„Najłatwiej byłoby przyjąć, że hitlerowcy wyszli z teutońskiej kniei, leninizm zaś wyrósł wśród dzikich stepów Azji. Tymczasem podobne interpretacje byłyby przejawem strusiej polityki. Nie wolno metafizyki ludobójstwa sprowadzać do poziomu psychopatycznych działań malarza amatora z Braunau. Nie wolno udawać, że wszystko tłumaczą patologiczne cechy osobowości Józefa Dżugaszwili. Trzeba pamiętać, iż szaleńcze wizje wywoływały swego czasu entuzjazm w kręgu intelektualistów w różnych szerokościach geograficznych. W kręgu tych entuzjastów byli znani z niezależności profesorowie, szanowani nobliści, powszechnie znani twórcy o wielkich nazwiskach. Kilku z nich miało potem odwagę przyznać się do błędów i ocenić krytycznie swój romans z totalitaryzmem. Reszta nie próbowała nawet tłumaczyć, jakie mechanizmy sprawiły, że fascynacja barbarzyństwem była tak wysoko notowana w kręgach pretendujących do miana współczesnej awangardy.”

Tematy

czas , osobowość , entuzjazm , niezależność , profesor , próbować , wielki , amatorka , przyjąć , mienie , współczesny , pot , tłumaczenie , ludobójstwo , intelektualista , mechanizm , nazwisko , interpretacja , reszta , wizja , malarz , fascynacja , romans , twórca , barbarzyństwo