Władysław Czapliński:
1
Cytat
0
Polubień
Władysław Eugeniusz Czapliński – polski historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego.
Był synem Józefa i Janiny z domu Kalisz. Ukończył II gimnazjum w Tarnowie , studiował historię i historię literatury na Uniwersytecie Jagiellońskim , m.in. pod kierunkiem Ignacego Chrzanowskiego i Wacława Sobieskiego. Pod opieką Władysława Konopczyńskiego przygotował pracę doktorską Opozycja wielkopolska po krwawym potopie , którą obronił na UJ w 1927. Po studiach pracował jako nauczyciel historii w II gimnazjum w Tarnowie ; przez kilka kolejnych lat prowadził badania archiwalne w Berlinie, Wiedniu i Paryżu, odwiedzał również w celach naukowych kraje skandynawskie. Od 1931 był profesorem kilku gimnazjów krakowskich , a od 1937 – profesorem historii w Państwowym Pedagogium w Krakowie. W czasie okupacji hitlerowskiej uczestniczył w tajnym nauczaniu na poziomie gimnazjalnym i akademickim, pracując oficjalnie jako urzędnik w przedsiębiorstwie Solvay.
W pierwszych latach po wojnie powrócił do pracy nauczyciela gimnazjalnego w Krakowie, wykładał także na UJ stosunki polsko-niemieckie w XX wieku oraz zagadnienie sprawy polskiej w latach I wojny światowej; w 1946 przeniósł się do Wrocławia, gdzie został profesorem nadzwyczajnym na Uniwersytecie. Kierował Katedrą Historii Nowożytnej , Katedrą Historii Powszechnej , Katedrą Historii Polski i Powszechnej XVI-XVIII Wieku , od 1956 był profesorem zwyczajnym. Wykładał nowożytną historię Danii i Szwecji, stosunki polsko-skandynawskie w XVII wieku, dzieje parlamentaryzmu polskiego XVI-XVII wieku. Przeszedł na emeryturę w 1975.
W 1950 został członkiem-korespondentem PAU. Należał ponadto do Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego , Międzynarodowej Komisji do Historii Mórz Północnych Europy , Królewskiej Akademii Nauk w Kopenhadze, Towarzystwa Naukowego w Toruniu. W 1978 Uniwersytet Gdański nadał mu doktorat honoris causa; otrzymał nagrodę naukową miasta Wrocławia , Złotą Odznakę Uniwersytetu Wrocławskiego , Medal PAN im. Mikołaja Kopernika . Z okazji jubileuszów 60- i 70-lecia urodzin dedykowano mu tomy studiów O naprawę Rzeczypospolitej XVII-XVIII wieku i O Rzeczypospolitej szlacheckiej XVI-XVII w. .
Był pionierem szerokich badań polskich nad historią Danii. Analizował rolę magnaterii i szlachty w czasie wojen polsko-szwedzkich w XVII wieku. Wiele uwagi poświęcił czasom Władysława IV: rozbudowie floty polskiej, działalności Senatu, przyczynom wybuchu powstania Chmielnickiego. Zajmował się stosunkami Polski ze Śląskiem w pierwszych latach wojny trzydziestoletniej. Zainicjował serię dużych monografii historycznych państw i narodów. Przygotował do wydania m.in. Akta do dziejów Polski na morzu , Pamiętnik Jerzego Ossolińskiego , Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska .
Ogłosił łącznie ponad 350 prac, m.in.:
Polacy z Czarnieckim w Danii, 1658-59
Władysław IV wobec wojny 30-letniej
Pierwszy pobyt Jerzego Lubomirskiego na Śląsku
Polska a Prusy i Brandenburgia za Władysława IV
Wpływ reformacji i kontrreformacji na stosunki narodowościowe na Śląsku
Polska a Bałtyk w latach 1632-1648
Ruchy ludowe w 1651 roku
Dwa sejmy w roku 1652 roku
Ideologie polityczne „Satyr” Krzysztofa Opalińskiego
Na dworze króla Władysława IV
Historia Danii
Władysław IV i jego czasy
Życie codzienne magnaterii polskiej w XVII wieku
Historia Niemiec
Synem Władysława Czaplińskiego jest profesor Marek Czapliński.
== Przypisy ==
