„Urodziłem się prawie 6 lat po zakończeniu wojny i do trzynastego roku życia wychowywałem się we wsi Chrostowo w okolicach Ostrołęki. Przed wojną mieszkało w niej kilku Żydów. Gdy byłem dzieckiem, rodzice pokazywali miejsca ich domów i wspominali o nich. Żydzi wracali także we wspomnieniach sąsiadów. Pamiętam kilka często powtarzanych opowiadań. Oto jedno z nich: W jakimś okresie wojny późnym wieczorem ktoś nieśmiało kołatał do drzwi domu. Był to Żyd, który uciekał z Warszawy. Wynędzniały brudny prosił o coś do jedzenia. Usłyszał: sami niewiele mamy; jest tylko chleb i słonina, a przecież ty jesteś Żydem i mięsa wieprzowego nie jesz. Przybysz odpowiedział: Teraz dla mnie nie ma przykazań, zjem, co mi dacie. Posiliwszy się przenocował, a nad ranem stwierdził: Muszę uciekać, nie mogę was narażać. Gdyby znaleźli mnie Niemcy, zabiliby i mnie, i was wszystkich. Nie mogłem zrozumieć, dlaczego Żyd musiał uciekać, dlaczego jadł słoninę, skoro jego religia surowo zabraniała mu tego, ani dlaczego Niemcy mieliby go zabić – i to nie tylko Żyda, lecz i całą polską rodzinę. Później zrozumiałem, że nad moim dzieciństwem krążył cień Szoah.”

Tematy

nie żyje , wojna , dzieci , rodzina , religia , jedzenie , dom , rodzic , dzieciństwo , prawo , dziecko , chleb , dom , data , drzwi , wieczór , ty , jeść , zabić , surowy , powtarzać , ktoś , cień , mieszkanie , okres , mienie , opowiadanie , zakończyć , urodzić , przybysz , znalezienie , przykazanie , stwierdzenie , warszawa