Józef Tischner cytaty

„Jeszcze nie umiemy czytać sensu bólu miłości. Jeszcze nie poznaliśmy dogłębnie tajemnicy Dobra, które pragnie być sobą, a staje się sobą przez poświęcenia dla innego.”

„Z perspektywy Nowego Testamentu mniej ważne jest, jaki był grzech, a ważniejsze, jakie jest owocowanie po grzechu. W pewnym sensie cnota wyrasta z grzechu, jak wyzwolenie wyłania się z nie-wol-nictwa.”

„Czy nie ma jakiejś analogii między marksistowskim uwielbieniem dla klasy robotniczej, a uwielbieniem niektórych chrześcijan dla „narodu?””

„W każdej chwili możemy wznieść się ponad siebie i zacząć wszystko od nowa.”

„Kiedyś miłość bliźniego wyrażała się w poleceniu: „nie będziesz zabijał nieprzyjaciół”. A teraz do tego przykazanie doszło nowe: „będziesz rozumiał nieprzyjaciół”.”

„Spór między miłością a Miłością to właściwy spór człowieka z Bogiem. [Miłość] nie rozgrzesza [człowieka], ale przekonuje Pana Boga.”

„Bóg jest Miłością – to znaczy, że Bóg jest tym gniazdem człowieka, w którym czeka na niego oswojone szczęście.”

„Są rzeczy, które przerastają możliwości ludzkiego rozumu. Jest światło, które oślepia. Tak jest z Bogiem.”

„Strasznie trudno będzie Panu Bogu zbawić człowieka, który nie jest wolny i nie jest rozumny. Ten człowiek wciąż jeszcze nie jest sobą. Więc co tu można zbawiać – skórę i kości?”

„Błogosławieństwa są pieśnią, którą śpiewa Bóg chwaląc swoje stworzenie.”

„Kto chce zrozumieć naturę wiary religijnej, niech będzie przygotowany na spotkanie z prostotą. Trudność rozumienia nie polega bowiem na tym, że wiara jest złożona, a my prości, ale na tym, że my powikłani, a wiara prosta.”

„Człowiek czasami nie wie, co w nim samym jest wiarą.”

„Nie jest tak, że gdy ktoś traci wiarę, można lekceważąco powiedzieć: „To nie była prawdziwa wiara, prawdziwej wiary się nie traci”. Wiarę prawdziwą też można stracić. Traci się ją wtedy, gdy niszczeje naturalne podłoże, które łaska ma uszlachetnić.”

„Nie postrzegam wiary jako stanu raz na zawsze zamrożonego, lecz widzę ją jako ogromną rzekę miotaną konfliktami i napięciami, która raz się burzy, raz płynie spokojnie.”

„Wiara jest w gruncie rzeczy smutną koniecznością. Gdybyśmy mogli mieć wiedzę, nie potrzebowalibyśmy mieć wiary. Rzecz w tym, że nie możemy mieć wiedzy.”

„Pobożność jest niezwykle ważna, ale rozumu nie zastąpi.”

„Nie jesteśmy bezgranicznie wolni. Jesteśmy wolni wobec dobra i zła i z tego robimy rachunek. Wszelkie zło oznacza chorobę wolności.”

„Praca to prawdziwy język międzyludzkiej komunikacji. Z wytworu mojej pracy ktoś może wnioskować o stopniu mojej miłości ku niemu. Pytamy się, za ile, a nie zastanawiamy się, jak pracę wykonać, aby przyniosła zadowolenie komuś i mnie. Etyka więc to integralna część pracy.”

„Bycie sobą nie może być zbudowane tylko na aktach bohaterstwa. Jestem sobą także w moim grzechu, w mojej skończoności, w mojej winie!”

„Jeżeli będziesz dobry, wtedy i twoje uczynki będą dobre. Bo dobre drzewo rodzi dobre owoce.”

„Być zniewolonym znaczy zawsze: być samotnym.”

„Losem człowieka jest: dać się pokonać nadziei. Ginie ten, kto przestaje jej ulegać.”

„W religii, aby być posłusznym, trzeba najpierw być wolnym.”

„Jedną z najbardziej bolesnych form zdrady jest skazanie człowieka pracy na pracę bez sensu.”

„Od czasu, gdy Chrystus zwyciężył śmierć, żaden optymizm nie jest w Kościele przesadą.”

„Niebo rośnie na miarę naszej dzisiejszej miłości.”

„Tutaj z nadzieją rzecz ma się tak, jak z tańcem. Prawdę powiedziawszy, taniec nigdy nie ma końca; ważne jest tylko to, z kim się tańczy.”

„Tym, co dźwiga, podnosi i wznosi ku górze, jest miłość.”

„Zdolność do miłości jest struną, na której każdy człowiek wygrywa swoją religię.”

„Wychowują jedynie ci, którzy mają nadzieję.”

„Wyzwolenie człowieka zaczyna się od wewnątrz.”

„Każdy z nas ma tylko jeden grzech, który raz się przejawia tak, a raz inaczej. Każdy ma własnego diabła. Ten grzech jest tak indywidualny, jak sam grzesznik.”

„Wolność chrześcijanina wyraża się nawróceniem.”

„Takie, jak zdanie kobiety, która przychodzi do spowiedzi.”

„Mniej nas interesuje obraz jutra i miejsca przy stole obfitości. Istotne jest to, „z kim” w to jutro pójdziemy.”

„Co to znaczy, że Chrystus „odkupił” świat? To znaczy, że On kupił całe stworzenie dla siebie. Żeby zrozumieć los tego świata, trzeba rozumieć los Właściciela: życie – śmierć – Zmartwychwstanie.”

„Miłość do osoby jest łaską.”

„Ewangeliczne budowanie nadziei nie na tym polega, żeby odsłonić przed człowiekiem nieznaną przyszłość, ale na tym, by pokazać człowiekowi tego, w kim może złożyć swe nadzieje.”

„Niewątpliwie religia nadaje sens cierpieniu. Ale nie cierpiętnictwu.”

„Heroizm to podstawowa barwa ludzkiej egzystencji.”

„Dobro nie istnieje inaczej, jak tylko jako konkretna dobroć i wolność konkretnego człowieka.”

„Szyderstwo to uśmiech, który idzie przez świat głosząc klęskę dobra.”

„Zanim cię zbawią, trzeba wiedzieć, kogo zbawić. Musisz być sobą, bo jeśli będziesz kimś innym, to akurat zbawią tego innego, a nie ciebie.”

„Ryzyko, jakie podejmuje wielki teolog mówiąc o Bogu, jest większe niż ryzyko oddania życia za drugiego.”

„Społeczeństwo, któremu trudno się wyzbyć wad narodowych, buduje kolejne kaplice.”

„Kiedy niewolnik spotyka człowieka wolnego, albo go za tę jego wolność znienawidzi, albo sam staje się wolny.”

„Tak jak prawda jest dla człowieka kluczem do świata, tak wolność jest kluczem, który wartości otwiera drogę w głąb człowieka.”

„Czym jest tradycja? Przede wszystkim nie jest rupieciarnią, w której od czasu do czasu można znaleźć jakiś skarb.”

„Bóg nas znalazł, zanim my znaleźliśmy Boga.”

„Jeszcze nie widziałem nikogo, kto stracił wiarę, czytając Marksa, za to widziałem wielu, którzy stracili ją przez kontakt z księżmi.”

„Nie wiecie, gdzie jesteście? Dialog w Kościele to dialog dupy z kijem.”

„Nie prowdy sukoj ino kolegów.”

„Mowa ziemi jest podobna do mowy miłości – ziemia także przemawia w ciszy.”

„Ateizm często pokazuje nam, że wierzymy nie w Boga prawdziwego, a w bożka.”

„Religia to odkrywanie więzi już istniejących, choć nie uświadamianych.”

„Potrafimy walczyć o wolność, ale trudno się nam jej dorabiać.”

„Praca to rozmowa w służbie życia.”

„Powtarzałem moim kolegom, że jak mnie dziś z Kościoła wyrzucą, to jutro będą mnie zapraszali na nabożeństwa ekumeniczne.”

„Krytyka rozumu nie jest dziś aktem rozpaczy nad rozumem, lecz mniej lub bardziej ostrożnej wiary w rozum.”

„Trzeba szczególnej odwagi, by być spowiednikiem na tym świecie.”

„Maska to wygląd człowieka przez okno kryjówki.”

„Umiejętność rządzenia ludźmi to przede wszystkim umiejętność perswazji.”

„Czasem się śmieję, że jestem najpierw człowiekiem, potem filozofem, a dopiero potem księdzem.”

„Co to jest nic? Pół litra na dwóch.”

„Im wyższa wartość, tym większa swoboda jej uznania.”

„Dialog oznacza, że ludzie wyszli z kryjówek, zbliżyli się do siebie, rozpoczęli wymianę zdań. Początek dialogu – wyjście z kryjówki – jest już dużym wydarzeniem. Trzeba się wychylić, przekroczyć próg, wyciągnąć rękę, znaleźć wspólne miejsce do rozmowy.”