Dzieło
Cyceron słynne cytaty
„Każdy człowiek może zbłądzić, uparcie trwa w błędzie tylko głupiec.”
Cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare. (łac.)
Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
„Historia jest świadkiem czasów, światłem prawdy, życiem pamięci, nauczycielką życia.”
Historia testis temporum, lux veritatis, vita memoriae, magistra vitae. (łac.)
Cyceron Cytaty o przyjaźni
Amicitiae difficillimae reperiuntur in iis, qui in honoribus reque publica versantur. Ubi enim istum invenies, qui honorem amici anteponat suo? (łac.)
Dzieła filozoficzne i retoryczne, Laelius o przyjaźni
Źródło: 17 (64)
Cyceron Cytaty o myślach
„Dla cnoty nie ma żadnego większego teatru nad sumienie.”
Źródło: Przykazania etyki prawniczej. Księga myśli, norm i rycin, wyb. Roman Tokarczyk, wyd. Wolters Kluwer Polska, s. 167.
„Strach nie jest długotrwałym nauczycielem obowiązku.”
Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
„Dobro państwa – najwyższym prawem.”
Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
Cyceron: Na czasie cytaty
„Gdy zachowują spokój, godzą się.”
Cum quiescunt, probant. (łac.)
Mowy, Przeciw Katylinie
Źródło: I, 21
„Niech oręż ustąpi przed togą, a wawrzyn przed sławą.”
Cedant arma togae, concedat laurea laudi. (łac.)
Cyceron cytaty
„Co nie jest moralnie dobre, nie jest pożyteczne.”
Quod honestum non est, id ne utile quidem. (łac.)
„Ten jest bogaczem, który tyle posiada, że niczego więcej nie pożąda.”
Dives est, cui tanta possesio est, ut nihil optet amplius. (łac.)
„Co innego jest ukryć, co innego przemilczeć.”
Aliud est celare, aliud tacere. (łac.)
Dzieła filozoficzne i retoryczne, O powinnościach
Źródło: III, 14
„Sztuka jest filozofią życia.”
Ars est philosophia vitae. (łac.)
Dzieła filozoficzne i retoryczne, De finibus
Wariant: Filozofia jest sztuką życia.
„Bowiem nie tylko owa fortuna jest ślepa, lecz także czyni ślepymi zwykle tych, których objęła”
wybrała
Non enim solum ipsa fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est. (łac.)
Dzieła filozoficzne i retoryczne, Laelius o przyjaźni
Źródło: 15 (54)
„Przystoi, aby Ojczyzna była nam droższa niż my sami sobie.”
Decet cariorem esse patriam nobis quam nosmet ipsos. (łac.)
„Życie jest krótkie – chwała nieśmiertelna.”
Vitae brevis cursus, gloriae sempiternus. (łac.)
„Istnieje owo niepisane, lecz przyrodzone prawo, iż siłę siłą odeprzeć wolno.”
Est enim ea non scripta, sed nata lex, quod vim vi repellere licet. (łac.)
„Drodzy są rodzice, dzieci, krewni, domownicy, ale miłość wszystkiego zawarła w sobie ojczyzna.”
Cari sunt parentes, cari liberi, propinqui, familiares, sed omnium caritates patria una complexa est. (łac.)
Źródło: Czesław Jędraszko, Łacina na co dzień, Warszawa 1988, s. 44.
„Przyzwyczajenie to (jakby) druga natura.”
Consuetudo (quasi) altera natura. (łac.)
Dzieła filozoficzne i retoryczne, De finibus
Źródło: 5, 25, 74
„Starość odrywa od życia codziennego.”
A rebus gerendis senectus abstrahit. (łac.)
„Niech pije albo niech się wynosi.”
Aut bibat aut abeat! (łac.)
Dzieła filozoficzne i retoryczne, Rozmowy tuskulańskie (Tuskulanki)
Źródło: V, 41
„Skutkiem przeciwieństwa jest przeciwieństwo.”
Contratorium cotraria sunt consequentia. (łac.)
Dzieła filozoficzne i retoryczne, Rozmowy tuskulańskie (Tuskulanki)
Źródło: V, 17
„Odszedł precz, umknął, wyrwał się.”
Abiit, evasit, excessit, erupit. (łac.)
Mowy, Przeciw Katylinie
Źródło: II, 1, 1
Cum tacent, clamant. (łac.)
Znaczenie: milczenie jest wymowniejsze od mowy.
Mowy, Przeciw Katylinie
Źródło: I, 3
„Nie można powiedzieć niczego tak niedorzecznego, czego by jakiś filozof nie powiedział.”
Nihil tam absurde dici potest quod non dicatur ab aliquo filosophorum (łac.)
Źródło: De Divinatione, II, 58.
„Filozofia jest uprawą ducha.”
Cultura animi philosophia est. (łac.)
Dzieła filozoficzne i retoryczne, Rozmowy tuskulańskie (Tuskulanki)
Źródło: II, 5
„Człowieka tworzą maniery i charakter.”
Źródło: Stanisław Kilian, Państwo i społeczeństwo, wydania 1–4, Krakowska Szkoła Wyższa im.A. Frycza-Modrzewskiego, 2005, s. 75.
„Przyjaciel to jakby mój sobowtór.”
Amicus tamquam alter ego. (łac.)
Źródło: C. Jędraszko, Łacina…, op. cit., s. 23.
Cum ad naturam eximiam et illustrem accessit ratio quaedam conformatioque doctrinae, tum illud nescio quid praeclarum ac singulare existere. (łac.)
Mowy
Źródło: Pro Archia poeta 7
Civis Romanus sum. (łac.)
wypowiadając te słowa obywatel Rzymu uchylał się przed sądem poza granicami swej ojczyzny.
Mowy
Źródło: In Verrem 5, 57, 147
„Czyż każdy zacny i poważny człowiek nie wyzna, że wiele nie wie i że ciągle powinien się uczyć?”
Nonne optimus et gravissimus quisque confitetur multa se ignorare et multa sibi etiam atque etiam esse discenda? (łac.)
Quod crebro videt non miratur, etiamsi cur fiat nescit. Quod ante non vidit, id si evenerit, ostentum esse censet. (łac.)
Źródło: De Divinatione, II. 22
„Pewnego przyjaciela poznaje się w niepewnym położeniu.”
Amicus certus in re incerta cernitur. (łac.)
cytując Enniusza.
Dzieła filozoficzne i retoryczne, Laelius o przyjaźni
Źródło: 17 (64)