Thomas Edward Lawrence, CB, DSO – brytyjski archeolog, podróżnik, wojskowy, pisarz i dyplomata.
Był nieślubnym synem anglo-irlandzkiego szlachcica Thomasa Chapmana. Po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Oksfordzkim prowadził prace wykopaliskowe w Karkemiszu przerwane przez wybuch I wojny światowej. W jej trakcie służył jako oficer armii brytyjskiej na Bliskim Wschodzie, istotnie przyczyniając się do zwycięstwa arabskiej rewolty skierowanej przeciwko Imperium Osmańskiemu. W roli doradcy wojskowego przy sztabie księcia Fajsala wziął udział w kluczowych dla powstania starciach: zdobyciu Akaby i bitwie pod Megiddo, znacząco wpływając na ich przebieg. Jego powodzenia oraz sława, jaką cieszył się wśród miejscowej ludności zyskały mu przydomek Lawrence’a z Arabii.
Bezpośrednio po zakończeniu walk zajął się polityką bliskowschodnią. Sprzeciwiając się kolonialnym ambicjom europejskich mocarstw w świecie arabskim, przyczynił się do powstania częściowo niepodległych państw, Iraku i Transjordanii . Późniejsza służba w Royal Air Force w stopniu szeregowego nie przeszkodziła mu w utrzymywaniu bliskich znajomości z wieloma członkami ówczesnej brytyjskiej elity intelektualnej i politycznej. Spisał także swoje wspomnienia, których część opublikował ku uznaniu czytelników i krytyki. Był tłumaczem zagranicznej literatury na język angielski. W wieku 46 lat zginął w wypadku motocyklowym. Jego życie stało się kanwą dla wielu powieści, sztuk teatralnych i filmów, z których najbardziej znanym jest Lawrence z Arabii w reżyserii Davida Leana.
Wikipedia
✵
16. Sierpień 1888 – 19. Maj 1935