Krzysztof Niewrzęda cytaty (131 cytatów, strona 2)

„W pereelowskiej Polsce nie darzono zbyt wielką sympatią ani NRD, ani jej mieszkańców. Najczęściej przypisywano im prusko-hitlerowsko-bolszewicką mentalność i określano mianem czerwonych Prusaków. Naprawdę jednak nic, albo niewiele, o nich wiedziano. Nie przeszkadzało to oczywiście w krytykowaniu i ośmieszaniu „enerdówka” i „enerdowców”, postrzeganych przez pryzmat wschodnioniemieckiego produkcyjniaka telewizyjnego noszącego tytuł „Telefon 110”. (…) Za najbardziej znanego, enerdowskiego, muzyka jazzowego uchodził Zbigniew Namysłowski, a za najbardziej popularną, enerdowską piosenkarkę – Maryla Rodowicz. Nikt prawie nie słyszał u nas, o takich grupach jak Silly czy Pankow, których teksty wywoływały wściekłość enerdowskich cenzorów i entuzjazm wschodnioniemieckich, punk-rockowych kontestatorów. Mało kto znał też w Polsce nazwiska takich malarzy, jak Georg Baselitz, czy Gerhard Richter. A jeśli znał, to najczęściej nie podejrzewał nawet, że są to artyści pochodzący z NRD i że któryś z nich mógł swego czasu być członkiem FDJ, co przydarzyło się Richterowi. FDJ była bowiem, nawet przez polskich komunistów, uważana za organizację żałosną.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Dla „Odry” z Berlina – „Odra” nr 2/2004

O muzyce , O czasie , Wściekłość

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Nie w rzędzie czyli „w poprzek” – rozmowa Józefa Plessa – „AKANT” Nr 4/2000

O charakterze

„Graham Greene, jeśli zbyt mocno odczuwał ból istnienia, to szedł do dentysty i kazał wyrwać sobie ząb. Jakikolwiek. Oczywiście bez znieczulenia. No bo chciał, żeby go coś bolało tak normalnie, po prostu, z jakiejś przyczyny. Ale nigdy nie wpadł na to, żeby pisać o tym wiersze, jak się zdarza polskim poetom współczesnym.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Najwięcej miejsca trzeba zostawić dla ciszy – rozmowa Marleny Cieślik w „Poezja światłem i mrokiem w rozgrywkach o życie” (UŚ, 2005)

O życiu , O bólu

„Czułem się jak bohater powieści, którą autor przestał nagle pisać. Bez pomysłu na ciąg dalszy zaciskałem w dłoni kawałek rozbitego lustra. Spływająca po nim krew plamiła podłogę, a ja tkwiłem w tej scenie, nie mogąc się z niej wyrwać. Zaskoczony przez sytuację, w której się znalazłem, nie potrafiłem podjąć jakiejkolwiek decyzji, a świadomość tego, że jestem zdany wyłącznie na siebie, pogrążała mnie jeszcze bardziej. Nie byłem nawet w stanie przewidzieć, co się wydarzy. Pozostawało mi zatem czekać na powrót autora.”

Krzysztof Niewrzęda

Wariant do sprawdzenia
Źródło: s. 105

O decyzjach , O czekaniu

„Niemiecki brak solidarności przejawia się, między innymi, w namiętności do składania donosów. Towarzysząc naszym sąsiadom od czasów kiedy stało się to tylko możliwe – a zatem od narodzin biurokracji w Cesarstwie Wilhelma – namiętność ta nie opuszczała ich ani w Republice Weimarskiej, ani w Trzeciej Rzeszy, ani też w obu powojennych państwach niemieckich, czy w zjednoczonej Republice Federalnej. Funkcjonuje ona w tym narodzie do dzisiaj pod przykrywką swoistej formy lojalności wobec politycznego systemu, jako wynik rozpadu indywidualizacji. W latach Trzeciej Rzeszy był on tak duży, iż nie istniała potrzeba utrzymywania rozbudowanego aparatu inwigilacji. Donosicielstwo w wystarczający sposób wypełniało zapotrzebowanie koncentracyjnych obozów. Aż 80% wyroków wydano w tym czasie na podstawie donosów. W latach 1974–1985 na terenie RFN dwie trzecie przestępstw politycznych wykryto dzięki denuncjacji. O NRD nie trzeba nawet wspominać. Politolog Falco Werkentin uważa wręcz, iż donosicielstwo sprawia, po prostu, Niemcom radość.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Podglądanie sąsiada – „Suplement” Nr 2–3/2000

O narodzinach , O czasie , Radość

„Moja wrażliwość społeczna i wynikająca z niej lewicowość bierze się raczej z wrodzonej empatii.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Niewrzęda: Rany, które wynikają z empatii – rozmowa Kamili Kasprzak dla „Krytyki Politycznej” http://www.krytykapolityczna.pl/kluby-kp/publicystyka/20130922/niewrzeda-rany-ktore-wynikaja-z-empatii

„(…) już przed napisaniem „Poszukiwania całości”, zacząłem myśleć o emigracji jedynie jak o soczewce, w której skupia się wyobcowanie jednostki samo w sobie, a nie wyłącznie w obcym kraju. Wyobcowanie, które stało się powszechne, także dla tych, którzy nigdy nie opuścili nawet swojego rodzinnego miasta. Wyobcowanie, które generuje system.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: W Berlinie przestałem się czuć emigrantem – rozmowa Tomira Mazura – „tomir pisze o kulturze” https://tomirmazur.wordpress.com/2015/10/15/w-berlinie-przestalem-sie-czuc-emigrantem/

O poszukiwaniu , O myślach , O myśleniu

„(…) wszystko byłoby zbędne, gdyby na pazerność mieli licencję tylko bonzowie. Jakoś dałoby się wtedy spacyfikować pasibrzuchów i, mimo że Luter zapewnił im wsparcie chrześcijańskiego Boga, można by ich było złoić. Ale chciwość stała się systemowa. Zakręt na pozbawienie innych dostępu do wszystkiego, co można pogonić, mają bowiem również firmy, instytucje finansowe i korporacje. Przede wszystkim te, których dochody przekraczają budżety większości państw.”

Krzysztof Niewrzęda

Zamęt
Źródło: s. 53

O Bogu , O wsparciu

„W pełni ogarniasz temat. Ale z kim masz robić hałas? Wszak taki ptak, że nie ma z kim zacnej pikiety nawet ustawić. A jak czasem coś się ziści, to moderatorzy zdarzeń i tak to całkiem przemilczą, albo zrobią z tego blue screen. Chodzi bowiem o to, żeby zbiedzić wszystko, co nie pasi finansjerze, która tuczy gabronów i oczekuje, że w podzięce każdy z nich przywali wazeliną. I oni walą. Począwszy od władzuchny.”

Krzysztof Niewrzęda

Zamęt
Źródło: s. 13

O ptakach , O czasie

„Wtedy, gdy opuszczałem Polskę normalnym było pytanie: dlaczego nie wyjechać? Był to, chyba, najgorszy okres w dziejach PRL-u. Ta właśnie końcówka, pokazała, jak bardzo komunizm zniszczył indywidualność. Homo sovieticus otrzymywał ostateczny szlif. ** Źródło: Tytuł nie jest potrzebny”

Krzysztof Niewrzęda

rozmowa Marii Kalczyńskiej – „Kurier” (Hamburg) Nr 10/1999

Pytanie

„Każdy prawdziwy twórca, powinien być asystemowy i nieczuły na to, czy uda mu się odnieść sukces finansowy i medialny. Co nie znaczy, że nie ma prawa zabiegać o swoje dzieło – o to, żeby było ono zauważane i mogło przetrwać. To należy wręcz do jego obowiązków.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Stopień pokrewieństwa – rozmowa Sławomira Iwasiowa – „Kurier Szczeciński” 04.08. 2008

O sukcesie

„(…) większość z tego, co napisałem nie odnosi się bezpośrednio do treści związanych z krajem mojego pochodzenia, z Polską, lub z miejscem, w którym w danym momencie przebywałem. Ma inny charakter. Wynikający raczej z relacji między jednostką a społeczeństwem, jednostką a systemem.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: W Berlinie przestałem się czuć emigrantem – rozmowa Tomira Mazura – „tomir pisze o kulturze” https://tomirmazur.wordpress.com/2015/10/15/w-berlinie-przestalem-sie-czuc-emigrantem/

O charakterze , O relacjach

„Internet jest takim medium, które daje ogromne możliwości komunikacyjne i edukacyjne podwyższające świadomość jego użytkowników. Przynajmniej na razie, póki nie jest jeszcze kontrolowany przez establishment w takim stopniu, jak inne środki masowego przekazu.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Niewrzęda: Rany, które wynikają z empatii – rozmowa Kamili Kasprzak dla „Krytyki Politycznej” http://www.krytykapolityczna.pl/kluby-kp/publicystyka/20130922/niewrzeda-rany-ktore-wynikaja-z-empatii

„Umieramy tylko dla innych. Nigdy dla siebie samego. Dla każdego z nas własna śmierć jest przecież zawsze przyszłością, która z osobistego punktu widzenia nigdy nie będzie mogła się dokonać. Nigdy nie uda się przecież powiedzieć: umarłem. O wiele trudniejsze do zaakceptowania jest więc chyba to, że zimne usta ciemnej, wielgachnej, oceanicznej ryby dotykają naszych bliskich.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Jestem głuchy na pozaziemskie tam-tamy – rozmowa Krzysztofa Niewrzędy z Januszem Rudnickim – „Pogranicza” Nr 5/2002

O śmierci , O rybach , O przyszłości

„Bezmiar intencji zaczął szeleścić. Dech w nim zaszumiał oraz wilgoć powstała. I była to para doskonała. Przeogromne dominium spłodziła i jego sklepienie, w którym niebotyczna zawierała się siła. Ona to właśnie zrodziła blask rozświetlający dni, a po nim wroga wszystkiego i wszystkich przyjaciela, który się objawiał w rozlicznych wcieleniach.”

Krzysztof Niewrzęda

Second life
Źródło: s. 34

O sile

„Tworzenie poezji pozwala mi na kontakt z tym „czymś” czego nie można nazwać. Rejestracja faktów – umożliwiająca stwarzanie między nimi poetyckiego nastroju i rejestracja wrażeń – podlegająca metaforycznemu sposobowi rozumienia świata, pozwala na przeniesienie się, z miejsca pozostającego w centrum obrazu, „tam”. Wystarczy tylko dać językowi szansę na to by mógł poprowadzić, by wydobył z realności to, co ulotne i pozostawić, jak najwięcej miejsca ciszy.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Nie w rzędzie czyli „w poprzek” – rozmowa Józefa Plessa – „AKANT” Nr 4/2000

O wrażeniach , Obraz

„O tym, że miasto wymknęło się spod kontroli jego mieszkańców wiadomo nie od dzisiaj. Trudno sobie wyobrazić jego ponowne kształtowanie, tak, jak trudno zakładać możliwość budowania miast od podstaw – z niczego. To co nam zatem pozostaje, to rozszerzanie miejskich granic albo modyfikowanie poszczególnych fragmentów miasta. Proces ten może wyrażać się poprzez wyburzanie istniejących obiektów i zastępowanie ich obiektami nowymi bądź przeobrażanie obiektów istniejących. W takim zestawieniu o wiele bardziej interesującym wydaje się być nadawanie nowej funkcji budynkom osadzonym w pamięci mieszkańców miasta, niż zastępowanie ich nowymi. Przede wszystkim ze względu na możliwość zachowania historycznej ciągłości. Nie przerywając jej możemy sobie pozwolić na stwarzanie nowego przy użyciu dawnego, a zatem – na płynne przejście z przeszłości w przyszłość.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Architectura pictura – „Pogranicza” Nr 3/2000

O zachowaniu , O przeszłości , O przyszłości

„Berlińczycy mają dodatkowo to szczęście, że mogą mieć codzienny kontakt z kulturą. Sztuka jest tu obecna na co dzień. I to nie tylko ta zinstytucjonalizowana. Również alternatywna. A może nawet alternatywna przede wszystkim. Jest to z pewnością ewenementem w tak pragmatycznych czasach. Ale w wielu wypadkach te alternatywne działania wydają się być jedynie modnym opakowaniem, pod którym tak naprawdę nic się nie kryje.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Piszę tylko o tym, co mnie interesuje – rozmowa Krzysztofa Niewrzędy z Bertem Papenfußem – „Pogranicza” Nr 3/2002

O szczęściu , O sztuce

„W odróżnieniu od Platona nigdy nie chciałem decydować o innych. Po doświadczeniach dwudziestego wieku fascynowanie się spuścizną Platona – jeśli nie powinno być karalne, to przynajmniej powinno być publicznie wyśmiewane. To, co proponował w „Państwie” było przeżarte ekstremalnym totalitaryzmem i szowinizmem. Choćby odbieranie dzieci matkom po to, żeby wychować je zgodnie z obowiązującym duchem. On zoologicznie nienawidził demokracji. Imponowały mu takie systemy, jak system spartański. A Sparta znana była między innymi z tego, że osoby chore i niedołężne były tam uśmiercane. W wojnie Sparty z Atenami, które były przecież jego ojczyzną, Platon życzył zwycięstwa Sparcie. Jego postawę można porównać z zachowaniami komunistów, stawiających sowiecki internacjonalizm ponad niepodległość. Z tą oczywiście różnicą, że Platon nawet nie udawał, iż jest za społeczną równością i jawnie chwalił system kastowy oraz głosił, że jednostka musi być bezwzględnie podporządkowana interesom państwa. Swoje skrajne metody rządzenia próbował nawet wprowadzić w życie. Ale na szczęście dla jego podwładnych dość szybko się na nich poznano. Choć i tak ten „wielki” filozof zdążył rozpętać wojnę i sam ledwo uszedł z życiem. I to tylko dlatego, że z niewoli wykupiła go jakaś grupka przyjaciół. Mimo to nie zmienił swoich poglądów. Platon był jak Rudolf Hess, który, mimo iż przesiedział kilkadziesiąt lat w więzieniu, do końca sławił nazizm.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Platon był jak Rudolf Hess – rozmowa Wojtka Filipowiaka – „Oddech” Nr1/2003

O życiu , O wojnie , O szczęściu , O dzieciach

„Skłonność do psychologizowania i medytacji, cechująca polską literaturę powoduje, iż nie jest ona bliska przeciętnemu czytelnikowi niemieckiemu – pozbawionemu rozterek, pragmatycznemu legaliście.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Nikt się o nas nie upomina – rozmowa Marii Kalczyńskiej – „Odra” Nr 2/2002

O literaturze

„(…) to, co nazywasz ciałem, nie jest rzeczywiste, bo nierzeczywista jest materia, ona jest przecież tylko falą, co udowodnili już nawet fizycy zajmujący się mechaniką kwantową, dlatego również twoje ciało nie jest tobą, jest tylko hologramem twojej wewnętrznej istoty, która nie może ani umrzeć, ani się narodzić i ta istota zawsze jest związana z wiecznym istnieniem, nie można więc odejść do krainy wiecznego istnienia, gdyż w niej jest się zawsze”

Krzysztof Niewrzęda

Zamęt
Źródło: s. 81

O odejściu

„Już w 1951 roku w Szczecinie doszło do pierwszych w kraju rozruchów i wystąpień antyradzieckich. I nie obyło się przy tym bez ofiar. A potem miało jeszcze miejsce zajęcie radzieckiego konsulatu w 1956 roku, no i grudzień 1970 roku. Czołgi na ulicach, barykady, poprzewracane tramwaje, podpalone samochody, aresztowania, strzelanie do ludzi, ranni i zabici, i jawna walka z władzą, prowadząca do zniszczenia i spalenia siedziby Komitetu Wojewódzkiego PZPR, co było ewenementem na skalę ogólnopolską. W dziesięć lat później Szczecin był świadomy własnej wartości. Jego mieszkańcy dobrze wiedzieli, że reżimowa władza musi się z nimi liczyć. I ona liczyła się. Liczyła się z nimi także, a przede wszystkim na nich – opozycja. Tym bardziej, im częściej dochodziło do ulicznych bitew szczecinian z zomowcami, które na stałe wpisały się w krajobraz miasta tamtego okresu. Niestety, z czasem całą legendę Solidarności zawłaszczył Gdańsk.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: W centrum czy na peryferiach kontynentu? Miasto w poszukiwaniu własnej tożsamości – „Szczecin. Odrodzenie miasta” (Deutsches Kulturforum östliches Europa, 2017)

O ludziach , O poszukiwaniu , O czasie , O walce

„Przestajemy być jednostką postrzeganą jako byt zamknięty w sobie samym za sprawą siły własnego rozumu. Ale tym samym odrzucamy prymat ego. A zatem także wynikające z nawyku odgrywanie roli na scenie własnej wyobraźni. Może więc realnie przyczyniamy się podświadomie do tworzenia społeczeństwa kolektywnego?”

Krzysztof Niewrzęda

Zamęt
Źródło: s. 42

O sile

„W styczniu 1942 roku w Wannsee odbyła się konferencja, podczas której ustalono, jak powinno przebiegać „Ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej”. Inicjatorem i przewodniczącym tej konferencji był Reinhard Heydrich. To jemu podlegały wszystkie instytucje nazistowskiej represji – od gestapo począwszy. Ten Heydrich znany był ze swojej zoologicznej nienawiści do Żydów. Kiedy popił, strzelał z pistoletu do swojego odbicia w lustrze, krzycząc: „Paskudny Żyd!”. A wszystko to z powodu drugiego męża swojej babki. Nie był on właściwie dziadkiem Heydricha, ale odgrywał tę rolę w rodzinie. No i był Żydem. Dlatego w dzieciństwie Heydrich nie raz został za żydostwo pobity przez swoich kolegów na podwórku. I nawet w szczytowym okresie swojej kariery uchodził za „spokrewnionego z żydowską rasą” – jak ujmowała to nazistowska nomenklatura. Nie mógł więc swojej babce wybaczyć tego drugiego małżeństwa. Nie mógł pewnie również wybaczyć sobie. Tego, że kiedyś przytulał się do swojego dziadka nie-dziadka. On – szef RSHA, który chciał wymordować wszystkich Żydów i chciał żeby wszyscy widzieli w nim super-nordyka i nadczłowieka.”

Krzysztof Niewrzęda

Czas przeprowadzki
Źródło: s. 10

O małżeństwie , O rodzinie , O dzieciństwie

„(…) wśród Oburzonych najistotniejszą rolę odgrywali tak zwani absolwenci bez przyszłości. To oni podchwycili przecież jako pierwsi idee Stéphane Hessela i zaczęli je rozpowszechniać. I to oni jako pierwsi zaczęli się domagać pogłębienia demokracji oraz sprawiedliwego podziału dóbr. Począwszy od hiszpańskich Indignados, którzy, w maju 2011 roku, masowo demonstrowali przeciwko dyktatowi banków, upartyjnieniu państwa oraz społecznemu wykluczeniu, aż po Stany Zjednoczone, gdzie powstał ruch Occupy Wall Street.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Krzysztof Niewrzęda o „Zamęcie” i nie tylko – rozmowa Krzysztofa Lichtblaua dla „eleWatora Kultury” http://elewatorkultury.org/niewrzeda-krzysztof-o-zamecie-i-nie-tylko/#comments

O demokracji , O przyszłości

„Najwybitniejszym przedstawicielem kiczu w polsko-niemieckim pojednaniu był z pewnością Andrzej Szczypiorski, który uprawiał dziwną politykę, działając jakoby na rzecz pojednania. Te jego wywiady i nieustannie publikowane artykuły, na przykład na temat bohaterstwa Stauffenberga – z niedopowiedzeniem tego, kim naprawdę Stauffenberg był i co chciał osiągnąć – były nie do zniesienia. Bo jedną rzeczą jest to, że Stauffenberg działał w ugrupowaniu, które próbowało odsunąć Hitlera od władzy, a nawet fizycznie go unicestwić… Ale nie można zapominać, że w najbardziej liberalnych planach współpracownicy Stauffenberga proponowali Polsce jedynie autonomię, ze szkolnictwem zaledwie na poziomie zawodowym. Nie wydaje mi się więc, że taką postać powinno się kreować na europejskiego bohatera. A Szczypiorski robił to z bardzo dużym zaangażowaniem. Wywiady, jakich udzielał w niemieckiej oraz polskiej telewizji i prasie, wskazywały na całkowity brak równowagi w tym temacie. A właśnie w braku równowagi ten kicz się objawia.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Nie w rzędzie – rozmowa Izabeli Drozdowskiej-Broering – „eleWator” nr 6 (4/2013)

O zapominaniu

„Polacy wcale aż tak bardzo nie garną się do siebie na obczyźnie. Ale trochę się garną, to fakt. W ten sposób w pewnej mierze chcą przywołać Polskę. Po to zakładają organizacje polonijne. Po to też, między innymi, powstał z pewnością Klub Polskich Nieudaczników. Żeby poczuć się przez moment jak w Polsce. I to często takiej, o której się marzy, niekoniecznie zaś takiej, z której się wyjechało, lub takiej, do której można wrócić. Czasem idzie to w stronę artystycznej awangardy, swobody obyczajowej, a czasem w stronę tradycji narodowej. Także w Berlinie”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: W Berlinie przestałem się czuć emigrantem – rozmowa Tomira Mazura – „tomir pisze o kulturze” https://tomirmazur.wordpress.com/2015/10/15/w-berlinie-przestalem-sie-czuc-emigrantem/

O czasie

„Ludzie nie postrzegają się przez pryzmat narodów, jeśli nie są zindoktrynowani. Jeżeli ktoś jest refleksyjny i nie jest zamknięty na kontakty z innymi, to nie może w sposób jednoznaczny powiedzieć: Polacy są tacy, a Niemcy tacy.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: W Berlinie przestałem się czuć emigrantem – rozmowa Tomira Mazura – „tomir pisze o kulturze” https://tomirmazur.wordpress.com/2015/10/15/w-berlinie-przestalem-sie-czuc-emigrantem/

O ludziach

„Przywiązanie pisarza, przebywającego poza krajem urodzenia, do ojczystego języka można wytłumaczyć poprzez to, co w „Traktacie poetyckim” napisał Czesław Miłosz. A mianowicie, że „mowa jest ojczyną”. Zresztą nie odnosi się to wyłącznie do pisarzy. Dla tych, którzy znaleźli się na emigracji, zazwyczaj właśnie język jest bowiem najważniejszym elementem zapewniającym nieprzerwaną więź z tym, co decyduje o ich tożsamości. Bez względu na narodowość. Co nie znaczy, że język ojczysty powinien być jaskinią, do której należy się chować, żeby uniknąć zalewu obcą mową.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Dlaczego nie piszę po niemiecku? – „Tygiel Kultury” Nr 7–12/2015

„Oprócz wystawania przed barakami ważnym elementem towarzyskiego życia było wzajemne zarażanie się niepewnością. Służyły temu najlepiej historie opowiadane w stołówkowych kolejkach. Powoli, krok za krokiem, wychodząc z kokonów cudzych relacji, rodziły się bowiem wtedy obawy lgnące do wszystkich. Nawet mimowolni słuchacze ulegali ich wpływom i przygarniali wywołujące wątpliwości lęki. Wbrew sobie każdy, do którego docierały choćby tylko strzępy zainfekowanych opowieści, nagle zaczynał odczuwać niepokój.”

Krzysztof Niewrzęda

Poszukiwanie całości
Źródło: s. 26

O historii , O relacjach

„Leonardo da Vinci przeprowadzał badania tak dociekliwie, iż najmniejsze, nieznane do tamtych czasów, elementy ludzkiego ciała zostały przez niego odkryte i skatalogowane. Wyrysował bowiem cały układ kostny i dołączył do niego nerwy, muskuły i ścięgna. Wykonał rysunki obrazujące umieszczenie mózgu w czaszce i ułożenie płodu podczas ciąży, a także przekroje dróg oddechowych i narządów płciowych oznaczając wszystkie części podpisami. Co ciekawe, zostały one napisane w taki sposób (od prawej do lewej strony), że można je przeczytać dopiero za pomocą lustra.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Spotkanie z geniuszem – „Kurier” (Hamburg) Nr 18/2001.

O pomocy

„Krzysztof Niewrzęda sukcesywnie zagospodarowuje otaczającą go miejską przestrzeń, rewaloryzuje to, co jego zdaniem pomijane, odrestaurowuje poszarzałe i spowszedniałe. Postępuje jak architekt dokonujący retrowersji.”

Krzysztof Niewrzęda

Autorka: Małgorzata Zduniak-Wiktorowicz, Współczesny polski pisarz w Niemczech, Wyd. Poznańskie, 2010.
O Krzysztofie Niewrzędzie

„Grałem, w latach osiemdziesiątych, w kilku szczecińskich zespołach, z których z największym sentymentem wspominam Brunatne Sklepienie i Casus. Byłem perkusistą i autorem tekstów, do kilku piosenek. Tylko do kilku ponieważ większość utworów w naszym repertuarze stanowiły kompozycje instrumentalne. Zacząłem od kapeli hard-rockowej, a potem był najdłuższy okres w grupie Casus, której muzyka była bliska King Crimson i SBB.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Platon był jak Rudolf Hess – rozmowa Wojtka Filipowiaka – „Oddech” Nr 1/2003

O muzyce

„Mało kto zwraca dziś uwagę na innych, na własne otoczenie i na wynikającą z tego wszechogarniająca obojętność, która powoduje, iż nasza rzeczywistość zaczyna cierpieć na deficyt uczuć. Myślę, że wielu ludzi tego doświadcza. Nie znajdują oni jednak ani siły na to, żeby ów deficyt uzupełnić, ani też wsparcia, ze względu na postępującą atomizację społeczeństwa.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Stopień pokrewieństwa – rozmowa Sławomira Iwasiowa – „Kurier Szczeciński” 4 sierpnia 2008.

O ludziach , O emocjach , O myślach , O wsparciu

„Literatura powinna dawać czytelnikowi możliwość zauważenia tego, co jest wartością, a co nią nie jest. Szczególnie teraz, gdy na naszych oczach giną uniwersalne zasady.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Stopień pokrewieństwa – rozmowa Sławomira Iwasiowa – „Kurier Szczeciński”, 4 sierpnia 2008.

O literaturze

„W chwili całkowitej kompromitacji modelu socjalistycznego, zachodni wzorzec pracy stał się jedynym. Tym samym pozbawiony był jakiejkolwiek konkurencji. Zaczęto więc eliminować z niego to, co sprawiało, iż wcześniej miał on w miarę sympatyczny charakter. Dlatego na Wschodzie i Zachodzie wszyscy dowiedzieli się dość szybko czym jest mobilność, dyspozycyjność i konieczność dopasowania się do grupy, występującej już jednak jako „team”. I mało kto zauważył, że określenia te w rzeczywistości oznaczają współczesne niewolnictwo i że właśnie dzięki nim możliwe jest podtrzymywanie przy życiu społecznej masy, w coraz większym stopniu odmawiającej jednostce prawa do zachowania indywidualnego charakteru.”

Krzysztof Niewrzęda

Czas przeprowadzki
Źródło: s. 131

O zachowaniu , O charakterze , O rzeczywostości

„Tak jak twórcy brytyjskiego kina społecznego, Niewrzęda potrafi być konkretny. Nie chodzi o zaangażowanie polityczne, lecz o bystre oko, które dostrzega odbicia neonów w karoserii samochodu i specyfikę picia już nie do lustra, ale do video. Udaje mu się wyczuć pewne głębokie zależności, rozbłyskujące analogie, dziwne, a jednak zupełnie prawdziwe pokrewieństwa.(…) Jego atutami są szczerość i „czystość” w oddawaniu prawdy miasta, ukazywaniu samotności i wykorzenienia.”

Krzysztof Niewrzęda

Autorka: Katarzyna Szumlewicz, STRZASKANY ŚWIAT, „Twórczość” Nr 2/2001.
O Krzysztofie Niewrzędzie

O piciu , O samotności , O szczerości

„Pisarz powinien czytelnika uwrażliwiać, lecz nie powinien mu niczego narzucać. O ile chce oczywiście żeby to, co tworzy było literaturą, a nie publicystyką.”

Krzysztof Niewrzęda

Źródło: Stopień pokrewieństwa – rozmowa Sławomira Iwasiowa – „Kurier Szczeciński” 04.08. 2008

O literaturze

„I byt przy bycie zniknęły razem za horyzontem zdarzeń. Bo, przenikając przez półprzepuszczalną błonę, rychło się przedostały na drugą stronę. Powrót z takiej wycieczki uniemożliwiała im całkowicie prędkość ucieczki – zawsze zbyt mała, by jakakolwiek treść się stamtąd wydostała. Gdyż nawet światło z tego obszaru nie może się wydobyć mimo swego żaru. Ale ponieważ moment przejścia przez horyzont zdarzeń nie był nigdy odczuwalny, wszystko rozegrało się niczym w sferze marzeń. Wybór jednak – na podobieństwo czynu – stał się w pełni realny, mimo iż, z drugiej strony, prowadził wyłącznie w czas urojony i w czasie rzeczywistym był wyłącznie wspomnieniem mglistym. Jego historia cała nieodwołalnie w osobliwości się sfinalizowała. Na trwałe bowiem zagościł, w tym punkcie czasoprzestrzeni, w którym krzywizna jest nieskończona. I nic już tego nie mogło zmienić. Żadnych nie mogło wyzwolić dokonań. Lecz w czasie urojonym, z powodu implikacji, wciąż był powodem kontynuacji. Wpadł zatem w wir informacji, tkwiących za półprzepuszczalną błoną, która dla nich była ochroną. Ze względu na to, iż nie pozwalała, by jakakolwiek wieść się przedostała do tego świata, w którym mogłaby ją spotkać dezaprobata. Informacje pozostawały więc wciąż za ową błoną i tworzyły tam substancję złożoną, która wszechświaty niemowlęce generowała. A choć każdy z nich jawił się jako cząstka mała, zawierał tyle treści, ile mogłoby się w ogromie jedynie zmieścić. Każdy z nich też treścią emanował. Natomiast treści przybierać zaczęły kształt opowieści.”

Krzysztof Niewrzęda

Second life
Źródło: s. 33

O historii , O świetle , O czasie , O prędkości

„A kto tak naprawdę jest pracodawcą. Przecież nie ci, którzy korzystają z pracy ludzi, tylko ci, którzy tę pracę wykonują. To oni dają wykonywaną przez siebie pracę tym, którzy powinni za nią godziwie zapłacić. Wszystko wywrócone jest do góry nogami. Po to, żeby pracownikom wbić do głowy, że są zależni od tych, którzy ich wykorzystują. I po to, żebyśmy godzili się na takie zarobki, jakie nam się wyznaczy.”

Krzysztof Niewrzęda

Zamęt
Źródło: s. 184

O ludziach

„Czytając książkę Krzysztofa Niewrzędy „Zamęt” jest szansa, że wzbogacisz swój słownik – o ile tego chcesz.”

Krzysztof Niewrzęda

Autorka: Agnieszka Piskorek, Okiełznać „Zamęt” Krzysztofa Niewrzędy, „SzczecinCzyta.pl” http://www.szczecinczyta.pl/okielznac-zamet-krzysztofa-niewrzedy/
O Krzysztofie Niewrzędzie

O szansie , O czytaniu

„Na następnym kanale wszyscy się czują doskonale. W kuchennych oparach gotują kilka potraw naraz. Rozprawiają o ingrediencjach, wypowiadając przy tym zaklęcia, i mieszając w garnkach, nie muszą na nic sarkać. Ślina aż zbiera się w ustach, gdy homar w śmietanie chlusta. Lecz tam, gdzie była kapusta, tkwią zabite noworodki. Ich rodzice wiedli żywot słodki. Zauważasz to, przełączając telewizor. Producenci są bowiem nieugięci i pokazują widzom małżeństwo, które chowało niemowlaki w beczce po kiszonej kapuście, żeby bez przeszkód oddawać się rozpuście.”

Krzysztof Niewrzęda

Second life
Źródło: s. 53

O małżeństwie , O rodzicach , O gotowaniu

„Przecież dziś panuje taki zamęt, że nie wiadomo nawet do czego się odwołać. No bo to, co w jakiejś gazecie albo stacji telewizyjnej uznawane jest za czarne, w innej przedstawiane jest jako białe. To zaś, co mówi jeden ekspert, podważane jest zaraz przez drugiego eksperta. Niczego nie można być zatem pewnym. Nie można bowiem właściwie już stwierdzić, co jest prawdą, a co kłamstwem. Można tylko zaufać którejś ze stron. Niewątpliwie z wszelkimi tego konsekwencjami. Ale nic innego nie pozostaje w sytuacji, w której można kierować się już wyłącznie przeczuciami. A przeczucia? Wiadomo. W pierwszym rzędzie są dyspozycyjne wobec miłości do samego siebie.”

Krzysztof Niewrzęda

Zamęt
Źródło: s. 66

O kłamstwie , O zaufaniu

„(…) „tam” nigdy nie można było nauczyć się sztuki bezpretensjonalnego picia whisky. No ale „tam” tylko wódka nie kojarzyła się ze złym smakiem. Choć prawie wszyscy po niej się krzywili. Picie wódki uznawano „tam” jednak za przejaw metafizycznego niepokoju i niegodzenia się z losem. Było więc ono szlachetne – przepełnione bólem, żalem. W trakcie takiego picia można było płakać, planować bohaterskie czyny, przebaczać wrogom. Każde inne przywodziło na myśl wyłącznie konsumpcję. Niczego zatem nie można było odnaleźć w piciu whisky. Nawet alkoholizm przez jej pryzmat nie był „tam” postrzegany poważnie.”

Krzysztof Niewrzęda

Poszukiwanie całości
Źródło: s. 92