Jean-Paul Sartre: Na czasie cytaty (strona 4)

„Kto bywa wychowywany dla epoki, jest gorszy niż epoka.”

„Bóg potrafiłby wybawić mnie z kłopotu – byłbym arcydziełem podpisanym; zapewniony, że gram swoją partię w koncercie powszechnym, czekałbym cierpliwie aż objawi mi swoje zamysły i moją nieodzowność.”

„Chciałem, aby chwile mojego życia szły po sobie i porządkowały się, jak chwile życia, które sobie przypominamy. To tak, jakbyśmy chcieli złapać czas za ogon.”

„Grzeczność jest odblaskiem moralności.”

„Ażebym uzyskał pewność, iż uwieczni mnie rodzaj ludzki, włożono mi do głowy, że rodzaj ów nie skończy się nigdy. Zgasnąć w nim równało się narodzinom i przekształceniu w nieskończoność, ilekroć jednak wykładał mi ktoś hipotezę, że pewnego dnia jakiś kataklizm mógłby zniszczyć naszą planetę, zdejmowała mnie trwoga, choćby miało to nastąpić za pięćdziesiąt tysięcy lat; i dziś jeszcze, zawiedziony, nie potrafię myśleć bez lęku, że słońce kiedyś wystygnie. To że moi współplemieńcy zapomną o mnie na drugi dzień po moim pogrzebie, nie obchodzi mnie raczej; dopóki żyć będę, będę ich nawiedzał nieuchwytny, nie nazwany, obecny w każdym tak jak we mnie obecne są miliardy zmarłych, których nie znam, ale których chronię przed unicestwieniem. Gdyby jednak ludzkość znikła, zabiłaby swoich zmarłych na dobre.”

„Robak niemrawy, bez wiary, bez praw, bez rozumu i celu, chroniłem się w komedię rodzinną, wiercąc się, biegając, przeskakując od oszustwa do oszustwa.”

„Istotną i konieczną cechą wolności jest to, iż jest usytuowana.”

„Trzeba jednak było poinformować mnie jakoś o pisarzach. Dziadek uczynił to taktownie, bez entuzjazmu. Wyuczył mnie nazwisk ludzi sławnych; w samotności recytowałem bezbłędnie ich listę, od Hezjoda do Wiktora Hugo; byli to Święci i Prorocy.”

„Dogmatyk, wątpiłem o wszystkim oprócz jednego – że jestem wybrańcem wątpienia, odbudowywałem jedną ręką to, co burzyłem drugą, a niepokój uważałem za gwarancję swojego bezpieczeństwa; byłem szczęśliwy.”

„Wolność polega na tym, aby śmiało rozpatrywać każdą sytuację w jaką wpakuje nas życie i brać na siebie wszelką wynikłą stąd odpowiedzialność.”

„Byt dla siebie (…) jest tym, czym nie jest, nie będąc tym, czym jest.”

„Człowiek to byt, który aspiruje do bycia Bogiem (…). Być człowiekiem to dążyć do bycia Bogiem, albo jeśli kto woli, człowiek jest w sposób fundamentalny pragnieniem bycia Bogiem.”

„Człowiek jest skazany na wolność.”

„Zamiarem człowieka XX wieku, jest stać się bogiem.”

„Wszyscy czekali łakomie na godzinę słodkich ciemności, odprężenia,
zapomnienia, godzinę, w czasie której ekran, lśniący jak biały kamień w wodzie, będzie
mówił i marzył za nich.”

„Skończyłam się. Wcale nie jestem smutna. Często się temu dziwiłam, ale nie miałam racji: dlaczegóż miałabym być smutna? Kiedyś byłam zdolna do dość pięknych namiętności. Namiętnie nienawidziłam swojej matki. A ciebie znowu – mówi z wyznaniem – ciebie kochałam namiętnie. Wszystko to oczywiście skończyło się.
-Skąd o tym wiesz?
-Wiem. Wiem, że już nigdy nie napotkam niczego i nikogo, kto mógłby wzbudzić moją namiętność. Wiesz, żeby móc kogoś pokochać, to całe przedsięwzięcie. Trzeba mieć energię, ciekawość, zaślepienie… jest nawet taka chwila na początku, kiedy trzeba przeskoczyć nad przepaścią: kto się zastanowi, nie zrobi tego. Wiem, że już nigdy nie skoczę. Obecnie żyję w otoczeniu moich martwych namiętności. Próbuję odnaleźć tę piękną wściekłość.”

„Ich najlepsze historie opowiadają o nierozważnych, o oryginałach, którzy zostali
ukarani. No bo tak: tak właśnie jest i nikt nie po wie, że jest inaczej.”

„Widzi pan, że ich pan nie kocha, tych dwojga. Może nie potrafiłby ich pan nawet rozpoznać na ulicy. Stanowią dla pana tylko symbole. Nie nad nimi się pan teraz rozczula: rozczula się pan nad Młodością Człowieka, nad Miłością Mężczyzny i Kobiety, mad Głosem ludzkim.
-I co z tego, czy to nie istnieje?
-Oczywiście,że nie, to nie istnieje. Ani Młodość, ani Wiek dojrzały, ani Starość, ani Śmierć…”

„To doświadczenie zawodowe: lekarze, księża, urzędnicy i oficerowie znają się
na człowieku tak, jakby go stworzyli.”