„Jeśli Lem stworzył literaturę instedyczną – literaturę zamiast literatury, to Moskal w podobnym czasie stworzył naukę instedyczną, obnażając paradoksalne roszczenia nauki – depozytariuszki prawdy i sensu. „Bajanie” Moskala poucza o względności racjonalnego widzenia świata, relatywizmie epistemologii naukowej oraz o nieusuwalnej retoryczności każdego dyskursu, lecz – co istotne – pisarz nie postuluje odrzucenia języka, paradygmatów i procedur badawczych nauki. Fikcja imagineskopii zakwestionowała prymat nauki jako dominującej wiedzy eksperckiej, podsunęła jej lustro, w którym mogła dojrzeć swoje pozornie obiektywne mechanizmy odkrywania prawd o świecie. „Bajkopisarstwo” nie tylko konkuruje z życiem, proponując fikcję czy fabułę równie prawdziwą, a nawet staje się prawdziwsza niż egzystencja codzienna. Wstęp do imagineskopii to w istocie „bajka” – fałszywy apokryf obnażający mit obiektywności i względność nauki. Jego adresatami pozostają dorośli czytelnicy, którzy z dziecięcą ufnością wierzą w obietnice ekspertów, ponieważ nie mają innego wyboru w świecie późnonowoczesnym.”

Źródło: Przemysław Kaliszuk http://journals.umcs.pl/arte/article/view/5688/4479, „Artes Humanae”, tom 2, s. 172, 2017

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 4 czerwca 2021. Historia

Podobne cytaty

Gilbert Keith Chesterton Fotografia

„Literatura jest luksusem, fikcja zaś koniecznością.”

Gilbert Keith Chesterton (1874–1936) pisarz angielski

Źródło: W ciemnościach strachu

George Washington Fotografia

„Naszą najważniejszą troską powinno być wspieranie nauki i literatury. Wiedza jest w każdym kraju najpewniejszą podstawą powszechnego szczęścia.”

George Washington (1732–1799) pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych

Opis wystąpienie przed Kongresem, 8 stycznia 1790.

Leszek Jańczuk Fotografia

„Triumf teorii ewolucji nie wypłynął pobudzająco na nauki humanistyczne. Literatura i sztuka utraciły nagle źródło wyższej inspiracji. Nastąpiła dekadencja, której przykładem na polu literatury może być Ulisses Joyce’a - transpozycja homeryckiej Odysei.”

Leszek Jańczuk (1965) biblista, duchowny protestancki

W najlepszym wypadku zdolne były jedynie do ponownego przetwarzania dawniej utworzonych arcydzieł, w wyniku czego powstawało nieraz nawet i piękne dzieło, ale już nie dorównujące oryginałowi (A. Silitoe, Gawędziarz). Wielu autorów na nic innego nie potrafiło się zdobyć jak utytłanie czytelnika w brudzie. Prawdziwą inspiracją były natomiast hasła rewolucyjne, te jednak tylko dotąd pozostawały szczytnymi, dopóki rewolucja nie została wprowadzona w czyn. Po jej zrealizowaniu niemal natychmiast przychodziła degrengolada. Niektórzy, nie widząc wyboru, uznali że trzeba iść w dół. Szybko jednak osiągnięto dno, więc i to przestało bawić.
Filozofia historii

Paul K. Feyerabend Fotografia
Jacek Woroniecki Fotografia
Maria Ciunelis Fotografia

„(…) trzy czwarte literatury science fiction na świecie ma odnośniki do dzieł Lema.”

Maria Ciunelis (1961) polska aktorka

Źródło: „Rzeczpospolita”, 9 września 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/plomil.htm

Magdalena Piekorz Fotografia
Jacek Woroniecki Fotografia
Kir Bułyczow Fotografia

Pokrewne tematy