Cytaty na temat mitologia (28 cytatów)

„Oto Tatry opętane mitologią. Tu nie mają nic do roboty sprawy ludzkie.”

Jalu Kurek (1904–1983) pisarz polski

Świnia Skała

„Mitologia umarła wraz z rozwojem nauk.”

August Comte (1798–1857) filozof francuski

O nauce

„Od 1930 roku narodu dominikańskiego nie strzeże już tylko Bóg. Dominikańczycy znaleźli się pod ręką, która została stworzona do tego celu: opatrznościową dłonią Trujilla. Od tej pory cała mitologia gaśnie w porównaniu z olśniewającą rzeczywistością obiektywną.”

Joaquín Balaguer (1906–2002) dominikański polityk

o Rafaelu Trujillo.
Źródło: Xavier de Marchis, Trujillo, Cezar tropików w: Ostatnie dni dyktatorów, tłum. Anna Maria Nowak, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 63–64

O Bogu , O rzeczywostości

„Ostatnio badałem wszystkie znane przesądy z całego świata i nie znalazłem w naszym przesądzie żadnej zbawczej cechy. Wszystkie one są oparte na bajkach i mitologii.”

Thomas Jefferson (1743–1826) 3. prezydent Stanów Zjednoczonych

o chrześcijaństwie.

„Mitologia sama w sobie, powtarzam, jest niekoniecznie zła, a czasami wręcz bardzo przyjemna. Ogólnie biorąc, jest i tak bez porównania lepsza od propagandy. Z mitologią mamy do czynienia wtedy, kiedy człowiek wierzy we wszystko, co sam wymyślił, a z propagandą - kiedy człowiek wierzy, że inni ludzie uwierzą we wszystko co on wymyślił.”

Gilbert Keith Chesterton (1874–1936) pisarz angielski

Obrona rozumu

O ludziach

„Każdy z nas obraca rzeczywistość w opowieść. Trawi, żeby przerobić ją na książkę. To, czego doświadczamy, od razu staje się scenariuszem. Mitologia Nas.”

Chuck Palahniuk (1962)

Opętani (2005)

O rzeczywostości

„Człowiek zawsze potrzebuje odpowiedzi na podstawowe pytania: „Skąd pochodzę? Dokąd zmierzam?”, niezależnie od epoki, w której żyje. Bardzo często szukamy odpowiedzi, odwołując się do naszej historii. Postacie mitologicznych bohaterów reprezentują wartości, stanowiące uniwersalny kanon kultury. Oczywiście każdy ma swoją mitologię, z której czerpie na swój sposób. Dla jednych punktem odniesienia są komiksowe opowieści o superbohaterach, dla innych – klasyczne teksty w rodzaju Iliady.”

Brad Pitt (1963) aktor amerykański

Źródło: wywiad, 2004 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=19991

O historii , Pytanie

„A przecież wszelka religia jest tylko fantastycznym odzwierciedleniem w głowach ludzkich tych zewnętrznych sił, które rządzą codziennym bytem ludzi, odzwierciedleniem, w którym siły ziemskie przybierają postać sił nadziemskich. W początkach dziejów przedmiotami tego odzwierciedlenia są zrazu siły przyrody, przybierające w dalszym rozwoju procesu ich personifikacji u różnych ludów najrozmaitsze, najróżnorodniejsze postacie. Mitologia porównawcza prześledziła ten pierwszy proces (…). Rychło jednak obok sił przyrody zaczynają też działać siły społeczne, które przeciwstawiają się ludziom jako siły tak samo im obce i na początku tak samo niewytłumaczalne, panujące nad nimi z tą samą na pozór koniecznością naturalną, co same siły przyrody. I fantastyczne postacie, w których początkowo odzwierciedlały się tylko tajemnicze siły przyrody, nabierają atrybutów społecznych, stają się reprezentantami sił dziejowycha. Na jeszcze wyższym szczeblu rozwoju wszystkie naturalne i społeczne cechy wielu bóstw zostają przeniesione na jednego wszechmocnego boga, który z kolei jest tylko refleksem abstrakcyjnego człowieka. Tak powstał monoteizm, który był, historycznie biorąc, ostatnim wytworem późnogreckiej filozofii ludowej i znalazł swoje gotowe ucieleśnienie w żydowskim, czysto narodowym bogu Jahwe. W tej wygodnej, poręcznej, łatwo przystosowalnej postaci religia może istnieć dalej jako bezpośrednia, to znaczy emocjonalna, forma ustosunkowania się ludzi do panujących nad nimi obcych sił przyrody i sił społecznych, dopóki ludzie pozostają pod panowaniem takich sił. Otóż widzieliśmy niejednokrotnie, że w dzisiejszym, burżuazyjnym społeczeństwie panują nad ludźmi jak obca jakaś siła przez nich samych stworzone stosunki ekonomiczne, przez nich samych wytworzone środki produkcji. Istnieje więc nadal faktyczne podłoże dla refleksu o charakterze religijnym, a wraz z nim i sam refleks religijny. I chociaż ekonomia burżuazyjna otwiera drogę do pewnego zrozumienia związku przyczynowego, z którego wyrasta to obce panowanie, fakt ten nie zmienia postaci rzeczy. Ekonomia burżuazyjna nie może ani zapobiec kryzysom w ogóle, ani uchronić poszczególnych kapitalistów przed stratami, niewypłacalnymi długami i bankructwem, a poszczególnych robotników przed bezrobociem i nędzą. Wciąż jeszcze mówimy: Człowiek myśli, Pan Bóg (to znaczy obce panowanie kapitalistycznego sposobu produkcji) kryśli. Samo zrozumienie - nawet szersze i głębsze niż to, które daje burżuazyjna ekonomia - nie wystarcza do poddania sił społecznych władzy społeczeństwa. Do tego potrzebny jest przede wszystkim czyn społeczny. Kiedy ten czyn zostanie dokonany, kiedy społeczeństwo przez objęcie w posiadanie wszystkich środków produkcji i ich planowe zastosowanie wyzwoli siebie i wszystkich swoich członków z niewoli, w jakiej trzymają ich obecnie te środki produkcji przez nich samych wytworzone, ale przeciwstawiające się im jako przemożna obca siła, z chwilą więc, gdy człowiek już nie tylko będzie "myślił", ale i "kryślił", dopiero wtedy zniknie ostatnia obca siła, która się jeszcze dziś odzwierciedla w religii, a tym samym zniknie też religijne odzwierciedlenie, jako że wówczas nie będzie już nic do odzwierciedlania. Natomiast pan Dühring nie może czekać, aż religia umrze taką śmiercią naturalną. Postępuje bardziej fundamentalnie. Przebismarczył Bismarcka, dekretuje obostrzone ustawy majowe 160 nie tylko przeciw katolicyzmowi, ale przeciwko wszelkiej religii w ogóle; szczuje swoich żandarmów przyszłości przeciw religii, pomagając jej zdobyć palmę męczeństwa i przedłużając jej żywot. Gdzie tylko spojrzeć - specyficznie pruski socjalizm.”

Fryderyk Engels (1820–1895) niemiecki filozof i rewolucjonista

Anty-Dühring (1878)

O śmierci , O Bogu , O ludziach , O religii

„Mitologia jest bardzo mroczna. Książka i film przedstawiają tę jej stronę bardziej przyjazną dzieciom. Bogowie byli dość wredni. Niektóre z mitów powinny być dozwolone od lat osiemnastu. Kiedy Meduza mówi Percy’emu, że była na randce z jego tatą, to nawiązuje do bardzo mrocznego mitu. Ale nawet jeśli mówimy o tych najbardziej znanych mitach i pokazujemy je dzieciom, to otwieramy ich oczy na zupełnie inny świat. Ja byłbym bardzo zadowolony, gdyby młodzi ludzie sięgnęli po mity greckie. I to głębiej niż to jest w tym filmie.”

Chris Columbus (1958) reżyser amerykański

Źródło: film.onet.pl http://film.onet.pl/0,0,1609565,2,596,artykul.html

O Bogu , O dzieciach , O ludziach , O książkach

„Nazwa Pankow została nadana średniowiecznej miejscowości, która rozrosła się wokół stojącego tu do dzisiaj gotyckiego kościoła, wybudowanego przed 1230 rokiem. Kościół ten okazał się jednak dla mnie nie tylko atrakcją historyczną. Przekonałem się o tym podczas pobytu Józefa Skrzeka, którego gościłem u siebie po jego berlińskim występie. Było to z pewnością tworzącym się na bieżąco dalszym ciągiem mojej berlińskiej mitologii. No bo założyciel SBB, którego płyty kupowałem swego czasu właśnie w Berlinie, siedział obok mnie, w moim berlińskim mieszkaniu i spinał swoją obecnością całą tę historię w przypowieść. A po długiej nocnej rozmowie, przy późnym śniadaniu zapytał: – Czy jest tu w pobliżu jakiś dzwon? Najpierw nie bardzo wiedziałem, o co mu właściwie chodzi. Dzwon? – pomyślałem. Okazało się jednak, że miał na myśli kościół. – Kościół jest, ale ewangelicki – powiedziałem. – Ja przecież nie jestem szowinistą – zaśmiał się. – A dzisiaj niedziela, dlatego chciałbym zajrzeć pod jakiś dzwon. Poszliśmy więc do tego kościoła – małego, ascetycznego, surowego wręcz i tak innego od katolickich. W środku było jedynie kilka osób, pastorem zaś okazała się kobieta, która wygłaszała właśnie kazanie. To co mówiła odbijało się echem od ścian i sklepienia, i trudno było zrozumieć jej berliński zaśpiew. Ale po pewnym czasie zaczęły docierać do mnie poszczególne słowa, które starałem się poskładać w zdania. Tym bardziej gdy usłyszałem: „Johann Sebastian Bach” wypowiedziane bezpośrednio obok słowa: „Gott”. Po chwili rozumiałem już, że pastor mówiła o kontaktowaniu się z Bogiem poprzez muzykę. Skrzek spojrzał na mnie, ja na niego i pomyślałem, że chyba nie wypada nazywać tego przypadkiem.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Czas przeprowadzki
Źródło: s. 54

O kobietach , O Bogu , O historii , O myślach

„Co mnie osobiście najbardziej zadziwia w katolickiej mitologii, to nawet nie jej niewyobrażalna kiczowatość, ale raczej szokująca nonszalancja, z jaką ludzie ją wzbogacają o najdrobniejsze detale. To doprawdy bezwstydna wynalazczość.”

Richard Dawkins (1941) angielski biolog

Cytaty z książek, Bóg urojony (2006)

O ludziach

„Szerząca się mitologia polityczna hitleryzmu wydawała mi się tak absurdalna i niedorzeczna, fantastyczna i zabawna, że nie byłem w stanie zajmować się nią poważnie.”

Ernst Cassirer (1874–1945) niemiecki filozof

„Zawsze staramy się wyrażać siebie w różne sposoby. Oznacza to, że nie tylko poszerzamy nasz muzyczny, harmoniczny i technologiczny język, ale także dobór języka. Rob i ja w przeszłości używaliśmy niemieckiego, łacińskiego, języka Azteków, francuskiego, perskiego. Sądzę, że greka będzie niezła, ponieważ herosi łączą się z grecką mitologią. Więc czemu nie użyć języka Greków, by wyrazić myśli bohaterów? Do tego, chciałem użyć trochę armeńskiego w ramach hołdu dla rodowej przeszłości Karin Mushegain.”

Paul Romero (1965)

Źródło: Sylath (oprac. i tłum.), Wywiad z Paulem Romero i Robem Kingiem http://www.tawerna.biz/czytaj_newsa_474_wywiad-z-paulem-romero-i-robem-kingiem.html, tawerna.biz, udostępniony 4 września 2014

O myślach , O przeszłości , O myśleniu

„Saule to bogini słońca znana z mitologii bałtyjskiej. Sporo główkowaliśmy, jakiej nazwy użyć, by była łatwa do wypowiedzenia na całym świecie – bo od początku myślimy globalnie… Przewertowałam źródła o starożytnych bogach słońca. Zaproponowałam Saule i tak już zostało.”

Olga Malinkiewicz (1982) Polska fizyk

Źródło: Innowacyjni Polacy i rewolucja energetyczna. Czy to się uda? http://energetyka.wnp.pl/innowacyjni-polacy-i-rewolucja-energetyczna-czy-to-sie-uda,265353_1_0_0.html, wnp.pl, 7 lutego 2016

O Bogu , O myślach , O myśleniu

„W mediach została wykreowana na seks bombę i tak dalej, natomiast to się nie potwierdza w innych badaniach. Co ciekawe, dla wielu mężczyzn jest aseksualna, oczywiście. Na tym polega paradoks, że utarło się, że jest bardzo seksowną osobą, postrzeganą tak powszechnie. Został stworzony pewien mit. Owszem znajdziemy mężczyzn, którzy patrzą na jej piersi, na jej twarz i tak dalej. Ale to jest pewna mitologia. Mężczyźni wyczuwają, że za tą taką słodką kryje się mocne „ja.””

Zbigniew Lew-Starowicz (1943) polski lekarz, ekspert seksuologii

o Dodzie.
Źródło: Profesor Lew-Starowicz: Doda, dla wielu mężczyzn jest aseksualna, dziennik.pl, 10 grudnia 2012 http://rozrywka.dziennik.pl/plotki/artykuly/413148,profesor-lew-starowicz-twierdzi-ze-dla-wielu-mezczyzn-doda-jest-aseksualna.html

O mężczyznach , O seksie

„Mitologia Tolkiena jest uniwersalna i w tym jej siła.”

Peter Jackson (1961) reżyser nowozelandzki

Źródło: Wywiad, 2002 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=7253

O sile

„Socjalizm to mitologia dla mas.”

Stefan Kisielewski (1911–1991) polski publicysta, działacz polityczny, kompozytor

„Moja twórczość jest dokumentacją pewnego procesu, to zapis stanu świadomości, odbicie mitologii, którą na bieżąco tworzę i aktualizuję, To świat endemiczny i złożony. Mówię o małym wycinku rzeczywistości. Jednak opisuję go nie patrząc zza okna na boisko, mówię o rzeczywistości widzianej przez pryzmat kultury, jej strzępków i fragmentów, zarówno tej wysokiej, jak i popkultury, z form literackich, filmów, muzyki, również z samej sztuki we wszelkich swych przejawach.”

Radosław Szlaga (1979)

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_szlaga_radoslaw

O świecie , O rzeczywostości

„(…) rola tego typu sprawia, że postać staje się ważniejsza niż aktor. Wolverine należy już do mitologii popkultury, podobnie jak na przykład Han Solo z Gwiezdnych wojen albo Brudny Harry i Mad Max. To outsider skłócony z całym światem, i chyba właśnie za to fani go tak uwielbiają.”

Hugh Jackman (1968) aktor australijski

Źródło: wywiad, 2003 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=14160

O świecie

„Zasadniczy fałsz w mitologii Okrągłego Stołu a la michnikowszczyzna polega na twierdzeniu, że dokonała się tam kapitulacja komunistów. W istocie skapitulowali przy owym meblu „solidarnościowcy”, czy raczej ludzie za takowych wówczas uważani. Skapitulowali, godząc się odstąpić od marzeń o wyzwoleniu Polski i o likwidacji systemu nomenklaturowego – w zamian przyjmując złożoną im przez komunistów ofertę, że i oni zostaną do nomenklatury dokooptowani.”

Rafał A. Ziemkiewicz (1964) polski pisarz

Źródło: Salon24

O ludziach

„Pierwotnym najoczywistszym sensem deszczu jest zapłodnienie, związane z życiem i z ogólną symboliką wód. Ponadto – zresztą w kontekście tego samego związku – ma też sens oczyszczenia, nie tylko z racji znaczenia wody jako „substancji powszechnej”, czynnika pośredniczącego między sferą nieukształtowaną (gazową) a ukształtowaną (stałą), uznawanego we wszystkich tradycjach, ale również dlatego, że woda deszczowa spada z nieba. Z tej przyczyny spokrewnia się on ze światłem, co tłumaczy fakt, że w wielu mitologiach deszcz uważany jest za symbol oddziaływania niebiańskich „wpływów duchowych” na ziemię (…).”

Juan Eduardo Cirlot (1916–1973)

Źródło: Deszcz w: Słownik symboli

O wodzie , Sens

„Jestem częścią Śląska, on jest częścią mnie. Wydaje mi się, że i jedno i drugie z tego korzysta. Nie przypominam sobie, żeby któryś z tutejszych zawodników wykreował kiedykolwiek taką „śląską mitologię” jaką udało się wykreować mi – mam nadzieję, że fakt, iż wielu ludzi w całej Polsce zaczęło interesować się Śląskiem, jego historią i odmiennością, dzięki temu, że poruszam jego problemy w taki a nie inny sposób, to forma spłaty mojego długu wobec regionu, który mnie wykreował.”

Miuosh (1986)

Źródło: Mateusz Grzeszczuk, „Każdy ma swojego Boga…” – MIUOSH, cosnowego.idiks.org, 7 marca 2013 http://www.cosnowego.idiks.org/kazdy-ma-swojego-boga-miuosh/

O Bogu , O ludziach , O historii

„(…) mitologia, czyli uświęcona tradycja społeczeństwa, jest zbiorem tradycji wplecionych w kulturę, dyktujących wierzenia, definiujących rytuał, sankcjonujących porządek społeczny i dających wzór zachowań moralnych.”

Bronisław Malinowski (1884–1942) polsko-brytyjski antropolog

Mit w psychice człowieka pierwotnego

O zachowaniu

„Mówienie o jakiejś uległości wobec komunistów jest straszliwym kłamstwem. To była piękna karta. Także nasza karta, jako ekspertów w tym strajku. Karta współdziałania inteligencji z robotnikami – to było groźne dla władzy, bo oznaczało, że nas nie podzielą. Ale Jarosław Kaczyński postanowił ją zniszczyć w imię budowania jakiejś mitologii. On tworzy partię-sektę, która ma mieć niemal religijny stosunek do przywódcy i wiarę w historyczne, niezwykłe dokonania jego i jego brata.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

na temat wystąpienia Jarosława Kaczyńskiego w 30. rocznicę porozumień sierpniowych.
Źródło: wyborcza.pl, 2 września 2010 http://wyborcza.pl/1,107886,8326332,Mazowiecki_o_J__Kaczynskim__nikczemnosc__cynizm__wyrzadza.html

O kłamstwie , O wierze , O inteligencji

„Postawmy na murach starówki inny pomnik. Niech nie będzie to chłopiec, którego narodowa mitologia przygotowuję na ofiarę, ale dzieci obojga płci. Niech się bawią, czyli robią to, co dzieci robić powinny.”

Maciej Gdula (1977) sociolog

o pomniku Małego Powstańca w Warszawie.
Źródło: Pomnik do zwolnienia, krytykapolityczna.pl, 13 października 2013 http://m.krytykapolityczna.pl/felietony/20131011/pomnik-do-zwolnienia

O dzieciach

„Starałem się udowodnić, że ostateczną instancją dla człowieka jest człowiek, nie zaś żadna wartość absolutna, i spróbowałem dotrzeć do tego najtrudniejszego królestwa zakochanej w sobie niedojrzałości, gdzie tworzy się nasza […] mitologia.”

Witold Gombrowicz (1904–1969) pisarz polski

„Tak, wiem, mamy słowiańską mitologię, mamy różnych Swarożyców, Swantewitów i innych Welesów. Ale mitologia owa nie sięga nas swym archetypem i nie czujemy jej projekcji na sferę marzeń. Albowiem zadbano o to skutecznie. Mitologia słowiańska tożsama jest z pogaństwem, a my, jako przedmurze chrześcijaństwa, przyjęliśmy Dąbrówkę z Czech i krzyż z Rzymu z radością i rozkoszą, z dnia na dzień, i to jest nasz archetyp. (…) Jedyny kojarzący się archetyp to owe zęby, które Mieszko kazał wybijać za łamanie postu. I to nam zostało zresztą do dziś: tolerancja, wyrozumiałość i miłosierdzie oparte na zasadzie – kto myśli inaczej, niech myśli – ale zęby trzeba mu obowiązkowo wybić. I cała prasłowiańska mitologia wyleciała z naszej kultury i z naszych marzeń niby owe zęby, wyplute z krwią.”

Andrzej Sapkowski (1948) polski pisarz

Źródło: Piróg albo Nie ma złota w Szarych Górach, „Nowa Fantastyka”, 5(128)/1993 https://sapkowskipl.wordpress.com/2017/03/17/pirog-albo-nie-ma-zlota-w-szarych-gorach/

Radość , O myślach , O myśleniu

„Jeżeli nie spojrzymy prawdzie w oczy i będziemy się karmić jakąś mitologią, wymyśloną w różnych okresach z różnych politycznych powodów, to nigdy nie staniemy się narodem mentalnie wolnym. Zawsze będziemy pod presją stereotypów.”

Janusz Majewski (1931) reżyser polski

Źródło: wywiad Pawła Piotrowicza, Janusz Majewski: świat kręci się wokół seksu https://kultura.onet.pl/film/wywiady-i-artykuly/czarny-mercedes-wywiad-z-rezyserem-filmu-januszem-majewskim/r728frx, onet.pl, 5 października 2019.