„Fonetyczna i morfologiczna struktura polskich dialektów Górnego Śląska jest bez wątpienia polska – z częściowo archaicznymi cechami. To było i zawsze jest rzeczowo uzasadnione ujęcie slawistycznych badań językoznawczych. System deklinacyjny i koniugacyjny jest bez zarzutu słowiański w polskiej odmianie. Aspekt czasownikowy, jedna z cech językowych różniących zasadniczo język słowiański od niemieckiego, pozostał do dzisiaj nienaruszony. (…) Polskie dialekty Górnego Śląska wykazują zwykłą dla dialektów właściwą charakterystykę. Elementy archaiczne znajdują się obok dialektowych nowości. Poza tym polskie gwary Górnego Śląska odznaczają się licznymi zapożyczeniami ze słownictwa niemieckiego, zjawisko, które również w sensie dobrze pomyślanych uczuć patriotycznych stało się powodem, by mówić o rozwodnionym języku polskim. Rzeczowo bezzasadnym było natomiast określać polski język górnośląski jako język, który ulega rozkładowi i rozwija się od słowiańskiego ku niemieckiemu. Tę nienaukową wypowiedć możemy całkowicie pominąć. W dyskusjach naukowych nigdy nie odgrywała jakiejkolwiek roli. Są to więc dialekty polskie, które z powodu długiego, bo od lat trzydziestych XIV wieku, odosobnienia Śląska od Polski w następstwie historycznych rzeczywistości przejęły wiele ze słownictwa niemieckiego integrując to jednak w swój słowiańsko-polski system językowy. To słownictwo niemieckie, które podczas długiego odosobnienia Śląska od państwa polskiego w czasach czeskich, austriackich i pruskich zostało przejęte do dialektów górnośląskich, wzbogaciło się szczególnie w ostatnich dziesięcioleciach XIX wieku mnogością nowoczesnych pojęć technicznych i administracyjnych z języka niemieckiego. Fonetycznie i morfologicznie zostało jednak zintegrowane i nie zdołało ono polskiej struktury tych dialektów zasadniczo zmienić lub wręcz rozkruszyć (…). Podobne zjawiska spotykamy w najrozmaitszych okolicach europejskiego obszaru językowego. Jednym z najbardziej zwracających na siebie uwagę przykładów ukazać można język rumuński, który mimo bogatych leksykalnych zapożyczeń słowiańskich zachował swój romański charakter językowy; bo jego struktura gramatyczna pozostała w swoich wschodnioromańskich właściwościach. Nie ma trudności dowieść polskiego charakteru dialektów górnośląskich, co zresztą w badaniach naukowych dialektologicznych nigdy nie było poddawane w wątpliwość.”

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 5 czerwca 2021. Historia

Podobne cytaty

„Przez siedem i pół roku spędzonych na Śląsku nigdy nie słyszałem tam języka niemieckiego. Tylko śląską gwarę, czyli jeden z polskich dialektów. W tym języku mówili do dzieci rodzice.”

Źródło: Elżbieta Dziwisz, Psychologiczna sylwetka językoznawcy, „Alma Mater” nr 144–149, czerwiec-wrzesień 2012, s. 49.

David Lloyd George Fotografia
Jerzy Gorzelik Fotografia
Ľudovít Štúr Fotografia

„Jak naród słowiański jest bardziej niż inne narody rozgałęziony, to i język słowiański ma wiele dialektów i może bezpiecznie dla swojego bezkresnego bogactwa, dla złożoności i różnorodności nazywać się językiem języków.”

Ľudovít Štúr (1815–1856) słowacki przywódca narodowy, językoznawca

Ako národ Slovanskí je nad inšje národi kmenovití, tak aj reč Slovanská je hlavňe narečná a muože sa bezpečňe pre svoju ňekoňečnú bohatosť, pre svoju rozvitosť a rozmaňitosť nazvať rečou reči. (słowac.)

„Ślązacy są Polakami, ich mową jest język polski. A dziś zaprzeczają temu niedokształceni, choć trafniejsze byłoby określenie bałamutni członkowie RAŚ. Zamiast tego bredzą o narodzie śląskim i języku śląskim.”

o Ślązakach.
Źródło: Leszek Frelich, Prof. Marek bajdurzy o Śląsku, wyborcza.pl, 8 kwietnia 2012 http://wyborcza.pl/1,75478,11501492,Prof__Marek_bajdurzy_o_Slasku.html

Robert Winnicki Fotografia

„Nie chcemy w Polsce żadnego multikulturalizmu. Nie ma naszej zgody na muzułmańskich emigrantów w Polsce. Polska ma pozostać krajem słowiańskim i chrześcijańskim.”

Robert Winnicki (1985) Polski polityk, działacz społeczny, poseł na Sejm RP VIII i IX kadencji

Źródło: I kongres narodowców: „Tworzymy armię, która przywróci porządek” http://wyborcza.pl/1,76842,14062454,I_kongres_narodowcow___Tworzymy_armie__ktora_przywroci.html, wyborcza.pl, 8 czerwca 2013.

Jerzy Gorzelik Fotografia

„Na Górnym Śląsku młodzież nie uczy się o dorobku naszego regionu, poznaje za to panteon wielkich Polaków! To właśnie przez ten strach z taką determinacją dąży się do tego, by w murach Muzeum Śląskiego pokazywać jedynie słuszny pogląd na historię Górnego Śląska”

Źródło: Gorzelik podbija stawkę i gra o autonomię wszystkich regionów kraju. A media ochoczo mu przyklaskują, rozdmuchując marsz RAŚ do granic możliwości, wpolityce.pl, 14 lipca 2013 http://wpolityce.pl/artykuly/57931-gorzelik-podbija-stawke-i-gra-o-autonomie-wszystkich-regionow-kraju-a-media-ochoczo-mu-przyklaskuja-rozdmuchujac-marsz-ras-do-granic-możliwości

Wojciech Korfanty Fotografia

„Gdy tak walczyłem o przyłączenie b. zaboru pruskiego do niepodległej Polski, ci, którzy mnie dziś usiłują zdeptać i zmarnować moralnie i materialnie, przybywali do Berlina zapewniać rząd niemiecki, że wyrzekają się Górnego Śląska, Poznańskiego i Pomorza. A inni w pisemkach wydawanych w Szwajcarii denuncjowali mnie i innych Polaków u rządu niemieckiego, że służę entencie.”

Wojciech Korfanty (1873–1939) polityk polski, działacz narodowy na Górnym Śląsku

Komentarz: ludzie z obozu sanacyjnego, którzy atakowali Wojciecha Korfantego w 1927 roku, w czasie I wojny światowej byli zwolennikami Aktu 5 listopada i ścisłej współpracy z Niemcami.
Źródło: Odezwa do ludu śląskiego, 1927 https://pl.wikisource.org/wiki/Odezwa_do_ludu_śląskiego.

Pokrewne tematy