Fryderyk Engels cytaty
strona 3

Friedrich Engels – niemiecki filozof i socjolog. Był jednym z głównych ideologów socjalizmu, a także jednym z organizatorów i przywódców I i II Międzynarodówki. Wikipedia  

✵ 28. Listopad 1820 – 5. Sierpień 1895
Fryderyk Engels Fotografia
Fryderyk Engels: 118   Cytatów 0   Polubień

Fryderyk Engels słynne cytaty

„Państwo powstało z potrzeby utrzymania w karbach przeciwieństw klasowych, a jednocześnie samo powstało wśród konfliktów tych klas, to z reguły jest ono państwem klasy najsilniejszej, ekonomicznie panującej, która przy jego pomocy staje się również klasą panującą politycznie i w ten sposób zdobywa nowe środki do ciemiężenia i wyzyskiwania klas uciskanych. Tak więc państwo starożytne było przede wszystkim państwem właścicieli niewolników do ciemiężenia niewolników, podobnie jak państwo feudalne było organem szlachty do ciemiężenia pańszczyźnianych i poddanych chłopów, a nowożytne państwo przedstawicielskie jest narzędziem wyzysku pracy najemnej przez kapitał. Bywają jednak w drodze wyjątku okresy, w których walczące ze sobą klasy są tak bliskie równowagi, że władza państwowa, jako pozorna pośredniczka, chwilowo uzyskuje pewną samodzielność w stosunku do nich. Tak było z monarchią absolutną XVII i XVIII wieku, utrzymującą równowagę między szlachtą a mieszczaństwem; tak było z bonapartyzmem Pierwszego, a zwłaszcza Drugiego Cesarstwa we Francji, który wykorzystywał proletariat przeciwko burżuazji, a burżuazję przeciwko proletariatowi. Najnowszym wydaniem tego rodzaju równowagi, w której panujący i poddani wyglądają jednakowo komicznie, jest nowe niemieckie państwo narodu bismarkowskiego: kapitaliści i robotnicy są tu utrzymywani w równowadze i równomiernie oszukiwani na rzecz podupadłych junkrów pruskich. Ponadto w większości znanych z historii państw prawa przyznawane obywatelom stopniuje się według majątku, przez co stwierdza się wyraźnie, że państwo jest organizacją klasy posiadającej dla obrony przed nieposiadającą. Tak było już w ateńskich i rzymskich klasach majątkowych. Tak było w średniowiecznym państwie feudalnym, gdzie wpływ polityczny był uzależniony od wielkości posiadanego gruntu. Tak ma się rzecz w cenzusach wyborczych nowożytnych państw przedstawicielskich. To polityczne uznanie różnic majątkowych bynajmniej nie jest jednak rzeczą istotną. Przeciwnie - oznacza ono niski stopień rozwoju państwowego. Najwyższa forma państwa, republika demokratyczna, która w naszych nowożytnych stosunkach społecznych staje się coraz bardziej nieuniknioną koniecznością oraz formą państwa, w której jedynie rozegrać się może ostateczna, decydująca walka pomiędzy proletariatem a burżuazją - republika demokratyczna nie zna oficjalnie różnic własnościowych. Bogactwo sprawuje w niej władzę pośrednio, ale za to tym pewniej. Z jednej strony, wprost w postaci korupcji urzędników, czego przykładem klasycznym jest Ameryka, z drugiej zaś - w postaci sojuszu między rządem a giełdą. Jest on tym łatwiej urzeczywistniany, im bardziej rosną długi państwowe i im bardziej towarzystwa akcyjne koncentrują w swych rękach nie tylko transport, lecz i samą produkcję, znajdując znów swój punkt oparcia w giełdzie. Uderzający pod tym względem przykład oprócz Ameryki stanowi najnowsza Republika Francuska, a poczciwa Szwajcaria odznaczyła się również na tym polu. Ze jednak dla tego braterskiego sojuszu rządu z giełdą niekoniecznie potrzebna jest republika demokratyczna, tego dowodzi oprócz Anglii nowe państwo niemieckie, gdzie nie wiadomo kogo wyżej wyniosło głosowanie powszechne - Bismarcka czy Bleichrodera. I wreszcie klasa posiadająca panuje bezpośrednio przy pomocy powszechnego prawa głosowania. Dopóki klasa uciskana, a więc w naszym wypadku proletariat, jeszcze nie dojrzała do wyzwolenia się własnymi siłami, będzie ona w większości swej uznawała istniejący ustrój społeczny za jedynie możliwy i pod względem politycznym będzie się wlokła w ogonie klasy kapitalistów, będzie jej skrajnie lewym skrzydłem (…).”

Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa (1884)

Fryderyk Engels Cytaty o ludziach

„A przecież wszelka religia jest tylko fantastycznym odzwierciedleniem w głowach ludzkich tych zewnętrznych sił, które rządzą codziennym bytem ludzi, odzwierciedleniem, w którym siły ziemskie przybierają postać sił nadziemskich. W początkach dziejów przedmiotami tego odzwierciedlenia są zrazu siły przyrody, przybierające w dalszym rozwoju procesu ich personifikacji u różnych ludów najrozmaitsze, najróżnorodniejsze postacie. Mitologia porównawcza prześledziła ten pierwszy proces (…). Rychło jednak obok sił przyrody zaczynają też działać siły społeczne, które przeciwstawiają się ludziom jako siły tak samo im obce i na początku tak samo niewytłumaczalne, panujące nad nimi z tą samą na pozór koniecznością naturalną, co same siły przyrody. I fantastyczne postacie, w których początkowo odzwierciedlały się tylko tajemnicze siły przyrody, nabierają atrybutów społecznych, stają się reprezentantami sił dziejowycha. Na jeszcze wyższym szczeblu rozwoju wszystkie naturalne i społeczne cechy wielu bóstw zostają przeniesione na jednego wszechmocnego boga, który z kolei jest tylko refleksem abstrakcyjnego człowieka. Tak powstał monoteizm, który był, historycznie biorąc, ostatnim wytworem późnogreckiej filozofii ludowej i znalazł swoje gotowe ucieleśnienie w żydowskim, czysto narodowym bogu Jahwe. W tej wygodnej, poręcznej, łatwo przystosowalnej postaci religia może istnieć dalej jako bezpośrednia, to znaczy emocjonalna, forma ustosunkowania się ludzi do panujących nad nimi obcych sił przyrody i sił społecznych, dopóki ludzie pozostają pod panowaniem takich sił. Otóż widzieliśmy niejednokrotnie, że w dzisiejszym, burżuazyjnym społeczeństwie panują nad ludźmi jak obca jakaś siła przez nich samych stworzone stosunki ekonomiczne, przez nich samych wytworzone środki produkcji. Istnieje więc nadal faktyczne podłoże dla refleksu o charakterze religijnym, a wraz z nim i sam refleks religijny. I chociaż ekonomia burżuazyjna otwiera drogę do pewnego zrozumienia związku przyczynowego, z którego wyrasta to obce panowanie, fakt ten nie zmienia postaci rzeczy. Ekonomia burżuazyjna nie może ani zapobiec kryzysom w ogóle, ani uchronić poszczególnych kapitalistów przed stratami, niewypłacalnymi długami i bankructwem, a poszczególnych robotników przed bezrobociem i nędzą. Wciąż jeszcze mówimy: Człowiek myśli, Pan Bóg (to znaczy obce panowanie kapitalistycznego sposobu produkcji) kryśli. Samo zrozumienie - nawet szersze i głębsze niż to, które daje burżuazyjna ekonomia - nie wystarcza do poddania sił społecznych władzy społeczeństwa. Do tego potrzebny jest przede wszystkim czyn społeczny. Kiedy ten czyn zostanie dokonany, kiedy społeczeństwo przez objęcie w posiadanie wszystkich środków produkcji i ich planowe zastosowanie wyzwoli siebie i wszystkich swoich członków z niewoli, w jakiej trzymają ich obecnie te środki produkcji przez nich samych wytworzone, ale przeciwstawiające się im jako przemożna obca siła, z chwilą więc, gdy człowiek już nie tylko będzie "myślił", ale i "kryślił", dopiero wtedy zniknie ostatnia obca siła, która się jeszcze dziś odzwierciedla w religii, a tym samym zniknie też religijne odzwierciedlenie, jako że wówczas nie będzie już nic do odzwierciedlania. Natomiast pan Dühring nie może czekać, aż religia umrze taką śmiercią naturalną. Postępuje bardziej fundamentalnie. Przebismarczył Bismarcka, dekretuje obostrzone ustawy majowe 160 nie tylko przeciw katolicyzmowi, ale przeciwko wszelkiej religii w ogóle; szczuje swoich żandarmów przyszłości przeciw religii, pomagając jej zdobyć palmę męczeństwa i przedłużając jej żywot. Gdzie tylko spojrzeć - specyficznie pruski socjalizm.”

Anty-Dühring (1878)

„Niemcy mogą zabezpieczyć losy rewolucji tylko poprzez zastosowanie wobec tych słowiańskich ludów jak najbardziej zdecydowanego terroryzmu.”

Źródło: Panslawizm demokratyczny, „Neue Rheinische Zeitung” nr 222, 14 lutego 1849, w: Dzieła, t. 6, Warszawa 1963, s. 316.

Fryderyk Engels cytaty

„W rodzinie mężczyźni są burżuazją; kobieta reprezentuje proletariat.”

Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa (1884)

„Polacy nie zdziałali nigdy w historii nic poza wygłupianiem się walecznością i pochopnością do zwad.”

Źródło: list do Karola Marksa z dnia 23 maja 1851, w: F. Engels, Dzieła, t. 27, Warszawa 1989, s. 421–424.

„Przekształcenie w spółki akcyjne, tak samo jak przekształcenie we własność państwową, nie usuwa kapitalistycznego charakteru sił wytwórczych. O ile idzie o spółki akcyjne, jest to zupełnie jasne. Co się zaś tyczy nowoczesnego państwa, to jest ono tylko organizacją, którą stwarza sobie społeczeństwo burżuazyjne celem uchronienia ogólnych zewnętrznych warunków kapitalistycznego sposobu produkcji przed zamachami zarówno ze strony robotników, jak ze strony poszczególnych kapitalistów. Nowoczesne państwo jest bez względu na swoją formę machiną w istocie swej kapitalistyczną, państwem kapitalistów, idealnym kapitalistą zbiorowym. Im więcej sił wytwórczych przejmuje ono na swoją własność, w tym większym stopniu staje się rzeczywistym kapitalistą zbiorowym, tym więcej obywateli wyzyskuje. Robotnicy pozostają robotnikami najemnymi, proletariuszami. Stosunki kapitalistyczne nie zostają zniesione, przeciwnie, zaostrzają się do ostatecznych granic. Ale doszedłszy do tych granic, zmieniają się w swoje przeciwieństwo. Państwowa własność sił wytwórczych nie rozwiązuje konfliktu, ale kryje w sobie formalny środek, możliwość jego rozwiązania. Rozwiązanie to może polegać tylko na faktycznym uznaniu społecznej natury nowoczesnych sił wytwórczych, czyli na uzgodnieniu sposobu produkcji, zawłaszczania i wymiany ze społecznym charakterem środków produkcji. A to się może dokonać tylko wtedy, gdy społeczeństwo jawnie i bez żadnych półśrodków ujmie w swoje ręce siły wytwórcze, które przerosły wszelki inny prócz społecznego sposób kierowania nimi.”

Anty-Dühring (1878)

„Najbliższa wojna światowa zmiecie z powierzchni ziemi nie tylko reakcyjne klasy i dynastie, lecz również całe reakcyjne narody.”

Źródło: Walki na Węgrzech, „Neue Rheinische Zeitung” nr 194, 13 stycznia 1849 w: Dzieła, t. 6, Warszawa 1963, s. 204.

„Do takich narodów niezbędnych należy w XIX stuleciu niewątpliwie naród polski.”

Źródło: Debata polska we Frankfurcie w: Dzieła, t. 5, Warszawa 1962, s. 391–393.

„Polacy to jedyny dotychczas naród słowiański o rewolucyjnej postawie.”

Źródło: Walki na Węgrzech, „Neue Rheinische Zeitung” nr 194, 13 stycznia 1849, w: Dzieła, t. 6, Warszawa 1963, s. 198.

„Powstanie demokratycznej Polski jest pierwszym warunkiem powstania demokratycznych Niemiec.”

Źródło: Debata polska we Frankfurcie, w: Dzieła, t. 5, Warszawa 1962, s. 391–393.

„Jak Darwin odkrył prawo rozwoju świata organicznego, tak Marks odkrył prawo rozwoju historii ludzkości.”

Źródło: Jostein Gaarder, Świat Zofii. Cudowna podróż w głąb historii filozofii, Warszawa 1995, tłum. Iwona Zimnicka, s. 436.

Fryderyk Engels: Cytaty po angielsku

“Just as Marx used to say about the French Marxists of the late ’seventies: All I know is that I am not a Marxist.”

Letter to Conrad Schmidt http://www.marxists.org/archive/marx/works/1890/letters/90_08_05.htm (August 5, 1890)

“This political economy or science of enrichment born of the merchants’ mutual envy and greed, bears on its brow the mark of the most detestable selfishness.”

Diese aus dem gegenseitigen Neid und der Habgier der Kaufleute entstandene Nationalökonomie oder Bereicherungswissenschaft trägt das Gepräge der ekelhaftesten Selbstsucht auf der Stirne.
Outlines of a Critique of Political Economy (1844)

“We are now approaching a social revolution, in which the old economic foundations of monogamy will disappear just as surely as those of its complement, prostitution. Monogamy arose through the concentration of considerable wealth in one hand — a man's hand — and from the endeavor to bequeath this wealth to the children of this man to the exclusion of all others. This necessitated monogamy on the woman's, but not on the man's part. Hence this monogamy of women in no way hindered open or secret polygamy of men. Now, the impending social revolution will reduce this whole care of inheritance to a minimum by changing at least the overwhelming part of permanent and inheritable wealth—the means of production—into social property. Since monogamy was caused by economic conditions, will it disappear when these causes are abolished?
One might reply, not without reason: not only will it not disappear, but it will rather be perfectly realized. For with the transformation of the means of production into collective property, wagelabor will also disappear, and with it the proletariat and the necessity for a certain, statistically ascertainable number of women to surrender for money. Prostitution disappears and monogamy, instead of going out of existence, at last becomes a reality—for men also.
At all events, the situation will be very much changed for men. But also that of women, and of all women, will be considerably altered. With the transformation of the means of production into collective property the monogamous family ceases to be the economic unit of society. The private household changes to a social industry. The care and education of children become? a public matter. Society cares equally well for all children, legal or illegal. This removes the care about the "consequences" which now forms the essential social factor—moral and economic—hindering a girl to surrender unconditionally to the beloved man. Will not this be sufficient cause for a gradual rise of a more unconventional intercourse of the sexes and a more lenient public opinion regarding virgin honor and female shame? And finally, did we not see that in the modern world monogamy and prostitution, though antitheses, are inseparable and poles of the same social condition? Can prostitution disappear without engulfing at the same time monogamy?”

The Origin of the Family, Private Property and the State (1804) as translated by Ernest Untermann (1902); Full English text of The Origin of the Family, Private Property and the State http://www.marxists.org/archive/marx/works/1884/origin-family/index.htm - Full original-language German text of The Origin of the Family, Private Property and the State http://www.mlwerke.de/me/me21/me21_025.htm

“Political economy came into being as a natural result of the expansion of trade, and with its appearance elementary, unscientific huckstering was replaced by a developed system of licensed fraud, an entire science of enrichment.”

Die Nationalökonomie entstand als eine natürliche Folge der Ausdehnung des Handels, und mit ihr trat an die Stelle des einfachen, unwissenschaftlichen Schachers ein ausgebildetes System des erlaubten Betrugs, eine komplette Bereicherungswissenschaft.
Outlines of a Critique of Political Economy (1844)

“You have reduced the number of wars – to earn all the bigger profits in peace, to intensify to the utmost the enmity between individuals, the ignominious war of competition! When have you done anything out of pure humanity, from consciousness of the futility of the opposition between the general and the individual interest? When have you been moral without being interested, without harbouring at the back of your mind immoral, egoistical motives?”

Ihr habt ... die Kriege vermindert, um im Frieden desto mehr zu verdienen, um die Feindschaft der einzelnen, den ehrlosen Krieg der Konkurrenz, auf die höchste Spitze zu treiben!
Wo habt ihr etwas aus reiner Humanität, aus dem Bewußtsein der Nichtigkeit des Gegensatzes zwischen dem allgemeinen und individuellen Interesse getan? Wo seid ihr sittlich gewesen, ohne interessiert zu sein, ohne unsittliche, egoistische Motive im Hintergrund zu hegen?
Outlines of a Critique of Political Economy (1844)

“The economist’s “demand” is not the real demand; his “consumption” is an artificial consumption. For the economist, only that person really demands, only that person is a real consumer, who has an equivalent to offer for what he receives.”

Die Nachfrage des Ökonomen ist nicht die wirkliche Nachfrage, seine Konsumtion ist eine künstliche. Dem Ökonomen ist nur der ein wirklich Fragender, ein wirklicher Konsument, der für das, was er empfängt, ein Äquivalent zu bieten hat.
Outlines of a Critique of Political Economy (1844)

“Since the of goods.”

Friedrich Engels książka Principles of Communism

Principles of Communism (1847)

“History has proved us, and all who thought like us, wrong. It has made it clear that the state of economic development on the Continent at that time [1848] was not, by a long way, ripe for the removal of capitalist production.”

Introduction (1895) https://www.marxists.org/archive/marx/works/1850/class-struggles-france/intro.htm to Marx's The Class Struggles in France (1848-50)

Podobni autorzy

Arthur Schopenhauer Fotografia
Arthur Schopenhauer 97
filozof niemiecki
Georg Wilhelm Friedrich Hegel Fotografia
Georg Wilhelm Friedrich Hegel 26
filozof niemiecki
Michał Bakunin Fotografia
Michał Bakunin 79
rosyjski myśliciel, rewolucjonista
Karol Marks Fotografia
Karol Marks 136
niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny
Friedrich Nietzsche Fotografia
Friedrich Nietzsche 191
filozof niemiecki
Heinrich Heine Fotografia
Heinrich Heine 44
poeta niemiecki
Henry David Thoreau Fotografia
Henry David Thoreau 94
amerykański pisarz, poeta i filozof
William James Fotografia
William James 26
filozof i psycholog amerykański
Pierre-Joseph Proudhon Fotografia
Pierre-Joseph Proudhon 88
francuski polityk i filozof
Otto von Bismarck Fotografia
Otto von Bismarck 38
niemiecki polityk