Stanisław Moskal cytaty (30 cytatów)

Stanisław Moskal: 30 Cytatów 0 Polubień

Stanisław Moskal słynne cytaty

„Jeśli Lem stworzył literaturę instedyczną – literaturę zamiast literatury, to Moskal w podobnym czasie stworzył naukę instedyczną, obnażając paradoksalne roszczenia nauki – depozytariuszki prawdy i sensu. „Bajanie” Moskala poucza o względności racjonalnego widzenia świata, relatywizmie epistemologii naukowej oraz o nieusuwalnej retoryczności każdego dyskursu, lecz – co istotne – pisarz nie postuluje odrzucenia języka, paradygmatów i procedur badawczych nauki. Fikcja imagineskopii zakwestionowała prymat nauki jako dominującej wiedzy eksperckiej, podsunęła jej lustro, w którym mogła dojrzeć swoje pozornie obiektywne mechanizmy odkrywania prawd o świecie. „Bajkopisarstwo” nie tylko konkuruje z życiem, proponując fikcję czy fabułę równie prawdziwą, a nawet staje się prawdziwsza niż egzystencja codzienna. Wstęp do imagineskopii to w istocie „bajka” – fałszywy apokryf obnażający mit obiektywności i względność nauki. Jego adresatami pozostają dorośli czytelnicy, którzy z dziecięcą ufnością wierzą w obietnice ekspertów, ponieważ nie mają innego wyboru w świecie późnonowoczesnym.”

Stanisław Moskal

Źródło: Przemysław Kaliszuk http://journals.umcs.pl/arte/article/view/5688/4479, „Artes Humanae”, tom 2, s. 172, 2017

„oplatał swój świat siecią osobistych przyjaźni, opowieściami, anegdotami. Miłośnik folkloru, smakosz języków i gwar, umiał naśladować mowę ludzi z Wierzbanowej i cieszył się każdym starym gospodarskim sprzętem przyniesionym do Domu z wędrówek. Tymi półdzieżkami, motykami, kołowrotkami uzupełniał stale muzeum etnograficzne i galerię w swoim garażu. Kupił pod budowę puste zagony. Przez dziesięciolecia gospodarowania zamienił okolice Domu w zaczarowane miejsce. W plecaku znosił sadzonki leśnych drzew i krzewów, czasem z odległych okolic. Kopał jeziorka i rowy odpływowe, po chybotliwych deskach wiózł taczkami ziemię w nowe miejsca. Przerzucił setki kubików ziemi i głazów, z kamieni układał drogi przez swoją dziedzinę. Sadził, przerzedzał, dosadzał, tworzył wokół Domu żywą scenografię.”

Stanisław Moskal

Żródło: Bazyl Murawa https://www.salon24.pl/u/bazyl-murawa/912274,poprawka-z-imaginsekopii-sledz-dla-elit, Salon24.pl, 2018

„wierzy w konkret przyjaźni, rodziny, solidnej pracy, talerza zupy, mocnej łajby, dobrych warunków narciarskich, a świat pojęć ogólnych i pisanych z dużych liter wartości i reguł wrzuca do kabaretu, w domenę zgrywy i drwiny.”

Stanisław Moskal

Wariant: Wierzy w konkret przyjaźni, rodziny, solidnej pracy, talerza zupy, mocnej łajby, dobrych warunków narciarskich, a świat pojęć ogólnych i pisanych z dużych liter wartości i reguł wrzuca do kabaretu, w domenę zgrywy i drwiny.
Źródło: Piotr Wojciechowski http://kwartalnikwyspa.pl/piotr-wojciechowski-cztery-glosy-meskie/, „Wyspa”, 2013

„Z chwilą odjęcia imagineskopu od oka – względnie oka od imagineskopu – wyobraźnia nasza powraca do stanu pierwotnego. Również przymknięcie oka poprzez opuszczenie nań powieki2, a także przesłonięcie lub zatkanie przezioru przerywa jego działanie.
2 … wieków. Amen.”

Stanisław Moskal

Wstęp do imagineskopii (próba zarysu)
Źródło: rozdz. IV Krótko ujęte sedno sprawy, s. 63.

„Tu z kolei1 nasunąć się musi pytanie dalsze: skoro jest tak dobrze, dlaczego jest tak źle.
1 PKP.”

Stanisław Moskal

Wstęp do imagineskopii (próba zarysu)
Źródło: rozdz. II Pobieżne omówienie tego i owego, s. 35.

„Rosjanie to serdeczni, bezpośredni i niezwykle gościnni ludzie, wspaniali kompani do szklanki i do wspólnego śpiewu – lepszych po prostu nie ma. Ale ich nieszczęściem jest głęboko wpojona bierność oraz uległość wobec władzy. Byle łachudra, jeśli dostanie do ręki pieczątkę lub na głowę włoży służbową czapkę z daszkiem, uważa się za półboga, a pozostali to akceptują i pozwalają sobą pomiatać. Wydają się też być mało odporni na zarazki zbiorowego obłędu. (…) Rosja to ogromnie bogaty, ale fatalnie zarządzany kraj bardzo ubogich ludzi, którym za całą rekompensatę wystarczyć musi świadomość, że są postrachem świata.”

Stanisław Moskal

wspomnienia z podróży.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 310.

Stanisław Moskal Cytaty o wrażeniach

„Moje wrażenia z Francji mogę najkrócej streścić tak: kraj ten ma wszystko i to w najlepszym gatunku, oprócz krajobrazów polodowcowych bogatych w jeziora. Natomiast co do Francuzów najważniejszą dla nich rzeczą jest południowy posiłek, a także to, by nikt nie przeszkadzał w jego trawieniu. (…) Francuski temperament i ciekawość świata nie umywają się do włoskich, ale górują nad szwajcarskimi. Francuzi przejawiają pewną skłonność do słomianego ognia, co ich różni od Szwajcarów nie mających w sobie żadnego w ogóle ognia, ale za to wewnętrzny spokój.”

Stanisław Moskal

wspomnienia z podróży.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 211.

„Co do projektantów, odnieść można wrażenie, że od wielu lat główną ich troską jest, aby obiekt ich autorstwa nie przypominał przypadkiem niczego, co dotąd w Polsce zbudowano. Niestety, tendencja taka spotyka się ze swym lustrzanym odbiciem po stronie inwestorów: wielu tego przykładów dostarcza obecne budownictwo sakralne, co zaś do domów, sądzić by można, że główną funkcją niektórych spośród nich jest zwracanie na siebie uwagą dziwactwem formy, mylonym z nowoczesnością. Skutkiem jest pretensjonalność i agresywna brzydota wielu obiektów oraz dominujące wrażenie chaosu i dysharmonii w krajobrazie wsi, której zabudowa stanowi przegląd kolejnych mód, panujących wcześniej na obrzeżach miast.”

Stanisław Moskal

o architekturze wsi.
Inne publikacje
Źródło: „Krakowskie Studia Małopolskie” https://czasopisma.marszalek.com.pl/images/pliki/ksm/09/ksm200503.pdf, nr 9/2005, s. 41.

„Z czasem doszedłem do wniosku, że socjologia patrzy na zjawiska społeczne w sposób subiektywny, opisując je przy pomocy pojęć, będących przecież produktami umysłu, a nie bytami realnymi. Pojęcia te są w gruncie rzeczy proste, tyle że używający ich autorzy z braku jasności myślenia często wydzielają z siebie bełkot, robiący wrażenie wiedzy tajemnej.”

Stanisław Moskal

Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 233.

Stanisław Moskal cytaty

„Otóż przyjęto za gruzińskim uczonym Denaturadze2 dzielić imagineskopy na dwie zasadnicze kategorie: stałe i ruchome. Imagineskopy stałe odznaczają się tym, że ogląd uzyskiwany przez nie dotyczy jednego i zawsze tego samego wycinka rzeczywistości, tego mianowicie, na który nastawiono przeziór, i w zasadzie nie ma sposobu nakierowania go na dowolny obiekt. Klasycznym imagineskopem stałym będzie więc dziura we wierzbie, dziura w płocie, Brama Floriańska w Krakowie, czy choćby zwykły lufcik, byle był uchylony.
2 G. I. Denaturadze, Kto, kogo i poczemu?, „Jeżegodnik Kazanskoj Akademii Nauk” R. XXII, z. 234, s. 4756, Kazań 1901.”

Stanisław Moskal

Wstęp do imagineskopii (próba zarysu)
Źródło: rozdz. IV Krótko ujęte sedno sprawy, s. 73.

O rzeczywostości , O nauce

„W przeciwieństwie do krajów zachodnich nie mieliśmy powojennego boomu ekonomicznego. W zasadzie polska wieś nie wygląda wiele lepiej od tej, którą opisał Reymont. Mentalnie nie zmieniła się prawie wcale (...).”

Stanisław Moskal

o polskiej wsi.
Inne publikacje
Źródło: „Życie Warszawy” - archiwum http://www.zw.com.pl/artykul/155815.html, 18 czerwca 2004.

„Od pewnego czasu opinia publiczna w Polsce przywiązuje duże znaczenie do ochrony środowiska naturalnego, ceniąc sobie nie skażoną wodę i czyste powietrze, natomiast mniej uchwytny czynnik wpływający na jakość życia, jakim jest krajobraz najbliższej okolicy, nie budzi na razie równie żywego zainteresowania.”

Stanisław Moskal

o krajobrazie.
Inne publikacje
Źródło: „Krakowskie Studia Małopolskie” https://czasopisma.marszalek.com.pl/images/pliki/ksm/04/ksm200010.pdf, nr 4/2000, s. 135.

O wodzie , O czasie

„Dotychczasowe doświadczenie historyczne ugruntowało w mieszkańcach wsi poczucie, iż każde zagrożenie kiedyś mija, a ostatnie półwiecze wytworzyło w nich przekonanie, że od rozwiązywania trudności są władze.”

Stanisław Moskal

o polskiej wsi.
Inne publikacje
Źródło: „Krakowskie Studia Małopolskie” https://czasopisma.marszalek.com.pl/images/pliki/ksm/03/ksm199909.pdf, nr 3/1999, s. 144.

„Co do przyszłości jestem raczej pesymistą, gdyż cywilizacja osiągnęła niebezpiecznie wysoki stopień złożoności, a tym samym dużą podatność na uszkodzenia. Tymczasem cieszę się pięknem świata i tym, że wprawdzie niewiele już mogę, ale w zamian jeszcze mniej muszę, a przecież mus wielgi pon, ale niemus jesce wiynksy.”

Stanisław Moskal

konkluzja wspomnień.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 467.

Cytaty o pięknie , O przyszłości

„Gdzie rośnie palma, tam może mieszkać człowiek. Palma daje pożywienie, paszę dla zwierząt, budulec, opał, materiał na sprzęty domowe, na plecionki, maty, koszyki. Sto palm pozwala dostatnio żyć jednej rodzinie.”

Stanisław Moskal

o palmach.
Inne publikacje
Źródło: „Przekrój” https://przekroj.pl/archiwum/artykuly/66736?f=autor:5386, nr 26/1975, s. 6.

O zwierzętach , O rodzinie

„W odróżnieniu od rozbójnictwa morskiego, tj. piractwa, korsarstwa, kaperstwa czy bukanierstwa, zbójectwo uprawiane jest zawsze na lądzie. W zależności od rzeźby terenu, w którym zjawisko występuje, mamy do czynienia ze zbójectwem równinnym (zbójectwem) bądź zbójectwem górskim (zbójnictwem). Osoby pochodzenia plebejskiego oddające się zbójectwu górskiemu nazywamy zbójnikami, a ich tryb życia i obyczaje – zbójnickimi. Zbójników i zbójnictwo dzielimy na: 1. karpackie i 2. pozakarpackie. W zbójnictwie karpackim wyróżniamy: 1.1. hajductwo (Karpaty Południowe), 1.2. opryszkowstwo, bieszczadnictwo (Karpaty Wschodnie) oraz 1.3. zbójnictwo właściwe – tatrzańskie i beskidzkie (beskidnictwo), uprawiane w Karpatach Zachodnich.”

Stanisław Moskal

o zbójnictwie.
Wstęp do imagineskopii (próba zarysu)
Źródło: rozdz. V Skąd się to wzięło, gdzie i kiedy, s. 117.

„Moc imagineskopu jest tym wyższa, im większe jest światło przeziernika. Jasne?”

Stanisław Moskal

Jasne. Pełne.
Wstęp do imagineskopii (próba zarysu)
Źródło: rozdz. IV Krótko ujęte sedno sprawy, s. 73.

O świetle

„Jak już stwierdziliśmy na wstępie, ludzkość od zarania swych, panie, dziejów, niezupełnie może świadomie, niemniej wytrwale i konsekwentnie, używa środków pobudzających wyobraźnię, co zresztą, jak dotąd, nie na wiele się zdało.”

Stanisław Moskal

Wstęp do imagineskopii (próba zarysu)
Źródło: rozdz. V Skąd się to wzięło, gdzie i kiedy, s. 91.

„Datowany na IV wiek naszej ery wynalazek chomąta dokonał się był w ten sposób, że owalny przedmiot ze sporym otworem pośrodku, zrobiony z materiałów powszechnie dostępnych a niezbyt ciężkich, takich jak skóra i włosie, umieszczano początkowo przed koniem, tak aby ten mógł przezeń spoglądać. Przypadek zrządził, że kiedyś spłoszone zwierzę zerwało postronki i zamiast, jak zwykle w takich razach, uciec gdzie pieprz rośnie, utkwiło całym swym korpusem w imagineskopie, a napierając nań bezmyślnie, mimowolnie nadal ciągnęło pojazd, w dodatku ze zdwojoną szybkością.”

Stanisław Moskal

o imagineskopie i chomącie.
Wstęp do imagineskopii (próba zarysu)
Źródło: rozdz. V Skąd się to wzięło, gdzie i kiedy, s. 111.

O zerwaniu , O wieku , O zwierzętach , Koń

„Tymczasem cieszę się pięknem świata i tym, że wprawdzie niewiele już mogę, ale w zamian jeszcze mniej muszę, a przecież mus wielgi pon, ale niemus jesce wiynksy.”

Stanisław Moskal

konkluzja wspomnień.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 467.

Cytaty o pięknie

„Mało tego: teraz jeszcze, w pięćdziesiąt kilka lat po maturze, my, żyjące nadal niedobitki naszej klasy, spotykamy się w każdy ostatni czwartek miesiąca w kawiarni u Zalipianek. Przychodzi zawsze parę osób a chociaż władze umysłowe niektórych nieco osłabły, jest ogromnie sympatycznie. Oczywiście wszyscy chcą się wygadać a mało kto słuchać: trafnie zauważył Erikson w swojej Tyranii chwili, że najbardziej deficytowym dobrem jest współcześnie uwaga innych. Zdarza się, że ktoś zdesperowany woła: dopuście mnie do głosu, bo zaraz zapomnę, co chciałem powiedzieć!”

Stanisław Moskal

wspomnienia ze szkoły.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 93.

„Mało jest rzeczy równie pięknych co łódź pod żaglami. Podobną lekkość i harmonię kształtów mają łemkowskie drewniane cerkiewki, ale poza nimi nie umiem znaleźć niczego co dorównywałoby żaglówkom elegancją sylwetki.”

Stanisław Moskal

wspomnienia z podróży.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 157.

„Kiedy zobaczyłem pierwszy raz pustynię, zrozumiałem, że przestrzeń – ogromna, nieogarniona przestrzeń – też jest żywiołem, tak jak woda, ogień i wiatr.”

Stanisław Moskal

wspomnienia z podróży.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 368.

O wodzie

„Jakość relacji międzyludzkich pozostaje odwrotnie proporcjonalna do gęstości zaludnienia.”

Stanisław Moskal

wspomnienia z podróży.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 207.

O relacjach

„Dlaczego tak jest, że to wszystko jest, a nie jest tak, że nie ma niczego? (…) Sądzę, że za tak cudownie precyzyjnym mechanizmem, jakim jest Wszechświat, stoi jakaś potężna inteligencja i zapewne mechanizm ten po coś istnieje, ale wszystko to tylko jeden Pan Bóg wie.”

Stanisław Moskal

o religii.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 269.

O inteligencji , O Bogu , O wszechświecie

„Ciekawe, że Niemców zawsze fascynowały szerokie rosyjskie przestrzenie – ciągnęło ich tam jak ćmę do lampy, a teraz mogą sobie tylko pośpiewać.”

Stanisław Moskal

wspomnienia z podróży.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 207.

„Bywając w Polsce mówiłem, choć mi nie wierzono: Słuchajcie, to prawdziwa przyjemność załatwiać coś w polskim urzędzie! Panienka mówi: kupi pan znaczek skarbowy w pokoju 56 na pierwszym piętrze i wyobraźcie sobie, na pierwszym piętrze rzeczywiście jest pokój 56 i rzeczywiście sprzedają w nim znaczki skarbowe!”

Stanisław Moskal

wspomnienia z podróży.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 398.

O przyjemności , O pokoju

„Algierczycy pod pewnymi względami przypominają Polaków: bezustannie wzajemnie skłóceni, jednoczą się, gdy zjawia się ktoś z zewnątrz. U obydwu narodów występuje też kompleks niższości wobec krajów, którym lepiej się powiodło. Wynika to z podobieństwa historii, a mianowicie z długiego okresu pozbawienia niepodległości. Natomiast, inaczej niż Polacy, Algierczycy są bardzo mili w powierzchownych kontaktach i wydają się przejawiać więcej wzajemnej empatii, niestety ich niesłowność i bałaganiarstwo są jeszcze większe niż polskie, a monstrualna biurokracja czyni życie koszmarem.”

Stanisław Moskal

wspomnienia z podróży.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 437.

O życiu , O historii

„Albowiem ustrojem niepodległej Algierii rychło stał się tak zwany socjalizm arabski.”

Stanisław Moskal

Dwa nieszczęścia naraz: nie dość, że socjalizm, to jeszcze arabski! Takiego marnotrawstwa ogromnych możliwości, wszelkiego dobra i ludzkiego czasu nie oglądałem nawet w Związku Radzieckim.
wspomnienia z podróży.
Niegdysiejsze śniegi, niegdysiejsze mgły
Źródło: s. 363.