„Są na świecie natury ludzkie, od wszelkiej studni głębsze, w które, gdy raz kwiat ukochania wpadnie, już go żadne fale precz nie wyrzucą, i żadne żale głośno wymówioną skargą nie splamią. Serce nóż zatopiony w sobie czuć może, ale usta nie otworzą się dla wydania słowa oskarżenia, bo nad wszystkie bóle większy żal zdejmuje nad tym, na kogo paść ma to słowo. Choćby im od tego oskarżenia włos nie spadł z głowy, oni go nie wymówią; choćby im ono wysunęło z tego serca połowę tego noża, który w niem zatopiony, oni go nie wymówią i jeszcze wszelkiemi sposoby, choćby kłamstwem, z ust innych wyjmować je będą. Jakto! tę pierś oskarżać, u której głowa nasza prześniła swój złoty sen życia? Tej duszy złorzeczyć, dla której z ognia, z wody, przez drogi kamieniste, przez czyściec gorejący pragnęlibyśmy dostać i przynieść wszystkie błogosławieństwa! Na te dni i godziny wyrzekać, w których nam drzewa śpiewały, ptaki gadały, ze wszystkich zdrojów życia wody słodkie i gorące biły! Wszystko to mogło być snem, złudzeniem, marą rozwiewną, lotną błyskawicą, po której same ciemności zostały, ale winy w tem niczyjej niema, a jeśli jest czyja, to nasza raczej, stokroć raczej nasza, lecz nie tej istoty, której oskarżyć za żadną cenę przed nikim w świecie usta nasze nie chcą i nie mogą.”
pisownia oryginalna.
Cham
Źródło: s. 84-85.
Tematy
nie żyje , kłamstwo , dusza , ptak , natura , sen , śpiewać , kwiat , natura , droga , serce , słowo , głowa , ogień , godzina , usta , pierś , nóż , inny , istota , czuć , wydać , zostać , wydanie , bić , słodki , żal , drogi , oskarżony , błogosławieństwo , nasi , studnia , włos , złoty , połowa , otworzyć , czyściec , ciemność , cena £Eliza Orzeszkowa 46
polska pisarka 1841–1910Podobne cytaty

Źródło: Aleksander Klugman, Icchak Szamir tłumaczył w „Rz”: Nie oskarżałem całego narodu https://www.rp.pl/Historia/190229877-Icchak-Szamir-tlumaczyl-w-Rz-Nie-oskarzalem-calego-narodu.html, rp.pl, 21 lutego 2019.

„(…) serca, podobnie jak kwiaty, muszą same się otworzyć.”
Małe kobietki. Część druga

„(Mówią), że nim otworzy usta, by powiedzieć słowo, już słychać Żyda.”
Chleb rzucony umarłym (1971)
Źródło: s. 166

wspomnienia po śmierci Gustawa Holoubka.
Źródło: „Gazeta Wyborcza” http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80708,4994642.html, 6 marca 2008

tekst z londyńskiego „Times” opublikowany nazajutrz po śmierci Jerzego IV.
Źródło: Grzegorz Jaszuński, Ostatni monarchowie, wyd. Czytelnik, Warszawa 1975, s. 21.