Stanisław Wyspiański cytaty (56 cytatów)

Dzieło

Klątwa

Stanisław Wyspiański

Stanisław Wyspiański: 56 Cytatów 8 Polubień

Stanisław Wyspiański słynne cytaty

„Miałeś, chamie, złoty róg,
miałeś, chamie, czapkę z piór:
czapki wicher niesie,
róg huka po lesie,
ostał ci się ino sznur,
ostał ci się ino sznur.”

Stanisław Wyspiański Wesele

Postać: Chochoł
ostatnie słowa dramatu.
Znaczenie: złoty róg symbolizuje utracone szanse.
Wesele
Źródło: akt III, scena 38 (ostatnie słowa dramatu)

„Listopad to dla Polski niebezpieczna pora?”

Stanisław Wyspiański książka Noc listopadowa

Postać: W. Książę
Noc listopadowa (1904)
Źródło: scena 2

„Była to straszna chwila, kiedy tę trumnę wprowadzono do Polski – i szukano w niej życia; chciano się odrodzić tchnieniem grobów.”

Stanisław Wyspiański

o powtórnym pogrzebie Adama Mickiewicza 4 lipca 1890.
Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Tadeusza Stryjeńskiego, cyt. za: Listy Stanisława Wyspiańskiego do J. Mehoffera, H. Opieńskiego i T. Stryjeńskiego, oprac. M. Rydlowa, Kraków 1994, s. 255.

„Skamander połyska, wiślaną świetląc się falą.”

Stanisław Wyspiański książka Akropolis

akt II, wiersz 9–10
Akropolis

„Umierać musi, co ma żyć.”

Stanisław Wyspiański książka Noc listopadowa

Postać: Kora
Noc listopadowa (1904)
Źródło: scena Pod posągiem Sobieskiego

„Idziesz przez świat
i światu dajesz kształt
przez twoje czyny.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Kazimierz Wyka, Nowe i dawne wędrówki po tematach, wyd. Czytelnik, 1978, s. 212.

Stanisław Wyspiański Cytaty o Bogu

„Sztuka i wolna myśl, niezlękłe bogi.”

Stanisław Wyspiański

Noty do „Bolesława Śmiałego”
Źródło: Dzieła zebrane, t. 11, Rapsody, hymny, wiersze, Kraków 1961, s. 146.

„Scena wielka otwarta, Kościół Boga czy Czarta.”

Stanisław Wyspiański książka Wyzwolenie

Wyzwolenie (1903)
Źródło: akt I

„Taki jestem osamotniony, żona i dzieci w polu, a ja wciąż myślę i myślę – i czasem proszę Boga, aby mi mózg zamknął – wizje prześladują z natarczywością, która mnie zamęcza.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Aleksander B. Skotnicki, Historia krótkiego życia naznaczonego piętnem nieuleczalnej choroby, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 83.

„Na początku było Słowo,
Nad wodami Boży Duch;
Bogiem było wklęte mową,
zeń się począł wodny ruch.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Skałka

Stanisław Wyspiański: Na czasie cytaty

„Przecie trza wprzódy wypróbować, trza coś przecierpieć, coś przeboleć, żeby móc miłość uszanować.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Księga cytatów z polskiej literatury pięknej…, op. cit.

O miłości , O literaturze

„Teatr mój widzę ogromny.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Ja ciągle widzę ich twarze (1904), wiersz wysłany jako list do Adama Chmiela

„Niech na całym świecie wojna,
byle polska wieś zaciszna,
byle polska wieś spokojna.”

Stanisław Wyspiański Wesele

Postać: Dziennikarz
do Czepca.
Wesele
Źródło: akt I, scena 1

O wojnie

Stanisław Wyspiański cytaty

„Nie będziesz wzywał imienia Polski nadaremno!”

Stanisław Wyspiański książka Wyzwolenie

parafraza przykazania biblijnego.
Wyzwolenie (1903)
Źródło: akt II

„Kraków mam za małe, pretensjonalne, wysoce śmieszne miasteczko (…).”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Henryka Opieńskiego (22–23 lutego 1896), cyt. za: Maria Podraza-Kwiatkowska, Życiowe i artystyczne dylematy Wyspiańskiego, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 5.

„(…) zajęty jestem komponowaniem dekoracji kościoła Franciszkanów, którą zajmuję się na własną rękę i dla własnej tylko satysfakcji, ale kto wie, może jeszcze co z tego będzie. (…) dwie główne kompozycje do Franciszkanów wymienię, a te są: ogród zupełnej szczęśliwości, gdzie jest tak lubo, tak miło, tak spokojnie, jak nigdy na ziemi być nie może i nie było…, las zwątpienia, walki, trudów, przeciwieństw, przeszkód, gdzie pobyt jest straszny, przerażający.”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Rydla z 16 listopada 1894, cyt. za: Bogusław Krasnowolski, Stanisław Wyspiański a zabytki Krakowa, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 26.

O walce

„Polonez, grany dźwiękiem słów.”

Stanisław Wyspiański książka Wyzwolenie

Wyzwolenie (1903)
Źródło: akt I

„Myślą wciąż jestem w Paryżu i myślą siedzę stale w moim dawnym atelier.”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Karola Maszkowskiego (27 stycznia 1895), cyt. za: Maria Podraza-Kwiatkowska, Życiowe i artystyczne dylematy Wyspiańskiego, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 5.

O myślach , O myśleniu

„Znasz Warcaby Mickiewicza, równie są nudne jak gra w warcaby.”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: Listy Stanisława Wyspiańskiego do Karola Maszkowskiego, oprac. M. Rydlowa, komentarz z wykorzystaniem materiałów L. Płoszewskiego i J. Dürra-Durskiego M. Rydlowa, Kraków 1997, s. 327.

O grach

„Upadek Polski był konsekwencją zwycięstwa chrześcijańskiego porządku wartości moralnych nad prasłowiańskim światem wartości życia.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Waldemar Okoń, Wtajemniczenia. Studia z dziejów sztuki XIX i XX wieku, Wrocław 1996, s. 120.

O świecie , O studiach , O wieku

„Jest mi – w Krakowie nudno (…).”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Henryka Opieńskiego (31 października 1895), cyt. za: Maria Podraza-Kwiatkowska, Życiowe i artystyczne dylematy Wyspiańskiego, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 5.

„(…) żyłem… nad jakąś rzeką, w jakimś kraju.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Magdalena Popiel, Wyspiański. Mitologia nowoczesnego artysty (2007), Wydawnictwo Universitas

„Myślę tylko malować, malować i malować. Ale czy co z tego będzie. Dzisiaj mię już pesymizm ogarnia, tak ten Święty Krzyż mnie zbił z tropu i z humoru, że w nic nie wierzę na przyszłość (…).”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list z 9 lutego 1897, cyt. za: Ludmiła Bularz-Różycka, Nieznane rysunki Stanisława Wyspiańskiego, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 37.

O myślach , O przyszłości , O myśleniu

„Tu mieszka Stanisław Wyspiański i prosi, aby go nie odwiedzać.”

Stanisław Wyspiański

tekst kartki, jaka wisiała na drzwiach Wyspiańskiego, kiedy mieszkał z rodziną przy ul. Krowoderskiej 79.
Źródło: Leon Płoszewski, Wyspiański w oczach współczesnych, Tom 2, Wydawn. Literackie, Kraków 1971, s. 72.

O rodzinie

„Wypadło mi się zatrzymać w Katowicach, gdyż na dworcu w Krakowie źle mnie poinformowano, i trzy godziny mam czasu. Zwiedzam więc Katowice. Jest to wielkie miasto malutkie. Zupełnie brzydkie i głupie, ale praktyczne, eleganckie i mądre, dziewczęta ładne, głupiuteńkie, sądząc z wyrazu twarzy.”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: kartka wysłana do Rydla 12 lipca 1898 z Katowic

O czasie

„Oni nic nie widzą, niczym się nie interesują. Widzą tylko materialny byt, dochody, pozycje, stanowiska, nie rozumieją żadnych naszych idei.”

Stanisław Wyspiański

o społeczności Krakowa.
Cytaty z korespondencji
Źródło: Aleksander B. Skotnicki, Historia krótkiego życia naznaczonego piętnem nieuleczalnej choroby, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 80.

O chorobach , O historii

„Chłop potęgą jest i basta.”

Stanisław Wyspiański Wesele

Postać: Gospodarz
do Poety
Wesele
Źródło: akt I, scena 24

„Wyobrażam sobie, co tam za studnie muszą być w Veronie – jeśli tutaj w Venecji są takie śliczne – szczęśliwe miasto. (…) ale te sceny koło studni tak mi obrzydły, bo widziałem ich już tyle malowanych, rysowanych – aquarellowanych i gwaszowanych na wszystkie sposoby i formaty, i to tutaj w sklepach – na wystawach, że już nie mam ochoty najmniejszej ich rysować – jak w ogóle scen ulicznych, choć się im przypatruję – nie rysuję, bo to nie moje, nie nasze. Zostawiam to Włochom – nie chcę, jak mówi Soplica w Panu Tadeuszu, żeby się ze mnie sąsiedzi śmiali i żartowali.”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Stryjeńskiego, cyt. za: Listy Stanisława Wyspiańskiego do J. Mehoffera, H. Opieńskiego i T. Stryjeńskiego, oprac. M. Rydlowa, Kraków 1994, s. 224, 225.

„Podejmę może po raz wtóry
ten trud, co mnie zabijał.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: początek wiersza, 1903

„Górą płynie niesiona
przez tłum ludzi…
włosy na wiatr… ramiona
obnażone…
uchyla płaszcz szkarłatny –
Widzę jej twarz…
oczy we łzach – zda się, że kona…
(…) leci, wichry ją wioną:
lud ujmuje, podtrzymuje…
Polska to nasza niesiona
Polska to nasza styrana (…).”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Królowa Korony Polskiej

O ludziach , O koniach , Łza

„Pomysłów idzie mi tyle, tłoczą się tak obrazy, że jestem jak szalony – żyję takiem obrazowaniem odosobniającym mnie od ludzi, że dopiero teraz naprawdę wszedłem w świat mojej fantazji i unoszę się w dziwnych krainach. Co najważniejsze, że nie czuję się już wcale biedny, ale czuję się bogaty, wspaniale bogaty, i będę robić wszystko, co zechcę, i zrobić muszę.”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list z 11 stycznia 1897, cyt. za: Ludmiła Bularz-Różycka, Nieznane rysunki Stanisława Wyspiańskiego, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 37.

O ludziach , O świecie , O fantazji , Obraz

„A mu mamy wielką scenę,
dwadzieścia kroków wszerz i wzdłuż.”

Stanisław Wyspiański książka Wyzwolenie

Wyzwolenie (1903)
Źródło: akt I

„Z okien pracowni, którą podnajmowałem, widziałem kopiec Kościuszki. Widok ten postanowiłem utrwalić. Tak powstał w 1905 roku pastel Widok na kopiec w okresie roztopów, rozpoczynając cykl obrazów przedstawiających ten krakowski monument. Niestety w tych latach zarysowywał się coraz drastyczniej tragiczny kontrast pomiędzy gwałtownym rozpędem moich sił twórczych (dramaty Wyzwolenie, Noc listopadowa, Bolesław Śmiały) a opuszczającymi mnie siłami fizycznymi, postępującą wciąż nieuleczalną chorobą. W tych latach powstały liczne liryki, pogłębiałem także moje zainteresowania twórczością Szekspira i Homera.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Aleksander B. Skotnicki, Historia krótkiego życia naznaczonego piętnem nieuleczalnej choroby, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 81.

O chorobach , O historii , O sile , O nocy

„(…) obraz jest dobry wówczas, jeżeli jest dekoracyjny, tylko dekoracyjny obraz może być dobry.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Anna Król, Inspiracje sztuką Japonii w twórczości Stanisława Wyspiańskiego, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 89.

Obraz

„Niech nikt nad grobem mi nie płacze,
krom jednej mojej żony.”

Stanisław Wyspiański

początek wiersza.
Źródło: Niech nikt nad grobem mi nie płacze (7 lipca 1903)

O płaczu

„Coś okropnego ze mną się dzieje. Nie mogę sobie dać rady nad tą obrzydliwą pracą z witrażami; takim wstrętem jestem przejęty dla niej, żebym bez mrugnięcia okiem potrzaskać był w stanie wszystkie szkło w kawałki. Proszę Cię, co za okrucieństwo męczyć mnie jakimś kpem z XV-ego wieku, który nie wart u mnie palić w piecu z całą swoją religijnością, i ja męczyć się muszę nad tymi idiotyzmami (…), które szkoda, że się nie spaliły i zniszczyły do szczętu w pożarze 1850.”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Lucjana Rydla, cyt. za: K. Zbijewska, Krakowskim szlakiem Stanisława Wyspiańskiego, Warszawa – Kraków 1986.

O piekle , O wieku

„Mówią rzeczy pięknie? Powinny jeszcze piękniej – milczeć.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Tadeusz Żuk-Skarszewski, Wyspiański o Zawiszy Czarnym Kazimierza Tetmajera, w: Wyspiański w oczach współczesnych, zebrał, oprac. i komentarzem opatrzył L. Płoszewski, t. II, Kraków 1971, s. 477.

„(…) z Pana Tadeusza można się napić polszczyzny, ale jest równie „trywialny” jak Herman i Dorothea.”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Rydla z 6 marca 1895, cyt. za: Listy do Lucjana Rydla, teksty listów opracowali L. Płoszewski i M. Rydlowa, Kraków 1979, s. 271.

„Poezjo, precz!!! Jesteś tyranem!!”

Stanisław Wyspiański książka Wyzwolenie

Wyzwolenie (1903)

„Sztuka jest z ducha, stwarza się, nie robi,
a raz stworzona duchem, jest pewnikiem.”

Stanisław Wyspiański

Noty do „Bolesława Śmiałego”
Źródło: Dzieła zebrane, t. 11, Rapsody, hymny, wiersze, Kraków 1961, s. 146.

O sztuce

„Idą posępni,
a grają im dzwony.”

Stanisław Wyspiański książka Kazimierz Wielki

Źródło: Kazimierz Wielki

„Maluję obecnie obraz, a raczej jak do tej pory, przygotowuję go pastelami, zanim wykonam. Jestem kontent i studiów, studiów bez liku w niego włożę i dam rzecz nową, o jakiej się wielu panom śniło, a żaden nie zrobił – drzew, konarów, gałęzi wykrotów, korzeni (…).”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Rydla z 2 maja 1897, cyt. za: Ludmiła Bularz-Różycka, Nieznane rysunki Stanisława Wyspiańskiego, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 32.

Obraz

„U stóp Wawelu miał ojciec pracownię,
wielką izbę białą wysklepioną,
żyjącą figur zmarłych wielkim tłumem;
tam chłopiec mały chodziłem, co czułem,
to później w kształty mej sztuki zakułem.
Uczuciem wtedy tylko, nie rozumem,
obejmowałem zarys gliną ulepioną
wyrastający przede mną w olbrzymy:
w drzewie lipowym rzezane posągi.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Dzieła zebrane, Kraków 1858, t. 11 Rapsody, hymny, wiersze, s. 148.

O emocjach , O zmarłych

„Musimy zrobić coś, co by od nas zależało, zważywszy, że dzieje się tak dużo, co nie należy do nikogo.”

Stanisław Wyspiański książka Wyzwolenie

Wyzwolenie (1903)
Źródło: akt II

„Krzyż przeklnę, Chrystusa godło, gdy męką naród uwiodło!”

Stanisław Wyspiański książka Wyzwolenie

Wyzwolenie (1903)
Źródło: akt III

O literaturze , O wieku , Chrystus

„Kraków mi za mały. Nie uwierzysz nawet, jak się stęskniłem za Paryżem. Całymi wieczorami chodzę po Paryżu. Bywam w Comédie Française, w Operze, spaceruję po bulwarach (flanuję). Zatrzymuję się przed gablotkami, ba! nawet spotykam znajomych… i to przez imaginację.”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Henryka Opieńskiego (8 listopada 1895), cyt. za: Maria Podraza-Kwiatkowska, Życiowe i artystyczne dylematy Wyspiańskiego, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 5.

„Kiedy krzesła są wygodne, wówczas na posiedzeniach śpią.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Ryszard W. Gryglewski, Dom przy ulicy Radziwiłłowskiej, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 69.

O domu

„Zwól z Wiarą wieków podjąć CZYN.”

Stanisław Wyspiański

Źródło: Hymn Veni Creator (1906)

O wierze , O wieku

„Mało co robię, a raczej nie bardzo tego znać, co robię…”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Adama Chmiela, cyt. za: Dzieła zebrane, t. XVI, vol. III, Kalendarz życia i twórczości 26 marca 19 grudnia 189807, oprac.A. Doboszewska, Kraków 1995.

„Dola, los, wieczna krzywda człowieka!”

Stanisław Wyspiański książka Klątwa

Źródło: Klątwa (1899), wiersz 804

O losie , O krzywdzie

„(…) Szturm und Drang – Ja jestem w Szturm und Drang periodzie i czuję, że ze mną wszystko w tym periodzie się kłębi i burzy, i że się z tego wyłonić musi piękna, szeroka, otwarta wielka sztuka (…).”

Stanisław Wyspiański

Cytaty z korespondencji
Źródło: list do Rydla z 11 lipca 1897, cyt. za: Marta Romanowska, Odnalezione po stu latach, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 41.

O sztuce

„Strójcie mi, strójcie, narodową scenę!”

Stanisław Wyspiański książka Wyzwolenie

Wyzwolenie (1903)
Źródło: akt I