Józef Piłsudski cytaty (135 cytatów)

o wsparciu Polski dla Ukraińskiej Republiki Ludowej w wywiadzie dla angielskiej gazety „Daily News”, 16 maja 1920.
Źródło: Lech Wyszczelski, Wojna polsko-rosyjska 1919–1920, t. 1, wyd. Bellona, Warszawa 2010, s. 393.

„Myślałem już nieraz, że umierając przeklnę Polskę. Dziś wiem, że tego nie zrobię. Lecz gdy po śmierci stanę przed Bogiem, będę go prosił, aby nie przysyłał Polsce wielkich ludzi.”

Józef Piłsudski

w rozmowie z Arturem Śliwińskim, 23 listopada 1931.

„Stoję przed jakąś dziwaczną trąbą i myślę, że głos mój ma się oddzielić ode mnie i pójść gdzieś w świat beze mnie, jego właściciela. Zabawne pomysły mają ludzie! Doprawdy, trudno się nie śmiać z tej dziwnej sytuacji, w której nagle głos pana Piłsudskiego się znajdzie. Wyobrażam sobie tę zabawną chwilę, gdy jakiś ananas korbą nakręci, śrubkę naciśnie – i jakaś trąba, zamiast mnie gadać zacznie. Pusty śmiech mnie bierze, że ten biedny mój głos, ode mnie oddzielony, przestał nagle być moją własnością i należy już, nie wiem, do kogo, nie wiem, do czego: do trąby czy do jakiegoś akcyjnego towarzystwa. Najzabawniejsza jest jednak myśl, że kiedy mnie już nie będzie, głos pana Piłsudskiego sprzedawanym będzie za trzy grosze gdzieś na jarmarkach, prawie na funty, jak pierniki, na łuty jak jakieś cukierki.”

Józef Piłsudski

Źródło: nagranie głosu Józefa Piłsudskiego z 1924

Józef Piłsudski Cytaty o wojnie

„Sejm korupcji.”

Józef Piłsudski

o Sejmie I kadencji.
Źródło: Czesław Brzoza, Polska w czasach niepodległości i II wojny światowej

„Wystąpimy jako samodzielna siła, która przy likwidowaniu wojny, w czasie kiedy strony wojujące będą znużone i wyczerpane, zaważyć będzie mogła na szali.”

Józef Piłsudski

przewidując przebieg I wojny światowej.
Źródło: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn, Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności

„Kielce są wyjątkowo drogie myślom i wspomnieniom wielkiej części legionistów, bo tu był pierwszy pocałunek wojny, bo to był pierwszy krok do awantur naszych girlandy.”

Józef Piłsudski

o Kielcach – mieście Legionów.

„Publiczne szmaty.”

Józef Piłsudski

o posłach II kadencji.
Źródło: Czesław Brzoza, Polska w czasach niepodległości i II wojny światowej

„Ja, zarówno jak i wszyscy ci, którzy ściśle współpracują ze mną, przegrać nie jesteśmy w stanie, to znaczy, że niemożliwym jest przypuszczać, aby sejmowładztwo czy posłowładztwo w Polsce mogło zwyciężyć wraz ze swoją „suwerennością” w jakikolwiek sposób – i sprawa postawiona na wybory nie może polegać na jakiejś możliwości przegranej z mojej strony.”

Józef Piłsudski

wypowiedziane 24 października 1930.
Źródło: Czesław Brzoza, Polska w czasach niepodległości i II wojny światowej

„Trybunał Stanu (…) nie ośmieli się zebrać ani razu.”

Józef Piłsudski

Źródło: Dno oka – czyli wrażenia człowieka chorego z sesji budżetowej w Sejmie, 7 kwietnia 1929, „Głos Prawdy”, cyt. za: Czesław Brzoza, Polska w czasach niepodległości i II wojny światowej

Józef Piłsudski: Na czasie cytaty

„Wiem, iż Polską można rządzić bez bata.”

Józef Piłsudski

Inna wersja: Spróbuję, czy Polską można rządzić bez bata.
w przemówieniu do parlamentarzystów, a potem w wywiadach wypowiedział też owe zdanie.

„Ja tego, proszę pana, nie nazywam Konstytucją, ja to nazywam konstytutą. I wymyśliłem to słowo, bo ono najbliższe jest do prostituty. Pierdel, serdel, burdel.”

Józef Piłsudski

o sytuacji bezwładu politycznego w Polsce.

„Wam kury szczać prowadzić, a nie politykę robić.”

Józef Piłsudski

11 listopada 1918, po przyjeździe z Magdeburga, do swojego zastępcy ds. wojskowych, pułkownika Edwarda Rydza-Śmigłego.
Źródło: Andrzej Chojnowski, Piotr J. Wróbel, Prezydenci i premierzy Drugiej Rzeczypospolitej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992.

Józef Piłsudski cytaty

„W Polsce wszyscy krzyczą, iż posiadają większość.”

Józef Piłsudski

odpowiedź dana delegacji PPS i Stronnictwa Ludowego, 2 grudnia 1918.

„Każdy może zostać do nas przyjęty, lecz nie każdy może wśród nas pozostać”

Józef Piłsudski

Cytaty przypisywane
Źródło: referat nt. koncepcji rozwoju „Strzelca” przygotowanego na Konferencję Programową ZS „Strzelec” – OSW w Krakowie 4 sierpnia 1993, opublikowanego w lipcu 1993 w nr 2 „Strzelca Tatarskiego” autorstwa Roberta Ziembińskiego, mylnie przypisywany Józefowi Piłsudskiemu

„Polska to jeden wielki kołtun, trzeba przedtem dobrze grzebieniem ten kołtun rozczesać, aby każdy włos był z osobna, a wtedy może da się kosę zapleść.”

Józef Piłsudski

kosa w znaczeniu warkocza.

„W każdym ugrupowaniu ludzkim, w którym kiedykolwiek byłem, byłem uważany za coś w rodzaju heretyka.”

Józef Piłsudski

Źródło: Pierwsze dni Rzeczypospolitej Polskiej, wykład z 16 listopada 1924

„I staję do walki, tak jak poprzednio, z głównym złem państwa: panowaniem rozwydrzonych partyj i stronnictw nad Polską, zapominaniem o imponderabiliach, a pamiętaniem tylko o groszu i korzyści.”

Józef Piłsudski

w wywiadzie dla „Kuriera Porannego” o zamachu stanu, który miał być dokonany przez Piłsudskiego, odczyt z dnia 11 maja 1926.

O walce , O zapominaniu

„Półtora wieku walk, krwawych nieraz i ofiarnych, znalazło swój triumf w dniu dzisiejszym. Dzisiaj mamy wielkie święto narodu, święto radości po długiej, ciężkiej nocy cierpień (…). Obdarzeni dziś zaufaniem narodu, dać macie podstawy dla jego niepodległego życia w postaci prawa konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polski.”

Józef Piłsudski

orędzie wygłoszone podczas otwarcia Sejmu Ustawodawczego.
Źródło: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn, Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności

O zaufaniu , O cierpieniu , O wieku

„Co się tam dzieje (…) co ten Cankow, mówcie mi o tym, czego on chce? Aha, rządy silnej ręki, dyktatura jednego stronnictwa. To ciekawe, jak to się zmienia wszystko; demokraci, mówicie, i rządy silnej ręki. Wieszają, mówicie, mordują, to ciekawe, może tak i trzeba?”

Józef Piłsudski

o Aleksandrze Cankowie, dyktatorze Bułgarii.
Źródło: Władysław Baranowski, Rozmowy z Piłsudskim…, s. 191.

„Wszelkie ustępstwa rządu, wszelka liberalizacja jest tylko chwilowym przejawem słabości władzy. (…) Aktualne polepszenie sytuacji zawdzięcza społeczeństwo Królestwa ruchowi rewolucyjnemu. Dlatego też stało się jasne, że ruchowi rewolucyjnemu pozostała tylko jedna droga – stworzenia siły, brutalnej siły fizycznej, która potrafiłaby złamać potęgę rządu. Organizowanie powstania zbrojnego nasuwa się jako logiczna i jedyna konsekwencja całego dotychczasowego ruchu politycznego.”

Józef Piłsudski

Źródło: Polityka walki czynnej, „Trybuna”, 1 listopada 1906.

O sile , O walce

„Generał Haller Stanisław. Na dowódcę armii zdatny, nie ma kaprysów co do otoczenia i sam sobie da radę w każdym sztabie. Jako szef Sztabu Wodza Naczelnego jest bardzo dobrym i lojalnym pracownikiem.”

Józef Piłsudski

Źródło: Maciej Gablankowski, Co Piłsudski naprawdę myślał o swoich generałach? http://ciekawostkihistoryczne.pl/2016/08/03/co-pilsudski-naprawde-myslal-o-swoich-generalach-ten-jeden-rekopis-mogl-zlamac-kariere-marszalka/, ciekawostkihistoryczne.pl, 3 sierpnia 2016.

O myślach , O myśleniu

„Marząc ciągle o powstaniu, zacząłem się wówczas dobrze zastanawiać, czemu dotychczasowe się nie udały. Książek odpowiednich nie było, kłopoty majątkowe nieco oddaliły moich rodziców od dzieci, w rozmowach zaś starszych o ostatnim powstaniu mówiono bardzo mało, a to, co mówiono, było dla mnie wstrętnym – uważano bowiem, że powstanie było nie tylko błędem, lecz i zbrodnią. Ze specjalną ciekawością czytałem to, co mogłem dostać, o rewolucji francuskiej. Podłoża społecznego tego ruchu naturalnie nie rozumiałem, natomiast byłem zachwycony zapałem i zajadłością rewolucyjną oraz udziałem wielkich mas ludowych. A gdym się zapytał, czemu my, Polacy, nie zdobyliśmy się na taką energię rewolucyjną, znalazłem jedną odpowiedź – byliśmy i jesteśmy gorsi od Francuzów.”

Józef Piłsudski

Źródło: Jak stałem się socjalistą http://lewicowo.pl/jak-stalem-sie-socjalista/; cyt. za: lewicowo.pl

O dzieciach , O książkach , O błędach , O rodzicach

„Słońce na Maderze
Świeci tej cholerze,
A cholera śpi
I o Brześciu śni…”

Józef Piłsudski

anonimowy wiersz z Poznania ze stycznia 1931 roku.
Źródło: Antologia poezji głupich i mądrych Polaków, wybór Ludwik Stomma, Gdańsk 2000

O słońcu

„Żadne zdrowe społeczeństwo nie będzie bez zdobycia się na opór czynny znosić gospodarki bandytów podtrzymywanych przez władze i władz podtrzymywanych przez bandytów. I jeśli takim społeczeństwem jesteśmy, podobnych gospodarzy powinniśmy się pozbyć.”

Józef Piłsudski

Źródło: Paweł Łepkowski Niepodległa, ale skłócona http://www.zw.com.pl/artykul/363168,669674-Niepodlegla--ale-sklocona.html

„Zachód jest parszywieńki.”

Józef Piłsudski

Źródło: Bohdan Urbankowski, op. cit., s. 540.

„Pamiętaj, że wartość ma nie to, co ty mówisz, ale to jak się to odbija w mózgu słuchającego”

Józef Piłsudski

Źródło: Aleksandra Piłsudska, Wspomnienia

„Jeśli nie będziesz nic mówić, nie będą wymagali, żebyś to powtarzał.”

Józef Piłsudski

„Głowa moja pełna jest najdzikszych sprzeczności!”

Józef Piłsudski

Źródło: „Polityka”, 14 maja 2005.

„Generał Szeptycki Stanisław. Przy każdym niepowodzeniu zwala zawsze winę na podwładnych i przełożonych. Do dowodzenia najwyższego nie nadaje się z powodu braku charakteru. Na szefa Sztabu Naczelnego Wodza nie nadaje się, nawet osobistemu nieprzyjacielowi jego bym nie doradzał.”

Józef Piłsudski

o Stanisławie Szeptyckim.
Źródło: Maciej Gablankowski, Co Piłsudski naprawdę myślał o swoich generałach? http://ciekawostkihistoryczne.pl/2016/08/03/co-pilsudski-naprawde-myslal-o-swoich-generalach-ten-jeden-rekopis-mogl-zlamac-kariere-marszalka/, ciekawostkihistoryczne.pl, 3 sierpnia 2016.

O myślach , O charakterze , O myśleniu , Niepowodzenie

„Obcą jest nam wszelka nienawiść plemienna i narodowościowa. Bojownicy wolności wszystkich krajów i narodów są naszymi braćmi. Umiemy hołd oddać wszelkiej wielkiej myśli, w jakimkolwiek języku się zrodziła, umiemy uczcić wszelkiego poetę i myśliciela, jakikolwiek naród go wydał.”

Józef Piłsudski

Źródło: Z powodu jubileuszu Puszkina, „Robotnik” nr 31, 4 czerwca 1899.

O nienawiści , O myślach , O wolności , O myśleniu

„Nie ma lepszej pożywki chorobotwórczej dla bakteryj fałszu i legend, jak strach przed prawdą i brak woli.”

Józef Piłsudski

Źródło: Rok 1863, Wstęp, 1924

O strachu

„Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo,
zwyciężyć i spocząć na laurach to klęska. Kto chce, ten może, kto chce, ten zwycięża, byle chcenie nie było kaprysem lub bez mocy.”

Józef Piłsudski

Źródło: dedykacja dla „Żołnierza Polskiego”, 24 grudnia 1918.

O zwycięstwie

„Śmiesznie zarozumiały, z niczego nie zadowolony, nawet z siebie, nie mieszczący się w żadnym miejscu w Polsce, niesprawiedliwy w stosunku do podwładnych, intrygant, jeden z generałów psujących armię polską i prawie niezdatny do użycia. Cieszyłbym się, gdyby go w armii polskiej nie było.”

Józef Piłsudski

o gen. Franciszku Latiniku.
Źródło: Andrzej Nierchyło: Wężyk generalski, „Przegląd Tygodniowy” nr 30 (330), 1988, s. 15.

„Pokora i uległość tylko do wzmocnienia i utrwalenia niewoli prowadzi.”

Józef Piłsudski

Źródło: Walka z rządem, „Robotnik” nr 10, 24 września 1895.

O walce

„A gdym się zastanowił nad narodem, z którym mnie wiązało wszystko, co cieszy, i wszystko, co boli, wszystko, co we mnie myśli, i wszystko, co czuje, przychodziłem do przekonania, że moje dziecinne marzenia i rojenia zespalają się z moim młodzieńczym światopoglądem. Socjalista w Polsce dążyć musi do niepodległości kraju, a niepodległość jest znamiennym warunkiem zwycięstwa socjalizmu w Polsce.”

Józef Piłsudski

Źródło: Jak stałem się socjalistą http://lewicowo.pl/jak-stalem-sie-socjalista/; cyt. za: lewicowo.pl

O marzeniach , O myślach , O myśleniu

„Gdy myślę o dziejach tak oryginalnych naszego państwa, naszego narodu, gdy myślą się przenoszę do dawnych czasów, gdy Polska z map świata, jako państwo polityczne, wymazana była, widzę historię wielką mistrzynię życia, jak cicho stąpa, zbiera swoje prawdy, zbiera wszystkie grozy świata, wszystkie jego radości. Myślę, że gdy przechodzi ona tak, jak ongi przed upadkiem Rzeczypospolitej, tak i teraz, i po naszej ziemi, po naszych osadach, tak samo cicho, patrząc na ludzi, zbierając wszystkie mądrości i wszystką głupotę, to sądzę, że nieraz wiele musi prawd przepuszczać, i tylko dzięki zaiste niepojętej, a tak wielkiej i niezbadanej litości boskiej, ludzie w tym kraju nie na czworakach chodzą, a na dwóch nogach, udając człowieka.”

Józef Piłsudski

fragment odczytu wygłoszonego 21 marca 1926 w sali „Colosseum” w Warszawie.
Źródło: Andrzej Garlicki, Józef Piłsudski 1867–1935, Warszawa 1988.

O ludziach , O głupocie , O historii , O myślach

„W jedną ziemię wsiąkła krew nasza, ziemię jednym i drugim jednakowo drogą, przez obie strony jednakowo umiłowaną. (…) Niech Bóg nad grzechami litościwy nam odpuści i rękę karzącą odwróci, a my staniemy do naszej pracy, która ziemię naszą wzmacnia i odradza.”

Józef Piłsudski

z rozkazu Piłsudskiego Do wojska z 22 maja 1926 po zamachu majowym.

O Bogu

„Wy tej Polski nie utrzymacie. Ta burza, która nadciąga, jest zbyt wielka. Obecna Polska zdolna jest do życia tylko w jakimś wyjątkowym, złotym okresie dziejów (…) ja przegrałem swoje życie. Nie udało mi się powołać do życia dużego związku federacyjnego, z którym świat musiałby się liczyć.”

Józef Piłsudski

w 1925 w rozmowie z płk. Januszem Głuchowskim.
Źródło: Janusz Cisek, Andrzej Łukasiak, Wielcy Polacy: Józef Piłsudski, dodatek „Gazety Wyborczej”, 12 maja 2011.

O życiu , O świecie

„Towarzysze, jechałem czerwonym tramwajem socjalizmu aż do przystanku „Niepodległość”, ale tam wysiadłem. Wy możecie jechać do stacji końcowej, jeśli potraficie, lecz teraz przejdziemy na „Pan”.”

Józef Piłsudski

do dawnych towarzyszy z PPS, rok 1918.

„W dzieciństwie moim ciągle szeptano mi w uszy tzw. mądre przysłowia: „Nie dmuchaj pod wiatr!” „Głową muru nie przebijesz!” „Nie porywaj się z motyką na słońce!”. Doszedłem potem do wniosku, że silna wola, energia i zapał mogą te właśnie zasady załamać. I obecnie kiedy stoimy wobec wielkich zadań dalszej budowy państwa polskiego, właśnie potrzeba nam ludzi, którzy potrafią tej starej mądrości tych przysłów się przeciwstawić.”

Józef Piłsudski

odpowiedź na przemówienie rektora Uniwersytetu Lubelskiego, 11 stycznia 1920.

O ludziach , O historii , O woli , O słońcu

„Marszałek Piłsudski powiedziałby: a my Hitlera w dupie mamy!”

Józef Piłsudski

treść karteczki naklejanej przez harcerzy z podziemnego ZHP na rozplakatowane 27 października 1939 obwieszczenia o utworzeniu Generalnego Gubernatorstwa; akcja odbyła się 3 listopada 1939.

„Myślałem, że wraz z odrodzeniem Polski materialnym i duchowym, Polska odradzać się zacznie, że wyzbywać się zacznie tchórzostwa i wyzwalać się zacznie od pracy agentur, że przestanie pracę dla obcych uważać za najrozumniejszą pracę dla Polski.”

Józef Piłsudski

O myślach , O myśleniu

„Oczekiwanie zmian, nadzieje na polepszenie są powszechne. Otóż – w takiej chwili, kiedy przewrót jest możliwy, my milczymy i sami dobijamy kwestię polską. Nam milczeć teraz nie wolno! Polityka nie jest matematyką. Obliczyć i przewidzieć wszystkiego niepodobna. Ale dopóki społeczeństwo jest bierne, spodziewa się wszystkiego od wypadków, od innych, tylko nie od siebie – nic nie nastąpi. Nawet w razie likwidacji caratu, jeśli żadne zmiany nie zajdą, czyż nie znajdziemy się w tym położeniu, że będzie za późno? Wobec tego – czyż wolno nam milczeć?”

Józef Piłsudski

w przemówieniu podczas krakowskiej konferencji PPS, 1904.
Źródło: Andrzej Garlicki, Józef Piłsudski 1867–1935, Warszawa 1988.

O matematyce

„Tego absolutnie nie pochwalam, nie aprobuję i nawet na to nie pozwalam – jeśli zapytujecie o moje zdanie i z nim się liczycie. Jako politycy, jako zwykli obywatele robić możecie tak, jak wam nakazuje przekonanie, to sprawa waszego sumienia. Do wojska jednak z tego rodzaju propozycjami zwracać się nie wolno.”

Józef Piłsudski

odpowiedz Piłsudskiego na pomysł Władysława Baranowskiego, aby stworzyć tajną organizację antyrządową z udziałem wojskowych.

„Z szanowania wzajemnego wypływa moc wielka w chwilach trudnych.”

Józef Piłsudski

„Józef Piłsudski: Do mnie, dziecko, będziesz strzelał?
Henryk Piątkowski: Tak, bo taki mam rozkaz.”

Józef Piłsudski

krótka wymiana zdań z młodziutkim porucznikiem Henrykiem Piątkowskim, który dowodził stojącym przy moście plutonem szkoły podchorążych rezerwy podczas zamachu majowego.

O dzieciach

„Wy, Królewiacy, macie śmieszną naturę. Kiedy jadących drogą napadnie pies natarczywym i hałaśliwym ujadaniem, bierze was zaraz ochota, aby wyskoczyć z pojazdu, stanąć na czworakach i zacząć mu się odszczekiwać. My, w Wileńszczyźnie, pozwalamy psu szczekać, bo taka już jego psia natura, ale nie przerywamy przez jego psie szczekanie podróży i bez wojny z psami spokojnie jedziemy do naszego celu. Wam zdaje się, na przeszczekaniu psa, na wygraniu wojny z byle parszywym szczeniakiem bardziej zależy niż na szybkim dojechaniu do celu podróży.”

Józef Piłsudski

Źródło: Jerzy Robert Nowak, Na przekór skorpionom. Wyznania upartego Polaka, Wydawnictwo Maron, Warszawa 2005, s. 52.

O wojnie , O naturze

„Pan jesteś jak kurwa, co każdemu dupy daje.”

Józef Piłsudski

słowa przypisywane Piłsudskiemu, które ponoć miał wypowiedzieć do generała Stanisława Szeptyckiego, czego efektem było wyzwanie na pojedynek.
Cytaty przypisywane

„Bo ni z tego ni z owego mamy Polskę na pierwszego.”

Józef Piłsudski

„Łączność w wojsku podczas wojennych wypadków jest taką samą bronią jak armata, karabin maszynowy, jak kuchnia polowa, jak wóz amunicyjny kompanji. (…) Bez łączności bowiem nie ma i być nie może skoordynowanej pracy wojska, nie ma złączenia wysiłków krwawych żołnierza dla odniesienia zwycięstwa i krew ludzka leje się darmo, leje się niepotrzebnie, tak jak w jakiejś awanturze karczemnej bezcelowe i bez żadnej korzyści dla celu postawionego wojska szukania zwycięstwa nad nieprzyjacielem. Dlatego też powtarzać zawsze będę, że lepsza jest dobra łączność niż armata, niż karabin maszynowy, niż kuchnia polowa i wóz amunicyjny. Moje określenie, które stale przy grach wojennych powtarzam jest, że wojsko bez pracy nad łącznością staje się zwyczajną dziewką publiczną, szukającą awantur miłosnych po różnych lasach i pagórkach, bez żadnej korzyści dla wojny oprócz zadowolenia rozdziwaczonej pindy. (…) W doświadczeniu z ubiegłej wojny, gdzie byłem zwycięskim Naczelnym Wodzem, wyniosłem smutne wrażenia, że wojska, któremu dowodziłem nie tylko nie robiły i nie czyniły łączności, ale starannie od niej uciekały, tak jakgdyby się lubowały w stanie owej ladacznicy z rozdziwaczonym organem płciowym. (…) Wszystkie doświadczenia wojny z początku 1914 roku, które przestudjowałem, wskazują wyraźnie i jasno, że jazda nie uważała nigdy za stosowne trzymać łączność z kimkolwiek na świecie oprócz sama z sobą, była zatem ideałem wymarzonym tej dziewki publicznej, czyniącej awantury miłosne po różnych kątach bez celu i potrzeby. Wobec tego zaś, że nasza jazda jak dotąd za najwyższą tradycję uważa byłą jazdę rosyjską, która była najwybitniejszą przedstawicielką tego kurwiarskiego kierunku, (…) będę więc musiał obmyślić prawdę o łączności dla jazdy zupełnie ad hoc, zupełnie specjalnie, bez łączenia jej z prawdą o łączności w reszcie wojsk.”

Józef Piłsudski

rozkaz z 27 marca 1929 o łączności (sygn. archiw.: CAW, akta GISZ, tecz. 518/2).
Źródło: „Polityka” nr 11 (2236), 11 marca 2000, s. 86 http://www.polityka.pl/archive/do/registry/secure/showArticle?id=3352376

O wojnie , O grach , O wrażeniach , O wysiłku

„Uczcie się historii, znajomość jej jest bardzo potrzebna w życiu.”

Józef Piłsudski

Źródło: Aleksandra Piłsudska, Wspomnienia

O historii

„Agentury jak jakieś przekleństwo idą dalej bok w bok i krok w krok. Moi panowie, gdym wziął za temat tę prawdę, wybrałem ją rozmyślnie i nie dla czego innego, jak dlatego, aby kropkę nad „i” postawić, aby nie było powiedziane, że my musimy menażować prawdy agentury. Polskę, być może, czekają i ciężkie przeżycia. Podczas kryzysów – powtarzam – strzeżcie się agentur. Idźcie swoją drogą, służąc jedynie Polsce, miłując tylko Polskę i nienawidząc tych, co służą obcym.”

Józef Piłsudski

z przemówienia na zjeździe legionistów w Kaliszu, 7 sierpnia 1927.

O czekaniu

„Lecz na szczęście w skład państwa rosyjskiego oprócz Rosji właściwej wchodzą i inne, przemocą ujarzmione i łańcuchem niewoli przykute do caratu, kraje. Ludność tych krajów – Polacy, Litwini, Łotysze, Rusini – zalega obszary, dawniej do Rzeczypospolitej Polskiej należące. Mają więc ona całkiem inną przeszłość historyczną, inne tradycje; wszystkie zaś cierpią pod caratem srogie prześladowania narodowościowe i religijne, które wśród nich wzbudzają nienawiść ku obecnym stosunkom politycznym (…) warunki każą przypuszczać, że stąd właśnie wyjdzie ta siła, która w proch zetrze potęgę caratu.”

Józef Piłsudski

na łamach jednodniówki „Robotnik”, 1895.
Źródło: Joanna Gierowska-Kałłaur, Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919–9 września 1920), op. cit., s. 51.

O nienawiści , O szczęściu , O historii , O sile

„Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku, teraźniejszości ani prawa do przyszłości.”

Józef Piłsudski

O przeszłości , O przyszłości

„Polska (…) musi unikać ryzykownych eksperymentów. Ryzykanctwa lewicy i prawicy są w równowadze u nas, czego dowodzi ta słaba większość, wskutek której uchwala się ustawy. (…) Nie polityką partyj Polska może się dźwignąć.”

Józef Piłsudski

„Wy w wojnę beze mnie nie leźcie, wy ją beze mnie przegracie.”

Józef Piłsudski

o ewentualnym konflikcie z Niemcami lub Sowietami.