Józef Maria Bocheński: Cytaty o wierze

„Według znanych praw psychologii, nikt nie może działać sprawnie i gorąco w zakresie, w którym nie ma jasnych pojęć i mocnych wyobrażeń. Jakże moglibyśmy żyć w pełni naszą religią, skoro ona składa się u nas z niezrozumiałych i nigdy nie przemyślanych formułek? Jakże może być religijnym życie człowieka, którego ogólne wykształcenie stoi na poziomie uniwersyteckim, a prawdy wiary tkwią ciągle na nizinach nauczania szkół normalnych? Kto nie czyni prawd wiary przedmiotem swoich rozważań, naraża się na to, że jego religia będzie oparta wyłącznie na uczuciu i kiedy przyjdzie nacisk myśli wrogiej wierze, złamie się nie mogąc stawić oporu.”

Józef Maria Bocheński

Kazania i przemówienia, Tom 1
Źródło: Myśl katolicka, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2000, s. 143.

O życiu , O wykształceniz , O wierze , O religii

„Marksizm-leninizm, jest prawdopodobnie najbogatszym zbiorem zabobonów, jaki kiedykolwiek utworzono. Jego wyznawcy są typową sektą z typowym guru. Ich poglądy, a mianowicie marksizm, zawierają między innymi tak zwany naukowy światopogląd, materializm dialektyczny, scjentyzm, historiozofię, ekonomizm, zabobonną teorię klas, wiarę w postęp, aby tylko te gusła wymienić.”

Józef Maria Bocheński

pod hasłem „marksizm”.
Sto zabobonów
Źródło: s. 77

O wierze

„Otóż moim zdaniem ten antysemityzm ma dwie różne przyczyny, albo jeśli ktoś woli, istnieją dwa rodzaje antysemityzmu i antysemitów. Jeden ma charakter ludowy, odruchowy i w gruncie rzeczy gospodarczy. Mechanizm powstania tego antysemityzmu znakomicie opisał w rzeczy o sprawie żydowskiej Karol Marks. Ten antysemityzm jest skutkiem utożsamiania Żydów z wyzyskiwaczem. W Polsce rzecz przedstawia się tak, że głównym wyzyskiwaczem chłopa był szlachcic polski, ale ten był zwykle chroniony przez feudalną ideologię (bunt Szeli jest wyjątkiem w tej dziedzinie). Nienawiść skupiała się więc na wyzyskiwaczu numer dwa, na karczmarzu Żydzie i to tym łatwiej, że był on człowiekiem pod wieloma względami obcym. To był jeden rodzaj antysemityzmu.
Ale w Polsce, jak i gdzie indziej, mieliśmy także inny rodzaj, intelektualny. Podczas gdy pierwszy typ był rozpowszechniony w ludzie, drugi był wytworem inteligencji i miał w niej najwięcej zwolenników. Tym antysemitom nie chodziło o sprawy gospodarcze, ale o kulturalne. Stwierdzali, że Żydzi byli przedstawicielami obcej wiary i kultury, i że jako tacy działali rozkładowo na naszą kulturę narodową, podkopywali wiarę, moralność, wierność ideałom narodowym i tak dalej. A że mieli ogromny wpływ na prasę i piśmiennictwo, stanowili poważne zagrożenie samego istnienia narodu polskiego. Dodajmy że w przytłaczającej większości nie utożsamiali się z Polską, w tych trudnych walkach pozostawali „neutralni.””

Józef Maria Bocheński

Jeśli chodzi o mnie odrzucam obie wersje antysemityzmu.
Wspomnienia
Źródło: s. 31, 32

O nienawiści , O ludziach , O wierze , O inteligencji

„Co jest więc przyczyną, że wierzymy? Inaczej mówiąc, co stanowi podstawę sądu wiary? Tą podstawą jest wola: człowiek wierzy dlatego, że chce wierzyć.”

Józef Maria Bocheński

Kazania i przemówienia, Tom 1
Źródło: O wierze, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2000, s. 108

O wierze , O woli

„To właśnie wiara jest jednym z największych skarbów, jakie człowiek posiada. Są wprawdzie tacy, którzy mówią, że się bez wiary obchodzą: ale pomyślcie tylko, jak dalece ich życie pozbawione jest sensu i jak okropnie smutne musi się stać z chwilą, gdy przyjdzie nieszczęście, cierpienie, choroba, poniewierka. Nie tylko to: tym ludziom, brakuje do czynu, do życia i do poświęcenia największej siły ludzkiej – wiary. Nie mamy czego im zazdrościć, przeciwnie, trzeba być ślepym, aby wiarę, którą dał nam Bóg, lekceważyć i nie bać się o jej utratę.”

Józef Maria Bocheński

Kazania i przemówienia, Tom 1
Źródło: Cnota wiary, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2000, s. 110.

O życiu , O Bogu , O nieszczęściu , O chorobach

„Największe trudności przeciw wierze pochodzą nie z rozumu, ale z namiętności. Wiadoma rzecz, że rozpustnik, choćby miał wiarę silną, utraci ją na pewno, jeśli będzie trwał w rozpuście. Zdarza się np., że gdy księża tracą wiarę, to w olbrzymiej większości nie dlatego, że mieli wątpliwości, ale z powodu grzesznego życia.”

Józef Maria Bocheński

Kazania i przemówienia, Tom 1
Źródło: O wierze, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2000, s. 110.

O wierze

„Dzisiaj marksizm-leninizm jest właśnie taki, jak powiedziałem: oparty o teksty klasyków: Engelsa, Lenina, nie zbudowany naukowo i ściśle dogmatyczny. Nie jest żadną nauką, ale całkiem po prostu pewnym rodzajem wiary.”

Józef Maria Bocheński

Marksizm-leninizm. Nauka czy wiara?
Źródło: s. 138

O wierze , O nauce

„Zarazem ta wiara jest pewna i bezkompromisowa. Sam Sienkiewicz charakteryzuje ją mówiąc, że człowiek owych czasów był człowiekiem „wiary niewzruszonej bez śladu i cienia zwątpienia” (21). W rzeczy samej nie znajdujemy w Trylogii śladu zwątpienia w prawdy wiary.”

Józef Maria Bocheński

o wierze „sienkiewiczowych rycerzy”; w nawiasie strona podanego cytatu.
Religia w Trylogii
Źródło: s. 13

O wierze

„Marksizm-leninizm jest zasadniczo teorią niespójną i sprzeczną z faktami. Nie jest też żadną nauką, jest wojującą wiarą, mającą do dyspozycji partię komunistyczną i jej organizację, potężne środki do praktycznej realizacji bezpośrednich celów.”

Józef Maria Bocheński

Marksizm-leninizm. Nauka czy wiara?
Źródło: s. 144

O wierze , O nauce