Kazimierz Kaszewski cytaty

Kazimierz Jan Kaszewski , polski krytyk literacki i teatralny, tłumacz, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Był synem Jana Nepomucena i Teofili z Iwańskich. Uczęszczał do gimnazjum gubernialnego w Warszawie , następnie na kursy przygotowawcze dla nauczycieli szkół rządowych w Warszawie . Przez wiele lat pracował jako urzędnik w administracji szkolnej; był m.in. sekretarzem Instytutu Panien w Puławach , sekretarzem Akademii Medyko-Chirurgicznej w Warszawie , sekretarzem zarządzającym Szkoły Głównej Warszawskiej , a także sekretarzem Rady Nadzorczej przy Towarzystwie Kredytowym Miejskim w Warszawie . W 1848 uczestniczył w powstaniu wielkopolskim i wojnie węgierskiej. W latach 1861-1862 wykładał logikę i psychologię na kursach przygotowawczych Szkoły Głównej Warszawskiej, przez krótki czas był nauczycielem w majątku rodu Jundziłłów w Iwacewiczach.

Był uznanym krytykiem literackim i teatralnym. Współpracował z „Tygodnikiem Ilustrowanym”, „Kłosami”, „Biblioteką Warszawską”, od 1865 redagował „Tygodnik Romansów i Powieści”. W 1873 został wybrany na członka zagranicznego Akademii Umiejętności w Krakowie, ale miejsca w akademii nie otrzymał wobec sprzeciwu władz austriackich; należał natomiast od 1908 do Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Był również członkiem honorowym Warszawskiej Kasy Literackiej.

Prowadził badania porównawcze nad estetyką i filozofią w utworach takich autorów, jak Seneka Młodszy, Lukrecjusz, Pierre Abelard, Baruch Spinoza, Wolter, Hippolyte Taine, August Comte. Krytykował część założeń metodologicznych pozytywizmu, bronił zarazem pozytywistów przed zarzutami o ateizm, materializm i fatalizm. Był sceptycznie nastawiony do literatury młodopolskiej. Uznawał, że rolą krytyki jest uchwycenie piękna utworu, z uwzględnieniem ducha czasu, warunków społecznych i politycznych oraz kultury, a za jedyną metodę naukową do badania zagadnień sztuki przyjmował metodę psychologiczną. Dokonał analizy głównych podręczników z historii literatury polskiej II połowy XIX wieku. Przygotował do wydania Wypisy z autorów starożytnych .

Jako tłumacz ogłosił m.in. Tragedie Sofoklesa , Tragedie Ajschylosa , Bukoliki Teokryta , Dni i prace i Teogonię Hezjoda, liryki Anakreonta , drobne utwory autorów francuskich i niemieckich . Jego tłumaczenia wysoko cenił Piotr Chmielowski, wskazując na wierność przekładu i zachowanie ducha języka autorów; w późniejszym czasie tłumaczenia te spotykały się z mniejszą przychylnością.

Ogłosił komedię On będzie moim , a także wiele prac naukowych z literatury, hellenistyki i pedagogiki, m.in.:

Nauka logiki i jej korzyści

Jan Amos Komeński

Życie i pisma Salomona Majmona

Pozytywizm, jego metoda i następstwa

Kształcenie kobiet w Stanach Zjednoczonych Ameryki

Krytyka literacka i jej trudności

Luiz Camoens i jego dzieło

Powieści ludowe Kraszewskiego

Historia literatury greckiej

Klasycyzm w szkołach

Istota i zadanie powieści

Gimnazjum

Powołanie do badań oświaty polskiej

Szacunek dla dziecka

Źródła:

Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 2: K-O , Ossolineum, Wrocław 1984