„Społeczeństwo obywatelskie jest stanem wzajemnej współzależności wszystkich ludzi, ludzie wszakże są źli, a większość z nich jest zmuszona zrezygnować z własnej woli i pracować na rzecz zaspokojenia potrzeb nielicznych. Ponieważ zaś to ci nieliczni ustalają prawa, większość ludzi nie ma nawet zapewnionej ochrony, dla której rzekomo dołączyli się do społeczeństwa. (…) To właśnie w społeczeństwie człowiek zaczyna pożądać pieniędzy i zaszczytów. (…) W pogoni za zaspokojeniem próżności natrafia na niekończącą się ilość okazji do sporu. (…) Naturalna namiętność współczucia zostaje wygaszona, a jedynym jej substytutem w nowych warunkach staje się moralność określająca ludzkie obowiązki i wspierana autorytetem władzy. Natura przestaje wystarczać. Przerażający stan wojny czyni ten krok koniecznym i gwarantuje zgodę biednych. (…) nierówność nabiera mocy prawnej – publiczna władza podporządkowuje sobie biednych dzięki przemocy.”
Źródło: Ekonomia polityczna (Économie politique), 1755, tłum. P. Nowak.
Tematy
wojna , ludzie , natura , morze , dzięki , prawo , moc , natura , społeczeństwo , rzecz , okazja , ochrona , ilość , współczucie , stan , ilość , człowiek , krok , wspierać , większość , publiczny , naturalny , pracujący , zaspokojenie , warunki , równość , zapewnienie , namiętność , współzależność , próżność , autorytet , przemoc , potrzeba , władzaJean-Jacques Rousseau 40
szwajcarski filozof, pisarz i pedagog 1712–1778Podobne cytaty

„Społeczeństwem ludzi wolnych, tym społeczeństwem przyjaciół jest anarchia.”
Wolność

„Ludzie nic nie rozumiejący, ale mający prawo głosu, są w każdym społeczeństwie wielką armią.”
o „społeczeństwie Unii Wolności”.