Stanisław Salmonowicz: Warszawa

Stanisław Salmonowicz jest polski historyk. Odkryj ciekawe cytaty na temat warszawa.
Stanisław Salmonowicz: 20   Cytatów 0   Polubień

„Powstanie Warszawskie było zatem w swych zasadniczych założeniach, aprobowanych w Londynie i w Warszawie, wymierzone przeciwko dążeniu komunistów do narzucenia Polsce siłą obcego ustroju, a zarazem i zależności od Związku Sowieckiego. Jeżeli przyjmiemy, że Związek Sowiecki miał przyznane mu przez historię prawo do narzucenia Polakom takiej zależności i takiego ustroju, to Powstanie było aktem antysowieckim. Nie można jednak nazywać aktem wrogości chęci obrony własnej uprawnionej sprawy, jaką była obrona polskiej niepodległości, tej niepodległości każdego narodu, którą formalnie gwarantowali alianci w Karcie Atlantyckiej, a której nie chcieli w praktyce realizować, prowadząc politykę ustępstw wobec Stalina.”

Stanisław Salmonowicz

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 37–38.

O wrogości , O historii , O sile

„Pomijając problem wieloznaczności wypowiedzi gen. Sosnkowskiego, nie należy jednak zapominać również o fakcie stwierdzonym przez J. Nowaka („Kurier z Warszawy”, Londyn 1978. s. 436), że „Zarówno Tatar w Londynie, jak i Okulicki w Warszawie pchali się do powstania – każdy na swój sposób – kierując się odmiennymi, a nawet przeciwstawnymi motywami. Obaj jednak w chwili, gdy zapadły decyzje, zajmowali kluczowe stanowiska sztabowe za zgodą i wiedzą gen. Sosnkowskiego jako Naczelnego Wodza.””

Stanisław Salmonowicz

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 38.

O historii , O problemach , O decyzjach , O zapominaniu

„Premier Mikołajczyk poparł myśl walki o Warszawę, licząc na to, że sukces umożliwi korzystniejszy kompromis z Stalinem. Dziś wiemy, że się mylił. Gen. Sosnkowski widział tragiczne aspekty sytuacji może najjaśniej i wahał się między sprzecznymi wariantami – heroicznym i szukaniem możliwości przetrwania przez minimalizację strat. Decyzji jednoznacznej – nie pierwszy raz w życiu – nie podjął. Czynniki krajowe otrzymawszy nie tylko zachętę, ale i uprawnienia, w poczuciu odpowiedzialności za sytuację musiały podjąć decyzję ostateczną. Wybrały, zgodnie z polską tradycją, decyzję ryzykowną, ale i zarazem taką, która wydawała się ostatnią polską szansą.”

Stanisław Salmonowicz

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 41.

O historii , O myślach , O decyzjach , O stracie

„Władze w Londynie nie zakazały bitwy o Warszawę, a Mikołajczyk był bezpośrednio odpowiedzialny za tenor depeszy z 26 lipca. Czynniki krajowe, które i tak wcześniej sądziły, że generalnie działają – zgodzie ze stanowiskiem Londynu, mając depeszę Mikołajczyka w ręku, miały pełne prawo uważać, iż ich decyzja walki o Warszawę jest w pełni aprobowana przez Londyn. Wydaje się, iż przypisanie premierowi Mikołajczykowi i jego otoczeniu (w tym i gen. Stanisławowi Tatarowi) głównej roli w akceptacji decyzji o bitwie Warszawę jest w pełni uzasadnione.”

Stanisław Salmonowicz

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 39.

O historii , O decyzjach , O walce

„J. Matłachowski (…) Nota bene z rozmów z autorem bodaj w 1980 r. w Warszawie wyniosłem wrażenie, że wiara w spiskową teorię dziejów stanowiła zasadniczy element metodologii J. Matłachowskiego.”

Stanisław Salmonowicz

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 39.

O wierze , O historii , O wrażeniach

„Z punktu widzenia interesów Związku Sowieckiego (tak jak je pojmował imperializm stalinowski) działania polskie w Warszawie były działaniami antysowieckimi, ale z punktu widzenia polskiego interesu narodowego, (…) Powstanie było rozpaczliwą i ostatnią wielką próbą ratowania polskiej niepodległości.”

Stanisław Salmonowicz

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 30.

O historii

„J. M. Ciechanowski, „Powstanie Warszawskie”, Londyn 1971 (i późniejsze wydania, w tym krajowe za zezwoleniem cenzury), który swoje stanowisko tylko nieco inaczej wystylizował w nowej publikacji „Na trupach tragedii. Powstanie Warszawskie 1944. Wybór dokumentów z komentarzem”. Warszawa 1992. Dzisiejsze poglądy autora najpełniej oddaje zdanie na s. 51 o „trzeciorzędnych przywódcach”, którzy w 1944 r. kierowali sprawami polskimi. Nie zaprzeczając solidności wielu ustaleń źródłowych J. M. Ciechanowskiego, należy podkreślić, iż autor przedstawił genezę Powstania ze specyficznego punktu widzenia Anglosasów, kierując cały ogień krytyki na stronę polską, a ignorując nieraz przyczyny, dla których zapadały takie a nie inne decyzje po stronie polskiej. W ten sposób uzasadniał najgorsze (antypolskie), rodem jeszcze z XVIII i XIX w., stereotypy anglosaskie o Polsce jako kraju niepoprawnych i niepoważnych romantyków, którzy zawsze są sami sobie winni. Te stereotypy odegrały dużą rolę w mentalności otoczenia Roosevelta i Churchilla, a także w biegu spraw polskich. (…) Dodajmy, że J. M. Ciechanowski wielokrotnie zarzucał polskim politykom brak realizmu. Na czym miał polegać ten realizm – poza ewentualnie upokarzającą kapitulacją wobec Stalina – autor ten, piszący w wiele lat po Układzie Jałtańskim, nie wyjaśnił.”

Stanisław Salmonowicz

Źródło: Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza, Marian Marek Drozdowski (red.), wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 1995, s. 31.

O historii , O decyzjach

„Czy po takim zreasumowaniu postaw i motywów decyzji można się ograniczać tylko do krytyki ówczesnych decydentów? Czy kiedy patrzymy retrospektywnie na bieg wydarzeń lat 1945-1947, 1956, 1970, 1980–1981 możemy odrzucić koncepcję ratowania polskiej niepodległości zagrożonej przez Stalina, przy jednoczesnej obojętności naszych aliantów? Sądzę, że jest to dylemat niezwykle bolesny. Znamy z jednej strony cenę, jaką Polska – Warszawa zapłaciła za swój zryw niepodległościowy, z drugiej zaś możemy ubolewać nad nieprawidłowościami czy nerwowością decyzji ściśle militarnej. Czy jednak sama koncepcja wyboru między kapitulacją wobec Stalina a próbą ratowania niepodległości może być oceniana krytycznie? Zdaję sobie sprawę, że istnieją przesłanki do udzielenia różnych odpowiedzi na to pytanie. Osobiście usiłowałem przybliżyć dramat decyzji o bitwie o Warszawę, dramat ludzi postawionych biegiem wydarzeń w sytuacji, w której nie dysponowali szansami na sukces.”

Stanisław Salmonowicz

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 41.

O ludziach , O historii , O decyzjach , O sukcesie

„Poglądy zwolenników bitwy o Warszawę, czy to w Londynie czy to w Warszawie, można podsumować następująco: politycznym celem powstania miało być opanowanie stolicy w walce przeciw Niemcom i wystąpienie wobec wkraczających wojsk sowieckich oraz władz „Polski lubelskiej” w charakterze prawowitego gospodarza.”

Stanisław Salmonowicz

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 37.

O historii , O charakterze , O walce

„Pośrednio klęska Warszawy ułatwiła energiczne działania Anglików w Grecji, które nie dopuściły do objęcia władzy przez komunistów: Stalin nie zgłaszał żadnych sprzeciwów, respektując wówczas podział stref wpływów na Bałkanach.”

Stanisław Salmonowicz

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 34.

O historii