Cytaty na temat partyzant (48 cytatów)

„Za wstąpienie do partyzantki czetnik dostałby teraz: pieniądze, mieszkanie, samochód i maszynkę do golenia.”

Ninus Nestorović (1965) serbski aforysta

Tom Syzyfie, Serbie!

O pieniądzach , O samochodach

„IPN i władza tworzą poczet polskich świętych, więc nie ma się czym martwić. Buduje nowe mity, tworzy historie. (…) teraz najważniejsi są Żołnierze Wyklęci, których w większości moim zdaniem partyzantka zdemoralizowała. Każda władza musi mieć swoich świętych, ta wybrała Żołnierzy Wyklętych.”

Aleksander Tarnawski (1921)

Źródło: rozmowa Magdaleny Rigamonti, Ostatni Cichociemny, Aleksander Tarnawski: Historia jest teraz tworzona na nowo. Nie chcę brać w tym udziału http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/527433,aleksander-tarnawski-ostatni-cichociemny-rozmowa.html, wiadomości.dziennik.pl, 28 lipca 2016.

O historii

„Pozycje, jakie partyzanci zajęli w lasach i górach, uniemożliwiają ich skuteczne rażenie. Odnoszę wrażenie, że nawet wiadomość o kapitulacji Rosji nie powstrzyma tych bandytów. Z drugiej strony są oni świetnie zorganizowani. Mogą posłużyć jako przykład najlepszej tajnej organizacji.”

Harald Turner (1891–1947)

o jugosłowiańskim ruchu oporu pod wodzą Josipa Broza Tito.
Źródło: Kazimierz Kozub, Politycy z pierwszych stron gazet, wyd. Iskry, Warszawa 1976, s. 374.

O wrażeniach

„Syria to będzie pustynia. (…). Tam nie będzie nic, to znaczy to będzie zdziczałe społeczeństwo na gruzach czegoś, co trwało przez tysiąc lat, albo dwa tysiące lat. Alawici są o krok od buntu przeciwko swoim, partyzanci sunniccy napieprzają się między sobą. (…) Wszyscy się temu przyglądamy, wszyscy wiemy jak to się skończy i zero reakcji. Bo wiadomo, że reakcja to jest logika iracka, mniej więcej, prawda, wczesnej fazy.”

Bartłomiej Sienkiewicz (1961) polski historyk, publicysta i polityk

Źródło: nagranie rozmowy Sienkiewicza z Belką 1:40:00 – YouTube 19 czerwca 2014 https://www.youtube.com/watch?v=aAfmXciiQTw

O prawdzie

„W ataku chemicznym zginęło 1429 osób, w tym 426 dzieci. (…) Reżim Baszara al-Asada szykował się do usunięcia opozycji z przedmieść Damaszku, ale nie mógł sobie z tym poradzić. Kilka dni wcześniej rządowe oddziały były informowane, by nosić ze sobą maski gazowe. Wiemy skąd i o której godzinie wystrzelono rakiety, wiemy gdzie trafiły. Zostały wystrzelone tylko z pozycji kontrolowanych przez reżim i trafiły tylko na teren zajęty przez partyzantów. Podstawowe pytanie brzmi nie: „co wiemy”, ale „co możemy z tym zrobić jako społeczność międzynarodowa?””

John Kerry (1943) amerykański polityk Partii Demokratycznej, senator

Ta zbrodnia przeciw sumieniu, ludzkości, normom międzynarodowym każe nam określić, kim jesteśmy.
Źródło: Mariusz Zawadzki, Amerykanie przedstawiają dowody, „Gazeta Wyborcza”, 31 sierpnia-1 września 2013.

O dzieciach , Pytanie

„Ale jest młody, absurdalnie młody (…), a młodość bywa niebezpieczna. Zbyt często w tej wyspiarskiej partyzantce okazywała się fatalna. Entuzjazm, ogień, zapał młodości nie wystarczały, a często stawały się przeszkodą. Ta wojna nie oznaczała fanfar i ryczących maszyn, i wspaniałych czynów na polu chwały; ta wojna oznaczała przede wszystkim cierpliwość, wytrwałość, przebiegłość i chytrość, a cechy te rzadko towarzyszą młodości…”

Alistair MacLean książka Działa Nawarony

Keith Mallory o Andym Stevensie.
Działa Nawarony

O wojnie , O cierpliwości

„Lud darzył go sympatią, z uciechą gawędził o jego eskapadach miłosnych i z uczuciem satysfakcji rozpływał się nad tym, jak zalazł za skórę nienawistnym Filistynom. W Samsonie znalazło także wyraz wątłe uświadomienie polityczne Izraelitów w epoce sędziów, w epoce anarchii i plemiennych partykularyzmów. Nie jest on przecież wodzem, który podobnie jak inni sędziowie organizuje opór przeciwko ciemięzcom. Jego utarczki z Filistynami mają charakter samotnej partyzantki zagorzalca, który chce się pomścić za doznane lub urojone zniewagi. Pobudką jego czynów jest nie tyle patriotyzm, co chęć załatwienia osobistych porachunków. I dopiero pod koniec opowieści postać jego ulega wyraźnej sublimacji, staje się postacią bohaterską i prawdziwie tragiczną. W tym głęboko przejmującym finale tkwi jakby zapowiedź nadchodzących nowych czasów, kiedy skłócone plemiona izraelskie, pod grozą rosnącego niebezpieczeństwa filistyńskiego, zaczną wreszcie rozumieć konieczność jednoczenia się do wspólnej walki o wolność.”

Zenon Kosidowski (1898–1978) polski pisarz, esseista, poeta

o Samsonie.
Opowieści biblijne (1963)
Źródło: s. 244

O ludziach , O emocjach , O charakterze , O wolności

„Wypada podkreślić zdecydowanie klasowy charakter zbrodni, popełnionej w Managui. Na ogół widzi się jedynie zabójstwo patrioty, jakim był partyzant [Augusto] Sandino, nie dostrzega się zaś zabójstwa przedstawiciela klas wyzyskiwanych i uciśnionych, jakim był robotnik Sandino.”

Carlos Fonseca (1936–1976)

słowa z 1951, o śmierci Augusto Sandino.
Źródło: Zbigniew Marcin Kowalewski, Guerilla latyno-amerykańska, op. cit., s. 51.

O śmierci , O charakterze

„Dla mnie wojna to kabaret, okropny, tragiczny, krwawy, ale kabaret. Pamiętam, jak przed akcją na proszowicki zakład tytoniowy kapelan udzielił partyzantom zbiorowej absolucji. Ci, którym udałoby się przeżyć, byli zobowiązani przystąpić do spowiedzi. Z tej akcji wróciło dwóch, prostych chłopów, przed wojną drobnych bandziorów. Jeden z nich, w ramach pokuty, którą dostał na spowiedzi, modlił się nad ranem w swoim szałasie. W tym czasie drugi, przebudzony upiornie dokuczliwym świerzbem, krzyknął „kurwa”, na to ten modlący się odparł „przeżegnaj się, chuju.””

Jerzy Nowak (aktor) (1923–2013) aktor polski

Takich scen z wojny pamiętam naprawdę sporo. To one budują mój obraz tamtych czasów.
Źródło: „Tygodnik Powszechny” 24/07, 12 czerwca 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/nptc.htm

O wojnie , O czasie , Obraz

„Ruszył proces wyradzania się partyzantki w bandytyzm. Od chwili rozwiązania AK coraz trudniej było rozróżnić bandę rabunkową od grupy niepodległościowej.”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: PRL dla początkujących, s. 13.

„Jacyśmy byli naiwni, myśleliśmy, że tymi kilkoma karabinami coś możemy zmienić. (…) Represje dyktatury i zbrojne akcje partyzantów tworzyły samonapędzający się mechanizm. Tortury uzasadniały opór młodych rewolucjonistów, istnienie zbrojnej partyzantki dawało wojskowym propagandowy oręż i pretekst do podtrzymania dyktatury, represji, tortur.”

Ladislau Dowbor (1941)

Źródło: Artur Domosławski, Gorączka latynoamerykańska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, s. 83.

O książkach , O świecie , O myślach , O myśleniu

„Gdzie prawd tyle, ile drzew w lesie – tam i zaraz partyzantka.”

Władysław Grzeszczyk (1935) polski aforysta

Parada paradoksów (1985)

„Terroryzm jest niszczeniem środków zaopatrzeniowych, a więc zapór na rzekach, wodociągów, szpitali, elektrowni. Tego właśnie, na co od 1965 systematycznie nacelowane były amerykańskie ataki bombowe w Wietnamie Północnym. Terroryzm posługuje się strachem tłumów. Miejska partyzantka natomiast wnosi strach do aparatu. Akcje miejskiej partyzantki nigdy nie są skierowane przeciwko ludowi. To są zawsze akcje przeciwko imperialistycznemu aparatowi. Miejska partyzantka zwalcza terroryzm państwa”

Ulrike Meinhof (1934–1976) terrorystka niemiecka

Źródło: baader-meinhof.org.pl, 19 czerwca 2010 http://www.baader-meinhof.org.pl/to-polityczne/551-maoistowskie-elementy-w-dziaalnoci-zachodnioniemieckiej-skrajnej-lewicy

O ludziach , O strachu

„Nie ma jednego „my”. Co znaczy „my” dla Polaka, żołnierza Werhmachtu? Co znaczy „my” dla górala, który podpisał Goralenvolk, co znaczy „my” dla Polaka z Wołynia, który w celu ochrony własnego życia wstąpił do partyzantki radzieckiej. My nie mamy jednej historii II wojny światowej i jednej pamięci. Kiedy ja to mówię na terenie Lubelszczyzny, jestem absolutnie niezrozumiany. Muzeum II Wojny Światowej powinno być agorą, w której się te różne historie opowiada. Musimy mieć pamięć polifoniczną.”

Rafał Wnuk (1967) historyk polski

Źródło: Czy wypada pytać o sens powstania warszawskiego? (zapis dyskusji w Ośrodku Brama Grodzka - Teatr NN) http://lublin.wyborcza.pl/lublin/1,48724,20732851,czy-wypada-pytac-o-sens-powstania-warszawskiego.html, lublin. wyborcza. pl, 24 września 2016.

O wojnie , O historii

„Gdy potępialiśmy partyzantów liberalnych poglądów, nie mieliśmy na myśli tych, którzy nienawidzą Kościoła, a których nie ma sensu wymieniać; ale raczej tych, którzy nienawidzą Kościoła, a których właśnie wskazaliśmy (liberalnych katolików), a którzy, przechowując i wspierając skrytego wirusa zasad liberalnych, wyssanego z mlekiem, pod pretekstem, że nie jest ono zatrute jawną złośliwością i że nie jest, według nich, szkodliwe dla Religii, w łatwy sposób zatruwają umysły, i w ten sposób rozsiewają nasiona tych rewolucji, które już od dłuższego czasu wstrząsają światem.”

Pius IX (1792–1878) papież

brewe do koła katolickiego w Quimper, 1873.
Źródło: O.A. Roussel, Libéralisme et catholicisme, Rennes 1926.

O świecie , O religii , O myślach , O czasie

„Partyzant jest gotów oddać życie nie po to, by bronić idei, lecz by ją urzeczywistnić.”

Ernesto Guevara (1928–1967) rewolucjonista argentyński

O życiu

„Winni jednakże są i ci, którzy, gdy nadeszła pora podejmowania decyzji, wahali się uczynić Wietnamu nienaruszalną częścią świata socjalistycznego; stanowiłoby to, oczywiście, groźbę wojny skali światowej, ale oznaczało kolejny krok w walce z imperializmem. Jeśli imperialiści szantażują ludzkość wizją wojny, najmądrzejszą reakcją jest nie obawiać się wojny. Ameryka Łacińska, Azja i Afryka muszą się wyzwolić, za wszelką cenę. W Azji i Afryce rewolucja się opóźnia, natomiast Ameryce Łacińskiej już się zaczęła, dzięki partyzantom walczącym w Gwatemali, Kolumbii, Wenezueli, Peru i Boliwii. Jeśli te punkty zapalne staną się prawdziwymi polami bitwy, Stany Zjednoczone będą zmuszone użyć nowoczesnych broni i wysłać regularne wojska. Tym sposobem można wesprzeć Wietnamczyków w ich walce i upokorzyć USA. Droga Wietnamu to droga, którą powinny pójść inne narody. Tą drogą ruszymy w Naszej Ameryce. Dzisiejszym zadaniem rewolucji kubańskiej jest (…) tworzyć drugi, trzeci Wietnam.”

Ernesto Guevara (1928–1967) rewolucjonista argentyński

O wojnie , O decyzjach , O walce , Pora roku

„W Polsce po lecie 1944 r. od 400 do 700 osób pochodzenia żydowskiego zostało zabitych przez różnych sprawców: polskich powstańców, partyzantów ukraińskich, miejscowy tłum, bandytów, polskich komunistów i Sowietów. Żydzi ginęli z różnych powodów: niektórzy w wyniku antysemityzmu; inni ze względu na swoje powiązania z komunistami, jeszcze inni tracili życie w napadach rabunkowych i podczas sporów o własność, a czasem nawet w wypadkach. Ofiary żydowskie stanowiły zaledwie niewielki ułamek strat poniesionych w wyniku wprowadzenia władzy sowieckiej w Polsce, wynoszący między 1 a 2 proc. ogólnej liczby ofiar ocenianej na 25–50 tys. Chociaż Żydzi stanowili maksymalnie 1 proc. mieszkańców kraju, byli oni szczególnie narażeni na ataki ze względu na to, że byli nadreprezentowani we władzach komunistycznych i ich organach.”

Marek Jan Chodakiewicz (1962) amerykański historyk polskiego pochodzenia

Stosunki polsko-żydowskie
Źródło: M.J. Chodakiewicz, Po zagładzie. Stosunki polsko-żydowskie 1944–1947. Wyd. IPN, Warszawa 2008, s. 210. Seria: „Monografie”, tom 38, ISBN 9788360464649.

O życiu , O stracie , O czasie

„Walter Schellenberg: W obliczu oczekującej kampanii rosyjskiej należało wszelkimi dostępnymi środkami odciążyć zaplecze. Mając to na uwadze, należało wszelkimi środkami łamać każdy przejaw oporu, sprzeciwu. Słyszałem później, że bezwzględne warunki walki sprawiły, iż sięgano po bardzo bezwzględne środki. Znam je tylko ze słyszenia. W walce z partyzantami i wobec ludności cywilnej wielokrotnie uciekano się do rozstrzeliwania.
Sędzia: W tym także dzieci?
Walter Schellenberg: Nie słyszałem o tym.”

Walter Schellenberg (1910–1952) funkcjonariusz SS, szef niemieckiego wywiadu

na procesie w Norymberdze w 1946.
Źródło: Bogusław Wołoszański, Ten okrutny wiek, Wydawnictwo Colori, Warszawa 1995, ISBN 8390497204, s. 245.

O dzieciach , O wieku , O walce

„Na scenie las-nie-las, pełen cieni i przelatujących co chwila czerwonych świateł. Gdzieś z góry (…) schodzili partyzanci, błyskały lufy karabinów, śpiew brzmiał coraz donośniej:
Dziś do ciebie przyjść nie mogę,
Zaraz pójdę w nocy mrok…”

Anna Kłodzińska (1915–2008) dziennikarka i autorka kryminałów milicyjnych.

Potem przychodzi ktoś inny

O świetle

„(…) partyzanci sowieccy byli lepiej uzbrojeni niż polscy. Polacy mieli broń niemiecką, zdobyczną. A myśmy mieli broń ze zrzutów amerykańskich – nowoczesną, bardzo poszukiwaną. Kiedy chodziliśmy na zadania, polegające głównie na wysadzaniu pociągów, to często w drodze powrotnej organizowano na nas zasadzki, żeby nam tę broń odebrać. Ja to rozumiem, ale były także wypadki, kiedy polscy partyzanci (wszyscy mi potem tłumaczyli, że było to NSZ) zajmowali się zabijaniem Żydów. Opowiedziałem o takim wydarzeniu, którego sam byłem uczestnikiem wiosną 1944 roku. No i w prasie polonijnej strasznie mnie za tę wypowiedź w filmie „Partisans of Vilno” zaatakowano.”

Renata Gorczyńska (1943) dziennikarka, publicystka, pisarka, krytyk literacki i tłumaczka

Jestem z Wilna i inne adresy

O poszukiwaniu , O wiośnie

„5 maja 1945 roku. Wczoraj dowiedzieliśmy się o kapitulacji Niemców. Wobec tego czekamy: albo wojna z bolszewikami i znów przyjdzie nam bić się o Polskę, albo wojny nie będzie i wtedy rozbiór Polski jest nieuchronny. Ciągle piszą w gazetach, że w Polsce zabijają akowców. Mimo to, albo może właśnie dlatego kiełkuje mi myśl powrotu do Polski, do partyzantki. Jakoś trzeba tę Polskę ratować. A jak nie do walki, to choć do nauki. To Polsce też będzie kiedyś potrzebne.”

Hanna Szczepanowska (1929–2017)

Źródło: Hanna Szczepanowska „Heban” Archiwum Historii Mówionej http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/hanna-szczepanowska,607.html 1944.pl

O wojnie , O historii , O myślach , O nauce

„To co się działo w Polsce po wojnie to nie była „wojna domowa”, jak określiła to „Gazeta Wyborcza”. Nie było dwóch równoprawnych stron, lecz agresja z zewnątrz półmilionowej armii sowieckiej, która okupowała kraj i rękami swoich polskich towarzyszy pacyfikowała wszelki opór. Michał Rola-Żymierski, Naczelny Dowódca Wojska Polskiego, wydał w 1945 roku rozkaz aby w toku walk nie brać do niewoli partyzantów, czyli ich rozstrzeliwać, a do odpowiedzialności karnej pociągać wszystkich, którzy udzielali partyzantom jakiejkolwiek pomocy, nie wyłączając członków najbliższej rodziny. Ten autentyczny zbrodniarz jest idolem generała Jaruzelskiego.”

Leszek Żebrowski (1955) polski historyk, ekonomista i publicysta

Źródło: Kim naprawdę byli Żołnierze Wyklęci, blogpress. pl, 4 kwietnia 2012 http://www.blogpress.pl/node/12289

O wojnie , O pomocy

„Polakom wydają się Niemcy wyniośli, agresywni, wrodzy, ale też porządni i solidni, lubią przecież Polacy niemieckie samochody, to strach wymieszany z nienawiścią i podziwem. Polacy zaś Niemcom wydają się brudni, niezorganizowani, skłonni do szaleństwa, to pogarda wymieszana z odrazą i jednocześnie z podziwem, jak u tego smutnego niemieckiego żołnierza, który, tłumiąc warszawską poruchawkę, powiedział z zadumą: też mógłbym być partyzantem, pięknie jest być partyzantem, gdybym tylko był Polakiem…”

Szczepan Twardoch (1979) polski pisarz fantasy

Wieczny Grunwald

O strachu , O szaleństwie

„Jestem zbyt niecierpliwy, żeby być politykiem. Nie potrafiłbym zachowywać się w tzw. dyplomatyczny sposób. Lepiej sprawdziłbym się jako przywódca partyzantów.”

Emir Kusturica (1954) reżyser serbski

Źródło: Emir Kusturica wraca na plan, Teletydzien.pl, 25 marca 2013 http://www.teletydzien.pl/gwiazdy/news-emir-kusturica-wraca-na-plan,nId,946997

„Pod koniec lat 80. partyzantka M-19 wynegocjowała porozumienie pokojowe z rządem i brała udział w pisaniu nowej konstytucji dla Kolumbii. Byli członkowie M-19 są teraz członkami lewicowych partii politycznych, jeden z nich startował na prezydenta. FARC nie zdecydowały się na to.”

Daniel Mejia (1975) ekonomista kolumbijski

Źródło: krytykapolityczna.pl, 5 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/MejiaKarabinnierozwiazujeproblemunarkotykow/menuid-1.html

„Robiliśmy to, co robią wszyscy partyzanci na świecie. Hit and run. Zrób przeciwnikowi jak najwięcej szkody i uciekaj.”

Hubert Costa (1953) lekarz, polski polityk

o walce w wojnie o niepodległość Bangladeszu.
Źródło: „Polityka”, 1 marca 2003

O wojnie , O walce

„Po zwycięstwie nad armią Rommla w Afryce można było przerzucić siły alianckie do Grecji, w której działały dwie mocne partyzanckie organizacje: komunistyczna oraz monarchistyczna i w której stacjonowały głównie niespecjalnie bitne oddziały włoskie, i maszerować dalej przez kontrolowaną w pewnym stopniu przez partyzantkę Tity Jugosławię, aż na Węgry, które – co pokazywało podejście do Polski – wcale nie były przesadnie proniemieckie, i dalej do Polski. To by mogło, tak to szacowaliśmy już wtedy, trwać pół roku. Armia Czerwona walczyła zaś wówczas pod Stalingradem. Zamiast tego wybrano, na żądanie Roosevelta, bezsensowną z militarnego punktu widzenia akcję we Włoszech.”

Witold Kieżun (1922) polski ekonomista

Źródło: Tomasz Terlikowski, Polska jak Burundi, „Do Rzeczy”, 3–9 marca 2014, nr 10/058, s. 31

O sile

„Profesor Jerzy Hausner powiedział kiedyś, że w Polsce władza potrafi jedynie administrować, ale nie umie zarządzać. Trafne. Zarządzanie wymaga strategii, a administrowanie – doraźnych rozwiązań, partyzantki, w której jesteśmy mistrzami.”

Krzysztof Jasiecki (1960)

Źródło: rozmowa Grzegorza Sroczyńskiego, Co siedzi w głowie polskiego bogacza, „Gazeta Wyborcza”, 24–26 grudnia 2013.

„Walka z partyzantami stanowiła usprawiedliwienie podejmowania innych działań, takich jak eksterminacja Żydów i Cyganów oraz systematyczne zmniejszanie liczebności narodów słowiańskich.”

Erich von dem Bach-Zelewski (1899–1972) niemiecki zbrodniarz hitlerowski, generał

Źródło: Christopher Hall, Kaci Hitlera. Brudny sekret Europy, Wydawnictwo Znak, Kraków 2012, s. 205.

O walce

„Poznali się wiele lat temu w partyzantce. Ślub dał im dowódca oddziału, a ucztę weselną, złożoną z gorących ziemniaków i ajerkoniaku na bimbrze, przerwał atak zmotoryzowanej żandarmerii hitlerowskiej.”

Anna Kłodzińska (1915–2008) dziennikarka i autorka kryminałów milicyjnych.

Czy Pan pamięta, inżynierze?

O ślubie

„Partyzanci Broz-Tity wyzwolili Jugosławię
Bez pomocy Sowietów. Awantura na zabawie
Ci z sąsiedniej wsi zaczęli, myśmy skończyli
Rambo 8 w telewizji – patrzcie moi mili
Więc mam wyższe wykształcenie, chociaż studiów nie skończyłem
Jak prezydent Kwaśniewski, Jaskiernia stróż prawości
Okazało się, że pastor King nie był Murzynem
Ani czarnym – on był Afroamerykaninem”

Kazimierz Staszewski (1963) polski muzyk rockowy

Kazik solo
Źródło: utwór 12 groszy

O wykształceniz , O pomocy

„Zwróciłem się do ludzi z AK z prośbą o pomoc w wyprowadzeniu z getta resztek bojowników, ale oni chcieli skończyć nie tylko z powstaniem, lecz również z powstańcami. Jako bojownicy – z punktu widzenia AK – byliśmy zbędni wszędzie na polskiej ziemi. Nie chcę przez to powiedzieć, że nie było wśród nich ludzi, dla których ważny był aspekt humanitarny. Ale ich organizacja nie była na to nastawiona. AK nie była organizacją pomocy, była to organizacja wojskowa. I jako taka nie potrzebowała nas ani w walczącym getcie, ani w aryjskiej części Warszawy. Byliśmy im niepotrzebni także w partyzantce – jako Żydzi, wszędzie byliśmy zbędni. Co prawda proponowali nam, żebyśmy poszli do partyzantki, ale potem zabijali nas. Również w partyzantce zabijali nas – sami partyzanci. (…)
Nie ulega wątpliwości, że antykomunistyczne przesłanki były w tym przypadku jedynie pretekstem. Ludzie ci, w rękach których leżał los Żydów, nie mogli nie wiedzieć, kim jest Mordechaj Anielewicz, kim jest Icchak Cukierman. (…) Czy nie wiedzieli, kim są syjoniści i kto stoi na ich czele w Polsce? Czy nie wiedzieli o ruchu pionierskim? Nie ulega wątpliwości, że wiedzieli to wszystko i był to tylko pretekst, taki sam jak każdy inny.”

Icchak Cukierman (1915–1981) żydowski powstaniec warszawski

Źródło: Nadmiar pamięci (siedem owych lat). Wspomnienia 1939–1946, cyt. za: Elżbieta Janicka, Kamienie na szaniec, krytykapolityczna.pl, 6 kwietnia 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/historia/20130406/janicka-kamienie-na-szaniec

O losie , O ludziach , O prawdzie , O historii

„Dziś jego [papieża] niepokój staje się udręką. Stoi przed trudnym zadaniem pogodzenia konserwatywnych biskupów brazylijskich z walczącymi w partyzantce księżmi kolumbijskimi, zagniewanych kapłanów angielskich z biskupami amerykańskimi, których największym zmartwieniem jest gospodarka finansowa, rewolucyjnego [katolickiego] Kościoła holenderskiego ze znajdującymi się dopiero w stadium rozwoju [katolickimi] kościołami afrykańskimi, pobożnych stróżów rytuałów z „lewicowcami’, zawsze gotowymi do przyjęcia najświeższych innowacji teologicznych czy liturgicznych.”

Jacques Duquesne (1940) belgijski piłkarz

Źródło: Jutro, Kościół bez księży (fr. Demain, une Eglise sans prêtres)

O udręce

„Kilka lat temu grupa radykalnych studentów z uniwersytetu Stanford urządziła manifestację na rzecz usunięcia z programu nauczania przedmiotu zwanego Historia cywilizacji zachodniej. Manifestanci zorganizowali marsz protestacyjny w czasie którego wykrzykiwali: „Hey, hey, ho, ho, Western culture's gotta go”. Władze uniwersytetu Stanford skapitulowały i historię Zachodu usunęły z curriculum. Zastąpiono ją rozmytą pseudowiedzą, która analizowała dzieje cywilizacji pod kątem „przynależności rasowej, klasowej i płci”. Odtąd więc, zamiast pism św. Augustyna czy Johna Locke'a, studenci analizują biografię gwatemalskiej przywódczyni marksistowskiej partyzantki Rigoberty Menchu czy dokumenty plemienia Navajo zatytułowane Nasz świat, nasza owca, nasze ciało, My.”

Rush Limbaugh (1951) amerykański komentator polityczny

Źródło: Właściwy porządek rzeczy

O świecie , O historii , O czasie

„Pyta mnie Pan, Hrabio, a z jakiego powodu wysłaliśmy do Zatoki Perskiej dwa szpitale polowe. Panie Hrabio, z takiego samego powodu, dla którego kuwejcki partyzant miał francuski karabin zapłacony amerykańskimi dolarami zrobiony ze szwedzkiej stali w niemieckiej fabryce przez Turków. Taki właśnie karabin przywiózł mój znajomy z Mołdawii; kupił go tam od jednego ruskiego żołnierza za paczkę tajwańskich prezerwatyw sprawdzanych elektronicznie. I było to pierwsze spotkanie żołnierza radzieckiego z zachodnią elektroniką.”

Krzysztof Daukszewicz (1947) satyryk polski

Teksty satyryczne, Listy do JWP Hrabiego

„Sławka młoda jest i właśnie „bierze w dupę od życia”, jakby powiedział tato.
Czasem tak się wyrażał i zaraz potem tłumaczył, że u niego w partyzantce tak się mówiło, i żeby nie było, że on tak mówi, „to tylko cytat!””

Małgorzata Kalicińska (1956) polska powieściopisarka

Cykl Rozlewisko, Dom nad rozlewiskiem
Źródło: rozdział 1, Rozpędzona kula śniegu, czyli moje życie w pigule

O życiu , O czasie

„Sprawa złożenia broni: jako Polak i stary partyzant oświadczam: wytrwam do końca na swoim stanowisku „Tak mi dopomóż Bóg”. Zdrajcą nie byłem i nie będę (…) Daremne wasze trudy, mozoły i najrozmaitsze podstępy. Gwarancje wolności wydajecie więźniom, których katujecie jak barbarzyńcy. Wstyd i hańba. Swoim postępowaniem doprowadzacie do zguby samych siebie…”

Józef Kuraś (1915–1947) dowódca antykomunistycznej partyzantki, pseud. Ogień

odpowiedź listowna skierowana do UB ze względu na wydarzenia sierpnia 1945, kiedy to wszedł w życie dekret amnestyjny, jednak „Ogień” nie wierzył w zapewnienia UB i nie zamierzał się ujawniać.

O życiu , O Bogu , O wolności

„Naruszenia praw człowieka były i po stronie armii, i paramilitares, i lewicowych partyzantek. FARC w ostatnich latach popełniły zbyt wiele przestępstw, zaczęły używać min przeciwpiechotnych. Od tych min giną niewinni ludzie. I społeczeństwo łączy te potworności z FARC. Poparcie dla FARC w ostatnich piętnastu, dwudziestu latach zdecydowanie spadło. Na początku lat 90. FARC tylko pobierały „podatki” od rolników uprawiających kokę, ale potem same się zaangażowały. (…) Wtedy – moim zdaniem – utracili swój kręgosłup ideologiczny.”

Daniel Mejia (1975) ekonomista kolumbijski

Źródło: krytykapolityczna.pl, 5 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/MejiaKarabinnierozwiazujeproblemunarkotykow/menuid-1.html

O ludziach

„Jedną z przyczyn powstania i utrwalenia niekorzystnego wizerunku NSZ są dokonywane w PRL fałszerstwa dokumentów, dotyczących tej organizacji. Na przykład, aby zilustrować rzekomy przypadek współpracy między NSZ a Niemcami, komunistyczny historyk, Bogdan Hillebrandt, w wydanej w 1970 r. pracy „Partyzantka na Kielecczyźnie” świadomie przeinaczył cytat z wydawnictwa emigracyjnego. Jak ujawniły ostatnio „Zeszyty historyczne WiN-u”, kilka lat wcześniej Hillebrandt sfabrykował rzekomy rozkaz NSZ, nawołujący do mordowania Żydów. Posługując się takimi metodami oskarżano NSZ o kolaborację z Niemcami i mordowanie komunistów, Sowietów i Żydów. W okresie PRL Polskę zalewała fala propagandy mnożącej te zarzuty.”

Marek Jan Chodakiewicz (1962) amerykański historyk polskiego pochodzenia

Źródło: 55. rocznica powstania Narodowych Sił Zbrojnych „Rzeczpospolita”, 20 września 1997 http://nsz.com.pl/index.php/artykuly-i-opracowania/19-55-rocznica-powstania-narodowych-si-zbrojnych

O współpracy

„Tegorocznego 1 sierpnia w obchodach brał udział mój syn. Nie krzyczał i nie buczał, ale może by to zrobił, gdybym mu wcześniej powiedział, że byłem w Warszawie 31 lipca 1984 r. i stałem przy ulicy Miodowej obok grupy Niezłomnych Powstańców, którzy odmówili udziału w uroczystości położenia kamienia węgielnego pod pomnik „Bohaterów Powstania Warszawskiego”. Niezłomni z daleka obserwowali tych upadłych, którzy stanęli wtedy przy Jaruzelskim. Tacy jak Ścibor zgodzili się nie tylko na zmianę projektu pomnika, z wybranego w konkursie i wyrażającego ideę Powstania, na socrealistyczną kalkę pomników partyzantów sowieckich, ale i na poniżenie pamięci ofiar przez zmianę nazwy z „Pomnika Powstania” ma „Pomnik Bohaterów”. Słyszałem wówczas gwizdy i okrzyki oburzenia, bo wtedy wszyscy wiedzieli, że cała akcja jest zakłamaną komunistyczną propagandą, a ci, którzy w niej uczestniczą są chronionymi przez ZOMO i SB kolaborantami komuny.”

Krzysztof Wyszkowski (1947) polski polityk, publicysta, działacz opozycji w PRL

Źródło: Młody bohater – stary oportunista, „Gazeta Polska”, 8 sierpnia 2012

„To miejsce magiczne, miejsce mojego dzieciństwa. Mieszkaliśmy tam w domu mojego wspomnienia dziadka Janka (dom nie był jego własnością, tylko kopalni). Dom miał sześć pokoi i leżał w kolonii Bugaj. Pamiętam adres: Bugaj 219. Miał ogród obrośnięty orzechem laskowym i jarzębinami. Można było siadać i jeść, i kłaść się na gałęziach. I był staw. A dookoła wielkie na 80 km kw. lasy. W tych lasach w czasie wojny byli partyzanci. W Starachowicach mieszkała najpierw rodzina mojej mamy – Szydłowscy. Ojciec trafił tam w poszukiwaniu pracy. Był inżynierem budowlanym, a w Starachowicach była największa w Polsce fabryka broni. I powstawały różne kolonie, zjeżdżali się tam ludzie. Budowniczych brakowało. Tata został tam, kiedy poznał moją mamę.”

Jadwiga Kaczyńska (1927–2013) polska filolog

o Starachowicach.

O wojnie , O ludziach , O rodzinie , O pokoju

„Moje całe życie było takie popier… Rzeczywiście dużo nas spotkało: Wilno, wojna, wygnanie, brat, który uciekał do partyzantki, dzikie harce we Wrocławiu. No bo czy normalne są zabawy w piecach krematoryjnych, fałszowanie zezwoleń od rodziców, że mogę palić papierosy… A jednocześnie strach, terror, łamane kręgosłupy. Wszystko nie tak, nie po kolei, nic normalnie. Ech…”

Janusz Horodniczy (1935)

Źródło: Robert Mazurek, Teatr zastraszania, „Rzeczpospolita”, 22 października 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/148813.html?josso_assertion_id=19AFC4EFD21AF2B0

O życiu , O wojnie , O strachu , O piekle

„Lud Korei Południowej ufa mi i liczy na nasze siły zbrojne. Partyzanci nie rozstrzygną tej kwestii… Jeśli sprawa wyzwolenia ludu w południowej części Korei będzie się przeciągać, mogę stracić zaufanie narodu koreańskiego.”

Kim Ir Sen (1912–1994)

do ambasadora ZSRR w Pjongjangu, 19 stycznia 1950.
Źródło: Robert Kłosowicz, Inczon-Seul 1950, Warszawa

O ludziach , O zaufaniu , O sile

„Zostałem aresztowany. Wieszali mnie na „papuzim drążku”, aplikowali elektrowstrząsy. Dałem za wygraną. Wymyśliłem, że na wiadukcie Santa Efigenia jest skrytka naszej siatki. Gdy mnie tam zaprowadzili, rzuciłem się w dół.
Ale niedane mi było. Sznur, którym miałem związane ręce, zaczepił o balustradę.
Po tygodniu byłem wolny, towarzysze dali komu trzeba łapówkę. Wróciłem do działania. Pewnych rzeczy się po prostu nie akceptuje. To kwestia godności. (…) W 1970 r. znów mnie uwięzili. Nie przeżyłbym, ale zostałem – w grupie czterdziestu politycznych – wymieniony na ambasadora RFN, którego uprowadzili partyzanci. Wylądowaliśmy w Algierze. Bez butów, z oparzeniami od elektrowstrząsów. Filmowały nas telewizje całego świata.”

Ladislau Dowbor (1941)

Źródło: rozmowa Alicji i Piotra Pacewiczów, Szalony świat wymyka się z rąk, „Gazeta Wyborcza”, 11–12 sierpnia 2012.

O świecie , O butach

„Jesienią 1942 r., najwyższe władze ZSRR zdecydowały podjęcie boju o Stalingrad; w jego wyniku miasto zostało niemal starte z powierzchni ziemi. Trudno uwierzyć, ale ani w radzieckiej wielotomowej historii drugiej wojny światowej, ani w naszej encyklopedii II wojny, ani w innych dostępnych masowemu czytelnikowi opracowaniach nie znajdziemy jednego słowa o wielkości strat materialnych i ludzkich tego miasta, które miało 450 tysięcy mieszkańców. Są tylko straty niemieckie: liczby rozbitych dywizji, wyeliminowanych z walki żołnierzy, zdobytego sprzętu. Jakby nikogo cena tej bitwy – straty ludzkie i materialne – nie obchodziła. Jakby ważny był tylko sam fakt zwycięstwa przybliżającego koniec wojny. Nie podzielam takiego stanowiska. Straty powstańczej Warszawy obchodzą mnie i bolą, ale przecież nie można wszystkiego sprowadzać do jednego tylko czynnika. Tak jak nikt, oceniając polską działalność partyzancką, która we wszystkich publikatorach ma tak znakomitą prasę, nie spróbował nawet obliczyć, ile kosztowała ona ludność cywilną wsi polskich i jaki był stosunek między stratami Niemców a naszymi. Tak jak nikt nie potępia akcji na Kutscherę, za którą przyszło nam zapłacić życiem 300 rozstrzelanych więźniów Pawiaka. Jakże nierówną miarę można przykładać do podobnych w swej tragicznej wymowie wydarzeń! Jak dowolne są kryteria oceny różnych bitew tej samej wojny światowej! Tak samo jak na walkę wrześniową, partyzantkę, akcje bojowe podziemia, również na Powstanie Warszawskie trzeba spojrzeć biorąc pod uwagę i zestawiając różne czynniki, niczego nie eliminując. W procesie historycznym, w procesie długiego trwania, liczą się bowiem także wartości. Czasem nie tylko się liczą – decydują.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

Refleksje o Polsce i Podziemiu 1939–1945
Źródło: s. 126–127

O wojnie , O historii , O stracie , O czasie

„Ruch Wolnej Papui (OPM) to kilkadziesiąt tysięcy bitnych, ale źle uzbrojonych i słabo wyszkolonych partyzantów walczących o oderwanie ich ziemi od Indonezji. Część z nich staje do walki z uzbrojonymi po zęby oddziałami z Sumatry czy Jawy w tradycyjnych strojach – ozdobnych tykwach na prąciach (koteki) i koronach z piór. Przeciw broni maszynowej i moździerzom mają często tylko dzidy i łuki, dobre do polowania na dzikie świnie i szczury.”

Jacek Pawlicki (1966) polski dziennikarz

Źródło: Jacek Pawlicki, Papuasi śnią o wolności http://wyborcza.pl/1,86700,7377019,Papuasi_snia_o_wolnosci.html, wyborcza.pl, 18 grudnia 2009.

O walce

„Spośród bardzo wielu przeżytych tam tragedii szczególnie żywo zapamiętałam historię pewnej kobiety z Wilna, skazanej na Oświęcim za udzielenie pomocy partyzantom. Bezpośrednio po urodzeniu przez nią dziecka wywołano jej numer (numerem bowiem przywoływano więźnia). Poszłam ją wytłumaczyć lecz to nic nie pomogło, spotęgowało tylko gniew. Zorientowałam się, że wzywają ją do krematorium. Owinęła dziecko w brudny papier i przycisnęła do piersi… Usta jej poruszały się bezgłośnie, widocznie chciała zaśpiewać maleństwu piosenkę, jak to nieraz czyniły tam matki, nucąc swym maleństwom przeróżne kołysanki, którymi pragnęły im wynagradzać za dręczące je zimno i głód, za ich niedolę. Nie miała sił… nie mogła wydobyć głosu… tylko duże obfite łzy wylewały się spod powiek, spływały po jej niezwykle bladych policzkach, padając na główkę małego skazańca. Co było bardziej tragiczne, czy ta jednoczesna śmierć dwóch najbliższych sobie istot, czy też przeżywanie śmierci niemowlęcia, które ginęło na oczach matki, połączona ze świadomością pozostawienia na łasce losu jej żywego dziecka – na to trudno odpowiedzieć.”

Stanisława Leszczyńska (1896–1974) położna polska, Służebnica Boża Kościoła katolickiego

Źródło: „Nie, nigdy! Nie wolno zabijać dzieci!” http://www.fronda.pl/blogi/blogus-meus/nie-nigdy-nie-wolno-zabijac-dzieci,4625.html, fronda.pl

O matce , O łzach , O śmierci , O kobietach