Waldemar Chrostowski: Inny

„Jeżeli ktoś drze albo chce podrzeć Pismo Święte, a ktoś inny depcze przysięgę składaną w imieniu Boga, nie wolno nam udawać, że nie dzieje się nic złego i nagannego. Nawet w PRL takie zachowania, jeśli do nich dochodziło, spotykały się z ostracyzmem i powszechnym potępieniem.”

Waldemar Chrostowski

Źródło: Antyewangelizacja w natarciu, „Nasz Dziennik” nr 217 (4148), 17–18 września 2011

O Bogu , O zachowaniu

„Polska – dla Żydów – to kraj szczególny. Z jednej strony wspólnota naszych losów trwała na tej ziemi prawie 1000 lat. W Polsce znajdowały się wspaniałe, promieniujące na cały świat żydowskie akademie i synagogi. Żydzi tworzyli tutaj wielkie dzieła swojej architektury i sztuki, ukształtowali własny żydowski język (jidisz) i bogatą literaturę. Polska jest ojczyzną żydowskiej mistyki i chasydyzmu. Do dziś Żydzi dobrze pamiętają smak chleba i szum polskich sosen, ale towarzyszy temu poczucie, że nigdy tu nie wrócą. Oni tę ziemię kochali, czuli się tu u siebie. Wielokrotnie spotykałem się ze stwierdzeniem, że o ile Izrael jest dla nich Ojcem, o tyle Polska – Matką. Nic więc dziwnego, że traktują nasz kraj inaczej niż jakikolwiek inny kraj na świecie.”

Waldemar Chrostowski

Rozmowy o dialogu
Źródło: s. 51.

O losie , O świecie , O literaturze , O matce

„Dialog polega na tym, by spróbować spojrzeć na innego człowieka tak, jak on patrzy na siebie. Mimo że mamy wciąż do czynienia z niechęcią i nieporozumieniami, trzeba powiedzieć, że przez ostatnie 25 lat, od II Soboru Watykańskiego, teologowie chrześcijańscy powiedzieli o judaizmie więcej pozytywnych rzeczy niż w ciągu 1900 lat. Jeżeli mimo to pojawiają się jakieś uprzedzenia, oskarżenia i urazy, to jasne staje się, że wynikają one z bolesnych obciążeń przeszłości. Myślę, że w tej chwili Kościół katolicki w Polsce robi bardzo wiele, by katolicy polscy nie mogli usprawiedliwiać swojej niechęci wobec Żydów powodami religijnymi.”

Waldemar Chrostowski

Rozmowy o dialogu
Źródło: s. 37.

O myślach , O przeszłości , O myśleniu

„Chrześcijańska misja wobec innych – a więc i wobec Żydów – nie polega na nawracaniu, lecz na wiarygodnym świadectwie chrześcijańskiego życia. Jest to bardziej wymowne i przyniesie większe sukcesy. Ale jest też znacznie trudniejsze. Musimy bowiem wymagać od siebie samych zdecydowanie większej wierności Ewangelii.”

Waldemar Chrostowski

Rozmowy o dialogu
Źródło: s. 267.

O sukcesie

„Wciąż na nowo Kościół podejmuje zmaganie się z duchem tego świata, co nie jest niczym innym jak zmaganiem się o duszę tego świata. Jeśli bowiem z jednej strony jest w nim obecna Ewangelia i ewangelizacja, to z drugiej jest w nim także obecna potężna antyewangelizacja, która ma też swoje środki i swoje programy i z całą determinacją przeciwstawia się Ewangelii i ewangelizacji.”

Waldemar Chrostowski

Źródło: Antyewangelizacja w natarciu, „Nasz Dziennik” nr 217 (4148), 17–18 września 2011

O duszy

„(…) w Polsce mieszka zaledwie 5–15 tys. Żydów (obliczenia są różne). Spotkać Żyda i być jego sąsiadem na co dzień jest dzisiaj rzadkością. Jeżeli go zatem spotykamy, to jest to ktoś dotknięty cierpieniami zagłady, samotności i opuszczenia. A przecież, mimo wszystko, pozostał z nami, utożsamiając się z historią i przyszłością naszej ojczyzny, chociaż wielu innych Żydów wyjechało i wybrało życie w lepszych warunkach. Ci, którzy pozostali, okazali się solidarni z naszym losem. Czyż jedyną odpowiedzią z naszej strony nie powinna być solidarność z nimi?”

Waldemar Chrostowski

Rozmowy o dialogu
Źródło: s. 69.

O życiu , O losie , O historii , O samotności

„Żydzi bardzo przyzwyczajeni są do haggad, czyli specyficznego – czasami nie dbającego o fakty, a nawet je przeinaczającego – opowiadania o przeszłości, opowiadania, które wyraża bardziej to, co oni myślą o świecie, niż to, co się wydarzyło naprawdę. (…) Rabin [Byron] Sherwin rzetelnie opisał to zjawisko (…) Zdarza się, że „haggada Holocaustu” przybiera ogromne rozmiary i odkrywa ogromne pokłady niechęci wobec wszystkich innych, szczególnie katolików i Polaków. Przykładem może być powieść ocalałego z Treblinki Martina Graya zatytułowana Wszystkim, których kochałem, uchodząca przez długi czas za „tekst kanoniczny”. Stała się światowym bestsellerem, przeczytało ją ponad 30 mln ludzi, zrealizowano na jej motywach serial fabularny. Potem okazało się, że powieść jest apokryfem, gdyż Gray nigdy w Treblince nie był. Jako dokument traktowano również powieść Jerzego Kosińskiego Malowany ptak, w której w bardzo negatywnym świetle – jako antysemitów i degeneratów – przedstawił polskich chłopów, którzy mieli się nad nim znęcać i dręczyć go. Po wielu latach okazało się, że to właśnie owi opisani przez Kosińskiego chłopi uratowali jego i jego rodzinę, ryzykując własną głową, gdyż za ukrywanie Żydów groziła im oraz ich rodzinom kara śmierci. Przykładów takich i podobnych opowieści, które nie były opisem faktów, lecz zmyśleniem odzwierciedlającym określoną świadomość, można przytoczyć więcej.”

Waldemar Chrostowski

Kościół, Żydzi, Polska
Źródło: s. 435–436.

O śmierci , O ludziach , O rodzinie , O karze

„Nigdy nie przyzwyczaiłem się do widoku krzyża. Przez długi czas myślałem, że wyjątkowość śmierci Jezusa polega na tym, iż został On ukrzyżowany, natomiast reszta ludzi umiera w innych okolicznościach. Jednak mając dziesięć czy jedenaście lat, przeżyłem kryzys: przeczytałem książkę o powstaniu Spartakusa i dowiedziałem się, że Rzymianie ukrzyżowali tysiące pokonanych niewolników. Wtedy przyszło olśnienie: nie o śmierć tu chodzi, lecz o to, co sprowokowała – o zmartwychwstanie!”

Waldemar Chrostowski

Głosy Ziemi Świętej
Źródło: s. 8.

O śmierci , O ludziach , O myślach , O czasie

„To, czego dopuścił się Adam Darski, nasuwa najgorsze i najbardziej mroczne skojarzenia. Chodzi o publiczne bluźnierstwo, którego apogeum stanowiło podarcie Pisma Świętego i rzucenie jego szczątków zebranej gawiedzi z okrzykiem: „Żryjcie to g…”. Gdybym nie wiedział, że wydarzyło się to w jakimś podrzędnym gdańskim klubie, myślałbym, że chodzi o pogardliwy okrzyk esesmana albo kagebisty wobec bezbronnych i upokorzonych ofiar. Tak zachowywali się oprawcy w Auschwitz i innych obozach śmierci oraz wrogowie Boga i Jego wyznawców w komunistycznych łagrach i katowniach. Tak odbierano godność i pozbawiano nadziei, że życie człowieka ma sens i cel. Kilka tygodni temu oglądałem kościół w Sewastopolu, w którym pod ołtarzem komuniści umieścili miejski szalet.”

Waldemar Chrostowski

Źródło: Antyewangelizacja w natarciu, „Nasz Dziennik” nr 217 (4148), 17–18 września 2011

O życiu , O śmierci , O Bogu , O myślach