stół to był spisek, a Michnik poprzez swoją przyjaźń z Jaruzelskim i Kiszczakiem dokonuje relatywizmu moralnego.
Źródło: Pożegnanie z bronią, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126485.html

O śmierci , O przyjaźni , O pożegnaniu , O zapominaniu

„Bardzo szanuję Kaczyńskiego, to nieprzeciętny i wybitny polityk, ale ta autokracja i dyktatura… Co to za pocieszenie, że w PO jest tak samo?”

Tadeusz Cymański (1955) polski ekonomista i polityk

Źródło: wprost.pl, 20 października 2011 http://www.wprost.pl/ar/266641/Cymanski-szanuje-Kaczynskiego-ale-ta-autokracja-i-dyktaturaS/

„Słowa Engelsa z roku 1891, że Komuna Paryska była właśnie dyktaturą proletariatu dobitnie wykazują, że rządy bolszewickie nic nie mają wspólnego z metodą Komuny Paryskiej, a więc nie mają nic wspólnego z istotną dyktaturą proletariacką. Komuna Paryska zniosła wojsko stałe; usunęła policję polityczną; oparła swój ustrój na głosowaniu powszechnym itd., podczas gdy bolszewizm stworzył potęgę armii, zaprowadził samodzierżawie policyjnej czerezwyczajki i zamiast powszechnego głosowania przeprowadził rządy kliki. Przez pewien czas te rządy kliki były usprawiedliwiane tym, że Rosja znajduje się w stadium „przejściowym” do socjalizmu; skoro jednak z bezpośredniego przejścia do socjalizmu zrezygnowano i wprowadzono „nowy kurs””

Kazimierz Czapiński (1882–1941)

jakież więc mają usprawiedliwienie te rządy oligarchów i terror. Przestają więc być zjawiskiem „przejściowym” i stają się zwykłym despotyzmem.
Źródło: przedmowa książki Karola Kautsky’ego, Od demokracji do niewolnictwa państwowego. Odprawa Trockiemu, Ludowe Spółdzielcze Towarzystwo Wydawnicze, Lwów 1922 http://lewicowo.pl/kautsky-vs-trocki/.

O książkach , O demokracji , O czasie

„Dyktatury: l u d o ł a m a c z e wolności.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

O wolności

„W krainie wolności dzieci Bożych wyzwolonych z tyranii szatana przewodnikiem pozostaje światło Chrystusa. W tym świetle, życie nawet ciężkie ma sens. W świetle Chrystusa nawet choroba i cierpienie ma sens. W świetle Chrystusa poświęcenie ma sens, samotność ma sens i przegrana ma sens. Kto zgasi światło Chrystusa, nie widzi pełnej prawdy, pozostaje w głębokim cieniu, nieraz brnie w ciemnościach. Nie rozpoznaje wystarczająco, bo oczy jego są słabe. Zadaniem całego Kościoła jest głoszenie Chrystusa Zmartwychwstałego tam, gdzie wojna i nienawiść, gdzie dyktatura i deptanie godności ludzkiej, gdzie nędza i korupcja, gdzie zabijanie nienarodzonych i ciężko chorych. Dziś do wszystkich płocczan, do wszystkich mieszkańców naszej diecezji zwracam się z wołaniem: Nie bójcie się wziąć do ręki światła Chrystusa! Nie bójcie się wziąć do serca światła Chrystusa! Chryste, jedyna nasza światłości! Niech wszyscy żyją światłem Twego Zmartwychwstania!”

Piotr Libera (1951) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas wielkanocnej liturgii Wigilii Paschalnej, 22 marca 2008

O życiu , O nienawiści , O wojnie , O dzieciach

„Dyktatura stworzyła model rozstrzygania społecznych konfliktów siłą, wytworzyła wśród ludzi przeświadczenie o bezkarności funkcjonariuszy państwa (szwadrony śmierci, tortury). Wypromowała egoistyczny wzór życia: „interesują mnie tylko mój los, moja własność, moje pieniądze.””

Artur Domosławski (1967) dziennikarz polski

Gorączka latynoamerykańska
Źródło: s. 318.

O śmierci , O pieniądzach , O losie , O ludziach

„W Polsce problem z nieczytelnymi, a zarazem czysto formalnymi regułami gry szybko zmienia się w problem silnego lidera. Jak na dłoni widać to na prowincji. Gdzie jest dobry burmistrz czy wójt, gmina lub miasteczko od razu wygląda inaczej. Prawo jest na tyle skomplikowane, że raczej hamuje inicjatywy, niż im sprzyja. Tę inercję narzuconą przez biurokrację i formalistyczny rodzaj prawa możne przekroczyć tylko silny przywódca. Narzekamy, że w dwóch partiach są za silni przywódcy. A może nie mogą być inni? Ten brak reguł, system oparty na niemożnościach rodzą właśnie tęsknotę za silnymi przywódcami. Konieczny więc nowy Piłsudski, może być nawet kieszonkowy. Ale nich weźmie to w końcu za mordę. Ta tęsknota jest w Polsce żywa, choć zaraz, gdy ktoś taki się pojawi, budzą się wszelkie lęki. Zaczynamy bać się dyktatury, jesteśmy na nią uczuleni.”

Paweł Śpiewak (1951) polski socjolog i historyk idei

Źródło: „Zwierciadło” nr 2/1960, luty 2010

O problemach

„Miejscowa siła robocza w krajach o wysokiej kulturze – uspokojona i zwiedziona przez system wyborów powszechnych, ściśle skrywający potęgę dyktatury wielkiego kapitału – została skorumpowana wysokimi płacami i stanowiskami politycznymi, aby zjednoczyć się w wyzysku białych, żółtych, brązowych i czarnych robotników w pomniejszych krajach.”

W.E.B. Du Bois (1868–1963) amerykański pisarz, socjolog, krytyk, intelektualista, działacz społeczny

Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 278.

O historii , O sile

„Chińczycy nie postrzegają swego państwa po prostu jako dyktatury. To wychodzi w rozmowach z ich biznesmenami czy intelektualistami. Widać, że jest to społeczeństwo, które postrzega świat raczej przez pryzmat unikalności i specyfiki kultur niż przez pryzmat uniwersalnych wartości i praw.”

Fareed Zakaria (1964)

Źródło: Marek Ostrowski, Fareed Zakaria - Ameryka i reszta Mecz z resztą świata, polityka.pl, 19 maja 2009 http://www.polityka.pl/swiat/rozmowy/291435,1,fareed-zakaria---ameryka-i-reszta.read

O świecie

„O ile może być zrozumiałe, że występują o rewizję procesów ci, których skazano pod zarzutem kolaboracji z Niemcami, co dotyczy wielu byłych AK-owców, o tyle nonsensem byłoby występowanie z takimi wnioskami ze strony tych, których skazano za opór wobec stalinowskiej dyktatury. Naraziłbym się na śmieszność, gdybym choćby pod słusznym pretekstem, że proces był sfingowany, występował z tezą, że nie byłem przeciwnikiem systemu.”

Ludwik Cohn (1902–1981)

w 1956 r., gdy zaproponowano mu, by złożył wniosek do sądu o rehabilitację. (Cohn był skazany pod koniec lat 40. w procesach stalinowskich).
Źródło: Anna Bikont, Joanna Szczęsna, Wolność to było wyjście z kryminału, „Gazeta Wyborcza”, 26 września 2011.

O wolności

„Źródła dyktatury wyschły.”

Frederick Chiluba (1943–2011) zambijski polityk

Źródło: Kronika 1991, Wydawnictwo Kronika – Marian B. Michalik, Warszawa, 1991, ISBN 8390033119, s. 117.

„Dyktatury żywią się desperacją narodów.”

Georges Bernanos (1888–1948)

Źródło: Jean-Paul Mari, Chorzy dyktatorzy, „Le Nouvel Observateur”, tłum. „Forum”, 24 września 2012.

„Proces jest niezbędny. Wspólna odpowiedzialność za tak przerażające zbrodnie istnieje nawet w systemie dyktatury.”

Albert Speer (1905–1981) jeden z przywódców hitlerowskich Niemiec

słowa na marginesie aktu oskarżenia w procesie w Norymberdze, które zapisał na prośbę amerykańskiego psychologa więziennego Gustave’a M. Gilberta.
Źródło: Joe J. Heydecker, Johannes Leeb, Proces w Norymberdze, tłum. Marek Zeller, wyd. Świat Książki, Warszawa 2006, ISBN 8324701583, s. 93.

O książkach , O świecie

„Mamy pogłębiający się kryzys. Dotąd, dotyczył głównie Trybunału Konstytucyjnego, ale teraz przeniósł się na Sejm. To jest kryzys kulturowy i pojęciowy. PiS stoi na stanowisku, że jako zwycięzca ma prawo wziąć wszystko. Wziął Trybunał, a teraz chce kontrolować ustawodawstwo w drodze eliminacji opozycji. To znaczy, że gdybyśmy ten redukcjonizm zastosowali, to ustrojowo mamy demokrację większości, której konstytucja nie przewiduje. A w praktyce mamy dyktaturę wyborczą. Bo przypomnijmy, od czego się obecny kryzys zaczął. Od ewidentnie niekonstytucyjnych planów ograniczenia dostępu mediów do prac parlamentu. Parlament to posłowie oraz opinia publiczna, której przedstawicielem i informatorem są wolne media. Jeśli chce się im dostęp do Sejmu ograniczyć, powinno się to odbywać w atmosferze dialogu. A nie, jak to się stało, w sposób arbitralny i odgórny.(…) [W]rócę do sedna działania parlamentu. Ono opiera się właśnie na rozmowie i dialogu. On nie zawsze musi być sensowny, nie zawsze musi być na temat, ale Sejm to nie jest lekcja w klasie! I każdy poseł powinien mieć prawo swobodnie się wypowiedzieć, nawet jeśli to rządzącą większość irytuje. Co z tego, że większość sobie przegłosuje ustawy? Prawo też musi być wynikiem dialogu, bo jeśli nie jest, to, powtórzę, mamy dyktaturę wyborczą.”

Ryszard Piotrowski (1952)

Źródło: Dr Ryszard Piotrowski: nie było posiedzenia, było spotkanie posłów http://wiadomosci.onet.pl/kraj/dr-ryszard-piotrowski-nie-bylo-posiedzenia-bylo-spotkanie-poslow-wywiad/0rnpvje, onet.pl, 18 grudnia 2016.

O demokracji

„Dyktatura: błąd w d y k t a n d z i e władzy.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

O błędach

„W dwa lata po zamachu stanu Habyarimana rozpoczął budowę bardzo skutecznej dyktatury opartej na jedynej legalnej partii, do której z mocy prawa należał każdy Rwandyjczyk od urodzenia, zaś obcokrajowcy mieszkający w Rwandzie stawali się automatycznie jej członkami i sympatykami.”

Assumpta Mugiraneza

Źródło: wywiad dla „National Geographic Polska”, luty 2011

„Prezydent Francji nie powinien traktować Rosji jak dyktatury południowoamerykańskiej. Nie należy robić z Rosji wroga publicznego numer jeden, który uzna, że skoro jest atakowany, to ma powód do atakowania innych.”

François Fillon (1954) polityk francuski

Źródło: Tomasz Bielecki, Europejscy pochlebcy Władimira Putina, „Gazeta Wyborcza”, 10 kwietnia 2014.

„Uwielbiam myśl Waltera Benjamina, który studiował historię z filozoficznego punktu widzenia i w swoich teoriach wierzył, że nie rozwija się ona linearnie. Proponował, aby analizując pewne wydarzenia historyczne poruszać się tak, jakby czesałoby się pod włos i sądzę, że to podejście ma sens. Nie boję się bowiem nasilenia ruchów buntowniczych, bo dużo bardziej przeraża mnie ludzka bierność. Obawiam się społeczeństw, które nie zadają sobie pytań i bezkrytycznie akceptują wszystko, co jest im podsuwane. Cieszę się, że się budzimy i zdajemy sobie teraz sprawę, iż kredyty, które wzięliśmy na mieszkania są nieprzydatnymi papierami. To się dzieje dlatego, że w naszych krajach nie toczą się żadne prawdziwie demokratyczne rozmowy i stąd wynika głęboki kryzys tego ustroju politycznego, reagowanie na niego brakiem zaufania. W każdym ustroju, dyktaturach i komunizmie także, ludzie poddają się jakiemuś mechanizmowi. On może im się nie podobać, ale oni wierzą, że on działa i jest dla nich najlepszy. A pewnego dnia po prostu się budzisz i orientujesz się, że jesteś w środku wojny.”

Daniele Vicari (1967)

Źródło: Urszula Lipińska, Transatlantyk. Jesteśmy w środku wojny, stopklatka.pl, 26 sierpnia 2012 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=90297

O wojnie , O ludziach , O zaufaniu , O historii

„Żyłem dla opoczyńskiej ziemi (…) żadnego uczynku w życiu publicznym nie żałuję, niczego nie odwołuję, niczego się nie wypieram i wierzę, że dyktatura runie pod naporem sił moralnych i ducha narodu polskiego. Z Polski zrobiono moralne cmentarzysko, gdzie się łamie wszystko – ludzi, sumienia i charaktery. Otrzeźwienie będzie tym boleśniejsze im bardziej spóźnione.”

Kazimierz Król (1897–1965)

Słowa, które wypowiedział poseł Kazimierz Król u schyłku ośmioletniej służby poselskiej.

O ludziach , O charakterze

„Konieczne są radykalne przemiany: aby położyć kres nierównościom, doprowadzić do prawdziwej redystrybucji wytwarzanych bogactw, do prawdziwej demokracji, a nie takiej, którą zdalnie steruje kilka tysięcy uprzywilejowanych. Chcemy zburzyć dyktaturę nielicznych. Ubiegły wiek naznaczony był przez dwa systemy równie niedemokratyczne: przez kapitalizm i przez reżimy biurokratyczne, takie jak za żelazną kurtyną. Te drugie już upadły. Moja Nowa Partia Antykapitalistyczna (NPA) chce obalić ten pierwszy – system kapitalistyczny – który i tak bankrutuje, pożerając przy tym jeszcze miliardy dolarów. (…) nie pragniemy tworzyć systemów takich jak stalinowski ZSRR.”

Olivier Besancenot (1974) francuski polityk

Kapitalizm francuski i antykapitalistyczna perspektywa
Źródło: „Dziennik” (Warszawa), 9 kwietnia 2009

O demokracji , O wieku , O bogactwie

„Powstałą po rozłamie konspirację określa się mianem NSZ-ONR. Jej przywódcy postanowili też pozbyć się głównych oponentów i wkrótce doszło do skrytobójczych mordów oficerów NSZ, którzy przeszli do AK. (…)
Wbrew budowanemu dziś mitowi NSZ-ONR wcale nie bronił ciągłości II RP, ale przeciwnie – robił wiele, by zniszczyć autorytet legalnych władz, by na gruzach przedwojennego systemu zbudować nacjonalistyczną monopartyjną dyktaturę. Stawianie znaków równości między AK i NSZ-ONR jest manipulacją sugerującą, jakoby ta ostatnia była częścią składową Państwa Podziemnego. Nie była.”

Rafał Wnuk (1967) historyk polski

Źródło: Brygada Świętokrzyska. Zakłamana legenda, „Ale Historia” nr 4, 25 stycznia 2016.

O historii

„Dyktatura jednostki na górze oznacza dyktaturę urzędników na dole. Dyktatura polityczna jednostki oznacza dyktaturę klas posiadających w życiu gospodarczym. Rządy niekontrolowane przez Sejm – oznaczają zawsze, dalekie czy bliskie, niebezpieczeństwo zatargów zbrojnych z sąsiadami.”

Adam Ciołkosz (1902–1978) polski działacz socjalistyczny, instruktor harcerski

Źródło: Rząd nieodpowiedzialny przed Sejmem, „Robotnik”, 6 sierpnia 1928, cyt. za: Andrzej Friszke, Adam Ciołkosz. Portret polskiego socjalisty, wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.

„W okresie dyktatury, otoczeni ze wszystkich stron wrogami, przejawialiśmy niekiedy zbytnią miękkość, przesadną łagodność”

Aleksander Sołżenicyn (1918–2008) rosyjski prozaik, noblista

Archipelag Gułag