Vladimir Nabokov cytaty

strona 6

„Przechodzimy więc do lata 1905 roku: matka jest z trojgiem dzieci w petersburskim majątku; ojca zatrzymują w stolicy sprawy polityczne. Podczas jednego ze swoich krótkich pobytów u nas, w Wyrze, zauważył, że obaj z bratem czytamy i piszemy po angielsku, nie znamy jednak rosyjskiego alfabetu (pamiętam, że nie potrafiłem przeczytać po rosyjsku niczego prócz takich słów jak kakao). Postanowiono zatem, że wiejski nauczyciel będzie przychodził co dzień, żeby dawać nam lekcje i prowadzić na spacery.”

„Mogę przejść więcej niż moje buty.”

„Moi amerykańscy przyjaciele najwyraźniej mi nie wierzą, kiedy opowiadam, że przez piętnaście lat życia w Niemczech nie zawarłem bliższej znajomości z żadnym Niemcem, nie przeczytałem żadnej niemieckiej gazety czy książki i nigdy nie odczuwałem najmniejszej niedogodności z powodu nieznajomości języka niemieckiego.”

„Wiem więcej niż umiem wyrazić, a to, co umiem wyrazić, mogę wyrazić jedynie dlatego, że wiem więcej.”

„Całe dotychczasowe życie wydało mu się chwiejnym szeregiem różnokolorowych parawanów, którymi osłaniał się przed kosmicznymi przeciągami. Isabel to tylko najnowsza barwna szmatka. Ile już było tych jedwabnych łachmanów, jak bardzo się starał zakryć nimi czarną zionącą wyrwę! Podróże, książki w delikatnych oprawach i siedem lat ekstatycznej miłości. Szmaty wzdymały się od wiatru, który wiał na dworze, darły się i spadały jedna po drugiej.”

„[…] wszystko, co budzi zachwyt wywołany wiecznym zbliżaniem się do celu, czeka zagłada.”

„A sentyment staje się uciążliwy. W końcu jest coś nazbyt fizycznego w próbie zachowania cząstki dzieciństwa na swoim mostku.
- Nie pan pierwszy sprowadza wiarę do zmysłu dotyku.”

„[…] odrębność stanowi jedną z podstawowych cech życia. Jeżeli nie otacza nas powłoka cielesna, musimy umrzeć. Człowiek egzystuje tylko wtedy, kiedy jest odizolowany od otoczenia. Czaszka to nasz hełm kosmonauty. Musimy w niej tkwić, bo w przeciwnym razie czeka nas zguba. Śmierć zaś uwalnia i jednoczy. Chociaż przeniknięcie do natury może się wydawać kuszące, oznacza ono zarazem koniec naszej kruchej tożsamości.”

„[…] należała jednak do tych kobiet, które łączą w sobie zdrową urodę z histeryczną łzawliwością, wybuchy liryczne z bardzo praktycznym, banalnym myśleniem, podły charakter z sentymentalizmem, ospałą bierność z trzeźwą umiejętnością wysyłania bliźnich na poszukiwanie wiatru w polu.”

„Ta cała psychiatria to nic innego, jak tylko swoisty mikrokosmos komunizmu […]. Lepiej by zostawili ludziom ich kłopoty osobiste. Nasuwa się bowiem pytanie, czy kłopoty nie są jedyną rzeczą na świecie, którą ludzie mogą mieć na własność?”

„Wspomnienie nie dawało mu spokoju. Można je było wytrzymać przez chwilę i to tylko z perspektywy nieuleczalnej choroby, w wyraźnym przeczuciu nadchodzącej śmierci.”

„Wyobraź mnie sobie; nie zaistnieję, jeśli mnie sobie nie wyobrazisz.”

„Szczycę się tym, że nie jestem osobą przyciągającą publiczne zainteresowanie. Nigdy w życiu nie byłem pijany. Nigdy nie używałem sztubackich wyrazów o czterech literach. Nigdy nie pracowałem w biurze ani kopalni węgla. Nigdy nie należałem do żadnego klubu ani grupy. Żadne wierzenie religijne czy szkoła nigdy nie wywarły na mnie najmniejszego wpływu. Nic nie nudzi mnie bardziej niż powieści polityczne i literatura o zacięciu społecznym.”

„Moja pamięć tych dwoje łączy czasami w jedną całość.”

„Postawienie niewiasty na piedestale usprawiedliwić można jedynie chęcią dokładniejszego obejrzenia jej nóg.”

„Miałem poczucie, że Cambridge i wszelkie jego słynne osobliwości – majestatyczne wiązy, kolorowe szyby, kurantowe zegary na wieżach, arkady, szaroróżowe mury pokryte pikowymi asami bluszczu – nie mają same przez się żadnego znaczenia, istniejąc wyłącznie po to, ażeby ujmować w ramy i wspierać moją nieznośną nostalgię.”

„Gdybym nie był całkowicie pewny swojej siły pisarskiej i cudownej zdolności wyrażania myśli z największą gracją i żywością…”

„Wśród mnóstwa ludzkich uczuć – nie pozwalającej zasnąć nadziei, cudownego jej spełnienia, choć w cieniu leży śnieg, niepokojów próżności i uciszenia osiągniętego celu – pół wieku moich przygód z motylami, zarówno podczas łowów, jak w laboratoriach, umieszczam na honorowym miejscu.”

„Istnieje ogromna różnica pomiędzy sentymentalizmem i zdolnością doznawania szlachetnych uczuć. Człowiek sentymentalny może być w życiu codziennym niebywale okrutny. Człowiek zdolny do szlachetnych uczuć natomiast nie będzie nigdy człowiekiem bez serca.”

„Wiesz, co w umieraniu jest najstraszniejsze, to że jesteś tak zupełnie zdana tylko na siebie.”

„Lolito, światło mego życia, płomieniu mych lędźwi. Mój grzechu, moja duszo. Lo-li-ta: czubek języka schodzący w trzech stąpnięciach wzdłuż podniebienia, aby na trzy trącić o zęby. Lo. Li. Ta. (…) W rybaczkach Lola. W szkole nazywała się Dolly. Na wykropkowanej linii do wypełnienia Dolores. A w moich ramionach zawsze Lolita.”

„To, czego nienawidzę, to proste – głupota, ucisk, zbrodnia, okrucieństwo, lekka muzyka. Moje przyjemności są najintensywniejsze, jakie zna człowiek: pisanie i polowanie na motyle.”

“While a few pertinent points have to be marked, the general impression I desire to convey is of a side door crashing open in life's full flight, and a rush of roaring black time drowning with its whipping wind the cry of lone disaster.”

“Time is rhythm: the insect rhythm of a warm humid night, brain ripple, breathing, the drum in my temple—these are our faithful timekeepers; and reason corrects the feverish beat.”

“Ladies and gentlemen of the jury, exhibit number one is what the seraphs, the misinformed, simple, noble-winged seraphs, envied. Look at this tangle of thorns.”

“The spiral is a spiritualized circle. In the spiral form, the circle, uncoiled, has ceased to be vicious; it has been set free.”

“Solitude was corrupting me. I needed company and care.”

“Years of secret suffering had taught me superhuman self-control.”

“Only one letter divides the comic from the cosmic.”

“Nymphets do not occur in polar regions.”

“while the scientist sees everything that happens in one point of space,
the poet feels everything that happens in one point of time.”

“beware of ideas…”

“I grew, a happy, healthy child in a bright world of illustrated books, clean sand, orange trees, friendly dogs, sea vistas and smiling faces.”

“Life is a message scribbled in the dark.”

“Spontaneous eloquence seems to me a miracle.”

“The character I have in view when I say "smug vulgarian" is, thus, not the part-time philistine, but the total type, the genteel bourgeois, the complete universal product of triteness and mediocrity. He is the conformist, the man who conforms to his group, and he also is typified by something else: he is a pseudo-idealist, he is pseudo-compassionate, he is pseudo-wise. The fraud is the closest ally of the true philistine. All such great words as "Beauty," "Love," "Nature," "Truth," and so on become masks and dupes when the smug vulgarian employs them. … The philistine likes to impress and he likes to be impressed, in consequence of which a world of deception, of mutual cheating, is formed by him and around him.”

“Genius still means to me, in my Russian fastidiousness and pride of phrase, a unique dazzling gift. The gift of James Joyce, and not the talent of Henry James.”

“The rich philistinism emanating from advertisements is due not to their exaggerating (or inventing) the glory of this or that serviceable article but to suggesting that the acme of human happiness is purchasable and that its purchase somehow ennobles the purchaser.”

“Dark pictures, thrones, the stones that pilgrims kiss
Poems that take a thousand years to die
But ape the immortality of this
Red label on a little butterfly.”

“I think he’s crude, I think he’s medieval, and I don’t want an elderly gentleman from Vienna with an umbrella inflicting his dreams upon me. I don’t have the dreams that he discusses in his books. I don’t see umbrellas in my dreams. Or balloons.”

“I hastened to quench a thirst that had been burning a hole in the mixed metaphor of my life ever since I had fondled a quite different Dolly thirteen years earlier.”

“To know that no one before you has seen an organ you are examining, to trace relationships that have occurred to no one before, to immerse yourself in the wondrous crystalline world of the microscope, where silence reigns, circumscribed by its own horizon, a blindingly white arena — all this is so enticing that I cannot describe it.”

“No free man needs a God; but was I free?”

“Direct interference in a person's life does not enter our scope of activity, nor, on the other, tralatitiously speaking, hand, is his destiny a chain of predeterminate links: some 'future' events may be linked to others, O. K., but all are chimeric, and every cause-and-effect sequence is always a hit-and-miss affair, even if the lunette has actually closed around your neck, and the cretinous crowd holds its breath.”

“You have hal…… real bad, chum.”

“Play! Invent the world! Invent reality!”

“True art is above false honor.”

“In this crazy mirror of terror and art a pseudo-quotation made up of obscure Shakespeareanisms (Chapter Three) somehow produces, despite its lack of literal meaning, the blurred diminutive image of the acrobatic performance that so gloriously supplies the bravura ending for the next chapter.”

“Oh, my Lolita, I have only words to play with!”

“As far as I can recall, the initial shiver of inspiration was somehow prompted by a newspaper story about an ape in the Jardin des Plantes who, after months of coaxing by a scientist, produced the first drawing ever charcoaled by an animal: this sketch showed the bars of the poor creature's cage.”

“The good reader is one who has imagination, memory, a dictionary, and some artistic sense—which sense I propose to develop in myself and in others whenever I have the chance ("Good Readers and Good Writers", p. 3).”