Michel de Montaigne cytaty

„Żaden wiatr nie sprzyja temu, kto nie ma wyznaczonego portu.”

„Błaznem jest ten, kto odtrąca uciechy, jakich natura mu dostarcza. Nie trzeba ani gonić za nimi, ani od nich uciekać – trzeba je przyjmować.”

„Jednomyślność jest rzeczą bardzo nudną w rozmowie.”

„Pracujemy nad wypchaniem naszej pamięci wiadomościami i pozostawiamy w zaniedbaniu wykształcenie sumienia i rozumienia świata.”

„Nie masz wiedzy tak trudnej jak umieć dobrze i wedle natury przeżyć to życie. Najdziksza ze wszystkich chorób, to gardzić naszą własną istotą.”

„Umiałeś obmyślić i poprowadzić swoje życie? Dokonałeś tedy największego dzieła ze wszystkich.”

„Naszym obowiązkiem jest kształtowanie charakteru. Godne życie jest naszym wielkim i wspaniałym arcydziełem.”

„Życie samo w sobie nie jest ani dobre ani złe; jest miejscem na dobro i na zło, wedle tego, czym je zapełnicie. A jeśli żyliście 1 dzień, wszystkoście poznali: jeden dzień podobny jest do wszystkich.”

„Moje życie pełne było strasznych nieszczęść, z których większość się nie zdarzyła.”

„Trzeba pilnie nauczyć dzieci, aby nienawidziły zła dla jego własnej ohydy, i pokazać im naturalną jego szpetotę, iżby go unikały nie tylko w uczynku, ale zwłaszcza w sercu…”

„Nie masz nic równie pięknego i godnego, jak dobrze i należycie spełniać swą rolę człowieka.”

„Między nami mówiąc, zauważyłem że dwie rzeczy zawsze idą ze sobą w parze: podniebne myśli i przyziemne czyny.”

„Kwasy jak i słodycze małżeństwa trzyma mądry człowiek w tajemnicy.”

„Poczucie dobrego i złego zależy w znacznej mierze od naszego o tym mniemania.”

„Zwyczaj może wszystko.”

„Kiedy miłość zmieni się w przyjaźń, wyparuje i zniknie.”

„Najmocniej wierzy się w to, o czym wie się najmniej.”

„Choćbyśmy nawet mogli stać się uczonymi uczonością drugich, mądrzy możemy być jedynie własną mądrością.”

„Gdy coś utrzymuję dziś i w to wierzę, utrzymuję to i wierzę całą moją wiarą; wszystkie moje władze i wszystkie sprężyny dzierżą się tego przekonania i poręczają je, czym tylko mogą; żadnej prawdy nie umiałbym ogarnąć ani strzec z większą pewnością niż tej oto; jestem jej oddany najoczywiściej. Ale, czyż nie zdarzyło mi się, nie raz, ale sto, ale tysiąc razy, ale co dzień, za pomocą tych samych narzędzi, w tych samych okolicznościach przyjąć za prawdę jakąś rzecz, którą później osądziłem za fałszywą.”

„Można żałować lepszych czasów, ale nie umykać przed dzisiejszymi.”

„Cycero powiada, iż filozofować jest nie co insze, jeno gotować się do śmierci.”

„Nie mogę wszelako pojąć, w jaki sposób zdołał ktoś rozciągnąć przyjemność picia poza pragnienie i urobić sobie w imaginacji jakoby apetyt sztuczny i przeciw naturze.”

„Największa rzecz na świecie, to umieć należeć do siebie.”

„Białogłowy pokrywają pierś siateczką, kapłani takoż święte rzeczy – są niektóre rzeczy, co się je kryje, aby pokazać.”

„Rozmyślanie o śmierci jest rozmyślaniem o wolności: kto się nauczył umierać, oduczył się służyć.”

„Człowiek, który dla interesu poświęca swój honor, traci i swój honor, i swój interes.”

„Wierzyć w każde twierdzenie, którego nie możemy odeprzeć, byłaby to wielka prostoduszność.”

„Próżno wszelako wspinać się na szczudła – i na szczudłach trzeba nam chodzić własnymi nogami; na najwyższym tronie świata i tak siedzimy jeno na własnym zadku.”

„Nikt nie jest wolny od mówienia bredni.”

„Cnoty człowieka nie powinno się mierzyć jej wyskokiem, ale jej pospolitą miarą.”

„Celem naszej wędrówki jest śmierć (…).”

„Nie tam jest twój dom, gdzie jest twoje mieszkanie, ale tam gdzie jesteś zawsze rozumiany.”

„Przedmiot, który miłujemy, zda nam się piękniejszym niż jest.”

„Każdy poniekąd żyje w swym dziele.”

„Któż nie wie, jak bardzo niepochwytne jest sąsiedztwo między szaleństwem a wspaniałymi wzlotami swobodnego ducha i objawami cnoty najwyższej i niezwyczajnej.”

„Posiadamy prawdę i dobro jedynie częściowo i pomieszane ze złem i fałszem.”

„(…) kiedy igram z moją kotką, któż wie, czy ona bardziej nie bawi się mną niż ja.”

„Od pięknej kobiety prędko odwykniesz, od dobrej nigdy.”

„Kto by starannie uszczknął zbiór osielstw ludzkiej mądrości, mógłby o tym cuda powiedzieć. Ja zbieram je chętnie, jakoby na pokaz, sądząc, iż mogą być w pewnym celu nie mniej użyteczne niż zdrowe i umiarkowane mniemania. Osądźmy z tego, co możemy rozumieć o człowieku, o jego rozsądku i rozumie, gdy u owych wielkich osobistości, które tak wysoko wyniosły ludzką wiedzę, znajdują się tak jawne i grube chyby.”

„Szlachetny człowiek woli stracić swój honor niż świadomość.”

„Człowiek nie jest ani aniołem ani bydlęciem; nieszczęście w tym, iż kto się chce wspiąć do anioła, spada do bydlęcia.”

„A jeśli tak jest w istocie, iż żywa i mocna wiara pociąga za sobą takież uczynki, to, zaiste, owa wiara, którą tak sobie wycieramy gębę, musi być bardzo nikła w tych czasach; chyba iż ze wzgardy dla naszych uczynków rada jest unikać ich towarzystwa.”

„Kto by znalazł sposób, by można sądzić wedle sprawiedliwości i wybierać ludzi wedle rozumu, stworzyłby tym jednym najdoskonalsza formę społeczności.”

„Człowiek jest bardzo szalony. Nie może stworzyć małego robaczka, (…) a kuje sobie bogów tuzinami.”

„Świat jest jeno szkołą szukania; nie o to chodzi, kto dopadnie, ale kto przemierzy piękniejszą drogę.”

„Można by rzec o mnie, że w książce tej skomponowałem bukiet z cudzych kwiatów, od siebie dodając jedynie wstążkę, która je związała.”

„Skąd pochodzi, iż człowiek chromy nie drażni nas, a umysł chromy drażni.”

„Dzieciobójstwo, ojcobójstwo, wspólność kobiet, handel kradzionym, swawola we wszelkim rodzaju rozkoszy, nie masz, słowem, nic tak ostatecznego, co by się nie okazało kędyś uświęcone obyczajem jakiegoś narodu.”

„W przedmiocie miłości, który sprowadza się głównie do wzroku i dotykania, można coś zdziałać bez powabów ducha, ale nic bez powabów cielesnych.”

„Każdy z nas mówi czasami głupstwa. Nieznośne są tylko głupstwa wygłaszane uroczyście.”

„Szczęśliwe małżeństwo jest tylko między ślepą żoną a głuchym mężem.”

„Małżeństwo jest to układ, którego jedynie zawarcie jest wolne, trwanie zasię – przymusowe i narzucone.”

„Miłość jest niczym innym, jak żądzą nieśmiertelności.”

„Pani, której nikt nie kusił, nie może szczycić się swoją cnotą.”

„Wielu mężczyzn może mówić prawdziwie – ale mówić porządnie, roztropnie i bystrze potrafi tylko niewielu.”

„Te rzeczy są dla nas najdroższe, które najwięcej kosztowały.”

„Co najwyżej Wielkość duszy nie tyle polega na tym, aby iść ku górze i naprzód, co aby umieć umiarkować się i ograniczyć.”