„Stalin co prawda spodziewał się upadku Warszawy (w 1939 r.) w krótkim czasie, ale podejmując własną decyzję wiedział, że jeszcze nie została ona przez Niemców zdobyta. Uznał jednak, że już dalej zwlekać nie może. Wystarczającym argumentem dla opinii publicznej miało być nie przebywanie w stolicy rządu polskiego, traktowane jako oznaka upadku państwa. Specjalnie to podkreślam, gdyż w 1944 r. po zwycięskim powstaniu, właśnie ujawnienie przebywania w stolicy przedstawicieli rządu miało świadczyć o trwaniu państwa polskiego.”

— Tomasz Szarota

o ujawnieniu przebywania w stolicy przedstawicieli rządu polskiego w 1944 r. mającego świadczyć o trwaniu państwa polskiego.
Źródło: Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza, Marian Marek Drozdowski (red.), wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 1995, s. 12

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 2 lipca 2022. Historia

Tematy

prawda , historia , decyzja , czas , rząd , opinia , argument , uznanie , publiczny , specjalny , zostać , krótki , przedstawiciel , mienie , trwanie , stolica , upadek , państwo , traktowanie , świadczenie , warszawa

Tomasz Szarota 4

polski historyk i publicysta 1940

Podobne cytaty

„Zniszczenia materialne Warszawy były olbrzymie. Według obliczeń opartych na danych Głównego Urzędu Statystycznego zniszczenia budynków spowodowane działaniami wojennymi wynoszą:
Działania wojenne 1939 r.–9,5%
Zniszczenie getta 1943, 1944 r.–15,0%
Powstanie Warszawskie 1944 r.–34,3%
Planowe zniszczenie przez Niemców od 5 października 1944 do 1 stycznia 1945–27,9%”

Tadeusz Komorowski (1895–1966) polski generał, dowódca AK, polityk emigracyjny

Źródło: Powstanie Warszawskie, Warszawa 2004, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, s. 250–251.

„Nie mieliśmy rządu i ta jest jedna jedyna upadku naszego przyczyna.”

Michał Bobrzyński (1849–1935) polski historyk i polityk

Źródło: Dzieje Polski w zarysie, 1879

„W wyzwolonej przez samych Polaków stolicy kraju – Warszawie przywódcy Polski Walczącej i Polski Podziemnej zamierzali przyjąć Armię Czerwoną, tak jak przyjmuje się gości we własnym domu. Wówczas, w 1944 r., to się nie udało. Funkcję gospodarza goszczącego w Polsce nie tylko Rosjan, ale także przedstawicieli wielu innych narodów, nawet dawnych wrogów, podczas obchodów 50. rocznicy Powstania Warszawskiego pełnił Prezydent Najjaśniejszej Rzeczypospolitej – państwa, które dzięki „Solidarności” wybiło się na niepodległość.”

Tomasz Szarota (1940) polski historyk i publicysta

Źródło: Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza, Marian Marek Drozdowski (red.), wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 1995, s. 18

„My nawet nie zdobyliśmy się na to, by po 1989 r. wysadzić w powietrze Pałac Kultury i Nauki. Nie powinniśmy tolerować w stolicy budowli, która była świadomie zaplanowana jako symbol sowieckiego panowania nad Polską.”

Janusz Kurtyka (1960–2010) historyk polski, działacz państwowy

Źródło: Wywiad z Januszem Kurtyką, prezesem IPN, polskatimes.pl, 1 kwietnia 2009 http://www.polskatimes.pl/artykul/100410,wywiad-z-januszem-kurtyka-prezesem-ipn,id,t.html?cookie=1

„Jeżeli premier rządu przy publicznym przesłuchaniu mówi: „tak, popełniłem błąd jako premier, podejmując takie, a nie inne decyzje”, świadczy to o tym, że jednak do czegoś ta komisja dochodzi.”

Bartosz Arłukowicz (1971) polski lekarz i polityk

o przesłuchaniu Jarosława Kaczyńskiego przed „komisją hazardową”.
Źródło: radiozet.pl, 9 lutego 2010 http://www.radiozet.pl/Programy/Gosc-Radia-ZET/Bartosz-Arlukowicz4

„Wbrew potocznej opinii, przypisującej decyzję podjęcia walki w Warszawie jedynie dowódcy AK i jego sztabowi, podjęło ją gremium znacznie szersze i o kompetencjach nie tylko wojskowych. Przede wszystkim zgodę na powstanie w Warszawie wyraził premier rządu polskiego Stanisław Mikołajczyk, przekazując ostateczną decyzję w ręce delegata rządu na kraj, Jana Stanisława Jankowskiego. O decyzji tej powiadomieni byli i poparli ją bądź nie zgłosili zasadniczych zastrzeżeń: przewodniczący Rady Jedności Narodowej Kazimierz Pużak, członkowie Komisji Głównej RJN, reprezentujący najważniejsze stronnictwa, oraz członkowie Krajowej Rady Ministrów, najbliżsi współpracownicy delegata, który miał wówczas tytuł wicepremiera. Była to decyzja generalna: że w Warszawie będzie powstanie, że dojdzie do próby opanowania stolicy Polski. Ostateczna decyzja pozostawała jednak rzeczywiście w dużym stopniu w rękach generała Tadeusza Komorowskiego: on bowiem stawiał wniosek co do terminu powstania, chociaż o samym wybuchu zdecydować miał wspólnie z delegatem rządu i przewodniczącym RJN. Ostateczne postanowienie podjęli pod wieczór 31 lipca 1944 r. delegat rządu i dowódca AK, gdyż na ściągnięcie Pużaka zbrakło już czasu. Ale była to tylko sprawa terminu – decyzja zasadnicza zapadła kilka dni wcześniej. Nad sprawą powstania w Warszawie zastanawiały się więc najbardziej kompetentne czynniki polskiego państwa podziemnego. Jest to fakt o znaczeniu podstawowym, na który w literaturze przedmiotu nie zwraca się dostatecznej uwagi.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

Refleksje o Polsce i Podziemiu 1939–1945
Źródło: s. 113–114

„Z powodu niebezpieczeństwa zagrażającego stolicy rząd zmuszony jest opuścić Warszawę z niezłomnym postanowieniem powrotu do niej po wygranej wojnie.”

Felicjan Sławoj Składkowski (1885–1962) polski generał i premier

oświadczenie premiera z 5 września 1939.
Źródło: Magdalena Stopa, Julian Kulski – prezydent okupowanej walczącej Warszawy, Editions Spotkania, Warszawa 2017, s. 68.

„Tragedia zaginionych oficerów była znana rządowi co najmniej od półtora roku [od listopada 1941 r. ]. Brak wszelkiej inicjatywy z naszej strony do publicznego jej ujawnienia sprawił, że rząd został zmuszony do wystąpienia pod naciskiem propagandy nieprzyjaciela [w kwietniu 1943 r. ]. Względy polityki wewnętrznej (nastroje w wojsku) sprawiły, że rząd nie mógł dłużej milczeć, a powinien był zabrać głos już przed półtora rokiem. Podobnie jak kilka razy poprzednio, tak i teraz, gen. Sikorski działał sam, na własną rękę, nieoględnie, ze złymi następstwami. Tak było z memoriałem dla lorda Halifaxa, tak było z zawarciem układu Sikorski-Majski bez ratyfikacji, tak było z umową grudniową ze Stalinem, zawartą bez wiedzy rządu.”

Adam Pragier (1886–1976) polski ekonomista, polityk, minister

Źródło: Czas przeszły dokonany, Londyn 1966, cyt. za: O Katyniu, lewicowo.pl http://lewicowo.pl/o-katyniu/

„W lipcu 1944 wziąłem udział w paru rozmowach, na których był obecny delegat Jankowski i wojskowi oraz cywilni przywódcy podziemia. Uczestnicy ich, przy tej czy innej okazji, wypowiadali się na temat aktualnej sytuacji. Wyłaniała się z tego zupełnie jasno koncepcja powstania. Brali oni w rachubę, po pierwsze, konieczność wystąpienia zbrojnego w Warszawie jako jeden z elementów „Burzy”. To, co się stało w Wilnie, Lwowie, Lublinie i Kowlu, należało powtórzyć w Warszawie. Po drugie, nie było do pomyślenia, by czterdziestotysięczna AK w Warszawie mogła wytrzymać bez końca i bez użycia broni widok cofających się, rozbitych Niemców. Po trzecie, duma i godność narodowa wymagały, by stolica była wyzwolona własnymi, polskimi rękoma, i to było poza wszelką dyskusją. Po czwarte, co powiedziałby świat zachodni, gdyby Rosjanie zdobyli Warszawę tylko własnym wysiłkiem? Wtedy Stalin bez trudu przekonałby aliantów, że AK, rząd podziemny i całe w ogóle polskie podziemie – to fikcja, gdyż co to za armia i rząd, które, znajdując się w stolicy, nie wzięły udziału w walce o jej wyzwolenie? Jedyne tłumaczenie tego to chyba że nie istnieją wcale. Po piąte – Niemcy sami od dawna rozpuszczali wiadomości, że na rozkaz Hitlera Warszawa tak czy inaczej będzie zniszczona.”

Stefan Korboński (1901–1989) polski polityk ruchu ludowego, działacz Polskiego Państwa Podziemnego

Źródło: W imieniu Rzeczypospolitej…, op. cit., s. 343–344.

„Jaka więc była najlepsza i najpewniejsza droga Polski do odzyskania wolności i niepodległości? Czy można było nie wierzyć zobowiązaniom i obietnicom Aliantów zachodnich, starannie ukrywających swe porozumienia ze Stalinem? Czy można było rezygnować z wyczekiwanej przez lata okupacji i upragnionej przez cały naród walki z Niemcami o wolność? Jak zapobiegać rozbrajaniu przez Rosjan i wywożeniu do łagrów żołnierzy AK po wspólnej z nimi walce z Niemcami? To tylko niektóre zagadnienia, jakie w 1944 r. wymagały w równym stopniu decyzji kraju i Rządu Polskiego w Londynie. Dodajmy jeszcze, że w tajną dyplomację Wielkiej Trójki rząd nasz nie był wtajemniczony. Kraj miał jeszcze bardziej ograniczone możliwości prawidłowej oceny sytuacji międzynarodowej.”

Tadeusz Żenczykowski (1907–1997) polski prawnik, działacz polityczny i publicysta

Źródło: Tadeusz Żenczykowski, Samotny bój Warszawy, Wydawnictwo Editions Spotkania, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin–Paryż 1990, s. 8.

Tematy

Tomasz Szarota 4

Podobne cytaty

Pokrewne tematy