„Pozostając w ojczystym kraju, a w licznych wypadkach była to świadoma decyzja. Żydzi – zarówno Żydzi-Żydzi, jak Polacy żydowskiego pochodzenia, wiązali ten wybór z nadzieją, iż nareszcie spełni się marzenie o Polsce, w której mniejszości narodowe rzeczywiście cieszyć się będą równymi prawami, i o polskości otwartej dla tych, którzy do niej przychodzą. (…) Egzystencjalne znaczenie tej nadziei było tak potężne, że zaślepiało. Ci, którzy chcieli uwierzyć, że siłą ustanowiona władza dokona pożądanego przeobrażenia kształtu polskości, zamykali oczy na gwałt, jaki się dokonywał, lub minimalizowali jego rozmiary i znaczenie. Nadzieja, spleciona z pamięcią przeszłości – i tej dawniejszej, sprzed wojny, i tej bliższej, z czasu Zagłady – spychała na drugi plan opory ideologiczne i polityczne. Tworzył się korzystny klimat dla przyjmowania haseł głoszonych przez obóz rządzący, zaczęła funkcjonować makieta reakcji, kojarząca sprzeciw wobec komunistycznej władzy z prawicą, nacjonalizmem, antysemityzmem.”

Tematy

wojna , nadzieja , decyzja , siła , czas , przeszłość , prawo , kraj , znaczenie , wybór , klimat , wypadek , reakcja , plan , oko , funkcjonować , otwarcie , obóz , równy , opór , wiązanie , mniejszość , pochodzenie , bliski , przyjmowanie , rządzący , nacjonalizm , zamykać , tworzyć , spełnić , prawica , władza , gwałt , hasło , sprzeciw , drugi , przeobrażenie , marzenie