„Wszelka jednostka nie przyczyniająca się niczem do dobra pospolitego, jest zawadą i szkodnikiem w organizmie społecznym, zmusza bowiem społeczeństwo, żeby się z nią liczyć jako z konsumentem, podczas gdy jednostka taka nie liczy się wcale ze społeczeństwem, a częstokroć działa na jego szkodę. To nieprawda, jakoby sam fakt czyjegoś istnienia pomnażał zasoby ogółu! […]. Obok przeludnienia fizycznego, liczbowego istnieje przeludnienie moralne, tj. zbyt wielka mnogość obojętnych na dobro ogółu; ilość większa, niż organizm społeczny strawić zdoła. Fizyczne przeludnienie bywa nieraz pobudką do szukania dróg nowych i staje się fundamentem ekspansji narodowej, ale tylko natenczas, jeżeli społeczeństwo jest zdrowe. Przeludnienie moralne sprowadza zawsze upadek sprawy publicznej i to tem dotkliwszy, głębszy, cięższy, im liczebniejszym jest ten naród.”

— Feliks Koneczny

Uwaga: Oryginalne wydanie z 1921 roku; Poznań-Warszawa
Źródło: Polskie Logos a Ethos 1921, t. II, Wyd. Księgarnia św. Wojciecha, str. 169

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 4 czerwca 2021. Historia

Tematy

fakt , społeczeństwo , naród , droga , jednostka , ilość , sprawa , podczas , ilość , publiczny , fizyczny , szukaj , liczyć , drogi , istnienie , zbyt , fundament , dobro , nieprawda , istnieć , zasób , ekspansja , konsument , pobudka , upadek , szkodnik , organizm , na zawsze

Feliks Koneczny 71

historyk polski, historiozof 1862–1949

Podobne cytaty

„Prawo stawia dobro ogółu ponad dobrem jednostki.”

Cyceron (-106–-43 p. n. e.) mówca rzymski, popularyzator filozofii greckiej, polityk

„Jeśli dobro ogółu ma być głównym celem dla jednostek, to podobnie szczęście jednostki powinno być głównym celem dla społeczeństwa obywatelskiego – bo w jakim sensie ogół ma się cieszyć jakimkolwiek dobrem, jeśli jego jednostki, same dla siebie, będą nieszczęśliwe?”

Adam Ferguson (1723–1816) szkocki ekonomista i myśliciel polityczny

Źródło: Esej o historii społeczeństwa obywatelskiego (1767)

„Wychowanie odbywa się zarówno ze względu na jednostkę, jak i na społeczeństwo. Wychowanie jednostki przebiega społecznie, społeczeństwa – indywidualnie, tzn. przez jednostkę.”

Wilhelm Rein (1847–1929)

Źródło: Stefan Mieszalski, Dylematy myślenia pedagogicznego. O stosunkach społecznych w procesie edukacyjnym w: Nauczyciel – uczeń. Między przemocą a dialogiem: obszary napięć i typy reakcji pod red. Marii Dudzikowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1996, s. 24.

„Rodzina jest podwaliną społeczeństwa. Tak, jak ludzkość stoi na narodach, tak narody wbrew temu, co głoszą pomyleni zwolennicy wysunięcia jednostki na plan pierwszy, atomizujący społeczeństwo i sprowadzający je do poziomu stada, stoją na rodzinach. Kto dba o dobro Ojczyzny, komu drogie jest zdrowie moralne społeczeństwa, ten musi sobie przede wszystkim zdawać sprawę z wagi, jaką w życiu społecznym posiada instytucja rodziny. A że wszędzie, gdzie chodzi o dobro społeczne, jednostka najwięcej może zdziałać rozpoczynając dbałość o to dobro od siebie, obowiązkiem każdej jednostki, która ma świadomość swej współodpowiedzialności za losy narodu, jest dbać o jak największą moc wewnętrzną rodziny własnej.”

Jędrzej Giertych (1903–1992) harcerz, polityk, dyplomata, dziennikarz, pisarz, publicysta, historyk, prawnik

Źródło: My nowe pokolenie, 1929

„Jednostka doskonali się poprzez społeczeństwo, społeczeństwo doskonali się poprzez jednostkę.”

Louis Auguste Blanqui (1805–1881) polityk francuski

Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.

„Dziennikarstwo jest antidotum rządu, głosem ogółu, pośrednikiem między społeczeństwem a władzą.”

Françoise Giroud (1916–2003) francuska scenarzystka, pisarka, polityk, minister

„Socjalizm bez pracy nie istnieje. Społeczeństwo, które nie daje jednostce możliwości pracy albo dając te możliwość nie opłaca jej w sposób prawidłowy – wymaga naprawy. Również jednostka, która może pracować i której społeczeństwo umożliwia pracę, a ona pracować nie chce – jest zła. Nie ma ona prawa oczekiwać niczego od społeczeństwa, ponieważ temu społeczeństwu nic sama nie daje.”

Julius Nyerere (1922–1999) polityk tanzański

Ujamaa – An African Socialism (1962)

„Nie istnieje już to społeczeństwo, które było przedmiotem zainteresowania socjologii i nauk społecznych. Społeczeństwo nie jest już strukturą determinującą zdolność jednostki do bycia twórcą własnej historii, czyli podmiotem zdolnym do działania w pojedynkę i w grupie.”

Alain Touraine (1925) socjolog francuski

Źródło: Edwin Bendyk, Stan świata na dziś – rozmowa z prof. Touraine’em Jesteśmy w punkcie zero, polityka.pl, 23 września 2011 http://www.polityka.pl/swiat/rozmowy/1519398,1,stan-swiata-na-dzis---rozmowa-z-prof-touraineem.read

„Konieczną jest rzeczą, by istniał pewien porządek społeczny, któremu jednostka byłaby podległą, lecz również jednostka nie powinna być pochłanianą przez społeczeństwo do tego stopnia, by o niej nie można pomyśleć jak tylko o tegoż społeczeństwa cząstce, pozbawionej zupełnie własnej sfery działania”

Jaime Balmes (1810–1848)

Źródło: Jacek Bartyzel, Jaime Luciano Balmes y Urpia, legitymizm.org http://www.legitymizm.org/ebp-jaime-luciano-balmes-y-urpia

„Społeczeństwo jest naturalnym sposobem istnienia zbiorowości ludzkiej. Społeczeństwem nigdy nie rządzą kanony prawne, lecz obyczaje i tradycja. Bodźcem rozwoju społeczeństwa nie jest myśl i wola prawodawcy, lecz inicjatywa poszczególnych jednostek.”

Michał Bakunin (1814–1876) rosyjski myśliciel, rewolucjonista

Społeczeństwo
Źródło: M.A. Bakunin, Pisma wybrane, Warszawa 1968

Tematy

Feliks Koneczny 71

Podobne cytaty

Pokrewne tematy