Stanisław Mackiewicz: Na czasie cytaty (strona 5)

Aktualne cytaty Stanisław Mackiewicz · Przeczytaj najnowsze cytaty
Stanisław Mackiewicz: 124   Cytaty 2   Polubienia

„Historycy polscy przeważnie pomijają epokę tych kilku sejmów, ponieważ historycy lubią wydarzenia o większym tempie. A jednak jest to okres, w którym pod uporczywym, wytrwałym kierownictwem Stanisława Augusta dokonywał się w psychologii społeczeństwa polskiego wielki i zbawienny przełom. Wzrastała moralność społeczna, rodziło się poczucie nowoczesnej państwowości. Dekadencja wieku XVII uciekła, jak uciekają duchy, gdy zapieje trzeci kur.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 258

O morzu , O wieku

„Po tym głosowaniu, gdy sejm polski po starciu słownym i publicznym swego króla z ambasadorami potęg zaborczych stanął po stronie tych ambasadorów przeciwko własnemu królowi, nie dziwimy się, że Stanisława Augusta naszła krótka, lecz silna fala depresji moralnej. Tylko takiej depresji przypisujemy jego plan ucieczki do Francji, aby tam kołatać o pomoc przeciwko państwom zaborczym.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 217

O pomocy

„Trzy upiorzyce wyssały z Polski życie państwowe. Były to siostry rodzone, konfederacje: radomska, barska i targowicka, składające się zresztą przeważnie z tych samych osób, a już na pewno ożywione tą samą ideologią. Z tych sióstr upiornych upiorzycą najwinniejszą, bo najzgubniejszą, była niewątpliwie konfederacja barska. Gdyby nie ona, państwo polskie nie upadłoby w XVIII wieku!”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 162

O siostrze , O życiu , O wieku

„Biegu (…) historii (…) nie można zmienić, można co najwyżej obserwować, dokąd on zmierza.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 124

O historii

„Lepiej jest raz w życiu człowieka widzieć, niż przeczytać o nim sto książek. Piłsudskiego wielkość znam z jego dzieł, rozumiem ją dlatego, żem miał z nim zaszczyt rozmawiać kilka razy w życiu.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 102

O książkach

„Polska jest krajem odważnych żołnierzy i tchórzów cywilnych.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 93

„Co było jednak specjalnie upokarzające i przykre, to brak odwagi cywilnej u tych, którzy potworność liberum veto rozumieli. W Polsce ludzie boją się wypowiadać prawdę najbardziej oczywistą, jeżeli ta prawda sprzeciwia się powszechnie uwielbionym bzdurstwom, którym hołduje solidarnie całe społeczeństwo. Tak jak dzisiaj mało Polaków zdecyduje się na wypowiedzenie tej oczywistości, że Polska nie jest w stanie prowadzić wojny na dwa fronty, tak samo wtedy było bardzo mało ludzi na tyle odważnych, którzy by dali świadectwo prawdzie, że liberum veto jest oczywistym nonsensem.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 92

O wojnie , O ludziach , O prawdzie

„Od dnia 9 marca, kiedy po raz pierwszy Siciński, poseł upicki, zerwał sejm, a obłędny doktryner, marszałek Izby, Andrzej Maksymilian Fredro, uznał to zerwanie za obowiązujące, zasada liberum veto stała się podstawą ustroju Polski, a raczej podstawą polskiego bezrządu i polskiej anarchii.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 89

O zerwaniu

„W epoce, w której jesteśmy, król, Brühl i tak zwany dwór, czynnik legalno-państwowy, miał znacznie zaledwie takie samo, jak inne partie polskie, i to bynajmniej nie najsilniejsze. W ten sposób państwo polskie było zupełnie zdegradowane w życiu międzynarodowym. Polityką międzynarodową państwa polskiego rządziła jakaś wypadkowa pomiędzy waśniami międzypartyjnymi a intrygami posłów cudzoziemskich w Warszawie.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 87–88

„Liberum veto było tylko potworną formą prawną tego, co się działo wewnątrz Polski. A treścią wewnętrzną Polski ówczesnej był zanik czynnika państwowego na rzecz czynnika partyjnego. Partyjność – oto co zgubiło Polskę w XVIII wieku! Polska była krajem ludniejszym i bogatszym od wielu innych krajów w Europie. Ale – to takie proste – siła państwowa Polski była rozparcelowana przez partie, które prowadziły niezależnie od władzy państwowej pertraktacje z państwami obcymi. A więc zamiast jednej Polski było ich kilka małych: Polska Potockich, Polska Familii, Polska Branickiego, Polska radziwiłłowska. Sama Polska Potockich była może silniejsza od niejednego państwa. Ale cóż z tego, kiedy polityka Potockich była zaraz anulowana przez politykę Czartoryskich ze względu na zasadę konkurencji partyjnej. W ten sposób całe to wielkie państwo stawało się zerem siły politycznej.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 87

O sile , O wieku

„August III był istotnie głupi jak stołowe nogi, ale miał dobre serce i tłuste swe ręce wszystkim podawał do pocałowania. Polska go ubóstwiała. Powtarzam: ubóstwiała.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 85

Serce

„Przed chwilą pisałem, że czasami nie potrafimy zrozumieć człowieka XVIII wieku. Ale są jednak rzeczy, które zrozumieć powinniśmy łatwo. Przecież my, Polacy, nie znosimy właściwych ludzi na właściwych miejscach. My nie lubimy naczelników, szefów, wodzów inteligentnych. Nawet na prezesów naszych stowarzyszeń, stronnictw, organizacji z radością wybieramy ludzi niebojowych, to znaczy pozbawionych indywidualności. Kult poczciwego durnia jest jedynym powszechnie uznanym kultem w Polsce. Jeśli kiedyś przez omyłkę lub niedopatrzenie dopuścimy do tego nieszczęścia, aby rządził nami człowiek z głową, charakterem, z planem politycznym, to zaraz staniemy się my życie całkowicie zatruć albo go wysiudać.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 84–85

O charakterze , O życiu , O ludziach , O wieku

„Najgorsi są ci, którzy uszczęśliwiają ludzkość. Hitler dla oswobodzenia świata od wyzysku Żydów mordował gazami miliony ludzi, bolszewicy dla uszczęśliwienia ludzkości zamęczają miliony ludzi w koszmarnych obozach pracy, wtedy dla uwolnienia ludności od czarów znęcano się tak nad kobietami.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 47

O ludziach , O kobietach

„Wyobraźnię podnieca niesłychanie tajemniczość. Kiedyś, kiedy ciągle objeżdżałem Europę, wjeżdżając do jakiegoś miasta, zaraz kupowałem plan tego miasta i już nikogo nie pytając, obchodziłem główne ulice i zwiedzałem interesujące gmachy. Potem zrozumiałem, że w ten sposób pozbawiałem siebie głównego uroku podróży, którym jest nieznaność, niespodziewaność. Zrozumiałem, że podróż jest rozkoszna taka właśnie, jaką pamiętam z dzieciństwa, kiedy rozbudzono mnie w wagonie i rozespanego wsadzono do karety; była to noc czy późny wieczór i przez okna tej karety widziałem tylko wielkie ulice, niespodziewane ich skręty w ciemne zaułki, cienie kościołów czy pomników, policjanta na koniu, który czegoś stał przy oknie naszej karety, gdy stanęła. Zdaje się, że to był Wiedeń. Nie darmo światłocień Caravaggia zachwyca nas w wieku XVII. Najciekawiej jest, jak czegoś nie wiemy.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 42

O nocy , O wieku , O dzieciństwie , O pewności siebie

„Ostatecznie człowiek tkwi zawsze w tej epoce swego życia, w której najlepiej mu się działo. Polska w wieku XVII była jeszcze mocarstwem, w wieku XVIII dość raptownie staje się państwem drugorzędnym, mniej znaczącym od swoich mniejszych sąsiadów, jak Prusy czy nawet Saksonia.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 39

O wieku

„Polska jest jak zawsze sparaliżowana przez anarchię, przez systematyczne zrywanie sejmów, przez obawy, czy aby król nie naruszy swobód szlacheckich. Obecnie powiedziałoby się jeszcze bardziej idiotycznie: czy prezydent nie naruszy zasad demokracji.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 25

O demokracji

„I oto obok państwo sąsiednie, nie tak olbrzymio rozległe, ale za to złożone z obywateli bogatszych, oświeceńszych, o wysokim poczuciu humoru. I w tym drugim państwie widzimy wręcz odwrotną skrajność. Tu nikt nikogo nie słucha, ani króla, ani sejmu, ani trybunału. Tutaj w ogóle nie ma żadnej władzy, panuje najcałkowitsza anarchia.”

Stanisław Mackiewicz

Stanisław August
Źródło: s. 22

„Druga refleksja to uczucia obrzydzenia, szkaradzieństwa do narodu czeskiego. Prezydent Czech i minister spraw zagranicznych podpisali haniebny z punktu widzenia każdego narodu dokument. Ale że nie znalazł się żaden generał dywizji, żaden pułkownik, żaden dowódca kompanii czy szwadronu, który by wyprowadził żołnierzy na szosę i kazał strzelać dla uratowania honoru narodu. Sytuacja beznadziejna! (…) I dlatego z dumą, z radością, z rozczuleniem myślimy, że u nas taka sytuacja byłaby niemożliwa. Nawet gdybyśmy byli w sytuacji dziesięć razy bardziej beznadziejnej niż Czesi, nie znalazłby się u nas taki prezydent, taki rząd, taki lud. U nas od pierwszego dostojnika państwa do ostatniego robotnika każdy by się bił, gdyby wojska obce wkroczyły na nasze terytorium.”

Stanisław Mackiewicz

Data: 16 III 1939 r.
Czechy i Morawy zajęte przez Hitlera. Hańba narodu czeskiego, po zajęciu Czech i Moraw przez Niemcy hitlerowskie.
Słowo

O myślach , O myśleniu , O ludziach , Radość

„Największym wrogiem państwa i narodu polskiego jest dziś bolszewizm. Największym wrogiem narodu żydowskiego jest dziś Hitler i Niemcy. Naród żydowski żyje wśród nas, ma tysiące kanałów za pomocą których oddziaływuje na naszą opinię, nasze przekonania. Czy, pp. Poznańczycy, nie dziwi was trochę, że prasa żydowska w Polsce, tak się wami zachwyca, waszym antyniemieckim stanowiskiem? Czy tak zawsze było? Czyście zawsze czytali zachwyty nad sobą w prasie żydowskiej? Albo ta nagła miłość prasy żydowskiej, prasy żargonowej do mniejszości polskiej w Niemczech.”

Stanisław Mackiewicz

Przecież dziś żydzi rozpaczają nad losem tej mniejszości o wiele głośniej i żałośliwiej niż nawet nad ofiarami pogromów w Brześciu lub Przytyku. Europa podzieli się na dwa obozy. W jednym będą Niemcy, w drugim bolszewia. W interesie całego narodu żydowskiego jest dziś sojusz z bolszewią, ale nie w interesie narodu polskiego.
Data: 24 VII 1937 r.
Słowo

O miłości , O czytaniu , O pomocy , O pewności siebie

„W razie wojny polsko-niemieckiej, do której wzdycha p. Stroński, p. Kozicki i wielu innych, żadna siła nie może powstrzymać Sowietów od napaści na nas. Żaden pakt o nieagresji ich nie powstrzyma, będzie to tamtego rozhisteryzowanego społeczeństwa potrzeba psychiczna.”

Stanisław Mackiewicz

Data: 6 XI 1932 r.
Słowo

O sile , O wojnie