„Jak naród słowiański jest bardziej niż inne narody rozgałęziony, to i język słowiański ma wiele dialektów i może bezpiecznie dla swojego bezkresnego bogactwa, dla złożoności i różnorodności nazywać się językiem języków.”

—  Ľudovít Štúr

Ako národ Slovanskí je nad inšje národi kmenovití, tak aj reč Slovanská je hlavňe narečná a muože sa bezpečňe pre svoju ňekoňečnú bohatosť, pre svoju rozvitosť a rozmaňitosť nazvať rečou reči. (słowac.)

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 21 maja 2020. Historia
Tematy
bogactwo , język , różnorodność , naród , wiele , bezpieczny , złożoność
Ľudovít Štúr Fotografia
Ľudovít Štúr 1
słowacki przywódca narodowy, językoznawca 1815–1856

Podobne cytaty

„Fonetyczna i morfologiczna struktura polskich dialektów Górnego Śląska jest bez wątpienia polska – z częściowo archaicznymi cechami. To było i zawsze jest rzeczowo uzasadnione ujęcie slawistycznych badań językoznawczych. System deklinacyjny i koniugacyjny jest bez zarzutu słowiański w polskiej odmianie. Aspekt czasownikowy, jedna z cech językowych różniących zasadniczo język słowiański od niemieckiego, pozostał do dzisiaj nienaruszony. (…) Polskie dialekty Górnego Śląska wykazują zwykłą dla dialektów właściwą charakterystykę. Elementy archaiczne znajdują się obok dialektowych nowości. Poza tym polskie gwary Górnego Śląska odznaczają się licznymi zapożyczeniami ze słownictwa niemieckiego, zjawisko, które również w sensie dobrze pomyślanych uczuć patriotycznych stało się powodem, by mówić o rozwodnionym języku polskim. Rzeczowo bezzasadnym było natomiast określać polski język górnośląski jako język, który ulega rozkładowi i rozwija się od słowiańskiego ku niemieckiemu. Tę nienaukową wypowiedć możemy całkowicie pominąć. W dyskusjach naukowych nigdy nie odgrywała jakiejkolwiek roli. Są to więc dialekty polskie, które z powodu długiego, bo od lat trzydziestych XIV wieku, odosobnienia Śląska od Polski w następstwie historycznych rzeczywistości przejęły wiele ze słownictwa niemieckiego integrując to jednak w swój słowiańsko-polski system językowy. To słownictwo niemieckie, które podczas długiego odosobnienia Śląska od państwa polskiego w czasach czeskich, austriackich i pruskich zostało przejęte do dialektów górnośląskich, wzbogaciło się szczególnie w ostatnich dziesięcioleciach XIX wieku mnogością nowoczesnych pojęć technicznych i administracyjnych z języka niemieckiego. Fonetycznie i morfologicznie zostało jednak zintegrowane i nie zdołało ono polskiej struktury tych dialektów zasadniczo zmienić lub wręcz rozkruszyć (…). Podobne zjawiska spotykamy w najrozmaitszych okolicach europejskiego obszaru językowego. Jednym z najbardziej zwracających na siebie uwagę przykładów ukazać można język rumuński, który mimo bogatych leksykalnych zapożyczeń słowiańskich zachował swój romański charakter językowy; bo jego struktura gramatyczna pozostała w swoich wschodnioromańskich właściwościach. Nie ma trudności dowieść polskiego charakteru dialektów górnośląskich, co zresztą w badaniach naukowych dialektologicznych nigdy nie było poddawane w wątpliwość.”

Reinhold Olesch (1910–1990)

„Polacy, czyli Scytowie są narodem wybranym, pierwszym wśród wszystkich narodów świata, do którego ongiś należało panowanie nad światem i do którego niezadługo powróci, a język słowiański – pierwotnym językiem świata.”

Wojciech Dębołęcki książka Wywód jedynowłasnego państwa świata

Źródło: Wywód jedynowłasnego państwa świata, że najstarodawniejsze w Europie Królestwo Polskie lubo scytyjskie samo tylko na świecie ma prawdziwe sukcesory (1633)

Fryderyk Engels Fotografia

„Polacy to jedyny dotychczas naród słowiański o rewolucyjnej postawie.”

Fryderyk Engels (1820–1895) niemiecki filozof i rewolucjonista

Źródło: Walki na Węgrzech, „Neue Rheinische Zeitung” nr 194, 13 stycznia 1849, w: Dzieła, t. 6, Warszawa 1963, s. 198.

Steffen Möller Fotografia

„Polski. Choć cały czas jest dla mnie zagadką, dlaczego tak go lubię. Dużo ludzi podejrzewa, że mam słowiańską duszę. Nie, nie mogę tak uogólniać. Żaden inny słowiański język, może poza rosyjskim, mi się nie podoba pod względem brzmienia, choć we wszystkich podoba mi się, że słowa muszą być do siebie dokładnie dopasowane jak klocki lego, zrastają się w jedną całość i nie jest ważne, w którym miejscu zdania występują.”

Steffen Möller (1969) niemiecki artysta kabaretowy

Źródło: Polski jak łacina – opowiada Steffen Möller http://www.studentnews.pl/serwis.php?s=142&pok=4070

„Przed napisaniem piosenki zastanawiam się, czy będzie śpiewana po francusku, polsku czy duńsku. To podstawowa sprawa, ponieważ każdy język ma inna melodię, polski też ma bardzo specyficzną. Kiedy śpiewam po polsku, moja muzyka jest bardziej słowiańska, gdy śpiewam po francusku – francuska, gdy po duńsku – duńska. Wokal jest kolejnym instrumentem, a gdy zmienia się język, instrument zyskuje nieco inne właściwości. Zmiana języka to jednocześnie zabawa brzmieniem.”

Mademoiselle Karen

Źródło: magazyn Empiku, „Tom Kultury” nr 5/2010

„Przez siedem i pół roku spędzonych na Śląsku nigdy nie słyszałem tam języka niemieckiego. Tylko śląską gwarę, czyli jeden z polskich dialektów. W tym języku mówili do dzieci rodzice.”

Andrzej Pisowicz (1940)

Źródło: Elżbieta Dziwisz, Psychologiczna sylwetka językoznawcy, „Alma Mater” nr 144–149, czerwiec-wrzesień 2012, s. 49.

„Potrafię z łatwością objaśnić po rosyjsku nawet najbardziej skomplikowane kwestie, jeśli tylko wystarczająco dużo mocnych płynów przepłynęło przez moje gardło. Od dawna jest jasne jak wódka, dlaczego opanowałem ten język, mimo owych osobliwych zajęć z rosyjskiego, w których miałem przyjemność brać udział, mimo owych lekcji, które zaludniały sławy KPSS i niemiecko-sowiecka przyjaźń, jak i „priedsiedatielie kołchoza’ – dlaczego miałem tak dobrze opanowany ten język w stanach pozbawionych świadomości: we mnie drzemie wiatrem podszyty słowiański gen.”

Matthias Biskupek (1950)

Rodzona ojczyzna. Wschodnie rozważania jawne, ze skrycie przyklejoną zniewagą

„Kultura starożytna i w ogóle starożytność są stale żywe w naszej kulturze współczesnej. Antyk z całą swą różnorodnością i bogactwem żyje nie tylko w grubych książkach pisanych i czytanych przez specjalistów, ale (…) żyje w naszym języku i w naszej świadomości.”

Jan Trzynadlowski (1912–1995) polski historyk literatury

Źródło: Philogelos albo Śmieszek. Z facecji Hieroklesa i Philagriosa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1996, tu: wstęp, s. 5.

„Językiem nazywamy to, co w mowie jest równocześnie społeczne, trwałe i abstrakcyjne.”

Tadeusz Milewski (1906–1966) językoznawca polski

Językoznawstwo (1965)

Karol Libelt Fotografia

„Naród żyje, dopóki język jego żyje, bez języka narodowego nie ma narodu.”

Karol Libelt (1807–1875) filozof polski, działacz polityczny i społeczny

przytaczane często w skróconej formie: Naród żyje, dopóki język jego żyje.
Źródło: Rozprawy o odwadze cywilnej, miłości ojczyzny, wychowaniu ludów: na rzecz pomnika dla Adama Mickiewicza, Zygmunta Krasińskiego i Juliusza Słowackiego http://books.google.pl/books?id=hvJDAAAAYAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false, wyd. Drukarnia „Czasu” W. Kirchmayera, 1869, s. 102.

Pokrewne tematy