Adam Michnik cytaty (92 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

Adam Michnik: 92 Cytaty 0 Polubień

Adam Michnik słynne cytaty

„Jeśli ja jestem lewicą laicką i kryptokomunistą, to wy, szanowni moi antagoniści, jesteście po prostu świniami.”

Adam Michnik

podczas posiedzenie Komitetu Obywatelskiego 24 czerwca 1990.
Źródło: Antoni Dudek, Historia polityczna Polski 1989–2012, Znak, Kraków 2013, ISBN 9788324021307, s. 117.

„Zanim tu Hitler przyszedł, myśmy założyli własny obóz koncentracyjny w Berezie Kartuskiej.”

Adam Michnik

w rozmowie z niemieckim socjologiem Jürgenem Habermasem w 1993.
Źródło: „Polityka” nr 47, 1993

„Sztandar zwija się na końcu.”

Adam Michnik

w 1968 w odpowiedzi na pytanie Bronisława Świderskiego, czy nie myśli o emigracji.
Źródło: „Rzeczpospolita” nr 264, 12 listopada 2005 (dodatek „Plus Minus”).

„Niekiedy słyszy się opinie, że powinien to być system kapitalistyczny. Dla mnie jest to absurdalne. Obecnie w niektórych kołach w Polsce powstał kult słowa „prywatyzacja”. Co to znaczy? Co prywatyzować? Koleje, samoloty? Przecież to bajki, absurd.”

Adam Michnik

na temat systemu odpowiadającego „wymogom życia” (według pytania postawionego w gazecie).

„Popieraliśmy politykę represji, często okrutnych, widząc w niej drogą do „nowego wspaniałego świata”, oskarżaliśmy Kościół o reakcyjność i wszystkie inne grzechy główne, nie bacząc na to, że w atmosferze totalitarnego zniewolenia Kościół bronił prawdy, godności i wolności człowieka (…). Tradycyjnie przywykliśmy sądzić, że religijność i Kościół to synonimy wstecznictwa i tępego Ciemnogrodu. Z tej perspektywy wzrost indyferentyzmu religijnego traktowany był przez nas jako naturalny sojusznik umysłowego i moralnego postępu. Pogląd taki – sam byłem jego wyznawcą – uważam za fałszywy (…).”

Adam Michnik

Źródło: Między Panem a Plebanem, s. 31, 139.

„Ja, uczciwie mówiąc, odczułem to dopiero po 1968 r. Do tego czasu nie miałem poczucia, że Polska jest krajem satelickim.”

Adam Michnik

w debacie z Jarosławem Kaczyńskim w 1993.
Źródło: Jak Kaczyński z Michnikiem, polityka.pl, 11 sierpnia 2007 http://archiwum.polityka.pl/art/jak-kaczynski-zmichnikiem,360015.html

Adam Michnik Cytaty o ludziach

„Kto pragnie szczęścia, nie powinien wierzyć w szczęśliwość rewolucyjną. Rewolucja wyzwala ludzi, ale wyzwala też w ludziach podłość, zawiść i okrucieństwo.”

Adam Michnik

Źródło: Nasza przemoc, nasza zaraza, „Gazeta Wyborcza”, 23–25 kwietnia 2011

„Dla mnie Grudzień ’70 to była wielka lekcja. Bo zobaczyłem, do jakich strasznych nieszczęść prowadzi ślepy bunt ludzi zrozpaczonych, doprowadzonych do ostateczności. Wtedy w głowie naszych przyjaciół zaczęła kiełkować myśl, żeby znaleźć trzecią drogę między kapitulacją, serwilizmem wobec władzy a ślepym buntem.”

Adam Michnik

Źródło: Pożegnanie z bronią, wyborcza.pl, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126485.html

„Antyglobalizm to nic innego jak pogardliwy antyamerykanizm, szczególnie modny wśród młodych ludzi w Europie Zachodniej.”

Adam Michnik

podczas międzynarodowego klubu „Polityki”.

„Zarówno heroizm ludzi, którzy pomagali Żydom, jak i podłość antysemitów są składnikiem polskiego dziedzictwa. I jest to dziedzictwo tym bardziej kłopotliwe, że wśród tych pierwszych byli także komuniści, późniejsi gloryfikatorzy stalinowskiego terroru, a wśród tych drugich także bohaterowie antyhitlerowskiego podziemia i ofiary stalinowskich procesów.”

Adam Michnik

Źródło: Bunt i milczenie, „Gazeta Wyborcza”, 17–18 kwietnia 1993

„I druga rzecz – to kwestia wykluczonych, tych, którzy nie znajdują miejsca dla siebie w systemie politycznym. To są ludzie bezrobotni, bezdomni, zagubieni. To ludzie, którzy nie korzystają z żadnych możliwości procesu demokratycznego, a więc wyborów, samorządów – to jest zawsze niebezpieczne dla demokracji. Nie ma demokracji bez demokratów. Jeżeli ludziom demokracja przestaje być potrzebna, to staje się ona zagrożona.”

Adam Michnik

Źródło: rozmowa z pismem „Dialog”, za: Co powiedział Michnik w Berlinie, „Gazeta Wyborcza”, 12 marca 2002 (rozmowa ta ukazała się wpierw w „Dialogu” w styczniu 2002).

„Tak. Tak uważam. (…)
Ja miałem rację – i oni mieli rację. Ja nie identyfikowałem się z tym państwem. Ale – wbrew temu, co ja wtedy sądziłem – duża część tamtej strony też miała jakąś rację. Nic nie jest ani do końca czarne, ani do końca białe. Oczywiście, ja się z tym nigdy nie pogodzę, że strzelano do ludzi. Ale jednocześnie wiem, że jeśli ktoś identyfikuje się z państwem, to chce tego państwa bronić, gdy widzi, że w imię jakiejś – choćby szlachetnej – idei ktoś to państwo rozwala. To państwo, którego nie było przez 123 lata.”

Adam Michnik

odpowiedź na pytanie, czy wg niego są takie momenty, gdy władza zmuszona jest strzelać do obywateli.
Źródło: Pożegnanie z bronią, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126485.html

Adam Michnik Cytaty o pożegnaniu

„O buncie nie było mowy. Gen. Jaruzelski mógł się podać do dymisji, mógł się zastrzelić. Mógł wreszcie uczestniczyć w działaniu, którego celem było odsunięcie od władzy Gomułki i zahamowanie eskalacji przemocy. Wybrał to ostatnie.”

Adam Michnik

o zachowaniu Jaruzelskiego podczas Grudnia ’70.
Źródło: Pożegnanie z bronią, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126485.html

„Oficer SB: Panie Michnik, jak pan wyjdzie z więzienia, czy pan wreszcie wyjedzie do Izraela?
Michnik: Dlaczego mam wyjechać?
Oficer SB: Pan jest Żydem, a wszyscy Żydzi powinni jechać do Izraela, Czy pan wyemigruje?
Michnik: Proszę pana, wyemigruję, naturalnie, następnego dnia po tym, jak pan wyjedzie do Moskwy.”

Adam Michnik

podczas przesłuchania przez SB w więzieniu na Rakowieckiej w 1968. Za te słowa Adam Michnik dostał 14 dni karceru.
Źródło: Pożegnanie z bronią, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126501.html

„Mnie wolno powiedzieć, że generałowie Kiszczak i Jaruzelski to ludzie honoru, bo ja byłem ich ofiarą. Ale problem w tym, że wina za komunizm nie została wyznana. Dopiero po wyznaniu winy można mówić o rozgrzeszeniu. Mnie brakuje tego wyznania winy. Panie generale, służył pan kłamstwu, oszustwu, prowokacji. Taka jest prawda.”

Adam Michnik

do generała Kiszczaka.
Źródło: Pożegnanie z bronią, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126485.html

„Oczywiście, nie usprawiedliwiam ich. Wiem jednak, że w Polsce żyły wówczas „dwie Polski”, dwa narody. Po jednej stronie byli ci, którzy utożsamiali się z Polską Ludową, którzy uważali, że PRL to jest państwo polskie – jedyne, jakie jest możliwe, innego być nie może – i dlatego trzeba być wobec tego państwa lojalnym, trzeba mu służyć.
Ale byli też tacy – sam do nich należałem – którzy mówili: to nie jest państwo polskie, to jest sztuczny twór sowieckiego imperium, który ma służyć jego celom, ma być instrumentem w sowieckim ręku i ja wobec tego państwa nie poczuwam się do lojalności. (…)
Wtedy dla mnie rzeczywistość była czarno-biała. Dziś wiem, że to nie był podział czarno-biały. Wiem, że PRL była jednak państwem, które na parę dni przed protestami grudniowymi wynegocjowało historyczną umowę Brandt – Gomułka o granicy na Odrze i Nysie. Dziś potrafię zrozumieć tych, którzy wtedy się z tym państwem identyfikowali i bronili go.”

Adam Michnik

o ludziach PZPR.
Źródło: Pożegnanie z bronią, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126485.html

„Nasze drogi polityczne rozeszły się dziesięć lat temu, ale ja mam wielki sentyment do Wałęsy. Moim zdaniem to człowiek, którego fala wyniosła zbyt wysoko. On nie jest chytrusem. To dobry człowiek, który przez te wszystkie lata był jak latarnia morska dla całej Polski, dla świata. (…)
On nigdy nie robił błędów. Potrafił być jednocześnie radykalny i ostrożny. Mówił prawdę i nigdy nie dawał się wykołować. Przeciwnie – to on umiał wykołować władzę komunistyczną. Był świetny. Gdy został prezydentem, to poczuł się jak Pan Bóg – i to był jego błąd. Ja strasznie Wałęsę lubiłem, strasznie.”

Adam Michnik

Źródło: Pożegnanie z bronią, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126485.html

„Dla mnie relatywizmem moralnym jest kompletne zapominanie o tym, czym był dla Polski Okrągły Stół. To jest dla mnie niemoralne. (…) Jeżeli 1989 r. to był spisek, to najszlachetniejszy spisek w moim życiu. Przecież Okrągły Stół pozwolił Polsce wyjść z dyktatury – bez ofiar, szubienic, plutonów egzekucyjnych. Gdy po śmierci pójdę na Sąd Ostateczny, św. Piotr spyta mnie: – Co dobrego, synu, zrobiłeś? A ja odpowiem: – Mojego synka Antosia i Okrągły Stół.”

Adam Michnik

o zarzutach polityków prawicowych, wg których Okrągły Stół to był spisek, a Michnik poprzez swoją przyjaźń z Jaruzelskim i Kiszczakiem dokonuje relatywizmu moralnego.
Źródło: Pożegnanie z bronią, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126485.html

Adam Michnik: Na czasie cytaty

„Ważnych dla narodu dat nie wymaże się z pamięci, fałszując historię.”

Adam Michnik

O historii

„Oczywiście pojawiają się u nas materiały. które są dla mnie nieciekawe. Ale gdybym ja chciał redagować całą Gazetę, to ona miałaby niewielką sprzedaż i podobne wpływy z reklam.”

Adam Michnik

Źródło: Piekło nas wyzwoli. Piotr Najsztub rozmawia z Adamem Michnikiem, „Przekrój”, 23 kwietnia 2009

O piekle

„My mamy bardzo żywą martyrologię, a nie mamy prawdziwej historii, która się przecież zdarzyła. Trzeba się jej uważnie przyglądać, ale teraz my tego nie robimy. Mamy „żołnierzy wyklętych” i tych co się urodzili po 1989 r. Słucham i czytam, co mówią ideologowie takiego IPN-owskiego myślenia: świętym był Łupaszka, a potem dopiero prezes Kurtyka, po drodze nie było nic.”

Adam Michnik

Źródło: rozmowa Jerzego Sadeckiego, Ile dać wolności przeciwnikowi?, „Gazeta Wyborcza”, 17–18 listopada 2012

O historii , O myślach , O wolności , O czytaniu

Adam Michnik cytaty

„Myślałem, że mamy wielką, historyczną szansę zbudowania czegoś zupełnie nowego, co nie będzie prostą kalką zachodnich demokracji. Czegoś, co przyjmie dorobek Zachodu, ale pójdzie oczko dalej. To była idea Samorządnej Rzeczpospolitej.”

Adam Michnik

Źródło: Rafał Ziemkiewicz, Michnikowszczyzna. Zapis choroby

O chorobach , O demokracji , O myślach , O myśleniu

„Jego odwaga stawia go w jednym szeregu z Karlem Jaspersem, Thomasem Mannem, Günterem Grassem i Hannah Arendt. Wpisuje się on w długi szereg znakomitych polskich intelektualistów, sięgający od Mickiewicza i Słowackiego do Gombrowicza i Miłosza, którzy odsłaniają zakłamanie i powierzchowność panujące w obszernych częściach polskiej kultury narodowej.”

Adam Michnik

o Janie Tomaszu Grossie.
Źródło: przedmowa w rosyjskim przekładzie książki Sąsiedzi Jana T. Grossa

O książkach , O odwadze

„Krzysiu, jeśli ty chcesz tu robić wolną gazetę, to po moim trupie.”

Adam Michnik

do Krzysztofa Leskiego, współzałożyciela i współpracownika „Gazety Wyborczej”.
Źródło: Z Michnikiem spacer po ogródku http://krzysztofleski.salon24.pl/6990,index.html; z bloga Krzysztofa Leskiego

„Dżin z butelki został wypuszczony już dawno, zatruwa polskie życie i nie widzę sposobu, żeby go z powrotem do butelki zamknąć. To się prawdopodobnie skończy tym, co mi się w sumie wydaje najrozsądniejsze: zobowiązać IPN, żeby wszystkie papiery pokazać w Internecie.”

Adam Michnik

Źródło: O teczkach i lustracji, w: Piekło nas wyzwoli. Piotr Najsztub rozmawia z Adamem Michnikiem, „Przekrój”, 23 kwietnia 2009

O życiu , O piekle

„Mogę żałować, że wielu moich znakomitych kolegów bez zastanowienia kandydowało do Sejmu. Gdyby się wcześniej zastanowili, to być może mielibyśmy dziś świetnego historyka, specjalistę od Indian peruwiańskich – Antoniego Macierewicza, zamiast gorszącej afery z teczkami, być może mielibyśmy znakomitego mecenasa Jana Olszewskiego, miast gorszącej afery z kryzysem rządowym i rządu zajmującego się głównie dekomunizacją. No i straciła polska biochemia, a nie zyskał UOP – w osobie Piotra Naimskiego.”

Adam Michnik

Źródło: wywiad Moniki Olejnik, Sacrum i profanum, „Wprost”, październik 1992.

„Normalny człowiek z normalnego domu kiedy kończył szkołę, wiedział, że ci rządzący komuniści to są oprawcy, zbrodniarze, że mogą zabić, złamać życie. To rodziło strach. Ja uważałem, że komuniści wprawdzie popełniają pewne błędy ideologiczne, bo nie dość uważnie przeczytali Marksa oraz Lenina, ale, że to da się naprostować. Wystarczy ich trochę oświecić, przekonać, zmusić do czytania (…).”

Adam Michnik

Źródło: Między Panem a Plebanem, s. 91.

O życiu , O strachu , O domu , O czytaniu

„Dla Polaków mord na Trockim nic nie znaczył. Dla nas na tej drodze ważny jest Katyń i rok 1968 (…).”

Adam Michnik

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 28–29 grudnia 1996.

„Lech Kaczyński naznaczył polską historię całą swoją biografią. Historycy sporządzą bilans Jego dokonań. Dziś nie jest moment na żadne wyważone oceny. Dziś jest czas na żal i dobrą pamięć.Lech Kaczyński służył polskiej niepodległości od marca 1968 r. Często powtarzał, że wtedy wybrał drogę sprzeciwu wobec dyktatury. I tę Jego decyzje będę zawsze wspominał z wielkim szacunkiem i sentymentem. Różniliśmy się, także w ostatnich latach, w ocenach zdarzeń politycznych. Wszelako zawsze myślałem o Lechu Kaczyńskim z szacunkiem dla Jego patriotyzmu. I te myśli towarzyszą mi od chwili, gdy usłyszałem straszną wiadomość o katastrofie lotniczej.Lech Kaczyński był człowiekiem prawym, życzliwym, rozumnym. I był człowiekiem szalenie sympatycznym czego nierzadko doświadczyłem. Takim będę Go pamiętał.”

Adam Michnik

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 12 kwietnia 2010

O historii , O myślach , O decyzjach , O czasie

„Nacjonalizm etniczny sprawdzał się za to świetnie jako naturalna ideologia rządzącego aparatu. W Polsce przykładem takiego nacjonalizmu był nurt związany z nazwiskiem gen. Mieczysława Moczara, szefa aparatu bezpieczeństwa. Ten nurt posługiwał się językiem germanofobii i ukrainofobii, jawnym antysemityzmem i ukrytym antysowietyzmem. Był to wariant komunizmu nacjonalistycznego, skrajnie policyjnego i represyjnego wobec tendencji demokratycznych: jak maoizm w Chinach, rządy Enwera Hodży w Albanii czy Ceauşescu w Rumunii.”

Adam Michnik

Źródło: Rezygnacja z człowieczeństwa, „Gazeta Wyborcza”, 20–21 lutego 2010

„Jak jest tak ostry podział polityczny w społeczeństwie, to nic dziwnego, że jest też w środowisku dziennikarskim.”

Adam Michnik

Źródło: Głos zmęczonej Kasandry. Z Adamem Michnikiem rozmawiał Piotr Najsztub, „Przekrój”, 11 października 2007.

„Hasło demokracji plebiscytarnej, która preferuje emocje i przyzwala na triumf ignorancji zespolonej z demagogią obraca się w konsekwencji przeciw porządkowi demokratycznemu.”

Adam Michnik

o irlandzkim referendum, w którym odrzucono traktat lizboński.
Źródło: Kryzys, „Gazeta Wyborcza”, 14 czerwca 2008

O demokracji

„Fanatyzm, samooskarżenia – komuniści wierzyli, że walczą o świetlaną przyszłość, a fundowali sobie samym mroczne piekło. Potem zafundowali piekło reszcie świata.”

Adam Michnik

Źródło: Nasza przemoc, nasza zaraza, „Gazeta Wyborcza”, 23–25 kwietnia 2011

O piekle , O przyszłości

„I chcę powiedzieć Wysoka Izbo, że w niektórych wystąpieniach, niestety także moich kolegów posłów z OKP, z przerażeniem usłyszałem ten ton, który słyszałem w prokuratorskich przemówieniach wtedy, kiedy sam siedziałem na ławie oskarżonych. Znam ten ton dobrze, bardzo się go boję… chcę powiedzieć, że w niektórych głosach, o czym mówię z bólem, usłyszałem coś co bym nazwał antykomunizmem jaskiniowym. Jestem antykomunistą, mówiłem o tym wielokrotnie i chcę powiedzieć, że jako antykomunista tej jaskiniowości się boję. I dziś popisywanie się tymi deklaracjami gdzie się PZPR miesza z błotem, przyrównywanie do katyńskich morderców, mówi się że gorsi niż Hitler… ja z tym nic wspólnego nie mam i mieć nie chcę. I chcę do tego jeszcze dodać, że w stanie wojennym po 13 grudnia i siedząc w kryminale nie byłem aż tak ostrożny, żebym dzisiaj musiał być aż tak odważny. (Źródło: stenogram 28 posiedzenia Sejmu z 28 kwietnia 1990. Dyskusja nad sprawozdaniem komisji rządowej oraz projektem ustawy w sprawie przejęcia na rzecz skarbu państwa majątku byłej PZPR, kol. 397; załącznik e))”

Adam Michnik

„Ja jego prawa do bycia na scenie politycznej będę bronił do końca.”

Adam Michnik

o Jarosławie Kaczyńskim.
Źródło: TVP 2, 16 października 1993, cyt. za: Maria Frankowska, Frazeologia i metaforyka w tekstach politycznych lat 1989–1993 w: Język i Kultura, t. 11

„W tym momencie (po 1989 r.) widać było wyraźnie, że antykomunizm, który zaczął być rozpętywany, jest grą. Że tu nie chodzi o żadną walkę z komunizmem, tylko o to, żeby wytworzyć atmosferę histerii, która pozwoli zarządzać społeczeństwem za pomocą straszaka antykomunistycznego. Tego się nauczyłem z tamtych lat – że nieważny jest kolor sztandaru, że ważna jest substancja tego, co proponujesz.”

Adam Michnik

Źródło: rozmowa Roberta Walenciaka, Gomułka – wielki i mały, „Przegląd” nr 43, 2011 http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/gomulka-wielki-maly

O kolorach , O pomocy , O walce

„Polska normalna to w ogóle nie jest zło. To może nie jest ideał, to nie jest moje marzenie, ale to nie jest zło. Ja się nie zgadzam na to określenie. To środowisko polityczne, które broni normalności naszego państwa, broni dobra (…) Jak ci proponują kawę albo denaturat, nie możesz w tym momencie mówić, że chcesz koniak. Pewnie, że chcesz koniak, ale wybierasz to co masz do wyboru.”

Adam Michnik

spytany, czy uważa Platformę Obywatelską za mniejsze zło.
Źródło: wyborcza.pl, 9 czerwca 2010, 3:25 min. zapisu wideo http://wyborcza.pl/12,107323,7993368,Rozmowy_Agnieszki_Kublik.html

O kawie , O złu

„W polskiej duchowości temat żydowski czy temat antysemityzmu w gruncie rzeczy do dzisiaj jest tematem tabu. Tematem tabu oczywiście nie dla polskich antysemitów, którzy w kółko opowiadają, że wszystkiemu są winni Żydzi. Jest tematem tabu dla tego, co dobre i szlachetne w kulturze polskiej. Kultura polska nie umie sobie z tym poradzić, bo nie umie sobie poradzić z tym, (…) z fenomenem niezawinionej winy. Bowiem nie jest winą Polaków, że na polskiej ziemi był Holocaust. Owszem, winą Polaków jest to, że tutaj był antysemityzm, pogromy, dyskryminacja. Ale nie jest winą Polaków, że Hitler tutaj zbudował obozy koncentracyjne, w których mordował cały żydowski naród.”

Adam Michnik

Źródło: tekst wygłoszony w Krakowie w czerwcu 1995 na konferencji „Pamięć polska – pamięć żydowska”, „Tygodnik Powszechny” nr 29, 16 lipca 1995, cyt. za: dialog.org http://www.dialog.org/dialog_pl/michn01.html

„Wasz prezydent, nasz premier.”

Adam Michnik

tytuł artykułu Michnika, w którym po wyborach 4 czerwca 1989, rzucił pomysł odejścia od ustaleń Okrągłego Stołu.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 3 lipca 1989

O odejściu

„Kiedy wielokrotnie zastanawiałem się, skąd takie dramatyczne napięcie w relacjach polsko-żydowskich, to spostrzegam, że z taką pasją publicyści żydowscy nie mówią dziś o żadnym innym narodzie, tylko o Polakach. Ani o Niemcach. ani o Rosjanach. ani o Ukraińcach. Dlaczego? Skąd się to bierze? Sądzę, że to mechanizm odrzuconej miłości. Jeżeli prześledzimy świadectwa Żydów mieszkających w Polsce – listy, wspomnienia, dokumenty – to widać w nich miłość do polskiego etosu, do polskiej kultury, do polskiego systemu wartości. I ta miłość została odrzucona. Jeżeli wolno mi, zaryzykuję tezę: napięcie, dramat, cierpienie po żydowskiej stronie to jest właśnie rezultat mechanizmu odrzuconej miłości. Nikt nie nienawidzi mężczyzny tak, jak porzucona żona czy odtrącona kochanka. Wydaje mi się, że dlatego właśnie po polskiej stronie jest to temat tabu.”

Adam Michnik

O miłości , O kochankach , O cierpieniu , O relacjach

„Oczywiście, odpowiedzialność inteligenta powinna być większa, niż innych członków społeczeństwa. Większość obywateli przybiera postawę milczenia, tylko inteligenci mogą zdobyć się na korzystanie z wolności, mogą mówić o wszystkim językiem prawdy. W normalnym społeczeństwie pisarze piszą, a filozofowie – filozofują. W społeczeństwie autorytarnym poeci są nie tylko poetami, a filozofowie – nie tylko filozofami.”

Adam Michnik

rozmawiając w Pekinie z chińskimi dysydentami.
Źródło: wyborcza.pl, 13 lipca 2010 http://wyborcza.pl/1,75402,8132170,Michnik_w_Pekinie__Jak_obalic_dyktature_bez_zniszczenia.html?as=2&startsz=x

O wolności

„Nacjonalizm epoki postkomunizmu może mieć twarz nostalgicznego komunisty Miloszevicia, postsowieckiego dyktatora Putina, postsowieckiego antykomunisty Orbána i Jarosława Kaczyńskiego – może mieć różne twarze. Zawsze jednak wspólnym mianownikiem jest niechęć do reguł liberalnego państwa prawa, do filozofii dialogu, do ducha pluralizmu i tolerancji.”

Adam Michnik

Źródło: Rezygnacja z człowieczeństwa, „Gazeta Wyborcza”, 20–21 lutego 2010

„Nie lubimy pamiętać, że faszyzm i komunizm to nie tylko obca przemoc i cudza zaraza; że to fragment nieusuwalny naszego narodowego dziedzictwa. Podkreślam tedy, że faszyzm, o którym tu mowa, to nie Auschwitz i Treblinka, to agresywny totalizm i antysemityzm tygodnika „Prosto z mostu”, ONR (Obóz Narodowo-Radykalny) i OZN (Obóz Zjednoczenia Narodowego); getto ławkowe na uniwersytetach, fascynacja Mussolinim i Hitlerem, Franco i Salazarem.
Z kolei komunizm, o którym mówię, to nie Katyń i Gułag, lecz zgoda na kłamstwo o Katyniu i Gułagu, o Wielkim Głodzie i procesach moskiewskich; klimat podejrzliwości i strachu; organizowanie nagonki na „inaczej myślących”, które zaczynają się od poszukiwania „haków” w życiorysie, a kończą wykluczeniem i represją.”

Adam Michnik

Źródło: Nasza przemoc, nasza zaraza, „Gazeta Wyborcza”, 23–25 kwietnia 2011

O kłamstwie , O strachu , O poszukiwaniu

„Nie chciałbym dożyć czasu, gdy będziemy musieli nasz kraj derydzykować czy dekaczoryzować.”

Adam Michnik

Źródło: rozmowa Jerzego Sadeckiego, Ile dać wolności przeciwnikowi?, „Gazeta Wyborcza”, 17–18 listopada 2012

O wolności , O czasie

„Jarosław Kaczyński potrafi być nieskończenie dowcipny.”

Adam Michnik

Źródło: Piekło nas wyzwoli. Piotr Najsztub rozmawia z Adamem Michnikiem, „Przekrój”, 23 kwietnia 2009

O piekle

„Przepraszam za osobiste wyznanie: 25 lat temu zostałem po raz pierwszy aresztowany przez komunistyczną policję. Wtedy miałem 18 lat. Od tego czasu byłem aresztowany i zatrzymywany wiele razy. Mnie nie trzeba tłumaczyć, że komunizm to nic dobrego… Ale właśnie z tej perspektywy chcę powiedzieć, że w niektórych głosach, o czym mówię z bólem, usłyszałem coś, co bym nazwał antykomunizmem jaskiniowym… I nie chcę powiedzieć, że dziś z popisywaniem się tymi deklaracjami, gdzie się PZPR miesza z błotem, przyrównuje do katyńskich morderców… ja nic wspólnego nie mam i nie chcę mieć… I chcę do tego jeszcze dodać, że w stanie wojennym, po 13 grudnia i siedząc w kryminale ja nie byłem aż tak ostrożny, żebym dzisiaj musiał być aż tak odważny…”

Adam Michnik

debata sejmowa na temat nacjonalizacji mienia PZPR, 28 kwietnia 1990.

O czasie

„Opinia publiczna ma dzisiaj większe zmartwienia niż babranie się w ubeckich raportach.”

Adam Michnik

Źródło: o lustracji, w: Piekło nas wyzwoli. Piotr Najsztub rozmawia z Adamem Michnikiem, „Przekrój”, 23 kwietnia 2009

O piekle

„Kiedy zapadały najgorsze wyroki, Stefan był dwudziestoparoletnim człowiekiem, który niewiele rozumiał z tego, co się działo. Naturalnie to go nie usprawiedliwia, ale nie uzasadnia też aż takiego eksponowania jego roli w stalinowskich zbrodniach sądowych.”

Adam Michnik

o swoim bracie, Stefanie, sędzim, który orzekał w procesach podziemia antykomunistycznego.
Źródło: Między Panem a Plebanem

„Jeśli chodzi o kwestię pobłażliwości Zachodu, to całkowicie się zgadzam. Zachodnie społeczeństwa są wobec chińskiej polityki pragmatyczne, bezwstydne, niemoralne.”

Adam Michnik

rozmawiając w Pekinie z chińskimi dysydentami.
Źródło: wyborcza.pl, 13 lipca 2010 http://wyborcza.pl/1,75402,8132170,Michnik_w_Pekinie__Jak_obalic_dyktature_bez_zniszczenia.html?as=2&startsz=x

„Odpieprzcie się od generała!”

Adam Michnik

o Wojciechu Jaruzelskim.
13 kwietnia 1992 we francuskiej telewizji podczas promocji książki Jaruzelskiego we Francji. Słowa zostały wypowiedziane do dziennikarzy, którzy oblegali Jaruzelskiego przed wejściem na wizję.

„Należałem do komunistów w sześćdziesiątych latach. Nie będę ukrywał, że coś mieliśmy wspólnego z trockizmem. Uważałem, że komunistyczna Polska to moja Polska.”

Adam Michnik

w rozmowie z Danielem Cohn-Benditem w czerwcu 1988.
Źródło: por. L. Żebrowski, op. cit., s. 25, 26.

„W Rosji nie ma dziś demokracji, ale miękki, liberalny autorytaryzm. Tylko są w Rosji demokraci. Nie sposób sobie wyobrazić kraju demokratycznego bez demokratów.”

Adam Michnik

Źródło: Wyznania antysowieckiego rusofila, „Gazeta Wyborcza”, 2–3 października 2010

O demokracji

„Poczułem, że żyję w nadzwyczaj kulturalnym kraju, nasyconym tolerancją, wzajemną wyrozumiałością i życzliwością międzyludzką.”

Adam Michnik

o rozmowie z węgierskim przyjacielem, który opowiadał o tamtejszej rzeczywistości politycznej.
Źródło: „Tygodnik Powszechny”, 21 maja 2007

O rzeczywostości

„Widmo krąży po Europie, także po innych kontynentach: widmo końca systemu totalitarnego widmo kresu koszarowego komunizmu. Tak, to już chyba koniec. Nic już chyba nie wskrzesi tego systemu, który obiecywał świetlaną przyszłość, a przyniósł terror i nędzę, kłamstwo i deprawację, wynarodawianie i gwałt na ludzkich sumieniach. Rozglądamy się wokół, nieufnie i niepewnie. Czy to możliwe? Czy nie bierzemy własnych życzeń za rzeczywistość? Czy nie jest to kolejny podstęp rządzącej ekipy? Czy raz jeszcze, jak tylekroć dotąd, nie zostaniemy okłamani? Zastanówmy się przeto: w polityce liczą się fakty. Najbardziej doniosłym faktem tej wiosny były obrady „okrągłego stołu” i powrót „Solidarności” na legalną scenę. (…) „Okrągły stół” był aktem zgody na przeobrażenie polityki policyjnego monologu w polityczny dialog; (…) Co o tym zdecydowało? Po pierwsze: ekonomiczna plajta polityki stanu wojennego. (…) Po drugie: kontekst międzynarodowy. Stojąc wobec analogicznych zagrożeń, radzieckie kierownictwo partyjno – państwowe wybrało drogę „głasnosti”, wielkiego politycznego otwarcia, zaś szeroka kampania demaskująca stalinizm stała się rodzajem presji. (…) Odpowiadamy: system totalitarny jest naszym wrogiem. Nie chcemy go udoskonalać ani poprawiać. Chcemy zastąpić go ładem parlamentarnej demokracji. Ale odrzucamy drogę rewolucji i przemocy, świadomi, jak łatwo zastąpić jedną dyktaturę dyktaturą odmienną.”

Adam Michnik

pierwszy artykuł Michnika w „Gazecie Wyborczej”.
Źródło: Widmo krąży po Europie, „Gazeta Wyborcza” nr 2, 9 maja 1989, s. 3.

O kłamstwie , O demokracji , O wiośnie , O rzeczywostości

„Kiedyś myślałem, że nie dożyję do upadku systemu radzieckiego. Ale mimo to wierzyłem, że zmiany muszą nastąpić. Musimy być ostrożni, musimy przewidywać konsekwencje, postępować racjonalnie i patrzeć w przyszłość, ostrożnie posuwać się naprzód. Jaki będzie nasz plan na czas kryzysu? Jaki będzie plan po upadku dyktatury? Jestem optymistą, bo jesteście tacy odważni. Macie odwagę przyznawać się do pesymizmu, co mnie napełnia optymizmem.”

Adam Michnik

rozmawiając w Pekinie z chińskimi dysydentami.
Źródło: wyborcza.pl, 13 lipca 2010 http://wyborcza.pl/1,75402,8132170,Michnik_w_Pekinie__Jak_obalic_dyktature_bez_zniszczenia.html?as=2&startsz=x

O myślach , O optymiźmie , O czasie , O przyszłości

„Czy pan ma świadomość, że to samo Hitler mówił o Żydach? Że trzeba zlikwidować przywilej pewnej grupy (…) Pieniądze, biznes, adwokaci, lekarze, wolne zawody, media. Tak mówili hitlerowcy. Pan mówi to samo o komunistach. Ja nie mogę tego słuchać w ogóle.”

Adam Michnik

odpowiadając na argument Jarosława Kaczyńskiego, że „Dekomunizacja jest po prostu likwidacją przywileju pewnej grupy, niczym więcej. Ale to musi być zrobione, żeby w Polsce mógł być normalny system ekonomiczny i normalny system społeczny.” w debacie z 1993.
Źródło: Jak Kaczyński z Michnikiem, polityka.pl, 11 sierpnia 2007 http://archiwum.polityka.pl/art/jak-kaczynski-zmichnikiem,360015.html

O pieniądzach , O biznesie

„Pętak pojmuje demokrację jako wolność plucia na ludzi. Wolno mu tak sądzić, głupota i nikczemność nie są ścigane w państwie demokratycznym.”

Adam Michnik

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 5 lipca 2008

O ludziach , O głupocie , O demokracji , O wolności

„Opinia publiczna miała okazję zapoznać się z programem przyrządzonym wedle najlepszych wzorów prowokacji KGB. Oświadczam przeto, że nigdy „Gazeta Wyborcza” nie działała na zlecenie żadnych służb specjalnych. Nigdy nie uczestniczyliśmy w żadnym spisku, który miał prowadzić do zabójstwa czy prześladowania Aleksandra Gudzowatego. Ocenę naszych publikacji na temat interesów Gudzowatego pozostawiamy naszym Czytelnikom.”

Adam Michnik

o stylu prezentacji w TVP fragmentów nagrań rozmów Michnika z Aleksandrem Gudzowatym.
Źródło: Michnik nie chciał zabić Gudzowatego, „Gazeta Wyborcza”, 20 października 2006.

„Uwłaszczenie nomenklatury, a także nowej biurokracji, jest faktem z pewnością mało estetycznym, ale chyba nieuchronnym w procesie tak radykalnej transformacji. Nie myślę, by była to zbyt wysoka cena za rozbrojenie sił „starego porządku” i wpisanie ich w system demokracji parlamentarnej i gospodarki rynkowej.”

Adam Michnik

Źródło: Jak powstaje realna demokracja, „Gazeta Wyborcza” nr 152, 1–2 lipca 2000, s. 20.

O demokracji , O myślach , O myśleniu

„Marzec utytłał polską świadomość, rok ’68 to był horror horrorów, rok 1968 przyniósł wielką rehabilitację polskiej megalomanii narodowej, która owocowała straszliwym spustoszeniem społecznej substancji. I dodawał: Dla mnie Marzec to było rżenie demona. Wtedy pierwszy raz za mojego życia w Polsce zarżał przerażający demon nacjonalizmu.”

Adam Michnik

Źródło: Między Panem a Plebanem, s. 167, 187, 191, 385

„Osobiście boję się myślenia, że cokolwiek zrobi Putin czy Miedwiediew, to „pokazucha”. Pamiętam debaty czasów Gorbaczowa z rosyjskimi emigrantami lat 80. i z elitą polskiego ruchu podziemnego. Słyszałem, że pierestrojka to „pokazucha” na użytek Zachodu. Podobnie uważała polska nomenklatura komunistyczna. Jednak czytając radzieckie gazety, odnosiłem wrażenie, że zmienia się język, a wraz z nim zmienia się rzeczywistość. Pierestrojka zaczęła się od dekoracji, ale w życiu – inaczej niż w teatrze – dekoracje w końcu zaczynają żyć własnym życiem.”

Adam Michnik

Źródło: Wyznania antysowieckiego rusofila, „Gazeta Wyborcza”, 2–3 października 2010

O myślach , O wrażeniach , O rzeczywostości , O czytaniu

„Zdecydowałem się na nagranie, choć byłem pewien, że Rywin nie powtórzy propozycji. Nie wierzyłem, że się ośmieli.”

Adam Michnik

o pomyśle nagrania korupcyjnej propozycji Lwa Rywina
Źródło: Ustawa za łapówkę czyli przychodzi Rywin do Michnika, „Gazeta Wyborcza”, 26 grudnia 2002

O ustawie

„Polska jest pęknięta. Jest Polska, która źle się czuje w nowych realiach i instytucjach. Polska prowincjonalna, zawiedziona, mająca poczucie wykluczenia i braku szans. Dla tej Polski łatwej oferty nie ma. Łatwa oferta to jedynie szczuć ją na tę Polskę, której się udało. I to robi w dużej mierze PiS.”

Adam Michnik

Źródło: rozmowa Jerzego Sadeckiego, Ile dać wolności przeciwnikowi?, „Gazeta Wyborcza”, 17–18 listopada 2012

O wolności

„Na zespół zasad Solidarności składa się etyka chrześcijańska i nieskrywana łączność z wartościami Kościoła katolickiego; tradycja narodowa walki o wolność, niepodległość i tolerancję; uparta walka o sprawiedliwość społeczną i wyzwolenie świata pracy; o prawdę w świecie politycznych konfliktów i racjonalność w świecie ekonomicznych decyzji.”

Adam Michnik

w 1989.
Źródło: Tadeusz Kowalik, Polska transformacja, wyd. Muza, Warszawa 2009

O sprawiedliwości , O decyzjach , O wolności , O walce

„Ludwik XVIII ogłosił Kartę, która była aktem pojednania pomiędzy restauracją a rewolucją. Została tam zagwarantowana nienaruszalność własności z epoki napoleońskiej i utrzymany status szlachty cesarstwa; zadeklarowano równość obywatelską i podstawowe wolności. Nawet królobójcom obiecano zapomnienie win.”

Adam Michnik

jako argument przeciwko lustracji i dekomunizacji.
Źródło: Ultrasi rewolucji moralnej, „Gazeta Wyborcza” nr 88, wydanie Warszawa, 16–17 kwietnia 2005, „Gazeta Świąteczna”, s. 13; załącznik b

O wolności

„Nie powinno się mówić źle o zmarłych, ale o tych zmarłych – jak Hitler, Mussolini, Ceausescu i ben Laden – należy mówić źle i dużo.”

Adam Michnik

Źródło: Mówmy o Osamie, wyborcza.pl, 4 maja 2011 http://wyborcza.pl/1,75968,9535212,Mowmy_o_Osamie.html#ixzz1LMHufLEH

O zmarłych

„Mnie się zdaje, że jeżeli tu nie stanie się coś takiego, czego ja nie jestem w stanie przewidzieć, że Bronisław Komorowski po pijanemu, na pasach, przejedzie niepełnosprawną zakonnicę w ciąży, to oczywiście, że będzie prezydentem.”

Adam Michnik

o wyborach prezydenckich w 2015.
Źródło: Tomasz Lis na żywo, TVN, 5 stycznia 2015