Teognis z Megary – grecki poeta liryczny.
Liczący 1400 wersów zbiór elegii o treści politycznej, biesiadnej i erotycznej wydany pod imieniem Teognisa powstał w VI wieku p.n.e. Ocenia się jednak, że około połowa tych wersów pochodzi od Solona, Tyrteusza i Mimnermosa. Na pewno od Teognisa pochodzi 254 pierwszych wierszy, poświęcone są Kyrnosowi, młodemu arystokracie i mają postać udzielanych mu rad. Teognis zdradza w nich swe arystokratyczne przekonania pouczając młodzieńca, by trzymał się z dala od "złych" czyli zwolenników demokracji, a przestawał z "dobrymi" czyli arystokratami. Przestrzeganie norm etycznych obowiązuje jedynie wobec "dobrych", wobec "złych" normy etyczne nie obowiązują.
Teognis żył w Megarze na przesmyku Korynckim w okresie, gdy następowało tam przejście od tyranii do demokracji. O jego życiu wiadomo jednak niewiele. Zachowane pism fragmenty pozwalają wnioskować, że Teognis nie wierzył w życie pozagrobowe i oburzał się na fakt, że niesprawiedliwość często odnosi zwycięstwo nad sprawiedliwością. Jego poezja nie jest wysublimowana, wyraża raczej twardy realizm ubrany w proste, wyważone strofy, pokrewne w duchu i formie przekazom siedmiu mędrców. Musiała jednak silnie oddziaływać na współczesnych o czym świadczy fakt, że niemal każda dyskusja dotycząca zagadnień greckiej areté toczona w Starożytnej Grecji odwoływała się do Teognisa – odwołują się do niego sofiści, Platon, Ksenofont i Arystoteles.
Wikipedia
“Adopt the character of the twisting octopus, which takes on the appearance of the nearby rock.”
Źródło: Elegies, Line 215.
Kontekst: Adopt the character of the twisting octopus, which takes on the appearance of the nearby rock. Now follow in this direction, now turn a different hue.
“Ploutos, no wonder mortals worship you:
You are so tolerant of their sins!”
Źródło: Elegies, Lines 523-524, as translated by Dorothea Wender.
Źródło: Elegies, Lines 303-305, as translated by Dorothea Wender.
“Unless the gods deceive my mind,
That man is forging fetters for himself.”
Źródło: Elegies, Lines 539-540, as translated by Dorothea Wender.
Źródło: Elegies, Lines 421-423, as translated by Dorothea Wender.
“No man takes with him to Hades all his exceeding wealth.”
Źródło: Elegies, Line 725, comparable to: "For when he dieth he shall carry nothing away, his glory shall not descend after him", Psalm xlix, 17.
“The lucky man is honored …
But earnest striving wins no praise at all.”
Źródło: Elegies, Lines 169-170, as translated by Dorothea Wender.
Źródło: Elegies, Lines 137-139, as translated by J. Banks, The Works of Hesiod, Callimachus, and Theognis (1856), p. 464 http://books.google.com/books?id=QqFaP-4DExEC&pg=PA464
πολλοί τοι πλουτοῦσι κακοί, ἀγαθοὶ δὲ πένονται:
ἀλλ᾽ ἡμεῖς τούτοις οὐ διαμειψόμεθα
τῆς ἀρετῆς τὸν πλοῦτον, ἐπεὶ τὸ μὲν ἔμπεδον αἰεί,
χρήματα δ᾽ ἀνθρώπων ἄλλοτε ἄλλος ἔχει.
Źródło: Elegies, Lines 315-318, also attributed to Solon
