Jan Kochanowski cytaty

„Cieszy mię ten rym: Polak mądr po szkodzie:
lecz jeśli prawda i z tego nas zbodzie,
nową przypowieść Polak sobie kupi,
że i przed szkodą, i po szkodzie głupi.“

—  Jan Kochanowski, książka Pieśń V (inc. Wieczna sromota i nienagrodzona Szkoda)

Pieśni
Wariant: Cieszy mię ten rym: „Polak mądr po szkodzie”;
Lecz jeśli prawda i z tego nas zbodzie,
Nową przypowieść Polak sobie kupi,
Że i przed szkodą, i po szkodzie głupi.
Źródło: Księgi Wtóre. Pieśń V (Pieśń o spustoszeniu Podola)

„Ty nie miej za stracone,
co może być wrócone.“

—  Jan Kochanowski

Pieśni
Źródło: Księgi Wtóre. Pieśń IX (Nie porzucaj nadzieje... )

„A mnie ubóstwo dlatego wydaje się godnym pochwały, że nie grozi mu złodziej ani okrutny wróg.“

—  Jan Kochanowski

At mihi pauperitas vel ob hoc laudanda videtur, quod nec fur illi nec ferus hostis abest. (łac.)
Elegie
Źródło: Elegia III, 2

„Czego chcesz od nas, Panie, za Twe hojne dary?
Czego za dobrodziejstwa, którym nie masz miary?
Kościół Cię nie ogarnie, wszędy pełno Ciebie,
I w otchłaniach, i w morzu, na ziemi, na niebie.“

—  Jan Kochanowski

Pieśni
Źródło: Księgi Wtóre. Pieśń XXV (Czego chcesz od nas, Panie...)

„Wiatrem nadziane puknęły nadzieje.“

—  Jan Kochanowski

Pieśni
Źródło: Księgi Wtóre. Pieśń VIII

„Niewiasta wszystkiego złego świata jest przyczyną.“

—  Jan Kochanowski

„Powstań, Panie, a broń mię w mej niewinności;
Żaden mój nieprzyjaciel Twojej srogości
Nigdy wytrzymać nie mógł; biłeś je w gęby,
A oni w krwawym piasku zbierali zęby.“

—  Jan Kochanowski, książka Psałterz Dawidów

Psałterz Dawidów
Źródło: Psalm 3: Domine, quid multiciplicati sunt, qui tribulant me

„Dzięki przyjaźni staję się spokojniejszy, dzięki spokojowi bardziej przyjazny.“

—  Jan Kochanowski

„Miłość jest miodem, gdy do serca wnijdzie;
Miłość jest żółcią, gdy kochać przestaniem.“

—  Jan Kochanowski

„Łotrem ten, co z grzędy capnie kurę,
mistrzem kto zwędzi złota górę.“

—  Jan Kochanowski

„Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie!“

—  Jan Kochanowski, książka Fraszki

Fraszki
Źródło: Na lipę

„Próżno uciec, próżno się przed miłością schronić,
Bo jako lotny nie ma pieszego dogonić?“

—  Jan Kochanowski, książka Fraszki

Fraszki
Źródło: O miłości [w:] Fraszki, wyd.K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 20.

„Fraszki to wszytko, cokolwiek myślemy,
Fraszki to wszytko, cokolwiek czyniemy;
Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy,
Próżno tu człowiek ma co mieć na pieczy.“

—  Jan Kochanowski, książka Fraszki

Fraszki
Źródło: O żywocie ludzkim [w:] Fraszki, wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s.5.

„O boże na wielkiem niebie!
Drogo to, widzę, u ciebie,
Dać młodość i baczenie zaraz; jedno płacić
Drugiem trzeba; to dobre, a tego żal stracić.“

—  Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich

Odprawa posłów greckich
Źródło: Odprawa posłów greckich, wyd. Księgarnia polska A. D. Bartoszewicza i M. Biernackiego, Lwów 1882, s.9.

„Kto tak mądry, że zgadnie,
Co mu jutro przypadnie?“

—  Jan Kochanowski

Pieśni
Źródło: Księgi Pierwsze. Pieśń IX

„Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim,
Moja droga Orszulko, tym zniknienim swoim!
Pełno nas, a jakoby nikogo nie było:
Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło.“

—  Jan Kochanowski, książka Treny

Treny
Źródło: Tren VIII

„O nierządne królewstwo i zginienia bliskie!
Gdzie ani prawa ważą, ani sprawiedliwość
Ma miejsca, ale wszytko złotem kupić trzeba.“

—  Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich

Odprawa posłów greckich
Źródło: Odprawa posłów greckich, wyd. Księgarnia polska A.D. Bartoszewicza i M. Biernackiego, Lwów 1882, s. 21.

„Przeto chciejmy wziąć przed się myśli godne siebie,
Myśli ważne na ziemi, myśli ważne w niebie;
Służmy poczciwej sławie, a jako kto może,
Niech ku pożytku dobra spólnego pomoże.“

—  Jan Kochanowski

Pieśni
Źródło: Księgi Wtóre. Pieśń XIX

„Szedłem spać trzeźwo, a wstanę pijany.“

—  Jan Kochanowski, książka Fraszki

Fraszki
Źródło: O doktorze Hiszpanie [w:] Fraszki, wyd.K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 16.