„By powiedzieć krótko: nauka nie używa tego terminu. Tak w polskiej, jak w niemieckiej, jak i w jakiejkolwiek slawistycznej wiedzy naukowej nie bywa on uważany za pojęcie poważne. Jest on, mówiąc wprost, nienaukowy. Przyklejany mu dzisiaj odcień o rozwodnionym języku polskim jest pochodzenia politycznego i niedawny. Znamy go w XVII wieku z dzieła kluczborskiego pastora Adama Gdacjusa jako „Wasserpolowie” i z Meisnera „Silesia loquens” z roku 1705 jako „dialectus aquatico-polonicus”, jednakże bez tego późniejszego pejoratywnego sensu, bo powstałego jako określenie istniejących nad Odrą (nad wodą) dialektów.”

— Reinhold Olesch

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 18 stycznia 2019. Historia

Tematy

wiedza , nauka , woda , wiek , język , pojęcie , sens , dzisiaj , powiedzieć , krótki , pochodzenie , termin , określenie , dzieło , mówić , użyć , odcień

Reinhold Olesch 5

1910–1990

Podobne cytaty

„Fonetyczna i morfologiczna struktura polskich dialektów Górnego Śląska jest bez wątpienia polska – z częściowo archaicznymi cechami. To było i zawsze jest rzeczowo uzasadnione ujęcie slawistycznych badań językoznawczych. System deklinacyjny i koniugacyjny jest bez zarzutu słowiański w polskiej odmianie. Aspekt czasownikowy, jedna z cech językowych różniących zasadniczo język słowiański od niemieckiego, pozostał do dzisiaj nienaruszony. (…) Polskie dialekty Górnego Śląska wykazują zwykłą dla dialektów właściwą charakterystykę. Elementy archaiczne znajdują się obok dialektowych nowości. Poza tym polskie gwary Górnego Śląska odznaczają się licznymi zapożyczeniami ze słownictwa niemieckiego, zjawisko, które również w sensie dobrze pomyślanych uczuć patriotycznych stało się powodem, by mówić o rozwodnionym języku polskim. Rzeczowo bezzasadnym było natomiast określać polski język górnośląski jako język, który ulega rozkładowi i rozwija się od słowiańskiego ku niemieckiemu. Tę nienaukową wypowiedć możemy całkowicie pominąć. W dyskusjach naukowych nigdy nie odgrywała jakiejkolwiek roli. Są to więc dialekty polskie, które z powodu długiego, bo od lat trzydziestych XIV wieku, odosobnienia Śląska od Polski w następstwie historycznych rzeczywistości przejęły wiele ze słownictwa niemieckiego integrując to jednak w swój słowiańsko-polski system językowy. To słownictwo niemieckie, które podczas długiego odosobnienia Śląska od państwa polskiego w czasach czeskich, austriackich i pruskich zostało przejęte do dialektów górnośląskich, wzbogaciło się szczególnie w ostatnich dziesięcioleciach XIX wieku mnogością nowoczesnych pojęć technicznych i administracyjnych z języka niemieckiego. Fonetycznie i morfologicznie zostało jednak zintegrowane i nie zdołało ono polskiej struktury tych dialektów zasadniczo zmienić lub wręcz rozkruszyć (…). Podobne zjawiska spotykamy w najrozmaitszych okolicach europejskiego obszaru językowego. Jednym z najbardziej zwracających na siebie uwagę przykładów ukazać można język rumuński, który mimo bogatych leksykalnych zapożyczeń słowiańskich zachował swój romański charakter językowy; bo jego struktura gramatyczna pozostała w swoich wschodnioromańskich właściwościach. Nie ma trudności dowieść polskiego charakteru dialektów górnośląskich, co zresztą w badaniach naukowych dialektologicznych nigdy nie było poddawane w wątpliwość.”

Reinhold Olesch (1910–1990)

„Krasicki był Francuzem ze sposobu myślenia, może nawet jakimś Francuzem wydoskonalonym, ale z języka jego możemy być niesłychanie dumni. Porównajmy tylko! Przecież byliśmy wtedy wasalami Rosji – bo tak było naprawdę – a przecież literatura rosyjska, która w XIX wieku stanie się bez żadnej wątpliwości najlepszą literaturą świata, wówczas, w XVIII wieku, kiedy język polski zarówno w literaturze, jak w publicystyce wyraża już w sposób mistrzowski wszystkie odcienie myśli ludzkiej, ta literatura rosyjska pełza wprost na czworakach, nie mówi, lecz zaledwie bełkocze. Literatura rosyjska zaczyna się właściwie dopiero w XIX wieku. Prawda, że jakimś skokiem zawrotnym uzyskuje od razu pierwszej miejsce, ale literatura polska, już wspaniała w wieku XVI, wydoskonalona w wieku XVII, teraz, w wieku XVIII, nie tak wiele ustępuje francuskiej, prawie w niczym niemieckiej.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Stanisław August
Źródło: s. 263

„Tłumacząc dzieło Adama Mickiewicza chciałem powiedzieć Polakom, że Wietnamczycy bardzo lubią kulturę i literaturę polską. Chciałem jak najlepiej przekazać swoim rodakom te najcenniejsze dzieła literatury polskiej, żeby lepiej zrozumieli ten kraj.”

Nguyễn Văn Thái (1945)

Źródło: Van Pham, Radosław Pyffel, „Pan Tadeusz” po wietnamsku – wywiad z dr. Nguyen’em Van Thai, polska-azja.pl, 6 sierpnia 2012 http://www.polska-azja.pl/2012/08/06/pan-tadeusz-po-wietnamsku/

„Dzisiaj trzeba powiedzieć, że nie ma Trybunału Konstytucyjnego w tym kształcie, o jakim mówi polska konstytucja. (…) To jest jakaś instytucja, która nie jest znana polskiemu porządkowi prawnemu. To nie jest ten Trybunał Konstytucyjny, o którym mówi polska konstytucja z 1997 roku. (…) Ja myślę, że przede wszystkim tutaj bardzo poważna rola spoczywa dzisiaj na sądach. (…) Praktycznie został zlikwidowany Trybunał Konstytucyjny.”

Andrzej Zoll (1943) polski prawnik, rzecznik praw obywatelskich

Źródło: „To nie jest ten Trybunał, o którym mówi polska konstytucja” http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/andrzej-zoll-w-kropce-nad-i,701594.html, tvn24.pl, 21 grudnia 2016.

„Jest to szansa, by to właśnie Polska narzucała rytm światowej nauce. Na wymyśloną technologię chrapkę ma wiele podmiotów naukowych z całego świata. Pochodzę z Polski, tutaj mieszka moja rodzina i chcę, żeby to się odbyło w Polsce”

Olga Malinkiewicz (1982) Polska fizyk

Źródło: Perowskity szansą polskiej nauki http://polskiprzemysl.com.pl/wp-content/uploads/technologie_perowskity_pp_w26.pdf, polskiprzemysl.com.pl, marzec 2015

„Ponieważ usilnie pragniemy, aby w tych okolicach i miejscowościach, gdzie poddani władają tylko językiem polskim, język niemiecki coraz więcej się rozpowszechniał, wobec czego polskim proboszczom polecono w przeciągu roku w języku niemieckim się wydoskonalić, ponieważ polscy nauczyciele mają być usunięci, a ich posady objąć ludzie, którzy rozumieją po niemiecku i po polsku i młodzież w języku niemieckim uczyć.”

Fryderyk II Wielki (1712–1786)

o germanizacji Polski.
Źródło: J. Michalski, Historia Polski 1764-1795. Wybór tekstów, Warszawa 1954, s. 106–107.

„Nie ma dziś możliwości [w świetle badań naukowych] zepchnięcia Polski pogańskiej do mroków prymitywizmu politycznego i społecznego przez przypisywanie chrześcijaństwu całej zasługi unowocześnienia życia polskiego w X i XI wieku.”

Aleksander Gieysztor (1916–1999) polski historyk mediewista

Źródło: Ideowe wartości kultury polskiej w w. X-XI. Przyjęcie chrześcijaństwa, cyt. za: Maria Janion, Niesamowita Słowiańszczyzna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, s. 36.

„Wiek XVII był wiekiem matematyki, wiek XVIII nauk fizycznych, XIX biologii. Nasz wiek XX jest wiekiem strachu.”

Albert Camus (1913–1960) francuski pisarz, noblista

Pismo Combat

„Jestem dumna, że pochodzę z Polski, i często o tym mówię.”

Joanna Krupa (1979) modelka i aktorka amerykańska pochodzenia polskiego

Źródło: „Gazeta Wrocławska” http://www.gazetawroclawska.pl/polecamy/279849,joanna-krupa-wywiad-z-najpopularniejsza-polska-modelka,id,t.html?cookie=1

„(…) Marc to Szwajcar niemieckiego pochodzenia. On nie ma pojęcia, co to jest poczucie humoru.”

Will Ferrell (1967) aktor amerykański

żart o Marku Forsterze.
Źródło: Yola Czaderska-Hayek, Chyba zostanę gejem. Will Ferrell specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 18 maja 2007 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=37945

Tematy

Reinhold Olesch 5

Podobne cytaty

Pokrewne tematy