“It is a kingly act to listen to reason.”
Atto regale e intender la ragione.
Act II, scene i
Timone (c. 1487)
.
Matteo Maria Boiardo, hrabia di Scandiano – włoski poeta, związany z dworem Estów w Ferrarze, gubernator Modeny i Reggio Emilia.
Matteo Maria Boiardo urodził się w rodzinnej posiadłości Scandiano koło Reggio Emilia. Do dziesiątego roku życia przebywał wraz z ojcem na dworze w Ferrarze. Po śmierci ojca jego wychowaniem zajął się dziadek Feltrino, humanista. W młodym wieku został panem rozległych dóbr, zmuszonym do zarządzania majątkiem i prowadzenia sporów z krewnymi zgłaszającymi pretensje do części dziedzictwa. W 1469 roku zakochał się w Antonii Caprara, która stała się odtąd muzą jego poezji lirycznej.
W 1476 roku wstąpił na służbę księcia Ferrary Herkulesa I d’Este. Następne trzy lata spędzone w Ferrarze miały decydujący wpływ dla jego rozwoju. Pod wpływem kultywowanej na dworze ferraryjskim literatury rycerskiej Boiardo rozpoczął pracę nad dziełem swego życia Rolandem zakochanym .
Po zawarciu małżeństwa z Taddeą Gonzaga di Novellara objął urząd gubernatora Modeny. Zapadł w tym czasie na zdrowiu. Mimo to nadal intensywnie pracował nad poematem, którego pierwsze wydanie ukazało się w 1483 roku w Reggio Emilia. W 1487 roku został gubernatorem tego miasta. Po wkroczeniu do Włoch w 1494 roku armii Karola VIII, starał się chronić przed Francuzami miejscową ludność. Zmarł w grudniu tego roku.
Boiardo jest autorem przekładów z łaciny na włoski. W 1476 roku ukazał się zbiór jego pieśni zatytułowany Canzoniere, w którym opiewa piękną Antonię Caprarę. Jednak dziełem, z powodu którego jest uznawany za najwybitniejszego poetę włoskiego XV wieku, został poemat rycerski Roland zakochany.
Wikipedia
“It is a kingly act to listen to reason.”
Atto regale e intender la ragione.
Act II, scene i
Timone (c. 1487)
“Not deep his sorrow who in silence grieves.”
Poco ha doglia chi dolendo tace.
Sonetti e Canzoni, Book II, as reported in T. B. Harbottle's Dictionary of Quotations (French and Italian) (1904), p. 395
E seguirovi, sì come io suoliva,
Strane aventure e battaglie amorose,
Quando virtute al bon tempo fioriva
Tra cavallieri e dame grazïose,
Facendo prove in boschi ed ogni riva,
Come Turpino al suo libro ce espose.
Ciò vo' seguire, e sol chiedo di graccia
Che con diletto lo ascoltar vi piaccia.
Bk. 3, Canto 1, st. 4
Orlando Innamorato
Siccome al Cane in guardia posto all'orto,
Che non mangia i poponi, e non congente,
Che altri ne mangi, ogni uomo gli dà torto.
Act II, scene i
Timone (c. 1487)
“Whoso obedience from his subjects seeks,
'Tis fitting that he first should learn to rule.”
Chi vuole aver soggetti, che obbediscano,
Convien, che prima sappia comandare.
Act II, scene i
Timone (c. 1487)
Però che Amore è quel che dà la gloria,
E che fa l'omo degno ed onorato,
Amore è quel che dona la vittoria,
E dona ardire al cavalliero armato
Bk. 2, Canto 18, st. 3
Orlando Innamorato
Così nel tempo che virtù fioria
Ne li antiqui segnori e cavallieri,
Con noi stava allegrezza e cortesia,
E poi fuggirno per strani sentieri,
Sì che un gran tempo smarirno la via,
Né del più ritornar ferno pensieri;
Ora è il mal vento e quel verno compito,
E torna il mondo di virtù fiorito.
Bk. 2, Canto 1, st. 2
Orlando Innamorato
“Tis not possessions that bring happiness.”
La roba non fa mai l' uomo beato.
Act IV, scene vi
Timone (c. 1487)