Cytaty z książki
Blaszany bębenek

Günter Grass Tytuł oryginalny Die Blechtrommel (Niemiecki, 1959)

Blaszany bębenek – powieść Güntera Grassa wydana w 1959 roku, pierwsza część tzw. „Trylogii gdańskiej”. Książka weszła do kanonu niemieckiej literatury powojennej. W 1979 roku powstała ekranizacja w reżyserii Volkera Schlöndorffa, która zdobyła Oscara na najlepszy film nieanglojęzyczny.

Günter Grass Fotografia

„Podobno opór można nawet uwewnętrznić, nazywa się to wtedy: emigracja wewnętrzna.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Postać: Oskar
Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Nasz wiek zostanie kiedyś nazwany wiekiem bez łez, choć tyle wszędzie cierpień.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Tylko ten co się bawi, niszczy swawolnie. Ja nie bawiłem się nigdy, pracowałem na moim bębenku, a jeśli chodzi o mój głos, to był on najpierw narzędziem samoobrony.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Czymże jest czas i czym jesteśmy my (…), jeśli nie swoimi dziełami”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Postać: Bebra
Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Przekonanie Jana, że tym razem będzie musiał pojechać do Francji, aby wykurować zapadniętą klatkę piersiową w zasobnym w żelazo i ołów powietrzu tego kraju.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Cóż na tym świecie, jakaż powieść mogłaby dorównać epickiej rozległości albumu z fotografiami?”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Główne Miasto, Stare Miasto, Korzenne Miasto, Stare Przedmieście, Młode Miasto, Nowe Miasto i Dolne Miasto, budowane łącznie ponad siedemset lat, spłonęły w trzy dni. Nie był to pierwszy pożar Gdańska. Pomorzanie, Brandenburczycy, Krzyżacy, Polacy, Szwedzi i znów Szwedzi, Francuzi, Prusacy i Rosjanie, także Sasi już przedtem, tworząc historię, co parę dziesiątków lat uznawali, że trzeba to miasto spalić – a teraz Rosjanie, Polacy, Niemcy i Anglicy wspólnie wypalali po raz setny cegły gotyckich budowli, nie uzyskując w ten sposób sucharów. Płonęła Straganiarska, Długa, Szeroka, Tkacka i Wełniarska, płonęła Ogarna, Tobiasza, Podwale Staromiejskie, Podwale Przedmiejskie, płonęły Wały i Długie Pobrzeże. Żuraw był z drzewa i płonął szczególnie pięknie. Na ulicy Spodniarzy ogień kazał sobie wziąć miarę na wiele par uderzająco jaskrawych spodni. Kościół Najświętszej Marii Panny płonął od środka i przez ostrołukowe okna ukazywał uroczyste oświetlenie. Pozostałe, nie ewakuowane jeszcze dzwony Świętej Katarzyny, Świętego Jana, Świętej Brygidy, Barbary, Elżbiety, Piotra i Pawła, Świętej Trójcy i Bożego Ciała stapiały się w dzwonnicach i skapywały bez szmeru. W Wielkim Młynie mielono czerwoną pszenicę. Na Rzeźnickiej pachniało przypaloną niedzielną pieczenią. W Teatrze Miejskim dawano prapremierę „Snów podpalacza” dwuznacznej jednoaktówki. Na ratuszu Głównego Miasta postanowiono podwyższyć po pożarze, z ważnością wstecz, pensje strażaków. Ulica Świętego Ducha płonęła w imię Świętego Ducha, Radośnie płonął klasztor franciszkanów w imię Świętego Franciszka, który przecież kochał i opiewał ogień. Ulica Mariacka płonęła równocześnie w imię Ojca i Syna. Że spłonął Targ Drzewny, Targ Węglowy, Targ Sienny, to samo przez się zrozumiałe. Na Chlebnickiej chlebki już nie wyszły z pieca. Na Stągiewnej kipiało w stągwiach. Tylko budynek Zachodniopruskiego Towarzystwa Ubezpieczeń od Ognia z czysto symbolicznych względów nie chciał spłonąć.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Szczęście może też być namiastką, kto wie, czy szczęście nie przychodzi jedynie w postaci namiastki, szczęście jest zawsze namiastką szczęścia, osadem szczęścia: marmurowe szczęście, piaskowcowe szczęście, piaskowiec znad Łaby, …piaskowiec znad Menu, mój piaskowiec, twój piaskowiec, nasz piaskowiec, szczęście z Kirchhelm, szczęście z Grenzheim. Twarde szczęście: granit. Chmurnie kruche szczęście: alabaster. Widia szczęśliwie wdziera się w diabaz. Dolomit: zielone szczęście. Łagodne szczęście: tuf. Wystygłe szczęście z gór Eifel. Kolorowe szczęście znad Lahn. Porowate szczęście: bazalt. Szczęście wybuchało jak wulkan, osiadało pyłem i trzeszczało mi w zębach”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Postać: Oskar
Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Kiedy pragnie się cudu, trzeba umieć czekać.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Postać: Oskar
Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Löbsack był dowcipny, cały swój dowcip czerpał z garbu, mówił o nim bez żenady, bo takie chwyty zawsze ludziom się podobają. Prędzej on pozbędzie się garbu, twierdził Löbsack, niż zwycięży komuna. Można było przewidzieć, że garbu się nie pozbędzie, że garb jak był, tak pozostanie, garb miał zatem rację, a z nim partia – z czego można wyciągnąć wniosek, że garb stanowi idealną podstawę idei.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Löbsack hatte Witz, zog all seinen Witz aus dem Buckel, nannte seinen Buckel beim Namen, denn so etwas gefällt den Leuten immer. Eher werde er seinen Buckel verlieren, behauptete Löbsack, als daß die Kommune hochkomme. Es war vorauszusehen, daß er den Buckel nicht verlor, daß an dem Buckel nicht zu rütteln war, folglich behielt der Buckel recht, mit ihm die Partei – woraus man schließen kann, daß ein Buckel die ideale Grundlage einer Idee bildet. (niem.)
Blaszany bębenek
Źródło: tłum. Sławomir Błaut, wyd. Mediasat Poland, Kraków 2004, s. 109.

Günter Grass Fotografia

„Bez strachu nie ma ucieczki!”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Polska jeszcze nie zginęła, potem niemal zginęła, a wreszcie, po słynnych osiemnastu dniach, zginęła, choć niebawem okazało się, że wciąż jeszcze nie zginęła, jak i dzisiaj, na przekór śląskim i wschodniopruskim ziomkostwom, Polska jeszcze nie zginęła.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Polen noch nicht verloren, dann bald verloren und schließlich, nach den berühmten achtzehn Tagen, war Polen verloren, wenn sich auch bald darauf herausstellte, daß Polen immer noch nicht verloren war, wie ja auch heute, schlesischen und ostpreußischen Landsmannschaften zum Trotz, Polen noch nicht verloren ist. (niem.)
Blaszany bębenek
Źródło: tłum. Sławomir Błaut, wyd. Mediasat Poland, Kraków 2004, s. 237.

Günter Grass Fotografia

„Także złe książki są książkami i dlatego są święte.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek
Źródło: tłum. Sławomir Błaut, wyd. Mediasat Poland, Kraków 2004, s. 82.

Günter Grass Fotografia

„Wydaje się, że jego palce są samodzielne, że należą do innego, bardziej udanego ciała.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Z jednej strony nie chcę sobie niczego odmówić, z drugiej zaś bez wszystkiego mogę się obejść.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Prawdziwy smutek już sam w sobie jest bezprzedmiotowy, (…) i właśnie swoją bez mała figlarną bezprzedmiotowością dowodził niczym niezmąconej siły.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Pogrzeby przypominają zawsze o innych pogrzebach.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek
Źródło: tłum. Sławomir Błaut, wyd. Mediasat Poland, Kraków 2004, s. 521.

Günter Grass Fotografia

„Miłość nie zna pór dnia, a nadzieja nie ma końca, a wiara nie zna granic, tylko wiedza i niewiedza skrępowane są czasem i granicami i najczęściej kończą się przedwcześnie.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Postać: Oskar
Blaszany bębenek
Wariant: Miłość nie zna pór dnia, a nadzieja nie ma końca, a wiara nie zna granic, tylko wiedza i niewiedza skrępowane są czasem i granicami i najczęściej kończą się przedwcześnie.

Günter Grass Fotografia

„Nic nie jest skończone, wszystko powraca, wina, skrucha i znów wina”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Postać: Raskolnikow
Blaszany bębenek

Günter Grass Fotografia

„Kto wątpi, ten wierzy, kto nie wierzy, wierzy najdłużej.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Postać: Oskar
Blaszany bębenek